UREDBAO SPROVEDBENIM PRAVILIMA ZA METAPODATKE NACIONALNE INFRASTRUKTURE GEOPROSTORNIH PODATAKA("Sl. glasnik RS", br. 54/2019) |
Ovom uredbom bliže se uređuju kriterijumi i pravila za razmenu skupova i servisa geopodataka između subjekata nacionalne infrastrukture geoprostornih podataka (u daljem tekstu: NIGP), odnosno sprovedbena pravila za metapodatke NIGP-a u smislu Zakona o nacionalnoj infrastrukturi geoprostornih podataka ("Službeni glasnik RS", broj 27/18 - u daljem tekstu: Zakon) i način obezbeđivanja i održavanja metapodataka za skupove geopodataka, nizove skupova i servisa geopodataka koji odgovaraju temama geopodataka iz člana 10. Zakona.
Ovom uredbom prenosi se u nacionalno zakonodavstvo Uredba Evropske komisije 1205/2008/EZ, kojom se sprovodi Direktiva 2007/2/EZ Evropskog Parlamenta i Saveta za metapodatke.
Metapodaci koji opisuju skup geopodatka, nizove skupova i servisa geopodataka, sadrže elemente metapodataka ili skupove elemenata metapodataka iz Priloga 1. i stvaraju se i održavaju u skladu sa pravilima navedenim u Prilogu 2. i Prilogu 3.
Prilozi iz stava 1. ovog člana odštamapani su uz ovu uredbu i čine njen sastavni deo.
U smislu ove uredbe, uz izraze definisane u članu 3. Zakona, u primeni su i izrazi koji imaju sledeće značenje:
1) "niz znakova" je polje vrednosti elemenata metapodataka izraženih kao skup znakova koji se smatraju jedinicom;
2) "slobodan tekst" je polje vrednosti elemenata metapodataka izraženo na jednom ili više prirodnih jezika;
3) "poreklo" je istorijat skupa geopodataka i njegov životni ciklus od prikupljanja i dobijanja preko sastavljanja i izdvajanja u njegov sadašnji oblik u skladu sa standardom EN ISO 19101;
4) "element metapodataka" je posebna jedinica metapodataka u skladu sa standardom EN ISO 19115;
5) "polje za naziv" je zbirka naziva koje prepoznaje jedinstveni identifikator izvora (unique resource identifier - URI), koji se koriste u dokumentima formata XML (extensible markup language) kao naziv elementa i naziv atributa;
6) "kvalitet" je skup karakteristika proizvoda koje se odnose na sposobnost ispunjenja potreba, u skladu sa standardom EN ISO 19101;
7) "izvor" je izvor informacija (resurs) koji ima direktnu ili indirektnu vezu sa određenim mestom ili geografskim područjem;
8) "nizovi skupova geopodataka" označava zbirku skupova geopodataka koji imaju istu specifikaciju proizvoda.
Validnost skupova geopodataka odnosi se na:
1) prostorni i vremenski obuhvat koji se odnosi na geopodatke;
2) proveru u odnosu na standarde merenja ili izvođenja;
3) stepen do kojeg podaci odgovaraju predviđenoj nameni;
4) pravnu validnost skupova geopodataka (gde je primenljivo).
Odgovorni subjekti NIGP-a:
1) obezbeđuju i redovno održavaju metapodatke za skupove i servise geopodataka iz svoje nadležnosti koji se odnose na teme geopodataka iz člana 10. Zakona za koje su oglašeni odgovornim u skladu sa članom 12. stav 2. Zakona;
2) obezbeđuju potpunost i kvalitet metapodataka u cilju njihovog pronalaženja, popisa i korišćenja od strane subjekata NIGP-a i ostalih korisnika na način koji je propisan ovom uredbom.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
1. IDENTIFIKACIJA (IDENTIFICATION)
Za potrebe identifikacije obezbeđuju se sledeći elementi metapodataka:
1.1. Naziv izvora (resource title)
Naziv izvora predstavlja karakterističan i često jedinstven naziv po kom je izvor poznat.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
1.2. Pregled izvora (resource abstract)
Pregled izvora predstavlja kratak opisni pregled sadržaja izvora.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
1.3. Vrsta izvora (resource type)
Vrsta izvora predstavlja vrstu izvora kojeg opisuju metapodaci.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka definisano je u Prilogu 3. tačka 1.
1.4. Adresa izvora (resource locator)
Adresa izvora predstavlja vezu (ili veze) prema izvoru i/ili vezu ka dodatnim informacijama izvora.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je niz znakova koji se obično izražava kao jedinstvena adresa izvora (uniform resource locator - URL).
1.5. Jedinstvena oznaka izvora (unique resource identifier)
Jedinstvena oznaka izvora predstavlja vrednost koja na jedinstven način označava izvor.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je obavezan kod niza znakova koji obično dodeljuje vlasnik podataka i polje za naziv niza znakova koje jedinstveno utvrđuje kontekst identifikacionog koda (identifikacione oznake) (na primer: vlasnik podataka).
1.6. Pridruženi izvor (coupled resource)
Ako je izvor servis geopodataka, ovaj element metapodataka utvrđuje, gde je relevantno, ciljni/ciljne skup(ove) geopodataka tog servisa putem njihove jedinstvene oznake izvora (URI).
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je obavezan kod niza znakova, koji obično dodeljuje vlasnik podataka i polje za naziv niza znakova koje jedinstveno utvrđuje kontekst identifikacionog koda (identifikacione oznake) (na primer: vlasnik podataka).
1.7. Jezik izvora (resource language)
Jezik izvora predstavlja jezik (ili jezike) koji se koriste unutar izvora.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka ograničeno je na jezike definisane standardom ISO 639-2.
2. KLASIFIKACIJA PROSTORNIH PODATAKA I SERVISA (CLASSIFICATION OF SPATIAL DATA AND SERVICES)
2.1. Tematska kategorija (topic category)
Tematska kategorija predstavlja šemu (sistem) klasifikacije visokog nivoa koji pomaže pri grupisanju i pretraživanju dostupnih izvora geopodataka po temama.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je definisano u Prilogu 3. tačka 2.
2.2. Vrste servisa geopodataka (spatial data service type)
Vrste servisa geopodataka predstavljaju klasifikaciju koja pomaže u pretraživanju dostupnih servisa geopodataka. Određeni servis geopodataka svrstava se samo u jednu kategoriju.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka definisano je u Prilogu 3. tačka 3.
