PRAVILAO RADU BIRAČKIH ODBORA ZA SPROVOĐENJE IZBORA ZA ODBORNIKE SKUPŠTINE GRADA BEOGRADA RASPISANIH ZA 4. MART 2018. GODINE("Sl. list grada Beograda", br. 9/2018) |
Ovim pravilima bliže se uređuje rad biračkih odbora na sprovođenju izbora za odbornike Skupštine Grada Beograda, raspisanih za 4. mart 2018. godine.
Birački odbor neposredno sprovodi glasanje na biračkom mestu, obezbeđuje pravilnost i tajnost glasanja, utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu i obavlja druge poslove određene zakonom, Uputstvom za sprovođenje izbora za odbornike Skupštine Grada Beograda, raspisanih za 4. mart 2018. godine ("Službeni list Grada Beograda", broj 4/18) i ovim pravilima.
Birački odbor odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova.
Rad biračkog odbora je javan.
Dok je biračko mesto otvoreno i dok traje glasanje, svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici moraju da budu na biračkom mestu ili da se u tome naizmenično smenjuju.
Svi članovi i zamenici članova biračkog odbora su dužni da na biračkom mestu sve vreme i na vidnom mestu nose identifikacione kartice koje im obezbeđuje Gradska izborna komisija.
Članovima biračkog odbora koji su određeni da rukuju sprejom s nevidljivim mastilom, a glasaju na drugom biračkom mestu, omogućuje se da na njihovom biračkom mestu glasaju uz rešenje o imenovanju za člana biračkog odbora.
II - PRIJEM IZBORNOG MATERIJALA
Koordinatori Gradske izborne komisije dužni su da do 1. marta 2018. godine u 24.00 časa predaju biračkim odborima izborni materijal za sprovođenje izbora.
Prilikom primopredaje izbornog materijala pre glasanja, birački odbor od koordinatora Gradske izborne komisije prima sledeći izborni materijal:
1) Zbirnu izbornu listu kandidata za odbornike Skupštine Grada Beograda u dva primerka;
2) izvod iz Rešenja o određivanju biračkih mesta;
3) rešenje o imenovanju biračkog odbora u stalnom sastavu;
4) rešenje o imenovanju biračkog odbora u proširenom sastavu;
5) izvod iz biračkog spiska po kome će glasati birači na biračkom mestu,
6) potreban broj glasačkih listića za glasanje birača po izvodu iz biračkog spiska;
7) kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
8) obrasce potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
9) obrazac Zapisnika o radu biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor odbornika za Skupštinu Grada Beograda;
10) obrazac evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom sastavu na biračkom mestu, u dva primerka;
11) obrazac evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u proširenom sastavu na biračkom mestu, u dva primerka;
12) ovlašćenja posmatrača za praćenje rada biračkih odbora, ako ih ima;
13) pravila o radu biračkih odbora;
14) državnu zastavu Republike Srbije;
15) jednu glasačku kutiju;
16) dva seta paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja;
17) dva spreja za obeležavanje prsta birača;
18) dve UV lampe;
19) baterije za UV lampe;
20) vreću za odlaganje izbornog materijala i nalepnicu za obeležavanje vreće za odlaganje izbornog materijala;
21) pribor za pisanje;
22) pribor za pečaćenje glasačke kutije i drugog izbornog materijala (pečat i pečatni vosak);
23) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
24) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti neupotrebljene glasačke listiće;
25) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti nevažeće glasačke listiće;
26) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti važeće glasačke listić;
27) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
28) koverte u koje birači koji glasaju van biračkog mesta stavljaju svoj glasački listić;
29) koverte u koje birači koji glasaju van biračkog mesta stavljaju koverat sa svojim glasačkim listićem i potpisanom potvrdom o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
30) ostali materijal (makaze, lenjir, lepljivu traku, papir za pisanje i dr.);
31) identifikacione kartice za članove biračkog odbora.
Koordinatori Gradske izborne komisije razvrstani izborni materijal predaju biračkim odborima u sedištu gradskih opština. Nakon predaje izbornog materijala biračkim odborima, izborni materijal se stavlja u vreću za odlaganje izbornog materijala, koja se u prisustvu koordinatora Gradske izborne komisije i biračkog odbora pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji. Birački odbor je dužan da prenese izborni materijal na biračko mesto. Vreća sa izbornim materijalom ne sme se otvarati pre nego što se birački odbor na dan glasanja okupi na biračkom mestu.
Materijal naveden u stavu 2. ovog člana naveden je u Zapisniku o primopredaji izbornog materijala pre glasanja za izbor odbornika Skupštine Grada Beograda, na Obrascu SGB-11/18, koji potpisuju koordinator Gradske izborne komisije i članovi biračkog odbora koji preuzimaju izborni materijal.
