PROGRAM KORIŠĆENJA SREDSTAVA BUDŽETSKOG FONDA ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE GRADA POŽAREVCA ZA 2018. GODINU ("Sl. glasnik grada Požarevca", br. 15/2017 i 4/2018)

I. Skupština Grada Požarevca na sednici održanoj dana 17. decembra 2009. godine pod brojem: 01-06-144/17 donela je Odluku o obrazovanju budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca poštujući odredbe člana 100. Zakona o zaštiti životne sredine ("Službeni glasnik Republike Srbije", br. 135/04, 36/09 - dr. zakon, 72/09 - dr. zakon, 43/11 - odluka US i 14/16) a u skladu sa Zakonom kojim se uređuje budžetski sistem. Budžetski Fond za zaštitu životne sredine Grada Požarevca je obrazovan u cilju finansiranja aktivnosti iz Programa zaštite životne sredine, kao i priprema, sprovođenja i razvoja akcionih planova koji razrađuju regulatorne i institucionalne aktivnosti, aktivnosti monitoringa, studija, izrade projektne dokumentacije, ekonomskih i finansijskih instrumenata, informisanja, obrazovanje i kapitalne investicije iz oblasti očuvanja, korišćenja, zaštite i unapređenja životne sredine na teritoriji Grada Požarevca.

II. Skupština Grada Požarevca je donela Program korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu broj: 011-06-204/5 od 28. decembra 2017. godine za koji je dobijena saglasnost Ministarstva zaštite životne sredine broj: 401-00-00648/2017-02 od 18.12.2017. godine. Navedeni Program sadrži 33 projekta ukupne vrednosti 914.677.478,00 dinara.

III. U okviru prenamene sredstava od realizovanih projekata po izjašnjenjima korisnika sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca iz prethodnog perioda i to JP "Toplifikacija" Požarevac je dostavilo dopis br. 1789/3 od 04. 04. 2018. godine, naš br. 14-40-776/2018 od 05. 04. 2018. godine o povraćaju sredstava u iznosu od 89.706.947,00 dinara. Po obaveštenju Odeljenja za budžet i finansije br. 03-40-307/2018-4 od 16.04.2018. godine obezbeđena su sredstva za prenamenu u ukupnom iznosu od 135.301.001,00 dinara (u navedeni iznos su uračunata i sredstva JP "Toplifikacija") kao i sredstava od očekivanih prihoda u 2018. godini u iznosu od 362.893.453,00 dinara. Ukupno raspoloživa sredstva za dopunu Programa korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu iznose 498.194.454,00 dinara.

Posle izrade Programa druge izmene i dopune Programa korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu preostaju neraspoređena sredstva u iznosu od 220.713.149,00 dinara.

IV. Vrši se izmena naziva korisnika sredstava, u odnosu na usvojeni Program korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu na osnovu zahteva korisnika sredstava budžetskog Fonda i to:

JKP "Komunalne službe" Požarevac zahtev br. 01-1335/1 od 27. 03. 2018. godine po kome traže u tabelarnom prikazu promenu korisnika sredstava sa "Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca" menja se i glasi JKP "komunalne službe" Požarevac za svih šest projekata u tabeli 1. Program upravljanja otpadom i održavanje čistoće grada:

- Nabavka specijalnog vozila autosmećara u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca. Odobrena sredstava 15.000.000,00.

- Nabavka specijalnog vozila autočistilice u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca - 2 komada. Odobrena sredstava 17.000.000,00.

- Nabavka specijalnog vozila autocisterna u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom i održavanja čistoće na teritoriji Grada Požarevca - 2 komada. Odobrena sredstva 23.000.000,00.

- Nabavka specijalnog vozila za pranje kontejnera u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca. Odobrena sredstva 22.000.000,00.

- Nabavka kontejnera zapremine 1,1 m3 - oko 112 komada u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca. Odobrena sredstva 4.000.000,00.

- Nabavka kontejnera zapremine 5 m3 - oko 25 komada u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca. 3.000.000,00.

Kao i JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac zahtev br. 01-2443/1 od 16.04.2018. godine po kome traže u tabelarnom prikazu promenu korisnika sredstava sa "Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca" menja se i glasi JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac za 4 projekta.

U okviru tabele 2. Zaštita voda i upravljanja otpadnim vodama 2.1. Proširenje sistema sakupljanja otpadnih voda i to:

- Rekonstrukcija crpne stanice CS-3 u sklopu sistema sakupljanja otpadnih voda u ulici Stiškoj u Požarevcu. Odobrena sredstva 49.377.106,00.