3. KLJUČNA REČ (KEYWORD)
Ako je izvor servis geopodataka, obezbeđuje se najmanje jedna ključna reč iz Priloga 3. tačka 4.
Ako je izvor skup geopodataka ili niz skupova geopodataka obezbeđuje se najmanje jedna ključna reč iz opšteg višejezičkog rečnika zaštite životne sredine (GEMET) koji opisuje određenu temu geopodataka iz člana 10. Zakona.
Za svaku ključnu reč obezbeđuju se sledeći elementi metapodataka:
3.1. Vrednost ključne reči (keyword value)
Vrednost ključne reči je uobičajeno korišćena reč, formalizovana reč ili fraza koja opisuje dati predmet. Dok je tematska kategorija preširoka za detaljne upite, ključne reči pomažu sužavanje pretrage punog teksta i dozvoljavaju strukturiranu pretragu po ključnim rečima.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
3.2. Izvorno kontrolisani rečnik (originating controlled vocabulary)
Ako je vrednost ključne reči poreklom iz kontrolisanog rečnika (rečnik pojmova, ontologija), na primer GEMET, obezbeđuje se navod o izvoru kontrolisanog rečnika iz kog je ista nastala.
Navod o izvoru kontrolisanog rečnika obuhvata najmanje naziv i datum reference (datum izdavanja, datum njegove poslednje izmene ili izrade).
4. GEOGRAFSKA LOKACIJA (GEOGRAPHIC LOCATION)
Zahtev u pogledu geografske lokacije iz člana 25. stav 1. tačka 5) Zakona izražava se elementom metapodataka imenovanim kao geografski granični pravougaonik.
4.1. Geografski granični pravougaonik (geographic bounding box)
Geografski granični pravougaonik je obuhvat izvora u geografskom prostoru.
Geografski granični pravougaonik izražava se zapadnom i istočnom geografskom dužinom i južnom i severnom geografskom širinom, u decimalnim stepenima, sa preciznošću od najmanje dva decimalna mesta.
5. VREMENSKA REFERENCA (TEMPORAL REFERENCE)
Element metapodatka vremenske reference odnosi se na zahtev o posedovanju informacija o vremenskoj dimenziji podataka iz člana 20. stav 2. tačka 7) Zakona. Obezbeđuje se bar jedan od elemenata metapodataka koji su navedeni u tač. 5.1-5.4. ovog priloga.
Polje vrednosti elemenata metapodataka navedenih u tač. 5.1-5.4. ovog priloga je skup datuma. Svaki datum se odnosi na vremenski referentni sistem i izražava se u obliku koji je usklađen sa tim sistemom. Osnovni referentni sistem (default) je gregorijanski kalendar sa datumima izraženim u skladu sa standardom ISO 8601.
5.1. Vremenski obuhvat (temporal extent)
Vremenski obuhvat određuje vremenski period koji se odnosi na sadržaj izvora. Ovaj vremenski period se može izraziti na jedan od sledećih načina:
1) kao pojedinačni datum;
2) kao interval datuma izražen početnim i završnim datumom ili
3) kao kombinacija pojedinačnih datuma i intervala datuma.
5.2. Datum objave (date of publication)
Datum objave predstavlja datum izdavanja izvora ukoliko je poznat ili datum njegovog stupanja na snagu. Može postojati više od jednog datuma objave.
5.3. Datum poslednje izmene (date of last revision)
Datum poslednje izmene je datum poslednje izmene izvora, ako je izvor izmenjen. Ne može postojati više od jednog datuma poslednje izmene.
5.4. Datum nastanka (date of creation)
Datum nastanka izvora je datum kreiranja izvora. Ne može postojati više od jednog datuma nastanka.
6. KVALITET I VALIDNOST (QUALITY AND VALIDITY)
Zahtevi u vezi sa kvalitetom i validnosti geopodataka iz člana 18. tačka 3) i člana 25. stav 1. tačka 5) Zakona odnose se na sledeće elemente metapodataka:
6.1. Poreklo (lineage)
Poreklo predstavlja informacije o istorijatu procesa i/ili o ukupnom kvalitetu skupa geopodataka. Ukoliko je moguće, može uključiti izjavu o tome da li je validnost skupa geopodataka potvrđena ili da li je kvalitet osiguran, da li je skup geopodataka zvanična verzija (ako postoji više verzija) i da li skup geopodataka poseduje pravnu validnost.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
6.2. Prostorna rezolucija (spatial resolution)
Prostorna rezolucija se odnosi na nivo detaljnosti skupa geopodataka. Izražava se kao skup od nula do više rezolucijskih udaljenosti (obično za rasterske podatke i proizvode izvedene na osnovu slika) ili odgovarajućih razmera (karakteristično za karte i proizvode izvedene iz karata).
Odgovarajuća razmera se obično izražava kao celobrojna vrednost koja predstavlja imenioca razmere.
Rezolucijska udaljenost se izražava kao numerička vrednost kojoj je pridružena jedinica dužine.
7. USKLAĐENOST (CONFORMITY)
Zahtevi iz člana 18. tačka 1) i člana 25. stav 1. tačka 4) Zakona, u vezi sa usklađenosti i stepenom usklađenosti sa sprovedbenim pravilima iz člana 20. Zakona odnose se na sledeće elemente metapodataka:
7.1. Specifikacija (specification)
Specifikacija predstavlja specifikaciju u smislu člana 20. Zakona ili drugu specifikaciju sa kojom je izvor usklađen.
Izvor može biti usklađen sa više od jednog zahteva specifikacije iz člana 20. Zakona ili drugom specifikacijom.
Ovo navođenje uključuje najmanje jedan naziv i datum reference (datum objave, datum poslednje izmene ili datum izrade) zahteva specifikacije iz člana 20. Zakona ili iz druge specifikacije.
7.2. Stepen (degree)
Stepen predstavlja stepen usklađenosti izvora sa zahtevima iz člana 20. Zakona ili sa drugom specifikacijom.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka definisano je u Prilogu 3.
8. OGRANIČENJE PRISTUPA I KORIŠĆENJA (CONSTRAINT RELATED TO ACCESS AND USE)
Ograničenje pristupa i korišćenja odnosi se na jednu ili obe sledeće stavke:
1) skup uslova pristupa i korišćenja;
2) skup ograničenja javnog pristupa.
