PRAVILNIKO REPUBLIČKOJ LISTI ČEKANJA("Sl. glasnik RS", br. 73/2019) |
Ovim pravilnikom uređuje se sadržina, način sačinjavanja i vođenja republičke liste čekanja, kriterijumi za stavljanje na republičku listu čekanja i uslovi za utvrđivanje prioriteta primaoca ljudskih organa.
Svaki državljanin Republike Srbije sa prebivalištem u Republici Srbiji, kod kojeg postoji medicinska opravdanost i kod kojeg je postavljena indikacija za presađivanje ljudskih organa od strane ovlašćenog centra za presađivanje organa ima jednake mogućnosti uključivanja na republičku listu čekanja za primaoce organa (u daljem tekstu: republička lista čekanja) bez obzira na pol, veroispovest, nacionalnu pripadnost, godine života, materijalno stanje, socijalni status, političko i drugo ubeđenje i zagarantovanu jednaku dostupnost lečenja presađivanjem ljudskih organa.
Republička lista čekanja se sačinjava prema vrsti ljudskih organa.
Primaoci ljudskih organa su pacijenti, državljani Republike Srbije kod kojih postoji medicinska opravdanost i kod kojih je postavljena indikacija za presađivanje ljudskih organa od strane ovlašćenog centra za presađivanje ljudskih organa.
Centar za presađivanje ljudskih organa u kojem se obavlja postupak presađivanja ljudskih organa prijavljuje primaoce ljudskih organa, odnosno pacijente koji se leče u toj zdravstvenoj ustanovi, na republičku listu čekanja po jedinstvenim kriterijumima za stavljanje na republičku listu čekanja.
Potencijalni primalac ljudskih organa je bolesnik sa terminalnim popuštanjem organa kod kojeg je lečenje presađivanjem organa metod izbora.
Indikaciju za presađivanje ljudskih organa utvrđuje nadležni doktor medicine odgovarajuće specijalnosti.
Odluku o stavljanju na republičku listu čekanja donosi komisija centra za presađivanje ljudskih organa na osnovu priložene medicinske dokumentacije pacijenta.
Članove komisije iz stava 1. ovog člana imenuje direktor ovlašćene zdravstvene ustanove, odnosno centra za presađivanje ljudskih organa iz reda stručnjaka za oblast presađivanja ljudskih organa.
Nakon postavljene indikacije za presađivanje ljudskih organa, svakog potencijalnog primaoca ljudskih organa iz člana 3. potrebno je na odgovarajući način obraditi radi stavljanja na republičku listu čekanja za primaoce ljudskih organa.
Obrada potencijalnog primaoca ljudskih organa iz stava 1. ovog člana sprovodi se u skladu sa standardnim operativnim postupcima o odabiru i pretransplantacionoj proceni primaoca (u daljem tekstu: SOP) koju donosi Republička stručna komisija (ili neki drugo telo sačinjeno od stručnjaka iz oblasti presađivanja pojedinih organa).
SOP iz stava 2. ovog člana sadrži:
1) indikacije za presađivanje organa,
2) proceduru obrade radi stavljanja na republičku listu čekanja za primaoce ljudskih organa (set obaveznih pretraga i pregleda),
3) kriterijume prihvatljivosti za stavljanje na republičku listu čekanja za primaoce ljudskih organa,
4) proceduru za prijavljivanje i lice odgovorno za prijavljivanje i obnavljanje statusa potencijalnog primaoca na republičkoj listi čekanja.
SOP iz stava 2. ovog člana usklađen je sa nacionalnim smernicama, odnosno vodičima za presađivanje ljudskih organa, prema vrsti ljudskih organa.
Svaki bolesnik u završnom stadijumu hronične bubrežne bolesti je potencijalni primalac, odnosno mogući kandidat za presađivanje bubrega od preminulog ili živog davaoca, ukoliko nema apsolutnu kontraindikaciju.
Svakom kandidatu, odnosno potencijalnom primaocu ljudskih organa iz stava 1. ovog člana nadležni doktor medicine blagovremeno (u četvrtom ili petom stadijumu hronične bubrežne bolesti) obavlja procenu radi mogućnosti lečenja presađivanjem bubrega.
Procena kandidata, odnosno potencijalnog primaoca ljudskih organa iz stava 1. ovog člana sprovodi se u skladu sa SOP-om za presađivanje ljudskih organa po vrsti organa i sa nacionalnim smernicama, odnosno vodičima za presađivanje ljudskih organa.
Završnu procenu prihvatljivosti potencijalnog primaoca ljudskih organa i odluku za stavljanje na republičku listu čekanja donosi komisija nadležnog centra za presađivanje ljudskih organa.
Komisiju iz stava 1. ovog člana čine članovi tima za presađivanje ljudskih organa doktor medicine specijalista interne medicine ili doktor medicine specijalista pedijatrije sa odgovarajućom užom specijalizacijom i doktor medicine ‒ hirurg sa odgovarajućom specijalizacijom i užom specijalizacijom.
Odluku iz stava 1. ovog člana potpisuju oba člana komisije.
O svakoj promeni zdravstvenog stanja potencijalnog primaoca ljudskog organa na republičkoj listi čekanja, koja privremeno ili trajno onemogućava prijem ljudskog organa, potencijalni primalac organa lično, odnosno njegov nadležni doktor medicine odmah po saznanju za tu promenu obaveštava nadležnog transplantacionog internistu - pedijatra telefonskim putem, kao i pismenim putem u periodu od 24 sata od saznanja za nastalu promenu.