Osim materijala iz člana 3. ovih pravila, biračkom odboru se prilikom primopredaje izbornog materijala pre glasanja, dostavlja i kontrolni formular za logičko-računsko slaganje rezultata glasanja na biračkom mestu, koji je sastavni deo ovih pravila.
III - PRIPREMA ZA POČETAK GLASANJA
Dana 4. marta 2018. godine birački odbor se sastaje u 6.00 časova na biračkom mestu, da bi se izvršile pripreme za početak glasanja.
Članovi biračkog odbora pripremaju početak glasanja sledećim redosledom: otvaraju vreću sa izbornim materijalom zapečaćenu sigurnosnom zatvornicom, utvrđuju da li je primljeni materijal za glasanje ispravan i potpun, uređuju biračko mesto i dogovaraju se o načinu rada i podeli zaduženja prilikom sprovođenja glasanja.
Sigurnosnu zatvornicu koja je skinuta sa vreće sa izbornim materijalom birački odbor obavezno predaje koordinatoru Gradske izborne komisije prilikom primopredaje izbornog materijala nakon glasanja.
a) Utvrđivanje potpunosti i ispravnosti izbornog materijala
Primljeni izborni materijal birački odbor upoređuje sa stanjem iz zapisnika o primopredaji izbornog materijala iz člana 3. stav 4. ovih pravila i tako utvrđuje da li je primljeni materijal potpun i ispravan.
Ako nešto od izbornog materijala nedostaje, birački odbor to konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora i o tome odmah obaveštava koordinatora Gradske izborne komisije.
Ako biračkom odboru nije uručen dovoljan broj glasačkih listića, on otvara biračko mesto sa glasačkim listićima koje poseduje, a ostatak će mu biti dostavljen u toku glasanja.
Birački odbor uređuje prostoriju za glasanje tako da od ulaza do glasačke kutije, mesta za obavljanje izbornih radnji budu postavljena sledećim redosledom:
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje UV lampom;
- mesto na kome se utvrđuje identitet birača;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog;
- mesto na kome se uručuju glasački listići;
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje sprejom za obeležavanje prsta birača;
- paravani za glasanje, koji moraju biti tako postavljeni da obezbede tajnost glasanja;
- glasačka kutija.
Birački odbor proverava da li su na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknute oznake i simboli podnosilaca izbornih lista za odbornike Skupštine Grada Beograda (političkih stranaka, stranačkih koalicija i grupa građana) i drugi izborni propagandni materijal.
Ako je na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknut izborni propagandni materijal, birački odbor ga sam uklanja ili o potrebi da se on ukloni obaveštava nadležnu komunalnu službu.
Članovi biračkog odbora dogovaraju se o podeli rada, pri čemu je najvažnije da se utvrdi koji će članovi, odnosno zamenici članova, biti zaduženi za sprovođenje sledećih radnji:
- rukovanje UV lampom;
- utvrđivanje identiteta birača;
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska;
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića;
- rukovanje sprejom za obeležavanje prsta birača;
- poučavanje birača o tome kako se glasa.
Pošto obavi pripreme za sprovođenje glasanja, birački odbor utvrđuje da glasanje može da počne i to konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora.
Pre otvaranja biračkog mesta, predsednik biračkog odbora u Zapisnik o radu biračkog odbora unosi imena prisutnih članova i zamenika članova biračkog odbora, (Obrazac SGB-12/18, tačka 1. Zapisnika).
Osim upisivanja prisutnih članova i zamenika članova biračkog odbora u zapisnik o radu biračkog odbora, predsednik biračkog odbora je dužan da prisutne članove i zamenike članova biračkog odbora upiše u odgovarajuće evidencije prisutnih članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom ili proširenom sastavu, koja služi kao osnov za isplatu naknada za rad u biračkom odboru.
Biračko mesto se otvara 4. marta 2018. godine u 7.00 časova.
Provera ispravnosti glasačke kutije
Provera ispravnosti glasačke kutije vrši se u prisustvu prvog birača koji dođe na biračko mesto, a rezultat provere upisuje se u kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije.
Provera ispravnosti glasačkih kutija ne može se vršiti u prisustvu birača za koga je, nakon provere UV lampom, utvrđeno da je glasao na drugom biračkom mestu, koji nema važeću javnu ispravu za utvrđivanje identiteta ili koji nije upisan u izvod iz biračkog spiska.
Postupak provere se obavlja sledećim redosledom:
- kada na biračko mesto pristupi prvi birač koji nije član biračkog odbora (ni u stalnom ni u proširenom sastavu), birački odbor će izvršiti proveru UV lampom, utvrdiće njegov identitet i utvrdiće da li je upisan u izvod iz biračkog spiska;
- u prisustvu tog birača birački odbor proverava da li je glasačka kutija ispravna i prazna;
- popunjava se kontrolni list, koji potpisuju svi članovi biračkog odbora i birač koji je prvi došao na biračko mesto;
- u prisustvu prvog birača, kontrolni list se ubacuje u glasačku kutiju, koja se nakon toga zatvara i pečati jemstvenikom i pečatnim voskom;
- sve izvršene radnje konstatuju se u zapisniku o radu biračkog odbora.