8.1. Uslovi pristupa i korišćenja (conditions applying to access and use)
Ovaj element metapodataka definiše uslove pristupa i korišćenja skupova i servisa geopodataka i, gde je primenljivo, uslove naplate takse shodno članu 18. tačka 2) i članu 25. stav 1. tačka 6) Zakona.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
Element mora biti izražen određenim vrednostima. Ako ne postoje uslovi koji se primenjuju na pristup i korišćenje izvora, koristi se termin "ne primenjuju se uslovi". Ako su uslovi nepoznati, koristi se termin "uslovi nepoznati".
Ovaj element obezbeđuje informacije o taksama za pristup i korišćenje izvora, gde je primenljivo, ili upućuje na jedinstvenu adresu izvora podataka (URL) gde se nalaze dostupne informacije o taksama.
8.2. Ograničenja javnog pristupa (limitations on public access)
U slučaju ograničenja javnog pristupa skupovima geopodataka i servisima shodno članu 29. Zakona, ovaj element metapodataka obezbeđuje informacije o ograničenjima i razlozima ograničenja.
Ukoliko ne postoje ograničenja javnog pristupa, ovaj element metapodataka navodi tu činjenicu.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je slobodan tekst.
9. ORGANIZACIJE ODGOVORNE ZA USPOSTAVLJANJE, UPRAVLJANJE, ODRŽAVANJE I DISTRIBUCIJU SKUPOVA GEOPODATAKA I SERVISA (ORGANISATIONS RESPONSIBLE FOR THE ESTABLISHMENT, MANAGEMENT, MAINTENANCE AND DISTRIBUTION OF SPATIAL DATA SETS AND SERVICES)
Shodno članu 18. tačka 4) i članu 25. stav 1. tačka 7) Zakona obezbeđuju se sledeća dva elementa metapodataka:
9.1. Odgovorni subjekt NIGP-a (responsible party)
Ovaj element metapodataka predstavlja opis organizacije odgovorne za uspostavljanje, upravljanje, održavanje i distribuciju izvora.
Ovaj element metapodataka sadrži:
1) naziv organizacije kao slobodan tekst;
2) kontakt imejl adresu kao niz znakova.
9.2. Uloga odgovornog subjekta NIGP-a (responsible party role)
Ovaj element metapodataka predstavlja prikaz uloge odgovorne organizacije.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka definisano je u Prilogu 3.
10. METAPODACI O METAPODACIMA (METADATA ON METADATA)
Shodno članu 19. stav 1. Zakona, obezbeđuju se sledeći elementi metapodataka:
10.1. Kontakt tačka za metapodatke (metadata point of contact)
Ovaj element metapodataka predstavlja opis organizacije odgovorne za stvaranje i održavanje metapodataka.
Ovaj element metapodataka sadrži:
1) naziv organizacije kao slobodan tekst;
2) kontakt imejl adresu kao niz znakova.
10.2. Datum metapodataka (metadata date)
Datum metapodataka bliže određuje datum kada je zapis o metapodacima kreiran ili ažuriran.
Datum se izražava se u skladu sa standardom ISO 8601.
10.3. Jezik metapodataka (metadata language)
Jezik metapodataka je jezik u kom su izraženi elementi metapodataka.
Polje vrednosti ovog elementa metapodataka je ograničeno na srpski jezik u skladu sa standardom ISO 639-2.
UPUTSTVA O BROJNOSTI I USLOVIMA ELEMENATA METAPODATAKA
Metapodaci koji opisuju izvor, koji se odnose na skup geopodataka ili nizove skupova geopodataka i sadrže elemente metapodataka ili grupe elemenata metapodataka, navedeni su u Tabeli 1, a oni koji se odnose na skup servisa geopodataka i sadrže elemente metapodataka ili grupe elemenata metapodataka navedeni su u Tabeli 2.
Ovi elementi metapodataka ili grupe elemenata metapodataka moraju biti u skladu sa očekivanom brojnošću i uslovima navedenim u Tabelama 1. i 2.
U slučaju da se za određeni element metapodataka ne navodi uslov, taj element mora biti obavezan.
Tabele pružaju sledeće informacije:
1) prva kolona se odnosi na Prilog 1. koji definiše element metapodataka ili grupu elemenata metapodataka;
2) druga kolona sadrži naziv elementa metapodataka ili grupe elemenata metapodataka;
3) treća kolona bliže određuje brojnost elemenata metapodataka. Pojam brojnosti je usklađen sa pojmom brojnosti shodno objedinjenom jeziku za modelovanje Unified Modelling Language (UML) po kom:
(1) 1 označava da postoji isključivo jedan slučaj ovog elementa metapodataka u rezultujućem skupu;
(2) 1.. * označava da postoji bar jedan slučaj ovog elementa metapodataka u rezultujućem skupu;
(3) 0..1 označava da je postojanje elementa metapodataka u rezultujućem skupu uslovno, ali se može dogoditi samo jednom;
(4) 0.. * označava da je postojanje elementa metapodataka u rezultujućem skupu uslovno, ali se element metapodataka može pojaviti jednom ili više puta;
(5) u slučaju brojnosti 0..1 ili 0..*, uslov definiše kada su elementi metapodataka obavezni;
4) četvrta kolona sadrži napomenu u slučaju da se brojnost elementa ne primenjuje na sve vrste izvora.
U svim ostalim slučajevima svi elementi su obavezni.
Tabela 1.
Metapodaci za skupove geopodataka ili nizove skupova geopodataka
Referenca |
Element metapodataka |
Brojnost |
Uslov |
1.1. |
Naziv izvora |
1 |
|
1.2. |
Pregled izvora |
1 |
|
1.3. |
Vrsta izvora |
1 |
|
1.4. |
Adresa izvora |
0..* |
Obavezno u slučaju da je URL dostupan kako bi se dobilo više informacija o izvoru i/ili pristupilo srodnim servisima |
1.5. |
Jedinstvena oznaka izvora |
1..* |
|
1.7. |
Jezik izvora |
0..* |
Obavezno u slučaju da izvor sadrži tekstualne informacije |
2.1. |
Tematska kategorija |
1..* |
|
3. |
Ključna reč |
1..* |
|
4.1. |
Geografski granični pravougaonik |
1..* |
|
5. |
Vremenska referenca |
1..* |
|
6.1. |
Poreklo |
1 |
|
6.2. |
Prostorna rezolucija |
0..* |
Obavezno za skupove geopodataka i nizove skupova geopodataka u slučaju da postoji mogućnost preciziranja ekvivalentne razmere ili razdaljine |
7. |
Usklađenost |
1..* |
|
8.1. |
Uslovi pristupa i korišćenja |
1..* |
|
8.2. |
Ograničenja javnog pristupa |
1..* |
|
9. |
Organizacije odgovorne za uspostavljanje, upravljanje, održavanje i distrubuciju skupova i servisa geopodataka |
1..* |
|
10.1. |
Kontakt tačka za metapodatke |
1..* |
|
10.2. |
Datum metapodatka |
1 |
|
10.3. |
Jezik metapodatka |
1 |
|
Tabela 2.
