ODLUKAO UTVRĐIVANJU ENERGETSKOG BILANSA REPUBLIKE SRBIJE ZA 2019. GODINU("Sl. glasnik RS", br. 105/2018) |
1. Utvrđuje se Energetski bilans Republike Srbije za 2019. godinu, koji je odštampan uz ovu odluku i čini njen sastavni deo.
2. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".
ENERGETSKI BILANS
REPUBLIKE SRBIJE ZA 2019. GODINU
Energetski bilans predstavlja dokument kojim se utvrđuju godišnji iznosi energije i energenata potrebni za pouzdano i kvalitetno snabdevanje kupaca i krajnjih kupaca energije za 2019. godinu. Pored toga, dokumentom su prikazani i podaci koji se odnose na realizaciju za 2017. godinu i procenu stanja za 2018. godinu. Ovaj dokument je izrađen na osnovu mesečnih i godišnjih podataka o proizvodnji, preradi i snabdevanju energijom i energentima, u skladu sa metodologijom Međunarodne agencije za energiju i Evrostata.
Sve veličine iskazane su u fizičkim jedinicama i to čvrsta goriva u hiljadama t, tečna goriva u milionima t, gasovita goriva u milionima Sm3 (svedeni metar kubni gasa), električna energija u GWh, toplotna energija u TJ, a zbirni energetski bilans iskazan je u milionima tona ekvivalentne nafte (Mtoe). Jedna tona ekvivalentne nafte iznosi 41,868 GJ ili 11,630 MWh električne energije ili dve tone kamenog uglja odnosno 5,586 t sirovog lignita. U Tabeli 1. prikazani su faktori za konverziju jedinica energije u međunarodnoj statistici.
Svi tokovi energije posmatraju se u okviru tri sistema energije:
- sistem primarne energije u okviru koga se daje struktura ukupno raspoložive primarne energije za potrošnju. To je domaća proizvodnja na bazi korišćenja sopstvenih resursa koji obuhvataju ugalj, sirovu naftu, prirodni gas, hidropotencijal, biomasu, biogas, energiju vetra, energiju sunca, geotermalnu energiju i neto uvoz (koji predstavlja razliku između uvoza i izvoza energenata) primarne energije, uključujući i neto uvoz električne energije;
- sistem transformacija primarne energije u okviru koga se prikazuju energenti potrebni za procese transformacije primarne energije, te proizvodnja energije (uključujući sopstvenu potrošnju, gubitke u transformaciji, prenosu i distribuciji energije do krajnjih potrošača). Strukturu ovog nivoa čine termoelektrane, hidroelektrane, termoelektrane - toplane, elektrane na biogas, solarne elektrane, elektrane na vetar, toplane, industrijske energane, rafinerije nafte i prirodnog gasa, prerada uglja, visoke peći i proizvodnja peleta i briketa;
- sistem finalne energije objedinjuje potrošnju energije za neenergetske svrhe (neenergetska potrošnja) i potrošnju finalne energije u energetske svrhe. Potrošnja finalne energije u energetske svrhe iskazuje se na dva načina. Prvi način obuhvata strukturu sektora potrošnje, a to su industrija, saobraćaj i ostalo (domaćinstva, javne i komercijalne delatnosti i poljoprivreda). Drugi način obuhvata strukturu energenata: čvrsta goriva, tečna goriva, gasovita goriva, električna energija, toplotna energija, obnovljivi izvori energije (u daljem tekstu: OIE).
Za izradu Energetskog bilansa Republike Srbije za 2019. godinu korišćeni su podaci JP "Elektroprivreda Srbije" Beograd (u daljem tekstu: JP EPS), AD "Elektromreža Srbije" Beograd (u daljem tekstu: EMS AD), "EPS Snabdevanje" Beograd, JP "Srbijagas" Novi Sad, JP "Transnafta" Pančevo, "Naftna industrija Srbije" a.d. Novi Sad (u daljem tekstu: NIS a.d.), "Standard gas" d.o.o. Novi Sad, "Hipol" a.d. Odžaci - u stečaju, "Rafinerija nafte" a.d. Beograd, JP PEU "Resavica", "Železara Smederevo" d.o.o., PD "Rudnik Kovin" a.d. Kovin, "Jugorosgaz" a.d. Beograd, "Jugorosgaz-Transport Niš" d.o.o., "Podzemno skladište gasa Banatski Dvor" d.o.o. Novi Sad, industrijskih energana, distributera gasa, snabdevača prirodnim gasom, fabrika maziva, trgovaca derivatima nafte, biogorivima i komprimovanim prirodnim gasom, trgovaca motornim i drugim gorivima na stanicama za snabdevanje prevoznih sredstava, malih proizvođača električne i toplotne energije, toplana u okviru sistema daljinskog grejanja, kao i evidencije koju Ministarstvo rudarstva i energetike vodi po službenoj dužnosti (registar energetskih dozvola i registar povlašćenih proizvođača električne energije).
Na osnovu dobijenih podataka i njihove obrade, ustanovljeni su pojedinačni, odnosno sektorski bilansi nafte, derivata nafte i biogoriva, prirodnog gasa, uglja, električne energije, toplotne energije i bilans OIE, te su isti objedinjeni u Tabeli 3. Zbirni energetski bilans Republike Srbije.
Prikazani podaci odnose se na teritoriju Republike Srbije bez podataka sa teritorije Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija.
Tabela 1: Faktori za konverziju jedinica energije u međunarodnoj statistici
U: Iz: |
TJ |
Gcal |
Mtoe |
MBtu |
GWh |
Teradžul (TJ) |
1 |
238,8 |
2,388 x 10-5 |
947,8 |
0,2778 |
Gigakalorija (Gcal) |
4,1868 x 10-3 |
1 |
10-7 |
3,968 |
1,163 x 10-3 |
Milion tona ekvivalentne nafte (Mtoe) |
4,1868 x 104 |
107 |
1 |
3,968 x 107 |
11630 |
Milion tona britanske toplotne jedinice (MBtu) |
1,0551 x 10-3 |
0,252 |
2,52 x 10-8 |
1 |
2,931 x 10-4 |
Gigavat sat (GWh) |
3,6 |
860 |
8,6 x 10-5 |
3412 |
1 |
2. ENERGETSKI BILANSI PO VRSTAMA ENERGENATA
2.1. NAFTA, DERIVATI NAFTE I BIOGORIVA
Proizvodnja nafte u Republici Srbiji obavlja se na 63 naftna polja sa 666 bušotina, na kojima se primenjuju različite metode eksploatacije. NIS a.d. je jedina kompanija u Republici Srbiji koja se bavi istraživanjem i proizvodnjom nafte i gasa.
U Republici Srbiji NIS a.d. poseduje prerađivački kompleks sa dva pogona u Pančevu i Novom Sadu, ukupnog kapaciteta prerade 7,3 miliona t sirove nafte godišnje, u kojima se proizvodi širok spektar naftnih derivata - tečni naftni gas, motorni benzini i dizel goriva, avio-goriva, putni i industrijski bitumeni, maziva, ulja, sirovine za petrohemijsku industriju i drugi proizvodi na bazi nafte. Pogon u Novom Sadu trenutno se ne koristi, pa je trenutni kapacitet prerade 4,8 miliona t sirove nafte godišnje. Pored navedenog, NIS a.d. poseduje i Pogon za pripremu i transport nafte i gasa u Elemiru.
