PRAVILNIKO TEHNIČKIM ZAHTEVIMA ZA KERAMIČKE PLOČICE("Sl. glasnik RS", br. 90/2019) |
Ovim pravilnikom propisuju se tehnički zahtevi koje moraju da ispunjavaju keramičke pločice, koje se stavljaju i čine dostupnim na tržištu, postupak ocenjivanja i verifikacije stalnosti performansi keramičkih pločica, obeležavanje keramičkih pločica, znak usaglašenosti i zaštitna klauzula.
Keramičke pločice iz člana 1. ovog pravilnika su tanke ploče načinjene od gline, odnosno drugih neorganskih sirovina, namenjene za unutrašnje i/ili spoljašnje oblaganje podova (uključujući i stepenice) i zidova, oblikovane kao vučene ili suvo presovane na sobnoj temperaturi, a zatim sušene i pečene na potrebnoj temperaturi kako bi se postigle zahtevane performanse, namenjene za unutrašnje i/ili spoljašnje oblaganje podova (uključujući i stepenice) i zidova.
Keramičke pločice mogu biti glazirane (GL) ili neglazirane (UGL).
Keramičke pločice proizvedene drugim postupcima, sinterovane keramičke krovne ploče i keramičke ploče za specijalne namene nisu predmet ovog pravilnika.
Građevinski proizvodi iz člana 2. ovog pravilnika klasifikuju se prema:
1) klasi kvaliteta,
2) načinu oblikovanja u skladu sa Tabelom 1 standarda SRPS EN 14411:2015 Keramičke pločice - Definicije, klasifikacija, karakteristike, vrednovanje usaglašenosti i označavanje,
3) nivou upijanja vode u skladu sa Tabelom 1 standarda SRPS EN 14411:2015 i
4) prirodi vidne površine (glazirana i neglazirana).
Građevinski proizvodi iz člana 2. ovog pravilnika razvrstavaju se prema klasi kvaliteta na sledeći način:
1) u klasu kvaliteta 1 u skladu sa standardom SRPS EN 14411:2015 i
2) u klase kvaliteta 2 i 3 u skladu sa standardom SRPS B.D1.330 Keramičke pločice - Klasifikacija, karakteristike, ocenjivanje i verifikacija stalnosti performansi i označavanje pločica klase kvaliteta 2 i 3.
Keramičke pločice razvrstavaju se prema načinu oblikovanja na:
1) keramičke pločice proizvedene vučenjem, Metoda A u skladu sa tačkom 4. standarda SRPS EN 14411:2015 i
2) keramičke pločice proizvedene suvim presovanjem, Metoda B u skladu sa tačkom 4. standarda SRPS EN 14411:2015.
Keramičke pločice razvrstavaju se prema upijanju vode na:
1) Grupu Ia ako je upijanje vode Eb ≤ 0,5%,
2) Grupu Ib ako je upijanje vode 0,5% < Eb ≤ 3%,
3) Grupu IIa ako je upijanje vode 3% < Eb ≤ 6%,
4) Grupu IIb ako je upijanje vode 6% < Eb ≤ 10% i
5) Grupu III ako je upijanje vode Eb > 10%.
Familiju keramičkih pločica u okviru jedne grupe keramičkih pločica čine keramičke pločice čiji rezultati ispitivanja bitnih karakteristika u okviru familije važe i za sve druge keramičke pločice u istoj familiji.
Familije keramičkih pločica mogu biti definisane prema karakteristikama tela keramičkih pločica (isti sastav, veličina i debljina) ili karakteristikama završne obrade vidne površine keramičkih pločica (ista glazura i/ili sastav i svojstva dekoracije).
Tehnički zahtevi za keramičke pločice
Bitne karakteristike keramičkih pločica u zavisnosti od predviđene upotrebe utvrđene su u Tabeli 2. tačka 5.2 standarda SRPS EN 14411:2015.
Bitne karakteristike keramičkih pločica u zavisnosti od klasifikacije utvrđene su u Prilozima A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K i L standarda SRPS EN 14411:2015.
Klizavost keramičkih pločica predviđenih za oblaganje podova u pešačkim zonama, kada se to zahteva, ispituje se i ocenjuje u skladu sa standardom SRPS CEN/TS 16165 Određivanje otpornosti na klizanje površina za hodanje - Metode vrednovanja ili u skladu sa standardima DIN 51130:2014-02 IDT Ispitivanje podnih obloga - Određivanje svojstva protivkliznosti - Radne prostorije i radni prostori sa rizikom od klizanja - Metoda ispitivanja hodanjem - Ispitivanje pomoću rampe i DIN 51097:1992 Ispitivanje podnih obloga - Određivanje svojstva protivkliznosti vlažnih površina po kojima se hoda bos - Metoda ispitivanja hodanjem - Ispitivanje pomoću rampe.
Vučene keramičke pločice - Grupa A Ia, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu L standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A Ia, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 1, Tabeli 2 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A Ib, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu A standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A Ib, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 1, Tabeli 2 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIa - Deo 1, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu B standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIa - Deo 1, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 3, Tabeli 4 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIa - Deo 2, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu C standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIa - Deo 2, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 5, Tabeli 6 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIb - Deo 1, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu D standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIb - Deo 1, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 7, Tabeli 8 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIb - Deo 2, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu E standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A IIb - Deo 2, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 9, Tabeli 10 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Vučene keramičke pločice - Grupa A III, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu F standarda SRPS EN 14411:2015.
