PRAVILAO RADU BIRAČKIH ODBORA NA KOORDINIRANOM SPROVOĐENJU SVIH IZBORA RASPISANIH ZA 21. JUN 2020. GODINE("Sl. glasnik RS", br. 77/2020) |
Ovim pravilima bliže se uređuje rad biračkih odbora na sprovođenju izbora za narodne poslanike Narodne skupštine (u daljem tekstu: parlamentarni izbori), izbora za poslanike Skupštine Autonomne pokrajine Vojvodine (u daljem tekstu: pokrajinski izbori) i izbora za odbornike skupština opština/gradova/gradskih opština (u daljem tekstu: lokalni izbori), koji su raspisani za 21. jun 2020. godine.
Izbore iz člana 1. ovih pravila sprovode birački odbori obrazovani u skladu sa Uputstvom za sprovođenje izbora za narodne poslanike Narodne skupštine, raspisanih za 21. jun 2020. godine ("Službeni glasnik RS", broj 70/20 - prečišćen tekst) i Odlukom o koordiniranom sprovođenju svih izbora raspisanih za 21. jun 2020. godine ("Službeni glasnik RS", br. 21/20 i 73/20).
(1) Birački odbor neposredno sprovodi glasanje na biračkom mestu, obezbeđuje pravilnost i tajnost glasanja, utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu i obavlja druge poslove određene zakonom, Uputstvom za sprovođenje izbora za narodne poslanike Narodne skupštine, raspisanih za 21. jun 2020. godine i ovim pravilima.
(2) Birački odbor odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova.
(3) Rad biračkog odbora je javan.
(4) Dok je biračko mesto otvoreno i dok traje glasanje, na biračkom mestu moraju da budu prisutni svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici.
(5) Svi članovi i zamenici članova biračkog odbora su dužni da na biračkom mestu sve vreme i na vidnom mestu nose identifikacione kartice koje im obezbeđuje Republička izborna komisija.
(1) Radna tela Republičke izborne komisije (u daljem tekstu: radna tela) i opštinske/gradske uprave, odnosno uprave gradskih opština grada Beograda (u daljem tekstu: opštinske/gradske uprave) dužni su da do četvrtka 18. juna 2020. godine u 24 časa predaju biračkim odborima izborni materijal za sprovođenje parlamentarnih izbora.
(2) Prilikom primopredaje iz stava 1. ovog člana, birački odbor od radnog tela i opštinske/gradske uprave prima sledeći izborni materijal:
1) Zbirnu izbornu listu kandidata za narodne poslanike Narodne skupštine, u dva primerka;
2) izvod iz Rešenja o određivanju biračkih mesta;
3) Rešenje o obrazovanju biračkog odbora u stalnom sastavu;
4) Rešenje o imenovanju članova biračkog odbora u proširenom sastavu;
5) Izvod iz biračkog spiska po kome će glasati birači na biračkom mestu ili poseban izvod iz biračkog spiska po kome će glasati birači koji su na izvršenju zavodske sankcije;
6) Poseban izvod iz biračkog spiska, ako na biračkom mestu glasaju birači koji su na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije;
7) potreban broj glasačkih listića za glasanje birača po izvodu iz biračkog spiska, odnosno posebnom izvodu iz biračkog spiska za glasanje birača na izvršenju zavodske sankcije;
8) potreban broj glasačkih listića za glasanje birača koji su na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije, ako na biračkom mestu glasaju i ovi birači;
9) Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
10) Obrazac Zapisnika o radu biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor narodnih poslanika Narodne skupštine (u daljem tekstu: Zapisnik o radu biračkog odbora), u šest primeraka;
11) Pravila o radu biračkih odbora;
12) Državnu zastavu Republike Srbije;
13) obrasce potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
14) Obrazac evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom sastavu na biračkom mestu, u dva primerka;
15) Obrazac evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora u proširenom sastavu na biračkom mestu, u dva primerka;
16) ovlašćenja posmatrača za praćenje rada biračkih odbora, ako ih ima;
17) identifikacione kartice za članove biračkog odbora;
18) Obrazac Kontrolnog formulara za logičko-računsko slaganje rezultata glasanja na biračkom mestu;
19) oznaku biračkog mesta;
20) oznaku za glasačku kutiju o vrsti izbora;
21) informativne postere za birače;
22) priručnike i vodiče;
23) glasačku kutiju;
24) potreban broj paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja, u zavisnosti od broja birača koji treba da glasaju na biračkom mestu;
25) dva spreja za obeležavanje prsta birača;
26) dve UV lampe;
27) baterije za UV lampe;
28) pribor za pisanje (olovke i marker);
29) pribor za pečaćenje glasačke kutije i drugog izbornog materijala (pečat i pečatni vosak);
30) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
31) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti neupotrebljene glasačke listiće;
32) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti nevažeće glasačke listiće;
33) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti važeće glasačke listiće;
34) koverat u koji će birački odbor nakon glasanja staviti sve potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
35) koverte u koje birači koji glasaju van biračkog mesta stavljaju svoj glasački listić;
36) koverte u koje birači koji glasaju van biračkog mesta stavljaju koverat sa svojim glasačkim listićem i potpisanom potvrdom o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
37) makaze, selotejp, lenjir i papir za pisanje.
(3) Materijal naveden u stavu 2. ovog člana naveden je u Zapisniku o primopredaji izbornog materijala pre glasanja između radnog tela i biračkog odbora na Obrascu NPRS-12/20, koji potpisuju radno telo i članovi biračkog odbora koji preuzimaju izborni materijal.
(4) Nakon primopredaje iz stava 2. ovog člana, izborni materijal se stavlja u vreću za odlaganje izbornog materijala, koja se u prisustvu biračkog odbora pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji. Vreća sa izbornim materijalom ne sme se otvarati pre nego što se birački odbor na dan glasanja okupi na biračkom mestu.
(5) Vreća sa izbornim materijalom se obavezno obeležava nalepnicom koja sadrži naziv grada/opštine/gradske opštine grada Beograda i redni broj biračkog mesta.
(6) Obrazac Kontrolnog formulara za logičko-računsko slaganje rezultata glasanja na biračkom mestu iz stava 2. tačka 18) ovog člana nalazi se u prilogu i sastavni je deo ovih pravila.
(1) Biračkim odborima u inostranstvu izborni materijal iz člana 4. stav 2. tač. 1) do 5), tačka 7) i tač. 9) do 26) ovih pravila predaje neposredno koordinator Republičke izborne komisije, 15. juna 2020. godine, u sedištu Ministarstva spoljnih poslova.
(2) O primopredaji izbornog materijala iz stava 1. ovog člana sačinjava se zapisnik na Obrascu NPRS-13/20, koji potpisuju koordinator Republičke izborne komisije i članovi biračkog odbora koji preuzimaju izborni materijal.