Metapodaci za servise geopodataka
Reference |
Elementi metapodataka |
Brojnost |
Uslov |
1.1. |
Naziv izvora |
1 |
|
1.2. |
Pregled izvora |
1 |
|
1.3. |
Vrsta izvora |
1 |
|
1.4. |
Adresa izvora |
0..* |
Obavezno u slučaju povezivanja sa servisom |
1.6. |
Pridruženi izvor |
0..* |
Obavezno u slučaju mogućnosti povezivanja skupova geopodataka na osnovu kojih servis funkcioniše |
2.2. |
Vrsta servisa geopodataka |
1 |
|
3. |
Ključna reč |
1..* |
|
4.1. |
Geografski granični pravougaonik |
0..* |
Obavezno za servise sa izričitim geografskim obuhvatom |
5. |
Vremenska referenca |
1..* |
|
6.2. |
Prostorna rezolucija |
0..* |
Obavezno u slučaju da postoji ograničenje prostorne rezolucije za servise |
7. |
Usklađenost |
1..* |
|
8.1. |
Uslovi pristupa i korišćenja |
1..* |
|
8.2. |
Ograničenja javnog pristupa |
1..* |
|
9. |
Organizacije odgovorne za uspostavljanje, upravljanje, održavanje i distrubuciju skupova i servisa geopodataka |
1..* |
|
10.1. |
Kontakt tačka za metapodatke |
1..* |
|
10.2. |
Datum metapodatka |
1 |
|
10.3. |
Jezik metapodatka |
1 |
|
U skladu sa definicijama elemenata metapodataka iz Priloga 1, polja vrednosti opisana u ovom prilogu od tačke 1. do tačke 6. iskazuju se u brojnosti navedenoj u Tabelama 1. i 2. u Prilogu 2.
U skladu sa određenim poljem vrednosti, svaka vrednost se određuje pomoću:
1) numeričke oznake;
2) tekstualnog naziva na srpskom jeziku koji se može prevesti na jezike Evropske zajednice;
3) naziva koji je jezički neutralan za računare (vrednost izražena u zagradama);
4) opcionog opisa ili definicije.
1. VRSTA IZVORA (RESOURCE TYPE)
1.1. serija skupova geopodataka (serija)
1.2. skup geopodataka (skup)
1.3. servisi geopodataka (servisi)
2. TEMATSKE KATEGORIJE U SKLADU SA STANDARDOM EN ISO 19115 (TOPIC CATEGORIES IN ACCORDANCE WITH EN ISO 19115)
2.1. Poljoprivreda (farming)
Poljoprivreda podrazumeva uzgoj životinja i/ili biljaka.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka koja se odnosi na sisteme za poljoprivredu i akvakulturu koji predstavljaju poljoprivrednu mehanizaciju i proizvodne pogone (uključujući sisteme za navodnjavanje, staklenike i štale) shodno članu 10. stav 4. tačka 9) Zakona.
2.2. Živi svet (biota)
Živi svet podrazumeva floru i/ili faunu u prirodnom okruženju.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 17), 18) i 19) Zakona:
1) biogeografske regione, koji se definišu kao područja sa relativno homogenim ekološkim uslovima, koja imaju zajedničke osobine;
2) staništa i biotope, koji se definišu kao geografska područja za koja su svojstveni posebni ekološki uslovi, procesi, strukture i funkcije (za održavanje života) koje fizički pomažu organizmima da žive na njima, a uključuju kopnene i vodene površine koje se razlikuju po geografskim, abiotičkim i biotičkim osobinama, bilo da su potpuno prirodne ili poluprirodne;
3) rasprostranjenost vrsta, koja se definiše kao geografska raširenost životinjskih i biljnih vrsta, razvrstana po mreži, regiji, u administrativnoj jedinici ili drugoj analitičkoj jedinici.
2.3. Granice (boundaries)
Granice predstavljaju pravne opise zemljišta.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tačka 4) i stav 4. tačka 1) Zakona:
1) administrativne jedinice, koje se definišu kao područja u kojima država ima i/ili sprovodi jurisdikciju u lokalnoj, regionalnoj ili državnoj upravi podeljenoj na administrativne granice;
2) statističke jedinice, koje se definišu kao jedinice za širenje i korišćenje statističkih podataka.
2.4. Klimatologija/Meteorologija/Atmosfera (Climatology/Meteorology/Atmosphere)
Klimatologija/Meteorologija/Atmosfera predstavljaju atmosferske procese i pojave.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 13) i 14) Zakona:
1) atmosferske uslove, koji se definišu kao fizički uslovi u atmosferi i sadrže geopodatke koji se zasnivaju na merenjima, modelima ili njihovim kombinacijama i uključuju lokacije za merenje;
2) meteorološko-geografske karakteristike, koje se definišu kao vremenski uslovi i njihova merenja: padavine, temperatura, isparavanja, brzina i smer vetra.
2.5. Ekonomija (economy)
Ekonomija predstavlja ekonomske aktivnosti, uslove i zapošljavanje.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 20) i 21) Zakona:
1) energetske izvore, koji podrazumevaju: ugljovodonike, vodenu energiju, bioenergiju, solarnu energiju, vetar itd., gde je potrebno uključuju informacije o dubini/visini veličine izvora;
2) mineralne resurse, koji podrazumevaju rude metala, industrijske minerale itd., gde je potrebno uključuju informacije o dubini/visini veličine izvora.
2.6. Visine (elevation)
Visine predstavljaju visine iznad ili ispod nivoa mora.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 3. tačka 1) Zakona u vezi sa visinama.
Visine podrazumevaju digitalne modele visina za kopnene, ledene i okeanske površine, kao i nadmorske visine, dubine mora i obalne linije.
