KODEKSPONAŠANJA SLUŽBENIKA I NAMEŠTENIKA GRADSKE UPRAVE GRADA SMEDEREVA("Sl. list grada Smedereva", br. 12/2017) |
Kodeks ponašanja službenika i nameštenika (u daljem tekstu: Kodeks) je skup pravila ponašanja službenika i nameštenika koji sadrži profesionalne i etičke standarde za obavljanje poslova iz svog delokruga i ostvarivanje komunikacije sa strankama, u cilju obezbeđivanja kvaliteta i dostupnosti usluga, kao i podsticanju poverenja u integritet, nepristrasnost i efikasnost Gradske uprave grada Smedereva.
Stranke su fizička i pravna lica bez obzira na državljanstvo i sedište, kao i organi, organizacije i grupe lica koja se obraćaju jedinici lokalne samouprave.
Pravila ovog Kodeksa dužni su da primenjuju službenici i nameštenici u Gradskoj upravi grada Smedereva (u daljem tekstu: službenici) kada obavljaju poslove iz svoje nadležnosti.
Svrha ovog Kodeksa je:
• da utvrdi standarde ličnog i profesionalnog integriteta i ponašanja službenika u Gradskoj upravi,
• da podrži službenike u poštovanju profesionalnih i etičkih standarda,
• da upozna stranke o pravilnom načinu postupanja i ponašanja službenika,
• da doprinese izgradnji poverenja građana u lokalnu vlast,
• da doprinese uspostavljanju efikasnijeg i odgovornijeg postupanja službenika.
Svi pojmovi koji su u ovom Kodeksu upotrebljeni u muškom gramatičkom rodu obuhvataju muški i ženski rod lica na koja se odnose.
II OSNOVNI PRINCIPI I PRAVILA KODEKSA
Službenik je dužan da se u obavljanju svojih poslova ponaša zakonito i da svoja diskreciona ovlašćenja primenjuje nepristrasno.
Službenici posebno vode računa da odluke koje se tiču prava, obaveza ili na zakonu zasnovanih interesa stranaka imaju osnov u zakonu i da njihov sadržaj bude usklađen sa zakonom.
Službenici su dužni da se uzdržavaju od bilo koje samovoljne ili druge radnje koja će neopravdano uticati na stranke ili im se neosnovano daje povlašćeni tretman.
Službenici se u svom radu nikada ne rukovode ličnim, porodičnim, niti političkim pritiscima i motivima.
U svom radu, službenik je dužan da uzme u obzir sve relevantne činjenice i da svaku od njih pravilno oceni u odnosu na odluku, kao i da izuzme sve elemente koji nisu od značaja za predmetni slučaj.
Službenik je dužan da se ponaša na način koji doprinosi očuvanju i podsticanju poverenja javnosti u integritet, nepristrasnost i efikasnost organa.
Službenici su obavezni da u svakoj prilici poštuju princip jednakosti stranaka pred zakonom, a posebno kada rešavaju o zahtevima stranaka i donose odluke.
Službenici postupaju jednako prema svim strankama u istoj pravnoj i faktičkoj situaciji.
Ukoliko dođe do drugačijeg postupanja službenika prema određenoj stranci nego što je to uobičajeno, službenik je dužan da obrazloži takvo postupanje relevantnim razlozima konkretnog slučaja.
Službenik je dužan da u okviru svojih nadležnosti omogući ostvarivanje prava, poštovanje integriteta i dostojanstva stranaka i drugih službenika bez diskriminacije ili povlašćivanja po bilo kom osnovu, a naročito po osnovu pola, rase, boje kože, društvenog porekla, rođenja, genetskih svojstava, kulture, jezika, veroispovesti ili verovanja, političkog ili drugog uverenja, državljanstva, pripadnosti narodu ili nacionalnoj manjini, imovnog stanja, psihičkog i fizičkog invaliditeta, starosne dobi, rodnog identiteta i seksualne orijentacije, zdravstvenog stanja, bračnog i porodičnog statusa, osuđivanosti, fizičkog izgleda, članstva u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugim stvarnim i pretpostavljenim ličnim svojstvima.
Zabrana zloupotrebe i prekoračenja službenih ovlašćenja
Službenici su dužni da ovlašćenja u svom radu koriste isključivo u svrhe koje su utvrđene zakonom i drugim odgovarajućim propisima.