V - GLASANJE NA BIRAČKOM MESTU
Kada birač dođe na biračko mesto, birački odbor je dužan da preduzme sledeće radnje: proverava da li je birač glasao na drugom biračkom mestu, utvrđuje identitet birača, proverava da li je birač upisan u izvod iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku, uručuje glasački listić, obeležava birača sprejom i poučava birača o načinu glasanja.
a) Provera da li je birač glasao na drugom biračkom mestu
Kada uđe na biračko mesto, birač prilazi članu biračkog odbora sa UV lampom, koji proverava da li je kažiprst desne ruke birača već obeležen nevidljivim mastilom.
U slučaju da birač nema kažiprst desne ruke, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi ostali prsti desne ruke, a ako birač nema desnu ruku, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi prsti leve ruke.
Ako se nakon provere UV lampom utvrdi da je birač glasao na drugom biračkom mestu, on ne može da glasa i dužan je da bez odlaganja napusti biračko mesto.
b) Utvrđivanje identiteta birača
Pošto se utvrdi da birač nije glasao, on prilazi sledećem članu biračkog odbora, saopštava mu svoje ime i prezime, predaje mu obaveštenje o danu i vremenu održavanja izbora i dokazuje svoj identitet.
Birač ne može da glasa ako ne podnese dokaz o svom identitetu.
Birač može da pristupi glasanju i bez obaveštenja o danu i vremenu održavanja izbora i birački odbor ne može da birača uslovi pokazivanjem tog obaveštenja, već mora da pristupi pronalaženju birača u izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku, a prema dostupnim podacima o biraču iz njegovog dokumenta kojim dokazuje identitet.
Svoj identitet birač dokazuje važećom ličnom kartom, odnosno važećom putnom ispravom (pasošem), na čijem je obrascu naveden jedinstveni matični broj birača. Birački odbor treba da omogući glasanje biraču koji svoj identitet dokazuje i ličnom kartom sa isteklim rokom važenja, pod uslovom da priloži potvrdu Ministarstva unutrašnjih poslova o podnetom zahtevu za izdavanje nove lične karte.
U slučaju da na biračko mesto dođe birač koji poseduje važeći dokument iz stava 4. ovog člana u kojem je navedeno drugo prezime u odnosu na prezime navedeno u izvodu iz biračkog spiska, birački odbor treba tom biraču da omogući da glasa, bez obzira na tu okolnost, pod uslovom da na osnovu slike birača i jedinstvenog matičnog broja u dokumentu kojim dokazuje svoj identitet može da utvrdi da je u pitanju ista osoba.
Odredbe st. 4) i 5) ovog člana shodno se primenjuju i u slučaju glasanja birača van biračkog mesta.
v) Utvrđivanje da li je birač upisan u izvod iz biračkog spiska i uručivanje glasačkog listića
Kada se utvrdi njegov identitet, birač prilazi članu biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje izvodom iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku, koji pronalazi birača i zaokružuje redni broj ispred imena birača, a nakon toga se birač potpisuje na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku. Pošto se birač potpiše, član biračkog odbora mu predaje glasački listić.
Birač koji je pismen i koji je u stanju da svojeručno napiše svoje ime i prezime, potpisuje se tako što svojeručno ispisuje svoj potpis na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska.
Birač koji usled telesne ili senzorne onesposobljenosti (birač sa invaliditetom) nije u stanju da svojeručno napiše svoje ime i prezime u izvodu iz biračkog spiska, potpisuje se tako što će na odgovarajuće mesto u izvodu iz biračkog spiska otisnuti pečat koji sadrži podatke o njegovom ličnom identitetu, odnosno pečat sa ugraviranim potpisom.
Birač koji nije pismen, odnosno birač sa invaliditetom koji ne poseduje pečat koji sadrži podatke o njegovom ličnom identitetu, odnosno pečat sa ugraviranim potpisom ne potpisuje se u izvodu iz biračkog spiska već to umesto njega čini njegov pomagač kojeg dovodi sa sobom na biračko mesto radi popunjavanja glasačkog listića. Pomagač ne može biti član biračkog odbora.
Odredbe st. 2) do 4) ovog člana shodno se primenjuju i u slučaju glasanja birača van biračkog mesta.
Birački odbor ne sme vršiti nikakva dopisivanja ili druge promene u izvodu iz biračkog spiska.
Birački odbor ne sme da dozvoli da glasa lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska.
Birački odbor ne sme da dopiše u izvod iz biračkog spiska lice koje nije upisano u izvod bez obzira na to što tvrdi da glasa na tom biračkom mestu, ili što ga članovi biračkog odbora lično poznaju.
Birač može da glasa samo jedanput.
