PRAVILNIKO ODREĐIVANJU SLUČAJEVA U KOJIMA NEMA OBAVEZE IZDAVANJA RAČUNA I O RAČUNIMA KOD KOJIH SE MOGU IZOSTAVITI POJEDINI PODACI("Sl. glasnik RS", br. 123/2012, 86/2015, 52/2018 i 94/2019) |
Ovim pravilnikom uređuju se slučajevi u kojima nema obaveze izdavanja računa i računi kod kojih mogu da se izostave pojedini podaci, odnosno da se predvide dodatna pojednostavljenja u vezi sa izdavanjem računa.
1. Slučajevi u kojima nema obaveze izdavanja računa
Obveznik PDV nema obavezu da izda račun iz člana 42. Zakona o porezu na dodatu vrednost ("Službeni glasnik RS", br. 84/04, 86/04 - ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 - dr. zakon, 142/14, 83/15, 108/16, 113/17, 30/18 i 72/19 - u daljem tekstu: Zakon) za:
1) promet dobara i usluga fizičkim licima, sa izuzetkom preduzetnika, koja nisu obveznici PDV;
2) promet dobara i usluga za koji je u skladu sa članom 25. Zakona propisano poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza, osim ako ovim pravilnikom nije drukčije uređeno;
3) promet dobara i usluga bez naknade.
4) (brisana)
Izuzetno od stava 1. tačka 3) ovog člana, obveznik PDV izdaje račun za promet dobara i usluga bez naknade, i to za:
1) promet dobara i usluga iz člana 6. stav 1. tačka 1) Zakona;
2) promet dobara i usluga iz člana 6a Zakona;
3) promet dobara i usluga za koji se, u skladu sa čl. 11. i 12. Zakona, smatra da je izvršen u inostranstvu.
Za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana obveznik PDV može da izda račun u skladu sa Zakonom.
Kada obveznik PDV u istom poreskom periodu primi avansnu uplatu i izvrši promet dobara i usluga za koji je primio avansnu uplatu, u tom slučaju nema obavezu izdavanja računa po osnovu primljene avansne uplate, već samo računa za izvršeni promet dobara i usluga.
Obveznik PDV koji vrši promet dobara i usluga za koji je, u skladu sa odredbom člana 10. stav 2. Zakona, poreski dužnik primalac dobara i usluga, nema obavezu izdavanja računa iz člana 42. stav 3. Zakona.
Za usluge iz člana 5. stav 3. tačka 1) Zakona, usluge neposredno povezane sa tim uslugama, kao i usluge tehničke podrške prilikom korišćenja softvera, hardvera i druge opreme na određeni vremenski period, obveznik PDV može da izda račun:
1) pre prijema avansne uplate i izvršenog prometa tih usluga;
2) posle prijema avansne uplate, a pre izvršenog prometa tih usluga.
Račun izdat u skladu sa stavom 1. ovog člana smatra se računom iz člana 42. stav 1. Zakona.
U računu koji je izdat u skladu sa stavom 1. ovog člana ne iskazuje se podatak o datumu prometa usluga.
Obveznik PDV koji izvrši prenos jednonamenskog vrednosnog vaučera u svoje ime izdaje račun iz člana 42. stav 1. Zakona.
Obveznik PDV koji je izdao jednonamenski vrednosni vaučer i koji izvrši stvarnu isporuku dobara, odnosno stvarno pružanje usluga u zamenu za taj jednonamenski vrednosni vaučer, za stvarnu isporuku dobara, odnosno stvarno pružanje usluga ne izdaje račun iz člana 42. stav 1. Zakona.
Ako je iznos naknade za stvarnu isporuku dobara, odnosno stvarno pružanje usluga veći od iznosa navedenog u jednonamenskom vrednosnom vaučeru, obveznik PDV iz stava 2. ovog člana izdaje račun u skladu sa Zakonom stvarnom primaocu dobara, odnosno usluga za iznos te razlike.
Obveznik PDV koji izvrši stvarnu isporuku dobara, odnosno stvarno pružanje usluga u zamenu za jednonamenski vrednosni vaučer koji je izdao drugi obveznik PDV, izdaje račun u skladu sa Zakonom obvezniku PDV - izdavaocu jednonamenskog vrednosnog vaučera.
Ako je iznos naknade za stvarnu isporuku dobara, odnosno stvarno pružanje usluga veći od iznosa navedenog u jednonamenskom vrednosnom vaučeru, obveznik PDV iz stava 4. ovog člana izdaje račun u skladu sa Zakonom stvarnom primaocu dobara, odnosno usluga za iznos te razlike.
