POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKAO PROGRAMU RANOG OTKRIVANJA I LEČENJA KOMPLIKACIJA ŠEĆERNE BOLESTI NA OČIMA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2018. GODINU ("Sl. list AP Vojvodine", br. 12/2018) |
Ovom pokrajinskom skupštinskom odlukom (u daljem tekstu: Odluka) utvrđuje se Program ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti na očima u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2018. godinu, kao i obim sredstava za njegovo sprovođenje i način njihovog raspoređivanja i korišćenja.
Program iz člana 1. ove odluke čini njen sastavni deo.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine".
RANOG OTKRIVANJA I LEČENJA KOMPLIKACIJA ŠEĆERNE BOLESTI NA OČIMA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2018. GODINU
I
Prikaz i analiza postojeće situacije
Prema podacima iz Zdravstveno-statističkog godišnjaka Republike Srbije 2015, Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", procena je da danas u Republici Srbiji (bez podataka za Kosovo i Metohiju) s dijagnozom dijabetesa boluje približno 600.000 osoba (8,1% populacije). Broj osoba s dijabetesom tipa 2 mnogostruko je veći (95%) od broja osoba s dijabetesom tipa 1. Dijabetes je u svetu peti, a u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Srbija) četvrti po redu uzrok umiranja od svih uzroka smrti i peti uzrok opterećenja bolešću. Na godišnjem nivou, od ove bolesti u našoj zemlji umre približno 3.000 osoba. U poslednjih deset godina, uočen je porast umiranja od ovog oboljenja u Srbiji. Stopa mortaliteta od šećerne bolesti povećala se sa 34,3 u 2006. godini na 42,7 na 100.000 stanovnika u 2015. godini.
Prema podacima Registra za dijabetes u Srbiji, u Izveštaju br. 11 "Incidencija i mortalitet od dijabetesa u Srbiji 2016", Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", dijabetes je jedno od najčešćih hroničnih nezaraznih oboljenja i predstavlja veliki javno-zdravstveni problem. Svetska zdravstvena organizacija i Međunarodna federacija za dijabetes procenjuju da 2016. godine u svetu boluje 415.000.000 ljudi, a da će se broj obolelih od dijabetesa do 2040. godine povećati na 642.000.000. Iako se najviše stope incidencije registruju u razvijenim zemljama, najveći porast broja obolelih očekuje se u zemljama u razvoju, gde se svrstava i naša zemlja.
Stopa incidencije (ASR-W Age standardized rate) od tipa 1 dijabetesa - prema podacima iz navedenog izveštaja - iznosila je 13,8 na 100.000 osoba uzrasta do 29 godina starosti u Srbiji (bez podataka za Kosovo i Metohiju); i to: 13.6 u centralnoj Srbiji i 14.6 u Autonomnoj pokrajini Vojvodini (u daljem tekstu: Vojvodina). Stopa incidencije od tipa 2 dijabetesa (za uzrast 0-75+) iznosila je 112,3 na 100.000 stanovnika (107,5 - u centralnoj Srbiji i 154,5 - u Vojvodini). Navedeni podaci svedoče o tome da je incidenca u Vojvodini veća nego u ostalim delovima zemlje. Stopa mortaliteta (ASR-W Age standardized rate) za uzrast 0-75+ od svih tipova dijabetesa na 100.000 stanovnika, prema navedenom izveštaju, iznosi 15,7 u Srbiji (17,4 - u Vojvodini i 15,1 - u centralnoj Srbiji).
Vodeće komplikacije kod obolelih od šećerne bolesti na očima jesu dijabetička retinopatija i dijabetička katarakta. Takođe, češća je incidenca glaukoma otvorenog ugla kod obolelih od ove bolesti. Incidenca sekundarnih komplikacija, prema podacima iz svetske literature, s obzirom na to što ne postoje tačni podaci za Vojvodinu, šećerne bolesti na očima iznosi oko 40%. Nakon pet godina od dijagnostikovanja šećerne bolesti, oko 25% pacijenata ima promene na očnom dnu, a nakon 15 godina - čak 80%. Za sprečavanje nastanka oftamoloških komplikacija izazvanih šećernom bolešću izuzetno su značajni konsultativni oftalmološki pregledi, kao i redovno praćenje osobe obolele od šećerne bolesti. Oftalmološke komplikacije izazvane šećernom bolešću leče se laser-terapijom i hirurški.
