POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKA

O PROGRAMU PODRŠKE ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE I POLITIKE RURALNOG RAZVOJA ZA TERITORIJU AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE U 2020. GODINI

("Sl. list AP Vojvodine", br. 54/2019)

Član 1

Ovom pokrajinskom skupštinskom odlukom utvrđuje se Program podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja za teritoriju Autonomne pokrajine Vojvodine u 2020. godini (u daljem tekstu: Program).

Član 2

Program čini sastavni deo ove pokrajinske skupštinske odluke.

Član 3

Ova pokrajinska skupštinska odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine", a primenjivaće se od 1. januara 2020. godine.

PROGRAM PODRŠKE
ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE I POLITIKE RURALNOG RAZVOJA ZA TERITORIJU AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE U 2020. GODINI

I OPŠTE INFORMACIJE I TABELARNI PRIKAZ PLANIRANIH MERA

Analiza postojećeg stanja

Geografske i administrativne karakteristike: Autonomna pokrajina Vojvodina se prostire u južnom delu Panonske nizije u donjem toku triju velikih reka: Dunava, Tise i Save. Svojom površinom od 21.614 km2 zauzima oko 1/4 teritorije Republike Srbije. Prema poslednjem Popisu stanovništva u Vojvodini živi 1.922.017 stanovnika, nastanjenih u 467 naseljenih mesta, a prosečna gustina naseljenosti iznosi 89 st/km2. U administrativnom pogledu Vojvodina je podeljena u 46 opština i 7 okruga, a u geografsko istorijskom smislu čine je tri uže regije - Srem, Banat i Bačka.

Prirodni uslovi i životna sredina: Vojvodina je pretežno ravničarsko područje, gde u strukturi zemljišta preovlađuje černozem, livadska i ritska crnica. Mada ravničarska, Pokrajina ima i svoja brdsko-planinska područja: Fruška gora i Vršačke planine, a tu su i lesne zaravni: Telečka, Sremska, Titelski breg, te lesne terase i aluvijalne ravni uz reke. Klimatski uslovi u Pokrajini su relativno povoljni. Preovlađujuća umereno-kontinentalna klima se ponajviše ogleda u prosečnoj godišnjoj visini padavina od oko 611mm, u srednjoj godišnjoj temperaturi vazduha od 11°C, te u relativnoj vlažnosti vazduha od oko 75%. Vojvodina raspolaže izuzetno značajnim hidropotencijalom. Pored velikih reka: Dunava, Tise, Save i Tamiša, tu je i mreža kanala Dunav-Tisa-Dunav (929 km), kao i dva prirodna jezera: Palićko i Ludoško. U Vojvodini je deo površina i pod šumama. Ukupna pošumljenost iznosi 140.380 ha (6,5%). U šumama Vojvodine ima 27 zaštićenih delova prirode pri čemu je najvažnije zaštićeno prirodno dobro Nacionalni park "Fruška gora" sa tri stepena zaštite.

Stanje i trendovi u ruralnom području

Demografske karakteristike i trendovi: Prema podacima popisa stanovništva iz 2011. godine, seosko stanovništvo Vojvodine (ukupno 785.078 lica) čini 40,6% od ukupnog stanovništva u Pokrajini. Za razliku od ukupnog stanovništva koje, u periodu od 1921. do 2002. godine pokazuje tendenciju porasta, seosko stanovništvo u Vojvodini obeležava depopulacija od 1953. godine. Ona je u rezultat, kako promena u prirodnom kretanju seoskog stanovništva, tako i promenama u migracionom saldu. Ukoliko se posmatra distribucija seoskog stanovništva prema okruzima, uočava se da u Južnobačkom i Sremskom okrugu živi najveći deo ukupnog ruralnog stanovništva u Pokrajini, što nikako ne znači da su ovi okruzi najruralniji. S druge strane, demografsko pražnjenje seoskih naselja najizraženije je u Srednjebanatskom i Severnobanatskom okrugu. Prosečna starost seoskog stanovništva u Vojvodini iznosi 42,3 godine. Seosko stanovništvo u proseku je starije i od ukupnog i od gradskog stanovništva. U starosnoj strukturi seoskog stanovništva u Vojvodini, najviše je stanovništva koje pripada kontingentu starijeg sredovečnog stanovništva (40-45 godina). Stanovništvo ove starosne grupe čini 30% ukupnog seoskog stanovištva. Mlado seosko stanovništvo čini 1/5 ukupnog stanovništva, dok staro stanovništvo (60 i više godina) čini 1/4 ukupnog seoskog stanovništva. Indeks starenja seoskog stanovištva u Vojvodini je visok i iznosi 1,21. U strukturi seoskog stanovništva u Vojvodini prema obrazovanju, uočava se da najveći broj stanovnika seoskih područja u Vojvodini ima završenu srednju školu (46,3%), isto toliko stanovnika seoskih područja je bez škole ili sa samo sa osnovnim obrazovanjem. Iako je pretežno reč o starijem seoskom stanovništvu ili društveno marginalizovanim grupama (npr. po nacionalnoj osnovi), visok udeo onih sa najnižim obrazovnim nivoima ukazuje na značajne nedostatke ljudskog kapitala. Više i visoko obrazovanje ima tek svaki 14 stanovnik seoskih područja u Vojvodini. Važan aspekt obrazovne strukture seoskog stanovništva je i udeo nepismenih. Od ukupnog seoskog stanovništva starijeg od 10 godina u Pokrajini, 2,4% je nepismeno. Među nepismenim seoskim stanovništvom, 3/4 čine žene. Rodno uslovljene razlike u strukturi nepismenih uočavaju se i u podacima da je među muškim seoskim stanovništvom 1,2% nepismenih, dok je među seoskim ženama nepismenih 3,6%.

Diverzifikacija ruralne ekonomije: Problemi ruralnog razvoja u AP Vojvodini se ogledaju u činjenici da je poljoprivreda još uvek dominantna privredna delatnost u najvećem broju opština, da je infrastruktura nedovoljno razvijena, a postojeći kapaciteti nedovoljno održavani i nefunkcionalni sa aspekta današnjih a pogotovo budućih potreba, zatim u nedovoljnoj razvijenosti institucija i izraženim disproprijacijama u nivou razvijenosti pojedinih opština. Oko 1/3 aktivnog stanovništva je zaposleno u poljoprivredi, dok sekundarni i tercijarni sektor imaju približno isto učešće u zaposlenosti. Stopa zaposlenosti u poljoprivredi održava sveprisutan veliki značaj poljoprivrede u nacionalnoj ekonomiji kao i nizak stepen diverzifikacije privrednih delatnosti u ruralnim oblastima. To za posledicu ima nedostatak prilika za zapošljavanje. Poljoprivreda je preovlađujuća delatnost u većini ruralnih oblasti, koju karakterišu manja poljoprivredna gazdinstva, niska stopa produktivnosti i nizak prihod po gazdinstvu. Veliki broj gazdinstava proizvodi samo za svoje potrebe i ima male viškove koje može plasirati na tržište; stopa nezaposlenosti: visoka (21%) i održava problem nedostatka prilika za zapošljavanje; kapaciteti poljoprivredno-prehrambenog sektora povezani sa poljoprivrednom (industrija inputa, grane prerađivačke industrije i trgovine) su drastično opali tokom devedesetih godina. Većinu preostalih industrijskih kapaciteta je neophodno modernizovati i tehnički poboljšati; infrastruktura u ruralnim oblastima, kako ekonomska tako i socijalna je slaba, nerazvijena i negativno utiče na konkurentnost i društveno tkivo ruralnih oblasti; BDP po stanovniku u ruralnim oblastima iznosi 74% od nacionalnog proseka i značajno je ispod BDP po stanovniku u urbanim oblastima. Ruralno stanovništvo se suočava sa visokim stepenom siromaštva - približno milion ljudi u ruralnim oblastima živi ispod granice siromaštva sa prihodom od dva dolara na dan (Svetska banka). Najznačajniji faktor razvoja ruralnog područja AP Vojvodine je stanovništvo i njegova svest o neophodnosti pro aktivnog stava u odnosu na razvoj lokalne zajednice i ruralnih područja u celini. Do sada je odsustvo participacije građana predstavljalo osnovno značajno ograničenje za intenzivniji razvoj. Osim toga, za njihovo delovanje je bilo neophodno razviti odgovarajuće institucionalno okruženje i kreirati adekvatan pravni okvir. Ubrzano uspostavljanje institucionalnih uslova za dosledniju i prema tome, kreativniju i efikasniju ruralnu politiku, treba da rezultira smanjivanjem ruralnih problema i unapređenjem lokalnih razvojnih potencijala. U prerađivačkom sektoru se u ruralnim područjima nalazi relativno mali broj angažovanog stanovništva. Najčešće su to preduzeća koja se naslanjaju na poljoprivrednu proizvodnju. Najmanje je zastupljena diverzifikacija ekonomske osnove koja praktično nije zavisna od poljoprivrede. Postoji strukturni debalans stanovništva, ne samo prema broju, već i prema starosnoj strukturi. Ovo, kao preduslov za razvoj ruralnih područja, ističe neophodnost postojanja kritične mase mladih i povećanje obima ljudskog kapitala raspoloživog sa aspekta potreba lokalne zajednice. Vojvodina ima veoma dobre resursne potencijale za razvoj ruralnog turizma, kao što su obeležja terena (Fruška gora Vršačke planine, Dunav i Podunavlje, izvori termalne i mineralne vode), relativno povoljna klima, bogata flora i fauna, multikulturalnost, multikonfesionalnost, narodna arhitektura, gastronomija i drugo. Ipak, postojeći kapaciteti u ruralnom turizmu nisu dovoljno razvijeni. Takođe, ruralnoturistički kapaciteti su delimično ili nedovoljno iskorišćeni, kao i nerazvijenost dodatnih - pratećih usluga u ruralnom turizmu, što otežava sticanje dodatnog prihoda.

Ruralna infrastruktura: Infrastrukturna opremljenost je od vitalnog značaja za razvoj AP Vojvodine, s obzirom na njen uticaj na sve aspekte privrednog i društvenog razvoja. Većina opština iz AP Vojvodine ima visok procenat asfaltiranih lokalnih puteva, što je odlika privredno razvijenijeg područja. Nasuprot tome, loše stanje puteva, naročito na nerazvijenom i devastiranom području, predstavlja faktor ograničenja u poboljšanju životnog standarda, smanjenju nezaposlenosti i siromaštva i privlačenju investicija. Dostignuti nivo razvijenosti vodovodne i kanalizacione infrastrukture je jedan od najrelevantnijih pokazatelja životnog standarda nekog područja i njegove privredne razvijenosti. Zbog velike starosti sistema za vodosnabdevanje i višegodišnjeg neadekvatnog održavanja, brojni objekti izgubili su projektovane performanse, tako da je kvalitet usluga koji se njima obezbeđuje umanjen, usled čega su veliki gubici vode na mreži. Najveći broj kanalizacionih priključaka imaju domaćinstva u gradu Novom Sadu (88,8%). Samo Sombor, Kanjiža, Kikinda, Senta, Vršac, Opovo, Plandište, Kula i Titel imaju sisteme za prečišćavanje otpadnih voda, dok se delimično prečišćavanje otpadnih voda, vrši samo u Subotici. Elektronska komunikaciona mreža nije dostigla potreban stepen modernizacije i pokrivenosti na celom prostoru za pružanje najsavremenijih usluga, a takođe ne postoji svest da je elektronska komunikaciona infrastruktura od velikog značaja za razvoj privrede i pojedinca. Veliki su problemi što se infrastrukturni objekti ne grade objedinjeno, što povećava troškove izgradnje.