(1) Pokrajinska izborna komisija Autonomne pokrajine Vojvodine dužna je da do četvrtka 18. juna 2020. godine u 24 časa, preko radnih tela Republičke izborne komisije, preda biračkim odborima izborni materijal za sprovođenje pokrajinskih izbora.
(2) Opštinske izborne komisije, gradske izborne komisije i izborne komisije gradskih opština (u daljem tekstu: lokalne izborne komisije) dužne su da do petka 19. juna 2020. godine u 24 časa predaju biračkim odborima izborni materijal za sprovođenje lokalnih izbora.
(3) Spisak izbornog materijala koji se predaje svakom biračkom odboru za sprovođenje pokrajinskih i lokalnih izbora sadržan je u zapisnicima o primopredaji izbornog materijala na obrascima koje propisuju Pokrajinska izborna komisija Autonomne pokrajine Vojvodine i lokalne izborne komisije.
(4) Izborni materijal za svake izbore pakuje se u posebne vreće za odlaganje izbornog materijala.
Predaji izbornog materijala biračkim odborima pre glasanja imaju pravo da prisustvuju predstavnici podnosilaca izbornih lista i akreditovani posmatrači.
III PRIPREMA ZA POČETAK GLASANJA
(1) Dana 21. juna 2020. godine birački odbor se sastaje u 6,00 časova na biračkom mestu, da bi se izvršile pripreme za početak glasanja, što se konstatuje u Zapisniku o radu biračkog odbora (tačka 1. Zapisnika).
(2) Članovi biračkog odbora pripremaju početak glasanja sledećim redosledom: otvaraju vreću sa izbornim materijalom zapečaćenu sigurnosnom zatvornicom, utvrđuju da li je primljeni materijal za glasanje ispravan i potpun, uređuju biračko mesto i dogovaraju se o načinu rada i podeli zaduženja prilikom sprovođenja glasanja.
(3) Sigurnosnu zatvornicu koja je skinuta sa vreće sa izbornim materijalom birački odbor mora da sačuva, jer se obavezno predaje radnom telu prilikom primopredaje izbornog materijala posle glasanja.
1. Utvrđivanje potpunosti i ispravnosti izbornog materijala
(1) Primljeni izborni materijal birački odbor upoređuje sa stanjem iz zapisnika o primopredaji izbornog materijala iz člana 4. stav 3, odnosno člana 5. stav 2. ovih pravila i tako utvrđuje da li je primljeni materijal potpun i ispravan.
(2) Ako nešto od izbornog materijala nedostaje, birački odbor to konstatuje u Zapisniku o radu biračkog odbora i o tome odmah obaveštava radno telo.
(3) Ako biračkom odboru nije uručen dovoljan broj glasačkih listića, on otvara biračko mesto sa glasačkim listićima koje poseduje.
(4) Birački odbor utvrđuje da li je primljeni materijal potpun i ispravan za sve izbore koji se sprovode na tom biračkom mestu.
(1) Pošto utvrdi da raspolaže izbornim materijalom neophodnim za početak glasanja, članovi biračkog odbora pristupaju uređivanju biračkog mesta.
(2) Prvo se na ulazu u objekat u kojem se nalazi biračko mesto ističu broj i naziv biračkog mesta i Izvod iz Rešenja o određivanju biračkih mesta.
(3) Ako u objektu postoji više biračkih mesta ili ako je objekat sa jednim biračkim mestom veliki, opštinska/gradska uprava treba da se postara o postavljanju odgovarajućih putokaza.
(4) Na ulazu u prostoriju u kojoj je biračko mesto ističe se broj i naziv biračkog mesta.
(5) U prostoriji u kojoj je biračko mesto ističe se Državna zastava Republike Srbije.
(6) U prostoriji u kojoj je biračko mesto ili neposredno ispred te prostorije, obavezno se ističu zbirne izborne liste kandidata za sve izbore koji se sprovode na tom biračkom mestu.
(1) Ako se na biračkom mestu, osim na parlamentarnim izborima, glasa i na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima, birački odbor uređuje prostoriju za glasanje tako da od ulaza do glasačkih kutija, mesta za obavljanje izbornih radnji budu postavljena sledećim redosledom:
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje UV lampom;
- mesto na kome se utvrđuje identitet birača;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za glasanje na parlamentarnim izborima i eventualno poseban izvod iz biračkog spiska za glasanje na parlamentarnim izborima birača u Vojsci Srbije;
- mesto na kome se uručuju glasački listići za parlamentarne izbore;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za glasanje na pokrajinskim izborima;
- mesto na kome se uručuju glasački listići za pokrajinske izbore;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za glasanje na lokalnim izborima;
- mesto na kome se uručuju glasački listići za lokalne izbore;
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje sprejom za obeležavanje prsta birača;
- paravani za glasanje, koji moraju biti tako postavljeni da obezbede tajnost glasanja;
- glasačka kutija za parlamentarne izbore;
- glasačka kutija za pokrajinske izbore;
- glasačka kutija za lokalne izbore.
(2) Paravani za glasanje moraju da budu postavljeni na način koji obezbeđuje tajnost glasanja, odnosno tako da niko od članova biračkog odbora, posmatrača, novinara ili drugih birača ne može da vidi kako birač popunjava glasački listić.
(3) Na glasačke kutije za sve izbore koji se sprovode na tom biračkom mestu se lepi odgovarajuća oznaka izbora, kako bi birači znali u koju glasačku kutiju treba da ubace koji glasački listić. Oznake izbora štampaju nadležne izborne komisije.
(1) Birački odbor proverava da li su na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknuti simboli podnosilaca izbornih lista i drugi izborni propagandni materijal.
(2) Ako je na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknut izborni propagandni materijal, birački odbor ga sam uklanja ili, ako nije u mogućnosti sam da ga ukloni, o potrebi da se materijal ukloni obaveštava radno telo, koje se zahtevom za uklanjanje obraća nadležnoj opštinskoj/gradskoj komunalnoj službi.
(3) O tome da u prostoriji u kojoj se glasa ili na objektu u kojem je biračko mesto, kao i na 50 metara od biračkog mesta nije istaknut izborni propagandni materijal birački odbor mora da se stara sve vreme dok traje glasanje na biračkom mestu.
(1) Ako se na biračkom mestu, osim na parlamentarnim izborima, glasa i na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima, članovi biračkog odbora dogovaraju se o podeli rada, pri čemu je najvažnije da se utvrdi koji će članovi, odnosno zamenici članova, biti zaduženi za sprovođenje sledećih radnji:
1) rukovanje UV lampom;
2) utvrđivanje identiteta birača;
3) rukovanje izvodom iz biračkog spiska za glasanje na parlamentarnim izborima i eventualnim posebnim izvodom iz biračkog spiska za glasanje na parlamentarnim izborima birača u Vojsci Srbije;
4) čuvanje i uručivanje glasačkih listića za parlamentarne izbore;
5) rukovanje izvodom iz biračkog spiska za glasanje na pokrajinskim izborima;
6) čuvanje i uručivanje glasačkih listića za pokrajinske izbore;
7) rukovanje izvodom iz biračkog spiska za glasanje na lokalnim izborima;
8) čuvanje i uručivanje glasačkih listića za lokalne izbore;
9) rukovanje sprejom za obeležavanje prsta birača;
10) poučavanje birača o tome kako se glasa;
11) staranje o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije.
