ODLUKA O UTVRĐIVANJU ZGRADE "HEMPRO" NA TERAZIJAMA U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 65/2019)

1. Zgrada "Hempro" na Terazijama u Beogradu, utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Zgrada "Hempro" na Terazijama u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Stari grad, Beograd, Terazije 8, na katastarskoj parceli broj 2924, KO Stari grad, u privatnoj i državnoj svojini.

Spomenik kulture podignut 1956-1957. godine po projektu arhitekte Alekseja Brkića, u ulici Terazije, centralnoj matrici trgovačko-poslovnog prostora Beograda, jedno od najranijih dela savremene arhitekture na Terazijama, sažima tendencije i ideje moderne arhitekture grada i predstavlja osnovu za dalji razvoj autorske i nacionalne arhitekture.

Autor ovim delom nagoveštava svoj originalni likovni manir kao i pojavu jedne nove nekonvencionalne arhitekture. Posmatrajući spomenik kulture kao zasebnu celinu, vidi se izvanredna demonstracija modernističkih postulata, bez zalaženja u puko podražavanje. Usled uticaja arhitekture Mis van de Roa i internacionalnog stila, spomenik kulture odiše jednostavnošću i geometrizmom, ali oslobođen postulata strogog funkcionalizma. Sofisticirano odabrani i uklopljeni detalji interpolirani su u celinu, istovremeno ne gubeći na svojoj izražajnosti i ne remeteći utisak kompaktnosti.

Istovremeno, spomenik kulture predstavlja savremeni objekat vešto interpoliran u okvir istorijski nasleđene urbane i gradske matrice ulice Terazije.

Posmatrajući spomenik kulture kroz prizmu društveno-istorijskih prilika, predstavlja pionirsko delo posleratne beogradske arhitekture, koje reprezentuje promene na nacionalnoj graditeljskoj sceni, odnosno odstupanje od socrealističkih normi i prelazak na zapadnoevropski arhitektonski uticaj. Doprinos ovog značajnog posleratnog ostvarenja jeste u njegovom likovnom izrazu koji je doprineo prodoru novih savremenih arhitektonskih tokova. Shodno navedenom spomenik kulture poseduje kulturno-istorijske, arhitektonsko-urbanističke i umetničke vrednosti.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 2924, KO Stari grad, u državnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje postojećeg gabarita i volumena objekta, konstruktivnog sklopa i izvorne tehnologije gradnje, uz zabranu radova koji ugrožavaju konstruktivnu stabilnost objekta;

2) očuvanje postojećeg izgleda, obnova i restauracija svih fasada spomenika kulture, uz poštovanje izvorno primenjenih materijala (ulična fasadna obloga od belog i crnog mermera i stakla, ritam i proporcije otvora i parapeta sa fasadnim ramom, crna bravarija, dvorišna fasada izvedena u alternaciji plemenitog maltera i glatko malterisanih površina);

3) očuvanje osnovnog autorskog koncepta funkcionalne organizacije prostora (povučeno prizemlje, kancelarijski prostor na spratovima i testerasto povučen poslednji sprat) i restauracija i obnova reprezentativnog enterijera (originalno stepenište i izvorni kameni podesti u okviru stepenišne komunikacije);

4) zabrana postavljanja klima uređaja na uličnoj fasadi uz obavezno uklanjanje postojećih;

5) redovno praćenje stanja čitavog objekta i održavanje konstruktivnih elemenata;

6) uvođenje i redovno praćenje svih instalacija i elemenata u skladu sa zakonom predviđenim standardima, propisima i normama, kojima se obezbeđuje sigurnost i nesmetano funkcionisanje objekta;

7) zabrana postavljanja sredstava za oglašavanje na fasadi i krovu objekta, koji bi devastirali i ugrozili objekat izuzev u okvirima izloga lokala;

8) zabrana korišćenja kulturnog dobra u svrhe koje nisu u skladu sa njegovom izvornom poslovno-administrativnom namenom.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje ili postavljanje objekata trajnog ili privremenog karaktera, kao i objekata za oglašavanje koji ugrožavaju funkcionisanje ili na bilo koji način degradiraju spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) urbanističko i komunalno uređenje uličnog prostora ispred spomenika kulture kao javnog prostora;

3) zabrana nenamenskog korišćenja unutrašnjeg dvorišta.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".