Pokazatelji razvoja poljoprivrede

Poljoprivredno zemljište: Od ukupne površine AP Vojvodine, površine pod oranicama iznose 1,574 miliona ha, (72,97% ukupne površine), pod voćnjacima 14.322 ha (0,66%), vinogradima 17.630 ha (0,82%), vrtovima 423 ha (0,02%) i livadama 41.912 ha (1,90%). Njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi i livade zajedno predstavljaju obradivo zemljište koje obuhvata 1,647 mil. ha, ili 76,36% ukupne teritorije APV. Neobradivo zemljište obuhvata ukupno 140.657 ha (6,52% ukupne teritorije) i čine ga pašnjaci 122.995 ha (5,70%), trstici i močvare 17.663 ha (0,82%). Zbir obradivog 76,36% i neobradivog zemljišta 6,52%, predstavlja ukupno poljoprivredno zemljište sa površinom 1,788 mil. ha (82,89% ukupne teritorije). Šume, kao posebna kategorija, obuhvataju 144.388 ha, ili 7% (Izvor podataka Republički geodetski zavod, 2009). Poljoprivredno zemljište (obradivo i neobradivo), u zbiru sa šumama daju ukupno plodno zemljište u iznosu 1,932 miliona ha, ili 89,58% od ukupne teritorije. Neplodno zemljište obuhvata 224.683 ha, ili 10,42% ukupne teritorije APV. Na pedološkoj karti AP Vojvodine izdvojeno je čak 87 različitih sistematskih jedinica zemljišta na nivou tipa podtipa varijeteta i forme od kojih svaka poseduje određena morfološka, hemijska, vodno-fizička, a s tim u vezi i proizvodna svojstva. Većina od njih su prirodno plodna zemljišta, koja pružaju optimalne uslove za postizanje visokih stabilnih i ekonomski opravdanih prinosa odgovarajućeg kvaliteta (npr. černozemi, livadske crnice, ritske crnice, fluvisoli). Neuređenost zemljišnog poseda je visoka, te je na oko 50% površina potrebno izvršiti komasaciju. Osnovne agroekološke karakteristike prostora - Sa aspekta stepena pogodnosti za korišćenje u poljoprivredi (bonitet zemljišta) zemljišni potencijal Pokrajine razvrstan je u osam bonitetnih klasa. Zastupljenost zemljišta pogodnih za obradu je velika i iznosi 91% (černozemi, livadske crnice, ritske crnice, fluvisoli) dok zastupljenost zemljišta koja su nepogodna za obradu iznosi svega 9%. Zemljišta Vojvodine po svojoj plodnosti spadaju među najbolja u Evropi i u potpunosti omogućavaju proizvodnju kvalitetne hrane, ali uz neophodnost primene Sistema kontrole plodnosti, sa ciljem postizanja profitabilnog prinosa, uz očuvanje zemljišta i agrobiocenoze uopšte. U pogledu navodnjavanja poljoprivrednog zemljišta, potencijali su neiskorišćeni, jer i pored izgrađene mreže kanala od preko 20.000 km, na području Pokrajine se trenutno navodnjava blizu 3% obradivog zemljišta, ili nešto više od 47.000 ha. Sistemski se navodnjava 40.000 ha (navodnjavanje površina koje koriste veliki kombinati koji koriste vodu iz kanala i reka), a paori navodnjavaju nešto preko 7.000 ha površina. Analize kažu da u Pokrajini može da se navodnjava čak 750.000 ha, pre svega, jer postoje vodni uslovi za navodnjavanje te površine, a ukoliko se kanali za odvodnjavanje preurede i u isto vreme koriste i za navodnjavanje taj cilj može biti još bliži. Navodnjavanje na 250.000 do 300.000 ha može da se izvede bez većih ulaganja.

Višegodišnji zasadi: U Vojvodini postoje izuzetno povoljni klimatski uslovi za proizvodnju voća i grožđa, koja se uglavnom odvija na malim parcelama, i ima izražen regionalni karakter Najveći deo proizvedenog voća se izvozi, a samo manji deo ostaje na domaćem tržištu. Danas je Vojvodina vodeći voćarski region Srbije po površinama pod savremenim zasadima voća i proizvođačima koji su konkurentni i na evropskom nivou. Osnovni trend u proizvodnji voća je povećanje broja tržišno orijentisanih proizvođača koji se profesionalno bave proizvodnjom voća. Mali proizvođači koji nisu vertikalno integrisani ne utiču značajno na tržište voća u Vojvodini. Intenzivna voćarska proizvodnja dominira u Sremu koji je postao vodeći voćarski region u Vojvodini, a zatim i Subotička peščara, okolina Novog Sada i Južni Banat. Dominantnu proizvodnju jabuke u Vojvodini poslednjih godina sve više prati diverzifikacija proizvodnje - intenzifikacija gajenja šljive, breskve te sve više savremenih zasada trešnje i višnje. U AP Vojvodini pod voćnim kulturama se nalazi ukupno 16.865 ha. Ukupan broj stabala (plantažni voćnjaci) je oko 13.149.000, a broj ukupno rodnih stabala 11.316.000. Površine pod plantažnim voćnjacima u AP Vojvodini iznose oko 13.149 ha. U strukturi voćnih zasada učešće jabučastog voća u ukupnom broju rodnih stabala je 58%, koštičavog 41%, a jezgrastog i jagodičastog 1%. Učešće AP Vojvodine u ukupnim površinama plantažnih voćnjaka u Srbiji se povećava sa 5,68% u 1980. godini na oko 13% u 2014. godini. Za Vojvodinu su posebno interesantne sledeće voćne vrste: jabuka, kruška, breskva, trešnja, višnja, kajsija, šljiva, dunja, a u pojedinim mikro-rejonima i: leska, orah, ribizle i kupina. Prema udelu u ukupnoj vrednosti voćarstva Vojvodine, najvažnija voćna vrsta je jabuka (37%), zatim šljiva (20,1%), kruška (15,7%), višnja (9%), breskva (8,2%). Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku u 2014. godini ukupne površine rodnih vinograda u AP Vojvodini iznosile su 5.003 ha, od čega plantažnih 4.633 ha.

Stočni fond: Stočarska proizvodnja u AP Vojvodini je, i pored izrazito povoljnih prirodnih uslova, u velikoj krizi. Poslednjih nekoliko godina je došlo do drastičnog pada stočarske proizvodnje. Kod svih vrsta stoke, osim kod ovaca, i dalje traje trend opadanja broja grla. Stočarstvo je, prema udelu u ukupnom broju uslovnih grla u Regionu Vojvodine iznosi 34%. Prirodni uslovi Vojvodine daju mogućnost za razvoj, kako biljne, tako i stočarske proizvodnje. Kada se sagleda broj uslovnih grla po hektaru obradive površine možemo reći da je stočni fond Vojvodine u poslednjih 30 godina prepolovljen. Prema Popisu poljoprivrede iz 2012.godine stanje stočnog fonda u Pokrajini po granama je sledeće: 504.868 grla goveda, 2.796.992 komada svinja, 543.548 komada ovaca, 120.126 komada koza i 23.944.916 komada živine. Iz Budžeta AP Vojvodine svake godine se finansira godišnji program mera za sprovođenje odgajivačkog programa. Odgajivačkim programom omogućava se razvoj i veće učešće stočarstva u ukupnoj poljoprivrednoj proizvodnji, sprovođenje selekcije, odgajivanje i kontrolisano razmnožavanje plemenitih i autohtonih rasa stoke, povećanje produktivnosti po grlu u proizvodnji mleka, mesa, jaja, vune i meda, kao i smanjenje utroška hrane po jedinici proizvodnje. Na području AP Vojvodine u 2018. godini godišnjim programom mera za sprovođenje odgajivačkog programa obuhvaćeno je 148 farmi, odnosno 5.873 gazdinstva na čijim imanjima se ukupno gaji oko 82.000 umatičenih grla goveda, 46.000 svinja, 114.000 ovaca, 9.300 koza, 1.800 kopitara, 600.000 živine u matičnim jatima.

Mehanizacija, oprema i objekti: Poljoprivredna gazdinstva sa područja AP Vojvodine raspolažu 107.745 dvoosovinskih traktora i 10.607 komada jednoosovinskih traktora. Preko 90% traktora obe vrste je starosti preko 10 godina. Trenutno najveći problem naših kombajna je vremenska i tehničko-tehnološka zastarelost. Prema popisu poljoprivrede iz 2012. godine broj žitnih kombajna je iznosio 8.771, a čak 85% ove mehanizacije je u to vreme bilo starije od 10 godina. Ukupan broj priključnih mašina na teritoriji AP Vojvodine iznosi 406.081 komad, a preko 94% priključnih mašina je starije od 10 godina. Prema Popisu poljoprivrede iz 2012.godine, poljoprivredna gazdinstva u Pokrajini imaju ukupno 404.902 poljoprivrednih objekata za smeštaj stoke, 607 hladnjača i 1.431 sušaru. Pored toga, gazdinstva raspolažu sa 327 staklenika i 9.860 plastenika Na području Pokrajine popisano je ukupno 2.266 silosa, 108.221 koš za smeštaj kukuruza i 8.860 ambara.

Radna snaga: U Regionu Vojvodine 80,5% poljoprivrednih gazdinstava ima 1-2 stalno zaposlenih lica, što je značajnije više, nego u ostalim regionima Republike, a iz razloga što je na ovom području veća upotreba mehanizacije u radnim operacijama u poljoprivredi. Kod 17,6% poljoprivrednih gazdinstava ima 3-4 stalno zaposlenih lica. Posmatrano prema pravnom statusu gazdinstva, uočava se da je radna snaga u poljoprivredi Vojvodine gotovo u potpunosti angažovana na porodičnim gazdinstvima (94,1%), dok je udeo lica koja rade na gazdinstvima pravnih lica i preduzetnika izrazito mali (5,9%). Analiza starosne strukture nosilaca gazdinstava ukazuje na opšte pravilo da je udeo nosilaca gazdinstava mlađih od 35 godina u svim regionima najniži, pa tako i u Regionu Vojvodine (4,3%). U Regionu Vojvodine najveći udeo imaju gazdinstva čiji su nosioci starosti 55−64 godine. Ipak primetno je da je na prostoru Vojvodine značajno veće učešće gazdinstava čiji su nosioci mlađa lica, obzirom da 21,6% gazdinstava u ovom regionu ima nosioca koji je mlađi od 44 godine. Obrazovne karakteristike menadžera gazdinstava ukazuju na malu ulogu formalnog i sistematskog obrazovanja i obuke u oblasti poljoprivrede. Većina upravnika gazdinstava stekla je svoja znanja o poljoprivredi isključivo praksom (47,9%). Svega 2,4% menadžera gazdinstva imaju završenu višu školu ili poljoprivredni fakultet.

Struktura poljoprivrednih gazdinstava: Prema Popisu poljoprivrede u AP Vojvodini (2012.) je registrovano ukupno 147.623 poljoprivrednih gazdinstava, što iznosi 21,2% od ukupnog broja domaćinstava sa teritorije Pokrajine. Učešće vlasništva pravnih lica i preduzetnika u ukupnom broju poljoprivrednih gazdinstava je u Vojvodini, u odnosu na ostali deo Republike, vrlo visok i iznosi 23%. Prosečna veličina poljoprivrednog gazdinstva u Pokrajini iznosi 10,9 ha. Veličina korišćenog poljoprivrednog zemljišta u Vojvodini kod 70% poljoprivrednih gazdinstava je ispod 5 ha, a kod 10% gazdinstava je veća od 20 ha.

Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda: Prema tipu gazdinstva u Pokrajini su najzastupljenija specijalizovana gazdinstva za ratarstvo 40,8%, zatim slede mešovita poljoprivredna gazdinstva sa kombinacijom biljne i stočarske proizvodnje 23,7% i specijalizovana gazdinstva za uzgoj svinja i živine 19%. Pored navedenih u manjoj meri su zastupljena specijalizovana gazdinstva za uzgoj stoke na ispaši, goveda, ovce i koze (3,3%), specijalizovana gazdinstva za stalne zasade, vinovu lozu i voće (2,8%), specijalizovana gazdinstva za povrtarstvo, cvećarstvo i ostale hortikulture (1,6%), mešovita gazdinstva sa stočarskom proizvodnjom (4,8%), mešovita gazdinstva sa biljnom proizvodnjom (3,3%) i neklasifikovana gazdinstva (0,3%). U Vojvodini u setvenoj strukturi su najzastupljenije žitarice, a od njih pšenica i kukuruz. Ukupna proizvodnja pšenice prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 1.352.214 t, a prosečan prinos je bio 4,71 t/ha. Ukupna proizvodnja kukuruza u 2017. godini je bila 2.648.080 t, a prosečan prinos 4,60 t/ha. Od industrijskog bilja najznačajniji usevi su šećerna repa i suncokret. Ukupna proizvodnja šećerne repe prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 2.434.407 t, a prosečan prinos je bio 46,90 t/ha. Ukupna proizvodnja suncokreta u 2017. godini je bila 499.817 t, a prosečan prinos 2,49 t/ha. Ukupna proizvodnja soje prema Republičkom zavodu za statistiku u 2017. godini je iznosila 428.514 t, a prosečan prinos je bio 2,13 t/ha. Vojvodina raspolaže odličnim uslovima za razvoj integralne i organske proizvodnje. Međutim, broj poljoprivrednih proizvođača sa sertifikovanim organskim proizvodima, kao i onih u procesu konverzije, je i dalje izuzetno mali u odnosu na potencijale. Površine pod organskom proizvodnjom se svake godine uvećavaju i u 2014. godini su dostigle 5.495 hektara sa površinama koje su ušle u konverziju. Zbog toga je neophodna dalja podrška i u procesu sertifikacije i u samoj organskoj proizvodnji zbog svoje specifičnosti.

Zemljoradničke zadruge i udruženja poljoprivrednika: Tradicija zadružnog organizovanja na prostorima današnje Vojvodine postoji više od 150 godina. Prva zemljoradničko-kreditna zadruga u Vojvodini, koja je osnovana 1846.godine u Bačkom Petrovcu, bila je treća zadruga u svetu. Zemljoradničke zadruge na našim prostorima najčešće nisu ekonomski jake organizacije, ali su one neophodne za male i srednje poljoprivredne proizvođače, koji bez njih ne bi mogli u većini slučajeva ni zasnivati proizvodnju, ni postići korektne uslove realizacije i naplate svojih proizvoda. Zadruge imaju veliki značaj i za prerađivače, posrednike u prometu i krajnje potrošače, koji preko njih kupuju na jednom mestu količinu robe koju bi zadruga ugovarala ili kupovala sa ogromnim brojem poljoprivrednih proizvođača. Prema podacima Zadružnog saveza Vojvodine, na području Pokrajine trenutno deluje ukupno 446 zemljoradničkih zadruga i 21 ostala zadruga. Zemljoradničke zadruge imaju prosečno 37 zadrugara. Prosečan broj kooperanata je 128, međutim, ovaj broj varira, a varira i po zadrugama, i zavisi od veličine naselja, broja zadruga u naseljenom mestu, efikasnosti rada zadruge i drugih faktora.

Transfer znanja i informacija: Kreiranje i transfer znanja predstavljaju veoma važne mere u oblasti poljoprivrede. Zbog toga je značaj poljoprivrednih stručnih službi ogroman kada je u pitanju prenošenje znanja i kreiranje novih znanja u skladu sa stvarnim potrebama poljoprivrednih proizvođača. Na području Pokrajine deluje Poljoprivredna savetodavna služba AP Vojvodine, koju sačinjavaju 12 regionalnih službi, čija se sedišta nalaze u: Novom Sadu, Vršcu, Bačkoj Topoli, Rumi, Somboru, Pančevu, Senti, Subotici, Vrbasu, Zrenjaninu, Kikindi i Sremskoj Mitrovici. U sastavu Poljoprivredne savetodavne službe AP Vojvodine se nalazi i Enološka stanica iz Vršca. Navedene službe se finansiraju iz budžeta AP Vojvodine u cilju prenosa znanja i informacija poljoprivrednim proizvođačima sa teritorije Pokrajine.

Tabelarni prikaz planiranih mera i finansijskih sredstava

Tabela 1. Mere direktnih plaćanja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze

	UKUPNO

Tabela 2. Mere kreditne podrške

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	Kreditna podrška	100.2	5.000.000,00	0,00	100	1.000.000,00	0,00
	UKUPNO		5.000.000,00

Tabela 3. Mere ruralnog razvoja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	Investicije u fizičku imovinu poljoprivrednih gazdinstava	101	230.000.000,00	80	5.000.000,00	0,00
2	Organska proizvodnja	201.3	10.000.000,00	80	1.000.000,00	0,00
3	Podrška mladima u ruralnim područjima	303	270.000.000,00	100	2.500.000,00	0,00
4	Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i na uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima	304	91.000.000,00	80	5.000.000,00	0,00
	UKUPNO		601.000.000,00

Tabela 4. Posebni podsticaji

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju	402	20.000.000,00	0,00	100	1.500.000,00	0,00
	UKUPNO		20.000.000,00

Tabela 5. Mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja, mera kreditne podrške, mera ruralnog razvoja i posebnih podsticaja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	601 Podrška malim pivarama	601	15.000.000,00	0,00	80	5.000.000,00	0,00
	UKUPNO		15.000.000,00

Tabela 6. Tabelarni prikaz planiranih finansijskih sredstava

Budžet	Vrednost u RSD
Ukupan iznos sredstava iz budžeta AP/JLS planiranih za realizaciju Programa podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja (bez prenetih obaveza)	641.000.000,00
Planirana sredstva za direktna plaćanja	0,00
Planirana sredstva za kreditnu podršku	5.000.000,00
Planirana sredstva za podsticaje merama ruralnog razvoja	601.000.000,00
Planirana sredstva za posebne podsticaje	20.000.000,00
Planirana sredstva za mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja, kreditne podrške i u okviru mera ruralnog razvoja	15.000.000,00
Prenete obaveze	0,00

Ciljna grupa i značaj promene koja se očekuje za korisnike: Sprovođenje mera podrške poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji AP Vojvodine posebno je važno jer su investicije u ruralnu ekonomiju i ruralne zajednice od vitalnog značaja za povećanje kvaliteta života u ruralnim područjima. Poljoprivreda je preovlađujuća delatnost u većini ruralnih oblasti, koju karakterišu manja poljoprivredna gazdinstva, niska stopa produktivnosti i nizak prihod po gazdinstvu. Veliki broj gazdinstava proizvodi samo za svoje potrebe i ima male viškove koje može plasirati na tržište; stopa nezaposlenosti: visoka (21%) i održava problem nedostatka prilika za zapošljavanje; kapaciteti poljoprivredno-prehrambenog sektora povezani sa poljoprivrednom (industrija inputa, grane prerađivačke industrije i trgovine) su drastično opali tokom devedesetih godina.

Ciljna grupa Programa mera podrške za sprovođenje poljoprivredne politike za razvoj sela na teritoriji AP Vojvodine u 2019. godini su, pre svega, mala i srednja poljoprivredna gazdinstva, čiji su nosioci mladi i žene. Akcenat je, pre svega, na merama kojima se utiče na podizanje društvene i ekonomske vitalnosti ruralnih područja kroz podršku mladima i zadržavanju mladih na selu. Pored toga tehničko-tehnološke opremljenost ovih gazdinstava je na niskom nivou te su neophodna ulaganja u podizanje njihove konkurentnosti, kako bi opstala na tržištu. Jedan od ciljeva Programa je poboljšanje ekonomskog položaja i statusa žena koje žive u seoskim područjima i čine jednu od najranjivijih grupa, zbog postojanja nejednakosti između žena u gradu i žena na selu u u našoj zemlji u pogledu životnog standarda i zaposlenosti, pogotovo starijih žena. Žene na selu nemaju jednak pristup imovini usled tradicionalnih i društvenih obrazaca koji favorizuju muškarce kao nosioce imovinskih prava. Pored toga, programskim aktivnostima će se uticati na podršku organskoj proizvodnji, koja je velika razvojna šansa, kako za celokupnu poljoprivredu, tako i za razvoj malih gazdinstava, zatim unapređenje sistema i kapaciteta u oblasti bezbednosti i kvaliteta hrane.

Informisanje korisnika o mogućnostima koje pruža Program podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja: Informisanje potencijalnih korisnika o merama koje su definisane Programom će se vršiti putem javnih tribina i predavanja, dnevnih novina, poljoprivrednih stručnih službi sa područja pokrajine i veb sajta Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo. Potencijalni korisnici na ovaj način dobijaju informacije o vrstama investicija, procentualni iznos podsticaja, maksimalan i minimalan iznos podsticaja po korisniku, vremenskim rokovima, načinima podnošenja prijava i drugo.

Monitoring i evaluacija: Bespovratna sredstva isplaćuju se nakon realizacije investicije, i izvršene kontrole od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo. U monitoring projekata su uključeni savetodavci Poljoprivredne savetodavne službe APV. Na zahtev Sekretarijata, savetodavci izlaze na teren i beleže realizaciju investicija putem GPS uređaja. Na taj način se tačno u vremenu i prostoru beleže faze realizacije investicija. Svaki Sektor Sekretarijata ukrštanjem podataka dobijenih u prijavnom obrascu korisnika sredstava i podataka dobijenih od strane savetodavaca vrši evaluaciju i praćenje realizacije investicija na osnovu posebnih indikatora. Korisnik sredstava je u obavezi da investiciju ne otuđi najmanje pet godina od dana isplate sredstava i daje je drugom licu na upotrebu, da svu dokumentaciju koja se odnosi na investiciju čuva najmanje pet godina od dana isplate sredstava, a Pokrajinski sekretarijat za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo ima pravo da vrši uvid u realizaciju investicije.

II OPIS PLANIRANIH MERA

2.1. Naziv i šifra mere: 100.2 Kreditna podrška.

2.1.1. Obrazloženje: Subvencionišu se kamate korisnika kredita Razvojnog fonda Vojvodine koji su odobreni za postavljanje sistema za navodnjavanje uz kanalske mreže za registrovana poljoprivredna gazdinstva čije su parcele navodnjavaju iz kanalske mreže.

2.1.2. Ciljevi mere:

- Povećanje proizvodnje, poboljšanje produktivnosti i kvaliteta proizvoda, smanjenje troškova proizvodnje;

- Održivo upravljanja resursima i zaštite životne sredine.

2.1.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.1.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.1.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže kroz biznis plan ekonomsku održivost projekta.

2.1.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosilac prijave mora biti upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Pravilnikom o načinu i uslovima upisa i vođenja registra poljoprivrednih gazdinstava i da se nalazi u aktivnom statusu;

- Podnosilac prijave mora imati prebivalište na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine, odnosno podnosioci prijave pravna lica moraju imati sedište na teritoriji jedinice lokalne samouprave s teritorije AP Vojvodine, s tim što i mesto realizacije investicije mora biti na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine;

- U slučaju kada podnosilac prijave nije vlasnik katastarskih parcela i objekta koji su predmet investicije za koju se podnosi zahtev, neophodno je da na njima ima pravo zakupa, odnosno korišćenja na osnovu ugovora zaključenog sa zakupodavcem fizičkim licem ili ministarstvom nadležnim za poslove poljoprivrede na period zakupa, odnosno korišćenja od najmanje pet godina počev od kalendarske godine za koju se podnosi zahtev za korišćenje podsticaja;

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora imati odobren kredit kod Razvojnog fonda Vojvodine

- Podnosilac prijave za investiciju za koju podnosi zahtev, ne sme koristi podsticaje po nekom drugom osnovu (subvencije, podsticaji, donacije) za istu namenu, odnosno da ista investicija nije predmet drugog postupka za korišćenje podsticaja, osim podsticaja u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kreditna podrška registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima;

2.1.7. Specifični kriterijumi: Specifični kriterijumi nisu definisani.

2.1.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
100.2.1	Sufinansiranje kamata za poljoprivredne kredite
100.2.2	Ostali oblici kreditne podrške

2.1.9. Kriterijumi selekcije:

2.1.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 100% ukupnih prihvatljivih troškova bez PDV-a. Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava po sektorima je sledeći: min. 50.000 dinara, maks. 1.000.000 dinara;

2.1.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj podržanih projekata

2.1.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.2. Naziv i šifra mere: 101 Investicije u fizičku imovinu poljoprivrednih gazdinstava.

