ODLUKA

O KONTROLI BANKARSKE GRUPE NA KONSOLIDOVANOJ OSNOVI

("Sl. glasnik RS", br. 45/2011, 58/2017 i 54/2018)

1. Ovom odlukom propisuju se bliži uslovi i način vršenja kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi, obim i sadržaj konsolidovanih finansijskih izveštaja ove grupe, bliži uslovi i način upravljanja rizicima na nivou te grupe, kao i način izveštavanja Narodne banke Srbije, odnosno učestalost podnošenja konsolidovanih finansijskih izveštaja i način utvrđivanja i dostavljanja podataka iz člana 127. stav 1. Zakona o bankama (u daljem tekstu: Zakon).

Kontrola bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi

2. Narodna banka Srbije vrši kontrolu na konsolidovanoj osnovi:

1) bankarske grupe čije najviše matično društvo ima sedište u Republici Srbiji;

2) bankarske grupe čije najviše matično društvo ima sedište izvan Republike Srbije a čiju kontrolu na konsolidovanoj osnovi regulatorno telo države porekla tog društva ne vrši na način koji zadovoljava uslove Narodne banke Srbije, odnosno ako ne postoji odgovarajuća saradnja;

3) banke sa sedištem u Republici Srbiji - člana bankarske grupe čiju kontrolu na konsolidovanoj osnovi vrši regulatorno telo države porekla najvišeg matičnog društva te grupe, kao i podređenih društava ove banke i pridruženih društava zavisnih društava te banke (potkonsolidacija).

Kontrolom na konsolidovanoj osnovi na način koji zadovoljava uslove Narodne banke Srbije, u smislu stava 1. odredba pod 2) ove tačke, smatra se kontrola koju regulatorno telo iz te odredbe vrši u skladu s međunarodnim standardima i principima Bazelskog komiteta za superviziju banaka, a odgovarajućom saradnjom, u smislu te odredbe, smatra se sporazum o saradnji zaključen s tim telom, odnosno uspostavljena razmena informacija.

3. Ako više banaka sa sedištem u Republici Srbiji pripada bankarskoj grupi iz tačke 2. stav 1. odredba pod 3) ove odluke - najvišim matičnim društvom u Republici Srbiji smatra se banka koja ima najveću bilansnu sumu.

Obim i sadržaj konsolidovanih finansijskih izveštaja bankarske grupe

4. Najviše matično društvo bankarske grupe čiju kontrolu na konsolidovanoj osnovi vrši Narodna banka Srbije (u daljem tekstu: najviše matično društvo) dužno je da sastavlja i Narodnoj banci Srbije podnosi konsolidovane finansijske izveštaje bankarske grupe (u daljem tekstu: konsolidovani finansijski izveštaji), čije se pozicije procenjuju u skladu s Međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja.

Pod konsolidovanim finansijskim izveštajima, u smislu ove odluke, podrazumevaju se konsolidovani bilans stanja, bilans uspeha i izveštaj o ostalom rezultatu.

5. Najviše matično društvo je dužno da pri sačinjavanju konsolidovanih finansijskih izveštaja primeni metod pune konsolidacije - na osnovu svojih finansijskih izveštaja i finansijskih izveštaja svojih zavisnih društava koja nisu društva za osiguranje, odnosno društva za upravljanje investicionim fondovima, odnosno društva za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima, kao i da obezbedi da svi članovi bankarske grupe na koje se primenjuje ovaj metod koriste jedinstvene računovodstvene politike, odnosno jedinstvena načela vrednovanja računovodstvenih pozicija i njihovog iskazivanja u pojedinačnim finansijskim izveštajima.

Izuzetno od stava 1. ove tačke, najviše matično društvo može pri sačinjavanju konsolidovanih finansijskih izveštaja primeniti metod proporcionalne konsolidacije ako je njegova odgovornost za poslovanje podređenog društva ograničena samo na njegov udeo u kapitalu ovog društva, i to s obzirom na odgovornost drugih akcionara ili članova tog društva koji su solventni u smislu propisa kojima se uređuje njihovo poslovanje.

Procenu odgovornosti iz stava 2. ove tačke vrši Narodna banka Srbije, a na osnovu:

- dokumentacije kojom najviše matično društvo dokazuje visinu svog udela u kapitalu podređenog društva;

- druge dokumentacije za koju zaključi da joj je potrebna (npr. sporazum o međusobnim pravima i obavezama drugih akcionara ili članova podređenog društva).

6. Učešća najvišeg matičnog društva u pridruženim društvima, kao i u zavisnim društvima koja su društva za osiguranje, društva za upravljanje investicionim fondovima, odnosno društva za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima - prikazuju se u konsolidovanim finansijskim izveštajima primenom metoda udela.

7. Ako Narodna banka Srbije proceni da, osim povezanosti utvrđene u tač. 5. i 6. ove odluke, postoji druga vrsta povezanosti između banke i lica u finansijskom sektoru, može naložiti sprovođenje konsolidacije ove banke i ovih lica, kao i u kom obimu i na koji način će se sprovesti ta konsolidacija.