2.7. Životna sredina (environment)
Životna sredina predstavlja ekološke resurse, zaštitu i očuvanje.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tačka 9) Zakona u vezi sa zaštićenim područjima koja su određena i kojim se upravlja u skladu sa odredbama međunarodnog prava, prava Evropske unije ili prava Republike Srbije, u cilju postizanja konkretnih ciljeva očuvanja.
2.8. Geonaučne informacije (geoscientificInformation)
Geonaučne informacije predstavljaju informacije u vezi sa naukama koje proučavaju Zemlju.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 3) i 12) i stav 3. tačka 4) Zakona:
1) tlo, koje predstavlja tlo i slojeve tla ispod površine, opisane debljinom, teksturom, strukturom i sadržajem čestica i organskim materijama, kamenitosti, erozijom, a tamo gde je primenljivo procentom nagiba i predviđenim zalihama vode;
2) zone prirodnog rizika, koje predstavljaju područja podložna prirodnim hazardima i rizicima: geološki hazardi i rizici - klizišta, odroni i erozija; požari; poplave i atmosferski i hidrološki rizici; seizmički hazardi i rizici itd, zbog čijeg delovanja, položaja, težine i učestalosti imaju potencijal da ozbiljno utiču na društvenu zajednicu;
3) geologiju, koja predstavlja geološku karakterizaciju prema sastavu i strukturi, uključujući kamenito tlo, podzemne vode i geomorfologiju.
2.9. Zdravlje (health)
Zdravlje podrazumeva zdravstvene usluge, ljudsku ekologiju i bezbednost.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tačka 5) Zakona u vezi sa zdravljem ljudi i bezbednosti i predstavlja geografsku rasprostranjenost dominantnih patoloških pojava (alergije, tumori, bolesti disajnih puteva, itd.), informacije koje pokazuju uticaj na zdravlje (biomarkeri, smanjenje plodnosti, epidemije), ili opšte stanje ljudi (zamor, stres, itd.), koje su direktno (zagađenje vazduha, hemikalije, oštećenje ozona, buka itd.) ili indirektno (hrana, genetski modifikovani organizmi, itd.) povezane sa kvalitetom životne sredine.
2.10. Slike/Osnovne karte/Zemljin pokrivač (imageryBaseMapsEarthCover)
Osnovne karte.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 3. tač. 2) i 3) Zakona:
1) zemljišni pokrivač, koji predstavlja fizički ili biološki pokrivač zemljine površine, uključujući veštačke površine, poljoprivredne površine, šume, (polu)prirodna područja, močvarna područja i vodene mase;
2) ortofoto, koji predstavlja georeferencirane snimke zemljine površine nastale snimanjem sa satelita ili avionskim snimanjem.
2.11. Obaveštajne informacije/Vojne informacije (intelligenceMilitary)
Ove informacije se primenjuju na vojne baze, objekte i aktivnosti.
Ova kategorija se ne primenjuje direktno ni na jednu od tema geopodataka definisanih članom 10. Zakona.
2.12. Kontinentalne vode (inlandWaters)
Kontinentalne vode predstavljaju površinske vode, drenažne sisteme i njihova svojstva.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tačka 8) Zakona i odnosi se na hidrografiju, koja predstavlja hidrografske elemente, uključujući morske površine i sve druge vodene mase i sa njima povezane elemente, uključujući rečne slivove i podslivove.
2.13. Lokacija (location)
Lokacija predstavlja informacije o lokaciji i servisima.
Ova se kategorija primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tač. 3) i 5) Zakona:
1) geografska imena, koja se definišu kao imena područja, regija, mesta, velikih gradova, predgrađa, gradova ili naselja, ili bilo kog geografskog ili topografskog obeležja od javnog ili istorijskog značaja;
2) adrese, koje se definišu kao položaj nepokretnosti na osnovu adrese, odnosno naziva ulice, kućnog broja i poštanskog broja.
2.14. Okeani (oceans)
Okeani predstavljaju osobine i karakteristike slanih vodenih masa (bez kontinentalnih voda).
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 15) i 16) Zakona:
1) okeanografske geografske pojave, koje se definišu kao fizički uslovi okeana (struje, salinitet, visina talasa, itd.);
2) morske regione, koji se definišu kao fizički uslovi morskih i slanih vodnih tela koji su podeljeni na regione i podregione sa zajedničkim osobinama.
2.15. Planiranje/Katastar (planning Cadastre)
Planiranje podrazumeva korišćenje informacija za aktivnosti povezane sa budućim korišćenjem zemlje.
Ova se kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tačka 6) i stav 4. tač. 4) i 11) Zakona:
1) katastarske parcele, koje se definišu kao teritorijalne jedinice u skladu sa katastarskim registrima ili njihovim ekvivalentima;
2) korišćenje zemljišta, koje se definiše kao područje opisano u skladu sa sadašnjom i budućom planiranom funkcionalnom dimenzijom ili društveno-ekonomskom namenom (npr. stambena, industrijska, komercijalna, poljoprivredna, šumska i sportsko-rekreativna);
3) oblast upravljanja/ograničenja/zone regulisanja i jedinice za izveštavanje, koje se definišu kao područja kojima se upravlja, reguliše ili koja se koriste za izveštavanje na međunarodnom, državnom ili regionalnom nivou a uključuje deponije smeća, zaštićena područja oko izvora pitke vode, područja osetljiva na nitrate, uređene plovne puteve na moru ili na velikim kopnenim vodama, područja za odlaganje otpada, područja zaštićena od buke, područja sa dozvolom za istraživanje ruda, područja rečnih slivova, odgovarajuće jedinice za izveštavanje i područja za upravljanje obalnim pojasom.
2.16. Društvo (society)
Društvo predstavlja karakteristike društva i kulture.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tačka 10) Zakona i odnosi se na rasprostranjenost stanovništva - demografiju, koja se definiše kao geografska rasprostranjenost ljudi, uključujući obeležja stanovništva i nivoe aktivnosti, klasifikovane po mreži, regionu, administrativnoj jedinici ili drugoj analitičkoj jedinici.
2.17. Struktura (structure)
Struktura predstavlja građevine.