Kao i u tabali 3. Zaštita podzemnih voda radi poboljšanja kvaliteta vode:

- Zamena azbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici PP odred. Odobrena sredstva 10.832.639,00.

- Zamena azbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici Crnogorska. Odobrena sredstva 5.605.343,00.

- Zamena azbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici Šeste Ličke divizije. Odobrena sredstva 9.165.167,00.

V. U skladu sa ukupno raspoloženim sredstvima u iznosu od 498.194.454,00 dinara i zahtevima korisnika sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca vrši se dopuna Programa korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu uvršćavanjem aktivnosti na realizaciji dvanaest projekata ukupne vrednosti 360.188.252,00 dinara na sledećim pozicijama:

Na zahtev JKP "Vodovod i kanalizacija" br. 01-2127/1 od 02. 04. 2018. godine dodaje se u okviru tabele na poziciju 3. Zaštita voda i upravljanja otpadnim vodama projekat:

- Uvođenje jedinstvenog SCADA nadzorno - upravljačkog sistema. Odobrena sredstva 42.291.750,00.

Na zahtev Službe za investicije Gradske uprave Grada Požarevca br. 14-40-862/2018 od 19.04.2018. godine potrebno je dopuniti poziciju u tabeli 4. Zaštita zemljišta od štetnog uticaja vode dodaju se kod korisnika sredstava "Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca" još 2 projekta i to:

- Uređenje neregulisanog korita Stare Mlave (400m) nizvodno od železničkog mosta u Bratincu. Odobrena sredstva 4.833.301,00.

- Uređenje napuštenog korita "Stara Mlava" od Nabrđa do Trnjana (PR78 km3 + 900 do PR 133 km6 +572.50) - Faza 5. Odobrena sredstva 53.066.723,00.

Na zahtev GO Kostolac br. 03-403-461/18 od 13.04.2018. godine dodaje se u okviru tabele na poziciji 5. Poboljšanje stanja prirode, zemljišta i zelenih površina projekat:

- Zamena, rekonstrukcija i formiranje novog drvoreda na području grada Kostolca kao i rekonstrukcija drvoreda i uređenje zelene površine u centralnom parku u Kostolcu - Druga faza. Odobrena sredstva 46.691.542,00.

Na zahtev JP "Toplifikacija" Požarevac br. 1789/2 od 03. 04. 2018. godine dodaju se u okviru tabele na poziciji 6. Poboljšanje kvaliteta vazduha - smanjenje broja individualnih ložišta (zagađivača) širenjem sistema daljinskog grejanja, toplifikacione mreže 3 nova projekta i to:

- Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Cane Babović 1" u ulicama Cane Babović 1-33A i 2-18, Požarevački partizanski odred 1-43, Slobodarska 2-48, Voje Bogdanovića 1-7 i 2-16 i Filipa Višnjića 1-19g i 8-18. Odobrena sredstva 65.238.000,00 dinara.

- Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Crnogorska" u ulicama Crnogorska 1-25, Lovćenska 2-10 i 3-9, Ljutice Bogdana 2-4 i 3-5, Šeste Ličke 53-65, Požarevački partizanski odred 50-68 i Fruškogorske 1-5. Odobrena sredstva 43.254.000,00 dinara.

- Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Sokobanjska" u ulicama Šesta Lička 61-75a, Sokobanjska 2-14 i 11-27, Koče Pacina 1-7 i 2-14 i Vlade Zečevića 1 i 2-16. Odobrena sredstva 15.056.000,00 dinara.

Ukupan iznos za realizaciju navedena 3 projekta iznosi 123.548.000,00 dinara.

Na zahtev JP "Toplifikacija" Požarevac br. 1789/3 od 04. 04. 2018. godine dodaju se u okviru tabele na poziciji 6. Poboljšanje kvaliteta vazduha - smanjenje broja individualnih ložišta (zagađivača) širenjem sistema daljinskog grejanja, toplifikacione mreže 5 nova projekta i to:

- TPS Alekse Dundića u iznosu od 50.071.875,00 dinara ul. Narodnog Fronta 1-15, Prva Proleterska 16-24, Georgi Dimitrova 21-29 i 20-26, Alekse Dundića 19-37 i 22-38, Barska 19-29 i 24-38, Đoke Pajkovića 25-37 i 26-36, Grgura Vujovića 31-39 i 28-34, Aleksandra Ivanovića 29-47 i Sedam Sekretara SKOJ-a 1.7 a u Požarevcu,

- TPS Cane Babović 39 u iznosu od 6.064.636,00 dinara izgradnja TPS 6/76.

- TPS Šesta Lička 85 u iznosu od 6.064.636,00 dinara izgradnja TPS 9/85.