Proizvodnja tečnog naftnog gasa (TNG), kao derivata nafte i prirodnog gasa, obavlja se u Elemiru u Pogonu za pripremu i transport nafte i gasa NIS a.d. i u Odžacima i to u pogonima "Standard gasa" d.o.o. i u pogonima Hipol a.d. koji propan dobija kao nusproizvod u procesu prečišćavanja rafinerijskog, odnosno petrohemijskog propilena do propilena polimerne čistoće. Na istoj lokaciji, ali drugim postrojenjima, proizvodnju obavlja i Energreen MTB d.o.o., Novi Sad. Proizvodnju propan-butan smeše i autogasa, zasnovanu na namešavanju komponenata, obavlja kompanija Petrol LPG d.o.o. Beograd u pogonu u Smederevu, a kompanija VML d.o.o. Beograd u pogonu u Jakovu.
Transport derivata nafte u Republici Srbiji obavlja se železničkim, brodskim i drumskim saobraćajem. Od rafinerija do terminalskih postrojenja uglavnom se obavlja železničkim i brodskim transportom, a u razvozu do krajnjih potrošača, drumskim. Jedini davalac usluga cevovodnog transporta u Republici Srbiji je JP "Transnafta". Delatnost transporta nafte naftovodima (aktuelna delatnost) i transporta derivata nafte produktovodima (planirana delatnost) su regulisane delatnosti od opšteg interesa, koje JP "Transnafta" obavlja po regulisanim cenama.
JP "Transnafta" obavlja delatnost transporta nafte naftovodom koji se prostire na trasi od reke Dunav od Sotina na granici sa Republikom Hrvatskom do Rafinerije Pančevo i njegova ukupna dužina je 154,4 km. Deonica Sotin - Rafinerija Novi Sad dugačka je 63,4 km, a deonica Rafinerija Novi Sad - Rafinerija Pančevo 91 km. Ovaj naftovod je deo magistralnog Jadranskog naftovoda (JANAF), puštenog u rad 1979. godine. Pripadajuću infrastrukturu naftovoda čini terminal u Novom Sadu sa četiri rezervoara za sirovu naftu od po 10.000 m3, dispečerskim centrom i pumpnom stanicom, mernom stanicom u Pančevu i osam blok stanica duž trase naftovoda.
Delatnost prometa nafte i derivata nafte uključujući i biogoriva, i skladištenja, karakteriše veliki broj privrednih subjekata. Do kraja 2018. godine izdata su 22 licence za skladištenje nafte, derivata nafte i biogoriva, 51 za trgovinu naftom, derivatima nafte, biogorivima i komprimovanim prirodnim gasom, 463 za trgovinu motornim i drugim gorivima na stanicama za snabdevanje prevoznih sredstava, pet licenci za trgovinu gorivima van stanica za snabdevanje prevoznih sredstava, 16 za punjenje posuda za tečni naftni gas, komprimovani i utečnjeni prirodni gas, po jednu za proizvodnju biogoriva i proizvodnju biotečnosti i dve licence za namešavanje biogoriva sa gorivima naftnog porekla. Uvoz derivata nafte je slobodan, a cene su tržišne.
Maloprodaja derivata nafte na teritoriji Republike Srbije se obavlja kroz razvijenu i razgranatu trgovačku mrežu od oko 1.500 maloprodajnih objekata. Ovu mrežu, u kojoj je najdominantniji "NIS", ogranak NIS a.d., čine i mreže maloprodajnih objekata velikih svetskih i regionalnih naftnih kompanija: "Lukoil-Beopetrol" a.d., "OMV Srbija", "EKO SERBIA" a.d., "Intermol" d.o.o., "Petrol", "AVIA" i domaćih preduzetnika, koju čine ili pojedinačni objekti sa robnom markom trgovca ili mali nezavisni lanci ("MB GAS OIL" d.o.o., "EURO GAS", "ELP" i dr.).
U Republici Srbiji se snabdevanje prevoznih sredstava komprimovanim prirodnim gasom, kao motornim gorivom, obavlja na 20 stanica.
Bilans nafte, derivata nafte i biogoriva obuhvata proizvodnju, uvoz i izvoz sirove nafte, preradu sirove nafte u rafinerijama kao i proizvodnju, uvoz, izvoz i potrošnju derivata nafte.
Proizvodnja sirove nafte odvija se u zemlji i u Angoli, ali se bilansira samo domaća proizvodnja u zemlji. U 2019. godini snabdevanje sirovom naftom za preradu u rafinerijama obezbediće se iz domaće proizvodnje u iznosu od 0,890 miliona t (25%) što je za 7,1% manje u odnosu na procenjenu domaću proizvodnju u 2018. godini koja iznosi 0,958 miliona t (25%). U 2019. godini iz uvoza će se obezbediti potrebna dodatna količina sirove nafte u iznosu od 2,561 miliona t (75%), što je za 6% manje u odnosu na procenjeni uvoz u 2018. godini koji iznosi 2,725 miliona t (75%).
Za preradu se koristi raspoloživa sirova nafta obezbeđena iz domaće proizvodnje, uvoza i zaliha, kao i komponente za preradu (poluproizvodi). U 2019. godini prerada sirove nafte i poluproizvoda planirana je u količini od 3,633 miliona t, dok je domaća proizvodnja derivata planirana u iznosu od 3,619 miliona t, što je za 6% manje u odnosu na procenjenu preradu sirove nafte i poluproizvoda u 2018. godini u iznosu od 3,864 miliona t i domaću proizvodnju derivata u iznosu od 3,849 miliona t.
Imajući u vidu ukupne potrebe za naftnim derivatima u 2019. godini, kao i planiranu domaću proizvodnju naftnih derivata i raspoložive zalihe, nedostajuće potrebne količine naftnih derivata u iznosu od 0,950 miliona t obezbediće se iz uvoza, što je za 4% manje u odnosu na procenjeni uvoz u 2018. godini u iznosu od 0,987 miliona t. U 2019. godini planiran je i izvoz naftnih derivata u iznosu od 0,800 miliona t, što je na nivou procenjenog izvoza u 2018. godini u iznosu od 0,792 miliona t. Finalna potrošnja derivata nafte u 2019. godini planirana je u količinama od 3,363 miliona t, od čega je:
- finalna potrošnja u neenergetske svrhe u 2019. godini planirana u iznosu od 0,6 miliona t;
- finalna potrošnja u energetske svrhe planirana je u iznosu od 2,763 miliona t. U strukturi ove finalne potrošnje naftnih derivata za 2019. godinu industrija učestvuje sa 12%, saobraćaj sa 79%, a ostali sektori sa 9%.
U Republici Srbiji koristi se prirodni gas sa domaćih nalazišta i uvozni gas. U Republici Srbiji, prirodni gas proizvodi se iz 78 bušotina. Najveća nalazišta prirodnog gasa smeštena su u Autonomnoj pokrajini Vojvodina. Jedina kompanija u Republici Srbiji koja se bavi istraživanjem i proizvodnjom prirodnog gasa je NIS a.d. U sastavu NIS a.d. je i Pogon za pripremu i transport nafte i gasa u Elemiru, čija je osnovna delatnost priprema domaćeg prirodnog gasa za transport i proizvodnja tečnog naftnog gasa i gazolina. Nedostajuće količine gasa, Republika Srbija najvećim delom obezbeđuje uvozom iz Rusije na osnovu dugoročnog ugovora.