Ova kategorija se primenjuje na sledeće teme geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tač. 2), 7) i 8) Zakona:
1) zgrade, koje se definišu kao geografski položaj zgrada;
2) proizvodni i industrijski sistemi, koji se definišu kao industrijsko proizvodna područja uključujući postrojenja i odvodne objekte, rudnike i skladišta;
3) sistemi za praćenje kvaliteta životne sredine, koji se definišu kao lokacije i sistemi za funkcionisanje praćenja životne sredine koji uključuju posmatranje i merenje emisija, stanja životne sredine kao i drugih parametara ekosistema (biološka raznovrsnost, ekološko stanje vegetacije itd.) za ili u ime javnih institucija.
2.18. Saobraćaj (transportation)
Saobraćaj predstavlja sredstva i pomagala za prevoz osoba i/ili roba.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 2. tačka 7) Zakona i odnosi se na transportne mreže, koje se definišu kao putne, železničke, vazdušne i vodne transporne mreže i njihova infrastruktura.
2.19. Vodovi/Komunikacije (utilitiesCommunication)
Vodovi/komunikacije predstavljaju energetsku, vodovodnu, kanalizacionu i komunikacionu infrastrukturu i servise.
Ova kategorija se primenjuje na temu geopodataka u skladu sa članom 10. stav 4. tačka 6) Zakona i odnosi se na vodove kao što su kanalizacija, odlaganje otpada, snabdevanje energijom i vodom i javne servise, administrativne i socijalne servise kao što su državna uprava, centri za civilnu zaštitu, škole i bolnice.
3. VRSTE SERVISA GEOPODATAKA (SPATIAL DATA SERVICE TYPE)
3.1. Servis za pronalaženje (discovery)
Servis koji omogućava pretragu skupova i servisa geopodataka na osnovu sadržaja odgovarajućih metapodataka i prikazivanje sadržaja metapodataka.
3.2. Servis za pregled (view)
Servis koji omogućava, kao minimum, prikaz, navigaciju, uvećavanje odnosno umanjenje, pomeranje ili preklapanje skupova geopodataka, prikazivanje legende, kao i svakog drugog relevantnog sadržaja metapodataka.
3.3. Servis za preuzimanje (download)
Servis koji omogućava preuzimanje kopija skupova geopodataka ili delova skupova, kao i, gde je to izvodljivo, direktan pristup tim podacima.
3.4. Servis za transformaciju (transformation)
Servis koji omogućava transformaciju skupova geopodataka radi postizanja interoperabilnosti.
3.5. Servis za pozivanje servisa geopodataka (invoke)
Servis koji omogućava definisanje ulaznih podataka kao i izlaznih podataka koji se očekuju od prostornog servisa i radni tok ili lanac servisa koji obuhvata više servisa. Takođe omogućava definisanje interfejsa eksternog veb servisa za potrebe radnog procesa ili lanaca servisa.
3.6. Ostali servisi (other)
4. KLASIFIKACIJA SERVISA GEOPODATAKA (CLASSIFICATION OF SPATIAL DATA SERVICES)
Ključne reči su bazirane na taksonomiji geografskih servisa iz standarda EN ISO 19119. Taksonomija je uređena po kategorijama, odnosno potkategorijima koje definišu polja vrednosti klasifikacije servisa geopodataka.
100 Servisi interakcije (humanInteractionService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
101 Servis za pregled kataloga (humanCatalogueViewer)
Servis koji omogućava interakciju korisnika sa katalogom u cilju pronalaženja, pregleda i upravljanja metapodacima o geopodacima ili servisima geopodataka.
102 Servis za prostorni pregled (humanGeographicViewer)
Servis koji omogućava pregled jedne ili više zbirki entiteta (feature) ili slojeva.
103 Servis za pregled prostornih kataloga (humanGeographicSpreadsheetViewer)
Servis koji omogućava interakciju sa više podataka i omogućava zahtevanje proračuna koji su slični aritmetičkim radnim listovima, ali su prošireni na geografske podatke.
104 Servis za uređivanje (humanServiceEditor)
Servis koji omogućava korisničku kontrolu nad uslugama geografske obrade podataka.
105 Servis za uređivanje definicije toka (humanChainDefinitionEditor)
Servis koji omogućava interakciju između korisnika i lanca za definisanje toka servisa.
106 Servis za upravljanje radnim tokovima (humanWorkflowEnactmentManager)
Servis koji omogućava interakciju sa servisom za upravljanje radnim tokovima.
107 Servis za uređivanje prostornih entiteta (humanGeographicFeatureEditor)
Geografski pretraživač koji omogućava interakciju korisnika sa podacima o entitetima.
108 Servis za uređivanje geografskih simbola (humanGeographicSymbolEditor)
Servis koji omogućava korisniku izbor i upravljanje bibliotekama simbola.
109 Servis za generalizovanje entiteta (humanFeatureGeneralizationEditor)
Servis koji omogućava promenu kartografskih karakteristika određenog entiteta ili zbirke entiteta pojednostavljivanjem vizuelnog prikaza uz istovremeno zadržavanje glavnih elemenata - prostorni ekvivalent pojednostavljenja.
110 Servis za pregled strukture prostornih podataka
(humanGeographicDataStructureViewer)
Servis koji omogućava pristup delu skupa podataka u cilju sagledavanja njegove unutrašnje strukture.
200 Servisi za upravljanje informacijama (infoManagementService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
201 Servis za pristup entitetima (infoFeatureAccessService)
Servis koji omogućava pristup i upravljanje entitetima.
202 Servis za pristup kartama (infoMapAccessService)
Servis koji omogućava pristup geografskoj grafici tj. slikama geografskih podataka.
203 Servis za pristup sloju (infoCoverageAccessService)
Servis koji omogućava pristup i upravljanje slojevima (coverage).
204 Servis za opis senzora (infoSensorDescriptionService)
Servis koji omogućava opis pokrivenosti senzora uključujući položaj i orijentaciju senzora, kao i geometriju, dinamiku i radiometrijske karakteristike senzora.
205 Servis za pristup proizvodima (infoProductAccessService)
Servis koji omogućava pristup i upravljanje geografskim proizvodima.
206 Servis za vrstu entiteta (infoFeatureTypeService)
Servis koji omogućava pristup i upravljanje definicijama vrsta entiteta.
207 Kataloški servis (infoCatalogueService)
Servis koji omogućava pronalaženje servisa i upravljanje nad uskladištenim metapodacima.
208 Servis registra (infoRegistryService)
Servis koja omogućava pristup skladištu metapodataka po vrstama.
209 Servis geografskog leksikona (infoGazetteerService)
Servis koji omogućava pristup leksikonu primera klase ili klasa fenomena u stvarnom svetu koji sadrže neke informacije o položaju.