(2) Osim navedenog, birački odbor treba da odredi i:
1) tri člana ili zamenika člana biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici tri različita podnosioca izbornih lista i koji će, kao poverenici biračkog odbora, sprovesti glasanje van biračkog mesta;
2) člana ili zamenika člana biračkog odbora koji će biti zadužen za popunjavanje kontrolnog formulara i vršenje logičko-računske kontrole rezultata glasanja unetih u kontrolni formular;
(3) Određivanje lica stava 2. ovog člana ne mora nužno da se obavi pre otvaranja biračkog mesta, već se može obaviti i tokom glasanja.
(1) Članovi i zamenici članova biračkog odbora mogu da se upišu u odgovarajuću evidenciju prisutnih članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom ili proširenom sastavu, sve vreme dok je biračko mesto otvoreno.
(2) Evidencije iz stava 1. ovog člana nalaze se kod predsednika ili zamenika predsednika biračkog odbora i služe kao osnov za isplatu naknada za rad u biračkom odboru. Podatke u evidencijama je potrebno upisivati čitko, kako bi se prilikom isplata naknada nesumnjivo mogli utvrditi podaci o prisutnim članovima i zamenicima članova biračkih odbora.
(3) Članovi i zamenici članova biračkog odbora u proširenom sastavu se upisuju u odvojene evidencije, u zavisnosti od toga da li su imenovani na predlog podnosioca izborne liste za parlamentarne izbore, ili podnosioca izborne liste za pokrajinske ili lokalne izbore.
(4) Upisivanje članova i zamenika članova biračkog odbora u evidenciju prisutnih ne zamenjuje obavezu potpisivanja Zapisnika o radu biračkog odbora.
(1) Pošto u Zapisniku o radu biračkog odbora konstatuje da su ispunjeni uslovi za početak glasanja (tačka 2. Zapisnika), odnosno da na biračkom mestu i na udaljenosti do 50 metara od biračkog mesta nema istaknutih simbola političkih stranaka i drugog izbornog propagandnog materijala, da je prostorija u kojoj će se glasati uređena saglasno zakonu i ovim pravilima i da je obezbeđena tajnost glasanja i da je primljen izborni materijal koji je neophodan za početak glasanja na biračkom mestu, birački odbor otvara biračko mesto.
(2) Ako se na biračkom mestu, osim na parlamentarnim izborima, glasa i na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima, biračko mesto može da bude otvoreno i sa glasanjem može da se počne samo ako je birački odbor utvrdio da za sve izbore poseduje materijal koji je neophodan za početak glasanja.
(3) Biračko mesto se otvara u 7,00 časova.
(4) Vreme otvaranja biračkog mesta upisuje se u Zapisnik o radu biračkog odbora (tačka 3. Zapisnika).
Provera ispravnosti glasačke kutije
(1) Provera ispravnosti glasačke kutije vrši se u prisustvu prvog birača koji dođe na biračko mesto, a rezultat provere upisuje se u Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije.
(2) Provera ispravnosti glasačke kutije ne može se vršiti u prisustvu birača za koga je, nakon provere UV lampom, utvrđeno da je glasao na drugom biračkom mestu, koji nema važeću ispravu za utvrđivanje identiteta, ili koji nije upisan u izvod iz biračkog spiska.
(3) Ako birač koji je prvi došao na biračko mesto nije upisan u sve izvode iz biračkog spiska za sve izbore koji se održavaju na tom biračkom mestu, u njegovom prisustvu može se proveravati ispravnost samo one glasačke kutije koja se koristi za izbore na kojima takav birač može da glasa.
(4) Postupak provere se obavlja sledećim redosledom:
1) kada na biračko mesto pristupi prvi birač koji nije član biračkog odbora (ni u stalnom, niti u proširenom sastavu), birački odbor će izvršiti proveru UV lampom, utvrdiće njegov identitet i utvrdiće da li je upisan u sve izvode iz biračkog spiska;
2) u prisustvu tog birača birački odbor proverava da li su sve glasačke kutije ispravne i prazne, osim kutije za glasanje na izborima za koje prvi birač nije upisan u izvod iz biračkog spiska;
3) popunjavaju se kontrolni listovi za proveru ispravnosti glasačke kutije, koje potpisuju svi članovi biračkog odbora i birač koji je prvi došao na biračko mesto;
4) u prisustvu prvog birača, kontrolni listovi za proveru ispravnosti glasačke kutije ubacuju se u odgovarajuće glasačke kutije, koje se nakon toga zatvaraju i pečate jemstvenikom i pečatnim voskom;
5) sve izvršene radnje konstatuju se u Zapisniku o radu biračkog odbora (tačka 4. Zapisnika).
(5) Kada se obave sve radnje navedene u stavu 4. ovog člana, prvom biraču će se omogućiti da glasa.
Kada birač dođe na biračko mesto, birački odbor je dužan da preduzme sledeće radnje:
1) proveru da li je birač glasao na drugom biračkom mestu;
2) utvrđivanje identiteta birača;
3) proveru da li je birač upisan u sve izvode iz biračkog spiska;
4) uručivanje glasačkih listića;
5) obeležavanje birača sprejom;
6) poučavanje birača o načinu glasanja.
1. Provera da li je birač glasao na drugom biračkom mestu
(1) Kada uđe na biračko mesto, birač prilazi članu biračkog odbora sa UV lampom, koji proverava da li je kažiprst desne ruke birača već obeležen nevidljivim mastilom.
(2) Ako birač nema kažiprst desne ruke, proverava se da li je obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Ako birač nema desnu šaku, proverava se da li je obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako birač nema šake, provera UV lampom se ne vrši.
(1) Ako se proverom UV lampom utvrdi da je prst birača obeležen nevidljivim mastilom, to znači da je birač već glasao, zbog čega mu birački odbor ne sme dozvoliti da glasa, što će mu saopštiti i naložiti da bez odlaganja napusti biračko mesto.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, članovima biračkog odbora koji su određeni da rukuju sprejom s nevidljivim mastilom, a glasaju na drugom biračkom mestu, omogućiće se da na svom biračkom mestu glasaju uz rešenje o imenovanju za člana biračkog odbora.
2. Utvrđivanje identiteta birača
(1) Pošto se utvrdi da birač nije glasao, on prilazi sledećem članu biračkog odbora, saopštava mu svoje ime i prezime, predaje mu sva obaveštenja o danu i vremenu održavanja izbora, ukoliko ih poseduje, i dokazuje svoj identitet.
