NAREDBA

O PREDUZIMANJU MERA ZA SPREČAVANJE UNOŠENJA ZARAZNE BOLESTI ŽIVOTINJA TRANSMISIVNIH SPONGIOFORMNIH ENCEFALOPATIJA I DRUGIH BOLESTI ŽIVOTINJA KOJE SE MOGU PRENETI SPOREDNIM PROIZVODIMA ŽIVOTINJSKOG POREKLA U REPUBLIKU SRBIJU

("Sl. glasnik RS", br. 3/2018)

1. Radi sprečavanja unošenja zarazne bolesti životinja transmisivnih spongioformnih encefalopatija (u daljem tekstu: TSE) u Republiku Srbiju, zabranjuje se uvoz pošiljki:

1) goveda;

2) ovaca i koza;

3) semena i oplođenih jajnih ćelija:

- ovaca i koza,

- goveda;

4) hrane poreklom od preživara iz zemalja, odnosno regiona sa zanemarljivim i kontrolisanim BSE rizikom, i to:

- mesa,

- usitnjenog mesa (mleveno meso, usitnjeno meso pripremljeno za oblikovanje, usitnjeno oblikovano meso),

- proizvoda od mesa,

- iznutrica uključujući i krv,

- topljene masti (loj),

- čvrstog ostatka sa sadržajem proteina dobijenog topljenjem masnog tkiva (čvarci),

- želatina,

- obrađenih (soljenih, sušenih, izbeljenih) želudaca, creva i mokraćne bešike;

5) hrane poreklom od preživara iz zemalja, odnosno regiona sa neodređenim BSE rizikom;

6) hrane životinjskog porekla sa sadržajem materijala poreklom od preživara;

7) životinja koje pripadaju familiji jelena (Cervidae), kao i hrane poreklom od ovih životinja;

8) mehanički separisanog mesa (u daljem tekstu: MSM);

9) sporednih proizvoda životinjskog porekla, koji su u skladu sa posebnim propisom razvrstani u materijal Kategorije 1, materijal Kategorije 2 i materijal Kategorije 3, osim sveže i obrađene kože;

10) dobijenih proizvoda od sporednih proizvoda životinjskog porekla (u daljem tekstu: dobijeni proizvodi), iz podtačke 9) ove tačke, osim želatina i kolagena dobijenih od kože i derivata masti;

11) hrane za životinje, osim za kućne ljubimce uključujući žvakalice i poboljšivače ukusa, koja sadrži dobijene proizvode iz podtačke 10) ove tačke;

12) proizvoda dobijenih od sporednih proizvoda životinjskog porekla iz podtačke 10) ove tačke namenjenih isključivo za proizvodnju hrane za kućne ljubimce uključujući žvakalice i poboljšivače ukusa i hranu za kućne ljubimce, koja sadrži sporedne proizvode životinjskog porekla iz podtačke 9) ove tačke, odnosno dobijene proizvode iz podtačke 10) ove tačke;

13) specifično-rizičnog materijala (u daljem tekstu: SRM) datog u Prilogu 1, koji je odštampan uz ovu naredbu i čini njen sastavni deo, kao i hrane poreklom od goveda, ovaca i koza koja sadrži SRM;

14) goveda koja su rođena ili gajena na teritoriji Ujedinjenog kraljevstva do 1. avgusta 1996. godine;

15) poslednjeg potomstva ženki goveda zaraženih sa TSE, odnosno ovaca i koza kod kojih je potvrđeno prisustvo bovine spongioformne encefalopatije (u daljem tekstu: BSE), koje je rođeno tokom prethodne dve godine ili tokom perioda koji je usledio posle prvih kliničkih simptoma početka bolesti.

2. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 1) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke iz zemalja, odnosno regiona, i to:

1) sa zanemarljivim BSE rizikom, za goveda:

- koja su rođena i neprekidno uzgajana u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom,

- koja su obeležena po principu trajnog identifikacionog sistema koji omogućava da se utvrdi njihovo kretanje i poreklo do majke i stada porekla,

- koja nisu klinički sumnjiva na BSE,

- koja za vreme prve godine svog života nisu uzgajana sa BSE pozitivnim životinjama tokom prve godine njihovog života, kao i za koja je na osnovu sprovedene kontrole utvrđeno da nisu hranjena istom potencijalno zagađenom hranom u ovom periodu,

- koja nisu rođena u istom stadu kao BSE pozitivna životinja u periodu koji obuhvata godinu dana pre i godinu dana posle rođenja BSE pozitivne životinje - u slučaju da se na osnovu sprovedene kontrole iz alineje četvrte ove podtačke ne može izvesti zaključak,

- koja su rođena posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara, odnosno posle rođenja poslednjeg autohtonog slučaja BSE pozitivne životinje rođene posle uvođenja zabrane ishrane - u slučaju da pošiljka potiče iz zemlje porekla u kojoj je postojao autohtoni slučaj BSE pozitivne životinje;

2) sa kontrolisanim BSE rizikom, za goveda:

- koja su obeležena po principu trajnog identifikacionog sistema koji omogućava da se utvrdi njihovo kretanje i poreklo do majke i stada porekla,

- koja nisu BSE klinički sumnjive životinje,

- koja za vreme prve godine svog života nisu uzgajana sa BSE pozitivnim životinjama tokom prve godine njihovog života i za koja je na osnovu sprovedene kontrole utvrđeno da nisu hranjena istom potencijalno zagađenom hranom u ovom periodu,

- koja nisu rođena u istom stadu kao BSE pozitivna životinja u periodu koji obuhvata godinu dana pre i godinu dana posle rođenja BSE pozitivne životinje - u slučaju da se na osnovu sprovedene kontrole iz alineje treće ove podtačke ne može izvesti zaključak,

- rođena posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara, odnosno posle rođenja poslednjeg autohtonog slučaja BSE pozitivne životinje rođene posle uvođenja zabrane ishrane;

3) sa neodređenim BSE rizikom, za goveda:

- koja su obeležena po principu trajnog identifikacionog sistema koji omogućava da se utvrdi njihovo kretanje i poreklo do majke i stada porekla,

- koja nisu BSE klinički sumnjive životinje,

- koja za vreme prve godine svog života nisu uzgajana sa BSE pozitivnim životinjama tokom prve godine njihovog života i za koja je na osnovu sprovedene kontrole utvrđeno da nisu hranjena istom potencijalno zagađenom hranom u ovom periodu,

- koja nisu rođena u istom stadu kao BSE pozitivna životinja u periodu koji obuhvata godinu dana pre i godinu dana posle rođenja BSE pozitivne životinje - u slučaju da se na osnovu sprovedene kontrole iz alineje treće ove podtačke ne može izvesti zaključak,

- koja su rođena najmanje dve godine posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara, odnosno posle rođenja poslednjeg autohtonog slučaja BSE pozitivne životinje rođene posle uvođenja zabrane ishrane.

3. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 2) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke ovaca i koza:

1) koje su rođene i neprekidno uzgajane na imanju na kome nikada nijedan slučaj ovčije svrabeži nije dijagnostifikovan, odnosno kada su u pitanju ovce i koze za priplod - koje su neprekidno od rođenja ili u poslednje tri godine uzgajane na imanju koje u poslednje tri godine ispunjava sledeće uslove:

- koje je pod stalnom veterinarskom kontrolom,

- na kome nijedan slučaj ovčije svrabeži nije dijagnostifikovan,

- na kome su sve uginule i ubijene životinje starije od 18 meseci ispitane na ovčiju svrabež propisanim metodama u skladu sa kodeksom Međunarodne organizacije za zaštitu zdravlja životinja (u daljem tekstu: OIE),

- na kome se životinje obeležavaju trajnom identifikacionom oznakom u sistemu obeležavanja i identifikacije ovaca i koza, koji omogućava da se utvrdi njihovo kretanje i poreklo do majke i stada porekla,

- na koje se uvode koze i ovce koje potiču sa imanja koje ispunjava uslove iz ove podtačke, izuzev ovaca ARR/ARR prionsko-proteinskog genotipa;

2) koje potiču sa imanja na kome nijedan slučaj ovčije svrabeži nije dijagnostifikovan u poslednjih šest meseci - u slučaju ovaca ARR/ARR prionsko-proteinskog genotipa.

4. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 3) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke, i to:

1) semena i oplođenih jajnih ćelija ovaca i koza koji potiču od životinja koje su neprekidno od rođenja, odnosno poslednje tri godine uzgajane na imanju koje u poslednje tri godine ispunjava sledeće uslove:

- koje je pod stalnim veterinarskim nadzorom,

- na kome nijedan slučaj ovčije svrabeži nije dijagnostifikovan,

- na kome su sve uginule i ubijene životinje starije od 18 meseci ispitane na ovčiju svrabež metodama propisanim kodeksom OIE,

- na kome se životinje obeležavaju trajnom identifikacionom oznakom u sistemu obeležavanja i identifikacije ovaca i koza, koji omogućava da se utvrdi njihovo kretanje i poreklo do majke i stada porekla,

- na koje se uvode samo ovce i koze koje potiču sa imanja koje ispunjava uslove iz ove podtačke, izuzev ovaca ARR/ARR prionsko-proteinskog genotipa;

2) semena ovnova koje je sakupljeno od mužjaka koji su ARR/ARR prionsko-proteinskog genotipa i oplođenih jajnih ćelija ovaca koje potiču od ženke ARR/ARR prionsko-proteinskog genotipa;

3) semena i oplođenih jajnih ćelija goveda, ukoliko su seme, odnosno "in vivo" dobijene oplođene jajne ćelije goveda sakupljeni i sa njima se postupalo u skladu sa preporukama Međunarodnog udruženja za embrio transver i OIE.

5. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 4) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke iz zemalja, odnosno regiona, i to:

1) sa zanemarljivim BSE rizikom:

- ako hrana u pošiljci potiče od goveda, ovaca i koza koje su rođene, bez prekida uzgajane i zaklane u objektu za klanje životinja u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom, a čije su meso i svi pripadajući delovi posle inspekcijskog pregleda ocenjeni kao upotrebljivi za ishranu ljudi,

- u slučaju da je u zemlji, odnosno regionu dijagnostifikovan autohtoni slučaj BSE, ako hrana u pošiljci:

a) potiče od goveda, ovaca ili koza koje su rođene posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara,

b) ne sadrži i ne potiče od SRM i MSM od kostiju dobijenog od goveda, ovaca i koza;

2) sa kontrolisanim BSE rizikom:

- ako hrana u pošiljci iz tačke 1. podtačka 4) alineja prva do sedme ove naredbe:

a) potiče od goveda, ovaca ili koza zaklanih u objektu za klanje životinja, koje nisu omamljene uvođenjem gasa u kranijalnu šupljinu ili ubijene istom metodom ili omamljene razaranjem tkiva centralnog nervnog sistema pomoću instrumenta u obliku dugačke šipke uvučene u kranijalnu šupljinu i čije su meso i svi pripadajući delovi posle inspekcijskog pregleda ocenjeni kao upotrebljivi za ishranu ljudi,

b) ne sadrži i ne potiče od SRM i MSM dobijenog od kostiju goveda, ovaca i koza;

- ako je hrana u pošiljci iz tačke 1. podtačka 4) alineja osma ove naredbe proizvedena od želudaca, creva i mokraćne bešike koji potiču iz zemlje, odnosno regiona sa zanemarljivim BSE rizikom i:

a) ako želuci, creva i mokraćne bešike potiču od goveda, ovaca i koza koje su rođene, bez prekida uzgajane i zaklane u objektu za klanje životinja u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom, a čije su meso i svi pripadajući delovi pregledom pre i posle klanja ocenjeni kao upotrebljivi za ishranu ljudi,

b) u slučaju da je u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom dijagnostifikovan autohtoni slučaj BSE - ako želuci, creva i mokraćne bešike potiču od životinja koje su rođene posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara, odnosno ako proizvodi od goveda, ovaca i koza ne sadrže i ne potiču od SRM.

6. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 5) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke, i to:

1) mesa, usitnjenog mesa (mleveno meso, usitnjeno meso pripremljeno za oblikovanje, usitnjeno oblikovano meso) i proizvoda od mesa, ako hrana iz pošiljke:

- potiče od goveda, ovaca i koza koje:

a) nisu hranjene mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara,

b) su zaklane u objektu za klanje životinja i čije su meso i svi pripadajući delovi posle inspekcijskog pregleda ocenjeni kao upotrebljivi za ishranu ljudi,

v) nisu omamljene uvođenjem gasa u kranijalnu šupljinu ili razaranjem tkiva centralnog nervnog sistema pomoću instrumenta u obliku dugačke šipke uvučene u kranijalnu šupljinu ili ubijene istom metodom;

- ne sadrži i ne potiče od SRM i MSM dobijenog od kostiju poreklom od goveda, ovaca i koza, kao i nervnog tkiva i tkiva limfnih žlezda koje je vidljivo za vreme postupka otkoštavanja;

2) obrađenih želudaca, creva i mokraćne bešike, ako su proizvedeni od želudaca, creva i mokraćne bešike koji potiču iz zemlje, odnosno regiona sa zanemarljivim BSE rizikom i:

- ako želuci, creva i mokraćne bešike potiču od goveda, ovaca i koza koje su rođene, bez prekida uzgajane i zaklane u objektu za klanje životinja u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom, a čije su meso i svi pripadajući delovi pregledom pre i posle klanja ocenjeni kao upotrebljivi za ishranu ljudi,

- u slučaju da je u zemlji, odnosno regionu sa zanemarljivim BSE rizikom dijagnostifikovan autohtoni slučaj BSE - ako želuci, creva i mokraćne bešike potiču od životinja koje su rođene posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara mesno koštanim brašnom i čvarcima poreklom od preživara, odnosno ako proizvodi od goveda, ovaca i koza ne sadrže i ne potiču od SRM.

7. Zabrana uvoza hrane životinjskog porekla iz tačke 1. podtačka 6) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke koje sadrže materijal poreklom od preživara koji ispunjava uslove iz ove naredbe, a ako materijal potiče od goveda iz zemalja, odnosno regiona sa neodređenim BSE rizikom, pored uslova iz ove naredbe, materijal mora da ispunjava i sledeće uslove:

1) da potiče od životinja koje su rođene osam godina posle uvođenja i primene zabrane ishrane preživara proteinom poreklom od sisara;

2) da potiče od životinja koje su rođene, uzgajane i držane u stadu za koje postoji potvrda da u poslednjih sedam godina nijedan slučaj BSE pozitivne životinje nije dijagnostifikovan.

8. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 7) ove naredbe ne primenjuje se na zemlje, odnosno regione sa zanemarljivim, kontrolisanim, odnosno neodređenim BSE rizikom, ako pošiljka ispunjava sledeće uslove, i to:

1) životinje u pošiljci moraju da potiču:

- iz krda u kome nije postojala sumnja ili potvrda sumnje na prisustvo hronične bolesti jelena i losova - Chronic Wasting Disease (u daljem tekstu: CWD) - u slučaju farmski uzgajanih životinja,

- iz zone u kojoj nije postojala sumnja ili potvrda sumnje na prisustvo CWD - u slučaju životinja iz divljine;

2) hrana životinjskog porekla ne sme da potiče i sadrži iznutrice i kičmenu moždinu, a u slučaju:

- farmski uzgajanih Cervidae - mora da potiče isključivo od mesa životinja za koje je primenom patohistološke, imunohistohemijske ili druge metode propisane kodeksom OIE utvrđeno da ne boluju od CWD,

- divljih Cervidae - mora da potiče isključivo od mesa životinja za koje je primenom patohistološke, imunohistohemijske ili druge metode propisane kodeksom OIE utvrđeno da ne boluju od CWD, kao i da ne potiče od životinja iz zona u kojima je postojala sumnja ili je CWD dijagnostifikovana u poslednje tri godine.

9. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtač. 9) i 10) ove naredbe ne primenjuje se na sledeće pošiljke, ako te pošiljke ispunjavaju uslove iz tačke 10. ove naredbe:

1) topljenu mast, dobijenu od materijala Kategorije 2, koja je namenjena za upotrebu kao organsko đubrivo ili oplemenjivač zemljišta;

2) kosti i proizvodi od kostiju, materijala Kategorije 2;

3) topljenu mast, dobijenu od materijala Kategorije 3, i sirovine za njenu proizvodnju, koje su namenjene za upotrebu kao organska đubriva ili oplemenjivači zemljišta ili hrana za životinje;

4) proizvode od krvi;

5) prerađen protein životinjskog porekla;

6) kosti i proizvodi od kostiju, materijala Kategorije 3;

7) želatin i kolagen dobijeni od materijala koji nisu koža;

8) materijali Kategorije 3 i dobijeni proizvodi.