Pri obavljanju privatnih poslova, službenik ne sme koristiti službene oznake, službena ovlašćenja ili autoritet radnog mesta u lokalnoj samoupravi.
Službenik je dužan da u svom radu na propisan način koristi informacije koje su mu dostupne, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za odlučivanje, odnosno postupanje.
Službenik koji obrađuje podatke o ličnosti poštuje sve zakonske propise i važeće standarde u pogledu njihove zaštite.
Službenik posebno ne koristi lične podatke u svrhe koje nisu zakonite, ne dostavlja ih neovlašćenim osobama i ne omogućava im uvid u njih.
Pristup informacijama od javnog značaja
Službenik se stara o poštovanju prava na pristup informacijama od javnog značaja na način koji obezbeđuje najpotpunije i najefikasnije ostvarivanje tog prava, u skladu sa zakonom koji reguliše pristup informacijama od javnog značaja i pravilima koja važe u Gradskoj upravi grada Smedereva.
Službenik je dužan da ukoliko dobije zahtev za slobodan pristup informacijama od javnog značaja, isti odmah prosledi ovlašćenom licu za postupanje po tim zahtevima.
Pružanje informacija o postupku
Službenici su dužni da strankama, na njihov zahtev, daju informacije o postupku koji se kod njih vodi. Službenik će uputiti stranku na koji način može da izvrši uvid u stanje postupka.
Službenici su dužni da strankama pruže i informacije o pravnim radnjama koje stranke treba da preduzmu u cilju ostvarivanja svojih prava i obaveza. Službenik vodi računa da informacije koje pruža budu jasne i razumljive stranci.
Kada službenik ne sme da obelodani informaciju zbog njene poverljive prirode, dužan je da navede datoj zainteresovanoj stranci razloge zbog kojih nije u mogućnosti da joj poveri navedenu informaciju.
Ako je usmeni zahtev stranke previše složen, službenik je dužan da posavetuje stranku o tome kako da formuliše svoj zahtev pisanim putem.
Ukoliko se zahtev u vezi postupka odnosi na pitanja za koje određeni službenik nije nadležan, uputiće stranku na nadležnog službenika i naznačiti njegovo ime i po mogućstvu kontakt podatke.
Zaštita javnog interesa i sprečavanje sukoba interesa
Pri donošenju odluka i vršenju diskrecionih ovlašćenja službenik je dužan da vodi računa o javnom interesu i relevantnim činjenicama i ne sme da deluje na način koji ga dovodi u položaj obaveze vraćanja usluge nekom fizičkom ili pravnom licu.
Službenici u Gradskoj upravi, u obavljanju svojih poslova, ne smeju dozvoliti da njihov privatni interes dođe na bilo koji način u sukob sa poslom koji obavljaju i ni u kom slučaju svoj položaj ne smeju da koriste za ostvarivanje privatnih interesa.
Službenik je dužan da vodi računa o stvarnom ili mogućem sukobu interesa i preduzme mere predviđene zakonom radi izbegavanja sukoba interesa.
Razumni rok za donošenje odluka
Službenici se staraju da se odluka po svakom zahtevu ili prigovoru donese u razumnom roku, bez odlaganja, a u svakom slučaju najkasnije u zakonom predviđenom roku.
Isto pravilo primenjuje se za odgovore na dopise stranaka ili odgovore na službene dopise kojima službenici od pretpostavljenih traže uputstva u pogledu postupka koji se vodi.
Ako zbog složenosti postupka, odnosno pitanja koja su pokrenuta, odluku nije moguće doneti u zakonskom roku, službenik će o tome obavestiti stranku i svog pretpostavljenog i preduzeti sve što je potrebno da se odluka donese što pre.
Ponašanje službenika u javnim nastupima
U svim oblicima javnih nastupa i delovanja u kojima predstavlja jedinicu lokalne samouprave, službenik je dužan iznositi stavove, u skladu s propisima, ovlašćenjima, stručnim znanjem i Kodeksom.
Prilikom iznošenja stručnih i ličnih stavova, službenik pazi na ugled jedinice lokalne samouprave i lični ugled i sme iznositi samo istinite podatke, sadržinom i tonom kojim se ne vređa ugled lokalne samouprave, a na isti način ima postupati i kada je reč o ličnom i poslovnom ugledu drugih fizičkih i pravnih lica.