Ceo gasovodni sistem visokog pritiska, koga čine magistralni i razvodni gasovodi i objekti na njima, osim magistralnog gasovoda MG-9, deonica Pojate-Niš i MG-11 deonica Niš-Leskovac, u vlasništvu je JP "Srbijagas". Navedene deonice magistralnih gasovoda MG-9 i MG-11 su u vlasništvu "Jugorosgaz" a.d. Gasovodni transportni sistem - gasovodi visokog pritiska od 16 do 50 bara imaju dužinu više od 2.330 km.
Gasovodne mreže srednjeg pritiska i lokalne distributivne mreže niskog pritiska nalaze se u vlasništvu JP "Srbijagas", "Jugorosgaz" a.d., kao i 32 lokalna distributera. JP "Srbijagas" distribuira prirodni gas do krajnjih potrošača - domaćinstava i privrednih subjekata u 57 opština Republike Srbije. Dužina distributivne mreže iznosi 6.033 km.
Snabdevanje prirodnim gasom obavljaju 63 licencirane kompanije.
Transport prirodnog gasa za potrebe Republike Srbije, obavljaju JP "Srbijagas" i "Jugorosgaz-Transport" d.o.o. Tranzit prirodnog gasa za potrebe Bosne i Hercegovine, obavlja se u okviru JP "Srbijagas".
Skladištenje prirodnog gasa obavlja preduzeće Podzemno skladište gasa "Banatski Dvor" d.o.o. (u daljem tekstu: PSG BD) čiji su osnivači JP "Srbijagas" i "Gazprom Germania Gmbh". Skladište predstavlja porozna peščarska stena koja se prostire na oko 54 km2, na dubini od 1.000 do 1.200 m. Objekat PSG BD lociran je 22 km istočno od grada Zrenjanina i 44 km od glavnog gasnog razvodnog čvora u Gospođincima kod Novog Sada.
Bilans prirodnog gasa obuhvata proizvodnju prirodnog gasa, zalihe, uvoz i potrošnju.
Ukupne planirane količine prirodnog gasa u 2019. godini potrebne za potrošnju iznose 2420,256 miliona Sm3, što je za 13% manje od procenjenih raspoloživih količina u 2018. godini u iznosu od 2771,212 miliona Sm3.
Potrebne količine prirodnog gasa u 2019. godini obezbediće se 17,1% iz domaće proizvodnje i 82,9% iz uvoza.
Ukupna domaća proizvodnja u 2019. godini, za suvi prirodni gas bez tehničkih i tehnoloških gubitaka, planirana je u količini od 414,139 miliona Sm3, što je za 7,6% manje od procenjene proizvodnje u 2018. godini u iznosu od 448,202 miliona Sm3.
Uvozom prirodnog gasa obezbediće se preostale potrebne količine u 2019. godini u iznosu od 2006,117 miliona Sm3, što je za 10% manje od procenjenog uvoza u 2018. godini koji iznosi 2224,69 miliona Sm3.
Od ukupno planiranih raspoloživih količina prirodnog gasa, za proizvodnju električne i toplotne energije u 2019. godini utrošiće se 776,756 miliona Sm3, što je za 3% manje u odnosu na procenjenu potrošnju u 2018. godini koja iznosi 797,677 miliona m3.
Planirana neenergetska potrošnja u iznosu od 167,305 miliona m3 je za 33% manje od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 249,305 miliona m3.
Planirane količine za finalnu potrošnju u energetske svrhe u iznosu od 1129,899 miliona m3 je za 17% manje od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 1358,353 miliona m3. U strukturi finalne potrošnje prirodnog gasa industrija učestvuje sa 57% (639,610 miliona m3), saobraćaj sa manje od 1% (5,064 miliona m3), domaćinstva 21% (240,0 miliona m3), javne i komercijalne delatnosti 20% (223,70 miliona m3) i poljoprivreda 2% (21,52 miliona m3).
Bilans uglja obuhvata proizvodnju, preradu, uvoz, izvoz i potrošnju uglja, kao i proizvodnju i potrošnju visokopećnog gasa. Potrebne količine uglja za uredno snabdevanje kupaca u 2019. godini obezbediće se 97% iz domaće proizvodnje i 3% iz uvoza.
Proizvodnja uglja obuhvata proizvodnju kamenog uglja, mrkog uglja i lignita i to u sledećim rudnicima:
- rudnici sa podzemnom eksploatacijom uglja (JP PEU "Resavica") u kojima se proizvodi kameni, mrki ugalj i lignit;
- rudnici sa površinskom eksploatacijom uglja (površinski kopovi Kolubara i Kostolac) u kojima se proizvodi lignit i koji se nalaze u sastavu JP EPS;
- Rudnik sa podvodnom eksploatacijom uglja (Kovin) u kome se proizvodi lignit.
U 2019. godini planirane su proizvodnje uglja u sledećim količinama:
- iz rudnika sa podzemnom eksploatacijom 524,800 hiljada t što je za 17% više u odnosu na procenjenu proizvodnju u 2018. godini koja iznosi 448,805 hiljada t;
- iz površinske eksploatacije 37,989 miliona t (sa površinskih kopova Kolubara planirana je eksploatacija u iznosu od 29,050 miliona t, a sa površinskog kopa Kostolac 8,939 miliona t) što je za 1,54% više u odnosu na procenjenu proizvodnju u 2018. godini koja iznosi 37,413 miliona t;
- iz rudnika sa podvodnom eksploatacijom uglja 230 hiljada t što je za 3 % manje od procenjene proizvodnje u 2018. godini koja iznosi 236,269 hiljada t.
U strukturi domaćih ugljeva lignit učestvuje sa 98%, a 2% se odnosi na kameni i mrki ugalj. Od ukupne domaće proizvodnje uglja, planirano je da se u 2019. godini 94% ove proizvodnje potroši za proizvodnju električne energije u termoelektranama.
Planirani uvoz uglja u 2019. godini iznosi 1,38 miliona t, što je na nivou procenjenog uvoza u 2018. godini koji iznosi 1,38 miliona t. Planirani izvoz uglja iznosi 0,080 miliona t što je za 8% manje od procenjenog izvoza u 2018. godini koji iznosi 0,087 miliona t.
Ukupne raspoložive količine uglja iz domaće proizvodnje uglja i neto uvoza u 2019. godini planirane su u iznosu od 7,998 Mtoe. Od ove količine najveća je potrošnja uglja za transformacije i to u iznosu od 7,765 Mtoe odnosno 97%. Potrošnja za transformacije obuhvata sledeće:
- potrošnju za proizvodnju električne i toplotne energije u iznosu 7,004 Mtoe, a to je približno kao i procenjena potrošnja u iznosu od 7,023 Mtoe u 2018. godini;
- potrošnju za preradu uglja u sušari u iznosu 0,195 Mtoe što je za 25% više od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 0,156 Mtoe, dok je proizvodnja sušenog lignita u 2019. godini planirana na nivou od 550 hiljada t što je za 17% više od procenjene proizvodnje u 2018. godini koja iznosi 468,98 hiljada t;
- potrošnju koksa za visoke peći u iznosu od 0,567 Mtoe što je za 24% više u odnosu na procenjenu potrošnju u 2018. godini koja iznosi 0,458 Mtoe.