Nijedno lice ne može dobiti više od jednog glasačkog listića, niti je dopušteno da jedno lice glasa umesto drugog lica. Glasanje uz pomagača iz člana 23. ovih pravila ne smatra se glasanjem umesto drugog lica.
Tek kada mu se uruči glasački listić, birač prilazi članu biračkog odbora koji mu specijalnim sprejom obeležava kažiprst desne ruke ispod korena nokta kao znak da je glasao.
Biraču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
Biraču koji nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
Ako nije moguće da se tako obeleže prsti birača, obeležavanje se ne obavlja.
d) Popunjavanje glasačkog listića
Birač popunjava glasački listić iza paravana za glasanje pošto ga član biračkog odbora pouči o načinu glasanja, ako birač to zahteva.
Član biračkog odbora će posebno upozoriti birača:
- da može da glasa samo za jednu izbornu listu kandidata za odbornike Skupštine Grada Beograda, zaokruživanjem rednog broja ispred naziva izborne liste kandidata za odbornike Skupštine Grada Beograda;
- da je glasanje tajno i da se obavlja iza paravana za glasanje;
- da je glasanje slobodno i da niko nema pravo da sprečava ili primorava birača da glasa, da ga poziva na odgovornost zbog toga što jeste ili nije glasao ili da traži od birača da se izjasni zašto je i za koga je glasao.
Pošto popuni glasački listić, birač sâm presavija glasački listić tako da se ne vidi kako je glasao i stavlja glasačke listiće u glasačku kutiju, a zatim napušta biračko mesto.
Birački odbor je dužan da se stara o obezbeđivanju tajnosti glasanja.
Birački odbor je dužan da organizuje glasanje tako da niko ne može videti kako birač popunjava glasački listić.
U prostoriji u kojoj se glasa može biti prisutno samo onoliko birača koliko ima mesta na kojima je obezbeđena tajnost glasanja.
VI - POSEBNA PRAVILA GLASANJA ZA LICA SA INVALIDITETOM I SPREČENIH LICA
Birački odbor je dužan da osobi koja se kreće uz pomoć psa vodiča i ima odgovarajuću ispravu za kretanje uz pomoć psa vodiča, omogući slobodan pristup objektu u kojem je biračko mesto i samom biračkom mestu, kao objektu u javnoj upotrebi, kako je to propisano Zakonom o kretanju uz pomoć psa vodiča.
Pod odgovarajućom ispravom za kretanje uz pomoć psa vodiča smatra se:
1) dokaz o stečenim znanjima, sposobnostima i veštinama za kretanje sa psom vodičem - za osobu koja se kreće uz pomoć psa vodiča;
2) dokaz o završenoj obuci - za psa vodiča.
a) Lice koje nije u stanju da popuni glasački listić
Birač koji ne može sâm da popuni glasački listić (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) ima pravo da na biračko mesto povede pomagača koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu birač odredi. Pomagač ne može biti član biračkog odbora.
U zapisnik o radu biračkog odbora se upisuje ukupan broj birača koji su glasali uz pomoć pomagača.
b) Lice koje nije u stanju da dođe na biračko mesto
Birač koji nije u stanju da glasa na biračkom mestu (nemoćno ili sprečeno lice) obaveštava birački odbor najkasnije do 11.00 časova na dan glasanja, da želi da glasa.
Nemoćnim i sprečenim licima smatraju se lica koja iz zdravstvenih razloga nisu u mogućnosti da dođu na biračko mesto, osobe sa invaliditetom i nemoćna stara lica.
Nemoćnim i sprečenim licima ne smatraju se lica koja zbog prirode posla koji obavljaju nisu u mogućnosti da u vreme dok je biračko mesto otvoreno obave glasanje na biračkom mestu.
Pošto utvrdi da je nemoćno ili sprečeno lice u smislu stava 2. ovog člana upisano u izvod iz biračkog spiska i eventualni spisak naknadnih promena u biračkom spisku, predsednik biračkog odbora zadužuje tri člana biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici podnosioca tri različite izborne liste kandidata za odbornike Skupštine Grada Beograda (poverenici biračkog odbora) da sprovedu glasanje van biračkog mesta. Potvrde o izbornom pravu popunjava predsednik biračkog odbora pre odlaska poverenika biračkog odbora kod birača koji glasa van biračkog mesta.
Poverenici biračkog odbora odlaze kod birača, utvrđuju njegov identitet na način propisan članom 15. st. 4. i 5. ovih pravila i vrše proveru UV lampom.
Potom poverenici biračkog odbora predaju službeni koverat u kojem se nalaze: glasački listić, zbirna izborna lista, potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta i poseban koverat u koji će biti stavljen popunjeni glasački listić.
Nakon toga, poverenici biračkog odbora specijalnim sprejom obeležavaju prst birača, na način utvrđen članom 19. ovih pravila.