2.2.1. Obrazloženje: Sektor: Mleko Smanjenje proizvodnje mleka u Vojvodini je najveće u poređenju sa Srbijom, regionom i EU. Proizvodnja mleka je od 2001. godine bila u blagom porastu i to do 2006., od kada ponovo se beleži pad proizvodnje. Ukupno smanjenje proizvodnje praćeno je povećanjem proizvodnje u specijalizovanim porodičnim ili kompanijskim farmama i u skladu sa specijalizacijom proizvodnje vojvođanskih proizvođača. Proizvodnja mleka u Vojvodini je podeljena između onih koji proizvode za svoje potrebe i specijalizovanih farmi. Specijalizovane farme su ili na porodičnim gazdinstvima ili su vlasništvo velikih kompanija. Veliki i srednji proizvođači u Vojvodini u najvećem broju slučajeva su konkurentni ili imaju potencijal da budu konkurentni. Mali proizvođači mleka, koji proizvode za sopstvene potrebe, na ekstenzivan način imaju relativno nisku cenu koštanja i ne zavise od tržišnih kretanja usled zatvorene proizvodnje. U Sektoru mleko je neophodno izvršiti poboljšanje kvaliteta mleka i rasnog sastava stočnog fonda. Takođe je neophodno poboljšati uslove držanja goveda, u smislu nabavke nove opreme za farme. Sektor: Meso Proizvodnja mesa je neosporno u krizi u Vojvodini i to već duži vremenski period. Zabrinjavajuće je brzo opadanje udela stočarske proizvodnje, naročito u godinama kada je Srbija konkurentna sa cenom kukuruza i kada bi trebalo da ima konkurentniju proizvodnju stočne hrane. Karakterističan trend, koji se uočava u proizvodnji mesa u Vojvodini, je da se broj proizvođača konstantno smanjuje, značajno brže nego što se smanjuje proizvodnja, što ukazuje na povećanje konkurentnosti onih koji ostaju da se bave proizvodnjom. Pored toga, u proizvodnji mesa postoji veoma izražena vertikalna integracija, gde veliki trgovinski lanci imaju proizvodnju stočne hrane, svinja i goveda, preradu i prodaju, čime malim proizvođačima sužavaju prostor za prodaju i usmeravaju ih na neformalne kanale. S druge strane, mali proizvođači mesa, koji proizvode za sopstvene potrebe, na ekstenzivan način imaju relativno nisku cenu koštanja i ne zavise od tržišnih kretanja usled zatvorene proizvodnje. Proizvodni lanac, sa aspekta zdravstvene sigurnosti u proizvodnji je neadekvatan za standarde EU, prvenstveno usled neispunjavanja sistemske kontrole zdravstvene bezbednosti hrane, higijenskih i ekoloških standarda. Mali proizvođači su daleko od većine standarda EU vezanih za zdravstvenu bezbednost i dobrobit životinja. Veoma mali broj klanica ispunjava uslove za izvoz mesa na velika tržišta - EU, arapskih zemalja i SAD. Sektor očekuju značajne reforme koje se trenutno ne dešavaju, a trebalo bi, ukoliko Srbija teži EU. U Sektoru meso neophodno je poboljšanje kvaliteta mesa, rasnog sastava stočnog fonda, uslova držanja tovnih grla, u smislu nabavke nove opreme za farme. Sektor: Voće, grožđe, povrće (uključujući pečurke) Danas je Vojvodina vodeći voćarski region Srbije po površinama pod savremenim zasadima voća i proizvođačima koji su konkurentni i na evropskom nivou. Osnovni trend u proizvodnji voća je povećanje broja tržišno orijentisanih proizvođača koji se profesionalno bave proizvodnjom voća. Mali proizvođači koji nisu vertikalno integrisani ne utiču značajno na tržište voća u Vojvodini. Intenzivna voćarska proizvodnja dominira u Sremu koji je postao vodeći voćarski region u Vojvodini, a zatim i Subotička peščara, okolina Novog Sada i Južni Banat. Dominantnu proizvodnju jabuke u Vojvodini poslednjih godina sve više prati diverzifikacija proizvodnje - intenzifikacija gajenja šljive, breskve te sve više savremenih zasada trešnje i višnje. Iako je očigledan napredak koji se tiče promene sortimenta i određenih segmenata tehnologije (zaštita voća) koji je pre svega načinjen zbog konkurencije koja poslednjih godina postoji u ponudi sadnog materijala i zaštitnih sredstava, očigledno je nepoznavanje i neznanje drugih važnih segmenata proizvodnje, pre svega ishrane voćaka, ali i savremene pomotehnike. U sektoru voća i povrća u Vojvodini evidentan je nedostatak opreme za kalibriranje i pakovanje koja bi kapacitetom i kvalitetom zadovoljila standarde prodaje koje sve više zahteva i rusko tržište. Poseban problem predstavlja činjenica što se prerađivački kapaciteti ne snabdevaju dovoljno visoko kvalitetnim sirovinama. Mali proizvođači ne stvaraju dovoljno profita zbog visokih troškova proizvodnje i veoma malih mogućnosti da utiču na cene u lancu proizvodnje. Kao posledica toga, oni ne mogu dovoljno da investiraju i povećaju svoju konkurentnost, što rezultira padom u kvalitetu proizvoda i problemima u preradi. U Sektoru voće, grožđe, povrće neophodno je, pre svega, omogućiti poljoprivrednim proizvođačima izgradnju skladišnih kapaciteta, čime bi se uticalo na produženje ponude domaćeg voća i povrća. Kako se poslednjih godina povećavaju površine pod višegodišnjim zasadima neophodna je nabavka poljoprivredne mehanizacije u ovom sektoru, pre svega voćarsko-vinogradarskih traktora, rigolera, podrivača, mašina za berbu i drugo. Takođe je neophodna pomoć u nabavci opreme za pakovanje, pranje, poliranje, kalibriranje, radi prodaje domaćih poljoprivrednih proizvoda na tržištu EU i Rusije. Sektor: Ostali usevi U Vojvodini u setvenoj strukturi su najzastupljenije žitarice, a od njih pšenica i kukuruz. Od industrijskog bilja najznačajniji usevi su šećerna repa i suncokret. Proizvodnja žitarica predstavlja jedan od najdominantnijih segmenata poljoprivredne proizvodnje širom Evrope i u Vojvodini, i ima dugu tradiciju na ovim prostorima. U poslednjih nekoliko godina u Vojvodini, primetan je trend povećanja proizvodnje žitarica, i to zahvaljujući kukuruzu, dok je kod pšenice i ječma prisutna stagnacija i pad proizvodnje. Primetan je porast površina pod začinskim i aromatičnim biljem, naročito posle 2000. godine. Ne postoje pouzdani podaci o površinama pod pojedinim vrstama začinskog biljem, jer Republički zavod za statistiku objavljuje zbirni podatak o zasejanim površinama pod začinskim i aromatičnim biljem. U periodu između 2001-2006. godine površine pod začinskim i aromatičnim biljem su oscilirale u rasponu od 1.200-1.800 hektara. Uzgajanje ovog bilja se vezuje južni Banat. U Sektoru ostali usevi, sredstva iz pokrajinskog budžeta će u velikoj meri će biti investirana u nabavku novih mašina za primarnu i dopunsku obradu zemljišta, đubrenje zemljišta, setvu, sadnju, zaštitu bilja, ubiranje useva, transport i opreme za navodnjavanje. Sektor: Pčelarstvo Prema rezultatima popisa poljoprivrede iz 2012.godine, na teritoriji AP Vojvodine se nalazi 124.786 pčelinjih društava. Pretpostavlja se da ima između 3.500 i 4.000 pčelara i njihov broj je u porastu, kao i broj pčelinjih društava. Proizvodnja meda, kao jednog od glavnih proizvoda pčelarstva je na skromnih 17-20 kg po pčelinjem društvu. Procenjuje se da sadašnji godišnji nivo proizvodnje meda u Vojvodini iznosi oko 1,1 milion kg, voska 150.000 kg, polenovog praha 13.000 kg i oko 1.000 kg propolisa. Vojvodina nema samo mogućnosti, nego ima i realnu potrebu za povećanjem proizvodnje u pčelarstvu, s obzirom da je 70% njene površine pod obradivim zemljištem, a svega 6,8% pod šumama. Ovakav odnos obradivih i šumskih površina ukazuje na prisustvo veoma malog broja prirodnih oprašivača biljaka te je medonosna pčela glavni oprašivač. U sadašnjim uslovima, uglavnom samoinicijativno, formirano je oko 50 pčelarskih društava objedinjenih u Savez pčelarskih organizacija Vojvodine, koji je član Saveza pčelarskih organizacija Srbije. U 50 pčelarskih društava Vojvodine učlanjeno je svega oko 1.200 pčelara sa oko 295.000 obeleženih košnica. Polazeći od činjenica da Vojvodina ima optimalne uslove za razvoj ogromnog broja jednogodišnjih i višegodišnjih biljaka, kao osnovnog preduslova za masovni život pčela, nameće se obaveza da ovaj prirodni resurs u budućnosti treba maksimalno koristiti. Ovaj ogromni ekonomski potencijal Vojvodine minimalno je iskorišćen, pa zahteva investiranje u celokupan lanac proizvodnje meda i pčelinjih proizvoda u cilju boljeg iskorišćenja prirodnog bogatstva. Podrškom investiranju u pčelarstvo i preradu pčelinjih proizvoda unapređuje se ekonomski položaj i konkurentnost poljoprivrednih gazdinstava na tržištu.

2.2.2. Ciljevi mere:

- Stabilnost dohotka poljoprivrednih gazdinstava;

- Povećanje proizvodnje, poboljšanje produktivnosti i kvaliteta proizvoda, smanjenje troškova proizvodnje;

- Unapređenje tehničko-tehnološke opremljenosti;

- Održivo upravljanja resursima i zaštite životne sredine;

- Rast konkurentnosti uz prilagođavanje zahtevima domaćeg i inostranog tržišta; - Usklađivanje sa pravilima Unije, njenim standardima, politikama i praksama.

2.2.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.2.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.2.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže kroz biznis plan ekonomsku održivost projekta.

2.2.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora regulisati dospele poreske obaveze od strane nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, zaključno sa 2019. godinom; - Podnosilac prijave mora izmiriti dospele obaveze po ugovorima o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini za 2019. godinu; - Podnosilac prijave za investiciju za koju podnosi zahtev, ne sme koristi podsticaje po nekom drugom osnovu (subvencije, podsticaji, donacije) za istu namenu, odnosno da ista investicija nije predmet drugog postupka za korišćenje podsticaja, osim podsticaja u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kreditna podrška registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima;

- Podnosilac prijave mora da namenski koristi i ne otuđi niti da drugom licu na korišćenje investiciju koja je predmet zahteva u periodu od pet godina od dana nabavke opreme, mašina i mehanizacije, odnosno izgradnje objekta;

- Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti upisan u registar privrednih subjekata i mora da se nalazi se u aktivnom statusu;

- Prema podnosiocu prijave - preduzetniku i pravnom licu ne sme biti pokrenut postupak stečaja i/ili likvidacije;

- Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti razvrstano u mikro i malo pravno lice, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