Obveznik PDV koji je primio naknadu na ime pretplate za isporuku dnevnih novina i serijskih publikacija iz člana 23. stav 2. tač. 8) i 9) Zakona, nezavisno od toga da li je pojedinačna vrednost tih dobara opredeljena ili nije opredeljena, nema obavezu izdavanja računa iz člana 42. stav 1. Zakona.
2. Izostavljanje pojedinih podataka u računu
Obveznik PDV koji vrši oporezivi promet dobara i usluga za koji je poreski dužnik u skladu sa Zakonom, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke:
1) iz člana 42. stav 4. tač. 9) i 10) Zakona - ako za taj promet ne primenjuje sistem naplate;
2) iz člana 42. stav 4. tačka 9) Zakona - ako za taj promet primenjuje sistem naplate.
Obveznik PDV koji vrši oporezivi promet dobara i usluga za koji je, u skladu sa odredbom člana 10. stav 2. Zakona, poreski dužnik primalac dobara i usluga, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 8) i 10) Zakona, već iskazuje ukupan iznos naknade za izvršen promet dobara i usluga.
Obveznik PDV koji izvrši prenos jednonamenskog vrednosnog vaučera u svoje ime izdaje račun koji sadrži podatke o:
1) nazivu, adresi i PIB-u obveznika - izdavaoca računa;
2) mestu i datumu izdavanja i rednom broju računa;
3) nazivu, adresi i PIB-u obveznika - primaoca računa;
4) dobrima, odnosno uslugama na koje se jednonamenski vrednosni vaučer odnosi (npr. gorivo, telekomunikacione usluge, odeća, obuća, odeća i obuća, nakit, igračke, knjige, prodajni asortiman potencijalnog, odnosno potencijalnih isporučilaca dobara i dr.);
5) iznosu osnovice;
6) poreskoj stopi koja se primenjuje;
7) iznosu obračunatog PDV.
U račun iz stava 1. ovog člana unosi se i napomena da se račun izdaje za prenos jednonamenskog vrednosnog vaučera.
Obveznik PDV koji vrši promet dobara i usluga za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 8) i 10) Zakona, već iskazuje ukupan iznos naknade za izvršen promet dobara i usluga.
Obveznik PDV koji vrši promet dobara za koji je propisano poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza, a za koji postoji obaveza plaćanja poreza u skladu sa zakonom kojim se uređuju porezi na imovinu, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 8) i 10) Zakona, već iskazuje ukupan iznos naknade za izvršen promet dobara i usluga.
Obveznik PDV koji vrši prenos celokupne ili dela imovine kod kojeg se, u smislu člana 6. stav 1. tačka 1) Zakona, smatra da promet dobara i usluga nije izvršen, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 8) i 10) Zakona, već navodi podatak o iznosu naknade za taj prenos ako se prenos vrši uz naknadu.
Sastavni deo računa iz stava 1. ovog člana jeste specifikacija dobara i usluga koji čine imovinu, odnosno deo imovine čiji se prenos vrši.
Specifikacija iz stava 2. ovog člana naročito sadrži podatke o:
1) vrsti i nazivu dobara, odnosno opisu usluga, uključujući i opremu i objekte, odnosno ulaganja u objekte za vršenje delatnosti;
2) osnovici i iznosu PDV za promet dobara i usluga koji bi bio oporeziv PDV, odnosno vrednosti dobara i usluga za promet za koji ne bi postojala obaveza obračunavanja PDV, u slučaju da nije izvršen prenos iz člana 6. stav 1. tačka 1) Zakona;
3) momentu prve upotrebe opreme i objekata, odnosno ulaganja u objekte za vršenje delatnosti i druge podatke od značaja za ispravku, odnosno naknadno sticanje prava na odbitak prethodnog poreza za opremu i objekte, odnosno ulaganja u objekte za vršenje delatnosti.
Ako se prenos celokupne ili dela imovine iz stava 1. ovog člana vrši bez naknade (član 2. stav 2. tačka 1) ovog pravilnika), obveznik PDV izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6)-8) i 10) Zakona, već navodi podatak o vrednosti tog prenosa.
Obveznik PDV koji vrši promet dobara i usluga u skladu sa članom 6a Zakona, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6)-8) i 10) Zakona, već navodi podatak o iznosu naknade za taj promet.
Ako se promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana vrši bez naknade (član 2. stav 2. tačka 2) ovog pravilnika), obveznik PDV izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6)-8) i 10) Zakona, već navodi podatak o vrednosti tog prometa.
