ODLUKA O UTVRĐIVANJU LOKALITETA LANIŠTE U SELU KORLAĆE KOD RAŠKE ZA ARHEOLOŠKO NALAZIŠTE ("Sl. glasnik RS", br. 13/2017)

1. Lokalitet Lanište u selu Korlaće kod Raške utvrđuje se za arheološko nalazište.

2. Lokalitet Lanište u selu Korlaće kod Raške (u daljem tekstu: arheološko nalazište), nalazi se na teritoriji Opštine Raška, na katastarskim parcelama broj: 1587, 1588, 1589, 1590, 1591, 1592, 1593/1, 1594, 1595, 1596, 1597, 1598, 1599, 1600, 1605, 1607, 1608, 1609, 1610, 1611, 1612, 1613, 1614, 1618, 1619, 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625, 1626, 1628, 1636, 1637, 1641, 1642, 1646, 1649 KO Korlaće, u privatnoj svojini.

Granica arheološkog nalazišta ide spoljnim ivicama katastarskih parcela broj: 1587, 1588, 1589, 1593/1, 1594, 1595, 1598, 1599, 1600, 1605, 1607, 1611, 1612, 1613, 1614, 1625, 1628, 1636, 1637, 1641, 1642, 1646, 1649 KO Korlaće, u privatnoj svojini.

Lanište se nalazi u selu Korlaće na potesu Lug, u blizini naselja Baljevac u Opštini Raška. Arheološko nalazište se prostire na niskoj rečnoj terasi na desnoj strani Ibra, na mestu gde reka čini veliki zavoj. Prema istoku je ograničeno nasipom za železničku prugu. Arheološko nalazište predstavlja zemljište koje se intenzivno obrađuje. Na arheološkom nalazištu istražena je nekropola za koju je utvrđeno da je nastala u periodu od II do IV veka.

Konstatovani su ukopi sa spaljenim ostacima pokojnika i inhumiranim pokojnicima. U grobnim jamama otkriveni su predmeti karakteristični za II vek. Po karakteristikama ukopi sa spaljenim ostacima podsećaju na rani oblik grobova starosedelačkog stanovništva u Ulpijani, Dokleji, Maloj Kopašnici i Domaviji.

Inhumirani pokojnici položeni su u grobne rake na redove, orijentacije severozapad-jugoistok. Sahranjeni su starosedeoci romanizovani krajem III i u IV veku koji su živeli u rudarskom naselju u blizini. Dolina Ibra i Kopaonik bili su značajna rudarska oblast u kasnoj antici. Ekonomski prosperitet zahvaljujući rudarstvu ogleda se po luksuznim komadima nakita i pojasnih kopči koji su se nalazili na pokojnicima u trenutku sahrane.

Arheološko nalazište nalazi se na rubu baljevačkog rudonosnog basena i ugroženo je obnovljenom proizvodnjom u rudniku i njegovim širenjem.

Arheološko nalazište izuzetno je važno za izučavanje autohtonog romanizovanog stanovništva u dolini Ibra u periodu rimske dominacije. Uprkos kontinuiranoj poljoprivrednoj obradi zemljišta ostaci rimske nekropole su dobro očuvani. Iz daljih istraživanja nekropole očekuju se nova saznanja o procesu romanizacije i razvoju privrede u dolini Ibra i na zapadnim padinama Kopaonika.

3. Zaštićena okolina arheološkog nalazišta obuhvata katastarske parcele broj: 1585, 1586, 1601, 1603, 1604, 1606/1, 1606/2, 1615, 1629, 1630, 1633, 1635, 1640, 1643, 1645, 1647, 1648, 1650, 1651, 1652, 1655, 1656, 1659, 1660, 2547 KO Korlaće, u privatnoj svojini, i katastarsku parcelu 1593/2 KO Korlaće, u državnoj svojini.

Granica zaštićene okoline arheološkog nalazišta ide spoljnim ivicama katastarskih parcela broj: 1585, 1586, 1601, 1603, 1604, 1606/1, 1606/2, 1615, 1629, 1630, 1633, 1635, 1640, 1643, 1645, 1647, 1648, 1650, 1651, 1652, 1655, 1656, 1659, 1660, 2547 KO Korlaće, u privatnoj svojini, i katastarsku parcelu 1593/2 KO Korlaće, u državnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite arheološkog nalazišta:

1) izgradnja infrastrukture preko arheološkog nalazišta, izvođenje građevinskih radova i promena oblika terena dozvoljava se samo uz prethodna sistematska i zaštitna arheološka iskopavanja samo u funkciji prezentacije arheološkog nalazišta i uz odgovarajuću prezentaciju nalaza;

2) vlasnici i korisnici parcela obavezni su da omoguće obavljanje arheoloških istraživanja i iskopavanja;

3) izvođenje konzervacije, rekonstrukcija i pravljenje programa revitalizacije dozvoljava se samo uz prethodna sistematska i zaštitna arheološka iskopavanja i odgovarajuću prezentaciju nalaza;

4) zabrana obrade zemljišta dubokim oranjem, rigolovanje zemljišta za vinograde i voćnjake do dubine veće od 0,50 m;

5) zabrana vađenje peska, šljunka, kamena ili zemlje;

6) zabrana sađenja visoke vegetacije i pošumljavanje prostora bez utvrđenih uslova i saglasnosti nadležne ustanove zaštite prirode;

7) zabrana prosipanja, odlaganja i privremenog ili trajnog deponovanja otpadnih i štetnih materija - hemijski agresivnih, eksplozivnih, otrovnih i radioaktivnih;

8) zabrana izvođenja rudarskih radova, eksploatacije sirovina kao i svih vrsta istražnih radova;

9) zabrana neovlašćenog prikupljanja pokretnih arheoloških površinskih nalaza.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline arheološkog nalazišta:

1) izgradnja infrastrukture, industrijskih, javnih i komercijalnih objekata i postrojenja dozvoljava se samo uz prethodna sistematska i zaštitna arheološka iskopavanja i odgovarajuću prezentaciju nalaza;

2) promena oblika i nivelacija terena, vađenja peska, šljunka, kamena ili zemlje dozvoljava se samo na osnovu utvrđenih uslova i saglasnosti nadležne ustanove zaštite kulturnih dobara na prostoru koji je u potpunosti arheološki istražen;

3) sađenje visoke vegetacije i pošumljavanje prostora dozvoljava se samo uz utvrđene uslove i saglasnosti nadležne ustanove zaštite prirode;

4) zabrana izvođenja rudarskih radova, eksploatacije sirovina kao i svih vrsta istražnih radova;

5) zabrana prosipanja, odlaganja i privremenog ili trajnog deponovanja otpadnih ili štetnih materija - hemijski agresivnih, eksplozivnih, otrovnih i radioaktivnih;

6) zabrana neovlašćenog prikupljanja pokretnih arheoloških površinskih i ostalih nalaza.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".