- TPS Moravska 22 u iznosu od 6.064.636,00 dinara i izgradnja TPS i priključnog toplovoda TPS 3/65 + 19/58.

- TPS Ilije Gojkovića u iznosu od 21.441.153,00 dinara izgradnja na lokaciji ITPS u Požarevcu od ulice Đure Đakovića

Ukupan iznos sredstava za realizaciju navedena 5 projekta iznosi 89.706.936,00 dinara.

Posle dopune navedenog Programa preostaju neraspoređena, neutrošena sredstva u iznosu od 220.713.149,00 dinara.

VI. Ukupan iznos sredstava za realizaciju aktivnosti na 45 projekata po Programu druge izmene i dopune Programa korišćenja sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine u 2018. godini iznosi 1.192.158.783,00 dinara. Prilikom izrade Odluke o budžetu Grada Požarevca Rebalans - 1 za 2018. godinu potrebno je navedeni iznos odobrenih sredstava po projektima rasporediti korisnicima sredstava.

VII. Posle utvrđivanja od strane Gradskog veća Grada Požarevca, Program druge izmene i dopune Programa budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine Grada Požarevca za 2018. godinu dostaviti na saglasnost Ministarstvu zaštite životne sredine, a nakon dobijanja iste, dostaviti Skupštini Grada Požarevca na donošenje.

TABELARNI PRIKAZ KORISNIKA SREDSTAVA PO AKTIVNOSTIMA NA REALIZACIJI PROJEKATA BUDŽETSKOG FONDA ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE GRADA POŽAREVCA PO PROGRAMU DRUGE IZMENE I DOPUNE PROGRAMA ZA 2018. GODINU

1. Program upravljanja otpadom i održavanja čistoće grada

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
JKP "Komunalne službe" Požarevac	Nabavka specijalnog vozila autosmećara u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca.	15.000.000,00
	Nabavka specijalnog vozila autočistilice u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca - 2 komada.	17.000.000,00
	Nabavka specijalnog vozila autocisterna u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom i održavanja čistoće na teritoriji Grada Požarevca - 2 komada.	23.000.000,00
	Nabavka specijalnog vozila za pranje kontejnera u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca.	22.000.000,00
	Nabavka kontejnera zapremine 1,1 m3 - oko 112 komada u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca.	4.000.000,00
	Nabavka kontejnera zapremine 5 m3 - oko 25 komada u okviru realizacije plana upravljanja komunalnim otpadom na teritoriji Grada Požarevca.	3.000.000,00

Navedena investiciona ulaganja u specijalne mašine i vozila, prepoznata su investicionim planovima JKP "Komunalne službe" Požarevac, kao tehnički resursi, koji bi omogućili brži, kvalitetniji i bezbedniji rad i pružanje usluga za koje je preduzeće i osnovano.

Predmetna specijalna vozila bi omogućila brže, kvalitetnije i autonomnije pružanje usluge održavanja zelenila, zatim održavanja javne higijene, i produžila životni vek kontejnerskim posudama za sakupljanje komunalnog otpada od 1,1 m3 i 5 m3, omogućila bolje pružanje usluge javne higijene, sortiranje otpada na deponiji i odvajanje reciklabila, kao i poboljšanje usluge iznošenja komunalnog otpada od građana, respektivno.

2. Zaštita voda i upravljanje otpadnim vodama

2.1. Proširenje sistema sakupljanja otpadnih voda

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Vrednost
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Izgradnja sistema sakupljanja otpadnih voda u ulici Železnička - preko pruge ka ulici Baje Sekulića.	26.211.008,00
	Izgradnja IV. faze primarnog voda sistema sakupljanja otpadnih voda u naseljima Lučica, Prugovo i Poljana - nastavak fazne izgradnje iz 2015 i 2016. godine - fekalne kanalizacije sa Crpnom Stanicom 6.	28.200.000,00
JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac	Rekonstrukcija crpne stanice CS-3 u sklopu sistema sakupljanja otpadnih voda u ulici Stiškoj u Požarevcu.	49.377.106,00
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Izgradnja sekundarnog sistema za sakupljanje otpadnih voda fekalna kanalizacija u ulici Porečka od restorana Gem do uliva u kolektor u ulici Knez Milošev Venac u Požarevcu.	2.476.562,00
	Izgradnja sistema sakupljanja otpadnih voda u ulici Požarevački partizanski odred (od ulice Kobasove do ulice Cara Dušana).	7.837.858,00
	Izgradnja sekundarnog sistema za sakupljanje otpadnih voda fekalna kanalizacija u ul. Milice Srpkinje (od ulice PP Odred do uliva u ulici Cane Babović 640m - obuhvaćen i deo Stevana Jakovljevića 80 m).	8.852.880,00
	Izgradnja sekundarnog sistema za sakupljanje otpadnih voda fekalna kanalizacija u ul. Tanaska Rajića (od uliva u ulici PP Odred, do kraja ulice).	3.139.458,00
	Izgradnja sekundarnog sistema za sakupljanje otpadnih voda fekalna kanalizacija u ul. Rodoljuba Čolakovića (od uliva u ulicu PP Odred do kraja ulice).	2.409.950,00
	Izgradnja sekundarnog sistema za sakupljanje otpadnih voda fekalna kanalizacija u ul. Bočni sokak koji izlazi na ulicu PP Odred (od uliva u PPO do kraja sokaka).	2.518.812,00