Pošto upoznaju birača s načinom glasanja, poverenici biračkog odbora napuštaju prostoriju u kojoj birač glasa.
Ako birač koji glasa van biračkog mesta nije u stanju da popuni glasački listić (slepo, invalidno ili nepismeno lice), on može da glasa uz pomoć pomagača kojeg sam odredi, na isti način na koji tu pomoć koriste slepa, invalidna ili nepismena lica koja glasaju na biračkom mestu.
Pošto glasa, birač potpisuje potvrdu o svom izbornom pravu.
Potom stavlja popunjeni i presavijeni glasački listić u poseban koverat koji poverenici biračkog odbora pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
Tako zapečaćen poseban koverat birač stavlja zajedno s potpisanom potvrdom o svom izbornom pravu u službeni koverat koji posle toga poverenici biračkog odbora pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
Pre pečaćenja službene koverte sa posebnom kovertom i potvrdom o izbornom pravu, poverenici biračkog odbora obavezno moraju da provere da li je birač potpisao potvrdu o izbornom pravu.
Odmah po povratku na biračko mesto, poverenici biračkog odbora predaju službeni koverat biračkom odboru, koji otvara službeni koverat u kojem se nalazi potpisana potvrda o izbornom pravu i zaokružuje redni broj pod kojim je birač upisan u izvod iz biračkog spiska.
Ukoliko nedostaje potpisana potvrda o izbornom pravu ili potvrda nije potpisana od strane birača, smatra se da birač nije glasao, što se unosi u zapisnik o radu biračkog odbora. U oba navedena slučaja, birački odbor ne ubacuje glasački listić u glasačku kutiju.
Ukoliko postoji potpisana potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, birački odbor otvara zapečaćeni koverat i iz njega vadi presavijeni glasački listić i ubacuje ga u glasačku kutiju.
Birački odbor unosi u zapisnik o radu biračkog ukupan broj birača koji su glasali van biračkog mesta.
Birački odbor nakon glasanja, uz ostali izborni materijal, u posebnoj koverti prilaže i potpisane potvrde o izbornom pravu svih birača koji su glasali van biračkog mesta.
Glasanje birača van biračkog mesta može se obaviti samo na području biračkog mesta za koje je zadužen birački odbor.
VII - ODRŽAVANJE REDA NA BIRAČKOM MESTU
Zabranjeno je zadržavanje na biračkom mestu svih lica koja nemaju prava i dužnosti u vezi sa sprovođenjem izbora.
Na biračkom mestu zabranjeno je korišćenje mobilnih telefona i drugih sredstava veza i komunikacija, kao i foto-aparata i kamera.
Na biračkom mestu je zabranjeno da se, van službene evidencije u izvodima iz biračkog spiska, prave spiskovi birača koji su izašli na glasanje (upisivanjem imena ili rednog broja iz izvoda iz biračkog spiska birača koji su izašli, ili nisu izašli na glasanje).
Izuzetno, dozvoljeno je da članovi biračkog odbora koji su zaduženi da rukuju izvodima iz biračkog spiska, upisivanjem crtica na posebnom listu hartije, vode evidenciju o izlaznosti birača i da podatke o izlaznosti saopštavaju svim članovima biračkog odbora.
Povreda zabrana iz st. 1, 2. i 3. ovog člana smatra se narušavanjem reda na biračkom mestu.
Pripadnici policije na dužnosti mogu ući na biračko mesto samo ako su na biračkom mestu narušeni red i mir, na poziv predsednika biračkog odbora.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, policajac u uniformi može da uđe na biračko mesto za koje je upisan u izvod iz biračkog spiska da bi glasao, pod uslovom da ne nosi oružje i druga sredstva prinude.
Predstavnici medija mogu da budu prisutni na biračkom mestu samo radi pripreme izveštaja o toku glasanja na biračkom mestu.
Birački odbor je dužan da održava red na biračkom mestu.
Ako se na biračkom mestu naruši red, birački odbor može da prekine glasanje dok se red ne uspostavi. Razlozi za prekid glasanja i trajanje prekida glasanja unose se u zapisnik o radu biračkog odbora.
Ako je prekid glasanja trajao duže od jednog časa, glasanje se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao.
Birački odbor je dužan da posmatračima kojima je Gradska izborna komisija odobrila praćenje izbora i izdala akreditacije, omogući nesmetano praćenje svake izborne radnje i da u zapisniku o svom radu konstatuje njihovo prisustvo (Obrazac SGB-12/18, tačka 8. Zapisnika). Rad pojedinog biračkog odbora može pratiti jedan posmatrač ispred istog udruženja. Posmatrači, kao i prevodioci u njihovoj pratnji, dužni su da akreditacije nose na vidnom mestu.
Birački odbor može da udalji posmatrača sa biračkog mesta ako narušava red na biračkom mestu, ometa rad biračkog odbora, a posebno ako na bilo koji način pokuša da učestvuje u radu biračkog odbora, što konstatuje u svom zapisniku o radu biračkog odbora, uz navođenje razloga za udaljavanje.
