PRAVILNIKO NAČINU I USLOVIMA PRUŽANJA USLUGE DNEVNOG BORAVKA ZA MLADE I ODRASLE SA SMETNJAMA U MENTALNOM RAZVOJU I STANDARDIMA RADA("Sl. glasnik grada Leskovca", br. 9/2017) |
Ovim Pravilnikom utvrđuju se način i uslovi pružanja usluge dnevnog boravka za mlade i odrasle sa smetnjama u mentalnom razvoju i standardi rada (u daljem tekstu: dnevni boravak).
Usluga dnevnog boravka dostupna je najmanje 8 sati dnevno, tokom 5 radnih dana u nedelji sledećim grupama:
1) mladima sa intelektualnim teškoćama, koji imaju potrebu za dnevnim zbrinjavanjem, nadzorom i podrškom u održanju i razvijanju potencijala;
2) odraslima sa intelektualnim teškoćama, koji imaju potrebu za dnevnim zbrinjavanjem, nadzorom i podrškom u održanju i razvijanju potencijala.
Svrha usluge dnevnog boravaka sastoji se u unapređenju kvaliteta života korisnika u vlastitoj socijalnoj sredini kroz održanje i razvijanje socijalnih, psiholoških i fizičkih funkcija i veština, kako bi se u što većoj meri osposobili za samostalan život.
Kroz uslugu dnevnog boravka korisnici u organizovanom okruženju, i uz potrebni nadzor, zadovoljavaju razvojne potrebe, stiču i razvijaju životne veštine, ličnu i društvenu odgovornost radi razvoja samostalnosti, socijalnih, saznajnih i drugih važnih funkcija.
Usluga dnevnog boravka se realizuje kroz osmišljene programe, u planiranim i ograničenim vremenskim periodima.
Aktivnosti usluge dnevnog boravka usmerene su ka razvijanju i očuvanju potencijala korisnika, odnosno pripremi korisnika za održiv nezavisan život.
Aktivnosti usluge dnevnog boravka realizuju se u skladu sa svrhom usluge, karakteristikama korisničke grupe, kapacitetima korisnika, individualnim planom i, u skladu sa procenom potreba korisnika, obuhvataju jednu ili više sledećih aktivnosti:
1) podršku u izgradnji i održavanju pozitivnih odnosa sa odraslima i decom;
2) podršku u učenju, održavanju i razvijanju kontakta sa nadležnim organima jedinice lokalne samouprave;
3) organizovanje radno-okupacionih, odnosno edukativnih aktivnosti, koje podstiču razvoj novih znanja i veština;
4) razvijanje metoda rada koji ohrabruju učestvovanje korisnika u aktivnostima u zajednici;
5) organizovanje slobodnog vremena u skladu sa potrebama i interesovanjima korisnika;
6) organizovanje prigodnih kulturno-zabavnih sadržaja u okviru dnevnog boravka, odnosno omogućavanje korisnicima da prisustvuju aktivnostima u zajednici;
7) razvoj veština za prepoznavanje i rešavanje problema;
8) razvoj komunikacionih veština;
9) razvoj veština za samozaštitu;
10) razvoj veština i znanja potrebnih za život u zajednici;
11) rehabilitacione i terapijske aktivnosti.
Mladima i odraslima sa smetnjama u mentalnom razvoju u dnevnom boravku obezbeđuje se strukturisan i programiran dnevni boravak u bezbednom okruženju i pod nadzorom, ishrana, prevoz, vaspitno - obrazovni rad, radne aktivnosti, kulturno - zabavne i rekreativne aktivnosti prema njihovim sposobnostima, sklonostima i ispoljenom interesovanju, kao i stručni rad na ublažavanju posledica smetnji u razvoju od strane pružaoca usluge.
Pružalac usluge je pravno lice, koje u skladu sa Zakonom, ispunjava strukturalne i funkcionalne standarde za pružanje usluge dnevnog boravka.
Pružalac usluge poseduje rešenje Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja o ispunjavanju napred navedenih standarda i uslova, kao i licencu za obavljanje poslova na pružanju usluge u oblasti socijalne zaštite.