(2) Birač ne može da glasa bez podnošenja dokaza o svom identitetu.
(3) Birač može da pristupi glasanju i bez obaveštenja o danu i vremenu održavanja izbora i birački odbor ne može biraču da uskrati pravo na glasanje ukoliko ne poseduje obaveštenja, već birački odbor mora da pristupi pronalaženju birača u izvodima iz biračkog spiska za sve izbore koji se sprovode na tom biračkom mestu prema dostupnim podacima o biraču iz njegovog dokumenta kojim dokazuje identitet.
(4) Svoj identitet birač dokazuje važećom ličnom kartom ili važećom putnom ispravom (pasošem).
(5) Birački odbor treba da omogući glasanje biraču koji svoj identitet dokazuje ličnom kartom ili pasošem sa isteklim rokom važenja, pod uslovom da priloži potvrdu da je Ministarstvu unutrašnjih poslova podneo zahtev za izdavanje nove lične karte odnosno pasoša.
(6) U slučaju da na biračko mesto dođe birač koji poseduje važeći dokument iz stava 4. ovog člana u kojem je navedeno drugo prezime u odnosu na prezime navedeno u izvodu iz biračkog spiska, birački odbor treba tom biraču da omogući da glasa, bez obzira na tu okolnost, pod uslovom da na osnovu slike birača i jedinstvenog matičnog broja građana u dokumentu kojim dokazuje svoj identitet može da utvrdi da je u pitanju ista osoba.
(1) Birač koji je upisan u poseban izvod iz biračkog spiska za glasanje birača u Vojsci Srbije, svoj identitet može da dokaže i vojnom legitimacijom, koja sadrži sliku birača i njegov jedinstveni matični broj građana.
(2) Birač koji glasa na biračkom mestu unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija, svoj identitet može da dokaže i odgovarajućom ispravom koju mu izdaje taj zavod.
3. Utvrđivanje da li je birač upisan u sve izvode iz biračkog spiska i uručivanje glasačkih listića
(1) Kada se utvrdi identitet birača, on prilazi članu biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje izvodom iz biračkog spiska za glasanje na parlamentarnim izborima, koji pronalazi birača u izvodu ili spisku naknadnih promena u biračkom spisku i zaokružuje redni broj ispred imena birača, a nakon toga se birač potpisuje na odgovarajućem mestu u izvodu, odnosno spisku naknadnih promena. Pošto se birač potpiše, član biračkog odbora mu predaje glasački listić.
(2) Spisak naknadnih promena je spisak birača koji su, na osnovu rešenja Ministarstva državne uprave i lokalne samouprave, naknadno upisani da glasaju na biračkom mestu, ili su brisani sa tog biračkog mesta ili im je promenjen neki lični podatak.
(3) Spisak naknadnih promena sačinjava nadležna izborna komisija i nalazi se u prilogu odgovarajućeg izvoda iz biračkog spiska, kao njegov sastavni deo.
(4) Ako birački odbor ne može da pronađe birača u izvodu iz biračkog spiska, mora da proveri da li je taj birač eventualno upisan u priloženi spisak naknadnih promena.
(5) Ako se na biračkom mestu, osim na parlamentarnim izborima, glasa i na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima, pošto preuzme glasački listić za parlamentarne izbore, birač prilazi članu biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje izvodom iz biračkog spiska za glasanje na pokrajinskim odnosno lokalnim izborima, koji će ponoviti opisani postupak pronalaženja birača u izvodu, zaokruživanja rednog broja ispred imena birača, potpisivanja birača u izvod i uručenja glasačkog listića.
(6) Birač ne mora da u svim izvodima iz biračkog spiska na biračkom mestu bude upisan pod istim rednim brojem.
(1) Birač koji je pismen i koji je u stanju da svojeručno napiše svoje ime i prezime, potpisuje se tako što svojeručno ispisuje svoj potpis na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska.
(2) Birač koji usled telesne ili senzorne onesposobljenosti (birač sa invaliditetom) nije u stanju da se svojeručno potpiše u izvodu iz biračkog spiska, može da se potpiše tako što će na odgovarajuće mesto u izvodu otisnuti pečat koji sadrži podatke o njegovom ličnom identitetu, odnosno pečat sa ugraviranim potpisom (faksimil).
(3) Birač koji nije pismen, odnosno birač sa invaliditetom koji ne poseduje pečat sa podacima o njegovom ličnom identitetu, odnosno faksimil, stavlja otisak prsta, ili se umesto njega svojim imenom i prezimenom potpisuje njegov pomagač, ako ga je doveo sa sobom na biračko mesto radi popunjavanja glasačkog listića.
(4) Odredbe ovog člana shodno se primenjuju i u slučaju glasanja birača van biračkog mesta.
(1) Birački odbor ne sme vršiti nikakva dopisivanja ili druge promene u izvodu iz biračkog spiska i spisku naknadnih promena u biračkom spisku.
(2) Birački odbor ne sme da dozvoli da glasa lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska ili spisak naknadnih promena u biračkom spisku, čak iako ima rešenje Ministarstva državne uprave i lokalne samouprave o naknadnom upisu u birački spisak.
(3) Birački odbor ne sme da dopiše u izvod iz biračkog spiska lice koje nije upisano u izvod bez obzira na to što to lice tvrdi da glasa na tom biračkom mestu, ili što ga članovi biračkog odbora lično poznaju.
(4) Birački odbor treba da lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska niti u spisak naknadnih promena u biračkom spisku, uputi da proveri na kojem je biračkom mestu upisan u birački spisak, bilo tako što će izvršiti upit na internet adresi upit.birackispisak.gov.rs ili tako što će kontaktirati telefonom Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave, odnosno opštinsku/gradsku upravu.
(5) U slučaju da neki birač nije upisan u sve izvode iz biračkog spiska, on može da glasa samo na onim izborima za koje je upisan u izvod iz biračkog spiska.
(1) Birač može da glasa samo jedanput na istim izborima (parlamentarnim, pokrajinskim i lokalnim).
(2) Nijedno lice ne može za jedne izbore dobiti više od jednog glasačkog listića, niti je dopušteno da jedno lice glasa umesto drugog lica. Glasanje uz pomoć pomagača iz člana 30. ovih pravila ne smatra se glasanjem umesto drugog lica.
(1) Tek kada mu se uruče glasački listići za sve izbore na kojima ima pravo glasa, birač prilazi članu biračkog odbora koji mu specijalnim sprejom obeležava kažiprst desne ruke ispod korena nokta kao znak da je glasao.
(2) Biraču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Biraču koji nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako nije moguće da se tako obeleže prsti birača, obeležavanje se ne obavlja.