Obveznik PDV koji vrši zamenu dobara u garantnom roku u smislu člana 6. stav 1. tačka 2) Zakona, bez naknade, ne izdaje račun iz člana 42. Zakona.
Ako obveznik PDV naplaćuje naknadu po osnovu zamene dobara u garantnom roku, u računu koji izdaje licu od kojeg naplaćuje naknadu ne iskazuje podatak iz člana 42. stav 4. tačka 9), odnosno tač. 9) i 10) Zakona.
Obveznik PDV koji vrši promet dobara i usluga za koji se, u skladu sa čl. 11. i 12. Zakona, smatra da je izvršen u inostranstvu, osim u slučaju kada vrši promet dobara i usluga fizičkom licu, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 8) i 10) Zakona, već iskazuje ukupan iznos naknade za izvršen promet dobara i usluga.
Ako se promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana vrši bez naknade (član 2. stav 2. tačka 3) ovog pravilnika), obveznik PDV izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 4. tač. 6)-8) i 10) Zakona, već navodi podatak o vrednosti tog prometa.
Ako obveznik PDV izdaje račun za promet koji je delom oporeziv PDV, a delom ne podleže oporezivanju jer se smatra da je taj deo prometa, u skladu sa Zakonom, izvršen u inostranstvu, za deo prometa koji je oporeziv PDV u računu iskazuje poresku osnovicu za obračunavanje PDV i obračunati PDV, a za deo prometa za koji se smatra da je izvršen u inostranstvu iskazuje iznos naknade.
Ako obveznik PDV izdaje račun za promet koji je delom oslobođen PDV, a delom ne podleže oporezivanju jer se smatra da je taj deo prometa, u skladu sa Zakonom, izvršen u inostranstvu, u računu odvojeno iskazuje naknadu za deo prometa koji je oslobođen PDV i naknadu za deo prometa za koji se smatra da je izvršen u inostranstvu.
U računu koji se izdaje inostranom primaocu može se izostaviti podatak o PIB-u primaoca računa.
Licima koja imaju pravo na refakciju PDV izdaje se račun koji ne sadrži podatak o PIB-u primaoca računa, osim ako se račun izdaje humanitarnoj organizaciji, tradicionalnoj crkvi i verskoj zajednici.
3. Dodatna pojednostavljenja u vezi sa izdavanjem računa
Kada se posle izvršenog prometa dobara i usluga promeni naknada za taj promet, obveznik PDV izdaje dokument o povećanju ili smanjenju naknade, odnosno dokument o povećanju ili smanjenju osnovice, a koji naročito sadrži podatke o:
1) nazivu, adresi i PIB-u izdavaoca dokumenta;
2) mestu i datumu izdavanja i rednom broju dokumenta;
3) nazivu, adresi i PIB-u primaoca dokumenta;
4) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana osnovica za obračunavanje PDV, poreskoj stopi i iznosu za koji je smanjen, odnosno povećan iznos obračunatog PDV - u slučaju oporezivog prometa za koji je obveznik PDV - izdavalac dokumenta poreski dužnik u skladu sa Zakonom;
5) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana naknada, bez PDV-u slučaju oporezivog prometa za koji obveznik PDV - izdavalac dokumenta nije poreski dužnik u skladu sa Zakonom;
6) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana naknada za promet dobara i usluga - u slučaju prometa koji je oslobođen PDV i prometa koji ne podleže oporezivanju, a za koji se izdaje račun u skladu sa ovim pravilnikom;
7) napomenu da se za promet dobara i usluga primenjuje sistem naplate u skladu sa Zakonom - u slučaju kada se za taj promet primenjuje sistem naplate;
8) broju i datumu izdavanja računa za izvršeni promet dobara i usluga.
Dokument iz stava 1. ovog člana izdaje obveznik PDV koji je izdao račun za promet dobara ili usluga u skladu sa čl. 42. i 43. Zakona.
Računom, u smislu člana 42. stav 1. Zakona, smatra se i dokument za obračun PDV nadoknade (priznanica) koji obveznik izdaje poljoprivredniku u smislu člana 34. stav 3. Zakona.
Priznanica iz stava 1. ovog člana sadrži naročito sledeće podatke:
1) naziv, odnosno ime i prezime, adresu i PIB obveznika PDV - izdavaoca priznanice;
2) mesto i datum izdavanja i redni broj priznanice;
3) ime, prezime, adresu i PIB poljoprivrednika;
4) vrstu i količinu isporučenih dobara, odnosno vrstu i obim usluga;
5) datum prometa dobara, odnosno usluga;
6) vrednost primljenih dobara, odnosno usluga;
7) iznos PDV nadoknade obračunate poljoprivredniku.