2.2.7. Specifični kriterijumi: SEKTOR MLEKO Poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu, odnosno u vlasništvu člana RPG 1 - 19 mlečnih krava. Poljoprivredno gazdinstvo mora imati potvrdu za mlečne krave izdatu od nadležne veterinarske službe. Za investicije u sektoru proizvodnje ovčjeg, odnosno kozijeg mleka, kod priplodnih ovaca i koza nema specifičnih kriterijuma prihvatljivosti. U slučaju kada se radi o nabavci kvalitetnih priplodnih grla, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu odnosno u vlasništvu člana RPG 3 - 100 kvalitetnih priplodnih grla goveda mlečnih rasa. Za investicije u sektoru proizvodnje ovčjeg odnosno kozjeg mleka kada se radi o nabavci kvalitetnih priplodnih ovaca i koza, nema specifičnih kriterijuma prihvatljivosti. SEKTOR MESO Poljoprivredna gazdinstva sa manje od 20 grla kvalitetnih priplodnih goveda tovnih rasa ili manje od 150 grla priplodnih ovaca ili koza, ili manje od 30 priplodnih krmača, ili manje od 100 tovnih svinja, ili od 1.000 - 3.999 brojlera. U slučaju kada se radi o nabavci kvalitetnih priplodnih životinja, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu, odnosno u vlasništvu člana RPG: 3-100 grla kvalitetnih priplodnih goveda tovnih rasa, ili 10-300 kvalitetnih priplodnih grla ovaca/koza, ili 5-100 grla kvalitetnih priplodnih krmača, na kraju investicije. Sektor proizvodnje konzumnih jaja nema specifičnih kriterijuma prihvatljivosti. Poljoprivredno gazdinstvo mora imati potvrdu za odgovarajuću kategoriju životinja izdatu od nadležne veterinarske službe. SEKTOR VOĆE, GROŽĐE, POVRĆE (UKLJUČUJUĆI PEČURKE) Poljoprivredna gazdinstva koja imaju do 1,99 ha jagodičastog voća i hmelja; do 4,99 hektara drugog voća; 0,1 - 49,99 hektara cveća; 0,2 - 99,99 hektara vinove loze. Za investicije u Podizanje novih ili obnavljanje postojećih (krčenje i podizanje) proizvodnih (sa naslonom) i matičnih zasada voćaka, hmelja i vinove loze, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva sa: 0,1 - 49,99 hektara jagodastih vrsta voćaka i hmelja; 0,3 - 99,99 hektara drugog voća; 0,1 - 49,99 ha cveća; 0,2 - 99,99 hektara vinove loze, na kraju investicije. Poljoprivredna gazdinstva sa kapacitetom do 0,49 hektara plastenika ili do 2,99 hektara proizvodnje povrća na otvorenom prostoru. SEKTOR OSTALI USEVI (žitarice, industrijsko, aromatično i začinsko bilje i dr.) Poljoprivredna gazdinstva koja imaju imaju do 49,99 hektara zemljišta pod ostalim usevima. Za investicije za nabavku mašina i opreme za navodnjavanje prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju do 99,99 hektara zemljišta pod ostalim usevima. SEKTOR PČELARSTVO Prihvatljivi korisnici za nabavku košnica, mašina i opreme za pčelarstvo prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju 20 - 500 košnica.

2.2.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
101.1.1	Nabavka kvalitetnih priplodnih grla mlečnih rasa: goveda, ovaca i koza
101.1.10	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.1.11	Mašine za đubrenje zemljišta
101.1.12	Mašine za setvu
101.1.13	Mašine za zaštitu bilja
101.1.14	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.1.15	Mašine za transport
101.1.16	Nabavka ostale opreme (GPS navigacija i dr.)
101.1.17	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.1.2	Izgradnja kapaciteta za prikupljanje, obradu, pakovanje, skladištenje i odlaganje čvrstog stajnjaka, polutečnog i tečnog stajnjaka, uključujući instalaciju opreme
101.1.3	Oprema za mužu, hlađenje i čuvanje mleka na farmi, uključujući sve elemente, materijale i instalacije
101.1.4	Mašine i oprema za rukovanje i transport čvrstog, polutečnog i tečnog stajnjaka (transporteri za stajnjak; uređaji za mešanje polutečnog i tečnog stajnjaka; pumpe za pražnjenje rezervoara; separatori za polutečni i tečni stajnjak; mašine za punjenje tečnog stajnjaka
101.1.5	Mašine i oprema za pripremu stočne hrane, za hranjenje i napajanje životinja (mlinovi i blenderi/ mešalice za pripremu stočne hrane; oprema i dozatori za koncentrovanu stočnu hranu; ekstraktori; transporteri; miks prikolice i dozatori za kabastu stočnu hranu;
101.1.6	Stočne vage, rampe za utovar i istovar i torovi za usmeravanje i obuzdavanje životinja
101.1.7	Oprema za tretman papaka
101.1.8	Oprema za fiksne ograde i električne ograde za pašnjake/livade
101.1.9	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.2.1	Nabavku kvalitetnih priplodnih grla goveda, ovaca, koza i svinja koje se koriste za proizvodnju mesa
101.2.10	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.2.11	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.2.12	Mašine za đubrenje zemljišta
101.2.13	Mašine za setvu
101.2.14	Mašine za zaštitu bilja
101.2.15	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.2.16	Mašine za transport
101.2.17	Nabavka ostale opreme (GPS navigacija i dr.)
101.2.18	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.2.2	Izgradnja objekata za prikupljanje, obradu, pakovanje, skladištenje i odlaganje čvrstog stajnjaka, polutečnog i tečnog stajnjaka, uključujući instalaciju opreme
101.2.2	Izgradnja objekata za prikupljanje, obradu, pakovanje, skladištenje i odlaganje čvrstog stajnjaka, polutečnog i tečnog stajnjaka, uključujući instalaciju opreme
101.2.3	Mašine i oprema za rukovanje i transport čvrstog, polutečnog i tečnog stajnjaka (transporteri za stajnjak; uređaji za mešanje polutečnog i tečnog stajnjaka; pumpe za pražnjenje rezervoara; separatori za polutečni i tečni stajnjak; mašine za punjenje tečnog stajnjaka
101.2.4	Izgradnja/rekonstrukcija kao i opremanje objekata za gajenje krmača i proizvodnju prasadi za tov
101.2.5	Mašine i oprema za skladištenje i pripremu stočne hrane, za hranjenje i pojenje životinja (mlinovi i blenderi/mešalice za pripremu stočne hrane; oprema i dozatori za koncentrovanu stočnu hranu; ekstraktori; transporteri; miks prikolice i dozatori za kabastu st
101.2.6	Stočne vage, rampe za utovar i istovar i torovi za usmeravanje i obuzdavanje životinja
101.2.7	Oprema za tretman papaka
101.2.8	Oprema za smeštaj kvočki, specijalizovani/posebno opremljeni kavezi
101.2.9	Oprema za fiksne ograde i električne ograde za pašnjake/livade
101.3.1	Nabavka opreme za živinarske farme za proizvodnju konzumnih jaja
101.3.2	Nabavka opreme za sortiranje, pakovanje i čuvanje konzumnih jaja
101.3.3	Izgradnja/rekonstrukcija kao i opremanje objekata za manipulaciju, odlaganje i obradu stajnjaka
101.3.4	Nabavka opreme za rukovanje, sakupljanje i korišćenje životinjskog đubriva; posebna oprema za transport đubriva
101.4.1	Podizanje novih ili obnavljanje postojećih (krčenje i podizanje) višegodišnjih zasada voćaka, hmelja i vinove loze
101.4.10	Nabavka opreme i uređaja za zaštitu bilja i sterilizaciju zemljišta i supstrata pri proizvodnji u zaštićenom prostoru
101.4.11	Nabavka opreme za obogaćivanje ugljen-dioksidom (tkz. đubrenje ugljen dioksidom pri proizvodnji u zaštićenom prostoru)
101.4.12	Nabavka boks paleta za transport i skladištenje proizvoda
101.4.13	Nabavka opreme-linija za čišćenje i pranje proizvoda
101.4.14	Nabavka opreme-linija za berbu, sortiranje i kalibriranje proizvoda
101.4.15	Nabavka opreme-linija za pakovanje i obeležavanje proizvoda
101.4.16	Nabavka opreme za orezivanje, drobljenje, sečenje i uklanjanje ostataka nakon rezidbe voćnih vrsta
101.4.17	Oprema za ventilaciju i oprema za prinudnu ventilaciju
101.4.18	Oprema/mehanizacija za zaštitu od mraza
101.4.19	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.4.2	Podizanje i opremanje plastenika za proizvodnju povrća, voća, cveća i rasadničku proizvodnju
101.4.20	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.4.21	Mašine za đubrenje zemljišta
101.4.22	Mašine za setvu
101.4.23	Mašine za sadnju
101.4.24	Mašine za zaštitu bilja
101.4.25	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.4.26	Mašine za transport
101.4.27	Nabavka ostale opreme (GPS navigacija i dr.)
101.4.28	Mašine, uređaji i oprema za navodnjavanje useva
101.4.3	Podizanje, nabavka i opremanje sistema protivgradne zaštite u voćnjacima i višegodišnjim zasadima
101.4.4	Podizanje/nabavka žičanih ograda oko višegodišnjih zasada
101.4.5	Nabavka opreme za veštačko oprašivanje biljaka pri proizvodnji u zaštićenom prostoru
101.4.6	Nabavka opreme i uređaja za dodatno osvetljenje i zasenjivanje biljaka pri proizvodnji u zaštićenom prostoru
101.4.7	Nabavka opreme i uređaja za pripremu zemljišta i supstrata za gajenje biljaka pri proizvodnji u zaštićenom prostoru
101.4.8	Nabavka opreme i uređaja za setvu, sadnju i mulčiranje (sa folijom)
101.4.9	Nabavka opreme i uređaja za sisteme za hidroponičnu proizvodnju pri proizvodnji u zaštićenom prostoru
101.5.1	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.5.10	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.5.2	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.5.3	Mašine za đubrenje zemljišta
101.5.4	Mašine za setvu
101.5.5	Mašine za sadnju
101.5.6	Mašine za zaštitu bilja
101.5.7	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.5.8	Mašine za transport
101.5.9	Nabavka ostale opreme (GPS navigacija i dr.)
101.6.1	Nabavka novih pčelinjih društava
101.6.2	Nabavka opreme za pčelarstvo
101.6.3	Nabavka vozila i prikolica za transport pčelinjih društava

2.2.9. Kriterijumi selekcije:

2.2.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 80% ukupnih prihvatljivih troškova bez PDV-a. Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava po sektorima je sledeći: Za sektor mleka i mesa: min. 25.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara Za sektor voće, povrće i grožđe (uključujući pečurke): min. 50.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara; Za sektor ostali usevi: min. 50.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara. Za sektor pčelarstvo: min. 50.000 dinara maks. 500.000 dinara.

2.2.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj podržanih projekata
2	Ukupan broj podržanih projekata iz sektora meso i mleko
3	Ukupan broj podržanih projekata iz Sektora voće, grožđe i povrće (uključujući pečurke)
4	Ukupan broj podržanih projekata iz Sektora ostali usevi
5	Broj podržanih gazdinstava za opremu za objekte za smeštaj životinja

2.2.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.3. Naziv i šifra mere: 201.3 Organska proizvodnja.

2.3.1. Obrazloženje: AP Vojvodina ima veliki potencijal za razvoj organske proizvodnje, kako biljne tako i životinjske. Ovi potencijali se ogledaju kroz povoljne edafske faktore (fizička i hemijska svojstva zemljišta) i povoljnim klimatskim uslovima. Takođe, veliki potencijal leži u neiskorišćenim zaštićenim prirodnim dobrima u kojima je u okviru drugog i trećeg stepena zaštite dozvoljena poljoprivredna proizvodnja, što je idealno da se kroz skraćeni postupak uđe u organsku proizvodnju. Usitnjena poljoprivredna gazdinstava (8,4 hektara prema popisu iz 2012.) koja obavljaju poljoprivrednu proizvodnju na tradicionalan način, nemaju mogućnost investiranja u savremenu mehanizaciju i gube tržišnu trku sa velikim sistemima koja optimizuju troškove proizvodnje. Organska proizvodnja je velika šansa za porodična gazdinstva gde se bez upotrebe sintetičkih pesticida i mineralnih đubriva organska proizvodnja odvija uz mnogo veću upotrebu radne snage. Površine pod organskom se svake godine uvećavaju i u 2014. godini su dostigle 5.495 hektara sa površinama koje su ušle u konverziju. Zbog toga je neophodna dalja podrška i u procesu sertifikacije i u samoj organskoj proizvodnji zbog svoje specifičnosti. Proizvodnja zdravstveno bezbedne hrane je prioritet agrarne politike Evropske Unije i zbog toga velika razvojna šansa AP Vojvodine za celokupnu poljoprivredu i razvoj malih gazdinstava.