Finalna potrošnja uglja (uključujući sušeni lignit i visokopećni gas) u 2019. godini iznosi 0,725 Mtoe, što je za 8% više od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 0,669 Mtoe. Ove količine obuhvataju potrošnju za neenergetske svrhe (0,004 Mtoe) i finalnu potrošnju u energetske svrhe (0,721 Mtoe). U strukturi finalne potrošnje za energetske svrhe industrija učestvuje sa 53%, a ostali sektori sa 47% (u okviru kojih dominira potrošnja domaćinstava sa 36,92%).
Kapaciteti za proizvodnju električne energije u Republici Srbiji za 2019. godinu obuhvataju:
- termoelektrane (TE), snaga na pragu ovih postrojenja iznosi 4079 MW;
- termoelektrane - toplane (TE-TO), snaga na pragu ovih postrojenja iznosi 297 MW;
- hidroelektrane (HE), snaga velikih hidroelektrana na pragu postrojenja iznosi 3000,6 MW, a snaga svih malih hidroelektrana iznosi 102 MW. Instalisana snaga hidroelektrana koje će koristiti podsticajne mere za proizvodnju električne energije iznosi 82 MW;
- industrijske energane, snage 105,6 MW;
- elektrane na vetar, snage 398 MW, koje će koristiti podsticajne mere za proizvodnju električne energije;
- solarne elektrane, snage 9 MW, koje će koristiti podsticajne mere za proizvodnju električne energije;
- ostale elektrane koje će koristiti podsticajne mere za proizvodnju električne energije:
- na biogas, snage 24 MW;
- na biomasu, snage 2,5 MW;
- na deponijski i kanalizacioni gas, snage 1 MW;
- na prirodni gas koje proizvode električnu energiju iz visokoefikasne kombinovane proizvodnje, snage 34,924 MW.
Kapaciteti za proizvodnju električne energije u Republici Srbiji za 2019. godinu su uvećani za procenu očekivanih novih kapaciteta na osnovu podataka iz Registra energetskih dozvola i Registra povlašćenih proizvođača električne energije.
Većina kapaciteta za proizvodnju električne energije nalazi se u vlasništvu JP EPS.
Prenosni sistem, bez Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija, čine 38 postrojenja 400/x kV/kV, 220/x kV/kV, 110/x kV/kV instalisane snage 15706,5 MVA i ukupno 459 dalekovoda napona 400, 220, 110 kV i manje od 110 kV, ukupne dužine 9675,87 km, u vlasništvu EMS AD Beograd.
Prenosni sistem EMS AD Beograd je sa susednim elektroenergetskim sistemima povezan preko 24 interkonektivna dalekovoda napona 400, 220 i 110 kV.
U vlasništvu Operatora distributivnog sistema "EPS Distribucija" d.o.o. Beograd je 38656 transformatorskih stanica ukupne instalisane snage 31.958,08 MVA i 145.989,56 km distributivnih vodova svih naponskih nivoa.
Bilansirana električna energija obuhvata:
- proizvodnju električne energije u termoelektranama, termoelektranama - toplanama, hidroelektranama, industrijskim energanama, solarnim elektranama, elektranama na vetar i ostalim postrojenjima na biogas, biomasu, deponijski i kanalizacioni gas i prirodni gas koje proizvode električnu energiju iz visokoefikasne kombinovane proizvodnje;
- uvoz i izvoz električne energije;
- gubitke u prenosu i distribuciji;
- potrošnju energetskog sektora u okviru kojeg je i potrošnja za pumpne akumulacije;
- finalnu potrošnju po sektorima potrošnje.
Bruto proizvodnja električne energije u 2019. godini planira se u iznosu od 40005 GWh, što je za 4% više u odnosu na procenjenu proizvodnju u 2018. godini koja iznosi 38318 GWh. Struktura planirane proizvodnje električne energije je sledeća:
- termoelektrane 28268 GWh ili 71%;
- termoelektrane-toplane 198 GWh ili manje od 1%;
- hidroelektrane 9623 GWh ili 24%. U strukturi proizvodnje električne energije iz hidroelektrana, protočne učestvuju sa 86%, akumulacijske sa 2%, reverzibilne sa 9% i male hidroelektrane sa 3%;
- industrijske energane 352 GWh;
- elektrane na vetar 1230 GWh;
- solarne elektrane 14,376 GWh;
- na biogas, 154 GWh;
- na biomasu, 11 GWh;
- na deponijski i kanalizacioni gas, 3 GWh;
- na prirodni gas koje proizvode električnu energiju iz visokoefikasne kombinovane proizvodnje, 150 GWh.
Maksimalna energija proizvedena u elektranama na vetar koja se može očekivati u 2019. godini, prema planovima koje su dostavili EMS AD i JP EPS iznosi 1154 GWh na prenosnoj mreži i 76,321 GWh na distributivnoj mreži.
Planirani uvoz (sa tranzitom) električne energije u 2019. godini iznosi 4731 GWh što je za 21% manje u odnosu na procenjeni uvoz u 2018. godini koji iznosi 6015 GWh.
Planirani izvoz (sa tranzitom) električne energije u 2019. godini iznosi 7115 GWh, što je za 7% više od procenjenog izvoza u 2018. godini koji iznosi 6677 GWh.
Planirana potrošnja električne energije u energetskom sektoru u 2019. godini iznosi 5463 GWh, što je za 10% više od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 4980 GWh. U okviru ove potrošnje sopstvena potrošnja JP EPS iznosi 4194 GWh, od čega je potrošnja za pumpne akumulacije 1270 GWh, a za potrebe termoelektrana i hidroelektrana u funkciji proizvodnje 2924 GWh.
Gubici prenosa i distribucije u 2019. godini planirani su u iznosu od 4147 GWh, što je za 9% manje od procenjenih gubitaka u 2018. godini koji iznose 4565 GWh.
Finalna potrošnja električne energije predstavlja bruto proizvodnju uvećanu za uvoz (sa tranzitom) i umanjenu za izvoz (sa tranzitom), potrošnju električne energije u energetskom sektoru i gubitke u prenosu i distribuciji.
Finalna potrošnja električne energije u 2019. godini planirana je u iznosu od 28011 GWh, što je na nivou procenjene finalne potrošnje u 2018. godini koja iznosi 28111 GWh. U strukturi potrošnje industrija učestvuje sa 29,7%, saobraćaj sa 1,3%, domaćinstva sa 49,4%, javne i komercijalne delatnosti sa 18,4% i poljoprivreda sa 1,2%.
Kapaciteti za proizvodnju toplotne energije u Republici Srbiji instalisani su u:
- toplanama u okviru sistema daljinskog grejanja koji postoji u 67 gradova/opština, dok je ukupno 62 privrednih subjekata koji se bave delatnostima proizvodnje, distribucije i snabdevanja toplotnom energijom u okviru centralizovanih sistema grejanja. Sistem gradskih toplana, čine toplotni izvori, instalisane snage oko 6548 MW i odgovarajuće distributivne mreže ukupne dužine trase oko 2800 km, sa ukupnim brojem podstanica od 23042;
- termoelektranama (TE) i to: TE Kolubara, TE Kostolac i TE Nikola Tesla, gde se proizvedena toplotna energija koristi za grejanje Lazarevca, Obrenovca, Kostolca i Požarevca;
- termoelektranama - toplanama (TE-TO);
- industrijskim energanama - u sistemu industrijske energetike nalaze se toplotni izvori koji se najvećim delom se koriste za proizvodnju toplotne energije za potrebe proizvodnih procesa i grejanja radnog prostora u industrijskim preduzećima.
