PRAVILNIKO OBLIKU I NAČINU VRŠENJA UNUTRAŠNJE KONTROLE U TRŽIŠNOJ INSPEKCIJI("Sl. glasnik RS", br. 63/2018) |
Ovim pravilnikom bliže se propisuju oblik i način vršenja unutrašnje kontrole u tržišnoj inspekciji, odnosno nadzor nad postupanjem tržišnih inspektora i službenika ovlašćenih za vršenje inspekcijskog nadzora u oblasti iz nadležnosti tržišne inspekcije, (u daljem tekstu: unutrašnja kontrola).
Vršenjem unutrašnje kontrole se na jedinstven način i primenom utvrđenih procedura, u okviru propisanih ovlašćenja i datog naloga, kontroliše zakonitost u vršenju poslova inspekcijskog nadzora, postupanje u primeni propisa u obavljanju inspekcijskog nadzora, ažurnost rada, izvršavanje drugih poslova koja proističu iz zadatih radnih ciljeva i naloga, kao i poštovanje propisanog kodeksa ponašanja, odnosno pravilnost rada tržišnog inspektora i službenika ovlašćenog za vršenje inspekcijskog nadzora u oblasti iz nadležnosti tržišne inspekcije (u daljem tekstu: kontrolisani subjekat).
Cilj delovanja unutrašnje kontrole je ostvarenje zakonitosti i savesnosti u sprovođenju zakona kojim se uređuje inspekcijski nadzor i posebnih zakona iz nadležnosti tržišne inspekcije kojima se uređuje inspekcijski nadzor, podrška i podsticaj subjektu kontrole radi kvalitetnog i odgovornog pristupa realizaciji zadatih radnih ciljeva i poslova, podsticanje na bolje rezultate rada i stvaranje uslova za podizanje nivoa kvaliteta rada i uslova za stručno usavršavanje, ujednačavanje inspekcijske prakse i sprečavanje korupcije.
Inspektor unutrašnje kontrole je državni službenik raspoređen na radnom mestu za vršenje poslova unutrašnje kontrole, koji obavlja poslove unutrašnje kontrole.
Inspektor unutrašnje kontrole je samostalan i dužan da postupa nepristrasno, savesno i odgovorno, sa visokim nivoom stručnog znanja i profesionalizma, uz puno poštovanje dostojanstva i ličnog integriteta kontrolisanog subjekta.
Unutrašnja kontrola vrši se, u skladu sa prirodom predmeta kontrole i potrebama utvrđivanja tačnog i potpunog činjeničnog stanja:
1) kao kancelarijska - u službenim prostorijama inspektora unutrašnje kontrole;
2) kao terenska - izvan službenih prostorija inspektora unutrašnje kontrole, radi provere rada kontrolisanog subjekta i osnovane sumnje na koruptivne radnje.
Terenska, odnosno kancelarijska kontrola vrši se:
1) redovno - saglasno godišnjem planu rada unutrašnje kontrole;
2) vanredno - na zahtev državnog organa, pravnog ili fizičkog lica koje predoči činjenice koje ukazuju na potrebu da se izvrši unutrašnja kontrola, odnosno ukazuju na osnovanu sumnju u nezakonit, nesavestan i neprofesionalan rad kontrolisanog subjekta.
U vršenju unutrašnje kontrole primenjuje se utvrđena kontrolna lista za unutrašnju kontrolu.
Kontrolisani subjekat može primeniti kontrolnu listu unutrašnje kontrole za samoproveru i izveštaj o samoproveri dostaviti unutrašnjoj kontroli.
Rukovodilac unutrašnje kontrole izdaje pisani nalog za vršenje unutrašnje kontrole, koji obavezno sadrži: podatke o inspektoru unutrašnje kontrole, kontrolisanom subjektu, obliku i vrsti unutrašnje kontrole, vremenu i rokovima vršenja unutrašnje kontrole, opis predmeta i cilj vršenja unutrašnje kontrole i zadatke koje u vršenju kontrole ima inspektor unutrašnje kontrole, kao i uputstvo da li se vršenje unutrašnje kontrole započinje sa ili bez najave kontrolisanom subjektu, odnosno njegovom neposrednom rukovodiocu.
U vršenju unutrašnje kontrole, inspektor unutrašnje kontrole vezan je sadržinom naloga, odnosno utvrđenim predmetom kontrole.