2.3.2. Ciljevi mere:

- Održivo upravljanje resursima i zaštita životne sredine;

- Zaštita voda i zemljišta od negativnih uticaja poljoprivrede;

- Veća primena poljoprivrednih praksi (agrotehnike i tehnologije) povoljnih po životnu sredinu;

- Unapređenje organske proizvodnje, sistema kontrole, sertifikacije i nadzora u organskoj proizvodnji;

- Očuvanje biološke raznovrsnosti.

2.3.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.3.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.3.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.

2.3.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora regulisati dospele poreske obaveze od strane nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora izmiriti dospele obaveze po ugovorima o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini za 2019. godinu;

- Podnosilac prijave ne sme imati neispunjenih ugovornih obaveza prema Pokrajinskom sekretarijatu za poljoprivredu vodoprivredu i šumarstvo (u daljem tekstu: Sekretarijat), kao ni prema Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, na osnovu ranije potpisanih ugovora; - Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti upisan u registar privrednih subjekata i mora da se nalazi se u aktivnom statusu;

- Prema podnosiocu prijave - preduzetniku i pravnom licu ne sme biti pokrenut postupak stečaja i/ili likvidacije;

- Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti razvrstano u mikro i malo pravno lice, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

2.3.7. Specifični kriterijumi:

- Proizvođači čija je proizvodnja u periodu konverzije,

- Proizvođači kojima je završen period konverzije i nalaze se u postupku izdavanja sertifikata,

- Proizvođači koji imaju sertifikovanu biljnu ili stočarsku proizvodnju (uključujući akvakulturu i pčelarstvo).

2.3.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
201.3.1	Sadni i semenski materijal dozvoljen za upotrebu u organskoj proizvodnji
201.3.2	Kontrola i sertifikacija
201.3.3	Kompenzaciona plaćanja za propuštenu dobit zbog primene principa organske proizvodnje i standarda koji prevazilaze minimalno propisane standarde (po hektaru)
201.3.4	Druge investicije koje se odnose na organsku proizvodnju a deo su svih ostalih mera ruralnog razvoja

2.3.9. Kriterijumi selekcije:

2.3.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 80% troškova projekta bez PDV-a Maksimalan iznos 1.000.000 dinara.

2.3.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Površina pod organskom proizvodnjom (ha)
2	Broj poljoprivrednih gazdinstava koja su ostvarila podsticaj za organsku biljnu proizvodnju

2.3.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.4. Naziv i šifra mere: 303 Podrška mladima u ruralnim područjima.

2.4.1. Obrazloženje: Seosko stanovništvo u Vojvodini konstantno beleži trend depopulacije. Prema poslednjem popisu stanovništva prosečna starost seoskog stanovništva u Vojvodini iznosi 42,3 godine, dok mlado seosko stanovništvo čini svega 1/5 ukupnog stanovništva. Demografska obnova ruralnih područja AP Vojvodine je veoma važna radi podsticanja ostanka mladih u ruralnim područjima odnosno njihovog povratka iz gradova. Stoga je neophodno osigurati uslove za rad i život na selu. Prioritet je da se podrži nova generacija mladih poljoprivrednih proizvođača, kroz savladavanje specifičnih izazova sa kojima se suočavaju mladi ljudi kada zakorače u sektor poljoprivrede, koji će ih motivisati da ostanu da žive i rade na selu, stvarajući sebi i svojim porodicama nova radna mesta. Sve to ujedno čini i željeni održivi razvoj i ukupno povećanje društvene i ekonomske vitalnosti ruralnih područja.

2.4.2. Ciljevi mere:

- Demografska obnova ruralnih područja AP Vojvodine;

- Upošljavanje mladog seoskog stanovništva;

- Povećanje društvene i ekonomske vitalnosti ruralnih područja.

2.4.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.4.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su fizička lica i preduzetnici stariji od 18 godina koji u momentu podnošenja zahteva ne smeju imati više od 40 godina, pravna lica u kojima je odgovorno lice starije od 18 godina i ne sme imati više od 40 godina, koji su upisani u Registar poljoprivrednih gazdinstava kao nosioci poljoprivrednog gazdinstva nakon 01.01.2020. godine ili će biti upisani do momenta potpisivanja ugovora.

2.4.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva je u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta, kroz biznis plan.

2.4.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosilac prijave (fizičko lice) mora imati prebivalište na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine, i mesto realizacije investicije mora biti na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine;

- Podnosilac prijave (preduzetnik i pravno lice) mora imati sedište na teritoriji jedinice lokalne samouprave s teritorije AP Vojvodine, i mesto realizacije investicije mora biti na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine;

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora regulisati dospele poreske obaveze od strane nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave ne sme započeti realizaciju investicije pre potpisivanja ugovora sa Sekretarijatom.

2.4.7. Specifični kriterijumi: Investicije u fizička sredstva poljoprivrednih gazdinstava Prihvatljivi korisnici u Sektoru mleka su:

• Poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu, odnosno u vlasništvu člana RPG 1 - 19 mlečnih krava.

• U slučaju kada se radi o nabavci kvalitetnih priplodnih grla, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu, odnosno u vlasništvu člana RPG 3-99 kvalitetnih priplodnih grla goveda mlečnih rasa, 10-299 priplodnih grla ovaca i koza, na kraju investicije.

• Poljoprivredno gazdinstvo mora imati potvrdu za mlečne krave izdatu od nadležne veterinarske službe. Prihvatljivi korisnici u Sektoru mesa su:

• Poljoprivredna gazdinstva sa do 19 grla kvalitetnih priplodnih goveda tovnih rasa ili manje od 150 grla priplodnih ovaca ili koza, ili do29 priplodnih krmača, ili do 99 tovnih svinja, ili od 1.000 - 3.999 brojlera.

• U slučaju kada se radi o nabavci kvalitetnih priplodnih životinja, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja poseduju u svom vlasništvu, odnosno u vlasništvu člana RPG: 3-99 grla kvalitetnih priplodnih goveda tovnih rasa, ili 10-299 kvalitetnih priplodnih grla ovaca/koza, ili 5-99 grla kvalitetnih priplodnih krmača, na kraju investicije.

• Poljoprivredno gazdinstvo mora imati potvrdu za odgovarajuću kategoriju životinja izdatu od nadležne veterinarske službe.

• Sektor proizvodnje konzumnih jaja nema specifičnih kriterijuma prihvatljivosti. Prihvatljivi korisnici u Sektoru voće su:

• Poljoprivredna gazdinstva koja imaju do 1,99 hektara jagodičastog voća i hmelja; do 4,99 hektara drugog voća; 0,1 - 49 hektara cveća; 0,2 - 99 hektara vinove loze.

• Za investicije u Podizanje novih ili obnavljanje postojećih (krčenje i podizanje) proizvodnih (sa naslonom) i matičnih zasada voćaka, hmelja i vinove loze, prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva sa: 0,1- 49 hektara jagodastih vrsta voćaka i hmelja; 0,3-99 hektara drugog voća; 0,1 - 49 hektara cveća; 0,2 - 99 hektara vinove loze, na kraju investicije. Prihvatljivi korisnici u Sektoru povrće su:

• Poljoprivredna gazdinstva sa kapacitetom do 0,49 hektara plastenika do 2,99 hektara proizvodnje povrća na otvorenom prostoru. Prihvatljivi korisnici u Sektoru ostali usevi (žitarice, uljarice, šećerna repa) su:

• Poljoprivredna gazdinstva koja imaju imaju do 49,99 hektara zemljišta pod ostalim usevima.

• Za investicije za nabavku mašina i opreme za navodnjavanje prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju do 99,99 hektara zemljišta pod ostalim usevima. Prihvatljivi korisnici u Sektoru pčelarstva su:

• Prihvatljivi korisnici za nabavku košnica, mašina i opreme za pčelarstvo prihvatljivi korisnici su poljoprivredna gazdinstva koja imaju 20-500 košnica. Podrška preradi na gazdinstvu Prihvatljivi korisnici u Sektoru mleka su:

• poljoprivredna gazdinstva koja nedeljno prerade maksimalno 5000 litara sirovog mleka odnosno godišnje maksimalno 250.000 litara;

• poljoprivredna gazdinstva moraju imati odobren objekat u skladu sa Pravilnikom o malim količinama primarnih proizvoda koje služe za snabdevanje potrošača, području za obavljanje tih delatnosti kao i odstupanja koja se odnose na male subjekte u poslovanju hranom životinjskog porekla" ("Službeni glasnik RS", broj 111/17). Prihvatljivi korisnici u Sektoru mesa su:

• poljoprivredna gazdinstva koja nedeljno prerade maksimum 2.000 kilograma, odnosno godišnje maksimalno 100.000 kilograma proizvoda od mesa;

2.4.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
303.1	Početna pomoć za pokretanje poslovanja za mlade poljoprivrednike i razvoj malih poljoprivrednih gazdinstava

2.4.9. Kriterijumi selekcije:

2.4.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 100% ukupnih prihvatljivih troškova bez PDV-a. Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava je sledeći: min. 500.000 dinara, maks. 2.500.000 dinara.

2.4.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj podržanih projekata

2.4.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.5. Naziv i šifra mere: 304 Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i na uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima.

2.5.1. Obrazloženje: I pored rasta svesti o bezbednosti hrane kao prioritetu u očuvanju javnog zdravlja i bitnog faktora trgovine prehrambenim proizvodima, investicije u ovoj oblasti su još uvek nedovoljne. Razlog tome nije samo nedostatak finansijskih sredstava, već i slabo poznavanje koncepta bezbednosti hrane i posledica koje iz toga proizlaze. Pitanje unapređenja kvaliteta i bezbednosti hrane ima presudan uticaj na sposobnost prehrambenog sektora da se suoči sa konkurencijom na lokalnim, regionalnim i međunarodnim tržištima. Unapređenje sistema i kapaciteta u oblasti bezbednosti i kvaliteta hrane podrazumeva stvaranje ambijenta u kojem će svi relevantni učesnici u proizvodnom lancu (državni organi i organizacije, prehrambena industrija, akademska zajednica i potrošači) poštovati standarde Codex alimentarius-a, preuzimajući odgovornost i garantujući sigurnost i kvalitet hrane. Izgradnja kapaciteta za primenu i usvajanje neophodnih zahtevnih procesa kontrole kvaliteta, upravljačke prakse i logističkih aranžmana, infrastrukturnih sistema za poboljšanje kvaliteta i bezbednosti hrane, zahteva veliki napor državnih organa i organizacija i privatnog sektora.

2.5.2. Ciljevi mere:

- Stalno unapređenje bezbednosti i kvaliteta hrane i hrane za životinje uz stalno unapređivanje ukupnog sistema bezbednosti hrane;

- Veća primena međunarodnih standarda u proizvodnji hrane i hrane za životinje;

- Uspostavljanje i jačanje sistemskog okvira za primenu šema kvaliteta;

- Uspostavljanje efektivnog sistema laboratorijske kontrole hrane i hrane za životinje;

- Prilagođavanje standarda higijene hrane za objekte tradicionalne i organske proizvodnje, kao i proizvodnje u područjima u kojima postoje posebna geografska ograničenja.

2.5.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.5.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.5.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.

2.5.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora regulisati dospele poreske obaveze od strane nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora izmiriti dospele obaveze po ugovorima o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini za 2019. godinu;

- Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti upisan u registar privrednih subjekata i mora da se nalazi se u aktivnom statusu osim osim podnosilaca prijave koji posluju shodno Pravilniku o malim količinama primarnih proizvoda koje služe za snabdevanje potrošača, području za obavljanje tih delatnosti kao i odstupanja koja se odnose na male subjekte u poslovanju hranom životinjskog porekla ("Sl. Glasnik RS", br. 111/2017);

- Prema podnosiocu prijave - preduzetniku i pravnom licu ne sme biti pokrenut postupak stečaja i/ili likvidacije;

- Podnosilac prijave - preduzetnik i pravno lice mora biti razvrstano u mikro i malo pravno lice, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

- Investicije vezane za konsultantske usluge, sertifikaciju kvaliteta sistema i bezbednosti hrane i nabavku opreme (zaključenje kupoprodajnog ugovora, izdavanje dokumenata koji prate opremu, preuzimanje opreme, isplata cene u potpunosti), kao i stavljanje investicije u funkciju u skladu sa namenom, priznaju se za period od 16.11.2019. do 15.11.2020. godine."