Centar za presađivanje ljudskih organa redovno i blagovremeno obnavlja medicinske i druge podatke i status kandidata na republičkoj listi čekanja, u skladu sa pravilima alokacije po tipu organa.
Potencijalni primalac ljudskih organa se ispisuje sa republičke liste čekanja u slučaju trajne nemogućnosti za presađivanje organa, smrti ili nakon obavljenog presađivanja.
Svaki centar za presađivanje ljudskih organa obezbeđuje doživotno praćenje zdravstvenog stanja primalaca organa i živih davalaca ljudskih organa redovnim kontrolnim pregledima i upisom njihovih opštih i medicinskih podataka u nacionalne registre.
Direktor zdravstvene ustanove, odnosno centra za presađivanje ljudskih organa i lice ovlašćeno za stavljanje potencijalnog primaoca ljudskih organa, kao i vođenje republičke liste čekanja u centru za presađivanje ljudskih organa odgovorni su za verodostojnost upisanih opštih i medicinskih podataka u vezi sa prijavom i statusom potencijalnog primaoca ljudskih organa na republičkoj listi čekanja i njihovo blagovremeno obnavljanje, kao i za upis podataka u registre iz člana 9. stav 4. ovog pravilnika.
Primaoci ljudskih organa od živih davalaca ispunjavaju iste kriterijume za upis na republičku listu čekanja kao i primaoci organa od umrlog lica.
Prilikom donošenja odluke o stavljanju primaoca ljudskih organa na republičku listu čekanja, komisija uzima u obzir sledeće kriterijume:
1) medicinski kriterijumi,
2) stepen hitnosti,
3) imunogenetski kriterijumi (stepen senzibilizacije, tkivna podudarnost),
4) vreme čekanja,
5) posebne okolnosti (npr. dete, primalac više organa),
6) balans razmene organa sa međunarodnim telima ili evropskim organizacijama za razmenu organa, kao i drugi kriterijumi određeni nacionalnim vodičima za presađivanje ljudskih organa.
Izbor i način vrednovanja kriterijuma iz člana 12. ovog pravilnika specifični su za svaki organ i obavljaju se u skladu standardnim operativnim postupcima u kojima su detaljno opisane jasno određene indikacije za presađivanje ljudskih organa.
Imunogenetski kriterijumi potrebni za stavljanje na listu čekanja za presađivanje ljudskih organa dati su u Prilogu 1. koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U centru za presađivanje ljudskih organa, u kojem se obavlja postupak presađivanja ljudskih organa, primenjuju se standardni operativni postupci i dostupni su zdravstvenim radnicima prilikom obrade bolesnika za upis na listu čekanja.
Za donošenje odluke iz člana 5. ovog pravilnika, neophodan je i pismeni pristanak pacijenta za upis na republičku listu čekanja.
Pre davanja pismenog pristanka pacijent se informiše od strane ovlašćenog zdravstvenog radnika o:
1) opštim rizicima u vezi sa presađivanjem ljudskih organa,
2) proceduri hirurške intervencije,
3) mogućnosti prenošenja bolesti sa davaoca na primaoca,
4) sagledavanju razlike između potencijalnih rizika od prihvatanja organa u odnosu na rizike od neprihvatanja organa,
5) mogućnosti postojanja faktora rizika koji se prepoznaju tek nakon presađivanja ljudskih organa.
Za vreme čekanja na presađivanje ljudskih organa pacijent obavlja redovne kontrolne preglede u ovlašćenom centru za presađivanje ljudskih organa koji obavlja postupak presađivanja ljudskih organa u skladu sa standardnim operativnim postupcima.
Republička lista čekanja se vodi u pismenom i elektronskom obliku.
Kandidate na republičku listu čekanja upisuje ovlašćeno lice Uprave za biomedicinu odmah po dobijanju odluke iz člana 5. ovog pravilnika.
Potencijalnog primaoca ljudskih organa na listu čekanja po vrsti organa upisuje lice koje je ovlašćeno od strane direktora ovlašćene zdravstvene ustanove, odnosno centra za presađivanje ljudskih organa odmah po dobijanju odluke iz člana 5. ovog pravilnika.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IMUNOGENETSKI KRITERIJUMI POTREBNI ZA STAVLJANJE NA LISTU ČEKANJA ZA PRESAĐIVANJE LJUDSKIH ORGANA
(KARTON BOLESNIKA)
IME (SREDNJE IME) PREZIME:
|
||||
Datum rođenja: |
HLA tipizacija: Datum tipizacije: |
KRVNA GRUPA: |
||
Verifikaciona tipizacija: Datum verifikacione tipizacije: |
||||
Dijalizni centar: |
Status: |
Datum presađivanja: |
||
HLA tipizacija davaoca: Datum tipizacije: |
||||
Senzibilizacije: |
Specifičnost At: |
CROSS MATCH: |
||
|
|
CDC |
DSA |
|
|
|
|
14.dan |
|
|
|
|
28. dan |
|
|
|
|
3. mesec |
|
|
|
|
6. mesec |
|
|
|
|
9. mesec |
|
|
|
|
1 godina |