(5) Ako birač odbije, odnosno ne dozvoli da mu se sprejom obeleži prst, birački odbor mu neće dozvoliti da glasa i tu okolnost će navesti u zapisniku o radu biračkog odbora.
5. Popunjavanje glasačkog listića
(1) Birač popunjava glasačke listiće iza paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja, pošto ga član biračkog odbora pouči o načinu glasanja, ako birač to zahteva.
(2) Član biračkog odbora će posebno upozoriti birača:
1) da može da glasa samo za jednu izbornu listu kandidata za narodne poslanike, zaokruživanjem rednog broja ispred naziva te izborne liste;
2) da je glasanje tajno i da se obavlja iza paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja;
3) da je glasanje slobodno i da niko nema pravo da sprečava ili primorava birača da glasa, da ga poziva na odgovornost zbog toga što jeste ili nije glasao ili da traži od birača da se izjasni zašto je i za koga je glasao.
(3) Pošto popuni glasačke listiće, birač sâm presavija glasačke listiće tako da se ne vidi kako je glasao i stavlja ih u odgovarajuće glasačke kutije, a zatim napušta biračko mesto.
(4) Birački odbor će zadužiti člana ili zamenika člana da se stara o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije.
(5) Ako birački odbor konstatuje ili posumnja da birač svoj glasački listić nije ubacio u glasačku kutiju pre napuštanja biračkog mesta, bez odlaganja će o tome obavestiti policiju i radno telo i to uneti u Zapisnik o radu biračkog odbora kao događaj od značaja za glasanje.
(1) Birački odbor je dužan da se stara o obezbeđivanju tajnosti glasanja.
(2) Birački odbor je dužan da organizuje glasanje tako da niko ne može videti kako birač popunjava glasački listić.
(3) U prostoriji u kojoj se glasa može biti prisutno samo onoliko birača koliko ima mesta na kojima je obezbeđena tajnost glasanja.
VI POSEBNA PRAVILA GLASANJA ZA LICA SA INVALIDITETOM, NEPISMENIH I SPREČENIH LICA
(1) Birački odbor je dužan da osobi koja se kreće uz pomoć psa vodiča i ima odgovarajuću ispravu za kretanje uz pomoć psa vodiča, omogući slobodan pristup objektu u kojem je biračko mesto i samom biračkom mestu, kao objektu u javnoj upotrebi, kako je to propisano Zakonom o kretanju uz pomoć psa vodiča.
(2) Pod odgovarajućom ispravom za kretanje uz pomoć psa vodiča smatra se:
1) dokaz o stečenim znanjima, sposobnostima i veštinama za kretanje sa psom vodičem - za osobu koja se kreće uz pomoć psa vodiča;
2) dokaz o završenoj obuci - za psa vodiča.
1. Lice koje nije u stanju da popuni glasački listić
(1) Birač koji ne može sam da popuni glasački listić (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) ima pravo da na biračko mesto povede pomagača koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu birač odredi.
(2) Uz pomoć pomagača može da glasa i slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice koje glasa van biračkog mesta, u skladu sa odredbama čl. 31. do 35. ovih pravila.
(3) U Zapisnik o radu biračkog odbora se upisuje:
1) ukupan broj birača koji su glasali uz pomoć pomagača;
2) koliko je od tog broja glasalo slepih lica, koliko lica sa drugim vidovima invaliditeta i koliko nepismenih lica;
3) pod kojim rednim brojevima su ti birači upisani u izvod iz biračkog spiska.
(4) Prilikom utvrđivanja podataka iz stava 3. ovog člana, birački odbor treba da vodi računa o tome da u odgovarajuću kategoriju budu ubrojani i birači koji su uz pomoć pomagača glasali van biračkog mesta.
2. Lice koje nije u stanju da dođe na biračko mesto (glasanje van biračkog mesta)
(1) Birač koji nije u mogućnosti da glasa na biračkom mestu (nemoćno ili sprečeno lice) može da obavesti birački odbor od petka, 19. juna 2020. godine, a najkasnije do 11,00 časova na dan glasanja, da želi da glasa. Pre dana glasanja, birač obaveštava birački odbor preko radnog tela, a na dan glasanja obaveštava neposredno birački odbor ili to čini preko radnog tela.
(2) Nemoćnim i sprečenim licima smatraju se lica koja iz zdravstvenih razloga nisu u mogućnosti da dođu na biračko mesto, osobe sa invaliditetom i nemoćna stara lica.
(3) Nemoćnim i sprečenim licima ne smatraju se lica koja zbog prirode posla koji obavljaju nisu u mogućnosti da u vreme dok je biračko mesto otvoreno obave glasanje na biračkom mestu.
(1) Na osnovu blagovremeno primljenih obaveštenja iz člana 31. stav 1. ovih pravila, birački odbor, prvo, utvrđuje da li su sva prijavljena nemoćna ili sprečena lica upisana u makar jedan izvod iz biračkog spiska, s tim da se redni broj birača u izvodu iz biračkog spiska ne sme zaokružiti sve dok se poverenici biračkog odbora ne vrate posle glasanja van biračkog mesta.
(2) Glasanje birača van biračkog mesta može se obaviti samo na području koje obuhvata biračko mesto.
(3) U skladu sa stavom 2. ovog člana, birački odbor treba da utvrdi da li se sva prijavljena lica nalaze na području koje obuhvata biračko mesto.
(4) Pošto utvrdi da su ispunjeni uslovi za sprovođenje glasanja van biračkog mesta u skladu sa st. 1. i 3. ovog člana, birački odbor popunjava obrasce potvrda o izbornom pravu za sve birače koji treba da glasaju van biračkog mesta, koje potpisuje predsednik biračkog odbora.
(5) Nakon popunjavanja potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, birački odbor određuje tri člana ili zamenika člana biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici podnosilaca tri različite izborne liste (poverenici biračkog odbora), koji treba da sprovedu glasanje van biračkog mesta.
(6) Ako se za glasanje van biračkog mesta prijavio veliki broj birača, birački odbor može da se dogovori da se odredi više timova za sprovođenje glasanja van biračkog mesta, kako bi se obezbedilo da glasaju svi prijavljeni birači. U tom slučaju, birački odbor će od radnog tela zatražiti dodatne sprejove, UV lampe i zbirne izborne liste.
(7) Pre odlaska kod birača, birački odbor mora da obezbedi da se biraču ponese onoliko potvrda o izbornom pravu na koliko izbora taj birač ima pravo da glasa. Nije dovoljno da birač potpiše samo jednu potvrdu o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, ukoliko treba da glasa i na parlamentarnim i na lokalnim izborima.