U računu koji izdaje turistička agencija za jedinstvene turističke usluge, umesto podataka iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 10) Zakona, navodi se podatak o ukupnom iznosu naknade za te usluge i napomena da u računu nije iskazan PDV u skladu sa članom 35. Zakona.
U računu koji izdaje obveznik PDV za promet polovnih dobara, umetničkih dela, kolekcionarskih dobara i antikviteta, u smislu člana 36. Zakona, umesto podataka iz člana 42. stav 4. tač. 6) - 10) Zakona, navodi se podatak o prodajnoj ceni dobra i napomena da u računu nije iskazan PDV u skladu sa članom 36. Zakona.
U slučaju kada obveznik PDV, na osnovu ugovora zaključenog sa Republikom Srbijom, njenim organima, organima teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave, naplaćuje jedinstvenu naknadu za promet dobara i usluga koji vrše druga lica, račun za promet tih dobara i usluga izdaje obveznik PDV koji naplaćuje jedinstvenu naknadu, o čemu dostavlja obaveštenje licima koja vrše taj promet u roku od pet dana po isteku kalendarskog meseca.
Jedinstvenom naknadom iz stava 1. ovog člana smatra se naknada koja se naplaćuje za promet dobara i usluga koji vrši više lica.
Obveznik PDV koji izdaje račun za promet dobara na osnovu svojih podataka i na osnovu podataka koje mu u skladu sa zakonom dostavljaju druga lica, nema obavezu da u slučaju promene podataka dostavljenih od strane drugih lica izda novi račun, već postupa u skladu sa članom 15. ovog pravilnika.".
U slučaju avansnog plaćanja, obveznik koji prima avansnu uplatu, a koji po osnovu prijema avansne uplate ima obavezu da obračuna PDV, izdaje račun koji sadrži sledeće podatke:
1) naziv, adresu i PIB obveznika - izdavaoca računa;
2) mesto i datum izdavanja i redni broj računa;
3) naziv, adresu i PIB obveznika - primaoca računa;
4) osnov za avansno plaćanje;
5) iznos avansne uplate;
6) poresku stopu koja se primenjuje;
7) iznos obračunatog PDV.
U konačnom računu za promet dobara i usluga za koji je primalac avansne uplate poreski dužnik u skladu sa Zakonom, ukupan iznos naknade, bez PDV, primalac avansne uplate umanjuje za iznose avansnih uplata, bez PDV, a iznos PDV koji je obračunat po osnovu ukupnog iznosa naknade umanjuje za iznose PDV koji su obračunati po osnovu avansnih uplata.
U slučaju avansnog plaćanja za promet dobara i usluga za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza, za promet dobara za koji je propisano poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza iz člana 8. ovog pravilnika, kao i za promet dobara i usluga koji ne podleže oporezivanju, a za koji se izdaje račun u skladu sa ovim pravilnikom, obveznik PDV koji prima avansnu uplatu izdaje račun koji sadrži sledeće podatke:
1) naziv, adresu i PIB obveznika - izdavaoca računa;
2) mesto i datum izdavanja i redni broj računa;
3) naziv, adresu i PIB obveznika - primaoca računa;
4) osnov za avansno plaćanje;
5) iznos avansne uplate;
6) napomenu o odredbi Zakona na osnovu koje nije obračunat PDV.
Obveznik PDV koji, na osnovu zaključenih ugovora, sukcesivno vrši isporuku dobara ili usluga, može da izda jedan račun za više pojedinačnih isporuka dobara ili usluga jednom licu, pod uslovom da u svojoj evidenciji obezbedi podatke od značaja za obračunavanje i plaćanje PDV (datum prometa dobara ili usluga, vrsta i količina isporučenih dobara ili vrsta i obim usluga, iznos osnovice, poreska stopa koja se primenjuje, iznos PDV i napomena o poreskom oslobođenju).
Obveznik PDV iz stava 1. ovog člana za kojeg je poreski period kalendarski mesec, dužan je da izda račun iz stava 1. ovog člana najmanje jednom u poreskom periodu, i to najkasnije poslednjeg dana poreskog perioda za isporuku dobara i usluga izvršenih u tom poreskom periodu.
Obveznik PDV iz stava 1. ovog člana za kojeg je poreski period kalendarsko tromesečje, dužan je da izda račun iz stava 1. ovog člana najmanje tri puta u poreskom periodu, i to najkasnije poslednjeg dana svakog kalendarskog meseca u poreskom periodu - kalendarskom tromesečju za isporuku dobara i usluga izvršenih u tom poreskom periodu.