8. Najviše matično društvo nije dužno da u konsolidovani finansijski izveštaj uključi podređeno društvo koje je lice u finansijskom sektoru u sledećim slučajevima:

- kad je ukupna bilansna suma tog podređenog društva manja od 1% bilansne sume najvišeg matičnog društva ili banke;

- kad to podređeno društvo nema uticaj na nesmetano vršenje kontrole na konsolidovanoj osnovi;

- kad bi uključivanje tog podređenog društva u konsolidovani finansijski izveštaj navodilo na pogrešne zaključke pri vršenju kontrole na konsolidovanoj osnovi;

- kad to podređeno društvo ima sedište u trećoj državi a postoje pravne prepreke za dostavljanje potrebnih informacija.

Ako više podređenih društava ispunjava uslov iz stava 1, alineja druga, ove tačke, najviše matično društvo dužno je da ih uključi u konsolidovani finansijski izveštaj ako, kada se uzmu u obzir njihove ukupne aktivnosti, ova društva ipak imaju uticaj na nesmetano vršenje kontrole na konsolidovanoj osnovi.

Procenu da najviše matično društvo nije dužno da u konsolidovani finansijski izveštaj uključi podređeno društvo, odnosno podređena društva na način iz st. 1. i 2. ove tačke vrši Narodna banka Srbije, a na osnovu:

- godišnjeg finansijskog izveštaja najvišeg matičnog društva u Republici Srbiji, odnosno društva koje u najvišem matičnom društvu ima znatno učešće i podređenog društva ili društava;

- druge dokumentacije za koju zaključi da joj je potrebna.

Učešće najvišeg matičnog društva u kapitalu pravnog lica koje nije uključeno u konsolidovani finansijski izveštaj predstavlja odbitnu stavku od kapitala bankarske grupe.

Najviše matično društvo je dužno da obezbedi dostavljanje svih podataka u vezi sa isključivanjem pojedinačnih pravnih lica iz konsolidovanog finansijskog izveštaja a neophodni su za sprovođenje kontrole na konsolidovanoj osnovi, odnosno za potrebe izveštavanja Narodne banke Srbije.

Upravljanje rizicima na nivou bankarske grupe

9. Najviše matično društvo je dužno da obezbedi sveobuhvatan i pouzdan sistem upravljanja svim rizicima kojima je bankarska grupa izložena ili može biti izložena u svom poslovanju, u skladu sa Zakonom i odlukom kojom se uređuje upravljanje rizicima banke.

Najviše matično društvo je dužno da svojim unutrašnjim aktima uredi način upravljanja rizicima i obezbedi da svaki član bankarske grupe unutrašnje akte uskladi sa unutrašnjim aktima najvišeg matičnog društva, kao i s prirodom, obimom i složenošću aktivnosti bankarske grupe.

10. Najviše matično društvo je dužno da obezbedi da se:

- proces interne procene adekvatnosti kapitala i izračunavanje velikih izloženosti bankarske grupe vrše u skladu sa odlukom kojom se uređuje upravljanje rizicima banke;

- ulaganja bankarske grupe u kapital lica koja nisu lica u finansijskom sektoru i ulaganja u osnovna sredstva vrše u skladu sa Zakonom.

11. Najviše matično društvo je dužno da usvoji i sprovodi unutrašnje akte kojima se uređuje:

- objavljivanje podataka, odnosno informacija za bankarsku grupu na konsolidovanoj osnovi, u skladu sa odlukom kojom se uređuje objavljivanje podataka i informacija banke;

- sastavljanje i podnošenje finansijskih i drugih izveštaja za bankarsku grupu na konsolidovanoj osnovi, u skladu sa ovom odlukom, odlukom kojom se uređuje izveštavanje banaka i odlukom kojom se uređuje izveštavanje o adekvatnosti kapitala banke.

Upravljanje rizikom likvidnosti na nivou bankarske grupe

11a. Najviše matično društvo je dužno da na nivou bankarske grupe uspostavi sistem upravljanja rizikom likvidnosti, da izračunava pokazatelj pokrića likvidnom aktivom i da shodno primenjuje odgovarajuća ograničenja koja se odnose na izloženost banke riziku likvidnosti u skladu sa odredbama odluke kojom se uređuje upravljanje rizikom likvidnosti banke.

Kapital i minimalni kapitalni zahtevi za bankarsku grupu

Kapital bankarske grupe

12. Najviše matično društvo je dužno da kapital bankarske grupe izračunava u skladu sa ovom odlukom i odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Kapital bankarske grupe čini zbir osnovnog kapitala i dopunskog kapitala bankarske grupe, pri čemu osnovni kapital bankarske grupe čini zbir osnovnog akcijskog kapitala i dodatnog osnovnog kapitala bankarske grupe. Regulatorna prilagođavanja za koja se koriguje osnovni akcijski kapital, elementi i odbitne stavke od osnovnog akcijskog kapitala, dodatnog osnovnog kapitala i dopunskog kapitala bankarske grupe utvrđuju se u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Najviše matično društvo je dužno da na konsolidovanoj osnovi, u obimu i na način propisan tač. 5-8. ove odluke, ispuni zahteve koji se odnose na kapital bankarske grupe shodnom primenom odredaba odluke kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Manjinska učešća, instrumenti dodatnog osnovnog kapitala i instrumenti dopunskog kapitala koje su izdala zavisna društva

12a. U osnovni akcijski kapital bankarske grupe uključuju se učešća bez prava kontrole (u daljem tekstu: manjinska učešća).