2.2 Proširenje sistema sakupljanja atmosferskih otpadnih voda

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Zaštita površinskih voda od zagađenja-Brežanskog kanala. Izgradnja Druge - A faze Južnog sliva kišne kanalizacije.	133.728.900,00

U Požarevcu je projektovan separacioni kanalizacioni sistem, gde je odvojena kišna kanalizacija sa direktnim ulivanjem u "Brežanski kanal" i fekalna kanalizacija sa sistemom za prečišćavanje, koji je bio projektovan da primi i delimično prečišćene industrijske otpadne vode.

Fekalna kanalizacija ne postoji u svim delova grada iako se neprekidno širi, tako da još uvek postoji veliki broj septičkih jama. Daljom izgradnjom kanalizacione mreže stvorili bi se uslovi da se smanji negativan uticaj otpadnih voda na podzemne vode.

Ranijih godina izgrađenost kanalizacionog sistema ni približno nije pratila razvoj vodovodne mreže. Kao posledica ovoga, uobičajena pojava je bila, da se bunari pretvaraju u septičke jame po priključenju na vodovod, ili da se koriste septičke jame izgrađene od vodopropusnih materijala u čije dno su se često ubacivale perforirane cevi. Na taj način ostvarivala se komunikacija sanitarnih i podzemnih voda, što je dovodilo do zagađivanja prvog vodonosnog sloja na širem prostoru grada.

Poslednjih godina situacija se promenila, kanalizaciona mreža se širi, ali njena izgrađenost još uvek ne prati širenje mreže vodovoda.

3. Zaštita podzemnih voda radi poboljšanja kvaliteta vode

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Zamena azbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulicama Hajduk Veljkova i Porečka.	21.600.000,00
JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac	Zamena asbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici PP odred.	10.832.639,00
	Zamena asbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici Crnogorska.	5.605.343,00
	Zamena asbestno-cementnih vodovodnih cevi, rekonstrukcija vodovodne mreže u ulici Šeste Ličke divizije.	9.165.167,00
	Izrada Studije opravdanosti sa Idejnim projektom PPOV-a Požarevca.	25.000.000,00
	Monitoring na sistemu kanalisanja otpadnih voda a sve u cilju smanjenja otpadnih voda u podzemlju kao posledica mešanja pijaće i otpadne vode.	7.200.000,00
	Uvođenje jedinstvenog SCADA nadzorno - upravljačkog sistema	42.291.750,00

Zamena asbestno-cementnih vodovodnih cevi

Tendencija postavljanja azbest-cementnih cevi 50-ih godina prošlog veka uslovila je da kao i u većini gradova u Srbiji ona primarna mreža sistema vodosnabdevanja, ali i koja je usled savremenih antropogenih faktora u fazi raspada, što ima za posledicu česta oštećenja na mreži vodovoda. Kao intenzivna akcija započelo sa rekonstrukcijom mreže i zamenom štetnog po zdravlje i okolinu azbestno-cementnog cevovoda u Požarevcu na više lokacija.

Monitoring na sistemu kanalisanja otpadnih voda vodom a sve u cilju smanjenja ukupne otpadne vode u podzemlju kao posledica mešanja pijaće i otpadne vode.

Netretirane, odnosno neprečišćene otpadne predstavljaju ključne izvore zagađenja na teritoriji Grada Požarevca.

Određivanje sastava i količine ispuštenih otpadnih voda čine osnovne polazne podatke za svako planiranje, projektovanje i upravljanje otpadnim vodama. Sprovođenjem organizovanog monitoringa na teritoriji koju pokriva postojeći sistem fekalne kanalizacije stvorili bi se osnovni uslovi za odabir pravilne tehnologije i postupaka tretmana otpadnih voda, borba protiv urbanih poplava, a sve u cilju efikasne zaštite životne sredine, planiranje prevencije nastajanja akcidenta.

Izrada Studije opravdanosti sa Idejnim projektom PPOV-a Požarevca.