Ako se u toku vršenja unutrašnje kontrole otkrije nezakonitost, odnosno nepravilnost u radu kontrolisanog subjekta, koja je izvan granica datih nalogom, inspektor unutrašnje kontrole o tome odmah obaveštava neposrednog rukovodioca, koji će mu dati uputstvo o načinu daljeg postupanja, i pribavlja dopunu tog naloga. Zahtev za dopunski nalog inspektor unutrašnje kontrole konstatuje u zapisniku o vršenju unutrašnje kontrole.
Inspektor unutrašnje kontrole u pisanom obliku obaveštava kontrolisanog subjekta, odnosno njegovog neposrednog rukovodioca o predstojećoj unutrašnjoj kontroli, najkasnije tri radna dana pre početka kontrole.
Izuzetno, sa vršenjem unutrašnje kontrole, u opravdanim slučajevima, odnosno kada je utvrđivanju činjenica neophodno pristupiti bez odlaganja, radi preduzimanja hitnih mera, može se započeti bez prethodnog obaveštenja, s tim što se razlozi za izostavljanje obaveštenja navode u nalogu.
Kada je uredno obavešten o predstojećoj unutrašnjoj kontroli, kontrolisani subjekat dužan je da bude prisutan na mestu vršenja nadzora.
Unutrašnja kontrola započinje uručenjem pisanog naloga kontrolisanom subjektu, na službenu elektronsku adresu.
Izuzetno, sa vršenjem unutrašnje kontrole, u opravdanim slučajevima, odnosno kada je utvrđivanju činjenica neophodno pristupiti bez odlaganja, radi preduzimanja hitnih mera, može se započeti bez prethodnog uručenja naloga, što se posebno obrazlaže u zapisniku.
Unutrašnja kontrola, u granicama datog naloga, vodeći računa da ne naruši samostalnost u radu kontrolisanog subjekta, ovlašćena je da:
1) proverava zakonitost i ažurnost u vršenju poslova inspekcijskog nadzora;
2) proverava poštovanje propisanih uputstava, odnosno procedura;
3) proverava ostale poslove radnog mesta utvrđenih radnim ciljevima;
4) proverava savesno izvršavanje dužnosti iz radnog odnosa;
5) proverava odnos prema strankama, neposrednom rukovodiocu, kao i prema drugim licima zaposlenim u sektoru, kao i postupanje saglasno etičkom kodeksu ponašanja;
6) ostvari uvid u inspekcijske predmete i izveštaje, uključujući i one koji su uneti u informacioni sistem koji koristi tržišna inspekcija;
7) obavi razgovor sa podnosiocem predstavke i inspektorom, odnosno službenim licem inspekcije na koje se predstavka odnosi i njegovim neposrednim rukovodiocem;
8) uzme izjavu od kontrolisanog subjekta, neposrednog rukovodioca i drugih zaposlenih, kao i drugih lica.
Kontrolisani subjekat, odnosno njegov neposredni rukovodilac u obavezi je da inspektoru unutrašnje kontrole, pored predmeta iz vršenja inspekcijskog nadzora, predoči i stavi na raspolaganje svu drugu dokumentaciju, kao što su radni ciljevi, nalozi pretpostavljenog, evidencije dolaska, odnosno odlaska sa posla i ostalu relevantnu dokumentaciju.
Inspektor unutrašnje kontrole sačinjava zapisnik o izvršenoj unutrašnjoj kontroli, koji sadrži:
1) naziv organa;
2) broj i datum naloga;
3) mesto, dan i čas kada se radnja preduzimala;
4) navođenje radnji koje su preduzete, njihov tok i sadržinu;
5) podatke o predmetu vršenja unutrašnje kontrole;
6) lična imena inspektora unutrašnje kontrole, kontrolisanog subjekta i drugih prisutnih lica;
7) navođenje dokumenata, odnosno isprava u koje je ostvaren uvid, izjave kontrolisanog subjekta i njegovog neposrednog rukovodioca, kao i opis i sadržinu drugih dokaza koji su izvedeni u postupku (uviđaj, svedoci i dr.);
8) činjenično stanje utvrđeno u kontroli;
9) vreme završetka vršenja unutrašnje kontrole;
10) potpis inspektora unutrašnje kontrole i kontrolisanog subjekta;
11) priloge zapisniku, koji čine njegov sastavni deo.
Zapisnik predstavlja dokaz o toku i sadržini preduzetih radnji i datih izjava.
Inspektor unutrašnje kontrole i kontrolisani subjekat potpisuju svaku stranu zapisnika.