Manjinska učešća predstavljaju zbir instrumenata osnovnog akcijskog kapitala, pripadajuće emisione premije uz te instrumente, dobiti, rezervi iz dobiti i ostalih rezervi, izuzev rezervi za opšte bankarske rizike, zavisnog društva najvišeg matičnog društva ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) zavisno društvo je banka ili investiciono društvo iz Republike Srbije, odnosno kreditna institucija ili investiciono društvo iz države članice Evropske unije ili iz države koja nije članica Evropske unije ako su propisi te države kojima se uređuje njihovo poslovanje, kao i nadzor nad poslovanjem tih lica, usklađeni sa odgovarajućim propisima Evropske unije;

2) zavisno društvo je uključeno u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije;

3) instrumenti osnovnog akcijskog kapitala iz ovog stava u vlasništvu su lica koja nisu uključena u konsolidaciju iz odredbe pod 2) tog stava.

Manjinska učešća koja, neposredno ili posredno, preko društva za posebne namene ili na drugi način, finansira matično pravno lice najvišeg matičnog društva ili njegovo podređeno društvo - ne ispunjavaju uslove da se priznaju kao osnovni akcijski kapital bankarske grupe.

12b. U dodatni osnovni kapital bankarske grupe uključuje se kvalifikovani dodatni osnovni kapital zavisnog društva najvišeg matičnog društva.

Kvalifikovani dodatni osnovni kapital iz stava 1. ove tačke obuhvata instrumente dodatnog osnovnog kapitala koje je izdalo zavisno društvo najvišeg matičnog društva, kao i pripadajuće emisione premije, ako su ispunjeni sledeći uslovi:

2) zavisno društvo je uključeno u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije;

3) ovi instrumenti u vlasništvu su lica koja nisu uključena u konsolidaciju iz odredbe pod 2) ovog stava.

Kvalifikovani osnovni kapital predstavlja zbir manjinskih učešća i kvalifikovanog dodatnog osnovnog kapitala iz ove tačke.

U dopunski kapital bankarske grupe uključuje se kvalifikovani dopunski kapital zavisnog društva najvišeg matičnog društva.

Kvalifikovani dopunski kapital obuhvata instrumente dopunskog kapitala i subordinirane obaveze zavisnog društva najvišeg matičnog društva, kao i pripadajuće emisione premije, ako su ispunjeni uslovi iz stava 2. ove tačke.

Kvalifikovani kapital predstavlja zbir kvalifikovanog osnovnog kapitala i kvalifikovanog dopunskog kapitala iz ove tačke.

12v. U dodatni osnovni kapital bankarske grupe uključuje se kvalifikovani dodatni osnovni kapital društva za posebne namene.

Kvalifikovani dodatni osnovni kapital iz stava 1. ove tačke obuhvata instrumente dodatnog osnovnog kapitala koje je izdalo društvo za posebne namene, kao i pripadajuće emisione premije, ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) društvo za posebne namene koje izdaje te instrumente uključeno je u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije;

2) ispunjeni su uslovi za uključivanje instrumenata dodatnog osnovnog kapitala u obračun dodatnog osnovnog kapitala propisani odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke;

3) jedina imovina društva za posebne namene jeste njegovo ulaganje u kapital matičnog društva ili njegovog podređenog društva koje je uključeno u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije i ta imovina ispunjava uslove iz odredbe pod 2) ovog stava.

U dopunski kapital bankarske grupe može biti uključen kvalifikovani dopunski kapital društva za posebne namene.

Kvalifikovani dopunski kapital obuhvata instrumente dopunskog kapitala i subordinirane obaveze društva za posebne namene, kao i pripadajuće emisione premije, ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) društvo za posebne namene koje izdaje te instrumente uključeno je u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije;

2) ispunjeni su uslovi za uključivanje instrumenata dopunskog kapitala banke i subordiniranih obaveza u obračun dopunskog kapitala banke propisani odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke;

Ako oceni da je imovina društva za posebne namene - ne računajući njegovo ulaganje u kapital matičnog društva ili njegovog podređenog društva uključenog u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi koju vrši Narodna banka Srbije - minimalna i da nije značajna za to društvo za posebne namene, Narodna banka Srbije može dati saglasnost da se u dodatni osnovni kapital, odnosno dopunski kapital bankarske grupe uključi i kvalifikovani dodatni osnovni kapital, odnosno kvalifikovani dopunski kapital društva za posebne namene i ako nije ispunjen uslov iz stava 2. odredba pod 3) i stava 4. odredba pod 3) ove tačke.

Smatra se da je imovina društva za posebne namene minimalna i da nije značajna ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) imovina društva za posebne namene, ne računajući ulaganja u kapital matičnog društva ili njegovog podređenog društva, ograničena je na imovinu u gotovini namenjenu za kuponske isplate i otkup dospelih instrumenata kapitala;

2) imovina društva za posebne namene, osim imovine iz odredbe pod 1) ovog stava, nije veća od 0,5% vrednosti prosečne ukupne imovine društva za posebne namene tokom poslednje tri godine, izuzev ako je veći procenat neophodan kako bi se omogućilo isključivo pokriće tekućih troškova društva za posebne namene, a odgovarajući nominalni iznos imovine društva za posebne namene ne prelazi 60.000.000 dinara.

