PRAVILNIKO MERAMA PRUŽANJA POMOĆI U LUKAMA I NA BRODOVIMA LICIMA SA INVALIDITETOM I LICIMA SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU("Sl. glasnik RS", br. 29/2017) |
Ovim pravilnikom propisuje se mogućnost izbora između prava na povraćaj novca ili preusmeravanja koje mora da se ponudi licu sa invaliditetom ili licu sa smanjenom pokretljivošću ako mu se uskrati ukrcavanje, mere pružanja pomoći u lukama i na brodovima licima sa invaliditetom i licima sa smanjenom pokretljivošću, kao i sadržina osposobljenosti osoblja vozara i lučkog operatera u odnosu na postupanje sa licima sa invaliditetom.
Lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću, ako mu se uskrati ukrcavanje, bira između prava na povraćaj novca ili preusmeravanja, kako je dato u Prilogu 1 - Pravo na povraćaj novca ili preusmeravanja za lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Licu sa invaliditetom ili licu sa smanjenom pokretljivošću u lukama se pruža pomoć preduzimanjem mera datih u Prilogu 2 - Pomoć u lukama, uključujući ukrcavanje i iskrcavanje, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Licu sa invaliditetom ili licu sa smanjenom pokretljivošću na brodu se pruža pomoć preduzimanjem mera datih u Prilogu 3 - Pomoć na brodu, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Vozari i lučki operateri osposobljavaju osoblje za pružanje pomoći licima sa invaliditetom prema uputstvima datim u Prilogu 4 - Osposobljenost osoblja u odnosu na postupanje sa licima sa invaliditetom, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Ovaj pravilnik je usklađen sa svim načelima i zahtevima iz Uredbe (EU), broj 1177/2010 Evropskog parlamenta i saveta od 24. novembra 2010. godine o pravima putnika kada putuju morem ili unutrašnjim plovnim putevima i o izmeni Uredbe (EZ), broj 2006/2014.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PRAVO NA POVRAĆAJ NOVCA ILI PREUSMERAVANJA ZA LICA SA INVALIDITETOM I LICA SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU
1. Lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću, u slučaju otkaza polaska ili kašnjenja u polasku imaju sledeći izbor:
1) povraćaj novca i povratni prevoz:
- povraćaj novca u roku od sedam dana, u gotovini, elektronskom doznakom, platnim nalogom ili čekom, i to u iznosu ukupnih troškova putne karte po ceni po kojoj je ona kupljena, za deo puta koji nije izvršen, odnosno delove puta koji nisu izvršeni, i za izvršen deo odnosno izvršene delove kada putovanje više nije poslužilo svrsi u odnosu na prvobitni plan putovanja putnika, ako to uslovi omogućavaju,
- najraniji mogući povratni prevoz do prve tačke polaska kako je navedeno u ugovoru o prevozu; ili
2) preusmeravanja do konačnog odredišta kako je navedeno u ugovoru o prevozu, bez dodatnih troškova i približnim uslovima iz ugovora o prevozu; ili
3) preusmeravanja do konačnog odredišta kako je navedeno u ugovoru o prevozu i približnim uslovima iz ugovora o prevozu, za neki kasniji datum koji putniku odgovara, prema raspoloživosti putnih karata.
2. Odredba tačke 1. podtačka 1) ovog priloga primenjuje se na putnike čija putovanja čine deo paket-aranžmana.
3. Kada u naselju, gradu ili regionu postoji nekoliko luka, a prevoznik ponudi putniku putovanje do alternativne luke u odnosu na onu za koju je napravljena rezervacija, prevoznik snosi troškove prevoza putnika iz te alternativne luke do luke za koju je napravljena rezervacija, odnosno do drugog obližnjeg odredišta dogovorenog sa putnikom.
POMOĆ U LUKAMA, UKLJUČUJUĆI UKRCAVANJE I ISKRCAVANJE
1. U lukama se pruža pomoć potrebna kako bi lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću mogla da:
- prijave svoj dolazak na lučki terminal ili, ako je to moguće, u luku i zatraže pomoć,
- se kreću od ulaza do mesta za prijavljivanje, ako ono postoji, ili do broda,
- se prijave i, prema potrebi, prijave prtljag,
- dođu od mesta za prijavljivanje, ako ono postoji, ili do broda, prolazeći kroz izlazne i sigurnosne kontrolne tačke,
- se ukrcaju na brod uz korišćenje lifta, invalidskih kolica ili druge potrebne prikladne pomoći,
- dođu od mesta ukrcavanja na brod do svog sedišta, odnosno prostora,
- se smeste i ponovno preuzmu prtljag na brodu,
- dođu od svog sedišta do mesta iskrcavanja sa broda,
- se iskrcaju sa broda uz korišćenje lifta, invalidskih kolica ili druge potrebne prikladne pomoći,
- preuzmu prtljag, ako je to potrebno, i prođu kroz ulazne i carinske kontrolne tačke,
- prođu od prostora za preuzimanje prtljaga ili za iskrcavanje do označenog izlaza,
- dođu, ako to zatraže, do toaletnih prostorija (ako iste postoje).
