POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKAO PROGRAMU MERA PODRŠKE ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE ZA RAZVOJ SELA NA TERITORIJI AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE U 2018. GODINI("Sl. list AP Vojvodine", br. 57/2017) |
Ovom pokrajinskom skupštinskom odlukom utvrđuje se Program mera podrške za sprovođenje poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine u 2018. godini (u daljem tekstu: Program).
Program čini sastavni deo ove pokrajinske skupštinske odluke.
Ova pokrajinska skupštinska odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine", a primenjuje se od 1. januara 2018. god.
PROGRAM MERA PODRŠKE
ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE ZA RAZVOJ SELA NA TERITORIJI AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE U 2018. GODINI
1.1. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA
1.1.1. Geografske i administrativne karakteristike
Autonomna Pokrajina Vojvodina se prostire u južnom delu Panonske nizije u donjem toku triju velikih reka: Dunava, Tise i Save. Svojom površinom od 21.614 km2 zauzima oko 1/4 teritorije Republike Srbije.
Prema poslednjem Popisu stanovništva u Vojvodini živi 1.922.017 stanovnika, nastanjenih u 467 naseljenih mesta, a prosečna gustina naseljenosti iznosi 89 st/km2.
U administrativnom pogledu Vojvodina je podeljena u 46 opština i 7 okruga, a u geografsko-istorijskom smislu čine je tri uže regije - Srem, Banat i Bačka.
1.1.2. Prirodni uslovi i životna sredina
Vojvodina je pretežno ravničarsko područje, gde u strukturi zemljišta preovlađuje černozem, livadska i ritska crnica. Mada ravničarska, Pokrajina ima i svoja brdsko-planinska područja: Fruška gora i Vršačke planine, a tu su i lesne zaravni: Telečka, Sremska, Titelski breg, te lesne terase i aluvijalne ravni uz reke.
Klimatski uslovi u Pokrajini su relativno povoljni. Preovlađujuća umereno-kontinentalna klima se ponajviše ogleda u prosečnoj godišnjoj visini padavina od oko 611mm, u srednjoj godišnjoj temperaturi vazduha od 11°C, te u relativnoj vlažnosti vazduha od oko 75%.
Vojvodina raspolaže izuzetno značajnim hidropotencijalom. Pored velikih reka: Dunava, Tise, Save i Tamiša, tu je i mreža kanala Dunav-Tisa-Dunav (929 km), kao i dva prirodna jezera: Palićko i Ludoško.
U Vojvodini je deo površina i pod šumama. Ukupna pošumljenost iznosi 140.380 ha (6,5%). U šumama Vojvodine ima 27 zaštićenih delova prirode pri čemu je najvažnije zaštićeno prirodno dobro Nacionalni park "Fruška gora" sa tri stepena zaštite.
STANJE I TRENDOVI U RURALNIM PODRUČJIMA
1.1.3. Demografske karakteristike i trendovi
Prema podacima popisa stanovništva iz 2011. godine, seosko stanovništvo Vojvodine (ukupno 785.078 lica) čini 40,6% od ukupnog stanovništva u Pokrajini.
Za razliku od ukupnog stanovništva koje, u periodu od 1921. do 2002. godine pokazuje tendenciju porasta, seosko stanovništvo u Vojvodini obeležava depopulacija od 1953. godine. Ona je u rezultat, kako promena u prirodnom kretanju seoskog stanovništva, tako i promenama u migracionom saldu.
Ukoliko se posmatra distribucija seoskog stanovništva prema okruzima, uočava se da u Južnobačkom i Sremskom okrugu živi najveći deo ukupnog ruralnog stanovništva u Pokrajini, što nikako ne znači da su ovi okruzi najruralniji.
S druge strane, demografsko pražnjenje seoskih naselja najizraženije je u Srednjebanatskom i Severnobanatskom okrugu.
Prosečna starost seoskog stanovništva u Vojvodini iznosi 42,3 godine. Seosko stanovništvo u proseku je starije i od ukupnog i od gradskog stanovništva.
U starosnoj strukturi seoskog stanovništva u Vojvodini, najviše je stanovništva koje pripada kontingentu starijeg sredovečnog stanovništva (40-45 godina). Stanovništvo ove starosne grupe čini 30% ukupnog seoskog stanovištva. Mlado seosko stanovništvo čini 1/5 ukupnog stanovništva, dok staro stanovništvo (60 i više godina) čini 1/4 ukupnog seoskog stanovništva. Indeks starenja seoskog stanovištva u Vojvodini je visok i iznosi 1,21.
U strukturi seoskog stanovništva u Vojvodini prema obrazovanju, uočava se da najveći broj stanovnika seoskih područja u Vojvodini ima završenu srednju školu (46,3%), isto toliko stanovnika seoskih područja je bez škole ili sa samo sa osnovnim obrazovanjem. Iako je pretežno reč o starijem seoskom stanovništvu ili društveno marginalizovanim grupama (npr. po nacionalnoj osnovi), visok udeo onih sa najnižim obrazovnim nivoima ukazuje na značajne nedostatke ljudskog kapitala. Više i visoko obrazovanje ima tek svaki 14 stanovnik seoskih područja u Vojvodini.
Važan aspekt obrazovne strukture seoskog stanovništva je i udeo nepismenih. Od ukupnog seoskog stanovništva starijeg od 10 godina u Pokrajini, 2,4% je nepismeno. Među nepismenim seoskim stanovništvom, 3/4 čine žene. Rodno uslovljene razlike u strukturi nepismenih uočavaju se i u podacima da je među muškim seoskim stanovništvom 1,2% nepismenih, dok je među seoskim ženama nepismenih 3,6%.
1.1.4. Diverzifikacija ruralne ekonomije
Problemi ruralnog razvoja u AP Vojvodini se ogledaju u činjenici da je poljoprivreda još uvek dominantna privredna delatnost u najvećem broju opština, da je infrastruktura nedovoljno razvijena, a postojeći kapaciteti nedovoljno održavani i nefunkcionalni sa aspekta današnjih a pogotovo budućih potreba, zatim u nedovoljnoj razvijenosti institucija i izraženim disproprijacijama u nivou razvijenosti pojedinih opština.
Oko 1/3 aktivnog stanovništva je zaposleno u poljoprivredi, dok sekundarni i tercijarni sektor imaju približno isto učešće u zaposlenosti. Stopa zaposlenosti u poljoprivredi održava sveprisutan veliki značaj poljoprivrede u nacionalnoj ekonomiji kao i nizak stepen diverzifikacije privrednih delatnosti u ruralnim oblastima. To za posledicu ima nedostatak prilika za zapošljavanje. Poljoprivreda je preovlađujuća delatnost u većini ruralnih oblasti, koju karakterišu manja poljoprivredna gazdinstva, niska stopa produktivnosti i nizak prihod po gazdinstvu. Veliki broj gazdinstava proizvodi samo za svoje potrebe i ima male viškove koje može plasirati na tržište; stopa nezaposlenosti: visoka (21%) i održava problem nedostatka prilika za zapošljavanje; kapaciteti poljoprivredno-prehrambenog sektora povezani sa poljoprivrednom (industrija inputa, grane prerađivačke industrije i trgovine) su drastično opali tokom devedesetih godina. Većinu preostalih industrijskih kapaciteta je neophodno modernizovati i tehnički poboljšati; infrastruktura u ruralnim oblastima, kako ekonomska tako i socijalna je slaba, nerazvijena i negativno utiče na konkurentnost i društveno tkivo ruralnih oblasti; BDP po stanovniku u ruralnim oblastima iznosi 74% od nacionalnog proseka i značajno je ispod BDP po stanovniku u urbanim oblastima. Ruralno stanovništvo se suočava sa visokim stepenom siromaštva - približno milion ljudi u ruralnim oblastima živi ispod granice siromaštva sa prihodom od dva dolara na dan (Svetska banka).
Najznačajniji faktor razvoja ruralnog područja AP Vojvodine je stanovništvo i njegova svest o neophodnosti pro aktivnog stava u odnosu na razvoj lokalne zajednice i ruralnih područja u celini. Do sada je odsustvo participacije građana predstavljalo osnovno značajno ograničenje za intenzivniji razvoj. Osim toga, za njihovo delovanje je bilo neophodno razviti odgovarajuće institucionalno okruženje i kreirati adekvatan pravni okvir. Ubrzano uspostavljanje institucionalnih uslova za dosledniju i prema tome, kreativniju i efikasniju ruralnu politiku, treba da rezultira smanjivanjem ruralnih problema i unapređenjem lokalnih razvojnih potencijala. U prerađivačkom sektoru se u ruralnim područjima nalazi relativno mali broj angažovanog stanovništva. Najčešće su to preduzeća koja se naslanjaju na poljoprivrednu proizvodnju. Najmanje je zastupljena diverzifikacija ekonomske osnove koja praktično nije zavisna od poljoprivrede. Postoji strukturni debalans stanovništva, ne samo prema broju, već i prema starosnoj strukturi. Ovo, kao preduslov za razvoj ruralnih područja, ističe neophodnost postojanja kritične mase mladih i povećanje obima ljudskog kapitala raspoloživog sa aspekta potreba lokalne zajednice.
Vojvodina ima veoma dobre resursne potencijale za razvoj ruralnog turizma, kao što su obeležja terena (Fruška gora Vršačke planine, Dunav i Podunavlje, izvori termalne i mineralne vode), relativno povoljna klima, bogata flora i fauna, multikulturalnost, multikonfesionalnost, narodna arhitektura, gastronomija i drugo. Ipak, postojeći kapaciteti u ruralnom turizmu nisu dovoljno razvijeni. Takođe, ruralnoturistički kapaciteti su delimično ili nedovoljno iskorišćeni, kao i nerazvijenost dodatnih - pratećih usluga u ruralnom turizmu, što otežava sticanje dodatnog prihoda.
1.1.5. Ruralna infrastruktura
Infrastrukturna opremljenost je od vitalnog značaja za razvoj AP Vojvodine, s obzirom na njen uticaj na sve aspekte privrednog i društvenog razvoja. Većina opština iz AP Vojvodine ima visok procenat asfaltiranih lokalnih puteva, što je odlika privredno razvijenijeg područja. Nasuprot tome, loše stanje puteva, naročito na nerazvijenom i devastiranom području, predstavlja faktor ograničenja u poboljšanju životnog standarda, smanjenju nezaposlenosti i siromaštva i privlačenju investicija.
Dostignuti nivo razvijenosti vodovodne i kanalizacione infrastrukture je jedan od najrelevantnijih pokazatelja životnog standarda nekog područja i njegove privredne razvijenosti. Zbog velike starosti sistema za vodosnabdevanje i višegodišnjeg neadekvatnog održavanja, brojni objekti izgubili su projektovane performanse, tako da je kvalitet usluga koji se njima obezbeđuje umanjen, usled čega su veliki gubici vode na mreži. Najveći broj kanalizacionih priključaka imaju domaćinstva u gradu Novom Sadu (88,8%). Samo Sombor, Kanjiža, Kikinda, Senta, Vršac, Opovo, Plandište, Kula i Titel imaju sisteme za prečišćavanje otpadnih voda, dok se delimično prečišćavanje otpadnih voda, vrši samo u Subotici.
Elektronska komunikaciona mreža nije dostigla potreban stepen modernizacije i pokrivenosti na celom prostoru za pružanje najsavremenijih usluga, a takođe ne postoji svest da je elektronska komunikaciona infrastruktura od velikog značaja za razvoj privrede i pojedinca. Veliki su problemi što se infrastrukturni objekti ne grade objedinjeno, što povećava troškove izgradnje.
POKAZATELJI RAZVOJA POLJOPRIVREDE - STANJE POLJOP. RESURSA
1.1.6. Poljoprivredno zemljište
Od ukupne površine AP Vojvodine, površine pod oranicama iznose 1,574 miliona ha, (72,97% ukupne površine), pod voćnjacima 14.322 ha (0,66%), vinogradima 17.630 ha (0,82%), vrtovima 423 ha (0,02%) i livadama 41.912 ha (1,90%). Njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi i livade zajedno predstavljaju obradivo zemljište koje obuhvata 1,647 mil. ha, ili 76,36% ukupne teritorije APV. Neobradivo zemljište obuhvata ukupno 140.657 ha (6,52% ukupne teritorije) i čine ga pašnjaci 122.995 ha (5,70%), trstici i močvare 17.663 ha (0,82%). Zbir obradivog 76,36% i neobradivog zemljišta 6,52%, predstavlja ukupno poljoprivredno zemljište sa površinom 1,788 mil. ha (82,89% ukupne teritorije). Šume, kao posebna kategorija, obuhvataju 144.388 ha, ili 7% (Izvor podataka Republički geodetski zavod, 2009).
Poljoprivredno zemljište (obradivo i neobradivo), u zbiru sa šumama daju ukupno plodno zemljište u iznosu 1,932 miliona ha, ili 89,58% od ukupne teritorije. Neplodno zemljište obuhvata 224.683 ha, ili 10,42% ukupne teritorije APV. Na pedološkoj karti AP Vojvodine izdvojeno je čak 87 različitih sistematskih jedinica zemljišta na nivou tipa podtipa varijeteta i forme od kojih svaka poseduje određena morfološka, hemijska, vodno- fizička, a s tim u vezi i proizvodna svojstva. Većina od njih su prirodno plodna zemljišta, koja pružaju optimalne uslove za postizanje visokih stabilnih i ekonomski opravdanih prinosa odgovarajućeg kvaliteta (npr. černozemi, livadske crnice, ritske crnice, fluvisoli).