(1) Za potrebe sprovođenja glasanja birača van biračkog mesta, predsednik biračkog odbora i poverenici biračkog odbora pripremaju sledeći materijal za glasanje na parlamentarnim izborima:
1) Zbirnu izbornu listu kandidata za narodne poslanike Narodne skupštine;
2) UV lampu;
3) sprej za obeležavanje prsta birača;
4) popunjene potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, za sve birače koji treba da glasaju van biračkog mesta;
5) potreban broj glasačkih listića za sve birače koji treba da glasaju van biračkog mesta;
6) potreban broj koverata u koje birači koji glasaju van biračkog mesta treba da stave svoje glasačke listiće pošto glasaju (posebne koverte);
7) potreban broj koverata u koje birači koji glasaju van biračkog mesta treba da stave posebne koverte sa glasačkim listićem i potpisanu potvrdu o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta (službene koverte);
8) pribor za pisanje i pečaćenje koverata (olovke, pečat i pečatni vosak.
(2) Ako birač koji glasa van biračkog mesta ima pravo da glasa i na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima, predsednik biračkog odbora i poverenici biračkog odbora pripremaju dodatni materijal za glasanje iz stava 1. tačka 1) i tač. 4) do 7) ovog člana i za te izbore.
(1) Poverenici biračkog odbora odlaze kod birača, vrše proveru UV lampom da li je birač već glasao i utvrđuju njegov identitet na način utvrđen članom 20. ovih pravila.
(2) Potom poverenici biračkog odbora predaju: glasačke listiće, zbirne izborne liste, potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta (za parlamentarne izbore Obrazac NPRS-10/20, a za pokrajinske i lokalne izbore obrazac koji propisuju Pokrajinska izborna komisija Autonomne pokrajine Vojvodine i lokalne izborne komisije) i koverte za sve izbore posebno u koje će birač odvojeno staviti popunjene glasačke listiće.
(3) Prilikom predaje materijala iz stava 2. ovog člana, poverenici biračkog odbora treba da na kovertama napišu vrstu izbora, kako bi birač znao u koju kovertu da stavi koji glasački listić.
(4) Nakon toga, poverenici biračkog odbora specijalnim sprejom obeležavaju prst birača, na način utvrđen članom 26. ovih pravila.
(1) Pre nego što napuste prostoriju u kojoj birač treba da glasa, poverenici biračkog odbora upoznaju birača s načinom glasanja i napominju mu da, pošto glasa, treba da postupi na način opisan u st. 3. i 4. ovog člana.
(2) Pošto upoznaju birača s načinom glasanja i postupanjem nakon glasanja, poverenici biračkog odbora napuštaju prostoriju u kojoj birač glasa.
(3) Pošto glasa, birač potpisuje sve potvrde o svom izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta.
(4) Birač, potom, stavlja popunjeni i presavijeni glasački listić, za svake izbore u poseban koverat, koji poverenici biračkog odbora pred njim pečate.
(5) Poverenici biračkog odbora, zatim, koverat sa glasačkim listićem, stavljaju u poseban službeni koverat, na kome ispisuju vrstu izbora, zajedno sa odgovarajućom potpisanom potvrdom o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta za tu vrstu izbora.
(6) Poverenici biračkog odbora, pre odlaska od birača, obavezno moraju da provere da li je birač potpisao sve potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta.
Po povratku na biračko mesto, poverenici biračkog odbora treba da predsednika biračkog odbora obaveste o tome da li je neki birač van biračkog mesta (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) glasao uz pomoć pomagača.
(1) Odmah po povratku na biračko mesto, poverenici biračkog odbora predaju službene koverte predsedniku biračkog odbora, koji ih otvara i proverava da li se u njima nalaze potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta i da li su potpisane od strane birača.
(2) Tek pošto se utvrdi da se u službenom kovertu nalazi potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta i da je potpisana od strane birača, zaokružuje se redni broj pod kojim je taj birač upisan u izvod iz biračkog spiska, a predsednik biračkog odbora otvara zapečaćeni poseban koverat i iz njega vadi glasački listić i ubacuje ga u glasačku kutiju.
(3) Ako potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta nedostaje ili nije potpisana, smatra se da birač nije glasao, zbog čega predsednik biračkog odbora ne sme da otvori zapečaćeni poseban koverat sa glasačkim listićem, već se tako zapečaćen koverat posle glasanja predaje radnom telu u koverti sa neupotrebljenim glasačkim listićima. O navedenom se unosi napomena u Zapisnik o radu biračkog odbora, kao događaj od značaja za glasanje.
(4) Birački odbor unosi u Zapisnik o radu biračkog odbora:
1) ukupan broj birača koji su glasali van biračkog mesta;
2) koliko je od tog broja glasalo lica koja nisu mogla da dođu na biračko mesto iz zdravstvenih razloga, koliko lica sa invaliditetom i koliko nemoćnih starih lica;
3) pod kojim rednim brojevima su ti birači upisani u izvod iz biračkog spiska.
(5) Prilikom primopredaje izbornog materijala posle glasanja, birački odbor, uz ostali izborni materijal, radnom telu predaje sve potvrde o izbornom pravu birača koji su glasali van biračkog mesta (i potpisane i eventualno nepotpisane), u posebnom kovertu.
(6) Birački odbor postupak po povratku na biračko mesto ponavlja onoliko puta koliko ima izbora koji se sprovode na tom biračkom mestu.
VII ODRŽAVANJE REDA NA BIRAČKOM MESTU
(1) Birački odbor je dužan da održava red na biračkom mestu.
(2) Ako se na biračkom mestu naruši red, birački odbor može da prekine glasanje dok se red ne uspostavi.
(3) O prekidu glasanja i razlozima za prekid predsednik biračkog odbora, bez odlaganja, obaveštava Republičku izbornu komisiju, preko radnog tela.
(4) Razlozi za prekid glasanja i trajanje prekida glasanja unose se u Zapisnik o radu biračkog odbora (tačka 7b Zapisnika).
(5) Ako je prekid glasanja trajao duže od jednog časa, glasanje se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao.
(1) Zabranjeno je zadržavanje na biračkom mestu svih lica koja nemaju prava i dužnosti u vezi sa sprovođenjem izbora.
(2) Na biračkom mestu zabranjeno je korišćenje mobilnih telefona i drugih sredstava veza i komunikacija, kao i foto-aparata i kamera.
(3) Na biračkom mestu je zabranjeno da se, van službene evidencije u izvodu iz biračkog spiska, prave spiskovi birača koji su izašli na glasanje (upisivanjem imena ili rednog broja iz izvoda iz biračkog spiska birača koji su izašli, ili nisu izašli na glasanje).
(4) Izuzetno, dozvoljeno je da članovi biračkog odbora koji su zaduženi da rukuju izvodom iz biračkog spiska, upisivanjem crtica na posebnom listu hartije, vode evidenciju o izlaznosti birača i da podatke o izlaznosti saopštavaju svim članovima biračkog odbora.
(5) Povreda zabrana iz st. 1, 2. i 3. ovog člana smatra se narušavanjem reda na biračkom mestu.