Za proizvodnju toplotne energije u toplanama koristi se prirodni gas, ugalj, naftni derivati i biomasa. Planirana potrošnja prirodnog gasa u 2019. godini u toplanama iznosi 560 miliona m3, uglja 138524 t, naftnih derivata 74001 t, a biomase 6470 t.
U ukupnoj potrošnji toplana prirodni gas učestvuje sa 80%, naftni derivati sa 11,7%, ugalj sa 7,8%, a biomasa sa manje od 1%.
Bilans toplotne energije obuhvata potrošnju energenata, proizvodnju toplotne energije u termoelektranama, termoelektranama-toplanama, toplanama i industrijskim energanama, gubitke u distribuciji kao i finalnu potrošnju po sektorima potrošnje.
Planirana je proizvodnja toplotne energije u 2019. godini od 36821 TJ, a to je na nivou procenjene proizvodnje za 2018. godinu, u iznosu od 36748 TJ. U strukturi planirane proizvodnje, toplane učestvuju sa 61%, industrijske energane sa 29%, termoelektrane sa 7% i termoelektrane toplane sa 3%.
Planirani gubici u distribuciji toplotne energije u 2019. godini iznose 3440 TJ, što je na nivou procenjenih gubitaka u 2018. godini, koji iznose 3450 TJ.
Finalna potrošnja toplotne energije u 2019. godini planirana je u iznosu od 31250 TJ, što je za 1% manje od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 31062 TJ. U strukturi potrošnje industrija učestvuje sa 28%, a domaćinstva i ostali sektori sa 72%.
2.6. OBNOVLJIVI IZVORI ENERGIJE
Bilansiranje energije iz obnovljivih izvora energije obuhvata proizvodnju i potrošnju električne energije iz velikih i malih vodenih tokova, energije vetra i sunca, biogasa, kao i proizvodnju i potrošnju toplotne energije iz geotermalne energije i biomase (ogrevno drvo, pelet i briket).
U 2019. godini planirano je povećanje proizvodnje primarne energije iz vetra, sunca i biogasa i manje korišćenje hidropotencijala u odnosu na 2018. godinu. Ukupna planirana proizvodnja primarne energije iz obnovljivih izvora energije u 2019. godini iznosi 1,997 Mtoe, što je za 3,5% manje od procenjene proizvodnje u 2018. godini, koja iznosi 2,069 Mtoe.
U strukturi planirane ukupne domaće proizvodnje primarne energije za 2019. godinu, obnovljivi izvori energije učestvuju sa 18,9%, dok je procenjena vrednost za 2018. godinu 19,49%, što je manje za 3%. U ovoj strukturi najveće je učešće čvrste biomase 56%, hidropotencijala 38%, energije vetra 5%, dok biogas, energija sunca i geotermalna energija učestvuju sa 1%.
Proizvodnja i potrošnja čvrste biomase obuhvata proizvodnju i potrošnju ogrevnog drveta, peleta i briketa u energetske svrhe (za potrebe proizvodnje električne i toplotne energije). U okviru aktivnosti Energetske zajednice u oblasti obnovljivih izvora energije, a za potrebe definisanja ciljeva, sprovedeno je istraživanje o potrošnji biomase za sve potpisnice Ugovora o Energetskoj zajednici. Ovim istraživanjem utvrđena je proizvodnja i potrošnja biomase za 2009. i 2010. godinu. Na osnovu ovih podataka definisan je cilj u oblasti obnovljivih izvora energije koji Republika Srbija treba da ostvari u 2020. godini, a to je 27% učešća obnovljivih izvora energije u bruto finalnoj potrošnji energije računatoj u skladu sa članom 2. Direktive 2009/28/EZ. U okviru Strategije razvoja energetike Republike Srbije do 2025. godine sa projekcijama do 2030. godine ("Službeni glasnik RS", broj 101/15) napravljene su projekcije Energetskog bilansa do 2030. godine. Iz ovih projekcija preuzeti su podaci o proizvodnji i potrošnji čvrste biomase, a za potrebe izrade ovog dokumenta. Planirana proizvodnja čvrste biomase u 2019. godini je 1,111 Mtoe. Od ove količine veoma mali iznos se troši u toplanama, svega 0,002769 Mtoe, što je za 18% više od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 0,002341 Mtoe. Planirana finalna potrošnja biomase iznosi 1042,4 Mtoe. U strukturi ove potrošnje, industrija učestvuje sa 13%, domaćinstva sa 84%, a ostali sektori sa 3%. Potrošnja čvrste biomase odvija se dominantno u okviru sektora domaćinstva za potrebe zagrevanja prostorija. Upotreba ogrevnog drveta za potrebe zagrevanja karakteristika je ruralnih krajeva i obodnih delova prigradskih naselja. Po pravilu, ruralni krajevi gravitiraju područjima sa visokom produkcijom drvne mase ili su pak udaljeni od ostalih izvora snabdevanja, a domaćinstva su sa niskom kupovnom moći, tako da je ogrevno drvo cenovno najprihvatljivije i nema alternativu. Upotreba ogrevnog drveta u obodnim delovima prigradskih naselja zadržaće se i u narednim godinama. Ovo iz razloga niske kupovne moći stanovništva sa jedne strane i visoke cene konvencionalnih goriva (lož ulje, tečni gas, ugalj), spore izgradnje distributivne gasne mreže i skupe ugradnje gasne instalacije sa druge strane, koja je po pravilu bez olakšica i povoljnih kreditnih uslova.
Neophodno je napomenuti da je u 2019. godini planirani kapacitet postrojenja na deponijski i kanalizacioni gas za proizvodnju električne energije 1 MW, postrojenja na biomasu za proizvodnju električne energije 2,5 MW i postrojenja na biogas 24 MW.
Bilansirana energija velikih i malih vodenih tokova, energije vetra, energije sunca, energije biogasa, energije biomase i energije deponijskog i kanalizacionog gasa koristi se za proizvodnju električne energije i obuhvaćena je u sklopu poglavlja o ukupnoj proizvodnji električne energije u Republici Srbiji. U 2019. godini planirano je korišćenje hidropotencijala velikih vodenih tokova u količini od 9298 GWh ili 0,799 Mtoe, što je za 17% manje od procenjenog u 2018. godini koji iznosi 11216 GWh ili 0,964 Mtoe. Proizvodnja električne energije malih hidroelektrana u okviru sistema JP EPS, kao i malih hidroelektrana koje isporučuju električnu energiju JP EPS, u 2019. godini planirana je u iznosu od 325 GWh ili 0,028 Mtoe, što je jednako procenjenoj proizvodnji u 2018. godini koja iznosi 0,028 Mtoe. Ukupna količina proizvedene električne energije iz hidroelektrana planirana je u iznosu od 0,827 Mtoe u 2019. godini, uključujući i reverzibilne hidroelektrane što je i prikazano u Tabeli 3. Zbirni energetski bilans Republike Srbije, dok se u delu proizvodnje primarne energije u istoj tabeli, u skladu sa metodologijom izrade Energetskog bilansa, prikazuje podatak bez reverzibilnih elektrana koji iznosi 0,756 Mtoe za 2019. godinu.
Planirano korišćenje energije sunca u 2019. godini je 14,376 GWh, što je za 9% više u odnosu na korišćenju ove energije u 2018. godini u iznosu od 13,215 GWh.
Planirano korišćenje biogasa u 2019. godini za proizvodnju električne i toplotne energije je 0,0095 Mtoe, što je na nivou procenjene vrednosti u 2018. godini u iznosu od 0,0095 Mtoe.