Neuređenost zemljišnog poseda je visoka, te je na oko 50% površina potrebno izvršiti komasaciju. Osnovne agroekološke karakteristike prostora - Sa aspekta stepena pogodnosti za korišćenje u poljoprivredi (bonitet zemljišta) zemljišni potencijal Pokrajine razvrstan je u osam bonitetnih klasa. Zastupljenost zemljišta pogodnih za obradu je velika i iznosi 91% (černozemi, livadske crnice, ritske crnice, fluvisoli) dok zastupljenost zemljišta koja su nepogodna za obradu iznosi svega 9%. Zemljišta Vojvodine po svojoj plodnosti spadaju među najbolja u Evropi i u potpunosti omogućavaju proizvodnju kvalitetne hrane, ali uz neophodnost primene Sistema kontrole plodnosti, sa ciljem postizanja profitabilnog prinosa, uz očuvanje zemljišta i agrobiocenoze uopšte.
U pogledu navodnjavanja poljoprivrednog zemljišta, potencijali su neiskorišćeni, jer i pored izgrađene mreže kanala od preko 20.000 km, na području Pokrajine se trenutno navodnjava blizu 3% obradivog zemljišta, ili nešto više od 47.000 ha. Sistemski se navodnjava 40.000 ha (navodnjavanje površina koje koriste veliki kombinati koji koriste vodu iz kanala i reka), a paori navodnjavaju nešto preko 7.000 ha površina.
Analize kažu da u Pokrajini može da se navodnjava čak 750.000 ha, pre svega, jer postoje vodni uslovi za navodnjavanje te površine, a ukoliko se kanali za odvodnjavanje preurede i u isto vreme koriste i za navodnjavanje taj cilj može biti još bliži. Navodnjavanje na 250.000 do 300.000 ha može da se izvede bez većih ulaganja.
1.1.7. Višegodišnji zasadi
U Vojvodini postoje izuzetno povoljni klimatski uslovi za proizvodnju voća i grožđa, koja se uglavnom odvija na malim parcelama, i ima izražen regionalni karakter Najveći deo proizvedenog voća se izvozi, a samo manji deo ostaje na domaćem tržištu.
Danas je Vojvodina vodeći voćarski region Srbije po površinama pod savremenim zasadima voća i proizvođačima koji su konkurentni i na evropskom nivou. Osnovni trend u proizvodnji voća je povećanje broja tržišno orijentisanih proizvođača koji se profesionalno bave proizvodnjom voća. Mali proizvođači koji nisu vertikalno integrisani ne utiču značajno na tržište voća u Vojvodini. Intenzivna voćarska proizvodnja dominira u Sremu koji je postao vodeći voćarski region u Vojvodini, a zatim i Subotička peščara, okolina Novog Sada i Južni Banat. Dominantnu proizvodnju jabuke u Vojvodini poslednjih godina sve više prati diverzifikacija proizvodnje - intenzifikacija gajenja šljive, breskve te sve više savremenih zasada trešnje i višnje.
U AP Vojvodini pod voćnim kulturama se nalazi ukupno 16.865 ha. Ukupan broj stabala (plantažni voćnjaci) je oko 13.149.000, a broj ukupno rodnih stabala 11.316.000.
Površine pod plantažnim voćnjacima u AP Vojvodini iznose oko 13.149 ha. U strukturi voćnih zasada učešće jabučastog voća u ukupnom broju rodnih stabala je 58%, koštičavog 41%, a jezgrastog i jagodičastog 1%.
Učešće AP Vojvodine u ukupnim površinama plantažnih voćnjaka u Srbiji se povećava sa 5,68% u 1980. godini na oko 13% u 2014. godini.
Za Vojvodinu su posebno interesantne sledeće voćne vrste: jabuka, kruška, breskva, trešnja, višnja, kajsija, šljiva, dunja, a u pojedinim mikrorejonima i: leska, orah, ribizle i kupina.
Prema udelu u ukupnoj vrednosti voćarstva Vojvodine, najvažnija voćna vrsta je jabuka (37%), zatim šljiva (20,1%), kruška (15,7%), višnja (9%), breskva (8,2%).
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku u 2014. godini ukupne površine rodnih vinograda u AP Vojvodini iznosile su 5.003 ha, od čega plantažnih 4.633 ha.
1.1.8. Stočni fond
Stočarska proizvodnja u AP Vojvodini je, i pored izrazito povoljnih prirodnih uslova, u velikoj krizi. Poslednjih nekoliko godina je došlo do drastičnog pada stočarske proizvodnje. Kod svih vrsta stoke, osim kod ovaca, i dalje traje trend opadanja broja grla. Stočarstvo je, prema udelu u ukupnom broju uslovnih grla u Regionu Vojvodine iznosi 34%. Prirodni uslovi Vojvodine daju mogućnost za razvoj, kako biljne, tako i stočarske proizvodnje. Kada se sagleda broj uslovnih grla po hektaru obradive površine možemo reći da je stočni fond Vojvodine u poslednjih 30 godina prepolovljen. Prema Popisu poljoprivrede iz 2012. godine stanje stočnog fonda u Pokrajini po granama je sledeće: 504.868 grla goveda, 2.796.992 komada svinja, 543.548 komada ovaca, 120.126 komada koza i 23.944.916 komada živine.
Iz Budžeta AP Vojvodine svake godine se putem odgajivačkog programa finansira umatičenje grla stoke. Tokom 2017. godine je umatičeno ukupno 91.500 grla goveda, 72.000 grla svinja, 80.0000 grla ovaca, 8.800 grla koza i 505.000 komada živine.
1.1.9. Mehanizacija, oprema i objekti
Poljoprivredna gazdinstva sa područja AP Vojvodine raspolažu 107.745 dvoosovinskih traktora i 10.607 komada jednoosovinskih traktora. Preko 90% traktora obe vrste je starosti preko 10 godina.
Trenutno najveći problem naših kombajna je vremenska i tehničko-tehnološka zastarelost. Prema popisu poljoprivrede iz 2012. godine broj žitnih kombajna je iznosio 8.771, a čak 85% ove mehanizacije je u to vreme bilo starije od 10 godina.
Ukupan broj priključnih mašina na teritoriji AP Vojvodine iznosi 406.081 komad, a preko 94% priključnih mašina je starije od 10 godina.
Prema Popisu poljoprivrede iz 2012. godine, poljoprivredna gazdinstva u Pokrajini imaju ukupno 404.902 poljoprivrednih objekata za smeštaj stoke, 607 hladnjača i 1.431 sušaru. Pored toga, gazdinstva raspolažu sa 327 staklenika i 9.860 plastenika.
Na području Pokrajine popisano je ukupno 2.266 silosa, 108.221 koš za smeštaj kukuruza i 8.860 ambara.
1.1.10. Radna snaga
U Regionu Vojvodine 80,5% poljoprivrednih gazdinstava ima 1-2 stalno zaposlenih lica, što je značajnije više, nego u ostalim regionima Republike, a iz razloga što je na ovom području veća upotreba mehanizacije u radnim operacijama u poljoprivredi. Kod 17,6% poljoprivrednih gazdinstava ima 3-4 stalno zaposlenih lica.
Posmatrano prema pravnom statusu gazdinstva, uočava se da je radna snaga u poljoprivredi Vojvodine gotovo u potpunosti angažovana na porodičnim gazdinstvima (94,1%), dok je udeo lica koja rade na gazdinstvima pravnih lica i preduzetnika izrazito mali (5,9%).
Analiza starosne strukture nosilaca gazdinstava ukazuje na opšte pravilo da je udeo nosilaca gazdinstava mlađih od 35 godina u svim regionima najniži, pa tako i u Regionu Vojvodine (4,3%). U Regionu Vojvodine najveći udeo imaju gazdinstva čiji su nosioci starosti 55-64 godine. Ipak primetno je da je na prostoru Vojvodine značajno veće učešće gazdinstava čiji su nosioci mlađa lica, obzirom da 21,6% gazdinstava u ovom regionu ima nosioca koji je mlađi od 44 godine.
Obrazovne karakteristike menadžera gazdinstava ukazuju na malu ulogu formalnog i sistematskog obrazovanja i obuke u oblasti poljoprivrede. Većina upravnika gazdinstava stekla je svoja znanja o poljoprivredi isključivo praksom (47,9%). Svega 2,4% menadžera gazdinstva imaju završenu višu školu ili poljoprivredni fakultet.
1.1.11. Struktura poljoprivrednih gazdinstava
Prema Popisu poljoprivrede u AP Vojvodini (2012.) je registrovano ukupno 147.623 poljoprivrednih gazdinstava, što iznosi 21,2% od ukupnog broja domaćinstava sa teritorije Pokrajine. Učešće vlasništva pravnih lica i preduzetnika u ukupnom broju poljoprivrednih gazdinstava je u Vojvodini, u odnosu na ostali deo Republike, vrlo visok i iznosi 23%. Prosečna veličina poljoprivrednog gazdinstva u Pokrajini iznosi 10,9 ha. Veličina korišćenog poljoprivrednog zemljišta u Vojvodini kod 70% poljoprivrednih gazdinstava je ispod 5 ha, a kod 10% gazdinstava je veća od 20 ha.
1.1.12. Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda
Prema tipu gazdinstva u Pokrajini su najzastupljenija specijalizovana gazdinstva za ratarstvo 40,8%, zatim slede mešovita poljoprivredna gazdinstva sa kombinacijom biljne i stočarske proizvodnje 23,7% i specijalizovana gazdinstva za uzgoj svinja i živine 19%. Pored navedenih u manjoj meri su zastupljena specijalizovana gazdinstva za uzgoj stoke na ispaši, goveda, ovce i koze (3,3%), specijalizovana gazdinstva za stalne zasade, vinovu lozu i voće (2,8%), specijalizovana gazdinstva za povrtarstvo, cvećarstvo i ostale hortikulture (1,6%), mešovita gazdinstva sa stočarskom proizvodnjom (4,8%), mešovita gazdinstva sa biljnom proizvodnjom (3,3%) i neklasifikovana gazdinstva (0,3%).
U Vojvodini u setvenoj strukturi su najzastupljenije žitarice, a od njih pšenica i kukuruz. Ukupna proizvodnja pšenice prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 1.352.214 t, a prosečan prinos je bio 4,71 t/ha. Ukupna proizvodnja kukuruza u 2017. godini je bila 2.648.080 t, a prosečan prinos 4,60 t/ha.
Od industrijskog bilja najznačajniji usevi su šećerna repa i suncokret. Ukupna proizvodnja šećerne repe prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 2.434.407 t, a prosečan prinos je bio 46,90 t/ha. Ukupna proizvodnja suncokreta u 2017. godini je bila 499.817 t, a prosečan prinos 2,49 t/ha. Ukupna proizvodnja soje prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 428.514 t, a prosečan prinos je bio 2,13 t/ha.
Vojvodina raspolaže odličnim uslovima za razvoj integralne i organske proizvodnje. Međutim, broj poljoprivrednih proizvođača sa sertifikovanim organskim proizvodima, kao i onih u procesu konverzije, je i dalje izuzetno mali u odnosu na potencijale. Površine pod organskom proizvodnjom se svake godine uvećavaju i u 2014. godini su dostigle 5.495 hektara sa površinama koje su ušle u konverziju. Zbog toga je neophodna dalja podrška i u procesu sertifikacije i u samoj organskoj proizvodnji zbog svoje specifičnosti.
1.1.13. Zemljoradničke zadruge i udruženja poljoprivrednika
Tradicija zadružnog organizovanja na prostorima današnje Vojvodine postoji više od 150 godina. Prva zemljoradničko- kreditna zadruga u Vojvodini, koja je osnovana 1846. godine u Bačkom Petrovcu, bila je treća zadruga u svetu.
Zemljoradničke zadruge na našim prostorima najčešće nisu ekonomski jake organizacije, ali su one neophodne za male i srednje poljoprivredne proizvođače, koji bez njih ne bi mogli u većini slučajeva ni zasnivati proizvodnju, ni postići korektne uslove realizacije i naplate svojih proizvoda. Zadruge imaju veliki značaj i za prerađivače, posrednike u prometu i krajnje potrošače, koji preko njih kupuju na jednom mestu količinu robe koju bi zadruga ugovarala ili kupovala sa ogromnim brojem poljoprivrednih proizvođača.
Prema podacima Zadružnog saveza Vojvodine, na području Pokrajine trenutno deluje ukupno 446 zemljoradničkih zadruga i 21 ostala zadruga. Zemljoradničke zadruge imaju prosečno 37 zadrugara.
Prosečan broj kooperanata je 128, međutim, ovaj broj varira, a varira i po zadrugama, i zavisi od veličine naselja, broja zadruga u naseljenom mestu, efikasnosti rada zadruge i drugih faktora.
1.1.14. Transfer znanja i informacija
Kreiranje i transfer znanja predstavljaju veoma važne mere u oblasti poljoprivrede. Zbog toga je značaj poljoprivrednih stručnih službi ogroman kada je u pitanju prenošenje znanja i kreiranje novih znanja u skladu sa stvarnim potrebama poljoprivrednih proizvođača.