Dalji razvoj kanalizacionog sistema je od izuzetne važnosti za Grad Požarevac. Trenutno ne postoji postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda. Sva otpadna voda se prikuplja i ispušta u Brežanski kanal (vodotok II reda), a odmah posle, kanal se uliva u reku veliku Moravu. Posledica ovakvog stanja je da je kvalitet vode u Brežanskom kanalu znatno pogoršan.

Imajući u vidu da reka Morava, kao recipijent, predstavlja rizičan recipijent, potom veličinu Grada Požarevca, izgradnja PPOV-a bi imale višestruke pozitivne efekte na kvalitet vode u reci Velika Morava.

Projekat će omogućiti značajno smanjenje zagađenja podzemne vode i smanjenje zagađenja vode u Brežanskom kanalu i reci Velika Morava a samim tim i značajne pozitivne efekte na uslove života svih stanovnika i zaštite životne sredine.

Jedinstveni SCADA nadzorno-upravljački sistema u JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac - analiza primene sa aspekta zaštite životne sredine

Osnovno načelo sistema zaštite životne sredine jeste načelo održivog razvoja. Održivi razvoj, po definiciji jeste, integralni ekonomski, tehnološki, socijalni i kulturni razvoj usklađen sa potrebama zaštite i unapređenja životne sredine koji omogućava sadašnjim i budućim generacijama zadovoljenje potreba i poboljšanje kvaliteta života.

Integralno upravljanje vodnim resursima je složeno i zahtevno, a obuhvata skup mera i aktivnosti usmerenih na održavanje i unapređenje vodnog režima, obezbeđivanje potrebnih količina voda zahtevanog kvaliteta za različite namene, zaštitu voda od zagađenja, kao i zaštitu od štetnog dejstva voda. Jedan od osnovnih principa politike EU, osim osnovnih kao što su pravilno upravljanje vodnim resursima, obezbeđivanje dobrog kvaliteta površinskih i podzemnih voda odnosi se i na primenu dostupnih naučnih i tehničkih saznanja kroz inovativnost pristupa.

Upravo ovim potrebama odgovara Jedinstveni SCADA nadzorno - upravljački sistem u JKP "Vodovod i kanalizacija" Požarevac. Glavna odlika sistema se ogleda u mogućnosti da sistem odgovori na ciljeve osnovnih principa zaštite životne sredine. Glavne ekološke odlike sistema su:

• Sistem je fleksibilan, jer postoji mogućnost proširenja delovanja i primenjiv je u različitim sferama, a ne samo u osnovnoj nameni za koju je predviđen, što je osnovni princip održivog razvoja,

• Sistem, kroz mogućnost praćenja zadatih parametara (npr. prisustvo metala, pojava visokog nivoa opterećenja organskom materijom (HPK/BPK), prekoračenje definisanih parametara za sistem za sakupljanje i odvođenje otpadnih voda i dr.) doprinosi implementaciji mera prevencije u akcidentnim situacijama,

• Mogućnost prikupljanja podataka doprinositi unapređenju analizi uticaja sistema na životnu sredinu,

• Sistematično arhiviranje podataka doprinosi lakšem izveštavanju ka Agenciji životne sredine,

• Daljinsko upravljanje doprinosi povećanju stepena energetske efikasnosti sistema,

• Sistem, merenjem količina vode i praćenjem parametara u vodi za piće obezbeđuje odgovarajući kvalitet vodosnadbevanja i samim tim lakši uvid u izbalansirano i pravično korišćenje vode, što je direktan odgovor na zahtev Okvirne direktive za vodu (koja predstavlja osnov za upravljanje vodnim resursima).

Uzimajući u obzir analizirane parametre zaključuje se da se implementacijom jedinstvenog SCADA nadzorno-upravljačkog sistema može na jednostavan način usmeravati i unapređivati zaštita akvatičnog sistema u smislu kontrole smanjenja emisija u vode, kontrole načina eksploatisanja voda, lakšeg upravljanja kvalitetom vode za piće. Na kraju, ono što je najbitnije jeste da postavka ovakvog sistema je pravi primer pravilne implementacije osnovnog principa životne sredine - principa održivog razvoja.