12g. Najviše matično društvo utvrđuje iznos manjinskih učešća u zavisnom društvu koja se uključuju u osnovni akcijski kapital bankarske grupe oduzimanjem od manjinskih učešća u tom zavisnom društvu iznosa koji se dobija množenjem iznosa iz odredbe pod 1) i procenta iz odredbe pod 2) ovog stava:

1) osnovni akcijski kapital zavisnog društva umanjen za niži od sledeća dva iznosa:

- iznos osnovnog akcijskog kapitala tog zavisnog društva koji je potreban za ispunjenje svih zahteva propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu osnovnog akcijskog kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije,

- iznos osnovnog akcijskog kapitala bankarske grupe koji se odnosi na to zavisno društvo koji je potreban za ispunjenje svih zahteva na konsolidovanoj osnovi propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu osnovnog akcijskog kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije;

2) manjinska učešća u zavisnom društvu izražena kao procenat od svih instrumenata osnovnog akcijskog kapitala tog društva i pripadajućih emisionih premija, dobiti, rezervi iz dobiti i ostalih rezervi, izuzev rezervi za opšte bankarske rizike.

Obračun iz stava 1. ove tačke vrši se na potkonsolidovanoj osnovi za svako zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke.

Najviše matično društvo može se opredeliti da ne vrši obračun iz stava 1. ove tačke za zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke, u kom slučaju se manjinsko učešće u tom zavisnom društvu ne može uključiti u osnovni akcijski kapital bankarske grupe.

12d. Za potrebe obračuna na potkonsolidovanoj osnovi u skladu s tačkom 12g stav 2, tačkom 12đ stav 2. i tačkom 12ž stav 2. ove odluke, kvalifikovana manjinska učešća u zavisnom društvu iz tačke 12a te odluke koje je i samo matično društvo lica iz stava 2. te tačke izračunavaju se na način utvrđen odredbama ove tačke.

Ako zavisno društvo izračunava kapitalne zahteve na nivou njegovog konsolidovanog položaja (na potkonsolidovanoj osnovi), u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke, primenjuje se sledeće:

1) osnovni akcijski kapital tog zavisnog društva na konsolidovanoj osnovi iz tačke 12g stav 1. odredba pod 1) ove odluke uključuje priznata manjinska učešća u njegovim zavisnim društvima izračunata u skladu s tačkom 12g ove odluke i odredbama ove tačke;

2) za potrebe obračuna iz ovog stava, iznos osnovnog akcijskog kapitala u skladu sa zahtevima iz tačke 12g stav 1. odredba pod 1), alineja prva, ove odluke predstavlja iznos koji je potreban za ispunjenje zahteva za osnovni akcijski kapital tog zavisnog društva na nivou njegovog konsolidovanog položaja, izračunat u skladu s tačkom 12g stav 1. odredba pod 1) ove odluke; uvećani pokazatelji adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala jesu oni pokazatelji koje je odredilo telo nadležno za nadzor zavisnog društva;

3) za potrebe obračuna iz ovog stava, iznos osnovnog akcijskog kapitala u skladu sa zahtevima iz tačke 12g stav 1. odredba pod 1), alineja druga, ove odluke predstavlja doprinos zavisnog društva na nivou njegovog konsolidovanog položaja kapitalnim zahtevima za osnovni akcijski kapital banke za koju se priznata manjinska učešća izračunavaju na konsolidovanoj osnovi; u obračun doprinosa ne uključuju se transakcije između lica koja su uključena u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi.

Pri sprovođenju konsolidacije iz stava 2. odredba pod 3) ove tačke, zavisno društvo ne uključuje kapitalne zahteve njegovih zavisnih društava koja nisu uključena u konsolidaciju za potrebe kontrole bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi.

Način obračuna iz st. 2. i 3. ove tačke shodno se primenjuje na obračun iznosa kvalifikovanog osnovnog kapitala u skladu s tačkom 12đ ove odluke i iznosa kvalifikovanog kapitala u skladu s tačkom 12ž te odluke, pri čemu se upućivanje na osnovni akcijski kapital posmatra kao upućivanje na osnovni kapital, odnosno na kapital.

Ako najviše matično društvo ima zavisno društvo posrednika koje nije lice iz tačke 12a stav 2. ove odluke i ako taj posrednik ima zavisna društva iz tog stava - najviše matično društvo može u svoj osnovni akcijski kapital uključiti iznos manjinskog učešća u tim zavisnim društvima izračunat u skladu s tačkom 12g stav 1. ove odluke. Najviše matično društvo bankarske grupe ne može u svoj osnovni akcijski kapital uključiti manjinska učešća u zavisnom društvu posrednika koje nije obuhvaćeno tačkom 12a stav 2. ove odluke.

12đ. Najviše matično društvo utvrđuje iznos kvalifikovanog osnovnog kapitala zavisnog društva koji se uključuje u kapital bankarske grupe oduzimanjem od kvalifikovanog osnovnog kapitala tog zavisnog društva iznosa koji se dobija množenjem iznosa iz odredbe pod 1) i procenta iz odredbe pod 2) ovog stava:

1) osnovni kapital zavisnog društva umanjen za niži od sledeća dva iznosa:

- iznos osnovnog kapitala zavisnog društva koji je potreban za ispunjenje svih zahteva propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti osnovnog kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti osnovnog kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu osnovnog kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije,

- iznos osnovnog kapitala bankarske grupe koji se odnosi na to zavisno društvo koji je potreban za ispunjenje svih zahteva na konsolidovanoj osnovi propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti osnovnog kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti osnovnog kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu osnovnog kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije;

2) kvalifikovani osnovni kapital zavisnog društva izražen kao procenat od svih instrumenata osnovnog kapitala tog društva i pripadajućih emisionih premija, dobiti, rezervi iz dobiti i ostalih rezervi, izuzev rezervi za opšte bankarske rizike.