Na području Pokrajine deluje Poljoprivredna savetodavna služba AP Vojvodine, koju sačinjavaju 12 regionalnih službi, čija se sedišta nalaze u: Novom Sadu, Vršcu, Bačkoj Topoli, Rumi, Somboru, Pančevu, Senti, Subotici, Vrbasu, Zrenjaninu, Kikindi i Sremskoj Mitrovici. Navedene službe se finansiraju iz budžeta AP Vojvodine u cilju prenosa znanja i informacija poljoprivrednim proizvođačima sa teritorije Pokrajine.
1.2. VRSTE (STRUKTURA) MERA I PLANIRANI IZNOSI
Tabelarni prikaz planiranih mera u programu
Tabela 1.2.1. Planirane mere direktnih plaćanja
Shodno Zakonu o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju ("Službeni glasnik RS", br. 10/2013, 142/2014, 103/2015 i 101/2016), autonomna pokrajina ne propisuje planirane mere direktnih plaćanja.
Redni broj |
Naziv mere |
Šifra mere |
Planirani budžet za meru bez prenetih obaveza (u RSD) |
Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD) |
Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%) |
Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD) |
Prenete obaveze |
1. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
2. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
3. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
n+1... |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
UKUPNO |
- |
- |
- |
|
|
Tabela 1.2.2. Planirane mere kreditne podrške
Redni broj |
Naziv mere |
Šifra mere |
Planirani budžet za meru bez prenetih obaveza (u RSD) |
Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD) |
Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%) |
Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD) |
Prenete obaveze |
1. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
2. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
3. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
n+1... |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
UKUPNO |
- |
- |
- |
|
|
Tabela 1.2.3. Planirane mere politike ruralnog razvoja
U tabeli su navedene mere politike ruralnog razvoja koje će se sufinansirati u 2018. godini:
Redni broj |
Naziv mere |
Šifra mere |
Planirani budžet za meru bez prenetih obaveza (u RSD) |
Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%) |
Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD) |
Prenete obaveze |
1. |
Investicije u fizička sredstva poljoprivrednih gazdinstava |
101 |
170.000.000,00 |
do 80 |
5.000.000,00 |
|
2. |
Investicije za preradu i marketing poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda i proizvoda ribarstva |
103 |
45.000.000,00 |
do 80 |
5.000.000,00 |
16.000.000,00 |
3. |
Organska proizvodnja |
201.3 |
10.000.000,00 |
do 80 |
1.000.000,00 |
|
4. |
Podrška mladima u ruralnim područjima |
303 |
200.000.000,00 |
do 100 |
2.500.000,00 |
|
5. |
Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i uvođenje i sertifikaciju sistema kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima |
304 |
2.000.000,00 |
do 80 |
500.000,00 |
|
|
UKUPNO |
- |
443.000.000,00 |
|
|
Deo sredstava, u iznosu od 16.000.000,00 dinara, predviđen je za sprovođenje nerealizovanog dela Investicije za preradu i marketing poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda i proizvoda ribarstva Sektor meso iz "Pokrajinske skupštinske odluke o programu mera podrške za sprovođenje poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji AP Vojvodine u 2017. godini", ("Službeni list APV", broj: 69/16 i 29/17).
Tabela 1.2.4. Posebni podsticaji
U tabeli su navedene mere posebnih podsticaja koji će se sufinansirati u 2018. godini:
Redni broj |
Naziv mere |
Šifra mere |
Planirani budžet za meru bez prenetih obaveza (u RSD) |
Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%) |
Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD) |
Prenete obaveze |
1. |
P o d s t i c a j i za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju |
402 |
20.000.000,00 |
do 100 |
1.500.000,00 |
|
|
UKUPNO |
- |
20.000.000,00 |
|
|
Tabela 1.2.5. Mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja i u okviru mera ruralnog razvoja
Redni broj |
Naziv mere |
Šifra mere |
Planirani budžet za meru bez prenetih obaveza (u RSD) |
Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD) |
Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%) |
Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD) |
Prenete obaveze |
1. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
2. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
3. |
/ |
- |
- |
- |
- |
- |
|
n+1... |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
UKUPNO |
- |
- |
- |
|
|
Tabelarni prikaz planiranih finansijskih sredstava AP/JLS
Tabela 1.2.6. Finansijski okvir programa
Budžet |
Vrednost u RSD |
Ukupan iznos sredstava iz budžeta AP/JLS planiranih za realizaciju Programa podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja |
463.000.000,00 |
Planirana sredstva za direktna plaćanja |
/ |
Planirana sredstva za kreditnu podršku |
/ |
Planirana sredstva za podsticaje merama ruralnog razvoja |
447.000.000,00 |
Planirana sredstva za posebne podsticaje |
/ |
Planirana sredstva za mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja i u okviru mera ruralnog razvoja |
/ |
Preuzete obaveze iz 2017. godine |
16.000.000,00 |
1.3. CILJNA GRUPA I ZNAČAJ PROMENE KOJA SE OČEKUJE ZA KORISNIKE NAKON PRIMENE PROGRAMA
Sprovođenje mera podrške poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji AP Vojvodine posebno je važno jer su investicije u ruralnu ekonomiju i ruralne zajednice od vitalnog značaja za povećanje kvaliteta života u ruralnim područjima.
Poljoprivreda je preovlađujuća delatnost u većini ruralnih oblasti, koju karakterišu manja poljoprivredna gazdinstva, niska stopa produktivnosti i nizak prihod po gazdinstvu. Veliki broj gazdinstava proizvodi samo za svoje potrebe i ima male viškove koje može plasirati na tržište; stopa nezaposlenosti: visoka (21%) i održava problem nedostatka prilika za zapošljavanje; kapaciteti poljoprivredno-prehrambenog sektora povezani sa poljoprivrednom (industrija inputa, grane prerađivačke industrije i trgovine) su drastično opali tokom devedesetih godina.
Ciljna grupa Programa mera podrške za sprovođenje poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji AP Vojvodine u 2017. godini su, pre svega, mala i srednja poljoprivredna gazdinstva, čija je tehničko-tehnološka opremljenost na niskom nivou, te je neophodno podizanje konkurentnosti ovih gazdinstava kako bi opstala na tržištu.
Većinu preostalih industrijskih kapaciteta je neophodno modernizovati i tehnički poboljšati; infrastruktura u ruralnim oblastima, kako ekonomska tako i socijalna je slaba, nerazvijena i negativno utiče na konkurentnost i društveno tkivo ruralnih oblasti.
Programom su planirane mere kojima će se investirati u materijalna sredstva poljoprivrednih gazdinstava i preradu poljoprivrednih proizvoda, radi jačanja proizvodnog lanca, a u cilju povećanja konkurentnosti, ekonomske efikasnosti, veće orijentisanosti ka tržištu i dugoročne održivosti poljoprivrednih gazdinstava.
Proizvodnja organske i zdravstveno bezbedne hrane je prioritet agrarne politike Evropske Unije i zbog toga velika razvojna šansa AP Vojvodine za celokupnu poljoprivredu i ruralni razvoj malih gazdinstava, te je u Programu posvećena posebna pažnja investicijama kojima se utiče na povećanje broja poljoprivrednih gazdinstava koja se bave organskom proizvodnjom, uvođenju sistema kojima proizvođač garantuje da upravlja zdravstvenom bezbednošću svojih proizvoda, kao i uvođenje oznaka geografskog porekla.
Važnu podršku meri za modernizaciju proizvodnje predstavlja razvoj kapaciteta Poljoprivredne savetodavne službe APV, u smislu postizanja kvaliteta i efikasnosti ponuđenih saveta i informacija od značaja za poljoprivrednu proizvodnju, kao i život i rad u ruralnim sredinama, i jačanje kapaciteta i promociju ruralnih sredina, putem održavanja tradicionalnih seoskih manifestacija. Razvoj kapaciteta Poljoprivredne savetodavne službe APV meru je neophodno sprovoditi zbog velikog broja malih gazdinstava, skromnog znanja i nedostatka dodatnih veština ruralnog stanovništva, niske produktivnosti i niskih prihoda koji se ostvaruju od poljoprivrede.
Lokalnim partnerstvima doprinosi se ostvarenju koncepta održivog razvoja kroz dodavanje vrednosti, unapređenje ruralne ekonomije, poboljšanje kvaliteta života, promociju kulturnog nasleđa, podsticanje socijalnog dijaloga ruralnog stanovništva i kvalitetno upravljanje lokalnim resursima.
Primenom Programa se očekuje modernizacija proizvodnje malih i srednjih gazdinstava i njihovo ekonomsko osnaživanje, kao i diverzifikacija ruralne ekonomije u cilju stvaranja dodatnog izvora prihoda, zapošljavanja lokalnog stanovništva i jačanja ruralnih sredina.
1.4. INFORMISANJE KORISNIKA O MOGUĆNOSTIMA KOJE PRUŽA PROGRAM PODRŠKE ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE I POLITIKE RURALNOG RAZVOJA
Informisanje potencijalnih korisnika o merama koje su definisane Programom će se vršiti putem javnih tribina i predavanja, dnevnih novina, poljoprivrednih stručnih službi sa područja pokrajine i veb sajta Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.
Potencijalni korisnici na ovaj način dobijaju informacije o vrstama investicija, procentualni iznos podsticaja, maksimalan i minimalan iznos podsticaja po korisniku, vremenskim rokovima, načinima podnošenja prijava i drugo.
1.5. MONITORING I EVALUACIJA/NADZOR REALIZACIJE
Bespovratna sredstva isplaćuju se nakon realizacije investicije, i izvršene kontrole od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.
U monitoring projekata su uključeni savetodavci Poljoprivredne savetodavne službe APV. Na zahtev Sekretarijata, savetodavci izlaze na teren i beleže realizaciju investicija putem GPS uređaja. Na taj način se tačno u vremenu i prostoru beleže faze realizacije investicija. Svaki Sektor Sekretarijata ukrštanjem podataka dobijenih u prijavnom obrascu korisnika sredstava i podataka dobijenih od strane savetodavaca vrši evaluaciju i praćenje realizacije investicija na osnovu posebnih indikatora.
Korisnik sredstava je u obavezi da investiciju ne otuđi najmanje pet godina od dana isplate sredstava i daje je drugom licu na upotrebu, da svu dokumentaciju koja se odnosi na investiciju čuva najmanje pet godina od dana isplate sredstava, a Pokrajinski sekretarijat za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo ima pravo da vrši uvid u realizaciju investicije.
2. Opis mera
2.1. Naziv mere: Investicije u fizička sredstva poljoprivrednih gazdinstava
Šifra mere: 101
2.1.1. Obrazloženje
Sektor: Mleko
Smanjenje proizvodnje mleka u Vojvodini je najveće u poređenju sa Srbijom, regionom i EU. Proizvodnja mleka je od 2001. godine bila u blagom porastu i to do 2006., od kada ponovo se beleži pad proizvodnje. Ukupno smanjenje proizvodnje praćeno je povećanjem proizvodnje u specijalizovanim porodičnim ili kompanijskim farmama i u skladu sa specijalizacijom proizvodnje vojvođanskih proizvođača.
Proizvodnja mleka u Vojvodini je podeljena između onih koji proizvode za svoje potrebe i specijalizovanih farmi. Specijalizovane farme su ili na porodičnim gazdinstvima ili su vlasništvo velikih kompanija. Veliki i srednji proizvođači u Vojvodini u najvećem broju slučajeva su konkurentni ili imaju potencijal da budu konkurentni. Mali proizvođači mleka, koji proizvode za sopstvene potrebe, na ekstenzivan način imaju relativno nisku cenu koštanja i ne zavise od tržišnih kretanja usled zatvorene proizvodnje.
U Sektoru mleko je neophodno izvršiti poboljšanje kvaliteta mleka i rasnog sastava stočnog fonda. Takođe je neophodno poboljšati uslove držanja goveda, u smislu nabavke nove opreme za farme.
Sektor: Meso
Proizvodnja mesa je neosporno u krizi u Vojvodini i to već duži vremenski period. Zabrinjavajuće je brzo opadanje udela stočarske proizvodnje, naročito u godinama kada je Srbija konkurentna sa cenom kukuruza i kada bi trebalo da ima konkurentniju proizvodnju stočne hrane. Karakterističan trend, koji se uočava u proizvodnji mesa u Vojvodini, je da se broj proizvođača konstantno smanjuje, značajno brže nego što se smanjuje proizvodnja, što ukazuje na povećanje konkurentnosti onih koji ostaju da se bave proizvodnjom. Pored toga, u proizvodnji mesa postoji veoma izražena vertikalna integracija, gde veliki trgovinski lanci imaju proizvodnju stočne hrane, svinja i goveda, preradu i prodaju, čime malim proizvođačima sužavaju prostor za prodaju i usmeravaju ih na neformalne kanale. S druge strane, mali proizvođači mesa, koji proizvode za sopstvene potrebe, na ekstenzivan način imaju relativno nisku cenu koštanja i ne zavise od tržišnih kretanja usled zatvorene proizvodnje.
Proizvodni lanac, sa aspekta zdravstvene sigurnosti u proizvodnji je neadekvatan za standarde EU, prvenstveno usled neispunjavanja sistemske kontrole zdravstvene bezbednosti hrane, higijenskih i ekoloških standarda. Mali proizvođači su daleko od većine standarda EU vezanih za zdravstvenu bezbednost i dobrobit životinja. Veoma mali broj klanica ispunjava uslove za izvoz mesa na velika tržišta - EU, arapskih zemalja i SAD. Sektor očekuju značajne reforme koje se trenutno ne dešavaju, a trebalo bi, ukoliko Srbija teži EU.