2.5.7. Specifični kriterijumi: Podrška za zaštitu geografskog porekla proizvoda

- Izvršena laboratorijska kontrola sirovina za proizvodnju poljoprivredno-prehrambenih proizvoda sa geografskim poreklom i samih proizvoda od strane akreditovanih laboratorija;

- Predat elaborat za zaštitu geografskih oznaka Zavodu za intelektualnu svojinu u toku 2020. godine;

- Izvršena kontrola i sertifikacija poljoprivredno prehrambenih proizvoda sa geografskim poreklom od strane koje je izdalo sertifikaciono telo ovlašćeno od strane Ministarstva poljoprivrede i zaštite životne sredine i Pokrajinskog sekretarijata za privredu, zapošljavanje i ravnopravnost polova Podrška za uvođenje sistema kvaliteta

- Izvršena uplata za troškove uvođenja i sertifikaciju sistema bezbednosti i kvaliteta hrane u 2019. i 2020. godini;

- Sertifikat;

- Za KOSHER i HALAL sertifikat zapisnik inspektora nadležnog za poslove poljoprivrede, odnosno veterinarstva kojim se potvrđuje da se u procesu proizvodnje sprovode mere samokontrole prema HACCP načelima. Podrška preradi na gazdinstvu - Sektor mleka;

- poljoprivredna gazdinstva koja nedeljno prerade maksimalno 5.000 litara sirovog mleka, odnosno godišnje maksimalno 250.000,00 litara;

- poljoprivredna gazdinstva moraju imati odobren objekat u skladu sa Pravilnikom o malim količinama primarnih proizvoda koje služe za snabdevanje potrošača, području za obavljanje tih delatnosti kao i odstupanja koja se odnose na male subjekte u poslovanju hranom životinjskog porekla" ("Službeni glasnik RS", broj: 111/17). Podrška preradi na gazdinstvu - Sektor mesa

- poljoprivredna gazdinstva koja nedeljno prerade maksimum 2000 kilograma, odnosno godišnje maksimalno 100.000 kilograma proizvoda od mesa;

2.5.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
304.1	Podrška brendiranju proizvoda i regiona
304.2	Podrška za zaštitu geografskog porekla proizvoda
304.3	Podrška za zaštitu imena proizvoda
304.4	Podrška za uvođenje sistema kvaliteta
304.5	Podrška preradi na gazdinstvu
304.5.1.1	Nabavka opreme za uzorkovanje, prijem, preradu, punjenje i pakovanje mleka i proizvoda od mleka
304.5.1.2	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.1.3	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.1.4	Marketing proizvoda
304.5.2.1	Nabavka opreme za omamljivanje, klanje i obradu trupova
304.5.2.2	Nabavka opreme za sakupljanje, prijem, čuvanje/skladištenje (hlađenje), uklanjanje i preradu sporednih proizvoda životinjskog porekla koji nisu za ishranu ljudi
304.5.2.3	Nabavka opreme i uređaja za rasecanje, obradu, preradu, pakovanje i označavanje mesa i usitnjenog mesa, poluproizvoda od mesa, mašinski separisanog mesa i proizvoda od mesa
304.5.2.4	Nabavka opreme i uređaji za hlađenje, pasterizaciju i sterilizaciju mesa i proizvoda od mesa
304.5.2.5	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.2.6	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.2.7	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.2.8	Marketing proizvoda
304.5.3.1	Nabavka opreme i uređaja za sušenje voća, povrća i grožđa, kao i njihovih proizvoda
304.5.3.2	Nabavka opreme i uređaja za zamrzavanje voća i povrća, kao i njihovih proizvoda
304.5.3.3	Nabavka opreme i uređaja za blanširanje, pasterizaciju i sterilizaciju proizvoda
304.5.3.4	Nabavka opreme za prijem voća, povrća i grožđa, kao i preradu, punjenje i pakovanje njihovih proizvoda
304.5.3.5	Nabavka opreme za proizvodnju vina, rakija i drugih alkoholnih pića, kao i opreme za degustacione sale
304.5.3.6	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.3.7	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.3.8	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.3.9	Marketing proizvoda
304.5.4.1	Nabavka opreme i uređaja za hladno ceđenje uljanih kultura
304.5.4.2	Nabavka opreme i uređaja za fizičku rafinaciju uljanih kultura
304.5.4.3	Nabavka opreme za punjenje i pakovanje ulja
304.5.4.4	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.4.5	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.4.6	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.4.7	Marketing proizvoda
304.5.5.1	Nabavka opreme i uređaja za sušenje gajenog začinskog, lekovitog i aromatičnog bilja, kao i njihovih proizvoda
304.5.5.2	Nabavka opreme za preradu gajenog začinskog, lekovitog i aromatičnog bilja kao i njihovih proizvoda
304.5.5.3	Nabavka opreme i uređaja za destilaciju gajenog začinskog, lekovitog i aromatičnog bilja, kao i njihovih proizvoda (za potrebe farmaceutske industrije)
304.5.5.4	Nabavka opreme i uređaja za ekstrakciju gajenog začinskog, lekovitog i aromatičnog bilja, kao i njihovih proizvoda
304.5.5.5	Nabavka opreme i uređaja za pakovanje i skladištenje gajenog začinskog, lekovitog i aromatičnog bilja, kao i njihovih proizvoda
304.5.5.6	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.5.7	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.5.8	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.5.9	Marketing proizvoda
304.5.6.1	Nabavka opreme i uređaja za preradu pčelinjih proizvoda
304.5.6.2	Nabavka opreme i uređaja za pakovanje i skladištenje pčelinjih proizvoda
304.5.6.3	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.6.4	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.6.5	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.6.6	Marketing proizvoda
304.5.7.1	Nabavka opreme i uređaja za sušenje gajenih vrsta gljiva, kao i njihovih proizvoda
304.5.7.2	Nabavka opreme i uređaja za zamrzavanje gajenih vrsta gljiva, kao i njihovih proizvoda
304.5.7.3	Nabavka opreme i uređaja za blanširanje, pasterizaciju i sterilizaciju proizvoda
304.5.7.4	Nabavka opreme za prijem, preradu, punjenje i pakovanje gajenih vrsta gljiva i njihovih proizvoda
304.5.7.5	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.7.6	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.7.7	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.7.8	Marketing proizvoda
304.5.8.1	Nabavka opreme i uređaja za sušenje plodova sakupljenih iz prirode, kao i njihovih proizvoda
304.5.8.2	Nabavka opreme i uređaja za zamrzavanje plodova sakupljenih iz prirode, kao i njihovih proizvoda
304.5.8.3	Nabavka opreme i uređaja za blanširanje, pasterizaciju i sterilizaciju proizvoda
304.5.8.4	Nabavka opreme za prijem voća, povrća i grožđa, kao i preradu, punjenje i pakovanje njihovih proizvoda
304.5.8.5	Nabavka opreme za čišćenje, pranje i dezinfekciju (sterilizaciju) objekata, opreme, alata, uređaja i mašina, uključujući i opremu za garderobe i sanitarne prostorije
304.5.8.6	Nabavka opreme za dezinfekciju radnika
304.5.8.7	Nabavka laboratorijske opreme (bez staklenog pribora) za internu upotrebu, kao deo prerađivačkog pogona
304.5.8.8	Marketing proizvoda

2.5.9. Kriterijumi selekcije:

2.5.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 80% ukupnih prihvatljivih troškova bez PDV-a. Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava je sledeći: min. 30.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara.

2.5.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora mleko
2	Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora meso
3	Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora voća, povrća i grožđa
4	Ukupan broj podržanih projekata u opremu za preradu poljoprivrednih proizvoda iz Sektora pčelinjih proizvoda

2.5.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.6. Naziv i šifra mere: 402 Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.6.1. Obrazloženje: Sufinansiranjem održavanja tradicionalnih seoskih manifestacija doprinosi se jačanju lokalnih zajednica, očuvanju kulturne baštine, seoskih običaja i tradicije, koje su usko povezane sa poljoprivrednom proizvodnjom, seoskim okruženjem i načinom života. Stoga je važno, pre svega, očuvati i zaštititi kulturnu baštinu i tradicionalne vrednosti, ali i naglasiti značaj poljoprivrede, kroz organizaciju tradicionalnih manifestacija. Održavanje seoskih manifestacija tipa sajmova i izložbi koje su vezane za poljoprivredu, preradu, ishranu i razvoj sela, sufinansiraće se sa ciljem: promocije poljoprivrednih proizvoda, proširenja tržišta domaćih proizvoda, kao i radi povezivanja proizvođača, poljoprivrednih proizvođača, prerađivača, prodavaca i kupaca poljoprivrednih proizvoda. Naučno stručne manifestacije obrađivaće teme vezane za: unapređenje poljoprivredne proizvodnje, preradu poljoprivrednih proizvoda, sigurnost hrane i kvalitet proizvoda, organizovanje poljoprivrednih proizvođača, ruralni razvoj i druge teme od značaja.

2.6.2. Ciljevi mere:

- Jačanje kapaciteta i promocija ruralnih sredina;

- Povezivanje poljoprivrednih proizvođača.

2.6.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.6.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici održavanje tradicionalnih seoskih manifestacija su obrazovne i naučno-istraživačke ustanove s teritorije AP Vojvodine, korisnici budžetskih sredstava, kojima je osnivač Republika Srbija ili AP Vojvodina, opštine i udruženja građana s teritorije AP Vojvodine, u čijem su delokrugu poljoprivredne aktivnosti i ruralni razvoj, osim udruženja građana koja se bave stočarskom proizvodnjom, opštine i udruženja građana s teritorije AP Vojvodine, koji se bave poljoprivrednom proizvodnjom, neguju tradicionalne vrednosti i bave se očuvanjem starih zanata na selu, osim kulturno-umetničkih društava.

2.6.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.

2.6.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Da je korisnik upisan u registar Agencije za privredne registre;

- Da korisnik ima pripremljen program sa satnicom manifestacije;

- Da korisnik ima izvod iz zapisnika ili overenu odluku o prihvatanju organizovanja skupa;

- Da korisnik ima Statut overen od strane APR-a, ukoliko je udruženje;

- Da korisnik ima izrađen finansijski plan;

- Da podnosilac prijave nema neispunjenih ugovornih obaveza prema Pokrajinskom sekretarijatu za poljoprivredu vodoprivredu i šumarstvo po osnovu ranije potpisanih ugovora;

- Korisnik mora da je regulisao dospele javne dažbine precizirane konkursom;

- Korisnik mora da je sa teritorije AP Vojvodine.

2.6.7. Specifični kriterijumi: Nema specifičnih kriterijuma.

2.6.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
402.1	Informativne aktivnosti: sajmovi, izložbe, manifestacije, studijska putovanja

2.6.9. Kriterijumi selekcije:

2.6.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći za podršku održavanja naučno istraživačkih aktivnosti i tradicionalnih seoskih manifestacija iznosi do 100% Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava za podršku naučno istraživačkih aktivnosti održavanja tradicionalnih seoskih manifestacija je sledeći: min. 10.000 dinara, maks. 1.500.000 dinara.

