UPUTSTVO
ZA SPROVOĐENJE ELEKTORSKE SKUPŠTINE ZA IZBOR ČLANOVA NACIONALNIH SAVETA NACIONALNIH MANJINA

("Sl. glasnik RS", br. 60/2018 - prečišćen tekst)

Član 1

(1) Ovim uputstvom uređuje se način sprovođenja elektorske skupštine u postupku izbora za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina.

(2) Elektorska skupština bira članove nacionalnog saveta ako nisu ispunjeni uslovi za neposredne izbore za članove nacionalnog saveta nacionalne manjine i ako, u slučaju raspuštanja nacionalnog saveta nacionalne manjine, novi izbori budu raspisani u roku od 60 dana od raspuštanja nacionalnog saveta nacionalne manjine.

Član 2

(1) Izbore na elektorskoj skupštini sprovodi odbor od tri člana, koje imenuje Republička izborna komisija iz reda poznavalaca izbornih postupaka (u daljem tekstu: Odbor).

(2) Republička izborna komisija (u daljem tekstu: Komisija) imenuje članove Odbora u roku od tri dana od kada od ministarstva u čijem delokrugu su poslovi ljudskih i manjinskih prava (u daljem tekstu: Ministarstvo) primi obaveštenje o tome da je za elektorsku skupštinu potvrđen dovoljan broj elektora propisan zakonom.

(3) Članovi Odbora imaju pravo na naknadu za rad u Odboru čiji iznos utvrđuje Komisija.

(4) Uslove za rad Odbora, uključujući i sredstva za naknade iz stava 3. ovog člana i druge troškove rada Odbora, obezbeđuje Komisija.

Član 3

(1) Izborni akti elektorske skupštine zavode se u delovodnik Komisije.

(2) Akti odbora overavaju se pečatom Komisije.

Član 4

(1) Elektorska skupština se održava ako je Ministarstvo potvrdilo zakonom propisan minimalni broj elektora, i to:

1) najmanje 20 elektora kod nacionalnih manjina čiji broj prema poslednjem popisu stanovništva iznosi manje od 10.000 lica;

2) najmanje 30 elektora kod nacionalnih manjina čiji broj prema poslednjem popisu stanovništva iznosi više od 10.000 lica, ali manje od 20.000 lica;

3) najmanje 45 elektora kod nacionalnih manjina čiji broj prema poslednjem popisu stanovništva iznosi više od 20.000 lica, ali manje od 50.000 lica;

4) najmanje 60 kod nacionalnih manjina čiji broj prema poslednjem popisu stanovništva iznosi više od 50.000 lica, ali manje od 100.000 lica;

5) najmanje 100 kod nacionalnih manjina čiji broj prema poslednjem popisu stanovništva iznosi više od 100.000 lica.

(2) U slučaju da ne bude potvrđen najmanji broj elektora iz stava 1. ovog člana, Ministarstvo, 25 dana pre dana održavanja elektorske skupštine, donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora članova nacionalnog saveta, koje objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Član 5

Ukoliko je Ministarstvo potvrdilo dovoljan broj elektora u smislu člana 4. ovog uputstva, odnosno ako su ispunjeni uslovi za održavanje elektorske skupštine, da bi se na elektorskoj skupštini održali izbori za članove nacionalnog saveta, potrebno je da na elektorsku skupštinu dođe najmanje polovina potvrđenih elektora, a ne manje od minimalnog broja iz člana 4. ovog uputstva.

Član 6

(1) Po otvaranju elektorske skupštine, Odbor konstatuje i saopštava broj prisutnih elektora, na osnovu spiska elektora čija je elektorska prijava potvrđena, koji je Ministarstvo dostavilo Komisiji.

(2) Odbor utvrđuje identitet elektora uvidom u njegovu ličnu kartu.

(3) Osim ličnom kartom, svoj identitet elektor može da dokaže i važećom putnom ispravom (pasošem).

(4) Prisutnim elektorom smatra se elektor koji dođe na elektorsku skupštinu i svoje prisustvo prijavi do vremena određenog za početak elektorske skupštine.

(5) Nakon konstatacije broja prisutnih elektora, više nije moguće prijavljivanje prisustva elektora.

(6) Ukoliko nisu ispunjeni uslovi za održavanje elektorske skupštine, u smislu potrebnog broja prisutnih elektora, Odbor zaključuje elektorsku skupštinu i odmah potom donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora nacionalnog saveta.