10. Pošiljke iz tačke 9. ove naredbe moraju da ispunjavaju sledeće uslove:

1) da sporedni proizvodi životinjskog porekla i dobijeni proizvodi:

- ne sadrže i ne potiču od SRM, i

- ne sadrže i ne potiču od MSM dobijenog od kostiju goveda, ovaca i koza, osim ako su životinje od kojih potiču sporedni proizvodi životinjskog porekla ili dobijeni proizvodi rođene, neprekidno uzgajane i zaklane u zemlji ili regionu koji su klasifikovani kao zemlja ili region sa zanemarivim BSE rizikom i u kojima nije bilo domaćih slučajeva BSE, i

- potiču od životinja koje nisu ubijene, posle omamljivanja, razaranjem tkiva centralnog nervnog sistema instrumentom u obliku dugačke šipke uvučenim u kranijalnu šupljinu ili uvođenjem gasa u kranijalnu šupljinu, osim životinja koje su rođene, neprekidno uzgajane i zaklane u zemlji ili regionu koji su klasifikovani kao zemlja ili region sa zanemarivim BSE rizikom, ili

2) da ne sadrže materijale poreklom od goveda, ovaca i koza, osim onih dobijenih od životinja koje su rođene, neprekidno uzgajane i zaklane u zemlji ili regionu sa zanemarivim BSE rizikom.

11. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtač. 11) i 12) ove naredbe ne primenjuje se ako pošiljke ispunjavaju uslove iz tač. 9. i 10. ove naredbe.

12. Ako pošiljke iz tač. 9. i 11. ove naredbe sadrže mleko, proizvode od mleka ili proizvode na bazi mleka poreklom od ovaca i koza i namenjeni su za ishranu životinja, moraju da ispunjavaju i sledeće uslove:

1) da su ovce i koze od kojih su dobijeni sporedni proizvodi životinjskog porekla i dobijeni proizvodi, držane neprekidno od rođenja u zemlji u kojoj su ispunjeni sledeći uslovi:

- klasična ovčija svrabež se obavezno prijavljuje;

- postoji sistem podizanja svesti, nadzora i praćenja;

- u slučaju sumnje na TSE ili potvrde klasične ovčije svrabeži, na gazdinstvu sa ovcama i kozama primenjuju se službena ograničenja;

- ovce i koze obolele od klasične ovčije svrabeži ubijaju se i njihovi leševi se uništavaju;

- hranjenje ovaca i koza prerađenim proteinom životinjskog porekla ili čvarcima dobijenim od preživara, zabranjeno je i da se ta zabrana uspešno sprovodi u celoj zemlji tokom perioda od najmanje sedam prethodnih godina;

2) da su mleko, proizvodi od mleka ili proizvodi na bazi mleka dobijeni od ovaca ili koza sa gazdinstva na kome nije uvedeno službeno ograničenje zbog sumnje na TSE;

3) da su mleko, proizvodi od mleka ili proizvodi na bazi mleka dobijeni od ovaca ili koza sa gazdinstva na kojima tokom prethodnih sedam godina nije bio dijagnostikovan ni jedan slučaj klasične ovčije svrabeži ili su posle službene potvrde slučaja klasične ovčije svrabeži:

- ubijene i uništene ili zaklane sve ovce i koze na gazdinstvu, osim rasplodnih ovnova genotipa ARR/ARR, rasplodnih ovaca koje nose najmanje jedan alel ARR i ni jedan alel VRQ i drugih ovaca koje nose najmanje jedan alel ARR, ili

- ubijene i uništene sve životinje kod kojih je bio potvrđen klasični ovčiji svrabež, a na gazdinstvu se najmanje tokom dve godine od potvrđivanja poslednjeg slučaja klasičnog ovčijeg svrabeža primenjivalo pojačano praćenje TSE, uključujući laboratorijsku analizu na TSE sa negativnim rezultatima, u skladu sa laboratorijskim metodama propisanim posebnim pravilnikom, sledećih životinja starijih od 18 meseci, osim ovaca genotipa ARR/ARR:

a) životinja koje su bile zaklane za ishranu ljudi, i

b) životinja koje su uginule ili su ubijene na gazdinstvu, ali koje nisu ubijene u okviru kampanje za iskorenjivanje bolesti.