Uslugu dnevnog boravka mogu koristiti:
1. mladi i odrasli od navršenih 18 godina;
2. osobe sa mentalnom ometenošću, zavisno od stepena i vrste ometenosti, mogućnosti i potreba ovih lica, kao i od mogućnosti i kapaciteta pružaoca usluge, kada je ovakav oblik zaštite najcelishodniji;
3. osobe čije je prebivalište na teritoriji grada Leskovca;
4. osobe koje po proceni zahtevaju podršku drugog, trećeg i četvrtog stepena.
Osoba koja ispunjava napred navedene uslove, kao i bliže uslove za prijem koje određuje pružalac usluge, može koristiti uslugu dnevnog boravka i postati korisnik.
Bliži uslovi za prijem korisnika, od strane pružaoca usluge su da:
1. osobe ne boluju od psihijatrijskih oboljenja iz grupe poremećaja kontrole impulsa, agresivnog i autoagresivnog ponašanja kojim mogu dovesti u pitanje sopstvenu i bezbednost ostalih korisnika,
2. osobe imaju kontrolu sfinktera i fizioloških potreba.
Stepen podrške određuje se s obzirom na celokupno individualno funkcionisanje korisnika i vrste potrebne pomoći, u odnosu na:
1) sposobnost neposredne brige o sebi;
2) učestvovanje u aktivnostima života u zajednici.
Podrška II stepena - znači da korisnik može da brine o sebi i da se uključi u aktivnosti dnevnog života u zajednici uz fizičko prisustvo i pomoć drugog lica.
Podrška III stepena - znači da korisnik može da brine o sebi i da se uključi u aktivnosti dnevnog života u zajednici, ali mu je usled nedovoljno razvijenih znanja i veština potreban nadzor i podrška drugog lica.
Podrška IV stepena - znači da korisnik; samostalno, odnosno uz podsećanje, može da obavlja sve životne aktivnosti.
Procenu potreba, snaga, rizika, sposobnosti i interesovanja korisnika (shodno članu 1Z. Pravilnika o standardima i uslovima za pružanje usluga socijalne zaštite) vrši stručni radnik Centra za socijalni rad, uz učešće korisnika i njegovog zakonskog zastupnika.
Na osnovu procene potreba korisnika stručni tim Centra za socijalni rad, izrađuje individualni plan usluge za korisnika.
Centar za socijalni rad zajedno sa procenom i individualnim planom usluge za korisnika, izdaje uput korisniku za korišćenje usluge dnevnog boravka.
Da bi stekao pravo na uslugu dnevnog boravka, korisnik, odnosno zakonski zastupnik korisnika (staratelj) dostavlja sledeću dokumentaciju:
1. Izvod iz matične knjige rođenih za korisnika;
2. Kopiju lične karte korisnika;
3. Kopiju lične karte njegovog zakonskog zastupnika (staratelja);
4. Izveštaj lekara specijaliste neuropsihijatra i psihologa o vrsti i stepenu mentalne ometenosti;
5. Potvrdu izabranog lekara korisnika da ne postoje kontraindikacije za boravak u kolektivu;
6. Procenu podrške drugog, trećeg ili četvrtog stepena od strane Centra za socijalni rad. Ukoliko potencijalni korisnik usluge koristi dodatak za tuđu negu i pomoć drugog lica, uz gore navedenu dokumentaciju dostavlja i kopiju rešenja o priznavanju prava na dodatak za tuđu negu i pomoć drugog lica, odnosno uvećan dodatak.
Zainteresovani korisnik odn.zakonski zastupnik podnosi Centru za socijalni rad zahtev za korišćenje usluge dnevnog boravka.
Centar za socijalni rad odlučuje o korišćenju usluge dnevnog boravka i upućuje korisnika.
Pružalac usluge je u obavezi da primi korisnika, ukoliko ima slobodnih mesta i ukoliko kapacitet nije popunjen. Kapacitet pružaoca usluge određuje nadležno Ministarstvo rešenjem o ispunjavanju standarda i uslova za pružanje usluge socijalne zaštite.