(7) U slučaju da je prisutan dovoljan broj elektora, Odbor konstatuje da su ispunjeni uslovi da se pristupi izboru članova nacionalnog saveta i saopštava broj članova nacionalnog saveta koji se bira i najmanji broj elektora koji mogu da predlože listu kandidata. Nakon toga, Odbor poziva elektore da podnesu liste kandidata za članove nacionalnog saveta i određuje pauzu za predlaganje lista kandidata.

(8) Pauza za predlaganje lista kandidata ne može da traje duže od četiri časa.

Član 7

(1) Listu kandidata za članove nacionalnog saveta nacionalne manjine (u daljem tekstu: Lista kandidata) može da predloži najmanje jedna četvrtina prisutnih elektora.

(2) Lista kandidata se podnosi na obrascu koji propisuje Komisija, a podaci se upisuju na srpskom jeziku, prema srpskom pravopisu. Ime i prezime kandidata mogu da budu navedeni i prema pravopisu i pismu nacionalne manjine.

(3) Na listi kandidata mora da se nalazi najmanje jedna trećina kandidata od broja članova nacionalnog saveta koji se bira, a najviše onoliko kandidata koliko se članova nacionalnog saveta bira.

(4) Na listi kandidata mora da bude određen elektor koji je nosilac liste kandidata.

(5) Nosilac liste kandidata smatra se zastupnikom predlagača liste kandidata.

(6) Na listi kandidata među svaka tri kandidata po redosledu na listi (prva tri mesta, druga tri mesta i tako do kraja liste) mora biti najmanje po jedan kandidat - pripadnik onog pola koji je manje zastupljen na listi.

(7) Elektor može da učestvuje u predlaganju samo jedne liste kandidata.

(8) Ukoliko se isti elektor nalazi među predlagačima više lista kandidata, smatraće se da je učestvovao u predlaganju one liste kandidata koja je ranije podneta.

Član 8

(1) Kandidat za člana nacionalnog saveta na listi kandidata može da bude elektor ili birač upisan u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira.

(2) Ukoliko se na listi kandidata nalazi birač ili elektor koji se ne smatra prisutnim u smislu člana 6. stav 5. ovog uputstva, uz listu kandidata prilaže se overena izjava birača, odnosno elektora o prihvatanju kandidature za člana nacionalnog saveta, na obrascu koji propisuje Komisija. Ovom izjavom birač, odnosno elektor prihvata da ga određeni elektor uvrsti u Listu kandidata u čijem predlaganju učestvuje taj elektor.

(3) Elektori koji se smatraju prisutnim u smislu člana 6. stav 5. ovog uputstva ne dostavljaju izjavu o prihvatanju kandidature, već se njihov potpis među predlagačima liste kandidata smatra za prihvatanje kandidature.

(4) Ukoliko se na listi kandidata nalazi elektor koji se smatra prisutnim, a nije potpisan kao jedan od predlagača liste kandidata, smatraće se da lista kandidata sadrži nedostatak koji je smetnja za njeno proglašenje.

Član 9

(1) Nakon isteka pauze određene za predlaganje lista kandidata, Odbor konstatuje broj podnetih lista kandidata i tom prilikom saopštava imena kandidata po listama kandidata, kao i imena elektora koji su podržali svaku od listu kandidata. Odbor potom poziva prisutne elektore da dostave eventualne primedbe na podnete liste kandidata.

(2) Ukoliko nije podneta nijedna lista kandidata, Odbor zaključuje elektorsku skupštinu i odmah potom donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora nacionalnog saveta.

(3) Ukoliko je podneta najmanje jedna lista kandidata, Odbor određuje pauzu radi provere ispunjenosti uslova da podnete liste kandidata budu proglašene.

(4) U postupku provere iz stava 3. ovog člana, Odboru pruža pomoć predstavnik ministarstva nadležnog za vođenje posebnog biračkog spiska nacionalne manjine, radi provere da li su kandidati za članove nacionalnog saveta upisani u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira.

Član 10

(1) Nakon provere podnetih lista kandidata, Odbor saopštava koja lista kandidata ispunjava, odnosno ne ispunjava uslove za proglašenje.

(2) Nakon saopštavanja iz stava 1. ovog člana, više nije moguće povlačenje kandidature, odnosno potpisa podrške listi kandidata.