VIII - ZATVARANJE BIRAČKOG MESTA
Biračko mesto se zatvara u 20.00 časova.
Biračima koji su se zatekli na biračkom mestu prilikom zatvaranja biračkog mesta, omogućava se da glasaju.
Kao birač koji se zatekao na biračkom mestu smatra se birač koji se u 20.00 časova nalazi na biračkom mestu ili neposredno ispred.
Birače koji se zateknu na biračkom mestu birački odbor obaveštava da mogu da glasaju.
Predsednik biračkog odbora dužan je da odredi člana ili zamenika člana biračkog odbora koji će da utvrdi broj birača koji su se zatekli na biračkom mestu, da utvrdi redosled po kome oni glasaju, da stane iza poslednjeg zatečenog birača kako bi označio kraj reda i da sačeka da glasaju svi birači koji su se zatekli na biračkom mestu.
IX - UTVRĐIVANJE REZULTATA GLASANJA
a) Postupak popunjavanja kontrolnog formulara
Posle zatvaranja biračkog mesta birački odbor utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu.
Utvrđivanju rezultata glasanja moraju da prisustvuju svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici.
Tokom utvrđivanja rezultata glasanja, birački odbor prvo popunjava kontrolni formular za proveru logičko-računske ispravnosti rezultata glasanja na biračkom mestu (u daljem tekstu: kontrolni formular). Nakon popunjavanja kontrolnog formulara i izvršene logičko-računske kontrole, rezultati glasanja unose se u Zapisnik o radu biračkog odbora na utvrđivanju rezultata glasanja na biračkom mestu (Obrazac SGB-12/18).
Postupak popunjavanja kontrolnog formulara sprovodi se na sledeći način:
1) prvo se na osnovu broja birača upisanih u izvod iz biračkog spiska i eventualni spisak naknadnih promena u biračkom spisku, ako je dostavljen uz izvod iz biračkog spiska, utvrđuje ukupan broj upisanih birača na biračkom mestu, koji se upisuje u rubriku 12.1. kontrolnog formulara;
2) nakon toga se u rubriku 12.2. kontrolnog formulara upisuje broj primljenih glasačkih listića;
3) potom se prebrojavaju neupotrebljeni glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.3. kontrolnog formulara;
4) zatim se prebrojavaju birači koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku i tako se utvrđuje broj birača koji su glasali, koji se upisuje u rubriku 12.4. kontrolnog formulara;
5) nakon toga se otvara glasačka kutija, izdvaja kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije i stavlja u posebnu kovertu;
6) potom se prebrojavaju svi glasački listići koji se nalaze u glasačkoj kutiji i taj broj se upisuje u rubriku 12.5. kontrolnog formulara;
7) glasački listići se, potom, razvrstavaju na važeće i nevažeće;
8) prebrojavaju se prvo nevažeći glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.6. kontrolnog formulara;
9) zatim se prebrojavaju svi važeći glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.7. kontrolnog formulara;
10) nakon toga se važeći glasački listići razvrstavaju po nazivima izbornih lista za odbornike Skupštine grada Beograda, utvrđuje se broj glasova koji je dat svakoj od izbornih lista i svaki od tih brojeva se upisuje u odgovarajuće polje u tabeli u okviru rubrike 12.8. kontrolnog formulara.
Birački odbor mora da obrati pažnju da kontrolni list slučajno ne ubroji među glasačke listiće. Osim toga, u slučaju da neki birački odbor zalepi jedan glasački listić na glasačku kutiju, taj glasački listić, nakon glasanja treba da ubroji među neupotrebljene glasačke listiće.
v) Razlikovanje važećeg i nevažećeg glasačkog listića
Nevažeći glasački listić je glasački listić koji nije popunjen, glasački listić na kome je zaokruženo više od jedne izborne liste ili glasački listić koji je tako popunjen da se ne može pouzdano utvrditi za koju izbornu listu je birač glasao, kao na primer:
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog rednog broja ispred naziva izborne liste,
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog imena i prezimena prvog kandidata sa izborne liste.
Važeći glasački listić jeste onaj na kome je zaokružen jedan redni broj ispred izborne liste, glasački listić na kome je zaokružen naziv izborne liste, kao i glasački listić koji je popunjen na način iz kojeg se sa sigurnošću može zaključiti za koga je birač glasao, kao na primer:
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ime i prezime prvog kandidata na izbornoj listi,
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio naziv ili deo naziva izborne liste,
- ako su na glasačkom listiću istovremeno zaokruženi redni broj i naziv izborne liste i ime i prezime prvog kandidata.
Ako je glasački listić popunjen na način iz koga se može pouzdano utvrditi za koju izbornu listu je birač glasao, on će biti važeći uprkos tome:
- što su na listiću ispisani ili nacrtani komentari, parole i druge poruke,
- što su nazivi drugih izbornih lista ili redni brojevi ispred naziva drugih izbornih lista ili što su imena i prezimena prvog kandidata na drugim izbornim listama, precrtani.