U Sektoru meso neophodno je poboljšanje kvaliteta mesa, rasnog sastava stočnog fonda, uslova držanja tovnih grla, u smislu nabavke nove opreme za farme.
Sektor: Voće, grožđe, povrće (uključujući pečurke)
Danas je Vojvodina vodeći voćarski region Srbije po površinama pod savremenim zasadima voća i proizvođačima koji su konkurentni i na evropskom nivou. Osnovni trend u proizvodnji voća je povećanje broja tržišno orijentisanih proizvođača koji se profesionalno bave proizvodnjom voća. Mali proizvođači koji nisu vertikalno integrisani ne utiču značajno na tržište voća u Vojvodini. Intenzivna voćarska proizvodnja dominira u Sremu koji je postao vodeći voćarski region u Vojvodini, a zatim i Subotička peščara, okolina Novog Sada i Južni Banat. Dominantnu proizvodnju jabuke u Vojvodini poslednjih godina sve više prati diverzifikacija proizvodnje - intenzifikacija gajenja šljive, breskve te sve više savremenih zasada trešnje i višnje.
Iako je očigledan napredak koji se tiče promene sortimenta i određenih segmenata tehnologije (zaštita voća) koji je pre svega načinjen zbog konkurencije koja poslednjih godina postoji u ponudi sadnog materijala i zaštitnih sredstava, očigledno je nepoznavanje i neznanje drugih važnih segmenata proizvodnje, pre svega ishrane voćaka, ali i savremene pomotehnike.
U sektoru voća i povrća u Vojvodini evidentan je nedostatak opreme za kalibriranje i pakovanje koja bi kapacitetom i kvalitetom zadovoljila standarde prodaje koje sve više zahteva i rusko tržište. Poseban problem predstavlja činjenica što se prerađivački kapaciteti ne snabdevaju dovoljno visoko kvalitetnim sirovinama. Mali proizvođači ne stvaraju dovoljno profita zbog visokih troškova proizvodnje i veoma malih mogućnosti da utiču na cene u lancu proizvodnje. Kao posledica toga, oni ne mogu dovoljno da investiraju i povećaju svoju konkurentnost, što rezultira padom u kvalitetu proizvoda i problemima u preradi.
U Sektoru voće, grožđe, povrće neophodno je, pre svega, omogućiti poljoprivrednim proizvođačima izgradnju skladišnih kapaciteta, čime bi se uticalo na produženje ponude domaćeg voća i povrća. Kako se poslednjih godina povećavaju površine pod višegodišnjim zasadima neophodna je nabavka poljoprivredne mehanizacije u ovom sektoru, pre svega voćarsko-vinogradarskih traktora, rigolera, podrivača, mašina za berbu i drugo. Takođe je neophodna pomoć u nabavci opreme za pakovanje, pranje, poliranje, kalibriranje, radi prodaje domaćih poljoprivrednih proizvoda na tržištu EU i Rusije.
Sektor: Ostali usevi
U Vojvodini u setvenoj strukturi su najzastupljenije žitarice, a od njih pšenica i kukuruz. Od industrijskog bilja najznačajniji usevi su šećerna repa i suncokret. Proizvodnja žitarica predstavlja jedan od najdominantnijih segmenata poljoprivredne proizvodnje širom Evrope i u Vojvodini, i ima dugu tradiciju na ovim prostorima. U poslednjih nekoliko godina u Vojvodini, primetan je trend povećanja proizvodnje žitarica, i to zahvaljujući kukuruzu, dok je kod pšenice i ječma prisutna stagnacija i pad proizvodnje.
Primetan je porast površina pod začinskim i aromatičnim biljem, naročito posle 2000. godine. Ne postoje pouzdani podaci o površinama pod pojedinim vrstama začinskog biljem, jer Republički zavod za statistiku objavljuje zbirni podatak o zasejanim površinama pod začinskim i aromatičnim biljem. U periodu između 2001-2006. godine površine pod začinskim i aromatičnim biljem su oscilirale u rasponu od 1.200 - 1.800 hektara. Uzgajanje ovog bilja se vezuje južni Banat.
U Sektoru ostali usevi, sredstva iz pokrajinskog budžeta će u najvećoj meri biti investirana u nabavku nove mehanizacije, obzirom da je preko 90% traktora starosti preko 10 godina, a najveći problem naših kombajna je vremenska i tehničko-tehnološka zastarelost. Pored toga značajna sredstva će biti usmerena u investicije za sušare za industrijsko, začinsko i aromatično bilje i opremanje postrojenja za obnovljive izvore energije.
Sektor: Pčelarstvo
Prema rezultatima popisa poljoprivrede iz 2012. godine, na teritoriji AP Vojvodine se nalazi 124.786 pčelinjih društava. Pretpostavlja se da ima između 3.500 i 4.000 pčelara i njihov broj je u porastu, kao i broj pčelinjih društava. Proizvodnja meda, kao jednog od glavnih proizvoda pčelarstva je na skromnih 17-20 kg po pčelinjem društvu. Procenjuje se da sadašnji godišnji nivo proizvodnje meda u Vojvodini iznosi oko 1,1 milion kg, voska 150.000 kg, polenovog praha 13.000 kg i oko 1.000 kg propolisa.
Vojvodina nema samo mogućnosti, nego ima i realnu potrebu za povećanjem proizvodnje u pčelarstvu, s obzirom da je 70% njene površine pod obradivim zemljištem, a svega 6,8% pod šumama. Ovakav odnos obradivih i šumskih površina ukazuje na prisustvo veoma malog broja prirodnih oprašivača biljaka te je medonosna pčela glavni oprašivač.
U sadašnjim uslovima, uglavnom samoinicijativno, formirano je oko 40 pčelarskih društava objedinjenih u Savez pčelarskih organizacija Vojvodine, koji je član Saveza pčelarskih organizacija Srbije. Pčelarska društva i savezi, uz vrlo simboličnu i u osnovi deklarativnu pomoć organa vlasti na svim nivoima, prepušteni su sami sebi, što je osnovni razlog izrazito slabog razvoja ove važne delatnosti u proizvodnji vrlo važne zdravstveno bezbedne hrane za domaće potrebe i izvoz. U 40 pčelarskih društava Vojvodine učlanjeno je svega oko 2.100 pčelara sa oko 65.000 košnica i prosekom od 30 košnica po jednom pčelaru.
Polazeći od činjenica da Vojvodina ima optimalne uslove za razvoj ogromnog broja jednogodišnjih i višegodišnjih biljaka, kao osnovnog preduslova za masovni život pčela, nameće se obaveza da ovaj prirodni resurs u budućnosti treba maksimalno koristiti.
Ovaj ogromni ekonomski potencijal Vojvodine minimalno je iskorišćen, pa zahteva investiranje u celokupan lanac proizvodnje meda i pčelinjih proizvoda u cilju boljeg iskorišćenja prirodnog bogatstva. Podrškom investiranju u pčelarstvo i preradu pčelinjih proizvoda unapređuje se ekonomski položaj i konkurentnost poljoprivrednih gazdinstava na tržištu.
2.1.2. Ciljevi mere
- Stabilnost dohotka poljoprivrednih gazdinstava;
- Povećanje proizvodnje, poboljšanje produktivnosti i kvaliteta proizvoda, smanjenje troškova proizvodnje;
- Unapređenje tehničko-tehnološke opremljenosti;
- Održivo upravljanja resursima i zaštite životne sredine;
- Rast konkurentnosti uz prilagođavanje zahtevima domaćeg i inostranog tržišta;
- Usklađivanje sa pravilima Unije, njenim standardima, politikama i praksama.
2.1.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.1.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici su fizička lica, preduzetnici i privredni subjekti registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.
2.1.5. Ekonomska održivost
Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže kroz biznis plan ekonomsku održivost projekta.
2.1.6. Opšti kriterijumi za korisnike
- Da je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava;
- Korisnik za investiciju za koju podnosi zahtev, ne sme koristi podsticaje po nekom drugom osnovu (subvencije, podsticaji, donacije) za istu namenu, odnosno da ista investicija nije predmet drugog postupka za korišćenje podsticaja, osim podsticaja u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kreditna podrška registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima;
- U slučaju podnošenja zahteva za finansiranje investicije korisnik mora da ispuni dospele obaveze po ranije odobrenim investicijama finansiranim od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo;
- U slučaju kada korisnik nije vlasnik katastarskih parcela i objekta koji su predmet investicije za koju se podnosi zahtev, neophodno je da na njima ima pravo zakupa, odnosno korišćenja na osnovu ugovora zaključenog sa zakupodavcem fizičkim licem ili ministarstvom nadležnim za poslove poljoprivrede na period zakupa, odnosno korišćenja od najmanje pet godina počev od kalendarske godine za koju se podnosi zahtev za korišćenje podsticaja;
- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane u tekstu konkursa;
- Namenski koristi i ne otuđi niti da drugom licu na korišćenje investiciju koja je predmet zahteva u periodu od pet godina od dana nabavke opreme, mašina i mehanizacije, odnosno izgradnje objekta;
- Upisan u registar privrednih subjekata i nalazi se u aktivnom statusu (preduzetnici i pravna lica);
- Da nije pokrenut postupak stečaja i likvidacije, odnosno, da nije bilo više od 30 dana u blokadi u periodu od godinu dana pre podnošenja prijave na konkurs (preduzetnici i pravna lica);
- Korisnik i mesto realizacije investicije moraju biti sa teritorije AP Vojvodine.
2.1.7. Specifični kriterijumi
Naziv sektora |
Naziv investicije |
Neophodni uslov koji mora da ispuni potencijalni korisnik |
SEKTOR MLEKO |
|
Prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju najviše 1-19 mlečnih krava i potvrdu za odgovarajuću kategoriju životinja izdatu od nadležne veterinarske službe. |
SEKTOR MESO |
|
Prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju manje od 20 junadi u tovu, odnosno manje od 150 ovaca/koza, odnosno manje od 30 krmača, odnosno manje od 100 tovljenika svinja, odnosno manje od 4.000 komada pilića brojlera i potvrdu za odgovarajuću kategoriju životinja izdatu od nadležne veterinarske službe. |
SEKTOR VOĆE, GROŽĐE, POVRĆE (UKLJUČUJUĆI PEČURKE) |
|
Prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju zasnovanu proizvodnju na manje od 2 ha bobičastog voća, odnosno 5 ha ostalog voća, odnosno manje od 0,5 ha povrća pod zaštićenim prostorom, odnosno minimum 0,5 ha voća odnosno 3 ha ostalog voća |
SEKTOR OSTALI USEVI (žitarice, industrijsko, aromatično i začinsko bilje i dr.) |
|
Prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju zasnovanu proizvodnju na manje od 2 ha ostalih useva. |
SEKTOR PČELARSTVO |
|
Prihvatljivi korisnici u sektoru pčelarstvo su poljoprivredna gazdinstva koja poseduju minimum 10 košnica pčela. |
2.1.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
101.1.2. |
Izgradnja objekata za smeštaj životinja i nabavka opreme za navedene objekte (oprema za izđubravanje, oprema za napajanje, za ventilaciju, opreme za mužu, ishranu životinja, itd.) |
101.1.8. |
Nabavka opreme za mužu ili zatvorenih sistema za mužu u slobodnom i vezanom sistemu držanja |
101.1.9. |
Nabavka prenosne opreme za mužu |
101.1.10. |
Nabavka opreme za hlađenje i skladištenje mleka |
101.2.2. |
Izgradnja i opremanje objekata za smeštaj životinja |
101.2.4. |
Nabavka opreme i mehanizacije za pripremu, rukovanje i distribuciju koncentrovane i kabaste stočne hrane na gazdinstvu (seno, silaža, senaža, itd), električne ograde i termo-pojilice |
101.2.6. |
Izgradnja boksova za držanje krmača, prasilišta i odgajališta za prasad |
101.3.1. |
Podizanje novih ili obnavljanje postojećih (krčenje i podizanje) proizvodnih (sa naslonom) i matičnih zasada voćaka, hmelja i vinove loze, kao i postavljanje protivgradnih mreža, objekata i nabavka opreme i sredstava za testiranje, klonsku selekciju, sertifikaciju, konzervaciju i multiplikaciju sadnog materijala |
101.3.2. |
Nabavka voćarsko-vinogradarskih traktora do 100 kW, rigolera, podrivača i mašina za rezidbu, tarupiranje i berbu |
101.3.3. |
Nabavka mehanizacije i opreme za setvu, sadnju, zaštitu bilja i navodnjavanje/odvodnjavanje za voćarsku i vinogradarsku proizvodnju, proizvodnju sadnog materijala i povrtarsku proizvodnju (uključujući i proizvodnju rasada i cvećarstvo) na otvorenom polju; nabavka mehanizacije za voćarsko-vinogradarsku proizvodnju (nabavka preciznih mašina za setvu, mašina za rasađivanje rasada, visokokvalitetnih prskalica ili atomizera za zaštitu od bolesti, korova i štetočina; nabavka sistema sa mikroprskalicama za zaštitu voćnjaka, vinograda i rasadnika od izmrzavanja; nabavka protivgradnih mreža i prateće opreme; nabavka sistema kap po kap; nabavka plastičnih folija, agrotekstila i prskalica za navodnjavanje) |
101.3.4. |
Izgradnja staklenika i nabavka opreme i/ili materijala za povrtarsku proizvodnju i proizvodnju jagodastog voća, kao i rasadničarsku proizvodnju i cvećarstvo u zaštićenom i poluzaštićenom prostoru (nabavka konstrukcija za plastenike i staklenike, visoko kvalitetnih višegodišnjih, višeslojnih folija za plastenike, sistema za zagrevanje plastenika, sistema za veštačko osvetljavanje, sistema za navodnjavanje/ |
101.3.5. |
Izgradnja kapaciteta za skupljanje i skladištenje voća, grožđa, sadnog materijala i povrća (izgradnja hladnjača i ULO hladnjača većeg kapaciteta, hladnjača za dugoročno skladištenje proizvoda; izgradnja hladnjača i kapaciteta za čuvanje i pripremu za otpremanje sadnog materijala; izgradnja centara za skupljanje i pripremu voća, grožđa i povrća za tržište sa hladnjačama manjeg kapaciteta, kao i za nabavku opreme za pripremu voća, grožđa i povrća za tržište i opreme za pakovanje i nabavka mašina za pranje, poliranje, čišćenje, sortiranje, ocenu i pakovanje proizvoda, kao i nabavka paleta za dugoročno skladištenje proizvoda |
101.3.6. |
Investicije u izgradnju i/ili opremanje postrojenja za obnovljive izvore energije za sopstvenu potrošnju: posebno u solarne elektrane, elektrane na biomasu, daljinske sisteme grejanja, kotlove za sagorevanje biomase, izmenjivačke pumpe i sl. |
101.4.1. |
Nabavka traktora za ratarsku proizvodnju |
101.4.2. |
Nabavka kombajna za žetvu i berbu |
101.4.3. |
Nabavka priključnih mašina za žetvu i berbu |
101.4.4. |
Nabavka mašina za obradu zemljišta |
101.4.5. |
Nabavka sejalica |
101.4.6. |
Nabavka prskalica za prihranu i zaštitu biljaka od bolesti, štetočina i korova |
101.4.9. |
Izgradnja sušara za industrijsko, začinsko i lekovito bilje |
101.4.10. |
Investicije u izgradnju i/ili opremanje postrojenja za obnovljive izvore energije za sopstvenu potrošnju: posebno u solarne elektrane, elektrane, elektrane na biomasu, daljinske sisteme grejanja, kotlove za sagorevanje biomase |
101.5.1. |
Nabavka novih pčelinjih društava |
101.5.2. |
Nabavka opreme za pčelarstvo |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 101 Investicije u fizička sredstva poljoprivrednih gazdinstava iznosi 170.000.000,00 dinara.