(1) Pripadnici policije na dužnosti mogu ući na biračko mesto samo ako su na biračkom mestu narušeni red i mir, na poziv predsednika biračkog odbora.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, policajac u uniformi može da uđe na biračko mesto na kojem je upisan u izvod iz biračkog spiska da bi glasao, pod uslovom da ne nosi oružje ili druga sredstva prinude.
(1) Predstavnici medija mogu doći na biračko mesto da bi pripremili izveštaj o toku glasanja i mimo toga se ne smeju zadržavati na biračkom mestu.
(2) Sve vreme od otvaranja do zatvaranja biračkog mesta, birački odbor obaveštava Republičku izbornu komisiju o toku glasanja u skladu sa posebnom odlukom Republičke izborne komisije.
(1) Licima koja se nalaze na spiskovima domaćih ili stranih posmatrača i njihovih prevodilaca, dostavljenim biračkom odboru od strane Republičke izborne komisije preko radnog tela, i koji imaju akreditacije koje im je izdala Republička izborna komisija, birački odbor je dužan da omogući da nesmetano nadgledaju sve faze rada biračkog odbora, počev od okupljanja radi pripreme za otvaranje biračkog mesta do završetka rada na utvrđivanju rezultata glasanja na svim izborima na kojima se glasalo na biračkom mestu.
(2) Prevodilac nema pravo da na biračkom mestu boravi bez posmatrača u čijoj je pratnji.
(1) Birački odbor je dužan da u Zapisnik o radu biračkog odbora unese podatke o prisutnim posmatračima (tačka 8b Zapisnika).
(2) Birački odbor može da sa biračkog mesta udalji posmatrača ako se posmatrač ne pridržava pravila o održavanju reda na biračkom mestu, ako na biračkom mestu koristi mobilni telefon ili druga sredstva veza i komunikacija, a posebno ako ometa rad biračkog odbora.
(3) Birački odbor je dužan da udaljenje posmatrača i razloge za udaljenje konstatuje u Zapisniku o radu biračkog odbora i da o udaljenju odmah obavesti Republičku izbornu komisiju, preko radnog tela.
VIII ZATVARANJE BIRAČKOG MESTA
(1) Biračko mesto se zatvara u 20,00 časova.
(2) Biračima koji su se zatekli na biračkom mestu prilikom zatvaranja biračkog mesta, omogućava se da glasaju.
(3) Kao birač koji se zatekao na biračkom mestu smatra se birač koji se u 20,00 časova nalazi na biračkom mestu ili neposredno ispred.
(4) Birače koji se zateknu na biračkom mestu prilikom zatvaranja biračkog mesta birački odbor obaveštava da mogu da glasaju.
(5) Predsednik biračkog odbora dužan je da odredi člana ili zamenika člana biračkog odbora koji će da utvrdi broj birača koji su se zatekli na biračkom mestu, da utvrdi redosled po kome oni glasaju, da stane iza poslednjeg zatečenog birača kako bi označio kraj reda i da sačeka da glasaju svi birači koji su se zatekli na biračkom mestu.
(6) Pošto glasa i poslednji birač, predsednik biračkog odbora konstatuje vreme u koje je glasanje završeno i to vreme upisuje u Zapisnik o radu biračkog odbora (tačka 9. Zapisnika).
IX UTVRĐIVANJE REZULTATA GLASANJA
(1) Posle zatvaranja biračkog mesta birački odbor utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu.
(2) Rezultati glasanja na biračkom mestu utvrđuju se sledećim redosledom:
1) prvo se utvrđuju rezultati glasanja na parlamentarnim izborima;
2) potom se utvrđuju rezultati glasanja na pokrajinskim izborima, ako se na biračkom mestu glasalo i na tim izborima;
3) na kraju se utvrđuju rezultati glasanja na lokalnim izborima, ako se na biračkom mestu glasalo i na tim izborima.
(3) Utvrđivanju rezultata glasanja moraju da prisustvuju svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici.
(4) U utvrđivanju rezultata glasanja na parlamentarnim izborima ne mogu da učestvuju članovi i zamenici članova biračkog odbora u proširenom sastavu koji su predstavnici podnosilaca izbornih lista na pokrajinskim i/ili lokalnim izborima koji nisu podneli izbornu listu na parlamentarnim izborima.
(5) Tokom utvrđivanja rezultata glasanja na parlamentarnim izborima, birački odbor prvo popunjava Kontrolni formular za proveru logičko-računske ispravnosti rezultata glasanja na biračkom mestu (u daljem tekstu: Kontrolni formular).
(6) Nakon popunjavanja Kontrolnog formulara, vrši se logičko-računska kontrola utvrđenih rezultata glasanja, da bi se, tek pošto se utvrdi da su rezultati logičko-računski ispravni, oni upisali u Zapisnik o radu biračkog odbora (Obrazac NPRS-14/20).
1. Postupak popunjavanja Kontrolnog formulara
Postupak popunjavanja Kontrolnog formulara sprovodi na sledeći način:
1) prvo se utvrđuje ukupan broj upisanih birača na biračkom mestu. Ovaj broj se utvrđuje na osnovu broja birača upisanih u izvod iz biračkog spiska i eventualnog broja birača upisanih u poseban izvod za glasanje birača u Vojsci Srbije, ako su glasali na tom biračkom mestu. Ako je uz izvod iz biračkog spiska dostavljen i spisak naknadnih promena u biračkom spisku, birački odbor mora da u ukupan broj upisanih birača ubroji i one koji su dodatno upisani u birački spisak i da oduzme onaj broj birača koji su brisani iz biračkog spiska. Utvrđeni broj ukupno upisanih birača treba da bude jednak konačnom broju birača na tom biračkom mestu koji je utvrdila Republička izborna komisija i objavila na svojoj veb prezentaciji u okviru Rešenja o utvrđivanju konačnog broja birača u Republici Srbiji. Ukupan broj upisanih birača upisuje se u rubriku 12.1. Kontrolnog formulara;
2) zatim se utvrđuje broj birača koji su glasali, tako što se prebrojavaju birači koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska, spisku naknadnih promena u biračkom spisku i posebnom izvodu iz biračkog spiska i taj broj se upisuje u rubriku 12.2. Kontrolnog formulara;
3) nakon toga se u rubriku 12.3. Kontrolnog formulara upisuje broj primljenih glasačkih listića;
4) potom se prebrojavaju neupotrebljeni glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.4. Kontrolnog formulara;
5) nakon toga se otvara glasačka kutija i proverava da li se u njoj nalazi Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
6) potom se prebrojavaju svi glasački listići u glasačkoj kutiji (upotrebljeni glasački listići) i taj broj se upisuje u rubriku 12.5. Kontrolnog formulara;
7) glasački listići se, zatim, razvrstavaju na važeće i nevažeće;
8) prebrojavaju se prvo nevažeći glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.6. Kontrolnog formulara;
9) zatim se prebrojavaju svi važeći glasački listići i taj broj se upisuje u rubriku 12.7. Kontrolnog formulara;
10) nakon toga se važeći glasački listići razvrstavaju po izbornim listama, utvrđuje se broj glasova koji je dat svakoj izbornoj listi i svaki od tih brojeva se upisuje u odgovarajuće polje u tabeli u okviru rubrike 12.8. Kontrolnog formulara.