13. Zabrana uvoza iz tačke 1. podtačka 13) ove naredbe ne primenjuje se na pošiljke SRM za potrebe laboratorijske dijagnostike, obrazovanja i za naučnoistraživačke svrhe, koje potiču iz zemalja, odnosno regiona sa zanemarljivim, kontrolisanim, odnosno neodređenim BSE rizikom.

14. Pošiljke iz ove naredbe, kao i pošiljke mleka, proizvoda od mleka, koža, želatina i kolagena poreklom od koža moraju poticati od zdravih životinja.

15. Uvoz pošiljki u skladu sa uslovima iz ove naredbe može se vršiti iz zemalja sa zanemarljivim, kontrolisanim, odnosno neodređenim BSE rizikom sa kojima je ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva (u daljem tekstu: Ministarstvo) potpisalo sporazum o priznavanju međunarodne veterinarske potvrde.

Pod zemljama, odnosno regionima sa zanemarljivim, odnosno kontrolisanim BSE rizikom, u smislu ove naredbe, smatraju se zemlje, odnosno regioni koji su kategorisani kao zemlje, odnosno regioni sa zanemarljivim, odnosno kontrolisanim BSE rizikom u skladu sa utvrđenom OIE procedurom.

Pod zemljama, odnosno regionima sa neodređenim BSE rizikom, u smislu ove naredbe, smatraju se zemlje, odnosno regioni koji su kategorisani kao zemlje, odnosno regioni sa neodređenim BSE rizikom u skladu sa utvrđenom OIE procedurom, kao i zemlje, odnosno regioni koji još uvek nisu kategorisani u skladu sa utvrđenom OIE procedurom, a na koje se primenjuju uslovi uvoza iz ove naredbe za zemlje, odnosno regione sa neodređenim BSE rizikom, do određivanja kategorije u skladu sa utvrđenom OIE procedurom.

Ispunjenost uslova iz ove naredbe, kao i kategorija zanemarljivog, kontrolisanog, odnosno neodređenog BSE rizika mora biti potvrđena od strane nadležnog organa zemlje izvoznice, a ako je potrebno i od nadležnog organa zemlje porekla, u međunarodnoj veterinarskoj potvrdi koja prati pošiljku.

Spisak zemalja, odnosno regiona sa zanemarljivim, kontrolisanim, odnosno neodređenim BSE rizikom dat je u Prilogu 2, koji je odštampan uz ovu naredbu i čini njen sastavni deo.

16. Radi sprečavanja unošenja prenosivih bolesti životinja i ljudi zabranjuje se uvoz:

1) stajnjaka;

2) materijala Kategorije 2 i Kategorije 3 od životinja, uključujući i divljač, koje nisu preživari, osim materijala za koje posebna stručna grupa utvrdi da nema rizika od unošenja prenosivih bolesti životinja i ljudi.

17. Uvoz pošiljki može se zabraniti ili dozvoliti na osnovu procene rizika, uvidom u dokumentaciju nadležnih organa zemlje porekla i zemlje izvoznice, neposrednim uvidom stručnih lica uzimajući u obzir odgovarajuće mišljenje posebne stručne grupe.

18. Provoz pošiljki iz tačke 1. ove naredbe može se vršiti na osnovu rešenja Ministarstva.

Provoznik je dužan da pošiljke iz stava 1. ove tačke proveze i otpremi sa teritorije Republike Srbije najkasnije u roku od 24 sata od ulaska pošiljke u zemlju u skladu sa drugim uslovima utvrđenim u rešenju.

Nadležni inspektor na ulaznom graničnom prelazu obaveštava nadležnog inspektora na izlaznom graničnom prelazu o provozu pošiljke.