Obračun iz stava 1. ove tačke vrši se na potkonsolidovanoj osnovi za svako zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke.

Najviše matično društvo može se opredeliti da ne vrši obračun iz stava 1. ove tačke za zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke, u kom slučaju se kvalifikovani osnovni kapital tog zavisnog društva ne može uključiti u osnovni kapital bankarske grupe.

12e. Najviše matično društvo utvrđuje iznos kvalifikovanog osnovnog kapitala zavisnog društva koji se uključuje u dodatni osnovni kapital bankarske grupe oduzimanjem od kvalifikovanog osnovnog kapitala tog zavisnog društva koji se uključuje u osnovni kapital bankarske grupe iznosa manjinskih učešća tog društva koja se priznaju u osnovnom akcijskom kapitalu bankarske grupe.

12ž. Najviše matično društvo utvrđuje iznos kvalifikovanog kapitala zavisnog društva koji se uključuje u kapital bankarske grupe oduzimanjem od kvalifikovanog kapitala tog zavisnog društva iznosa koji se dobija množenjem iznosa iz odredbe pod 1) i procenta iz odredbe pod 2) ovog stava:

1) kapital zavisnog društva umanjen za niži od sledeća dva iznosa:

- iznos kapitala zavisnog društva koji je potreban za ispunjenje svih zahteva propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije,

- iznos kapitala bankarske grupe koji se odnosi na zavisno društvo koji je potreban za ispunjenje svih zahteva na konsolidovanoj osnovi propisanih odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke (zahteva za održavanje minimalnog nivoa pokazatelja adekvatnosti kapitala, odnosno uvećanih pokazatelja adekvatnosti kapitala i zahteva za kombinovani zaštitni sloj kapitala) i propisima Evropske unije, kao i bilo kojih dodatnih zahteva u pogledu kapitala utvrđenih propisima država koje nisu članice Evropske unije;

2) kvalifikovani kapital zavisnog društva izražen kao procenat od svih instrumenata kapitala tog društva koji su uključeni u osnovni akcijski kapital, dodatni osnovni kapital i dopunski kapital i pripadajućih emisionih premija, dobiti, rezervi iz dobiti i ostalih rezervi, izuzev rezervi za opšte bankarske rizike.

Obračun iz stava 1. ove tačke vrši se na potkonsolidovanoj osnovi za svako zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke.

Najviše matično društvo može se opredeliti da ne vrši obračun iz stava 1. ove tačke za zavisno društvo iz tačke 12a stav 2. ove odluke, u kom slučaju se kvalifikovani kapital tog zavisnog društva ne može uključiti u kapital bankarske grupe.

12z. Najviše matično društvo utvrđuje iznos kvalifikovanog kapitala zavisnog društva koji se priznaje u dopunskom kapitalu bankarske grupe oduzimanjem od kvalifikovanog kapitala tog zavisnog društva koji se uključuje u kapital bankarske grupe iznosa kvalifikovanog osnovnog kapitala tog društva koji se uključuje u osnovni kapital bankarske grupe.

Kapitalni zahtevi za bankarsku grupu

13. Pokazatelj adekvatnosti kapitala bankarske grupe jeste odnos kapitala bankarske grupe i rizične aktive obračunate za bankarsku grupu u skladu sa ovom odlukom i odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Pokazatelj adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala bankarske grupe jeste odnos osnovnog akcijskog kapitala bankarske grupe i rizične aktive obračunate u skladu sa odlukama iz stava 1. ove tačke.

Pokazatelj adekvatnosti osnovnog kapitala bankarske grupe jeste odnos osnovnog kapitala bankarske grupe i rizične aktive obračunate za bankarsku grupu u skladu sa odlukama iz stava 1. ove tačke.

14. Bankarska grupa je dužna da pokazatelje iz tačke 13. ove odluke održava na nivoima koji nisu niži od:

1) 4,5%, za pokazatelj adekvatnosti osnovnog akcijskog kapitala bankarske grupe;

2) 6%, za pokazatelj adekvatnosti osnovnog kapitala bankarske grupe;

3) 8%, za pokazatelj adekvatnosti kapitala bankarske grupe.

Na obračun pokazatelja adekvatnosti kapitala bankarske grupe shodno se primenjuju odredbe odluke kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke, osim ako ovom odlukom nije drukčije propisano.

Kapitalni zahtev za kreditni rizik

15. Najviše matično društvo je dužno da za izračunavanje iznosa rizikom ponderisanih izloženosti za kreditni rizik, rizik druge ugovorne strane, rizik smanjenja vrednosti kupljenih potraživanja i rizik izmirenja/isporuke po osnovu slobodnih isporuka za bankarsku grupu koristi standardizovani pristup ili pristup zasnovan na internom rejtingu (IRB pristup), u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

16. Najviše matično društvo je dužno da ukupan iznos izloženosti iz tačke 15. i izloženosti riziku izmirenja/isporuke (osim po osnovu slobodnih isporuka) izračunava za svakog pojedinačnog člana bankarske grupe, u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke, kao i zbirno za bankarsku grupu u skladu sa ovom odlukom.