Planirano korišćenje energije vetra u 2019. godini je 1230,321 GWh, što je skoro devet puta više u odnosu na procenjenu vrednost za 2018. godinu u iznosu od 144 GWh. Ovo uvećanje je posledica planiranog otvaranja novih vetroparkova u 2019. godini ukupne snage oko 370 MW.
Planirana proizvodnja geotermalne energije u 2019. godini je na nivou procenjene u 2018. godini i iznosi 0,0053 Mtoe. Količina proizvedene geotermalne energije koristi se isključivo za grejanje. Ovim podatkom nije obuhvaćeno i korišćenje geotermalne energije kroz upotrebu toplotnih pumpi.
3. UKUPNE POTREBE ZA ENERGIJOM
Ukupne potrebe za energijom Republike Srbije (bez potreba za energijom na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija) na godišnjem nivou prikazuju se u okviru zbirnog energetskog bilansa prikazanog u Tabeli 3, a na osnovu prethodno definisanih pojedinačnih bilansa za naftu, derivate nafte i biogoriva, prirodni gas, ugalj, električnu i toplotnu energiju i energiju iz obnovljivih izvora energije. Posebno u okviru zbirnog energetskog bilansa je utvrđena:
- ukupna domaća proizvodnja primarne energije prema vrstama energenata;
- uvoz i izvoz energije i energenata;
- ukupno raspoloživa primarna energija za potrošnju, po vrstama energenata i izvorima snabdevanja, potrebna za sigurno, pouzdano i kvalitetno snabdevanje;
- energenti za energetske transformacije;
- potrošnja energetskog sektora;
- gubici u prenosu i distribuciji;
- neenergetska potrošnja;
- finalna potrošnja energenata po sektorima potrošnje i po energentima.
Domaća proizvodnja primarne energije obuhvata eksploataciju/korišćenje domaćih resursa uglja, sirove nafte, prirodnog gasa i obnovljivih izvora energije (hidropotencijal, geotermalna energija, energija vetra, solarna energija, biogas, biomasa i deponijski i kanalizacioni gas). Planirana proizvodnja primarne energije u 2019. godini iznosi 10,568 Mtoe što je na nivou procenjene proizvodnje u 2018. godini koja iznosi 10,616 Mtoe. U strukturi proizvodnje primarne energije ugalj učestvuje sa 69,2%, nafta sa 8,4%, prirodni gas sa 3,5%, hidropotencijal 7,2%, biomasa sa 10,5%, dok geotermalna, solarna, energija vetra, biogas i deponijski i kanalizacioni gas sa 1,2%.
Planirani neto uvoz primarne energije u 2019. godini je u količini od 5,399 Mtoe, što je za 9% manje od procenjenog neto uvoza u 2018. godini, koji iznosi 5,954 Mtoe. Planiranim neto uvozom obezbediće se potrebne dodatne količine sirove nafte i derivata nafte, prirodnog gasa i uglja. Najveće učešće u neto uvozu od 59% ima sirova nafta i derivati nafte, zatim prirodni gas 33% i ugalj 13%.
Ukupna količina primarne energije potrebne za potrošnju u 2019. godini iznosi 16,411 Mtoe, što je za 1% manje od ukupne procenjene količine primarne energije za potrošnju u 2018. godini koja iznosi 16,648 Mtoe. Potrebna količina primarne energije obezbediće se 67,1% iz domaće proizvodnje i 32,9% iz neto uvoza.
Od ukupno raspoložive primarne energije za potrošnju, za transformacije se koristi 13,688 Mtoe ili 83%, u termoelektranama, hidroelektranama, termoelektranama - toplanama, toplanama, elektranama na vetar, solarnim elektranama, industrijskim energanama, ostalim postrojenjima na biogas, biomasu, deponijski i kanalizacioni gas, rafinerijama nafte, preradi uglja, visokim pećima i postrojenjima za proizvodnju peleta i briketa. Ovaj iznos je za 1,6% manji od procenjene potrošnje za transformacije u 2018. godini u iznosu od 13,916 Mtoe. Kao ulazni energenti sistema transformacija, najzastupljeniji je ugalj sa 56,7%, potom sirova nafta i poluproizvodi sa 28,2%, hidropotencijal sa 5,5%, prirodni gas sa 5,8%, energija vetra sa 0,8%, dok derivati nafte, energija sunca, biogas, biomasa i deponijski i kanalizacioni gas učestvuju sa 3%.
Planirana proizvodnja iz transformacija u 2019. godini iznosi 8,665 Mtoe što je za 1,2% manje od proizvodnje iz transformacija u iznosu od 8,768 Mtoe u 2018. godini. U strukturi transformisanih oblika energije proizvedeni derivati nafte učestvuju sa 43% (3,714 Mtoe), električna energija sa 40% (3,440 Mtoe), toplotna energija sa 10% (0,879 Mtoe) i sušeni lignit i visokopećni gas sa 6% (0,546 Mtoe).
U 2019. godini planirana potrošnja energetskog sektora iznosi 0,772 Mtoe, što je za 4,4% više od procenjene potrošnje energetskog sektora od 0,739 Mtoe u 2018. godini.
Gubici u prenosu i distribuciji u 2019. godini planirani su u iznosu od 0,543 Mtoe, a to je za 7,8% manje od procenjenih gubitaka u prenosu i distribuciji za 2018. godinu koji iznose 0,589 Mtoe.
Ukupna finalna energija raspoloživa za potrošnju planirana je u 2019. godini u iznosu od 9,620 Mtoe, što je za 1,7% manje od procenjene energije raspoložive za potrošnju u 2018. godini koja iznosi 9,785 Mtoe.
Ukupna finalna energija raspoloživa za potrošnju sastoji se od:
- potrošnje finalne energije u neenergetske svrhe (potrošnja energenata kao sirovine) i
- potrošnje finalne energije (potrošnja krajnjih korisnika) u energetske svrhe.
Potrošnja finalne energije u neenergetske svrhe u 2019. godini u iznosu od 0,771 Mtoe je za 7% manje od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 0,832 Mtoe.
Potrošnja finalne energije u energetske svrhe predstavlja sumu primarne energije koja se ne koristi u transformacijama (koristi se direktno u sektorima potrošnje) i energije koja se dobija u procesima transformacija, umanjenu za potrošnju energetskog sektora, gubitke u prenosu i distribuciji energije i energenata i neenergetsku potrošnju.
Potrošnja finalne energije u energetske svrhe u 2019. godini planirana je u iznosu od 8,777 Mtoe, što je za 1,2% manje od procenjene potrošnje u 2018. godini koja iznosi 8,883 Mtoe. U strukturi potrošnje finalne energije saobraćaj učestvuje sa 27%, industrija sa 27%, dok ostali sektori zajedno (domaćinstva, poljoprivreda i javne i komercijalne delatnosti) učestvuju sa 46%.
U strukturi potrošnje finalne energije po energentima u 2019. godini, tečna goriva učestvuju sa 36,0%, električna energija sa 25,8%, ugalj sa 7,5%, prirodni gas sa 11,9% i toplotna energija sa 7,7%, a geotermalna energija i biomasa zajedno sa 11,1%. Planirana potrošnja naftnih derivata biće veća za 1,6%, električne i toplotne energije na istom nivou kao u 2018. godini, dok će se potrošnja uglja povećati za 8,4% u odnosu na procenjenu potrošnju iz 2018. godine. Planirana potrošnja prirodnog gasa biće manja za 20% u odnosu na potrošnju iz 2018. godine, a planirana potrošnja biomase u 2019. godini ostaje na približno istom nivou kao u 2018. godini.