2.1.9. Kriterijumi selekcije
Kriterijum |
Način bodovanja |
Bodovi |
Ukupan broj bodova |
145 |
|
Podnosilac zahteva je lice mlađe od 40 godina |
da/ne |
15/0 |
Podnosilac zahteva je žena |
da/ne |
15/0 |
Broj članova komercijalnog registrovanog poljoprivrednog gazdinstva/broj članova zadruge |
do 2 člana |
5 |
3 do 4 člana |
10 |
|
od 5 članova |
15 |
|
Korisnik je sertifikovan za organsku proizvodnju i/ili proizvodi sirovinu ili gotov proizvod sa geografskim poreklom |
da/ne |
10/0 |
Korisnik je zadruga ili član zadruge |
da/ne |
10/0 |
Podnosilac zahteva ima odgovarajuće stručno znanje |
iskustvo u proizvodnji od najmanje tri godine - upisan u RPG |
5 |
srednja škola |
10 |
|
fakultet |
20 |
|
Poljoprivredno gazdinstvo se nalazi na području sa otežanim uslovima rada |
da/ne |
10/0 |
Ocena održivosti investicije |
niska/srednja/visoka |
10/20/40 |
Dosadašnje korišćenje sredstava Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo |
prvi put |
10 |
drugi put |
5 |
|
treći put |
0 |
|
Korisnik sredstava je odustao od investicije u prethodnom periodu |
dva puta |
-5 |
tri puta |
-10 |
|
četiri puta |
-15 |
2.1.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći iznosi do 80% ukupnih prihvatljivih troškova.
Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava po sektorima je sledeći:
Za sektor mleka i mesa:
min. 25.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara
Za sektor voće, povrće i grožđe (uključujući pečurke):
min. 50.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara;
Za sektor ostali usevi:
min. 50.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara.
Za sektor pčelarstvo:
min. 50.000 dinara maks. 500.000 dinara.
2.1.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Naziv pokazatelja |
1 |
Ukupan broj podržanih projekata |
2 |
Ukupan broj podržanih projekata iz Sektora meso i mleko |
3 |
Ukupan broj podržanih projekata iz Sektora voće, grožđe i povrće (uključujući pečurke) |
4 |
Ukupan broj podržanih projekata iz Sektora ostali usevi |
5 |
Broj podržanih gazdinstava za opremu za objekte za smeštaj životinja |
6 |
Broj košnica |
7 |
Broj podržanih hladnjača |
8 |
Broj podržanih sušara |
2.1.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Komisija ima obavezu da najmanje jednom mesečno razmatra prijave i o tome sačini zapisnik na osnovu kriterijuma utvrđenih Pravilnikom. Odluke o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo na osnovu zapisnika komisije. Pre potpisivanja ugovora na teren izlazi lice ovlašćeno od strane Sekretarijata, kako bi se izvršila prethodna kontrola investicije. Kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja regulisana su Pravilnikom.
Ugovor se zaključuje u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o dodeli sredstava.
Sredstva se dodeljuju bespovratno, po pristiglim prijavama do utroška opredeljenih sredstava. Podnosilac prijave je u obavezi da prilikom potpisivanja Ugovora sa Pokrajinskim sekretarijatom za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo o korišćenju sredstava dostavi sredstvo obezbeđenja da oprema neće biti otuđena u roku od 5 godina, odnosno da će oprema biti korišćena u skladu sa zakonskim pozitivnim propisima.
Rok za realizaciju investicije se određuje konkursom. Bespovratna sredstva isplaćuju se nakon realizacije investicije, odnosno nakon što korisnik bespovratnih sredstava dostavi Sekretarijatu svu potrebnu dokumentaciju predviđenu pravilnikom i ugovorom o dodeli sredstava, a nakon izvršene kontrole od strane ovlašćenih predstavnika Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.
2.2. Naziv mere: Investicije za preradu i marketing poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda i proizvoda ribarstva
Šifra mere: 103
2.2.1. Obrazloženje
Sektor: Mleko
U Vojvodini trenutno radi oko 40 od ukupno 200 mlekara koje snabdevaju domaće tržište mlekom i mlečnim prerađevinama u Srbiji. Najveći deo od tog broja su male zanatske mlekare, dok na velike industrijske mlekare otpada oko 10%. Međutim, i pored velikog učešća u brojnom stanju malih mlekara, one u stvari pokrivaju svega 13% prerade mleka. U isto vreme, velike industrijske mlekare zahvataju 67% prerađivačkih kapaciteta. U poslednjih par godina na tržištu su se pojavile i manje mlekare koje su se specijalizovale samo za preradu mleka ili sira. Mali proizvođači mleko često prerađuju kod svojih kuća, bez kontrole samog procesa prerade i kontrole kvaliteta finalnog proizvoda, i svoje proizvode (uglavnom kajmak i sir) prodaju na lokalnim pijacama. Upravo ovi proizvodi su mnogima glavni izvor primanja, jer njihovu cenu i potražnju diktira slobodnije tržište, pa je samim tim planiranje lakše, a isplativost mnogo veća od prodaje svežeg mleka mlekarama.
U sektoru mleka u Vojvodini evidentan je nedostatak kvalitetnog asortimana tradicionalnih proizvoda od mleka. Radi poboljšanja stočarske proizvodnje a samim tim i sektora mleka potrebno je uvesti EU standarde u objekte manjih kapaciteta u kojima se vrši proizvodnja i prerada mleka u AP Vojvodini.
Neophodno je poboljšanje kvaliteta mleka i izgradnja malih prerađivačkih kapaciteta u ruralnim sredinama čime bi bio proširen asortiman kvalitetnih proizvoda koji se mogu brendirati kao lokalni, kvalitetni ili tradicionalni sa geografskim poreklom, i postiglo bi se veće zaposlenje seoskog stanovništva odnosno povećanje životnog standarda u seoskim sredinama.
Sektor: Meso
U sektoru mesa u Vojvodini evidentan je nedostatak kvalitetnog asortimana tradicionalnih proizvoda od mesa. Radi poboljšanja stočarske proizvodnje a samim tim i sektora mesa potrebno je uvesti EU standarde u objekte manjih kapaciteta u kojima se vrši proizvodnja i prerada mesa u AP Vojvodini.
Neophodno je poboljšanje kvaliteta mesa i izgradnja malih prerađivačkih kapaciteta u ruralnim sredinama čime bi bio proširen asortiman kvalitetnih proizvoda koji se mogu brendirati kao lokalni, kvalitetni ili tradicionalni sa geografskim poreklom, i postiglo bi se veće zaposlenje seoskog stanovništva odnosno povećanje životnog standarda u seoskim sredinama.
Radi poboljšanja stočarske proizvodnje a samim tim i sektora mesa potrebno je uvesti EU standarde u objekte manjih kapaciteta u kojima se vrši proizvodnja i prerada mesa u AP Vojvodini.
Sektor: Voće, grožđe, povrće (uključujući pečurke)
Najveći problem u Sektoru voće, grožđe i povrće predstavljaju nedovoljni kapaciteti za preradu, jer nije kreirano poslovno okruženje u celoj zemlji kojima bi se stimulisala izgradnja prerađivačkih kapaciteta. Proširenjem privrednih aktivnosti na selu dodavanjem dodatne vrednost proizvodima, kroz preradu i čuvanje istih, omogućava se upošljavanje ruralnog stanovništva. Investicije u restrukturiranje i modernizaciju poljoprivrednih gazdinstava i u preradu proizvoda u okviru ovog sektora predstavlja mogućnost na unapređenju položaja poljoprivrednih gazdinstava, kao i doprinos adekvatnom priznavanju njihovog učešća u aktivnostima ruralnog razvoja.
Planirano je da investicije u ovom sektoru budu usmerene na nabavku opreme i uređaja za proizvodnju vina, alkoholnih pića i piva.
2.2.2. Ciljevi mere
- Proizvodnja novih visokokvalitetnih proizvoda;
- Dostizanje standarda kvaliteta;
- Unapređenje preduzetništva i prerade poljoprivrednih proizvoda;
- Povećanje prihoda na gazdinstvu;
- Upošljavanje ruralnog stanovništva.
2.2.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.2.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici su fizička lica, preduzetnici, mikro i mali privredni subjekti upisani u Registar poljoprivrednih gazdinstava za investicije iz Sektora mleko. U Sektoru meso, Sektoru voće, grožđe i povrće i preduzetnici, mikro i mali privredni subjekti upisani u Registar poljoprivrednih gazdinstava.
2.2.5. Ekonomska održivost
Ekonomsku održivost podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže kroz biznis plan.
2.2.6. Opšti kriterijumi za korisnike
- Da je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava;
- Korisnik za investiciju za koju podnosi zahtev, ne sme koristi podsticaje po nekom drugom osnovu (subvencije, podsticaji, donacije) za istu namenu, odnosno da ista investicija nije predmet drugog postupka za korišćenje podsticaja, osim podsticaja u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kreditna podrška registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima;
- U slučaju podnošenja zahteva za finansiranje investicije korisnik mora da ispuni dospele obaveze po ranije odobrenim investicijama finansiranim od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo;
- Nepokretnost koja je predmet investicije za koju je ostvario podsticaje ne otuđi i/ili ne daje drugim licima u zakup odnosno na upotrebu;
- Pokretnu stvar koja je predmet investicije za koju je ostvario podsticaje ne otuđi i/ili ne daje drugim licima u zakup odnosno na upotrebu;
- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane konkursom;
- Korisnik i mesto realizacije investicije moraju biti sa teritorije AP Vojvodine.
2.2.7. Specifični kriterijumi
Naziv sektora |
Naziv investicije |
Neophodni uslov koji mora da ispuni potencijalni korisnik |
SEKTOR MLEKO |
|
- Korisnik mora biti registrovan u Registru objekata u skladu sa Zakonom o veterinarstvu; |
SEKTOR MESO |
|
- Klanice sa utvrđenim minimalnim kapacitetom za osam radnih sati do 9 svinja, ili do 49 svinja, ili ovaca ili koza, ili 4.999 jedinki živine na dan; |
SEKTOR VOĆE, GROŽĐE, POVRĆE (UKLJUČUJUĆI PEČURKE) |
|
- Krajnji korisnici investicije vezane za proizvodnju vina moraju biti upisani u Vinogradarski i Vinarski registar u skladu sa zakonom kojim se uređuje ova oblast; |
2.2.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
103.1.1. |
Izgradnja objekata za preradu mleka i proizvodnju mlečnih proizvoda |
103.1.3. |
Nabavka nove opreme za uzorkovanje, prijem, preradu, punjenje i pakovanje mleka i proizvoda od mleka |
103.1.5. |
Nabavka nove laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona |
103.2.1. |
Izgradnja klanica, objekata za preradu mesa, objekata za skupljanje nusproizvoda životinjskog porekla koji nisu za ishranu ljudi i otpada i objekata za skladištenje hrane životinjskog porekla |
103.2.6. |
Nabavka nove opreme i uređaja za rasecanje, obradu, preradu, pakovanje i označavanje mesa i usitnjenog mesa, poluproizvoda od mesa, mašinski separisanog mesa i proizvoda od mesa |
103.2.7. |
Nabavka nove opreme i uređaja za hlađenje, pasterizaciju i sterilizaciju mesa i proizvoda od mesa |
103.2.8. |
Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona |
103.3.7. |
Nabavka nove opreme, uređaja i repromaterijala za proizvodnju vina, rakija i drugih alkoholnih pića |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 103 Investicije za preradu i marketing poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda i proizvoda ribarstva iznosi 45.000.000,00 dinara.