Poštovanje drugih i učtivost službenika
Službenici su dužni da se međusobno i prema strankama ophode sa poštovanjem.
Prilikom komunikacije sa strankama službenici treba da budu učtivi, pristupačni, tačni i kooperativni.
Prilikom odgovaranja na dopise, u telefonskim razgovorima i u prepisci putem elektronske pošte, službenik je dužan da bude što više od pomoći i da pruži što iscrpnije i preciznije odgovore.
U prisustvu stranaka službenicima nisu dozvoljeni privatni telefonski razgovori.
Standard poslovne komunikacije
Standard poslovne komunikacije podrazumeva da se u najkraćem mogućem roku (najkasnije u roku od 24 sata) odgovori na poruku primljenu radnim danima putem elektronske pošte.
Ukoliko je primalac elektronske pošte odsutan, mora biti postavljeno obaveštenje na elektronskoj pošti o odsustvu sa radnog mesta sa informacijama kome se mogu obratiti stranke ili službenici u hitnim slučajevima, a tokom odsustva primaoca poruke.
Slanje podneska/dopisa ili elektronske pošte
Službenik je dužan da na poslovnim pismima (podnesci, dopisi), uvek koristi štambilj Gradske uprave.
Podnesak, dopis ili elektronsku poštu potrebno je nasloviti na osobu (fizičko lice) ili funkciju, odnosno poslovno ime privrednog društva.
Podnesak, dopis i elektronsku poštu neophodno je uredno potpisati svojim imenom, zvanjem i ostalim podacima za kontakt.
Podnesak, dopis ili elektronska pošta treba da bude jasne sadržine i koncizan, a stil pisanja treba da bude prilagođen osobi kojoj se obraća i u skladu sa temom.
Prilikom pripreme podneska, dopisa ili elektronske pošte proveriti pravopis i tačnost informacija koje se navode.
Službenici u Gradskoj upravi dužni su da se, u svakodnevnom ponašanju na radnom mestu, ponašaju u skladu sa opšteprihvaćenim pravilima pristojnog ophođenja:
- tačnost dolaska na posao i na sastanke, kao i poštovanje dogovorenih i zakonom propisanih rokova;
- korišćenje propisanog vremena za pauzu u toku rada u trajanju od 30 minuta;
- nenapuštanje radnog mesta bez potrebe i bez najave;
- nenapuštanje radnog mesta pre isteka propisanog radnog vremena;
- tokom radnog vremena ne obavljaju se privatni razgovori i poslovi;
- korišćenje ljubaznog stila komunikacije;
- prikladno poslovno odevanje, visoki standardi lične higijene i urednosti;
- čistoća i urednost radne okoline;
- izbegavanje i aktivno sprečavanje sukoba;
- diskrecija: izbegavanje učestvovanje u glasinama, ogovaranju i drugim vrstama negativne komunikacije i slično.
Službenici Gradske uprave dužni su da za vreme radnog vremena nose identifikacionu karticu, kojom evidentiraju svoje prisustvo i odsustvo sa rada, ali se istom i legitimišu u odnosu na stranke.
Bez prethodne najave i bez odobrenja pretpostavljenog, nije dopušten ulaz u radne prostorije Gradske uprave van radnog vremena.
Službenici su dužni da poštuju propisano radno vreme, kao i da se prilikom dolaska i odlaska sa radnog mesta evidentiraju na propisan način.
Pauza ne može biti na početku ili na kraju radnog vremena.
Nije dozvoljeno napuštanje radnog mesta u okviru radnog vremena bez odobrenja rukovodioca ili zaposlenog kojeg rukovodilac ovlasti.
Standardi odevanja na radnom mestu
Službenik je dužan da bude prikladno i uredno odeven, primereno poslovima službenika i da na taj način ne narušava ugled jedinice lokalne samouprave, niti izražava svoju političku, versku ili drugu ličnu pripadnost koja bi mogla da dovede u sumnju njegovu nepristrasnost i neutralnost.
Službenici treba da se odevaju u skladu sa zahtevima radnih mesta i radnih aktivnosti, a osnovni standard svakodnevnog odevanja jeste uredna i čista odeća.