Vučene keramičke pločice - Grupa A III, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 11, Tabeli 12 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B Ia, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu G standarda SRPS EN 14411:2015.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B Ia, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 13, Tabeli 14 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B Ib, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu H standarda SRPS EN 14411:2015.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B Ib, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 13, Tabeli 14 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B IIa, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu I standarda SRPS EN 14411:2015.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B IIa, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 15, Tabeli 16 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B IIb, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu J standarda SRPS EN 14411:2015.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B IIb, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 17, Tabeli 18 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B III, za klasu kvaliteta 1, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Prilogu K standarda SRPS EN 14411:2015.
Suvopresovane keramičke pločice - Grupa B III, za klasu kvaliteta 2 i 3, moraju da ispunjavaju zahteve utvrđene u Tabeli 19, Tabeli 20 i tački 5.4 standarda SRPS B.D1.330.
Ispitivanje bitnih karakteristika
Ispitivanje bitnih karakteristika keramičkih pločica utvrđenih u članu 8. ovog pravilnika vrši se u skladu sa standardima iz Priloga - Metode ispitivanja, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Postupak ocenjivanje i verifikacija stalnosti performansi
Za keramičke pločice sprovodi se sistem 3 ocenjivanja i verifikacije stalnosti performansi građevinskih proizvoda u skladu sa posebnim propisom i ovim pravilnikom.
Pored radnji koje sprovode proizvođač i imenovana laboratorija u okviru sistema 3 iz stava 1. ovog člana, imenovana laboratorija sprovodi i kontrolno ispitivanje uzoraka uzetih od strane proizvođača u proizvodnom pogonu ili skladišnim prostorijama proizvođača.
Proizvođač keramičkih pločica sprovodi fabričku kontrolu proizvodnje u skladu sa Tačkom 6. standarda SRPS EN 14411:2015.
Imenovana laboratorija sprovodi ocenjivanje performansi keramičkih pločica na osnovu rezultata ispitivanja svih bitnih karakteristika keramičkih pločica utvrđenih čl. 7. i 8. ovog pravilnika.
Kontrolno ispitivanje uzoraka iz člana 22. stav 2. ovog pravilnika imenovana laboratorija sprovodi jednom godišnje za sve bitne karakteristike keramičkih pločica utvrđene čl. 7. i 8. ovog pravilnika.
Način uzimanja uzoraka u cilju sprovođenja ocenjivanja i verifikacije stalnosti performansi keramičkih pločica utvrđen je standardom SRPS EN ISO 10545-1, Keramičke pločice - Uzimanje uzoraka i osnova za prihvatanje.
Obeležavanje i znak usaglašenosti
Obeležavanje keramičkih pločica klase kvaliteta 1 vrši se u skladu sa Tačkom 8. standarda SRPS EN 14411:2015.
Obeležavanje keramičkih pločica klase kvaliteta 2 i 3 vrši se u skladu sa Tačkom 8. standarda SRPS B.D1.330.
Na svakom pakovanju keramičkih pločica pre stavljanja ili činjenja dostupnim na tržištu Republike Srbije, stavlja se srpski znak usaglašenosti u skladu sa propisom kojim je uređena oblast građevinskih proizvoda.
Isporuka keramičkih pločica na tržište Republike Srbije, koje su označene i obeležene na propisan način, koje prati dokument o sprovedenom ocenjivanju i verifikaciji stalnosti performansi, za koje se utvrdi da ne ispunjavaju zahteve ovog pravilnika može se ograničiti ili zabraniti u skladu sa propisom kojim je uređena oblast građevinskih proizvoda i oblast tržišnog nadzora.
Danom početka primene ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o tehničkim i drugim zahtevima za keramičke pločice ("Službeni list SCG", broj 1/06).
Isprava o usaglašenosti izdata na osnovu propisa iz stava 1. ovog člana važi do datuma važenja utvrđenog u ispravi o usaglašenosti.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a počinje da se primenjuje po isteku osam meseci od dana njegovog stupanja na snagu.
METODE ISPITIVANJA
Ispitivanje bitnih karakteristika keramičkih pločica utvrđenih u članu 8. ovog pravilnika vrši se u skladu sa sedećim standardima.
1) SRPS EN ISO 10545-2, Keramičke pločice - Određivanje mera i kvaliteta vidne površine
2) SRPS EN ISO 10545-3, Keramičke pločice - Određivanje upijanja vode, prividne poroznosti, prividne relativne zapreminske mase i zapreminske mase;
3) SRPS EN ISO 10545-4, Keramičke pločice - Određivanje modula loma i čvrstoće pri lomu;
4) SRPS EN ISO 10545-5, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na udar merenjem koeficijenta restitucije;
5) SRPS EN ISO 10545-6, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti neglaziranih pločica na duboko habanje;
6) SRPS EN ISO 10545-7, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti glaziranih pločica na površinsko habanje;
7) SRPS EN ISO 10545-8, Keramičke pločice - Određivanje linearnog termičkog širenja;
8) SRPS EN ISO 10545-9, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na temperaturni šok;
9) SRPS EN ISO 10545-10, Keramičke pločice - Određivanje širenja vlaženjem;
10) SRPS EN ISO 10545-11, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na vlasavost glaziranih pločica;
11) SRPS EN ISO 10545-12, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na mraz;
12) SRPS EN ISO 10545-13, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na hemikalije;
13) SRPS EN ISO 10545-14, Keramičke pločice - Određivanje otpornosti na stvaranje mrlja;
14) SRPS EN ISO 10545-15, Keramičke pločice - Određivanje olova i kadmijuma koje ispuštaju glazirane pločice;
15) SRPS EN ISO 10545-16, Keramičke pločice - Određivanje malih razlika u boji.