2.6.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Broj održanih naučno-stručnih manifestacija
2	Broj održanih manifestacija u formi sajmova i izložbi
3	Broj održanih lokalno-tradicionalnih manifestacija
4	Broj korisnika koji su ostvarili sajamski nastup
5	Broj realizovanih sajamskih nastupa
6	Broj realizovanih naučno stručnih aktivnosti

2.6.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

2.7. Naziv i šifra mere: 601 601 Podrška malim pivarama.

2.7.1. Obrazloženje: Pod pivom se podrazumeva slabo alkoholno piće, koje se proizvodi u procesu alkoholnog vrenja iz slada, hmelja, vode i pivskog kvasca. Voda je glavni deo svih napitaka. Ona služi kao rastvarač. Slad daje pivu sastojke ekstrata od kojeg zavisi punoća ukusa i koncentracija osnovnog ekstrata piva. Hmelj konzervira pivo i daje mu ugodan miris i gorak ukus, dok pivski kvasac izaziva alkoholno vrenje u kome šećer prelazi u alkohol i ugljen dioksid. Proizvodnja piva seže u daleku prošlost i nosi predznak jedne od najstarijih biotehnologija. Proizvodnja piva se deli na tehnologiju slada i tehnologiju piva. Tehnologiju slada obuhvata: čišćenje i sortiranje ječma, močenje ječma, klijanje ječma, sušenje zelenog slada, oslobađanje slada od klice i poliranje. Tehnologija piva obuhvata: proizvodnju sladovine, glavno i naknadno vrenje, bistrenje (ukoliko se želi) i punjenje piva. Od ukupnog broja zanatskih pivara u Srbiji, 1/3 proizvođača je u Vojvodini. Najstarija i prva mala nezavisna pivara je "Krugher&Brent" iz Ritiševa kod Vršca. To je bila prva mala porodična pivara u tadašnjoj SFRJ i postoji od 1991. godine. Plasman malih pivara je ograničen na ugostiteljske objekte, pabove, specijalizovane prodavnice piva i mali broj proizvođača je prisutan u marketima. Zbog ograničenog tržišta male pivare su okrenute u najvećem broju ka izvozu. Veoma su zastupljeni u regionu, tržištu EU, Rusiji i drugim zemljama sveta. Takođe je primetan i jedan broj malih pivara koje su okrenute isključivo lokalu. Potencijal zanatskog piva u Srbiji je veliki, i u porastu. U Vojvodini je u zadnjih nekoliko godina došlo je do naglog razvijanja zanatskog pivarstva, što predstavlja važan segment upošljavanja mladih ljudi, kroz razvijanje novih inovativnih proizvoda sa različitim stilovima kao i vizuelnim identitetom što jeste suština zanatskog pivarstva. Vrlo važna stavka u njihovom poslovanju je finansiranje nabavke opreme i mašina. Da bi se ohrabrili da podignu svoj proizvodni pogon, sredstva podsticaja za nabavku opreme i mašina u procesu proizvodnje piva bi im bilo od velike važnosti.

2.7.2. Ciljevi mere:

- Unapređenje preduzetništva i prerade poljoprivrednih proizvoda;

- Povećanje prihoda na gazdinstvu;

- Upošljavanje ruralnog stanovništva.

2.7.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Mera je usklađena sa Nacionalnim programom ruralnog razvoja od 2018. do 2020. (NPRR) ("Službeni glasnik RS" broj: 60/2018).

2.7.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su pravna i fizička lica, preduzetnici, registrovani u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju.

2.7.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost projekta.

2.7.6. Opšti kriterijumi za korisnike:

- Podnosioci prijave moraju imati sedište na teritoriji jedinice lokalne samouprave s teritorije AP Vojvodine, s tim što i mesto realizacije investicije mora biti na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa teritorije AP Vojvodine;

- Podnosilac prijave mora regulisati obaveze po rešenjima o naknadama za odvodnjavanje/navodnjavanje zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora regulisati dospele poreske obaveze od strane nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, zaključno sa 2019. godinom;

- Podnosilac prijave mora izmiriti dospele obaveze po ugovorima o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini za 2019. godinu;

- Podnosilac prijave mora biti upisan u registar privrednih subjekata i mora da se nalazi se u aktivnom statusu;

- Prema podnosiocu prijave ne sme biti pokrenut postupak stečaja i/ili likvidacije;

- Podnosilac prijave mora biti razvrstano u mikro i malo pravno lice, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo;

- Podnosilac prijave - zemljoradnička zadruga mora imati potvrdu ovlašćenog Revizijskog saveza da zemljoradnička zadruga posluje u skladu sa Zakonom o zadrugama ("Službeni glasnik RS", broj 112/2015).

2.7.7. Specifični kriterijumi: Nema specifičnih kriterijuma.

2.7.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
601	601.1.1. Nabavka osnovne opreme za proizvodnju piva

2.7.9. Kriterijumi selekcije:

2.7.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći iznosi do 80% bez PDV-a. Minimalni i maksimalni iznos povraćaja sredstava je sledeći: min. 100.000 dinara, maks. 5.000.000 dinara;

2.7.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj opremljenih malih pivara sredstvima Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo

2.7.12. Administrativna procedura: Pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo donosi Pravilnik i raspisuje konkurs za dodelu sredstava na osnovu kojih su regulisani uslovi za učešće na konkursu, kriterijumi, sistem bodovanja i druga pitanja od značaja za realizaciju ove mere. Takođe, pokrajinski sekretar obrazuje Komisiju koja je zadužena za razmatranje pristiglih prijava, formiranje bodovne liste i sačinjavanje zapisnika sa predlogom odluke o dodeli sredstava. Odluku o dodeli sredstava donosi pokrajinski sekretar za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo.

III IDENTIFIKACIONA KARTA

Tabela: Opšti podaci i pokazatelji

Naziv pokazatelja	Vrednost, opis pokazatelja	Izvor podatka i godina
OPŠTI PODACI
Administrativni i geografski položaj
Autonomna pokrajina		rzs*
Region	Vojvodina	rzs*
Oblast	/	rzs*
Grad ili opština	/	rzs*
Površina	21.614	rzs*
Broj naselja	467	rzs*
Broj katastarskih opština	446	rzs*
Broj područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi (POURP)
Demografski pokazatelji
Broj stanovnika	1.922.017	rzs**
Broj domaćinstava	696.157	rzs*
Gustina naseljenosti (broj stanovnika/površina, km2)	89
Promena broja stanovnika 2011:2002 (2011/2002*100 - 100)		rzs**
- u ruralnim područjima AP/JLS		rzs**
Stanovništvo mlađe od 15 godina (%)	14,36	rzs**
Stanovništvo starije od 65 godina (%)	16,38	rzs**
Prosečna starost	41,83	rzs*
Indeks starenja	119,64	rzs*
Bez školske spreme i sa nepotpunim osnovnim obrazovanjem (%)	215.213	rzs*
Osnovno obrazovanje (%)	359.761	rzs*
Srednje obrazovanje (%)	842.142	rzs*
Više i visoko obrazovanje (%)	232.874	rzs*
Poljoprivredno stanovništvo u ukupnom broju stanovnika (%)		Procena
Prirodni uslovi
Reljef (ravničarski, brežuljkasti, brdski, planinski)	ravničarski, brdski	Interni
Preovlađujući pedološki tipovi zemljišta i bonitetna klasa		Interni
Klima (umereno-kontinentalna, subplaninska...)	umereno-kontinentalna	Interni
Prosečna količina padavina (mm)	611	Interni
Srednja godišnja temperatura (°C)	11	Interni
Hidrografija (površinske i podzemne vode)	Dunav, Sava, Tisa, Bosut, Begej, Tamiš, Karaš, Zlatica, Nera, Krivaja, Čik, Mostonga i Plazović. Veća jezera: Palić, Ludaško, Ledinačko, Obedska bara	Interni
Površina pod šumom (ha)	121.757	rzs*
Površina pod šumom u ukupnoj površini AP/JLS (%)		rzs*
Pošumljene površine u prethodnoj godini (ha)	839	rzs*
Posečena drvna masa (m3)	669.728	rzs*
POKAZATELJI RAZVOJA POLJOPRIVREDE
Stanje resursa
Ukupan broj poljoprivrednih gazdinstava:	147.624	rzs***
Broj registrovanih poljoprivrednih gazdinstava (RPG):		Uprava za trezor
- porodična poljoprivredna gazdinstva (%)
- pravna lica i preduzetnici (%)
Korišćeno poljoprivredno zemljište - KPZ (ha)	1.608.896	rzs***
Učešće KPZ u ukupnoj površini JLS (%)	74,20
Oranice i bašte, voćnjaci, vinogradi, livade i pašnjaci, ostalo(18) (ha, %)	1.466.176 ha (91,1%), oranice i bašte; 16.865 ha (1,0%), voćnjaci; 5.002 ha (0,3%), vinogradi; 114.638 ha (7,1%) livade i pašnjaci; 6.215 ha (0,3%) ostalo	rzs***
Žita, industrijsko bilje, povrće, krmno bilje, ostalo(19) (ha, %)	976.243 ha (60,7%) žita; 346.943 ha (21,5%) ind. bilje; 15.190 ha (0,9%) povrće; 45.854 ha (2,8%) krmno bilje; 81.944 ha (5,1%) ostalo	rzs***
Prosečna veličina poseda (KPZ) po gazdinstvu (ha)	11,18	rzs***
Obuhvaćenost poljoprivrednog zemljišta komasacijom (ha)	/	Interni
Obuhvaćenost zemljišta nekim vidom udruživanja (ha)	/	Interni
Broj poljoprivrednih gazdinstava koja navodnjavaju KPZ	7.385	rzs***
Odvodnjavana površina KPZ (ha)	/	Interni
Navodnjavana površina KPZ (ha)	58.251	rzs***
Površina poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini na teritoriji AP(20) (ha)	/	Interni
Površina poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini koja se daje u zakup (ha):	/	Interni
- fizička lica (%)	/	Interni
- pravna lica (%)	252.434 goveda; 1.398.496 svinja; 271.774 ovaca; 60063 koza; 11.972.458 živine; 125.147 košnica pčela	Interni
Goveda, svinje, ovce i koze, živina, košnice pčela (broj)	107.745 traktora; 10.653 kombajna; 406.081 priključna mašina	rzs***
Traktori, kombajni, priključne mašine (broj)	404.902	rzs***
Poljoprivredni objekti (broj)	607 hladnjača, 1.431 sušara, 327 staklenika; 9.860 plastenika	rzs***
čč, sušare, staklenici i plastenici (broj)	1.343.793 ha, 104.845 PG, mineralna đubriva; 118.522 ha, 52.435 PG stajnjak; 1.347.860 ha, 108.945 PG sredstva za zaštitu bilja	rzs***
Upotreba mineralnog đubriva, stajnjaka i sredstava za zaštitu bilja (ha, broj PG)	296.111	rzs***
Broj članova gazdinstva i stalno zaposlenih na gazdinstvu:	/	rzs***
(na porodičnom PG: na gazdinstvu pravnog lica/preduzetnika) (ha)		rzs***
Godišnje radne jedinice (broj)	125.592	rzs***
Zemljoradničke zadruge i udruženja poljoprivrednika (broj)	/	Interni
Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda (količina):
- biljna proizvodnja (t)	/	rzs***
- stočarska proizvodnja (t, lit, kom.)	/	Interni
POKAZATELJI RURALNOG RAZVOJA
Ruralna infrastruktura		rzs*
Saobraćajna infrastruktura
Dužina puteva(26) (km)	6.205	rzs*
Pošte i telefonski pretplatnici (broj)	506 pošta; 741.059 telefonskih pretplatnika	rzs*
Vodoprivredna infrastruktura
Domaćinstva priključena na vodovodnu mrežu (broj)	634.628	rzs*
Domaćinstva priključena na kanalizacionu mrežu (broj)	343.722	rzs*
Ukupne ispuštene otpadne vode (hilj.m3)	111.360	rzs*
Prečišćene otpadne vode (hilj.m3)	15.582	rzs*
Energetska infrastruktura
Proizvodnja i snabdevanje električnom energijom (broj)	/	Interni
Socijalna infrastruktura
Objekti obrazovne infrastrukture (broj)	/	rzs*
Broj stanovnika na jednog lekara	/	rzs*
Broj korisnika socijalne zaštite	168.447	rzs*
Diverzifikacija ruralne ekonomije
Zaposleni u sektorima poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (broj)		rzs* rzs***
Gazdinstva koja obavljaju druge profitabilne aktivnosti(30) (broj)		rzs***
Turisti i prosečan broj noćenja turista na teritoriji AP/JLS (broj)		rzs*
Transfer znanja i informacija
Poljoprivredna savetodavna stručna služba (da/ne)		Interni
Poljoprivredna gazdinstva uključena u savetodavni sistem (broj)		PSSS