Član 11

(1) U slučaju da neka lista kandidata sadrži nedostatak za proglašenje (listu kandidata nije predložio dovoljan broj elektora, lista kandidata ne ispunjava uslove u pogledu broja kandidata i/ili zastupljenosti manje zastupljenog pola na listi kandidata, nije dostavljena overena izjava birača, odnosno elektora da prihvata kandidaturu, ili dostavljena izjava nije uredno popunjena i/ili overena, ili predloženi kandidat nije upisan u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira, ili se na listi kandidata nalazi elektor koji se smatra prisutnim a nije među predlagačima liste kandidata), Odbor zaključkom nalaže nosiocu liste kandidata da u roku od sat vremena otkloni konstatovane nedostatke.

(2) Nedostaci izborne liste se otklanjaju kroz dopunu spiska elektora koji predlažu listu kandidata, kroz dopunu liste kandidata do potrebnog broja kandidata, kroz promenu redosleda kandidata na listi kandidata, ili kroz povlačenje kandidata sa liste kandidata.

(3) Nakon isteka roka za otklanjanje nedostatka, Odbor konstatuje da li je nosilac liste kandidata postupio po zaključku za otklanjanje nedostatka i donosi rešenje o proglašenju liste kandidata ili rešenje o njenom odbijanju.

Član 12

(1) Odbor proglašava liste kandidata koje ispunjavaju uslove za proglašenje, prema redosledu njihovog podnošenja i o tome donosi rešenje kojim utvrđuje redni broj svake od lista kandidata.

(2) Prilikom proglašenja liste kandidata, Odbor saopštava imena kandidata na listi kandidata.

(3) Nakon proglašenja liste kandidata, više nije moguće njeno povlačenje.

Član 13

Ako broj kandidata na proglašenim listama kandidata bude manji od broja članova nacionalnog saveta koji se bira, Odbor zaključuje elektorsku skupštinu i odmah potom donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora nacionalnog saveta.

Član 14

Ukoliko nijedna lista kandidata ne bude proglašena, Odbor zaključuje elektorsku skupštinu i odmah potom donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora nacionalnog saveta.

Član 15

Po okončanju postupka proglašavanja lista kandidata, pravo da se obrate elektorskoj skupštini, izlaganjem u trajanju do deset minuta, imaju svi nosioci lista kandidata, ili lica koja oni ovlaste, prema redosledu proglašavanja lista kandidata.

Član 16

(1) Nakon obraćanja nosilaca lista kandidata, pristupa se glasanju za izbor članova nacionalnog saveta.

(2) Pravo glasa imaju elektori koji se smatraju prisutnim u smislu člana 6. stav 5. ovog uputstva.

(3) Odbor prozivkom poziva elektore da preuzmu glasački listić.

(4) Pre preuzimanja glasačkog listića, elektor se potpisuje u odgovarajuću rubriku evidencije o prisutnim elektorima, kao dokaz da je primio glasački listić.

(5) Elektorska skupština bira članove nacionalnog saveta primenom proporcionalnog sistema, glasanjem za liste kandidata.

(6) Glasanje traje dok ne glasaju svi prisutni elektori sa pravom glasa, a najduže 120 minuta.

(7) Glasanje se obavlja tajno, na glasačkim listićima pripremljenim prema obrascu koji propisuje Komisija.

(8) Glasačke listiće overava Komisija.

(9) Za glasanje se koristi glasačka kutija izrađena prema Uputstvu o obliku i dimenzijama glasačke kutije ("Službeni glasnik RS", broj 42/00).

(10) Glasa se samo za jednu listu kandidata, upisivanjem imena nosioca, odnosno broja liste kandidata u glasački listić.

(11) Glasački listić iz kojeg se ne može sa sigurnošću utvrditi za koga je glasano smatraće se nevažećim.

Član 17

(1) Odmah po okončanju glasanja, Odbor pristupa utvrđivanju rezultata glasanja.

(2) Pravo da prisustvuju utvrđivanju rezultata glasanja imaju svi prisutni elektori u smislu člana 6. stav 5. ovog uputstva.

Član 18

(1) Utvrđivanje rezultata izbora obuhvata utvrđivanje: broja elektora koji prisustvuju elektorskoj skupštini, prema evidenciji o prisustvu, broja elektora koji su preuzeli glasački listić, broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji, broja nevažećih glasačkih listića, broja važećih glasačkih listića, broja glasova koji su pripali svakoj listi kandidata i broja mandata koji pripada svakoj listi kandidata.

(2) Statističku obradu rezultata glasanja obavlja predstavnik Republičkog zavoda za statistiku.