210 Servis za obradu narudžbina (infoOrderHandlingService)
Servis koji pruža mogućnost naručivanja proizvoda od dobavljača.
211 Servis trajne narudžbe (infoStandingOrderService)
Servis obrade narudžbe koji pruža mogućnost isporuke (diseminacije) proizvoda unutar određenog geografskog područja kada isti postane dostupan.
300 Servisi za upravljanje procesom rada (taskManagementService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
301 Servis za definisanje toka (chainDefinitionService)
Servis za definisanje toka i omogućavanje izvršenja radnog procesa.
302 Servis za realizaciju radnog procesa (workflowEnactmentService)
Servis za realizaciju radnog procesa koji interpretira tok i kontroliše redosled obavljanja aktivnosti.
303 Servis pretplate (subscriptionService)
Servis koji omogućava korisnicima prijavu za obaveštavanje o događajima.
400 Servisi za prostornu obradu podataka (spatialProcessingService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
401 Servis za konverziju koordinata (spatialCoordinateConversionService)
Servis za konverziju koordinata iz jednog koordinatnog sistema u drugi koordinatni sistem koji se odnosi na isti datum.
402 Servis za transformaciju koordinata (spatialCoordinateTransformationService)
Servis za transformaciju koordinata iz jednog referentnog koordinatnog sistema u drugi referentni koordinatni sistem.
403 Servis za konverziju slojeva/vektora (spatialCoverageVectorConversionService)
Servis za konverziju prostornog predstavljanja iz šeme sloja u vektorsku šemu i obratno.
404 Servis za konverziju slikovnih koordinata
(spatialImageCoordinateConversionService)
Servis za transformaciju ili konverziju koordinata, kojim se menja koordinatni referentni sistem slike.
405 Servis za rektifikaciju (spatialRectificationService)
Servis za pretvaranje slike u pravougaonu paralelnu projekciju a time i odgovarajuću razmeru.
406 Servis za ortorektifikaciju (spatialOrthorectificationService)
Servis za ispravljanje koji uklanja nagib slike i pomeranje slike usled visine terena.
407 Servis za podešavanje geometrijskog modela senzora
(spatialSensorGeometryModelAdjustmentService)
Servis koji podešava geometrijske modele senzora kako bi se poboljšalo preklapanje slike sa ostalim slikama i/ili poznatim pozicijama na terenu.
408 Servis za konverziju geometrijskog modela slika
(spatialImageGeometryModelConversionService)
Servis koji pretvara geometrijske modele senzora u različit, ali ekvivalentan geometrijski model senzora.
409 Servis za izdvajanje (spatialSubsettingService)
Servis koji izdvaja podskup iz ulaznog seta podataka u neprekinutom prostornom području prema geografskoj lokaciji ili koordinatnoj mreži.
410 Servis za uzorkovanje (spatialSamplingService)
Servis koji izdvaja podatke iz ulaznih podataka korišćenjem konzistentne šeme uzoraka, bilo prema geografskoj lokaciji ili rasterskim koordinatama.
411 Servis za promenu podele na listove (spatialTilingChangeService)
Servis koji menja podelu na listove geografskih podataka.
412 Servis za merenje dimenzija (spatialDimensionMeasurementService)
Servis za izračunavanje dimenzija objekata koji su vidljivi na slici ili u drugim geopodacima.
413 Servis za rad sa entitetima (spatialFeatureManipulationService)
Servis koji registruje jedan entitet u drugi entitet, sliku ili drugi skup podataka ili skup koordinata, ispravlja relativnu promenu u prevodu, razlike u rotaciji, razlike razmere i razlike perspektive. Proverava da li su svi entiteti u kolekciji entiteta topološki usklađeni sa topološkim pravilima kolekcije entiteta i utvrđuje i/ili ispravlja sve otkrivene nedoslednosti.
414 Servis za uparivanje entiteta (spatialFeatureMatchingService)
Servis koji na osnovu višestrukog izvora podataka određuje koje karakteristike ili delovi karakteristika predstavljaju iste entitete iz realnog sveta, npr. spajanje po ivicama i ograničena spajanja.
415 Servis za prostornu generalizaciju entiteta (spatialFeatureGeneralizationService)
Servis koji smanjuje prostorne varijacije u kolekciji entiteta u cilju povećanja efikasnosti komunikacije uz eliminisanje neželjenih efekata redukcije podataka.
416 Servis za određivanje rute (spatialRouteDeterminationService)
Servis koji određuje optimalnu putanju između dve određene tačke na osnovu ulaznih parametara i svojstava koja su sadržana u kolekciji entiteta.
417 Servis za pozicioniranje (spatialPositioningService)
Servis koji osigurava uređaj za određivanje položaja, čijom primenom se dobijaju informacije i utvrđuje ispunjenost uslova za upotrebu.
418 Servis za analizu bliskosti (spatialProximityAnalysisService)
Servis koji, uzimajući u obzir poziciju ili geografsku odliku, pronalazi sve objekte sa skupovima atributa unutar udaljenosti koju korisnik zadaje od neke pozicije ili odlike.
500 Servisi za tematsku obradu podataka (thematicProcessingService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
501 Servis za računanje geoparametara (thematicGeoparameterCalculationService)
Servis kojim se izračunavaju kvantitativni rezultati neophodni za rad aplikacija, a koji nisu dostupni u sirovim podacima.
502 Servis za tematsku klasifikaciju (thematicClassificationService)
Servis za klasifikaciju područja geografskih podataka na osnovu tematskih atributa.
503 Servis za tematsku generalizaciju entiteta (thematicFeatureGeneralizationService)
Servis koji generalizuje vrste entiteta u zbirci entiteta u cilju povećanja efikasnosti komunikacije i eliminisanje neželjenih efekata redukcije podataka.
504 Servis za izdvajanje (thematicSubsettingService)
Servis koji izdvaja podatke iz ulaznog seta podatka na osnovu zadatih vrednosti parametara.
505 Servis za prostorno brojanje (thematicSpatialCountingService)
Servis koji broji geografske karakteristike (entitete).
506 Servis za otkrivanje promena (thematicChangeDetectionService)
Servis za pronalaženje razlika između dva skupa podataka koji predstavljaju isto geografsko područje u različitim trenucima (vremenima).
507 Servis za izdvajanje geografskih informacija
(thematicGeographicInformationExtractionService)
Servisi koji podržavaju izdvajanje odlika i informacija o terenu iz slika dobijenih daljinskim istraživanjem i skeniranjem.