2.2.9. Kriterijumi selekcije
Kriterijum |
Način bodovanja |
Bodovi |
Ukupan broj bodova |
165 |
|
Podnosilac zahteva je lice mlađe od 40 godina |
da/ne |
15/0 |
Podnosilac zahteva je žena |
da/ne |
15/0 |
Broj članova komercijalnog registrovanog poljoprivrednog gazdinstva/broj članova zadruge |
do 2 člana |
5 |
3 do 4 člana |
10 |
|
od 5 članova |
15 |
|
Korisnik je zadruga ili član zadruge |
da/ne |
10/0 |
Podnosilac zahteva ima odgovarajuće stručno znanje |
iskustvo u proizvodnji od najmanje tri godine - upisan u RPG |
5 |
srednja škola |
10 |
|
fakultet |
20 |
|
Poljoprivredno gazdinstvo se nalazi na području sa otežanim uslovima rada |
da/ne |
10/0 |
Primena standarda u proizvodnji: Podnosilac zahteva radi u skladu sa principima Global Gap standarda, ili je sertifikovan za organsku proizvodnju, ili je u procesu konverzije za dobijanje statusa organskog proizvođača, i/ili je proizvođač sirovine, odnosno gotovog proizvoda sa geografskim poreklom |
da/ne |
10/0 |
Podnosilac zahteva ima ugovor o prodaji svojih proizvoda/usluga |
da/ne |
10/0 |
Podnosilac zahteva ima ugovore sa kupcima iz inostranstva o prodaji svojih proizvoda/usluga |
da/ne |
10/0 |
Ocena održivosti investicije |
niska/srednja/visoka |
10/20/40 |
Dosadašnje korišćenje sredstava Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo |
prvi put |
10 |
drugi put |
5 |
|
treći put |
0 |
|
Korisnik sredstava je odustao od investicije u prethodnom periodu |
dva puta |
-5 |
tri puta |
-10 |
|
četiri puta |
-15 |
2.2.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći iznosi do 80% ukupnih prihvatljivih troškova.
Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava po sektorima je je sledeći:
Sektor mleko
min. 100.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara;
Sektor meso
min. 100.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara;
Sektor voće, grožđe i povrće (uključujući pečurke)
min. 100.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara.
2.2.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Naziv pokazatelja |
1. |
Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda |
2. |
Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora mleko |
3. |
Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora meso |
4. |
Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu vina |
2.2.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Komisija ima obavezu da najmanje jednom mesečno razmatra prijave i o tome sačini zapisnik na osnovu kriterijuma utvrđenih Pravilnikom. Odluke o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo na osnovu zapisnika komisije. Pre potpisivanja ugovora na teren izlazi lice ovlašćeno od strane Sekretarijata, kako bi se izvršila prethodna kontrola investicije. Ugovor se zaključuje u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o dodeli sredstava.
Sredstva se dodeljuju bespovratno, po pristiglim prijavama do utroška opredeljenih sredstava. Podnosilac prijave je u obavezi da prilikom potpisivanja Ugovora sa Pokrajinskim sekretarijatom za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo o korišćenju sredstava dostavi sredstvo obezbeđenja da oprema neće biti otuđena u roku od 5 godina, odnosno da će oprema biti korišćena u skladu sa zakonskim pozitivnim propisima koji regulišu promet hrane i pića.
Za investicije u Sektoru mleko i Sektoru meso sredstva se isplaćuju avansno nakon potpisivanja ugovora. Rok za realizaciju investicije je 1 godina.
Za investicije u Sektoru voće, grožđe i povrće (uključujući pečurke) rok za realizaciju investicije je 120 dana od dana potpisivanja ugovora. Bespovratna sredstva se isplaćuju nakon realizacije investicije, odnosno nakon što korisnik bespovratnih sredstava dostavi Sekretarijatu svu potrebnu dokumentaciju predviđenu pravilnikom i ugovorom o dodeli sredstava, a nakon izvršene kontrole od strane ovlašćenih predstavnika Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.
2.3. Naziv mere: Organska proizvodnja
Šifra mere: 201.3.
2.3.1. Obrazloženje
AP Vojvodina ima veliki potencijal za razvoj organske proizvodnje, kako biljne tako i životinjske. Ovi potencijali se ogledaju kroz povoljne edafske faktore (fizička i hemijska svojstva zemljišta) i povoljnim klimatskim uslovima. Takođe, veliki potencijal leži u neiskorišćenim zaštićenim prirodnim dobrima u kojima je u okviru drugog i trećeg stepena zaštite dozvoljena poljoprivredna proizvodnja, što je idealno da se kroz skraćeni postupak uđe u organsku proizvodnju.
Usitnjena poljoprivredna gazdinstava (8,4 hektara prema popisu iz 2012.) koja obavljaju poljoprivrednu proizvodnju na tradicionalan način, nemaju mogućnost investiranja u savremenu mehanizaciju i gube tržišnu trku sa velikim sistemima koja optimizuju troškove proizvodnje. Organska proizvodnja je velika šansa za porodična gazdinstva gde se bez upotrebe sintetičkih pesticida i mineralnih đubriva organska proizvodnja odvija uz mnogo veću upotrebu radne snage.
Površine pod organskom se svake godine uvećavaju i u 2014. godini su dostigle 5.495 hektara sa površinama koje su ušle u konverziju. Zbog toga je neophodna dalja podrška i u procesu sertifikacije i u samoj organskoj proizvodnji zbog svoje specifičnosti.
Proizvodnja zdravstveno bezbedne hrane je prioritet agrarne politike Evropske Unije i zbog toga velika razvojna šansa AP Vojvodine za celokupnu poljoprivredu i ruralni razvoj malih gazdinstava.
2.2.2. Ciljevi mere
- Održivo upravljanje resursima i zaštita životne sredine;
- Zaštita voda i zemljišta od negativnih uticaja poljoprivrede;
- Veća primena poljoprivrednih praksi (agrotehnike i tehnologije) povoljnih po životnu sredinu;
- Unapređenje organske proizvodnje, sistema kontrole, sertifikacije i nadzora u organskoj proizvodnji;
- Očuvanje biološke raznovrsnosti.
2.2.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.2.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, mikro i mali privredni subjekti registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.
2.2.5. Ekonomska održivost
Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.
2.2.6. Opšti kriterijumi za korisnike
- Da je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava;
- Upisan u registar privrednih subjekata i nalazi se u aktivnom statusu (preduzetnici i pravna lica);
- Da podnosilac prijave nema neispunjenih ugovornih obaveza prema Pokrajinskom sekretarijatu za poljoprivredu vodoprivredu i šumarstvo po osnovu ranije potpisanih ugovora;
- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane konkursom;
- Korisnik i mesto realizacije investicije moraju biti sa teritorije AP Vojvodine.
2.2.7. Specifični kriterijumi
- Proizvođači čija je proizvodnja u periodu konverzije,
- Proizvođači kojima je završen period konverzije i nalaze se u postupku izdavanja sertifikata,
- Proizvođači koji imaju sertifikovanu biljnu ili stočarsku proizvodnju (uključujući akvakulturu i pčelarstvo).
2.2.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
201.3.1. |
Sadni i semenski materijal dozvoljen za upotrebu u organskoj proizvodnji |
201.3.2. |
Kontrola i sertifikacija |
201.3.3. |
Druge investicije koje se odnose na organsku proizvodnju a deo su svih ostalih mera ruralnog razvoja |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 201.3. Organska proizvodnja iznosi 10.000.000,00 dinara.
2.2.9. Kriterijumi selekcije
Nisu definisani kriterijumi selekcije.
2.2.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći iznosi do 80% troškova projekta.
Maksimalan iznos 1.000.000 dinara.
2.2.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Pokazatelji |
1 |
Površina pod organskom proizvodnjom (ha) |
2 |
Broj poljoprivrednih gazdinstava koja su ostvarila podsticaj za organsku biljnu proizvodnju |
2.2.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Komisija ima obavezu da najmanje jednom mesečno razmatra prijave i o tome sačini zapisnik na osnovu kriterijuma utvrđenih Pravilnikom. Odluke o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo na osnovu zapisnika komisije.
Ugovor se zaključuje u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o dodeli sredstava. Sredstva se dodeljuju bespovratno, po pristiglim prijavama do utroška opredeljenih sredstava.
2.4. Naziv mere: Podrška mladima u ruralnim područjima
Šifra mere: 303
2.4.1. Obrazloženje
Seosko stanovništvo u Vojvodini konstantno beleži trend depopulacije. Prema poslednjem popisu stanovništva prosečna starost seoskog stanovništva u Vojvodini iznosi 42,3 godine, dok mlado seosko stanovništvo čini svega 1/5 ukupnog stanovništva. Demografska obnova ruralnih područja AP Vojvodine je veoma važna radi podsticanja ostanka mladih u ruralnim područjima odnosno njihovog povratka iz gradova. Stoga je neophodno osigurati uslove za rad i život na selu. Prioritet je da se podrži nova generacija mladih poljoprivrednih proizvođača, kroz savladavanje specifičnih izazova sa kojima se suočavaju mladi ljudi kada zakorače u sektor poljoprivrede, koji će ih motivisati da ostanu da žive i rade na selu, stvarajući sebi i svojim porodicama nova radna mesta. Sve to ujedno čini i željeni održivi razvoj i ukupno povećanje društvene i ekonomske vitalnosti ruralnih područja.
2.4.2. Ciljevi mere
- Demografska obnova ruralnih područja AP Vojvodine;
- Upošljavanje mladog seoskog stanovništva;
- Povećanje društvene i ekonomske vitalnosti ruralnih područja.
2.4.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.4.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici su fizička lica starija od 18 i mlađa od 40 godina starosti na dan podnošenja zahteva i koja:
- su u trenutku podnošenja prijave registrovana kao nosioci poljoprivrednog gazdinstva za koje se traži podrška u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju;
- nisu u trenutku podnošenja prijave registrovana kao nosioci poljoprivrednog gazdinstva, ali su u obavezi da se do završetka investicije upišu u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.
2.4.5. Ekonomska održivost
Podnosilac zahteva je u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta, kroz biznis plan.
2.4.6. Opšti kriterijumi za korisnike
- Da je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava, odnosno najkasnije prilikom predaje izveštaja o utrošku sredstava;
- Korisnik za investiciju za koju podnosi zahtev, ne sme koristi podsticaje po nekom drugom osnovu (subvencije, podsticaji, donacije) za istu namenu, odnosno da ista investicija nije predmet drugog postupka za korišćenje podsticaja, osim podsticaja u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kreditna podrška registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima;
- Korisnik i mesto realizacije investicije moraju biti sa teritorije AP Vojvodine;
- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane u tekstu konkursa;
- Namenski koristi i ne otuđi niti da drugom licu na korišćenje investiciju koja je predmet zahteva u periodu od pet godina od dana nabavke opreme, mašina i mehanizacije, odnosno izgradnje objekta;
- U slučaju podnošenja zahteva za finansiranje investicije korisnik mora da ispuni dospele obaveze po ranije odobrenim investicijama finansiranim od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo;
- Sprovođenje prihvatljivih aktivnosti ne sme započeti pre podnošenja zahteva za podršku.
2.4.7. Specifični kriterijumi
- Krajnji korisnici su fizička lica starija od 18 i mlađa od 40 godina starosti na dan podnošenja zahteva.
2.4.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
303.1. |
Početna pomoć za pokretanje poslovanja za mlade poljoprivrednike i razvoj malih poljoprivrednih gazdinstava |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 303. Podrška mladima u ruralnim područjima iznosi 200.000.000,00 dinara.
2.4.9. Kriterijumi selekcije
Kriterijum |
Način bodovanja |
Bodovi |
Ukupan broj bodova |
155 |
|
Starost podnosioca zahteva |
od 18 do 25 godina |
25 |
od 25 do 35 godina |
20 |
|
od 35 do 40 godina |
15 |
|
Podnosilac zahteva je žena |
da/ne |
15/0 |
Broj članova komercijalnog registrovanog poljoprivrednog gazdinstva/broj članova zadruge |
do 2 člana |
5 |
3 do 4 člana |
10 |
|
od 5 članova |
15 |
|
Korisnik je sertifikovan za organsku proizvodnju i/ili proizvodi sirovinu ili gotov proizvod sa geografskim poreklom |
da/ne |
10/0 |
Korisnik je član zadruge |
da/ne |
10/0 |
Podnosilac zahteva ima odgovarajuće stručno znanje |
iskustvo u proizvodnji od najmanje tri godine - upisan u RPG |
5 |
srednja škola |
10 |
|
fakultet |
20 |
|
Poljoprivredno gazdinstvo se nalazi na području sa otežanim uslovima rada |
da/ne |
10/0 |
Ocena održivosti investicije |
niska/srednja/visoka |
10/20/40 |
Dosadašnje korišćenje sredstava Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo |
prvi put |
10 |
drugi put |
5 |
|
treći put |
0 |
2.4.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći iznosi do 100% ukupnih prihvatljivih troškova.
Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava je sledeći:
min. 500.000 dinara, maks. 2.500.000 dinara.
2.6.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Pokazatelji |
1 |
Ukupan broj podržanih projekata |
2.4.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Prijave se rangiraju prema kriterijumima i priloženom biznis planu. Sa korisnicima sredstava se potpisuju ugovori. Podnosilac prijave je u obavezi da prilikom potpisivanja ugovora sa Pokrajinskim sekretarijatom za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo o korišćenju sredstava dostavi sredstvo obezbeđenja da oprema neće biti otuđena u roku od 5 godina, odnosno da će oprema biti korišćena u skladu sa zakonskim pozitivnim propisima. Nakon toga se vrši avansna isplata 75% ugovorenih sredstava, a ostatak od 25% se isplaćuje nakon izvršenih svih aktivnosti iz biznis plana i provere na terenu.
2.5. Naziv mere: Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i uvođenje i sertifikaciju sistema kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima
Šifra mere: 304
2.5.1. Obrazloženje
I pored rasta svesti o bezbednosti hrane kao prioritetu u očuvanju javnog zdravlja i bitnog faktora trgovine prehrambenim proizvodima, investicije u ovoj oblasti su još uvek nedovoljne. Razlog tome nije samo nedostatak finansijskih sredstava, već i slabo poznavanje koncepta bezbednosti hrane i posledica koje iz toga proizlaze. Pitanje unapređenja kvaliteta i bezbednosti hrane ima presudan uticaj na sposobnost prehrambenog sektora da se suoči sa konkurencijom na lokalnim, regionalnim i međunarodnim tržištima. Unapređenje sistema i kapaciteta u oblasti bezbednosti i kvaliteta hrane podrazumeva stvaranje ambijenta u kojem će svi relevantni učesnici u proizvodnom lancu (državni organi i organizacije, prehrambena industrija, akademska zajednica i potrošači) poštovati standarde Codex alimentarius-a, preuzimajući odgovornost i garantujući sigurnost i kvalitet hrane.
Izgradnja kapaciteta za primenu i usvajanje neophodnih zahtevnih procesa kontrole kvaliteta, upravljačke prakse i logističkih aranžmana, infrastrukturnih sistema za poboljšanje kvaliteta i bezbednosti hrane, zahteva veliki napor državnih organa i organizacija i privatnog sektora.
2.5.2. Ciljevi mere
- Stalno unapređenje bezbednosti i kvaliteta hrane i hrane za životinje uz stalno unapređivanje ukupnog sistema bezbednosti hrane;
- Veća primena međunarodnih standarda u proizvodnji hrane i hrane za životinje;
- Uspostavljanje i jačanje sistemskog okvira za primenu šema kvaliteta;
- Uspostavljanje efektivnog sistema laboratorijske kontrole hrane i hrane za životinje;
- Prilagođavanje standarda higijene hrane za objekte tradicionalne i organske proizvodnje, kao i proizvodnje u područjima u kojima postoje posebna geografska ograničenja.
2.5.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.5.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, mikro i mali privredni subjekti registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.
2.5.5. Ekonomska održivost
Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.
2.5.6. Opšti kriterijumi za korisnike
1. Da je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava;
2. Ukoliko je korisnik pravno lice ili preduzetnik, mora biti u aktivnom statusu i upisan u registar privrednih subjekata;
3. Da je investicija realizovana u periodu od 16.11.2016. do 15.11.2017. godine, pri čemu se pod realizacijom investicije smatra izvršenje svih radnji vezanih za konsultantske usluge, sertifikaciju kvaliteta sistema i bezbednosti hrane i nabavku opreme (zaključenje kupoprodajnog ugovora, izdavanje dokumenata koji prate opremu, preuzimanje opreme, isplata cene u potpunosti), kao i stavljanje investicije u funkciju u skladu sa namenom;
4. Da podnosilac prijave nema neispunjenih ugovornih obaveza prema Pokrajinskom sekretarijatu za poljoprivredu vodoprivredu i šumarstvo po osnovu ranije potpisanih ugovora;
5. Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane konkursom;
6. Korisnik i mesto realizacije investicije moraju biti sa teritorije AP Vojvodine.
2.5.7. Specifični kriterijumi
Naziv sektora |
Naziv investicije |
Neophodni uslov koji mora da ispuni potencijalni korisnik |
|
Podrška za zaštitu geografskog porekla proizvoda |
- Izvršena laboratorijska kontrola sirovina za proizvodnju poljoprivredno-prehrambenih proizvoda sa geografskim poreklom i samih proizvoda od strane akreditovanih laboratorija; |
|
Podrška za uvođenje sistema kvaliteta |
- Izvršena uplata za troškove uvođenja i sertifikaciju sistema bezbednosti i kvaliteta hrane u 2017. godini; |
2.5.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
304.2. |
Podrška za zaštitu geografskog porekla proizvoda |
304.4. |
Podrška za uvođenje sistema kvaliteta |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 304 Ekonomske aktivnosti u smislu dodavanja vrednosti poljoprivrednim proizvodima kao i uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla iznosi 2.000.000,00 dinara.
2.5.9. Kriterijumi selekcije
Nisu definisani kriterijumi selekcije.
2.5.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći iznosi do 80% ukupnih prihvatljivih troškova.
Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava je sledeći:
min. 30.000 dinara, maks. 500.000 dinara.
2.5.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Naziv pokazatelja |
1. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja sistema kvaliteta |
2. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije oznake geografskog porekla |
3. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije ISO 22000 i FSSC 22000 sistema |
4. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije GLOBALGAP sistema |
5. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije BRC, IFS, GOST-R, sistema |
6. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije HALAL, KOSHER |
7. |
Ukupan broj podržanih projekata za sufinansiranje troškova uvođenja i sertifikacije proizvoda sa oznakom "Srpski kvalitet" |
2.5.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Komisija ima obavezu da najmanje jednom mesečno razmatra prijave i o tome sačini zapisnik na osnovu kriterijuma utvrđenih Pravilnikom. Odluke o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo na osnovu zapisnika komisije. Ugovor se zaključuje u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o dodeli sredstava. Sredstva se dodeljuju bespovratno, po pristiglim prijavama do utroška opredeljenih sredstava.
2.6. Naziv mere: Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju
Šifra mere: 402
2.6.1. Obrazloženje
Sufinansiranjem održavanja tradicionalnih seoskih manifestacija doprinosi se jačanju lokalnih zajednica, očuvanju kulturne baštine, seoskih običaja i tradicije, koje su usko povezane sa poljoprivrednom proizvodnjom, seoskim okruženjem i načinom života. Stoga je važno, pre svega, očuvati i zaštititi kulturnu baštinu i tradicionalne vrednosti, ali i naglasiti značaj poljoprivrede, kroz organizaciju tradicionalnih manifestacija.
Održavanje seoskih manifestacija tipa sajmova i izložbi koje su vezane za poljoprivredu, preradu, ishranu i ruralni razvoj sufinansiraće se sa ciljem: promocije poljoprivrednih proizvoda, proširenja tržišta domaćih proizvoda, kao i radi povezivanja proizvođača inputa, poljoprivrednih proizvođača, prerađivača, prodavaca i kupaca poljoprivrednih proizvoda.
Naučno stručne manifestacije obrađivaće teme vezane za: unapređenje poljoprivredne proizvodnje, preradu poljoprivrednih proizvoda, sigurnost hrane i kvalitet proizvoda, organizovanje poljoprivrednih proizvođača, ruralni razvoj i druge teme od značaja.
2.6.2. Ciljevi mere
- Jačanje kapaciteta i promocija ruralnih sredina;
- Povezivanje poljoprivrednih proizvođača.
2.6.3. Veza sa merama Nacionalnog programa za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR)
Nacionalni program za ruralni razvoj Republike Srbije (NPRR) nije usvojen, i stoga ova mera nema vezu sa istim.
2.6.4. Krajnji korisnici
Krajnji korisnici održavanje tradicionalnih seoskih manifestacija su obrazovne i naučno-istraživačke ustanove s teritorije AP Vojvodine, korisnici budžetskih sredstava, kojima je osnivač Republika Srbija ili AP Vojvodina, opštine i udruženja građana s teritorije AP Vojvodine, u čijem su delokrugu poljoprivredne aktivnosti i ruralni razvoj, osim udruženja građana koja se bave stočarskom proizvodnjom, opštine i udruženja građana s teritorije AP Vojvodine, koji se bave poljoprivrednom proizvodnjom, neguju tradicionalne vrednosti i bave se očuvanjem starih zanata na selu, osim kulturno-umetničkih društava.
2.6.5. Ekonomska održivost
Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.
2.6.6. Opšti kriterijumi za korisnike
- Da je korisnik upisan u registar Agencije za privredne registre;
- Da korisnik ima pripremljen program sa satnicom manifestacije;
- Da korisnik ima izvod iz zapisnika ili overenu odluku o prihvatanju organizovanja skupa;
- Da korisnik ima Statut overen od strane APR-a, ukoliko je udruženje;
- Da korisnik ima izrađen finansijski plan;
- Da podnosilac prijave nema neispunjenih ugovornih obaveza prema Pokrajinskom sekretarijatu za poljoprivredu vodoprivredu i šumarstvo po osnovu ranije potpisanih ugovora;
- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane konkursom;
- Korisnik mora da je sa teritorije AP Vojvodine.
2.6.7. Specifični kriterijumi
Nema specifičnih kriterijuma.
2.6.8. Lista investicija u okviru mere
Šifra investicije |
Naziv investicije |
402.1. |
Informativne aktivnosti: sajmovi, izložbe, manifestacije, studijska putovanja |
Ukupan iznos sredstava namenjen za sufinansiranje mere 402 Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju iznosi 20.000.000,00 dinara.
2.6.9. Kriterijumi selekcije
Za naučno istraživačke aktivnosti i manifestacije:
Redni broj |
Tip kriterijuma za izbor |
Bodovi |
Ukupan broj bodova |
70 |
|
1. |
Organizator je obezbedio operativno-tehničke uslove |
10/0 |
2. |
Zaključci naučno-stručnog skupa se saopštavaju putem sredstava javnog informisanja |
10/0 |
3. |
Rezultati naučnog rada su primenjivi i od pomoći poljoprivrednim domaćinstvima |
10/0 |
4. |
Aktivnost ili manifestacija je međunarodnog karaktera |
10/0 |
5. |
Aktivnost ili manifestacija koja je predmet finansiranja se tradicionalno održava više od 3 godine u nazad |
10/0 |
6. |
Održavanje aktivnost ili manifestacije podržavaju i drugi suorganizatori i donatori. |
10/0 |
7. |
Organizator je pripremio osnovni materijal za skup (zbornik radova ili apstrakt). |
10/0 |
Za sajmove i izložbe vezane za poljoprivrednu proizvodnju i lokalno-tradicionalne manifestacije:
Redni broj |
Tip kriterijuma za izbor |
Bodovi |
Ukupan broj bodova |
135 |
|
1. |
Stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave (iznad republičkog proseka = 0; 80-100% = 5; 60-80% = 10 i ispod 60% republičkog proseka = 15 bodova) |
15/10/5/0 |
2. |
Manifestacija je ubeležena u kalendar manifestacija i festivala Turističke organizacije Vojvodine |
10/0 |
3. |
Organizator je dobio preporuku za održavanje manifestacije od opštine ili mesne zajednice |
10/0 |
4. |
Organizator je obezbedio operativno-tehničke uslove za organizovanje manifestacije (prostor, informaciono tehničku podršku). |
10/0 |
5. |
Manifestacija je regionalnog ili međunarodnog značaja |
10/0 |
6. |
Postoji kontinuitet održavanja manifestacije više godina (do 2 godine = 5; 3 do 4 godine = 10; preko 5 godina 0 15 bodova) |
15/10/5 |
7. |
Održavanje manifestacije podržavaju i drugi suorganizatori i donatori. |
10/0 |
8. |
Osmišljen je kvalitetan program manifestacije koji ima prepoznatljiv efekat za ruralnu sredinu |
30/0 |
9. |
Broj članova udruženja koje organizuje manifestaciju je veći od 20 |
10/0 |
10. |
Udruženje član partnerstava za teritorijalni ruralni razvoj |
15/0 |
2.6.10. Intenzitet pomoći
Intenzitet pomoći za podršku održavanja naučno istraživačkih aktivnosti i tradicionalnih seoskih manifestacija iznosi do 100%.
Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava za podršku naučno istraživačkih aktivnosti održavanja tradicionalnih seoskih manifestacija je sledeći:
min. 40.000 dinara, maks. 1.500.000 dinara;
2.6.11. Indikatori/pokazatelji
Redni broj |
Naziv pokazatelja |
1. |
Broj održanih naučno-stručnih manifestacija |
2. |
Broj održanih manifestacija u formi sajmova i izložbi |
3. |
Broj održanih lokalno-tradicionalnih manifestacija |
4. |
Broj korisnika koji su ostvarili sajamski nastup |
5. |
Broj realizovanih sajamskih nastupa |
6. |
Broj realizovanih naučno stručnih aktivnosti |
2.6.12. Administrativna procedura
Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo Rešenjem obrazuje Komisiju za razmatranje prijava. Komisija ima obavezu da najmanje jednom mesečno razmatra prijave i o tome sačini zapisnik na osnovu kriterijuma utvrđenih Pravilnikom. Odluke o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo na osnovu zapisnika komisije. Ugovor se zaključuje u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o dodeli sredstava. Sredstva se dodeljuju bespovratno, po pristiglim prijavama do utroška opredeljenih sredstava.