Ako se utvrdi da pošiljka nije otpremljena u roku iz stava 2. ove tačke nadležni inspektor obavestiće ministarstvo nadležno za unutrašnje poslove i predstavnike carine.

19. Utvrđivanje proteina životinjskog porekla u hrani za životinje obavlja se metodama zasnovanim na klasičnoj mikroskopiji, odnosno PCR.

Utvrđivanje proteina poreklom od preživara u hrani životinjskog porekla obavlja se metodama zasnovanim na ELISA, odnosno PCR.

Utvrđivanje nervnog tkiva poreklom od preživara u hrani životinjskog porekla obavlja se metodama zasnovanim na ELISA.

20. Danom stupanja na snagu ove naredbe prestaje da važi Naredba o preduzimanju mera za sprečavanje unošenja zarazne bolesti životinja transmisivnih spongioformnih encefalopatija u Republiku Srbiju ("Službeni glasnik RS", br. 8/09 i 5/15).

21. Ova naredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Prilog 1

Sledeća tkiva i organi određuju se kao specifično rizični materijal, ukoliko potiču od životinja iz zemlje, odnosno regiona sa kontrolisanim, odnosno neodređenim BSE rizikom:

1. kod goveda:

1) starijih od 12 meseci: lobanja, osim kosti donje vilice, uključujući mozak, oči i kičmenu moždinu sa ovojnicom;

2) starijih od 30 meseca: kosti kičmenog stuba, osim transverzalnih i spinalnih izdanaka cervikalne, torakalne i lumbalne regije, kosti repa i medijalnog grebena i krila krsne kosti, uključujući dorzalni koren ganglija;

3) bez obzira na starost: krajnici i zadnja četiri metra tankog creva, slepo crevo i mezenterijum;

2. kod ovaca i koza:

1) starijih od 12 meseci, odnosno kod kojih su izbili stalni sekutići: kosti lobanje, mozak, oči, krajnici i kičmena moždina sa ovojnicom;

2) bez obzira na starost: slezina i ileum.

Sledeća tkiva i organi određuju se kao specifično rizični materijal, ukoliko potiču od životinja iz zemlje članice Evropske Unije i regiona na teritoriji Evropske unije sa zanemarljivim BSE rizikom:

1. kod goveda:

1) starijih od 12 meseci: lobanja, osim kosti donje vilice, uključujući mozak, oči i kičmenu moždinu sa ovojnicom;

2. kod ovaca i koza:

1) starijih od 12 meseci, odnosno kod kojih su izbili stalni sekutići: kosti lobanje, mozak, oči, krajnici i kičmena moždina sa ovojnicom;

2) bez obzira na starost: slezina i ileum.

Prilog 2

1. ZEMLJE I REGIONI SA ZANEMARLJIVIM BSE RIZIKOM:

1) Zemlje članice EU

- Belgija

- Bugarska

- Češka

- Danska

- Nemačka

- Estonija

- Hrvatska

- Italija

- Kipar

- Letonija

- Litvanija

- Luksemburg

- Mađarska

- Malta

- Holandija

- Austrija

- Poljska

- Portugal

- Rumunija

- Slovenija

- Slovačka

- Španija

- Finska

- Švedska

2) Regioni zemalja članica EU

- Severna Irska

- Škotska

3) Zemlje članice Evropskog udruženja slobodne trgovine

- Island

- Lihtenštajn

- Norveška

- Švajcarska

4) Treće zemlje

- Argentina

- Australija

- Brazil

- Čile

- Kolumbija

- Kostarika

- Indija

- Izrael

- Japan

- Namibija

- Novi Zeland

- Panama

- Paragvaj

- Peru

- Singapur

- Sjedinjene Američke Države

- Urugvaj

2. ZEMLJE I REGIONI SA KONTROLISANIM BSE RIZIKOM:

1) Zemlje članice EU

- Irska, Grčka, Francuska, Ujedinjeno Kraljevstvo osim Severne Irske i Škotske

2) Treće zemlje

- Kanada

- Meksiko

- Nikaragva

- Južna Koreja

- Tajvan

3. ZEMLJE I REGIONI SA NEODREĐENIM RIZIKOM:

Zemlje i regioni koji nisu navedeni u tač. 1. i 2. ovog priloga.