Ukoliko je kapacitet pružaoca usluge popunjen, i nema slobodnih mesta, korisnik se stavlja na listu čekanja. Pružalac usluge o tome obaveštava zakonskog zastupnika korisnika i Centar za socijalni rad koji je uputio korisnika.
Korisnik se stavlja na listu čekanja po vremenskom redosledu prijavljivanja kod pružaoca usluge.
Korisnik se prima na adaptacioni period do 30 dana.
Period adaptacije utvrđuje Tim za prijem korisnika pružaoca usluge.
Tim za prijem korisnika pružaoca usluge čine koordinator usluge, stručni radnik i stručni saradnik za odgovarajuću grupu.
Na samom prijemu, ovlašćeno lice pružaoca usluge određuje stručnog radnika i stručnog saradnika za korisnika, koji će neposredno sa njim raditi.
Nakon isteka perioda adaptacije, a najkasnije sedam dana, svi stručni radnici i stručni saradnici pružaoca usluge dnevnog boravka (u daljem tekstu: Stručni tim) dostavljaju timu za prijem korisnika izveštaj o toku perioda adaptacije na obrascu Izveštaj procene korisnika. Na osnovu Izveštaja, Tim za prijem korisnika daje svoje mišljenje o tome da li se korisnik adaptirao na uslugu dnevnog boravka ili ne na obrascu Prijemna procena.
Izveštaj iz stava 5. ovog člana se dostavlja Centru za socijalni rad koji donosi rešenje o prestanku prava na korišćenje usluge dnevnog boravka za korisnike koji se nisu adaptirali.
Mišljenje Tima za prijem korisnika prati pravilnike pružaoca usluge kojim se bliže uređuju standardi, kriterijumi, metode, tehnike, procedure i postupci u odnosu na korisnike usluge.
Na osnovu identifikovanih potreba, sposobnosti i rizika, za svakog korisnika, pružalac usluge sačinjava individualni plan usluge u odnosu na širi plan uputnog Centra za socijalni rad, u skladu sa programom usluge.
Individualni plan usluge kod pružaoca usluge sačinjava se do deset dana nakon okončanja procene iz člana 7.i 8. ovog pravilnika i u skladu sa članom 16. Pravilnika o standardima i uslovima za pružanje usluga socijalne zaštite.
U izradi individualnog plana usluge učestvuju stručni radnici i stručni saradnici, korisnik ili njegov zakonski zastupnik, a po potrebi i drugi stručnjaci u organizaciji i zajednici.
Korisnik, odnosno njegov zakonski zastupnik dobijaju primerak individualnog plana usluge od strane pružaoca usluge.
Korisniku, odnosno njegovom zakonskom zastupniku obezbeđuje se odgovarajuća pomoć prilikom učestvovanja u izradi individualnog plana usluge.
Pružalac usluge kontinuirano prati kvalitet pruženih usluga. Najmanje jednom u šest meseci, pružalac usluge sprovodi internu evaluaciju na osnovu upitnika kojim se ocenjuje zadovoljstvo korisnika pruženim uslugama, kao i zadovoljstvo zakonskih zastupnika korisnika pruženim uslugama.
Pružalac usluge vrši evaluaciju individualnog plana usluge, jednom u 6 meseci, po potrebi češće u zavisnosti od postignutih ishoda predviđenih planom.
Eksternu evaluaciju usluge dnevnog boravka može vršiti i naručilac usluge, na način i po postupku koji odredi nadležni organ naručioca usluge.
Korisniku prestaje pravo na uslugu dnevnog boravka:
- kada prestane neki od napred predviđenih osnova (prebivalište, godine života, izmena procenjenog stepena podrške),
- kada Stručni tim oceni da se opšte stanje ili ponašanje korisnika izmenilo do te mere da je za korisnika primereniji i celishodniji drugačiji oblik zaštite u zajednici,
- zbog neopravdanog nedolaska korisnika u kontinuitetu 20 radnih dana,
- zbog nepoštovanja ugovora o pružanju usluge od strane zakonskog zastupnika korisnika,
- u slučaju procene Centra za socijalni rad da se prema korisniku primeni drugi, adekvatniji oblik socijalne zaštite,
- u slučaju da se korisnik ne adaptira na uslugu u adaptacionom periodu od 30 dana.