4. Zaštita zemljišta od štetnog dejstva voda

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Izvođenje sanacionih radova i čišćenje regulacionog korita reke Stara Mlava, a u cilju zaštite zemljišta od degradacija i snižavanja visokih podzemnih voda u zoni ugroženih naselja Bratinac i Nabrđe.	72.684.875,00
	Redovno održavanje i čišćenje rečnog kanala "Stara Mlava" u cilju normalnog funkcionisanja kanala od crpne stanice "Srećno" do Letnjikovca.	10.550.000,00
	Redovno održavanje i čišćenje Brežanskog kanala od gradskog hipodroma do uliva u Veliku Moravu u smislu nesmetane evakuacije površinskih i otpadnih voda.	6.560.000,00
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Uređenje neregulisanog korita Stare Mlave (400m) nizvodno od železničkog mosta u Bratincu	4.883.301,00
	Uređenje napuštenog korita "Stara Mlava" od Nabrđa do Trnjana (PR78 km3 + 900 do PR 133 km6 +572.50) - Faza 5	53.066.723,00

Sadašnje stanje u smislu ekeloško-sanitarnih parametara u delu Stare Mlave je jako loše. U izolovanim delovima starača koje sada nemaju prirodan oticaj tokom skoro cele godine prisutan je visok vodostaj zabarene stajaće vode. Njeno prisustvo je delom od infiltracionih voda od Mlave, kroz slojeve peskova i šljunkova, a delom od podzemnih voda iz pravca Stiga, čiji je nivo povećan prestankom rada površinskog kopa Ćirikovac i izmeštanjem površinskog kopa Drmno. Osim prirodnog zagađenja zabarenjem, obzirom da ova sela nemaju kanalizacioni sistem, prisutno je i zagađenje od brojnih septičkih jama i divljih evakuacionih priključaka od stajskih jama, a delovi starača su pretvoreni u deponije smeća.

Takođe, u brojnim objektima, i stambenim i podrumskim, uočljiv je uticaj podzemnih voda, što dodatno komplikuje stanje na ovom području. U letnjem periodu ovo područje je leglo komaraca, a zbog raskvašenosti terena nema uočljivog uzgajanja plemenitih kultura ni useva ni voćnjaka. S obzirom na sadašnje ekološko sanitarno stanje sistema "Stara Mlava" i neposrednog priobalja, kao i postojanje brojnih deponija smeća i septičkih jama, buduće kanalisanje naselja duž vodotoka predstavljalo bi veliki korak u pravcu unapređenja životne sredine. Obzirom na neposrednu blizinu sistema "Stara Mlava", bilo bi logično da se ovaj vodotok razmatra kao potecijalni recipijent otpadnih voda iz seoskih naselja. Imajući u vidu osnovnu funkciju sistema "Stara Mlava" u revitalizaciji eko-sistema, kao elementarni i fundametalni uslov nameće se prečišćavanje otpadnih voda, pre njihovog upuštanja u hidrotehnički sistem. Ako prihvatimo osnovno načelo da se kvalitet vode ne sme pogoršavati duž sistema to znači da bi kvalitet vode u sistemu "Stara Mlava" zavisio isključivo od kvaliteta vode reke Mlave na potezu vodozahvata. Sva nizvodna priključenja seoskih kanalizacija ne bi smela da pogoršavaju početni kvalitet vode u sistemu. Izgradnjom sistema "Stara Mlava" stvorili bi se elementarni preduslovi za poboljšanje ekološke situacije i generalno unapređenje životne sredine.

Permanentna cirkulacija vode u sistemu omogućila bi revitalizaciju lokalnog ekosistema. Stvorili bi se uslovi za razvoj svih kompatibilnih biljnih i životinjskih vrsta. S druge strane, biološkim i biotehničkim uređenjem priobalnih površina ostvario bi se sklad između suvozemnih i vodenih komponenti ekosistema. Konverzija određenih biljnih zajednica i uzgajanje plemenitijih kultura bi takođe doprineli unapređenju životne sredine

Uređenjem priobalnih površina ostvario bi se sklad između suvozemnih i vodenih komponenti ekosistema. Konverzija određenih biljnih zajednica i uzgajanje plemenitijih kultura bi takođe doprineli unapređenju životne sredine.