Član 19

(1) Odbor raspodeljuje mandate članova nacionalnog saveta primenom sistema najvećeg količnika (D`Ontov sistem).

(2) Mandati se raspodeljuju tako što se ukupan broj glasova koji je dobila svaka lista kandidata, deli brojevima od jedan do zaključno sa brojem članova nacionalnog saveta koji se bira.

(3) Dobijeni količnici razvrstavaju se po veličini, a u obzir se uzima onoliko najvećih količnika, koliko članova nacionalnog saveta se bira.

(4) Ako dve ili više lista kandidata dobiju iste količnike na osnovu kojih se dodeljuje jedan mandat, a nema više neraspodeljenih mandata, mandat će se dodeliti listi kandidata koja je dobila veći broj glasova.

(5) Kada listi kandidata pripadne više mandata nego što je na njoj kandidata za članove nacionalnog saveta, mandat se dodeljuje listi kandidata koja ima sledeći najveći količnik.

Član 20

(1) Odmah po utvrđivanju rezultata glasanja, Odbor sačinjava zapisnik o radu na elektorskoj skupštini, na obrascu koji propisuje Komisija.

(2) U zapisnik o radu na elektorskoj skupštini unose se primedbe nosilaca lista kandidata i elektora koji nisu učestvovali u predlaganju lista kandidata.

(3) Zapisnik o radu na elektorskoj skupštini potpisuju svi članovi Odbora i svi nosioci lista kandidata.

(4) Ukoliko neko od nosilaca lista kandidata nije hteo da potpiše zapisnik o radu na elektorskoj skupštini, to se konstatuje u zapisniku.

(5) Pravo na kopiju zapisnika o radu na elektorskoj skupštini, overenu pečatom Komisije, imaju svi nosioci lista kandidata.

Član 21

Uručenjem kopija zapisnika o radu na elektorskoj skupštini okončava se elektorska skupština.

Član 22

(1) Po okončanju elektorske skupštine, Odbor donosi rešenje o rezultatima glasanja, koje sadrži podatke iz člana 18. ovog uputstva.

(2) Rešenje o rezultatima glasanja objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Član 23

(1) Mandati koji pripadaju listi kandidata dodeljuju se kandidatima prema njihovom redosledu na listi kandidata, počev od prvog kandidata.

(2) Mandate člana nacionalnog saveta rešenjem dodeljuje Odbor u roku od tri dana od utvrđivanja konačnih rezultata izbora.

(3) Rešenje o dodeli mandata članova nacionalnog saveta Odbor dostavlja Ministarstvu i objavljuje ga u "Službenom glasniku Republike Srbije".

(4) Kandidatima kojima su dodeljeni mandati člana nacionalnog saveta Odbor izdaje uverenje o izboru za člana nacionalnog saveta.

Član 24

(1) Protiv svakog rešenja Odbora elektor može da izjavi žalbu Komisiji u roku od tri časa od donošenja rešenja.

(2) Komisija odlučuje o žalbi u roku od 12 časova od prijema žalbe.

(3) Protiv rešenja Komisije može da se podnese tužba Upravnom sudu u roku od tri časa od prijema rešenja, a Upravni sud odlučuje o tužbi u roku od 12 časova.

Član 25

(1) Zainteresovana registrovana udruženja čiji se ciljevi ostvaruju u oblasti izbora i zaštite ljudskih i manjinskih prava, koja žele da prate rad na elektorskoj skupštini, podnose prijavu Komisiji najkasnije pet dana pre dana održavanja elektorske skupštine, na obrascu koji propisuje Komisija, sa imenima najviše dva punoletna državljanina Republike Srbije koja se prijavljuju za posmatrače.

(2) Uz prijavu se prilaže izvod iz Registra udruženja.

(3) Ispunjenost uslova za praćenje rada na elektorskoj skupštini, predsedavajući konstatuje na sednici Komisije, na osnovu izveštaja sekretara Komisije.

Član 26

(1) Zainteresovane međunarodne i strane organizacije i udruženja koja žele da prate rad na elektorskoj skupštini podnose prijavu Komisiji najkasnije deset dana pre dana održavanja elektorske skupštine, na obrascu koji propisuje Komisija, sa imenima najviše dva lica koja se prijavljuju za posmatrače i najviše dva prevodioca koji će biti u pratnji prijavljenih posmatrača.

(2) Prijavu iz stava 1. ovog člana, Komisija bez odlaganja dostavlja ministarstvu nadležnom za spoljne poslove, radi davanja mišljenja, koje je dužno da mišljenje o prijavi Komisiji dostavi u roku od tri dana od dana njenog prijema.