Radi realizacije ovog energetskog bilansa i povećanja sigurnosti snabdevanja energijom i energentima neophodno je:
- da kompanije obezbede potrebne planirane količine energije i energenata iz domaće proizvodnje i uvoza, kojim će se omogućiti redovno i uredno snabdevanje;
- obezbediti izvršenje svih planiranih remonta;
- nastaviti sprovođenje aktivnosti u cilju povećanja korišćenja obnovljivih izvora energije i njihovog učešća u Energetskom bilansu Republike Srbije;
- sprovesti mere u smanjenju distributivnih gubitaka, podjednako i u distribuciji električne i toplotne energije i distribuciji gasa;
- stvoriti zakonske uslove za sprovođenje mera i aktivnosti u oblasti energetske efikasnosti;
- stalno praćenje rada energetskog sektora i realizacije energetskog bilansa a radi donošenja adekvatnih mera u cilju obezbeđenja sigurnog i kvalitetnog snabdevanja energijom i energentima.
U Tabeli 2. prikazani su osnovni energetski indikatori.
Tabela 2: Osnovni energetski indikatori
REPUBLIKA SRBIJA |
2017. |
2018. |
2019. |
EFIKASNOST TRANSFORMACIJA (FE/PE) |
0,546 |
0,534 |
0,535 |
Potrošnja PE po stanovniku (kg en/capita) |
2277,78 |
2380,26 |
2346,46 |
Potrošnja el. energije po stanovniku (kWh/capita) |
4021 |
4019 |
4005 |
Učešće domaćinstava u potrošnji električne energije |
0,491 |
0,491 |
0,496 |
Tabela 3: Zbirni energetski bilans Republike Srbije
ZBIRNI ENERGETSKI BILANS REPUBLIKE SRBIJE |
|||||||||
REPUBLIKA SRBIJA(bez podataka za KiM) |
fizičke jedinice |
REALIZACIJA 2017 |
PROCENA 2018 |
PLAN 2019 |
2018/2017 |
2019/2018 |
|||
fizičke jedinice |
mil ten |
fizičke jedinice |
mil ten |
fizičke jedinice |
mil ten |
% |
% |
||
PROIZVODNJA PRIMARNE ENERGIJE |
|
- |
10.525 |
- |
10.616 |
- |
10,568 |
101 |
100 |
Ugalj |
1000 t |
39806 |
7,216 |
38098 |
7,192 |
38.744 |
7,314 |
100 |
102 |
Nafta* |
1000 t |
924 |
0,977 |
906 |
0,958 |
842 |
0,890 |
98 |
93 |
Gas |
Mil m3 |
489 |
0,433 |
448 |
0,397 |
414 |
0,366 |
92 |
92 |
Hidropotencijal** |
GWh |
9153 |
0,787 |
10733 |
0,923 |
8792 |
0,756 |
117 |
82 |
Geotermalna energija |
TJ |
222 |
0,005 |
222 |
0,005 |
222 |
0,005 |
100 |
100 |
Biomasa |
TJ |
45394 |
1,084 |
46475 |
1,110 |
46526 |
1,111 |
102 |
100 |
Biogas |
TJ |
723 |
0,017 |
723 |
0,017 |
723 |
0,017 |
100 |
100 |
Solarna energija |
GWh |
13 |
0,001 |
13 |
0,001 |
14 |
0,001 |
101 |
109 |
Energija vetra |
GWh |
48 |
0,004 |
144 |
0,012 |
1.230 |
0,106 |
297 |
856 |
Deponijski i kanalizacioni gas |
TJ |
- |
- |
- |
- |
20 |
0,000 |
- |
- |
ZALIHE |
- |
- |
-0,062 |
- |
0,095 |
- |
0,462 |
-154 |
486 |
UVOZ |
- |
- |
6,921 |
- |
7,073 |
- |
6,559 |
102 |
93 |
Ugalj |
1000 t |
1362 |
0,686 |
1380 |
0,695 |
1380 |
0,695 |
101 |
100 |
Nafta |
1000 t |
3541 |
3,704 |
3712 |
3,881 |
3511 |
3,671 |
105 |
95 |
Sirova nafta |
1000 t |
2563 |
2,704 |
2725 |
2,872 |
2561 |
2700 |
106 |
94 |
Naftni derivati |
1000 t |
979 |
1,000 |
987 |
1,009 |
950 |
0,971 |
101 |
96 |
Gas |
Mil m3 |
2183 |
1,931 |
2225 |
1,968 |
2006 |
1,775 |
102 |
90 |
Električna energija |
GWh |
6549 |
0,563 |
6015 |
0,517 |
4731 |
0,407 |
92 |
79 |
Biomasa |
1000 t |
|
0,036 |
- |
0,011 |
- |
0,011 |
31 |
100 |
IZVOZ |
- |
- |
1,439 |
- |
1,119 |
- |
1,159 |
78 |
104 |
Ugalj |
1000 t |
78 |
0,017 |
87 |
0,019 |
80 |
0,017 |
112 |
92 |
Nafta |
1000 t |
860 |
0,867 |
798 |
0,459 |
805 |
0,464 |
53 |
101 |
Sirova nafta |
1000 t |
6 |
0,005 |
6 |
0,005 |
5 |
0,005 |
98 |
100 |
Naftni derivati |
1000 t |
854 |
0,862 |
792 |
0,454 |
800 |
0,459 |
53 |
101 |
Gas |
Mil m3 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Električna energija |
GWh |
5724 |
0,492 |
6677 |
0,574 |
7115 |
0,612 |
117 |
107 |
Biomasa |
1000 t |
- |
0,063 |
- |
0,067 |
- |
0,067 |
107 |
100 |
NETO UVOZ ENERGENATA |
- |
- |
5,482 |
- |
5,954 |
- |
5,399 |
109 |
91 |
Ugalj |
1000 t |
1285 |
0,670 |
1293 |
0,677 |
1300 |
0,678 |
101 |
100 |
Nafta |
1000 t |
2682 |
2,837 |
2914 |
3,422 |
2706 |
3,207 |
121 |
94 |
Sirova nafta |
1000 t |
2557 |
2,699 |
2719 |
2,867 |
2556 |
2,695 |
106 |
94 |
Naftni derivati |
1000 t |
124 |
0,138 |
195 |
0,555 |
150 |
0,513 |
403 |
92 |
Gas |
Mil m3 |
2183 |
1,931 |
2225 |
1,968 |
2006 |
1,775 |
102 |
90 |
Električna energija |
GWh |
825 |
0,071 |
-662 |
-0,057 |
-2384 |
-0,205 |
-80 |
360 |
Biomasa |
1000 t |
- |
-0,026 |
- |
-0,056 |
- |
-0,056 |
212 |
100 |
UKUPNA PRIMARNA ENERGIJA ZA POTROŠNJU |
- |
- |
15,931 |
- |
16,648 |
- |
16,411 |
104 |
99 |
Ugalj |
1000 t |
41038 |
7,875 |
39407 |
7,872 |
40074 |
7,998 |
100 |
102 |
Nafta |
1000 t |
3543 |
3,751 |
3803 |
4,359 |
3945 |
4,526 |
116 |
104 |
Gas |
Mil m3 |
2659 |
