PRAVILNIK O MERAMA ZA SUZBIJANJE I ISKORENJIVANJE TIFUSA PERADI ("Sl. list SFRJ", br. 6/88 i "Sl. glasnik RS", br. 7/2010 - dr. pravilnik i 36/2018 - dr. pravilnik)

Član 1

Radi suzbijanja i iskorenjivanja tifusa peradi u jatu, primenjuju se mere predviđene ovim pravilnikom.

Član 2

Pod jatom peradi koja se gaji u farmama podrazumeva se, u smislu ovog pravilnika, grupa pernate živine iste starosti i iz istog izvora, ako se nalazi u jednom objektu i ako taj objekat ispunjava uslove stroge izolacije.

Ako objekt ne raspolaže dezinfekcionim punktom i posebnom obućom i odećom za rad radnika u njemu i ne ispunjava uslove za vršenje tekuće dezinfekcije, pod jatom peradi podrazumeva se grupa životinja iste starosti i iz istog izvora ako se izolovano drži.

Pod jatom peradi u ekstenzivnim uslovima gajenja podrazumeva se, u smislu ovog pravilnika, sva perad koja se nalazi u jednom dvorištu. Ako to dvorište nije izolovano, pod jatom se podrazumeva sva perad iz većeg broja objekata ili celog naselja.

Član 3

Obolelom od tifusa smatra se perad kod koje je bakteriološkim ispitivanjem (mikroskopski i kulturelno) i serološkim i biohemijskim pregledom utvrđen uzročnik tifusa peradi (Salmonella galinarum i Salmonella pullorum).

Član 4

Dijagnostičkom ispitivanju na tifus peradi podleže:

1) sve sirovine životinjskog porekla za pripremanje hrane za ishranu peradi (riblje brašno, mesno brašno, koštano brašno, mesno-koštano brašno, brašno pripremljeno od otpadaka zaklane peradi, krvno brašno i uljane pogače) - pre njihovog korišćenja za pripremanje hrane;

2) ostaci hrane koja je korišćena za ishranu peradi obolele od tifusa;

3) uređaji i prostorije za inkubiranje jaja peradi, ambalaža (osim papirne) i oprema koja se koristi prilikom inkubiranja - najmanje četiri puta godišnje;

4) oplođena jaja iz kojih se, prilikom inkubiranja, nisu izlegli pilići, uginuli pilići i kržljavi pilići i njihov feces. Pregledu se podvrgava najmanje 100 neizleženih oplođenih jaja i kržljavi i uginuli pilići. Iz inkubatora (kapaciteta do 3.600 jaja) pregledu se podvrgava najmanje 10 uzoraka;

5) jednodnevni pilići koji uginu u toku transporta i pilići koji uginu u toku tri dana od dana završenog transporta;

6) objekti za proizvodnju jaja i mesa peradi i objekti za gajenje peradi, u toku proizvodnje, putem briseva;

7) skupni uzorak fecesa podmlatka i nosilja - dva puta godišnje (u odgoju i eksploataciji);

8) leševi uginule peradi iz matičnih farmi i farmi nosilja koji se koriste za proizvodnju konzumnih jaja - jedanput mesečno, a iz farmi dedovskih centara - jedanput sedmično, s tim da se uzorkom smatra jednodnevno uginuće najviše 20 životinja;

9) koža, meso i parenhimski organi (jetra, srce, Fabricijeva burza i slezina) zaklane peradi, na jednom zbirnom uzorku od najmanje 10 životinja uzetom na klanici na početku i na kraju dnevnog klanja.

Član 5

Dijagnostičkom ispitivanju na tifus peradi podleže priplodna perad u vreme početka nosivosti, s tim da se ispitivanje vrši kad nosivost dostigne 10% u povoljnoj epiozootološkoj situaciji, odnosno 30% do 50% ako je tifus peradi u jatu bio utvrđivan u poslednje tri godine.

Član 6

Dijagnostičko-serološko ispitivanje na tifus peradi vrši se metodom brze krvne aglutinacije. Pozitivni rezultati brze krvne aglutinacije moraju se proveriti laboratorijskim ispitivanjem (spora aglutinacija, patoanatomski pregled, bakteriološko ispitivanje jajnika, jetre i slezine peradi kod koje je brzom krvnom aglutinacijom utvrđen pozitivan rezultat).