Obveznik PDV koji, na osnovu zaključenih ugovora, kontinuirano pruža usluge i za promet tih usluga izdaje periodične račune, kao podatak o obimu usluga iskazuje podatak o vremenskom periodu u kojem su usluge pružene, a kao podatak o vrsti usluga može da iskaže podatak o odredbi ugovora u kojoj su navedene vrste usluga koje se pružaju.
Kada obveznik PDV, pored naknade za promet dobara i usluga, naplaćuje i novčana sredstva u ime i za račun drugog lica, u računu koji izdaje za taj promet dobara i usluga iskazuje i podatak o iznosu novčanih sredstava koja naplaćuje u ime i za račun drugog lica.
U računu koji u ime i za račun obveznika PDV - stranog lica izdaje poreski punomoćnik iz člana 10a Zakona, kao podatak o PIB-u iz člana 42. stav 4. tačka 1) Zakona navodi se PIB, odnosno EBS koji je stranom licu dodeljen u Republici Srbiji.
U računu iz stava 1. ovog člana navode se i podaci o poreskom punomoćniku, i to o:
1) nazivu, odnosno imenu i prezimenu punomoćnika;
2) adresi sedišta, odnosno prebivališta punomoćnika;
3) PIB-u, odnosno JMBG-u punomoćnika.
Za promet dobara i usluga koji u Republici Srbiji vrši strano lice koje nije odredilo poreskog punomoćnika, primalac dobara i usluga, kao poreski dužnik, sačinjava interni račun na dan nastanka poreske obaveze u skladu sa članom 16. Zakona, odnosno na dan kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji, i to:
1) promet dobara i usluga;
2) plaćanje, ako je naknada ili deo naknade plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga;
3) izdavanje računa kod usluga iz člana 5. stav 3. tačka 1) Zakona, usluga neposredno povezanih sa tim uslugama, kao i usluga tehničke podrške prilikom korišćenja softvera, hardvera i druge opreme na određeni vremenski period.
Izuzetno od stava 1. tačka 3) ovog člana, ako dan kada je strano lice izdalo račun i dan kada je poreski dužnik primio račun nisu u istom poreskom periodu, poreski dužnik sačinjava interni račun u poreskom periodu u kojem je primio račun stranog lica.
Fiskalni isečak koji izdaje obveznik koji evidentira promet dobara i usluga preko fiskalne kase, u skladu sa propisom kojim se uređuju fiskalne kase, ne smatra se računom u smislu člana 28. stav 2. tačka 1) Zakona.
Na zahtev kupca dobara, odnosno korisnika usluga, obveznik koji evidentira promet dobara i usluga preko fiskalne kase dužan je da, uz fiskalni isečak, odnosno fiskalni račun, izda i račun koji sadrži podatke iz člana 42. stav 4. Zakona, ako ovim pravilnikom nije drukčije propisano.
Račun iz stava 2. ovog člana sadrži i podatak o broju fiskalnog isečka, odnosno fiskalnog računa.
Računom, u smislu člana 28. stav 2. tačka 1) Zakona, ne smatra se interni račun za isporuke dobara i usluga između poslovnih celina istog obveznika PDV.
Kada obveznik PDV potražuje novčana sredstva koja ne predstavljaju naknadu za promet dobara i usluga, ne izdaje račun iz člana 42. Zakona po tom osnovu.
Računom, u smislu člana 28. stav 2. tačka 1) Zakona, ne smatra se dokument izdat pre nastanka poreske obaveze u skladu sa članom 16. Zakona.
Obveznik PDV koji izvrši prenos višenamenskog vrednosnog vaučera u skladu sa Zakonom, ne izdaje račun iz člana 42. Zakona.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci ("Službeni glasnik RS", br. 105/04, 140/04, 67/05 i 4/12).
Ovaj pravilnik stupa na snagu 1. januara 2013. godine.
Samostalni član Pravilnika
o izmenama i dopunama
Pravilnika o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci
("Sl. glasnik RS", br. 86/2015)
Član 9
Ovaj pravilnik stupa na snagu 15. oktobra 2015. godine.
Samostalni član Pravilnika o izmenama i dopunama
Pravilnika o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci
("Sl. glasnik RS", br. 52/2018)
Član 7
Ovaj pravilnik stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Samostalni član Pravilnika o izmenama i dopunama
Pravilnika o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod
kojih se mogu izostaviti pojedini podaci
("Sl. glasnik RS", br. 94/2019)
Član 9
Ovaj pravilnik stupa na snagu 1. januara 2020. godine.