2,352 |
2771 |
2,452 |
2420 |
2,141 |
104 |
87 |
Električna energija |
GWh |
825 |
0,071 |
-662 |
-0,057 |
-2384 |
-0,205 |
-80 |
360 |
Hidropotencijal |
GWh |
9153 |
0,787 |
10733 |
0,923 |
8792 |
0,756 |
117 |
82 |
Geotermalna energija |
TJ |
222 |
0,005 |
222 |
0,005 |
222 |
0,005 |
100 |
100 |
Biomasa |
1000t |
44689 |
1,067 |
44512 |
1,063 |
44563 |
1,064 |
100 |
100 |
Biogas |
Mil m3 |
34 |
0,017 |
34 |
0,017 |
34 |
0,017 |
100 |
100 |
Solarna energija |
GWh |
13 |
0,001 |
13 |
0,001 |
14 |
0,001 |
101 |
109 |
Energija vetra |
GWh |
48 |
0,004 |
144 |
0,012 |
1.230 |
0,106 |
297 |
856 |
Deponijski i kanalizacioni gas |
Mil m3 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
UVOZNA ZAVISNOST (%) |
- |
- |
34,41 |
- |
35,77 |
- |
32,90 |
104 |
92 |
UČEŠĆE U UKUPNOJ BRUTO POTROŠNJI (%) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ugalj |
1000 t |
- |
49,430 |
- |
47,287 |
- |
48,738 |
96 |
103 |
Nafta |
1000 t |
- |
23,543 |
- |
26,181 |
- |
27,581 |
111 |
105 |
Gas |
Mil m3 |
- |
14,767 |
- |
14,728 |
- |
13,048 |
100 |
89 |
Električna energija |
GWh |
- |
0,445 |
- |
-0,342 |
- |
-1,249 |
-77 |
365 |
Hidropotencijal |
GWh |
- |
4,940 |
- |
5,543 |
- |
4,607 |
112 |
83 |
Geotermalna energija |
TJ |
- |
0,033 |
- |
0,032 |
- |
0,032 |
96 |
101 |
Biomasa |
TJ |
- |
6,700 |
- |
6,386 |
- |
6,486 |
95 |
102 |
Biogas |
Mil m3 |
- |
0,108 |
- |
0,104 |
- |
0,105 |
96 |
101 |
Solarna energija |
GWh |
- |
0,007 |
- |
0,007 |
- |
0,008 |
96 |
110 |
Energija vetra |
GWh |
- |
0,026 |
- |
0,074 |
- |
0,645 |
284 |
868 |
Deponijski i kanalizacioni gas |
Mil m3 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
BRUTO PROIZVODNJA ELEKTRIČNE ENERGIJE |
GWh |
37046 |
3,185 |
38318 |
3,295 |
40005 |
3,439 |
103 |
104 |
Termoelektrane |
GWh |
26415 |
2,271 |
25801 |
2,219 |
28268 |
2,431 |
98 |
110 |
Hidroelektrane*** |
GWh |
9752 |
0,839 |
11541 |
0,992 |
9623 |
0,827 |
118 |
83 |
Termoelektrane-toplane |
GWh |
291 |
0,025 |
257 |
0,022 |
198 |
0,017 |
88 |
77 |
Elektrane na sunčanu energiju |
GWh |
13 |
0,001 |
13 |
0,001 |
14 |
0,001 |
101 |
109 |
Elektrane na vetar |
GWh |
48 |
0,004 |
144 |
0,012 |
1230 |
0,106 |
297 |
856 |
Ostalo od čega: |
GWh |
526 |
0 |
561 |
0,048 |
670 |
0,056 |
107 |
117 |
na biogas |
GWh |
72 |
0,006 |
85 |
0,007 |
154 |
0,013 |
119 |
181 |
na biomasu |
GWh |
- |
- |
- |
- |
11 |
- |
- |
- |
na deponijski i kanalizacioni gas |
GWh |
- |
- |
- |
- |
3 |
- |
- |
- |
na prirodni gas koje proizvode električnu energiju iz visokoefikasne kombinovane proizvodnje |
GWh |
115 |
0,010 |
114 |
0,010 |
150 |
0,013 |
99 |
132 |
industrijske energane |
GWh |
340 |
0,029 |
363 |
0,031 |
352 |
0,030 |
107 |
97 |
ENEGENTI ZA PROIZVODNJU ELEKTRIČNE ENERGIJE |
- |
- |
6,797 |
- |
6,847 |
- |
6,829 |
101 |
100 |
Ugalj |
1000 t |
- |
6,713 |
- |
6,771 |
|
6,769 |
101 |
100 |
Nafta |
1000 t |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Gas |
Mil m3 |
- |
0,084 |
- |
0,076 |
- |
0,060 |
91 |
78 |
ENERGENTI ZA DRUGE TRANSFORMACIJE |
- |
- |
6,859 |
- |
7,070 |
- |
6,860 |
103 |
97 |
Rafinerije |
1000 t |
- |
3,892 |
- |
4,092 |
- |
3,846 |
105 |
94 |
Prerada uglja |
1000 t |
- |
0,160 |
- |
0,156 |
- |
0,195 |
98 |
125 |
Ostalo |
- |
- |
2,808 |
- |
2,822 |
- |
2,819 |
101 |
100 |
RAZMENA |
|
- |
0,000 |
- |
0,000 |
- |
0,000 |
- |
- |
POTROŠNJA ENERGETSKOG SEKTORA |
- |
- |
0,741 |
- |
0,739 |
- |
0,772 |
100 |
104 |
GUBICI |
- |
- |
0,612 |
- |
0,589 |
- |
0,543 |
96 |
92 |
POTROŠNJA FINALNE ENERGIJE (FE) |
- |
- |
9,599 |
- |
9,785 |
- |
9,620 |
102 |
98 |
NEENERGETSKA POTROŠNJA |
- |
- |
0,883 |
- |
0,832 |
- |
0,771 |
94 |
93 |
POTROŠNJA FINALNE ENERGIJE U ENERGETSKE SVRHE |
- |
- |
8,697 |
- |
8,883 |
- |
8,777 |
102 |
99 |
PO SEKTORIMA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Industrija |
- |
- |
2,437 |
- |
2,543 |
- |
2,354 |
104 |
93 |
Saobraćaj |
- |
- |
2,194 |
- |
2,281 |
- |
2,332 |
104 |
102 |
Ostalo (Domaćinstva, JKD, Poljoprivreda) |
- |
- |
4,066 |
- |
4,058 |
. |
4,090 |
100 |
101 |
Čvrsta goriva |
1000 t |
- |
0,665 |
- |
0,666 |
- |
0,721 |
100 |
108 |
Tečna goriva |
1000 t |
2651,137 |
2,731 |
2720,205 |
2,802 |
2762,989 |
2,846 |
103 |
102 |
Gasovita goriva |
M Stm3 |
1185 |
1,048 |
1358 |
1,202 |
1130 |
1,000 |
115 |
83 |
Električna energija |
GWh |
28125 |
2,418 |
28111 |
2,417 |
28011 |
2,409 |
100 |
100 |
Toplotna energija |
TJ |
41419 |
0,750 |
31062 |
0,742 |
31250 |
0,746 |
99 |
101 |
OIE (geotermalna energija, biomasa) |
- |
- |
1,084 |
- |
1,054 |
- |
1,055 |
97 |
100 |
* Domaća proizvodnja sirove nafte i poluproizvoda |
|||||||||