X - LOGIČKO-RAČUNSKA KONTROLA UTVRĐENIH REZULTATA GLASANJA
Pošto popuni kontrolni formular i utvrdi rezultate glasanja na biračkom mestu na način iz člana 33. ovih pravila, birački odbor je dužan da izvrši logičko-računsku kontrolu utvrđenih rezultata koje je upisao u kontrolni formular.
Logičko-računska kontrola iz stava 1. ovog člana obuhvata: računsko slaganje podataka o biračima, računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima i računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima.
a) Računsko slaganje podataka o biračima
Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 12.4. kontrolnog formulara) jednak je broju birača koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku.
Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 12.4. kontrolnog formulara) može biti jednak ili manji od broja birača upisanih u izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku (rubrika 12.1. kontrolnog formulara).
b) Računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima
Ukupan broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 12.5. kontrolnog formulara) jednak je ili manji od broja birača koji su glasali (rubrika 12.4. kontrolnog formulara).
Broj primljenih glasačkih listića (rubrika 12.2. kontrolnog formulara) jednak je zbiru: broja neupotrebljenih glasačkih listića (rubrika 12.3. kontrolnog formulara) i broja birača koji su glasali (rubrika 12.4. kontrolnog formulara).
v) Računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima
Broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 12.5. kontrolnog formulara) jednak je zbiru: broja nevažećih glasačkih listića (rubrika 12.6. kontrolnog formulara) i broja važećih glasačkih listića (rubrika 12.7. kontrolnog formulara).
Broj važećih glasačkih listića (rubrika 12.7. kontrolnog formulara) jednak je zbiru broja glasova koje su dobile sve izborne liste (tabela u rubrici 12.8. kontrolnog formulara).
XI - POPUNJAVANJE ZAPISNIKA O RADU BIRAČKOG ODBORA
Pošto konstatuje da su nakon izvršene logičko-računske kontrole u skladu sa odredbama čl. 36-38. ovih pravila, rezultati glasanja logičko-računski ispravni, birački odbor popunjava Zapisnik o radu biračkog odbora (Obrazac SGB-12/18), tako što u zapisnik čitko upisuje:
1) mesto glasanja;
2) broj i naziv biračkog mesta;
3) podatke o glasanju birača na biračkom mestu uz pomoć pomagača (tačka 5. Zapisnika);
4) podatke o glasanju birača van biračkog mesta (tačka 6. Zapisnika);
5) da li je u glasačkoj kutiji pronašao kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije (tačka 10, alineja 3. Zapisnika);
6) ukupan broj upisanih birača (iz rubrike 12.1. kontrolnog formulara u rubriku 12.1. Zapisnika);
7) broj primljenih glasačkih listića (iz rubrike 12.2. kontrolnog formulara u rubriku 12.2. Zapisnika);
8) broj neupotrebljenih glasačkih listića (iz rubrike 12.3. kontrolnog formulara u rubriku 12.3. Zapisnika);
9) broj birača koji su glasali (iz rubrike 12.4. kontrolnog formulara u rubriku 12.4. Zapisnika);
10) broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (iz rubrike 12.5. kontrolnog formulara u rubriku 12.5. Zapisnika);
11) broj nevažećih glasačkih listića (iz rubrike 12.6. kontrolnog formulara u rubriku 12.6. Zapisnika);
12) broj važećih glasačkih listića (iz rubrike 12.7. kontrolnog formulara u rubriku 12.7. Zapisnika);
13) broj glasova koje je dobila svaka od izbornih lista (iz tabele u okviru rubrike 12.8. kontrolnog formulara u odgovarajuću rubriku u tabeli u okviru rubrike 12.8. Zapisnika).
Pošto završi sa upisivanjem rezultata glasanja u Zapisnik o radu biračkog odbora, birački odbor:
1) kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da je u njemu kontrolni list;
2) neupotrebljene glasačke listiće stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu neupotrebljeni glasački listići;
3) nevažeće glasačke listiće stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu nevažeći glasački listići;
4) sve važeće glasačke listiće stavlja u poseban koverat/potreban broj koverata koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu važeći glasački listići;
5) potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta.
U zapisnik o radu biračkog odbora unose se i primedbe i mišljenja članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom i proširenom sastavu.
Zapisnik o radu biračkog odbora potpisuju svi članovi biračkog odbora.
Ako zapisnik o radu biračkog odbora ne potpišu svi članovi biračkog odbora, to se konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora i uz to se eventualno navode i razlozi zbog kojih zapisnik nije potpisan od strane svih članova biračkog odbora ili njihovih zamenika.
Zapisnik o radu biračkog odbora izrađuje se na propisanom Obrascu SGB-12/18 koji se štampa u šest primeraka.