Pri razmatranju ekološke i sanitarne situacije duž budućeg sistema "Stara Mlava", treba istaći, da samo hidrauličko reaktiviranje vodotoka nije dovoljno za potpuno rešenje problema. Za suštinsko poboljšanje kvaliteta životne sredine na posmatranom području su neophodne i biotehničke i biološke mere kao i popravljanje kvaliteta vode Mlave. Bez dovoljne količine rastvorenog kiseonika, mnoge vrste akvatičnih organizama nisu sposobne da egzistiraju u vodi. Rastvoreni kiseonik se troši pri raspadanju, tj. degradaciji organske materije u vodi. Tako, veliki pomori riba najčešće nisu prouzrokovani direktnom toksičnošću prisutnog polutanta, već pojavom deficita kiseonika usled njegovog učešća u biodegradaciji tog polutanta. Kiseonik u površinske vode može dospeti apsorpcijom iz atmosfere, u kojoj je prisutan u količini od 20,95 zapreminskih %, ali se može i stvoriti u samoj vodi kao proizvod fotosinteze pri razmnožavanju vodenih algi. Raspadanjem organskih supstanci u vodi koncentracija kiseonika opada, što navodi na sumnju da je voda zagađena. Ali isto tako i mnoga neorganska jedinjenja troše kiseonik za svoju oksidaciju, pa je smanjenje kiseonika znak zagađenosti i tim jedinjenjima. Smanjenje kiseonika u vodi otežava život vodenim organizmima, pa može dovesti do trajnog poremećaja ekološke ravnoteže. Zbog toga kvantitativno određivanje kiseonika u vodi ima veliku važnost. Prisustvo rastvorenog kiseonika u otpadnim vodama je poželjno jer sprečava pojavu neprijatnih mirisa. Visoke vrednosti rastvorenog kiseonika ipak nisu poželjne u vodama za industrijsku primenu i za primenu u domaćinstvima jer pojačava koroziju gvožđa i čelika u distribucionom sistemu i bojlerima. Većina zemalja nije uspostavila standarde za pijaću vodu, izuzev Rusije koja daje vrednost MDK od 4 mg L-1. Pored ovog ekološkog i sanitarnog aspekta, potrebno je da se sagledaju i određene administrativne mere, u smislu donošenja propisa za regulisanje odnosa lokalnog stanovništva prema sistemu "Stara Mlava". Posebno se nameće tema značaja edukacije stanovništva, u cilju buđenja ekološke svesti. Iz svega možemo da zaključimo da je problem jako kompleksan i da rešenjem hidrotehničkih i ekološko-sanitarnih ciljeva, kao celine, stvorili bi se uslovi za funkcionisanje celog sistema - korišćenje voda za navodnjavanje i rekreaciju (ribolov,...) i kontrolisano ispuštanje otpadnih voda iz seoskih naselja. Na taj način bi sistem "Stara Mlava" dobio mnogo značajniju ulogu u ruralnom ambijentu rečne doline. Pojava zaberene vode kod Bubušinca. hidrotehničkih i ekološko-sanitarnih ciljeva, kao celine, stvorili bi se uslovi za funnkcionisanje celog sistema - korišćenje voda za navodnjavanje i rekreaciju (ribolov,...) i kontrolisano ispuštanje otpadnih voda iz seoskih naselja. Na taj način bi sistem "Stara Mlava" dobio mnogo značajniju ulogu u ruralnom ambijentu rečne doline.

5. Poboljšanje stanja prirode, zemljišta i zelenih površina

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
Grad Požarevac - Gradska uprava Grada Požarevca	Sistematsko uklanjanje ambrozije na teritoriji Grada Požarevca u 2018. godini.	5.000.000,00
Gradska opština Kostolac	Zamena, rekonstrukcija i formiranje novog drvoreda na području grada Kostolca kao i rekonstrukcija drvoreda i uređenje zelene površine u centralnom parku u Kostolcu - Prva faza.	15.000.000,00
	Zamena, rekonstrukcija i formiranje novog drvoreda na području grada Kostolca kao i rekonstrukcija drvoreda i uređenje zelene površine u centralnom parku u Kostolcu - Druga faza.	46.691.542,00

Područje Grada Požarevca siromašno je šumama iako je teritorija gradskih naselja Požarevac i Kostolac veoma siromašna sa urbanim zelenilom odnosno uređenim zelenim površinama. Ukupna površina šuma i šumskih zasada iznosi 3.278 ha. Proporcija teritorije pod šumom je 7% i daleko je ispod proseka Braničevskog okruga i Republike, što je posledica krčenja šuma za potrebe proširenja poljoprivrednih površina. Prirodna raznovrsnost vegetacije ukazuje na širok izbor biljnih vrsta koje bi trebalo koristiti u proširivanju površina pod šumama, urbanim zelenilom i slično.

6. Poboljšanje kvaliteta vazduha - smanjenje broja individualnih ložišta (zagađivača) širenjem sistema daljinskog grejanja, toplifikacione mreže