Aneks 1. Identifikaciona karta AP/JLS sa uputstvom za popunjavanje
Tabela 1. Pokazatelji koje je potrebno navesti u Aneksu 1 uvodnog dela Programa
Naziv pokazatelja |
Jedinica mere |
Vrednost, opis pokazatelja |
Godina |
Izvor podatka |
|
OPŠTI PODACI |
|||||
Administrativni i geografski položaj |
|
|
|
|
|
Autonomna pokrajina |
naziv |
Vojvodina |
|
Ustav RS |
|
Region |
naziv |
Vojvodina |
|
rzs* |
|
Oblast |
naziv |
/ |
|
rzs* |
|
Grad ili opština |
naziv |
/ |
|
rzs* |
|
Površina |
km2 |
21.614 |
2012 |
rzs* |
|
Broj naselja |
broj |
467 |
2012 |
rzs* |
|
Broj katastarskih opština |
broj |
446 |
2012 |
rzs* |
|
Područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi (POURP)1 |
broj |
|
|
Pravilnik |
|
Demografski pokazatelji |
|||||
Broj stanovnika |
broj |
1.922.017 |
2012 |
rzs** |
|
Broj domaćinstava |
broj |
696.157 |
2011 |
rzs* |
|
Gustina naseljenosti (broj stanovnika / površina, km2) |
st/km2 |
89 |
2012 |
|
|
Promena broja stanovnika 2011:2002 (2011/2002*100 - 100) |
% |
|
|
rzs** |
|
- u ruralnim područjima AP/JLS |
% |
|
|
rzs** |
|
Učešće stanovništva mlađeg od 15 godina |
% |
14,36 |
2011 |
rzs** |
|
Učešće stanovništva starijeg od 65 godina |
% |
16,38 |
2011 |
rzs** |
|
Prosečna starost |
godina |
41,83 |
2012 |
rzs* |
|
Indeks starenja2 |
|
119,64 |
2012 |
rzs* |
|
Bez školske spreme i sa nepotpunim osnovnim obrazovanjem |
% |
215.213 |
2011 |
rzs* |
|
Osnovno obrazovanje |
% |
359.761 |
2011 |
rzs* |
|
Srednje obrazovanje |
% |
842.142 |
2011 |
rzs* |
|
Više i visoko obrazovanje |
% |
232.874 |
2011 |
rzs* |
|
Učešće poljoprivrednog u ukupnom stanovništvu |
% |
|
|
procena |
|
Prirodni uslovi |
|
|
|
|
|
Reljef (ravničarski, brežuljkasti, brdski, planinski) |
opis |
ravničarski, brdski |
|
interni |
|
Preovlađujući pedološki tipovi zemljišta i bonitetna klasa3 |
opis |
|
|
interni |
|
Klima (umereno-kontinentalna, subplaninska,...) |
opis |
umereno-kontinentalna |
|
interni |
|
Prosečna količina padavina |
mm |
611 |
|
interni |
|
Srednja godišnja temperatura |
°C |
11 |
|
interni |
|
Hidrografija (površinske i podzemne vode) |
opis |
Dunav, Sava, Tisa, Bosut, Begej, Tamiš, Karaš, Zlatica, Nera, Krivaja, Čik, Mostonga i Plazović. |
|
interni |
|
Površina pod šumom |
ha |
121.757 |
2012 |
rzs* |
|
Učešće površina pod šumom u ukupnoj površini AP/JLS |
% |
|
|
rzs* |
|
Pošumljene površine u prethodnoj godini |
ha |
839 |
2012 |
rzs* |
|
Posečena drvna masa |
m3 |
669.728 |
2012 |
rzs* |
|
POKAZATELJI RAZVOJA POLJOPRIVREDE |
|||||
Stanje resursa |
|
|
|
|
|
Ukupan broj poljoprivrednih gazdinstava: |
broj |
147.624 |
2012 |
rzs*** |
|
Broj registrovanih poljoprivrednih gazdinstava (RPG): |
broj |
|
|
Uprava za trezor4 |
|
- porodična poljoprivredna gazdinstva |
% |
|
|
|
|
- pravna lica i preduzetnici |
% |
|
|
|
|
Korišćeno poljoprivredno zemljište (KPZ) |
ha |
1.608.896 |
2012 |
rzs*** |
|
Učešće KPZ u ukupnoj površini JLS |
% |
74,20 |
2012 |
|
|
Oranice i bašte, voćnjaci, vinogradi, livade i pašnjaci, ostalo5 |
ha, % |
1.466.176 ha (91,1%), oranice i bašte; 16.865 ha (1,0%), voćnjaci; 5.002 ha (0,3%), vinogradi; 114.638 ha (7,1%) livade i pašnjaci; 6.215 ha (0,3%) ostalo |
2012 |
rzs*** |
|
Žita, industrijsko bilje, povrće, krmno bilje, ostalo6 |
ha, % |
976.243 ha (60,7%) žita; 346.943 ha (21,5%) ind. bilje; 15.190 ha (0,9%) povrće; 45.854 ha (2,8%) krmno bilje; 81.944 ha (5,1%) ostalo |
2012 |
rzs*** |
|
Prosečna veličina poseda (KPZ) po gazdinstvu |
ha |
11,18 |
2012 |
rzs*** |
|
Obuhvaćenost poljoprivrednog zemljišta komasacijom |
ha |
/ |
|
interni |
|
Obuhvaćenost zemljišta nekim vidom udruživanja |
ha |
/ |
|
interni |
|
Poljoprivredna gazdinstva koja navodnjavaju KPZ |
broj |
7.385 |
2012 |
rzs*** |
|
Odvodnjavana površina KPZ |
ha |
/ |
|
interni |
|
Navodnjavana površina KPZ |
ha |
58.251 |
2012 |
rzs*** |
|
Površina polj. zemljišta u državnoj svojini na teritoriji AP7 |
ha |
/ |
|
interni |
|
Površina polj. zemljišta u državnoj svojini koja se daje u zakup: |
ha |
/ |
|
interni |
|
fizička lica: pravna lica |
% |
/ |
|
interni |
|
Goveda, svinje, ovce i koze, živina, košnice pčela |
broj |
252.434 goveda; |
2012 |
rzs*** |
|
Traktori, kombajni, priključne mašine |
broj |
107.745 traktora; |
2012 |
rzs*** |
|
Poljoprivredni objekti8 |
broj |
404.902 |
2012 |
rzs*** |
|
Hladnjače, sušare, staklenici i plastenici |
broj |
607 hladnjača, |
2012 |
rzs*** |
|
Upotreba min. đubriva, stajnjaka i sredstava za zaštitu bilja |
ha, broj PG |
1.343.793 ha, 104.845 PG, mineralna đubriva; 118.522 ha, 52.435 PG stajnjak; 1.347.860 ha, 108.945 PG sredstva za zaštitu bilja |
2012 |
rzs*** |
|
Članovi gazdinstva9 i stalno zaposleni na gazdinstvu: |
broj |
296.111 |
2012 |
|
|
(na porodičnom PG: na gazdinstvu pravnog lica / preduzetnika) |
% |
/ |
|
|
|
Godišnje radne jedinice10 |
broj |
125.592 |
2012 |
rzs*** |
|
Zemljoradničke zadruge i udruženja poljoprivrednika11 |
broj |
/ |
|
interni |
|
Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda12: |
količina |
|
|
|
|
- biljna proizvodnja |
tona |
|
|
rzs*** |
|
- stočarska proizvodnja |
t, lit., kom. |
|
|
interni |
|
POKAZATELJI RURALNOG RAZVOJA |
|||||
Ruralna infrastruktura |
|||||
Saobraćajna infrastruktura |
|
|
|
|
|
Dužina puteva13 |
km |
6.205 |
2012 |
rzs* |
|
Pošte i telefonski pretplatnici |
broj |
506 pošta; 741.059 telefonskih pretplatnika |
|
rzs* |
|
Vodoprivredna infrastruktura |
|
|
|
|
|
Domaćinstva priključena na vodovodnu mrežu |
broj |
634.628 |
2012 |
rzs* |
|
Domaćinstva priključena na kanalizacionu mrežu |
broj |
343.722 |
2012 |
rzs* |
|
Ukupne ispuštene otpadne vode |
hilj. m³ |
111.360 |
2012 |
rzs* |
|
Prečišćene otpadne vode |
hilj. m³ |
15.582 |
2012 |
rzs* |
|
Energetska infrastruktura |
|
|
|
|
|
Proizvodnja i snabdevanje električnom energijom14 |
broj |
/ |
|
interni |
|
Socijalna infrastruktura |
|
|
|
|
|
Objekti obrazovne infrastrukture15 |
broj |
/ |
|
rzs* |
|
Broj stanovnika na jednog lekara |
broj |
/ |
|
rzs* |
|
Broj korisnika socijalne zaštite |
broj |
168.447 |
2012 |
rzs* |
|
Diverzifikacija ruralne ekonomije |
|
|
|
|
|
Zaposleni u sektoru poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede16 |
broj |
|
|
rzs* rzs*** |
|
Gazdinstva koja obavljaju druge profitabilne aktivnosti17 |
broj |
|
|
rzs*** |
|
Turisti i prosečan broj noćenja turista18 na teritoriji AP/ JLS |
broj |
|
|
rzs* |
|
Transfer znanja i informacija |
|
|
|
|
|
Poljoprivredna savetodavna stručna služba |
da / ne |
|
|
interni |
|
Poljoprivredna gazdinstva uključena u savetodavni sistem19 |
broj |
|
|
PSSS |
RZS* - "Opštine i regioni u Republici Srbiji", Republički zavod za statistiku, www.webrzs.stat.gov.rs
RZS** - Popis stanovništva 2011, Republički zavod za statistiku, www.webrzs.stat.gov.rs
RZS*** - Popis poljoprivrede 2012 (Knjiga popisa 1 i Knjiga popisa 2), Republički zavod za statistiku, www.webrzs.stat.gov.rs
______________
1 Navesti da li su na teritoriji AP/JLS identifikovana naseljena mesta ili cela teritorija opštine, odnosno sva naseljena mesta na teritoriji opštine koja ispunjavaju bar jedan od kriterijuma navedenih u Pravilniku o područjima sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi ("Službeni glasnik RS", broj 29/13) koja se mogu okarakterisati kao područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi (POURP), imajući u vidu da je MPZŽS posredstvom nacionalnog strateškog dokumenta prepoznalo potrebu da se kroz sistem podrške uvaže otežavajuće okolnosti za poljoprivrednu proizvodnju koje postoje u ovim područjima.
2 Odnos broja starog (60 i više godina) i mladog (0-19 godina) stanovništva.
3 Prema Pravilniku o katastarskom klasiranju i bonitiranju zemljišta ("Službeni glasnik RS", broj 63/2014).
4 Organizaciona jedinica Uprave za trezor na teritoriji JLS.
5 Okućnica, rasadnici i dr.
6 Cveće i ukrasno bilje, ugari i dr.
7 Uključujući i utrine i pašnjake koji su vraćeni seoskim zajednicama na korišćenje.
8 Poljoprivredni objekti za smeštaj: stoke, poljoprivrednih proizvoda na gazdinstvu (koševi za kukuruz, ambari i silosi), i poljoprivrednih mašina i opreme.
9 Uključujući i nosioca poljoprivrednog gazdinstva.
10 Jedinica mere koja predstavlja količinu ljudskog rada utrošenu za obavljanje poljoprivredne delatnosti na gazdinstvu; predstavlja ekvivalent rada jednog lica, tj. puno radno vreme u jednoj godini: 8 sati dnevno, 225 radnih dana u godini.
11 Navesti broj registrovanih zadružnih organizacija i udruženja poljoprivrednih proizvođača, aktivno funkcionalnih na teritoriji AP/JLS
12 Ostvareni obim proizvodnje najznačajnijih poljoprivrednih proizvoda sa stanovišta AP/JLS.
13 Navesti ukupnu dužinu puteva na teritoriji AP/JLS (uključujući državne puteve I i II reda i opštinske puteve).
14 Navesti broj objekata za proizvodnju (hidroelektrane, termoelektrane i dr.), transformaciju i prenos električne energije na teritoriji AP/JLS.
15 Ustanove za decu predškolskog uzrasta, osnovne i srednje škole, visoke škole i fakulteti na teritoriji AP/JLS.
16 Na poljoprivrednim gazdinstvima i privrednim društvima, preduzećima, ustanovama, zadrugama, organizacijama i dr.
17 Osim poljoprivredne, a u vezi su sa gazdinstvom (npr. prerada poljoprivrednih proizvoda, ruralni turizam, aktivnosti u šumarstvu, obrada drveta, narodna radinost, proizvodnja energije iz obnovljivih izvora, uzgoj ribe i dr.).
18 Domaći i strani.
19 Navesti broj odabranih poljoprivrednih gazdinstava koja se intenzivno prate više puta godišnje i broj ostalih poljoprivrednih gazdinstava koja se uključuju u savetodavni sistem na druge načine, uglavnom preko učešća na grupnim predavanjima i kroz povremene posete savetodavaca poljoprivrednim gazdinstvima.