Prvi primerak zapisnika o radu biračkog odbora obavezno se dostavlja koordinatoru Gradske izborne komisije.
Drugi primerak zapisnika ističe se na biračkom mestu na javni uvid.
Preostala četiri primerka zapisnika se uručuju predstavnicima podnosilaca izbornih lista koje su osvojile najveći broj glasova na biračkom mestu.
XII - DOSTAVLJANJE IZBORNOG MATERIJALA POSLE GLASANJA
Pošto utvrdi rezultate glasanja na biračkom mestu, birački odbor određuje lica koja će, uz predsednika biračkog odbora, odnosno zamenika predsednika biračkog odbora, biti odgovorna za predaju izbornog materijala koordinatoru Gradske izborne komisije.
Svi članovi i zamenici članova biračkog odbora imaju pravo da prisustvuju primopredaji izbornog materijala koordinatoru Gradske izborne komisije posle glasanja.
Članovi biračkog odbora, bez odlaganja, u sedištu gradske opštine predaju koordinatoru Gradske izborne komisije sledeći izborni materijal:
1. prvi primerak Zapisnika o radu biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor odbornika Skupštine Grada Beograda;
2. izvod iz biračkog spiska po kome su glasali birači na biračkom mestu;
3. zapečaćeni koverat sa kontrolnim listom za proveru ispravnosti glasačke kutije;
4. zapečaćeni koverat sa neupotrebljenim glasačkim listićima;
5. zapečaćeni koverat sa nevažećim glasačkim listićima;
6. zapečaćeni koverat sa važećim glasačkim listićima;
7. zapečaćeni koverat sa potpisanim potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
8. sigurnosnu zatvornicu korišćenu za pečaćenje vreće sa izbornim materijalom prilikom primopredaje izbornog materijala između koordinatora Gradske izborne komisije i biračkog odbora pre glasanja;
Pošto se obavi primopredaja materijala iz stava 1. ovog člana, materijal iz stava 1, tačke3-6. i tačke 8. se stavlja u vreću za odlaganje izbornog materijala koja se u prisustvu koordinatora Gradske izborne komisije i članova biračkog odbora koji su predali materijal pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji.
Preostali materijal (glasačku kutiju, paravane za glasanje, sprejeve za obeležavanje prsta birača, UV lampe, baterije za UV lampe, pribor za pisanje, pribor za pečaćenje, makaze, lenjire, lepljive trake, identifikacione kartice članova biračkih odbora, dva primerka popunjenog obrasca evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom sastavu na biračkom mestu i dva primerka popunjenog obrasca evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u proširenom sastavu na biračkom mestu) birački odbor predaje upravi gradske opštine, koja postupa u skladu sa tačkom 4. Zapisnika o primopredaji izbornog materijala posle sprovedenog glasanja za odbornike Skupštine Grada Beograda održanog4. marta 2018. godine (Obrazac SGB-13/18).
U skladu sa odredbom člana 61. Uputstva za sprovođenje izbora za odbornike Skupštine Grada Beograda, raspisanih za 4. mart 2018. godine ("Službeni list Grada Beograda", broj 4/18), ukoliko se utvrdi da u zapisniku o radu biračkog odbora postoje logičko-računske greške koje su posledica očigledne omaške u popunjavanju zapisnika, a koje ne utiču na utvrđivanje rezultata izbora, koordinator Gradske izborne komisije je ovlašćen da, u saradnji sa prisutnim članom stručne službe zadužene za statističku obradu podataka, zajedno sa prisutnim članom biračkog odbora, izvrši i parafira ispravku tih omaški, ako u zapisniku o radu biračkog odbora:
1) broj ukupno upisanih birača se razlikuje od broja birača prema izvodu iz biračkog spiska i eventualnom spisku naknadnih promena u biračkom spisku;
2) upisan broj ukupno upisanih birača je manji od broja birača upisanih u izvod iz biračkog spiska ili od broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji, a svi ostali rezultati glasanja su logičko-računski ispravni;
3) nije upisan broj važećih glasačkih listića, a zbir broja nevažećih glasačkih listića i broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista je jednak broju glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;
4) nije upisan broj nevažećih glasačkih listića, a zbir broja glasova koje je dobila svaka izborna lista je jednak ili manji od broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;
5) broj primljenih glasačkih listića nije jednak zbiru neupotrebljenih glasačkih listića i broja birača koji su glasali, a svi ostali rezultati glasanja su logičko-računski ispravni.
O primopredaji izbornog materijala iz čl. 44. i 45. ovih pravila sačinjava se Zapisnik na obrascu SGB-13/18.
Ova pravila objaviti u"Službenom listu Grada Beograda".
Redakcija je zadržala numeraciju pododeljaka kako je objavljena u "Sl. listu grada Beograda", br. 9/2018 od 30. januara 2018. godine.