2. U slučaju kada licu sa invaliditetom i licu sa smanjenom pokretljivošću pomaže lice u pratnji, tom se licu na njegov zahtev omogućava da u luci i kod ukrcavanja i iskrcavanja pruži potrebnu pomoć.
3. Rukovanje svom potrebnom opremom za kretanje, uključujući opremu kao što su električna invalidska kolica.
4. Privremena zamena oštećene ili izgubljene opreme za kretanje prikladnom zamenskom opremom.
5. Briga na kopnu za pse vodiče, kada je to moguće.
6. Saopštavanje obaveštenja potrebnih za ukrcavanje i iskrcavanje, u prihvatljivim oblicima.
POMOĆ NA BRODU
1. Prevoz pasa vodiča na brodu, ukoliko postoje mogućnosti.
2. Prevoz medicinske opreme i opreme za kretanje potrebne licima sa invaliditetom i licima sa smanjenom pokretljivošću, uključujući električna invalidska kolica.
3. Saopštavanje važnih obaveštenja o putu, u prihvatljivim oblicima.
4. Preduzimanje, na zahtev, svih razumnih napora kako bi mesto za sedenje odgovaralo potrebama lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću, uz poštovanje bezbednosnih zahteva i raspoloživih mogućnosti.
5. Pomoć, ako je potrebna, za kretanje do toaletnih prostorija (ako iste postoje).
6. U slučaju kada lice sa invaliditetom i lice sa smanjenom pokretljivošću ima lice u pratnji, prevoznik preduzima sve razumne mere kako bi tom licu obezbedio sedište ili kabinu neposredno pored lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću.
OSPOSOBLJENOST OSOBLJA U ODNOSU NA POSTUPANJE SA LICIMA SA INVALIDETOM
1. Osposobljavanje osoblja u pogledu svesti o invaliditetu obuhvata:
- razvijanje svesti i odgovarajuće reakcije u odnosu na putnike s telesnim ili oštećenjem sluha ili vida, skrivenim teškoćama ili teškoćama u učenju, uključujući i to kako razlikovati različite poteškoće lica čija pokretljivost, sposobnost orijentacije i komunikacije mogu biti smanjene,
- prepreke sa kojima se susreću lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, uključujući prepreke koje proizlaze iz stajališta njihove okoline i iz prepreka koje postoje u okolini (fizičke prepreke),
- pse vodiče, uključujući važnost i potrebe psa pomagača,
- rešavanje neočekivanih događaja,
- socijalne veštine i načine komuniciranja sa licima koja imaju oštećenje sluha, vida ili govora odnosno teškoće s učenjem,
- poznavanje preporuka Međunarodne pomorske organizacije (IMO) o konstrukciji i radu putničkih brodova koji odgovaraju potrebama starijih lica i lica sa invaliditetom.
2. Osposobljavanje osoblja u pogledu pružanja pomoći licima sa invaliditetom, uključujući uputstva, obuhvata:
- pružanje pomoći korisnicima invalidskih kolica prilikom njihovog premeštanja na ta kolica i iz njih,
- veštine pružanja pomoći licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću koja putuju sa psima vodičima, uključujući važnost i potrebe tih pasa,
- tehnike koje se koriste u pratnji putnika s oštećenjima vida i za postupanje sa psima vodičima i njihov prevoz,
- poznavanje različitih vrsta opreme koja može pomoći licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću i znanje o tome kako pažljivo rukovati takvom opremom,
- upotrebu opreme za pomoć pri ukrcavanju i iskrcavanju kao i znanje o odgovarajućim postupcima pomoći prilikom ukrcavanja i iskrcavanja koji štite bezbednost i dignitet lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću,
- razumevanje potrebe za pouzdanom i stručnom pomoći. Isto tako i svest o mogućnosti da se određena lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću osete ranjivima za vreme putovanja zbog njihove zavisnosti o pruženoj pomoći,
- znanje prve pomoći.