Član 7

Dijagnostičko ispitivanje brzom krvnom aglutinacijom na farmama u kojima nije utvrđivan tifus peradi vrši se kod 15% broja životinja u svakom jatu, a ako su rezultati stalne bakteriološke kontrole u toku uzgoja pilića bili negativni na Salmonellu galinarum i Salmonellu pullorum, jata do 500 nosilja moraju se pregledati u celini.

Na farmama u kojima je prethodnih godina utvrđivan tifus peradi i u jatima u kojima se kliničkim pregledom posumnja na tu zaraznu bolest, ispitivanjem se mora obuhvatiti najmanje 25% ukupnog broja životinja tog jata.

Ako se brzom krvnom aglutinacijom dobije pozitivan rezultat, ispitivanjem se mora obuhvatiti celo jato peradi.

Član 8

Ako se laboratorijskim ispitivanjem, na način predviđen članom 6. ovog pravilnika, utvrdi uzročnik tifusa peradi, postupak laboratorijskog ispitivanja mora se ponavljati u razmaku od 21 dan, sve dok dva uzastopna laboratorijska ispitivanja ne budu dala negativan rezultat kod celog jata.

Jaja se ne smeju koristiti za nasad dok traje laboratorijsko ispitivanje i do prestanka zaraze.

Član 9

Ako se u jatu peradi u kome je više od 1.000 životinja utvrdi manje od 10% pozitivnih rezultata brze krvne aglutinacije u odnosu na ukupan broj peradi u tom jatu, primeniće se dalje ispitivanje i sanacija jata izdvajanjem pozitivnih životinja iz tog jata.

U jatima sa manje od 1.000 životinja u kojima je utvrđeno više od 10% pozitivnih rezultata ispitivanja, preduzeće se klanje celog jata.

Član 10

Jaja za nasad mogu se stavljati u promet samo ako potiču iz jata u kojima ne vlada tifus peradi, odnosno iz jata u kojima je dijagnostičko ispitivanje dalo negativan rezultat.

Član 11

Ako se u sirovinama za pripremanje hrane namenjene peradi utvrdi uzročnik tifusa, ta hrana i sirovina za njeno pripremanje moraju se dekontaminirati primenom odgovarajućeg postupka.

Član 12

Prostorije, aparati i pribor na mestima proizvodnje i uskladištenja stočne hrane u kojoj je utvrđen uzročnik tifusa peradi moraju se dezinfikovati.

Član 13

Prostorije i uređaji u inkubatorskim stanicama, ambalaža i oprema koja se u njima koristi, kao i vozila koja su korišćena za prevoz takvog materijala, moraju se posle utvrđivanja tifusa peradi dezinfikovati određenim dezinfekcionim sredstvom i po određenom postupku. Ako je tifus peradi utvrđen kod pilića iz više inkubatora, obustaviće se dalje ulaganje jaja do završetka dezinfekcije inkubatorske stanice.

Član 14

U objektima za gajenje peradi u kojima je utvrđen tifus mora se sprovesti dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija i da se najkasnije drugog dana posle sprovođenja dezinfekcije izvrši bakteriološka kontrola njene efikasnosti.

Član 15

Stajnjak iz zaraženih objekata mora se izneti izvan ekonomskog dvorišta i upakovati na udaljenosti od najmanje 500 metara i ne sme se koristiti do isteka roka od tri meseca od pakovanja.

Član 16

Tifus peradi smatra se prestalim u jatu za priplod ako je, posle svih sprovedenih mera i završene dezinfekcije, dijagnostičkim ispitivanjem izvršenim desetog i dvadesetog dana dobijen negativan rezultat na uzorcima organa uginulih životinja, kloakalnim brisevima i prostirci iz zaraženog objekta.

Tifus peradi smatra se prestalim u jatu koje se koristi za tov ako su sprovedene sve naređene mere i završena dezinfekcija i ako je dijagnostičkim ispitivanjem izvršenim petog i petnaestog dana utvrđen negativan rezultat na uzorcima organa uginulih ili prinudno zaklanih životinja.

Član 17

Perad koja se koristi za bilo koju fazu reprodukcije mora se isključivo hraniti hranom pripremljenom od sirovina prethodno ispitanih na tifus peradi, sa negativnim rezultatom.

Član 18

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o merama za suzbijanje i iskorenjivanje kokošjeg tifa ("Službeni list SFRJ", broj 49/82).

Član 19

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".