Neprikladnom obućom i odećom smatraju se naročito: papuče, neprimereno kratke suknje i haljine (kraće od gornje ivice kolena, preuske farmerice, bluze sa velikim dekolteom i dubokim izrazima pozadi, bluze sa tankim bretelama, izrazito kratke i providne bluze, odeća od materijala koji su providni i neukusno pripijeni uz telo, kratke pantalone, helanke, trenerke, atlet majice i naočare za sunce.
Muškarci treba da imaju uredno podšišanu kosu, izbrijano lice, odnosno negovane brkove i/ili bradu.
Službenika koji je neprikladno odeven, neposredni rukovodilac će upozoriti na obavezu poštovanja ovog Kodeksa u pogledu odevanja na radnom mestu i na mogućnost pokretanja disciplinskog postupka u slučaju ponovljene povrede Kodeksa.
Radne prostorije službenika moraju biti čiste i uredne o čemu službenici vode računa sve vreme tokom trajanja radnog vremena, kao i prilikom napuštanja istih.
Zabranjeno je konzumiranje hrane u radnoj prostoriji, kao i njeno držanje na stolu.
Prilikom napuštanja radne prostorije, službenik je dužan da u istoj isključi svetlo, klima uređaj i da zatvori prozore.
III PRIDRŽAVANJE ODREDABA KODEKSA I ZAVRŠNE ODREDBE
Pravo pritužbe zbog kršenja Kodeksa
Stranka se zbog povrede pravila ovog Kodeksa može pritužbom obratiti rukovodiocu organa, odnosno načelniku Gradske uprave grada Smedereva (u daljem tekstu: nadležni rukovodilac).
Nadležni rukovodilac dužan je da obavesti podnosioca pritužbe o preduzetim radnjama.
Nadležni rukovodilac svojim odlukama, stavovima, mišljenjima, preporukama i drugim aktima stvara praksu od značaja za primenu ovog Kodeksa.
Načelnik Gradske uprave grada Smedereva prati i razmatra primenu Kodeksa.
Za sprovođenje ovog Kodeksa odgovorni su rukovodioci osnovnih organizacionih jedinica i posebne organizacione jedinice.
Ukoliko praćenjem primene Kodeksa oceni da je to potrebno, načelnik Gradske uprave može za primenu Kodeksa izdati posebna uputstva.
Izveštaj o primeni Kodeksa čini sastavni deo godišnjeg izveštaja o radu načelnika Gradske uprave.
Izveštaj sadrži statističke podatke o ukupnom broju primljenih prigovora stranaka na kršenje Kodeksa, strukturi prigovora po pravilima utvrđenim Kodeksom, pokrenutim i okončanim disciplinskim postupcima, izrečenim merama za kršenje Kodeksa i druge činjenice i okolnosti za koje se utvrdi da su od značaja za praćenje primene Kodeksa.
Povrede obaveza iz ovog Kodeksa predstavljaju lakšu povredu dužnosti iz radnog odnosa, ukoliko nije obuhvaćena nekom od težih povreda radnih dužnosti predviđenih Zakonom ili drugim propisom.
Obaveštavanje stranaka i službenika o primeni Kodeksa
Tekst Kodeksa načelnik Gradske uprave grada Smedereva postavlja na internet stranici Grada Smedereva (www.smederevo.org.rs), a u štampanom obliku ističe na oglasnoj tabli i u dovoljnom broju primeraka čini dostupnim strankama na drugim odgovarajućim mestima (Gradski uslužni centar, mesne kancelarije i dr.).
Nadležni rukovodilac, rukovodioci osnovnih organizacionih jedinica i rukovodilac posebne organizacione jedinice upoznaju sve službenike sa sadržinom Kodeksa.
Stupanje na snagu i objavljivanje Kodeksa
Stupanjem na snagu ovog Kodeksa prestaje da važi Kodeks poslovnog ponašanja i poslovne etike zaposlenih u Gradskoj upravi grada Smedereva ("Službeni list grada Smedereva", broj 1/2014).
Ovaj Kodeks stupa na snagu narednog dana od dana donošenja, a objaviće se na Oglasnoj tabli Gradske uprave grada Smedereva, na zvaničnom sajtu grada www.smederevo.org.rs i u "Službenom listu grada Smedereva".