Kontrolna lista, potpisana od strane inspektora unutrašnje kontrole i kontrolisanog subjekta, je prilog i sastavni deo zapisnika.
Prilog i sastavni deo zapisnika su i kopije dokumenata, odnosno isprava i drugi dokazi, na osnovu kojih je utvrđeno činjenično stanje konstatovano zapisnikom.
Zapisnik se sačinjava u tri istovetna primerka, od kojih dva primerka zadržava inspektor unutrašnje kontrole, a jedan kontrolisani subjekat.
Inspektor unutrašnje kontrole je u obavezi da sačini nalaz stanja o izvršenoj unutrašnjoj kontroli i rezultatima rada kontrolisanog subjekta u roku od pet radnih dana nakon izvršene unutrašnje kontrole.
U zavisnosti od sadržine naloga i utvrđenog činjeničnog stanja konstatovanog zapisnikom, inspektor unutrašnje kontrole, u nalazu, za svaki od elemenata provere iz člana 9. ovog pravilnika i za sve elemente ukupno, utvrđuje stepen usklađenosti postupanja kontrolisanog subjekta, koji iskazuje kao:
1) naročito visok;
2) visok;
3) zadovoljavajući;
4) nizak;
5) nezadovoljavajući.
Inspektor unutrašnje kontrole nalaz dostavlja kontrolisanom subjektu i njegovom neposrednom rukovodiocu.
Nalaz, pored elemenata iz člana 11. ovog pravilnika, čini prilog i sastavni je deo predmeta unutrašnje kontrole.
Kontrolisani subjekat ima pravo da stavi primedbe na nalaz u roku od pet dana od dana prijema nalaza. Kontrolisani subjekat primedbe dostavlja inspektoru unutrašnje kontrole.
Inspektor unutrašnje kontrole u obavezi je da, u roku od pet radnih dana od dana prijema primedbi, izvrši ocenu svih primedbi i pisano obrazloženje na sve stavljene primedbe dostavi svom neposrednom rukovodiocu.
Ako su primedbe osnovane, inspektor unutrašnje kontrole može da izmeni prethodni nalaz i da tu odluku posebno obrazloži, kao i da izmenjeni nalaz dostavi kontrolisanom subjektu i svom neposrednom rukovodiocu.
Inspektor unutrašnje kontrole ovlašćen je i dužan da predloži odgovarajuće mere, u skladu sa nalazom.
Inspektor unutrašnje kontrole u obavezi d je a predloži jednu ili više mera u slučaju nalaza "nezadovoljavajući", koje su usmerene ka unapređenju rada, odnosno otklanjanju nezakonitog i nepravilnog rada u vršenju poslova inspekcijskog nadzora od strane kontrolisanog subjekta u cilju sprečavanje ponavljanja uočenih propusta.
Mere koje je inspektor unutrašnje kontrole ovlašćen da predloži jesu:
1) dodatna obuka kontrolisanog subjekta, sa predlogom načina obuke;
2) kontinuirana edukacija u određenim oblastima nadzora;
3) preporuka neposrednom rukovodiocu da, u određenom vremenskom periodu, angažuje kontrolisanog subjekta na manje složenim poslovima inspekcijskog nadzora;
4) upućivanje kontrolisanog subjekta na zajedničko vršenje inspekcijskog nadzora sa tržišnim inspektorom, čiji je stepen usklađenosti postupanja "naročito visok", "visok" ili "zadovoljavajući";
5) druge primerene mere.
Postupanje saglasno predloženim merama, odnosno aktu nadležnog lica kojim se obezbeđuje sprovođenje mera, obavezuje kontrolisanog subjekta i neposrednog rukovodioca.
Izveštaj inspektora unutrašnje kontrole uzima se u obzir kod kvartalnog, odnosno godišnjeg ocenjivanja kontrolisanog subjekta.
Ako prilikom vršenja unutrašnje kontrole, inspektor unutrašnje kontrole uoči takve nezakonitosti, odnosno nepravilnosti, koje čine povredu radne dužnosti, prekršaj ili krivično delo, dužan je da o tome, bez odlaganja, radi daljeg postupanja, obavesti rukovodioca unutrašnje kontrole.
Unutrašnja kontrola inspekcije inicira pokretanje odgovarajućih postupaka za utvrđivanje odgovornosti kontrolisanog subjekta: disciplinski, prekršajni i krivični postupak.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".