Kapitalni zahtev za tržišne rizike

17. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za tržišne rizike izračunava u skladu sa ovom odlukom i odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

18. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za cenovni rizik izračunava kao zbir pojedinačnih kapitalnih zahteva za ovaj rizik svih članova bankarske grupe izračunatih u skladu sa odredbama odluke kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke koje se odnose na izračunavanje kapitalnih zahteva za tržišne rizike.

Izuzetno od stava 1. ove tačke, za članove bankarske grupe koji ispunjavaju uslove za izračunavanje kapitalnog zahteva za cenovni rizik u skladu sa odredbama odluke iz tog stava koje se odnose na izračunavanje rizikom ponderisanih izloženosti za kreditni rizik - najviše matično društvo može izračunavati kapitalne zahteve za cenovni rizik u skladu s tim odredbama.

19. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za devizni rizik izračunava kao zbir pojedinačnih kapitalnih zahteva za ovaj rizik svih članova bankarske grupe kod kojih je zbir ukupne neto otvorene devizne pozicije i apsolutne vrednosti te pozicije u zlatu veći od 2% njihovog kapitala. Kapitalni zahtev za devizni rizik svakog člana bankarske grupe izračunava se u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Ukupna otvorena devizna pozicija bankarske grupe obračunava se na osnovu podataka iz pojedinačnih finansijskih izveštaja članova bankarske grupe - primenom metode agregiranja, bez mogućnosti međusobnog netiranja pozicija s različitim predznakom tih članova.

Ukupna otvorena devizna pozicija bankarske grupe može se obračunati i primenom metoda pune konsolidacije, pod uslovom i na način koji su za primenu ovog metoda kod utvrđivanja te pozicije propisani odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Ukupna otvorena devizna pozicija bankarske grupe, kao zbir ukupne neto otvorene devizne pozicije i apsolutne vrednosti neto otvorene pozicije u zlatu, ne može biti veća od 20% kapitala bankarske grupe, s tim da se na izračunavanje te pozicije shodno primenjuju odredbe ove odluke, odluke kojom se uređuje upravljanje rizicima banke i odluke kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

20. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za robni rizik izračunava kao zbir pojedinačnih kapitalnih zahteva za ovaj rizik svih članova bankarske grupe izračunatih u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

20a. Za potrebe izračunavanja neto pozicija i kapitalnog zahteva za tržišne rizike na konsolidovanoj osnovi, banka može prebiti pozicije u jednoj banci ili članu bankarske grupe s pozicijama u drugoj banci ili drugom članu bankarske grupe.

Narodna banka Srbije može banci dati saglasnost za prebijanje u skladu sa stavom 1. ove tačke ako na osnovu dostavljene dokumentacije utvrdi da su ispunjeni sledeći uslovi:

1) raspoređivanje kapitala u okviru grupe ocenjeno je kao odgovarajuće uzimajući u obzir karakteristike bankarske grupe, odnosno banke, kao i rizike kojima je izložena ili može biti izložena, a u skladu je s potrebama bankarske grupe i svih njenih članova pojedinačno;

2) propisi u državi porekla člana bankarske grupe omogućavaju pružanje međusobne finansijske podrške unutar grupe ili postoji zaključen sporazum o finansijskoj podršci unutar bankarske grupe.

Za članove bankarske grupe koji se nalaze u državama koje nisu članice Evropske unije, pored uslova iz stava 2. ove tačke, moraju biti ispunjeni i sledeći uslovi:

1) ti članovi bankarske grupe smatraju se stranom bankom ili su priznati kao investiciona društva u tim državama;

2) ti članovi bankarske grupe na pojedinačnoj osnovi ispunjavaju kapitalne zahteve koji su ekvivalentni zahtevima utvrđenim odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke;

3) u tim državama ne postoje propisi koji bi mogli značajno da utiču na prenos sredstava unutar bankarske grupe.

Kapitalni zahtev za operativni rizik

21. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za operativni rizik izračunava primenom pristupa osnovnog indikatora, standardizovanog pristupa, odnosno alternativnog standardizovanog pristupa, naprednog pristupa ili kombinacije navedenih pristupa u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke - na konsolidovanoj osnovi.

Ako najviše matično društvo primenjuje pristup osnovnog indikatora, dužno je da indikator izloženosti na nivou bankarske grupe izračunava na osnovu podataka iz konsolidovanog bilansa uspeha u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Ako najviše matično društvo primenjuje standardizovani pristup, odnosno alternativni standardizovani pristup, dužno je da:

- kapitalni zahtev na nivou bankarske grupe izračunava na osnovu podataka iz konsolidovanog bilansa uspeha;

- obezbedi, na nivou bankarske grupe, jedinstvene politike, postupke i kriterijume za raspoređivanje poslovnih aktivnosti u linije poslovanja;

- obezbedi, na nivou bankarske grupe, ispunjenost uslova za primenu ovog pristupa u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Ako najviše matično društvo za obračun kapitalnog zahteva koristi napredni pristup, dužno je da obezbedi, na nivou bankarske grupe, ispunjenost uslova za primenu ovog pristupa u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Ako najviše matično društvo ili njemu podređeno društvo iz bankarske grupe za izračunavanje kapitalnog zahteva koristi kombinaciju pristupa u smislu stava 1. ove tačke, dužno je da obezbedi, na nivou bankarske grupe, ispunjenost uslova za primenu ove kombinacije u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Kapitalni zahtev za ostale rizike

21a. Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za ostale rizike bankarske grupe izračunava kao zbir pojedinačnih kapitalnih zahteva za rizike iz st. 2. i 3. ove tačke svih članova bankarske grupe.

Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za rizik prilagođavanja kreditne izloženosti (CVA rizik) za svakog člana bankarske grupe izračunava u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Najviše matično društvo je dužno da kapitalni zahtev za velike izloženosti za svakog člana bankarske grupe izračunava u skladu sa odlukom kojom se uređuje upravljanje rizicima banke.

Uslovi i način davanja saglasnosti Narodne banke Srbije

22. Narodna banka Srbije daje saglasnost bankarskoj grupi za primenu:

- IRB pristupa za izračunavanje kreditnim rizikom ponderisanih izloženosti (uključujući i sopstvene procene LGD parametara i faktora konverzije i primenu pristupa internih modela za izračunavanje izloženosti banke po osnovu vlasničkih ulaganja);

- sopstvene procene faktora volatilnosti za složeni metod za finansijska sredstva obezbeđenja;

- metoda internih modela za standardizovane sporazume o netiranju;

- naprednog pristupa za izračunavanje kapitalnog zahteva za operativni rizik;

- metoda internog modela za izračunavanje kapitalnog zahteva za rizik druge ugovorne strane;

- pristupa internih modela za izračunavanje kapitalnog zahteva za cenovni, devizni ili robni rizik;

- internih modela za vrednovanje opcija (interni model za izračunavanje delta, gama i vega koeficijenata);

- modela osetljivosti za izračunavanje pozicija u finansijskim instrumentima;

- pristupa interne procene za obračun iznosa rizikom ponderisanih izloženosti za sekjuritizovane izloženosti primenom IRB pristupa.

Za dobijanje saglasnosti iz stava 1. ove tačke, Narodnoj banci Srbije dostavlja se zajednički zahtev s potrebnom dokumentacijom, pod uslovima i na način propisanim odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke.

Kad je nadležna za kontrolu na konsolidovanoj osnovi banke koja je podređena bankarskom holdingu sa sedištem u Evropskoj uniji, Narodna banka Srbije u postupku odlučivanja po zahtevu iz stava 2. ove tačke sarađuje s nadležnim regulatornim telima država u kojima je sedište člana bankarske grupe.

Ostali zahtevi za bankarsku grupu

Izloženost bankarske grupe

23. Izloženost bankarske grupe prema jednom licu ili prema grupi povezanih lica izračunava se na osnovu konsolidovanog bilansa stanja bankarske grupe koji se odnose na to lice ili tu grupu.

Na izračunavanje ukupne izloženosti prema jednom licu ili prema grupi povezanih lica shodno se primenjuju odredbe odluke kojom se uređuje upravljanje rizicima banke. Najviše matično društvo je dužno da za bankarsku grupu primenjuje limite izloženosti u skladu sa odlukom kojom se uređuje upravljanje rizicima banke.

Ulaganja u kapital lica koja nisu lica u finansijskom sektoru i u osnovna sredstva

24. Na limite ulaganja bankarske grupe u kapital lica koja nisu lica u finansijskom sektoru i u osnovna sredstva primenjuju se odredbe člana 34. Zakona.

Za izračunavanje limita ulaganja iz stava 1. ove tačke koristi se kapital bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi, a iznos ovog ulaganja izračunava se na osnovu konsolidovanih finansijskih izveštaja.

Interni kapital

25. Najviše matično društvo je dužno da na nivou bankarske grupe uspostavi kontinuirani proces interne procene adekvatnosti kapitala, kao i da vrši raspodelu internog kapitala.

Najviše matično društvo je dužno da u procesu interne procene adekvatnosti kapitala na bankarsku grupu shodno primenjuje odredbe odluke kojom se uređuje upravljanje rizicima banke.

Objavljivanje podataka i informacija na konsolidovanoj osnovi

26. Najviše matično društvo je dužno da na bankarsku grupu shodno primenjuje odredbe odluke kojom se uređuje objavljivanje podataka i informacija banke.

Način izveštavanja Narodne banke Srbije

27. Najviše matično društvo je dužno je da uspostavi pouzdan sistem izveštavanja koji će obezbediti prikupljanje od članova bankarske grupe informacija potrebnih za efikasno sprovođenje odredaba ove odluke, odluke kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke i odluke kojom se uređuje upravljanje rizicima banke.

28. Najviše matično društvo je dužno da Narodnoj banci Srbije dostavlja podatke o strukturi bankarske grupe, odnosno podatke o sastavu grupe društava u okviru koje posluje, kao i o sastavu i članovima bankarske grupe.

Podaci o sastavu bankarske grupe i grupe društava u okviru koje banka posluje sadrže spisak članova obe grupe i šematski prikaz njihove međusobne povezanosti po osnovu vlasništva (direktnog i indirektnog) i po osnovu upravljačkih odnosa (direktnih i indirektnih).

Podaci o članu bankarske grupe sadrže: poslovno ime, sedište, matični broj, pretežnu delatnost, visinu bilansne sume, iznos kapitala, učešće drugih članova bankarske grupe u kapitalu i/ili upravljačkim pravima tog člana, podatke o licima imenovanim u organe upravljanja člana bankarske grupe (ime i prezime, matični broj) i druge podatke.

Podaci iz ove tačke dostavljaju se na obrascima SBG - 1, SBG - 2 i SBG - 3, koji su odštampani uz ovu odluku i njen su sastavni deo.