Pružalac usluge obezbeđuje vođenje evidencije o korisnicima, listu čekanja i redovno informisanje potencijalnih korisnika sa liste čekanja o početku korišćenja usluge.
Pružalac usluge zaključuje ugovor o pružanju usluge, sa korisnikom, odn. njegovim zakonskim zastupnikom. Ugovorom se uređuju međusobna prava, obaveze i odgovornosti, a po potrebi i uloga drugog lica značajnog za korisnika prilikom pružanja usluge.
Informisanje se vrši putem razgovora, obaveštenja, kratkih informacija, lokalnih medija, u prostorijama pružaoca usluge dnevnog boravka i na druge načine, u skladu sa potrebama i Zakonom.
Za organizovanje i realizovanje aktivnosti u pružanju usluge dnevnog boravka, pružalac usluge treba da obezbedi minimalni broj stručnih radnika i saradnika neposredno angažovanih u radu sa korisnicima dnevnog boravka. Ovaj minimalni broj se određuje na sledeći način:
1) za mlade sa intelektualnim teškoćama - dva stručna radnika i jedan saradnik za kapacitet do deset korisnika, a Jedan stručni radnik na svakih dodatnih pet korisnika, odnosno Jedan saradnik na svakih dodatnih deset korisnika;
2) za odrasle sa intelektualnim teškoćama - jedan stručni radnik i dva saradnika za kapacitet do deset korisnika, a jedan saradnik na svakih dodatnih pet korisnika, odnosno jedan stručni radnik na svakih dodatnih deset korisnika.
Pružalac usluge angažuje stručne radnike i stručne saradnike u skladu sa Zakonom o radu.
Stručni radnici moraju posedovati licence Komore socijalne zaštite Republike Srbije i svoje angažovanje usklađivati u odnosu na propise koji regulišu ovu oblast.
Stručni saradnici moraju imati akreditovane programe obuke koji se odnose na oblast zaštite osoba sa invaliditetom.
Finansiranje usluge dnevnog boravka
Finansijska sredstva za pružanje usluge dnevnog boravka obezbeđuju se iz budžeta grada Leskovca, od donatora, sponzora, ostalih nivoa vlasti i drugih izvora u skladu sa zakonom.
Pružalac usluge može obezbediti nedostajuća sredstva za unapređenje kvaliteta pružanja usluge dnevnog boravka od donatora, sponzora, fondova, ostalih nivoa vlasti i drugih izvora u skladu sa zakonom.
Cenu usluge dnevnog boravka utvrđuje nadležni organ lokalne samouprave koji finansira uslugu, na osnovu sledećih parametara:
- ukupnih materijalnih troškova vezanih za pružanje usluge dnevnog boravka u skladu sa propisanim normativima i standardima po najpovoljnijim tržišnim cenama ovih troškova (korišćenje električne energije, vode, komunikacije, kanalizacije, komunalnog otpada),
- materijalnih troškova koji proističu iz poštovanja strukturalnih standarda usluge (zakup prostora, usluge iz oblasti sanitarne zaštite, epidemiološke zaštite, protivpožarne zaštite, dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije),
- troškovi prevoza korisnika usluge i održavanja vozila,
- troškovi koji proističu iz funkcionalnih standarda usluge (bruto zarada stručnih radnika i stručnih saradnika u skladu sa Zakonom o radu),
- troškovi obuke stručnih radnika i stručnih saradnika po akreditovanim programima,
- troškovi nabavke materijala za rad korisnika po programskim aktivnostima,
- troškovi reparacije, zamene, nabavke opreme i inventara,
- troškovi održavanja i popravki instalacija,
- troškovi adaptacije prostora,
- ostali nepredviđeni troškovi za pružanje usluge dnevnog boravka.
Centar za socijalni rad jednom godišnje vrši reviziju prava na korišćenje usluge dnevnog boravka iz ovog Pravilnika.
Ovaj Pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku grada Leskovca".