UREDBAO PROGLAŠENJU SPOMENIKA PRIRODE "PEĆINSKI SISTEM SAMAR"("Sl. glasnik RS", br. 104/2018) |
Područje pećinski sistem Samar kao severoistočni deo planine Kalafat u jugoistočnoj Srbiji, stavlja se pod zaštitu kao Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar", koje se svrstava u I kategoriju zaštićenog područja, nacionalnog odnosno izuzetnog značaja (u daljem tekstu: Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar").
Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar" stavlja se pod zaštitu radi očuvanja geoloških, hidrografskih i bioloških vrednosti tunelskog pećinskog sistema fluvio-kraškog tipa. Pećinski sistem je razvijen u dva nivoa prohodnih kanala i sa jednim stalno potopljenim nivoom podzemne kraške cirkulacije. Značajan je i kao stanište retkih i endemičnih vrsta životinja i insekata, naročito vrste zglavkara gujinog češlja, više vrsta slepih miševa, velikog potkovičara, malog potkovičara, dugoprstog večernjaka i fosilnih nalaza životinja iz pleistocena i holocena.
Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar" nalazi se na teritoriji opštine Svrljig, KO Kopajkošara ukupne površine 56,50 ha, od čega je 21,74 ha u privatnoj svojini, a 34,76 ha u državnoj svojini.
Opis i grafički prikaz granice Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar" dati su u Prilogu - Opis granice i grafički prikaz Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar", koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Na području Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar" ustanovljava se režim zaštite II stepena.
Na površinama na kojima je ustanovljen režim zaštite II stepena, zabranjuje se:
1) u pećini:
(1) ulazak u pećinski sistem za potrebe naučnih istraživanja i drugih aktivnosti bez odgovarajuće pismene saglasnosti i pratnje upravljača;
(2) lomljenje i uništavanje pećinske morfologije;
(3) izvođenje radova u pećini radi uređenja pećine;
(4) sakupljanje biljaka i hvatanje, uznemiravanje i ubijanje pećinske entomofaune;
(5) sve druge aktivnosti unutar pećine koje na bilo koji način mogu ugroziti i oštetiti njene vrednosti;
2) na zaštićenim površinama izvan pećine:
(1) izvođenje zemljanih, građevinskih, šumarskih i drugih radova koji mogu izazvati procese erozije;
(2) promena namena površina;
(3) izgradnja nadzemnih energetskih vodova i antenskih stubova na zaštićenom prostoru;
(4) odlaganje i bacanje smeća;
(5) sakupljanje biljaka i uznemiravanje i ubijanje divljih životinja;
(6) sve druge aktivnosti na površinama izvan pećine, koje bi na neki način mogle ugroziti i oštetiti vrednosti ovog zaštićenog područja.
Na površinama na kojima je ustanovljen režim zaštite II stepena ograničava se:
1) obavljanje istraživačkih radova, monitoring stanja na zaštićenom području;
2) zaštita i unapređenje raznovrsnosti autohtonih, retkih i zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta i njihovih populacija i staništa;
3) prezentacije i popularizacija prirodnih vrednosti, kao i sve aktivnosti koje mogu imati značajan nepovoljan uticaj na prirodne i druge vrednosti zaštićenog područja;
4) izgradnja manjih objekata u tradicionalnom stilu radi prezentacija prirodnih i kulturnih vrednosti zaštićenog područja;
5) infrastrukturno uređenje prostora radi poseta, obrazovanja, rekreacije i turizma;
6) umereno povećanje površina pod šumskim ekosistemima i poboljšanje njihove strukture, raznovrsnosti i autohtonosti florističko-dendrološkog sastava.
Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar" poverava se na upravljanje Javnom preduzeću "Srbijašume" (u daljem tekstu: upravljač).
U obavljanju zakonom utvrđenih poslova upravljanja zaštićenim područjem, upravljač je dužan naročito da: se stara o zaštićenom području na način koji omogućava da se u potpunosti sprovedu propisane mere i aktivnosti zaštite u cilju očuvanja i unapređenja zaštićenog područja, vrši obeležavanje zaštićenog područja, donese plan upravljanja, donese akt o unutrašnjem redu na prostoru zaštićenog područja, obezbeđuje čuvarsku službu, obezbeđuje uslove za sprovođenje naučno-istraživačkih, obrazovnih, informativno propagandnih i drugih aktivnosti u skladu sa zakonom, obezbeđuje finansijska sredstva iz sopstvenih prihoda i iz naknada za korišćenje zaštićenog područja, kao i drugih izvora utvrđenih zakonom, se obraća nadležnim organima radi obezbeđivanja sredstava iz opštinskog i republičkog budžeta i drugih izvora prihoda.