Korisnik sredstava	Naziv aktivnosti	Odobrena sredstva
JP "Toplifikacija" Požarevac	Širenje toplifikacione mreže - distributivna mreža i priključni toplovodi na lokaciji TPS 1/60, 2/60 i 10/60 - TPS "Miloša Obilića 36" u Požarevcu.	62.582.400,00
	Širenje toplifikacione mreže - distributivne mreže i priključnih toplovoda na lokaciji TPS 01/84+03/84 "Kučevačka" za objekte na adresama Ive Marinkovića, Žagubička, Kučevačka, Zaječarska i Crnotravska.	80.357.251,00
	Širenje toplifikacione mreže - distributivne mreže i priključnih toplovoda na lokaciji TPS 01/65+02/65 "Moravska 56" za objekte na adresama Moravska 36-66, Petrovačka 1-13 i 2-12, Cerska 1-13 i 2-12 i Borska 1-43, 2-36 i 42a-56.	48.911.540,00
	Širenje toplifikacione mreže - Nastavak toplovoda kroz Izvorsku ulicu, izgradnja prenosne toplovodne mreže - nastavak izgradnje gradske mreže u Izvorskoj ulici.	7.140.000,00
	Širenje toplifikacione mreže - distributivne mreže i priključnih toplovoda na lokaciji koja obuhvata objekte na adresama: Radisava Cvejića - neparna strana, Živana Cvejića, Feliksa Kanica, Desanke Maksimović, Viminacijum, Dragoljuba Đurića, M. Bogdanović, Pećka deo i Vojske Jugoslavije deo.	55.028.782,00
	Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Cane Babović 1" u ulicana Cane Babović 1-33A i 2-18, Požarevački partizanski odred 1-43, Slobodarska 2-48, Voje Bogdanovića 1-7 i 2-16 i Filipa Višnjića 1-19g i 8-18.	65.238.000,00
	Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Crnogorska" u ulicama Crnogorska 1-25, Lovćenska 2-10 i 3-9, Ljutice Bogdana 2-4 i 3-5, Šeste Ličke 53-65, Požarevački partizanski odred 50-68 i Fruškogorske 1-5.	43.254.000,00
	Izgradnja distributivne toplifikacione mreže na lokaciji TPS "Sokobanjska" u ulicama Šesta Lička 61-75a, Sokobanjska 2-14 i 11-27, Koče Pacina 1-7 i 2-14 i Vlade Zečevića 1 i 2-16.	15.056.000,00
	TPS Alekse Dundića ul. Narodnog Fronta 1-15, Prva Proleterska 16-24, Georgi Dimitrova 21-29 i 20-26, Alekse Dundića 19-37 i 22-38, Barska 19-29 i 24-38, Đoke Pajkovića 25-37 i 26-36, Grgura Vujovića 31-39 i 28-34,	50.071.875,00
	TPS Cane Babović 39 izgradnja TPS 6/76	6.064.636,00
	TPS Moravska 22 i izgradnja TPS i priključnog toplovoda TPS 3/65 + 19/58	6.064.636,00
	TPS Ilije Gojkovića izgradnja na lokaciji ITPS u Požarevcu od ulice Đure Đakovića	21.441.153,00
	TPS Šesta Lička 85 izgradnja TPS 9/85 dž	6.064.636,00
Gradska opština Kostolac	Širenje toplifikacione mreže - distributivna mreža i priključni toplovodi na lokaciji kruga gradske pijace u Kostolcu (nabavka opreme, građevinski i mašinsko montažni radovi).	40.000.000,00

Ukupno odobrena sredstva po ovom Programu o izmenama i dopunama Programa za 2018. godinu iznose: 1.192.158.783,00

Sa toplifikacijom Kostolca počelo se 1986. Godine, a 1996. godine je pokrenut je sistem za grejanje i u Požarevcu. Ukupna instalisana snaga potrošača toplotne energije gradskih naselja Požarevca i gradske opštine Kostolac iznosi 190 MW. Toplotni izvor za daljinsko grejanje su Termoelektrane "Kostolac A" i "Kostolac B" koji je dovoljan da snabdeva toplotnom energijom Kostolac, Požarevac i okolna seoska naselja. Izgrađen je magistralni vrelovod Kostolac-Požarevac dužine 12 km. Na magistralnom vrelovodu predviđeni su priključci za sledeća naseljena mesta: Kostolac, Klenovnik, Ćirikovac i Požarevac.

Upotrebom toplotne energije ostvaruju se značajne uštede u potrošnji čvrstih i tečnih goriva, električne energije, rudnog bogatstva, uštede u pogledu prostora za skladištenje uglja kao i mogućnost korišćenja toplotne energije za staklenike. Takođe, priključenjem toplifikacionog sistema gradskih naselja Požarevac i Kostolac sa okolnim naseljima na trajni izvor toplote u TE "Kostolac" smanjuje se broj izvora emisije aerozagađenja. Termoelektrana omogućava primenu odgovarajućih postrojenja za sanaciju aerozagađenja, a takođe se u kombinovanoj proizvodnji toplotne i električne energije smanjuje i toplotno zagađenje okoline. Sve ovo omogućuje povoljnije rešavanje ekoloških uslova.

VIII. Ovaj program objaviti u "Službenom glasniku Grada Požarevca".