(3) U slučaju pozitivnog mišljenja ministarstva nadležnog za spoljne poslove, predsedavajući, na osnovu izveštaja sekretara Komisije, na sednici Komisije konstatuje da je međunarodnoj ili stranoj organizaciji, odnosno udruženju odobreno praćenje rada na elektorskoj skupštini.

Član 27

(1) Zainteresovani predstavnici stranih država koji žele da prate rad na elektorskoj skupštini, podnose prijavu Komisiji, preko ministarstva nadležnog za spoljne poslove, najkasnije deset dana pre dana održavanja elektorske skupštine, na obrascu koji propisuje Komisija, sa imenima najviše dva lica koja se prijavljuju za posmatrače i najviše dva prevodioca koji će biti u pratnji prijavljenih posmatrača.

(2) Ministarstvo nadležno za spoljne poslove prosleđuje prijavu iz stava 1. ovoga člana sa mišljenjem Komisiji u roku od tri dana od dana njihovog prijema.

(3) U slučaju pozitivnog mišljenja ministarstva nadležnog za spoljne poslove, predsedavajući, na osnovu izveštaja sekretara Komisije, na sednici Komisije konstatuje da je predstavnicima strane države odobreno praćenje rada na elektorskoj skupštini.

Član 28

(1) Po konstataciji o ispunjenosti uslova za praćenje rada na elektorskoj skupštini, Komisija podnosiocu prijave izdaje odgovarajuće ovlašćenje za praćenje rada na elektorskoj skupštini, a posmatračima i prevodiocima odgovarajuće akreditacije u koje se upisuju neophodni podaci iz prijave za posmatranje.

(2) Troškove praćenja rada na elektorskoj skupštini snose podnosioci prijave čiji posmatrači prate izbore.

Član 29

(1) U slučaju da se izbori putem elektorske skupštine održavaju istovremeno sa neposrednim izborima za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina, na postupak prijavljivanja posmatrača shodno se primenjuju odredbe uputstva za sprovođenje neposrednih izbora za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina, koje regulišu prijavljivanje za praćenje rada Komisije.

(2) Posmatrači kojima je Komisija odobrila praćenje rada Komisije na sprovođenju neposrednih izbora za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina, imaju pravo da prate rad na elektorskoj skupštini bez posebne prijave Komisiji, uz obavezu nošenja odgovarajuće akreditacije.

Član 30

(1) Komisija posebnom odlukom propisuje obrasce za vršenje izbornih radnji utvrđenih zakonom i ovim uputstvom.

(2) Tekst obrazaca za podnošenje liste kandidata, tekst glasačkog listića, tekst obrasca zapisnika o radu na elektorskoj skupštini i tekst uverenja o izboru za člana nacionalnog saveta nacionalne manjine štampaju se na srpskom jeziku, ćirilicom.

(3) Ako se na elektorskoj skupštini vrši izbor članova nacionalnog saveta nacionalne manjine čiji su jezik i pismo u službenoj upotrebi u najmanje jednoj jedinici lokalne samouprave, tekstovi materijala iz stava 2. ovog člana, izuzev zapisnika o radu na elektorskoj skupštini, štampaju se dvojezično, odnosno i na jeziku i pismu nacionalne manjine, i to tako što se tekst na jeziku i pismu nacionalne manjine štampa ispod teksta na srpskom jeziku i ćirilici, u istom obliku i sa istom veličinom slova.

Član 31

Ovo uputstvo stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Napomene

Prečišćen tekst Uputstva za sprovođenje elektorske skupštine za izbor članova nacionalnih saveta nacionalnih manjina obuhvata:
1. Uputstvo za sprovođenje elektorske skupštine za izbor članova nacionalnih saveta nacionalnih manjina ("Službeni glasnik RS", broj 113/14);
2. Odluku o izmenama i dopunama Uputstva za sprovođenje elektorske skupštine za izbor članova nacionalnih saveta nacionalnih manjina ("Službeni glasnik RS", broj 57/18), iz koje su izostavljeni član 11. kojim je sekretar Republičke izborne komisije ovlašćen da utvrdi prečišćen tekst Uputstva i kojim je propisano objavljivanje prečišćenog teksta Uputstva u "Službenom glasniku Republike Srbije" i član 12. kojim je utvrđeno stupanje na snagu Odluke po njenom objavljivanju u "Službenom glasniku Republike Srbije".