Prema podacima iz Nacionalnog vodiča dobre kliničke prakse diabetes mellitus (jul 2012), Republičke stručne komisije za izradu i implementaciju vodiča dobre kliničke prakse Ministarstva zdravlja, dijabetes je najčešći uzrok slepila kod radno sposobne populacije starosti od 20 do 65 godina, a slepilo je 25 puta češće kod dijabetičara, nego kod opšte populacije i njegova incidencija jeste 50‒65 na 100.000 populacije dijabetičara godišnje u Evropi. Nadalje, navodi se da se oštećenje vida usled dijabetesa kod velikog broja pacijenata može sprečiti brižljivom negom.
Osnovu za prevenciju slepila ili slabovidosti, kao komplikacije kod obolelih od šećerne bolesti na očima predstavljaju rano otkrivanje, kao i laserski ili hirurški tretman.
Zakonom o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 107/05, 72/09 - dr. zakon, 88/10, 99/10, 57/11, 119/12, 45/13 - dr. zakon, 93/14, 96/15, 106/15, 105/17 - dr. zakon i 113/17), članom 13. stav 4. utvrđeno je da autonomna pokrajina može doneti posebne programe zdravstvene zaštite za pojedine kategorije stanovništva, odnosno za vrste bolesti koje su specifične za autonomnu pokrajinu, a za koje nije donet poseban program zdravstvene zaštite na republičkom nivou, u skladu sa svojim mogućnostima, te utvrditi cene tih pojedinačnih usluga, odnosno programa.
Program ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti na očima u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2018. godinu (u daljem tekstu: Program) realizovaće Klinički centar Vojvodine, Novi Sad.
II
Ciljevi, aktivnosti, metodologija realizacije i indikatori Programa
Prevencija i smanjenje broja po vid značajnih komplikacija šećerne bolesti.
Rano otkrivanje (skrining) i pravovremeni tretman dijabetičkih retinopatija.
Predviđen je skrining rizične populacije (oftalmoskopija u arteficijalnoj midrijazi), sa obuhvatom od oko 700 obolelih od šećerne bolesti. Pacijenti će biti pozivani na vanredne oftalmološke preglede, nakon kojih će biti upućivani na dalju evaluaciju i tretman kod obučenog tima oftalmologa.
Pacijentima kod kojih se ustanove promene biće urađen laserski tretman, odnosno hirurški tretman (vitrektomija).
Metodologija sprovođenja programa
Program će obuhvatiti obolele sa šećernom bolešću pet godina nakon otkrivanja i započete antidijabetesne terapije. Pacijenti će biti pozivani na organizovane vanredne oftalmološke preglede, nakon kojih će biti upućivani na dalju evaluaciju i tretman kod obučenog tima oftalmologa za tretman komplikacija šećerne bolesti na oku. Planirani obuhvat jeste oko 700 obolelih od šećerne bolesti.
Realizacija Programa pratiće se putem zadatog indikatora - broja izvršenih oftamoloških pregleda obolelih od šećerne bolesti u planiranom obimu.
III
Finansijska sredstva potrebna za realizaciju Programa
TABELARNI PRIKAZ UKUPNIH TROŠKOVA ZA REALIZACIJU PROGRAMA U 2018. GODINI
Tabela 1 (Tabela 1.1.+ Tabela 1.2.) - u dinarima
Redni broj |
NAZIV TROŠKOVA PROGRAMA |
IZNOS UKUPNO POTREBNIH SREDSTAVA |
1 |
2 |
3 |
1. |
TROŠKOVI NABAVKE MATERIJALA I USLUGA |
550.000,00 |
2. |
TROŠKOVI USLUGA I NAKNADA |
1.155.000,00 |
|
UKUPNO: |
1.705.000,00 |
TABELARNI PRIKAZ TROŠKOVA NABAVKE MATERIJALA I USLUGA
Tabela 1.1. - u dinarima
Redni broj |
NAZIV MATERIJALA |
Ukupan iznos s PDV-om |
1.1.1. |
troškovi potrošnog materijala i reagensa |
550.000,00 |
|
UKUPNO 1.1.: |
550.000,00 |
TABELARNI PRIKAZ TROŠKOVA USLUGA I NAKNADA LICA ANGAŽOVANIH NA REALIZACIJI PROGRAMA
Tabela 1.2. - u dinarima
Redni broj |
Broj učesnika u programu |
Bruto iznos |
Neto iznos |
1.2.1. |
deset (10) učesnika (doktori medicine lekari specijalisti, dipl. ekonomisti, dipl. pravnik, farmaceut i adm. radnik) |
1.155.000,00 |
776.202,09 |
|
UKUPNO 1.2.: |
1.155.000,00 |
776.2012,09 |