Upravljač je dužan da izvrši upis delatnosti upravljanja zaštićenim područjem u skladu sa propisima kojima se uređuje klasifikacija delatnosti u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Očuvanje, unapređenje, održivo korišćenje i prikazivanje prirodnih i drugih vrednosti područja Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar" sprovodi se prema planu upravljanja koji donosi upravljač na period od deset godina (u daljem tekstu: Plan upravljanja), sa sadržinom i na način propisan zakonom kojim se uređuje zaštita prirode.
Plan upravljanja sadrži i preventivne mere zaštite od požara u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita od požara i propisima donetim na osnovu tog zakona.
Plan upravljanja upravljač donosi i dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo) najkasnije u roku od deset meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U postupku davanja saglasnosti na Plan upravljanja, Ministarstvo pribavlja mišljenja ministarstava nadležnih za poslove nauke, prosvete, kulture, rudarstva i energetike, privrede, vodoprivrede, građevinarstva, saobraćaja i prostornog planiranja, turizma i finansija.
Upravljač je dužan da jednom u tri godine analizira sprovođenje Plana upravljanja i ostvarene rezultate i po potrebi izvrši njegovu reviziju.
Do donošenja Plana upravljanja, upravljač će vršiti poslove na osnovu godišnjeg programa upravljanja koji je dužan da donese i dostavi Ministarstvu na saglasnost u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Godišnji program upravljanja iz stava 6. ovog člana sadrži naročito: sažet prikaz prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja, ciljeva zaštite i održivog korišćenja, mogućnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje; detaljan prikaz godišnjih zadataka na čuvanju, održavanju, unapređenju, prikazivanju i održivom korišćenju zaštićenog područja za potrebe nauke, obrazovanja, rekreacije i turizma i ukupnog socio-ekonomskog razvoja; prikaz konkretnih poslova na izradi i donošenju upravljačkih dokumenata, prvenstveno Plana upravljanja, akta o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi i akta o naknadi za korišćenje zaštićenog područja; prikaz zadataka na obeležavanju zaštićenog područja, zasnivanju informacionog sistema i protivpožarnoj zaštiti; prikaz subjekata i organizacionih i materijalnih uslova za izvršenje programa, visine i izvora potrebnih finansijskih sredstava.
Upravljač je dužan da obezbedi sprovođenje režima zaštite, odnosno unutrašnji red i čuvanje zaštićenog područja u skladu sa pravilnikom o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi koji donosi uz saglasnost Ministarstva u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U okviru sadržine propisane zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, pravilnikom iz stava 1. ovog člana bliže se utvrđuju zabranjeni radovi i aktivnosti, kao i pravila i uslovi obavljanja radova i aktivnosti koji su dopušteni na području Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar".
Pravilnik iz stava 1. ovog člana se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Upravljač je dužan da na propisan način obeleži Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar" i njegove spoljne granice, najkasnije u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Upravljač je dužan da zasnuje digitalnu bazu podataka, odnosno geografski informacioni sistem o prirodnim i stvorenim vrednostima, nepokretnostima, aktivnostima i drugim podacima od značaja za upravljanje Spomenikom prirode "Pećinski sistem Samar" u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Sredstva za sprovođenje Plana upravljanja obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije, od naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti upravljača i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Planovi uređenja prostora, šumske, lovne, poljoprivredne i druge osnove i programi koji obuhvataju Spomenik prirode "Pećinski sistem Samar" usaglasiće se sa Prostornim planom Republike Srbije, Planom upravljanja i režimima zaštite utvrđenim ovom uredbom.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
OPIS GRANICE I GRAFIČKI PRIKAZ SPOMENIKA PRIRODE "PEĆINSKI SISTEM SAMAR"
Granica Spomenika prirode "Pećinski sistem Samar" obuhvata katastarske parcele br. 2454, 2440, 2441, 2442, 2443, 2444, 2445/1, 2445/2, 2446, 2447, 2448, 2449, 2450, 2451, 2452, 2453, 3572, 2418, 2417, 2824, 2825, 2826, 2827, 2828, 2829, 2830, 2831, 2832, 2833/1, 2833/2, 2834, 2835, 2836, 2837,2838, 2839, 2840, 2841, 2842, 2843, 2844, 2845, 2847, 2848, 2849, 2850, 2851, 2894, 2896, 2897, 2898, 2899, 2900, 2901, 2902, 2904, 2905, 2906, 2907, 2909, 2910, 2911, 2912, 2913, 2914, 2915, 2916, 2917, 2918, 2919, 2920, 2921, 2922, 2923, 2924, 2925, 2926, 2927, 2928, 2929, 2930, 2931, 2932, 2933, 2934, 2935, 2936, 2937, 2938, 2939, 2940, 2942, 2943, 2944, 2945, 2946, 2947, 2948, 2949, 2950, 2951, 2952 i 2953 KO Kopajkošara, opština Svrljig.