29. Najviše matično društvo je dužno da za bankarsku grupu dostavlja Narodnoj banci Srbije:

- izveštaje sastavljene na konsolidovanom nivou u skladu sa odlukom kojom se uređuje izveštavanje banaka;

- izveštaje sastavljene na konsolidovanom nivou propisane odlukom kojom se uređuje izveštavanje o adekvatnosti kapitala banke;

- konsolidovane godišnje finansijske izveštaje;

- konsolidovane revidirane godišnje finansijske izveštaje;

- mišljenje spoljnog revizora o konsolidovanim godišnjim finansijskim izveštajima;

- ostale podatke na zahtev Narodne banke Srbije.

30. Najviše matično društvo je dužno da podatke iz tačke 28. ove odluke sa stanjem na dan 31. decembra tekuće godine dostavlja Narodnoj banci Srbije - najkasnije 31. januara naredne godine.

Najviše matično društvo je dužno da o promeni podataka o strukturi bankarske grupe obavesti Narodnu banku Srbije u roku od 30 dana od dana nastanka promene.

31. Najviše matično društvo je dužno da konsolidovane godišnje finansijske izveštaje iz tačke 29. ove odluke dostavlja Narodnoj banci Srbije u rokovima i na način koji su propisani Zakonom.

Najviše matično društvo je dužno da izveštaje iz tačke 29, alineja prva, ove odluke dostavlja na način i u rokovima koji su propisani odlukom iz te alineje.

Najviše matično društvo je dužno da izveštaje iz tačke 29, alineja druga, ove odluke dostavlja na način i u rokovima koji su propisani odlukom iz te alineje.

32. Danom početka primene ove odluke prestaje da važi Odluka o sprovođenju odredaba Zakona o bankama koje se odnose na kontrolu bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi ("Službeni glasnik RS", br. 86/2007, 63/2008 i 112/2008).

33. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku RS", a primenjuje se od 31. decembra 2011. godine.

Samostalna odredba Odluke o izmenama i dopunama
Odluke o kontroli bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi

("Sl. glasnik RS", br. 58/2017)

15. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 30. juna 2017. godine.

Samostalna odredba Odluke o izmeni i dopunama
Odluke o kontroli bankarske grupe na konsolidovanoj osnovi

("Sl. glasnik RS", br. 54/2018)

4. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Obrazac SBG - 1


(poslovno ime i sedište banke)

(matični broj banke)

OBAVEŠTENJE O SASTAVU GRUPE DRUŠTAVA

Redni broj	Matični broj člana	Poslovno ime i sedište člana

ŠEMA GRUPE DRUŠTAVA

U ________________,__.__.20__. godine		Obaveštenje sačinio/la
_______________________________		__________________________
(telefon za kontakte)		(potpis)

Obrazac SBG - 2


(poslovno ime i sedište banke)

(matični broj banke)

OBAVEŠTENJE O SASTAVU BANKARSKE GRUPE

Redni broj	Matični broj člana	Poslovno ime i sedište člana

ŠEMA BANKARSKE GRUPE

U ________________,__.__.20__. godine		Obaveštenje sačinio/la
_______________________________		__________________________
(telefon za kontakte)		(potpis)

Obrazac SBG - 3


(poslovno ime i sedište banke)

(matični broj banke)

Redni broj člana: _____________________

Stanje na dan:_____._____.20___. godine

PODACI O ČLANU BANKARSKE GRUPE

Redni broj	Opis	Oznaka	Sadržaj
1.	Poslovno ime člana	-
2.	Matični broj člana	-
3.	Sedište i adresa člana	-
4.	Podaci za kontakt	-	telefon, broj faksa, mejl
5.	Pravna forma	01	akcionarsko društvo
		02	društvo sa ograničenom odgovornošću
		03	komanditno društvo
		04	ortačko društvo
6.	Vrsta pravnog lica	01	banka
		02	društvo za osiguranje
		03	pokrovitelj emisije hartija od vrednosti
		04	društvo za upravljanje investicionim fondom, odnosno društvo za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondom
		05	brokersko-dilersko društvo
		06	privredno društvo koje obavlja poslove finansijskog lizinga
		07	ostalo
7.	Povezanost najvišeg matičnog društva s članom	01	kontrolno učešće
		02	znatno učešće
		03	ostalo
8.	Delatnost člana		pretežna delatnost iz rešenja Agencije za privredne registre
9.	Aktiva(bilansna i vanbilansna) člana	-	iznos, u hiljadama dinara, na dan 31. decembra prethodne godine ili 30. juna tekuće godine
10.	Kapital člana	-	iznos, u hiljadama dinara, na dan 31. decembra prethodne godine ili 30. juna tekuće godine
11.	Procenat učešća bankarske grupe u kapitalu člana	-
12.	Procenat učešća bankarske grupe u pravima glasa člana	-
13.	Izloženost bankarske grupe prema članu	-	iznos kredita i potraživanja po drugim osnovama, kao i potencijalnih potraživanja bankarske grupe od člana
14.	Sastav upravnog odbora člana	-
15.	Sastav izvršnog odbora člana	-
16.	Broj zaposlenih	-
17.	Poslednja godina za koju je obavljena revizija	-
18.	Poslovno ime i sedište ovlašćenog revizora	-

U ________________,__.__.20__. godine		Obaveštenje sačinio/la
_______________________________		__________________________
(telefon za kontakte)		(potpis)