508 Servis za obradu slika (thematicImageProcessingService)
Servisi kojima se menjaju vrednosti tematskih atributa slike korišćenjem matematičkih funkcija.
509 Servis za generisanje smanjene rezolucije (thematicReducedResolutionGenerationService)
Servisi koji smanjuju rezoluciju slike.
510 Servisi za rad sa slikama (thematicImageManipulationService)
Servisi za izmenu vrednosti podataka u slikama: promena boje i kontrasta, primena različitih filtera, manipulacija rezolucijom slike, otklanjanje šumova, "striping" (segmentiranje), sistematska radiometrijska korekcija, ublažavanje atmosfere, promena osvetljenja prikaza, itd.
511 Servisi za razumevanje slike (thematicImageUnderstandingService)
Servisi koji automatski otkrivaju promenu na slici, registruju slikovno diferenciranje, analiziraju značaj razlika i njihov prikaz i diferencijaciju na području i modelu.
512 Servisi za slikovnu sintezu (thematicImageSynthesisService)
Servisi za izradu ili transformaciju slika pomoću računarskih prostornih (vremenskih) modela, perspektivnih transformacija i izmene karakteristika slika u cilju poboljšanja vidljivosti, izoštravanja rezolucije i/ili smanjenja efekata oblačnog pokrivača ili magle.
513 Servis za izmenu multispektralnih slika (thematicMultibandImageManipulationService)
Servisi koji menjaju sliku koristeći više opsega slike.
514 Servis za otkrivanje objekata (thematicObjectDetectionService)
Servis za otkrivanje objekata iz realnog sveta na nekoj slici.
515 Servis za geoanalizu (thematicGeoparsingService)
Servis skeniranja tekstualnih dokumenata za linkove ka lokacijama kao što su imena mesta, adrese, poštanski brojevi itd. kao priprema za prelaz na uslugu geokodiranja.
516 Servis za geokodiranje (thematicGeocodingService)
Servis za proširenje tekstualnih veza ka lokacijama sa geografskim koordinatama (ili nekom drugom prostornom vezom).
600 Servisi za vremensku obradu podataka (temporalProcessingService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
601 Servis za pretvaranje vremenskog referentnog sistema
(temporalReferenceSystemTransformationService)
Servis za promenu vrednosti vremenskih zapisa iz jednog vremenskog referentnog sistema u drugi vremenski referentni sistem.
602 Servis za izdvajanje (temporalSubsettingService)
Servis za izdvajanje delova podataka iz ulaznih podataka u neprekidnom intervalu na osnovu vremenskih položajnih vrednosti.
603 Servis za vremensko uzorkovanje (temporalSamplingService)
Servis koja izdvaja podskup iz ulaznih podataka korišćenjem konzistentne šeme uzoraka zasnovanih na vremenskim položajnim vrednostima.
604 Servis za analizu bliskosti (temporalProximityAnalysisService)
Servis pronalazi sve objekte sa datim skupom atributa koji se nalaze unutar intervala koji odredi korisnik (u odnosu na zadati interval ili događaj), obzirom na vremenski interval ili događaj,
700 Servisi za obradu metapodataka (metadataProcessingService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
701 Servis za statistički proračun (metadataStatisticalCalculationService)
Servis za proračun statistike skupa podataka.
702 Servis za geografski zapis (metadataGeographicAnnotationService)
Servisi za dodavanje pomoćnih informacija slici ili entitetu u zbirci entiteta.
800 Servisi geografske komunikacije (comService)
Ova kategorija sadrži sledeće potkategorije:
801 Servis za kodiranje (comEncodingService)
Servis koji obezbeđuje implementaciju (sprovođenje) pravila šifrovanja (kodiranja) i pruža interfejs za funkcionalnost kodiranja i dekodiranje.
802 Servis za prenos (comTransferService)
Servis koji obezbeđuje primenu jednog ili više protokola prenosa, što omogućava prenos podataka između distributivnog informacionog sistema putem komunikacionih medija bez ili preko interneta.
803 Servis za geografsku kompresiju (comGeographicCompressionService)
Servis koji pretvara prostorne delove zbirke entiteta u ili iz komprimovanog oblika.
804 Servis za konverziju geografskih formata
(comGeographicFormatConversionService)
Servis koji pretvara jedan format geografskog podatka u drugi.
805 Servis za prenos poruka (comMessagingService)
Servis koji omogućava da više korisnika istovremeno pregleda, komentariše i zahteva uređivanje zbirke entiteta.
806 Servis za daljinsko upravljanje datotekama i izvršavanje programa
(comRemoteFileAndExecutableManagement)
Servis koji omogućava pristup sekundarnom skladištenju geografskih entiteta.
5. STEPEN SAGLASNOSTI (DEGREE OF CONFORMITY)
5.1. Saglasno (conformant)
Izvor je u potpunosti saglasan sa navedenim specifikacijama.
5.2. Nesaglasno (notConformant)
Izvor nije saglasan sa navedenim specifikacijama.
5.3. Neobavljena procena (notEvaluated)
Saglasnost nije procenjena.
6. ULOGA ODGOVORNOG SUBJEKTA NIGP-A (ROLE OF RESPONSIBLE NSDI STAKEHOLDER)
6.1. Dobavljač izvora (resourceProvider)
Strana (subjekt) koja dobavlja izvor.
6.2. Staratelj (custodian)
Strana koja prihvata odgovornost za podatke i osigurava primerenu (odgovarajuću) brigu i održavanje izvora.
6.3. Vlasnik (owner)
Strana koja je vlasnik izvora.
6.4. Korisnik (user)
Strana koja koristi izvor.
6.5. Distributer (distributor)
Strana koja distribuira izvor.
6.6. Stvaralac (originator)
Strana koja je stvorila izvor.
6.7. Tačka kontakata (pointOfContact)
Strana koja se može kontaktirati kako bi se saznalo više o izvoru ili od koje bi se nabavio izvor.
6.8. Glavni istraživač (principalInvestigator)
Ključna strana odgovorna za prikupljanje informacija i vođenje istraživanja.
6.9. Obrađivač (processor)
Strana koja je obradila podatke na takav način da je izvor izmenjen.
6.10. Izdavač (publisher)
Strana koja je objavila izvor.
6.11. Autor (author)
Strana koja je autor izvora.