(1) Birački odbor mora da obrati pažnju na to da Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije slučajno ne ubroji među glasačke listiće.
(2) U slučaju da neki birački odbor, umesto papira sa oznakom vrste izbora, na glasačku kutiju zalepi jedan glasački listić, taj glasački listić, nakon glasanja treba da se ubroji među neupotrebljene glasačke listiće.
(3) U slučaju iz člana 37. stav 3. ovih pravila, kada birač koji je glasao van biračkog mesta nije potpisao potvrdu o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta ili ta potvrda nedostaje, birački odbor treba da glasački listić tog birača (koji se nalazi u zapečaćenoj koverti u kojoj se predaje radnom telu posle glasanja), ubroji među neupotrebljene glasačke listiće.
2. Razlikovanje važećeg i nevažećeg glasačkog listića
(1) Nevažeći glasački listić jeste nepopunjeni glasački listić, kao i glasački listić koji je popunjen tako da se ne može pouzdano utvrditi za koju je izbornu listu birač glasao, na primer:
1) glasački listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog rednog broja ispred naziva izbornih lista;
2) glasački listić na kome je birač zaokružio ili podvukao naziv više od jedne izborne liste;
3) glasački listić na kome je birač zaokružio ili podvukao ime više od jednog nosioca izborne liste.
(2) Važeći glasački listić jeste onaj na kome je zaokružen jedan redni broj ispred naziva izborne liste, kao i glasački listić koji je popunjen na način iz kojeg se sa sigurnošću može zaključiti za koga je birač glasao, na primer:
1) ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao ime i prezime prvog kandidata na izbornoj listi;
2) ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao naziv ili deo naziva jedne izborne liste;
3) ako je na glasačkom listiću birač istovremeno zaokružio ili podvukao redni broj i naziv izborne liste i ime i prezime prvog kandidata na toj izbornoj listi;
4) ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao ime jednog nosioca izborne liste;
5) ako je na glasačkom listiću birač istovremeno zaokružio ili podvukao ime i prezime prvog kandidata na izbornoj listi i ime nosioca te izborne liste.
(3) Ako je glasački listić popunjen na način iz koga se može pouzdano utvrditi za koju izbornu listu je birač glasao, on će biti važeći uprkos tome:
1) što su na glasačkom listiću ispisani ili nacrtani komentari, parole i druge poruke;
2) što je precrtan jedan ili više rednih brojeva odnosno jedan ili više naziva izbornih lista.
3. Logičko-računska kontrola utvrđenih rezultata glasanja
(1) Pošto popuni Kontrolni formular i utvrdi rezultate glasanja na biračkom mestu na parlamentarnim izborima na način opisan u članu 46. ovih pravila, birački odbor je dužan da izvrši logičko-računsku kontrolu utvrđenih rezultata koje je upisao u Kontrolni formular.
(2) Logičko-računska kontrola iz stava 1. ovog člana obuhvata: računsko slaganje podataka o biračima, računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima i računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima.
Računsko slaganje podataka o biračima
(1) Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 12.2. Kontrolnog formulara) jednak je broju birača koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska, u spisku naknadnih promena u biračkom spisku, ako je dostavljen uz izvod iz biračkog spiska i eventualnom posebnom izvodu iz biračkog spiska, ako na biračkom mestu glasaju birači koji su na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije.
(2) Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 12.2. Kontrolnog formulara) može biti samo jednak ili manji od broja birača upisanih u izvod iz biračkog spiska, spisak naknadnih promena u biračkom spisku i u eventualnom posebnom izvodu iz biračkog spiska za glasanje birača u Vojsci Srbije (rubrika 12.1. Kontrolnog formulara).
Računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima
(1) Broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (broj upotrebljenih glasačkih listića - rubrika 12.5. Kontrolnog formulara) može biti samo jednak ili manji od broja birača koji su glasali (rubrika 12.2. Kontrolnog formulara).
(2) Broj primljenih glasačkih listića (rubrika 12.3. Kontrolnog formulara) treba da bude jednak zbiru: broja neupotrebljenih glasačkih listića (rubrika 12.4. Kontrolnog formulara) i broja birača koji su glasali (rubrika 12.2. Kontrolnog formulara).
Računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima
(1) Broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (broj upotrebljenih glasačkih listića - rubrika 12.5. Kontrolnog formulara) treba da bude jednak zbiru: broja nevažećih glasačkih listića (rubrika 12.6. Kontrolnog formulara) i broja važećih glasačkih listića (rubrika 12.7. Kontrolnog formulara).
(2) Broj važećih glasačkih listića (rubrika 12.7. Kontrolnog formulara) treba da bude jednak zbiru brojeva glasova koje su dobile sve izborne liste (tabela u rubrici 12.8. Kontrolnog formulara).
4. Upisivanje rezultata glasanja u Zapisnik o radu biračkog odbora
Pošto konstatuje da su, nakon izvršene logičko-računske kontrole u skladu sa odredbama čl. 50. do 52. ovih pravila, rezultati glasanja logičko-računski ispravni, birački odbor pristupa upisivanju rezultata glasanja u Zapisnik o radu biračkog odbora (Obrazac NPRS-14/20), tako što prvo treba da proveri da li je popunio prve četiri tačke Zapisnika, nakon čega u Zapisnik čitko upisuje:
1) podatke o glasanju birača uz pomoć pomagača (tačka 5. Zapisnika);
2) podatke o glasanju birača van biračkog mesta (tačka 6. Zapisnika);
3) da li je u glasačkoj kutiji pronašao Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije (tačka 10.3. Zapisnika);
4) ukupan broj upisanih birača (iz rubrike 12.1. Kontrolnog formulara u rubriku 12.1. Zapisnika);
5) broj birača koji su glasali (iz rubrike 12.2. Kontrolnog formulara u rubriku 12.2. Zapisnika);
6) broj primljenih glasačkih listića (iz rubrike 12.3. Kontrolnog formulara u rubriku 12.3. Zapisnika);
7) broj neupotrebljenih glasačkih listića (iz rubrike 12.4. Kontrolnog formulara u rubriku 12.4. Zapisnika);
8) broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji (iz rubrike 12.5. Kontrolnog formulara u rubriku 12.5. Zapisnika);
9) broj nevažećih glasačkih listića (iz rubrike 12.6. Kontrolnog formulara u rubriku 12.6. Zapisnika);
10) broj važećih glasačkih listića (iz rubrike 12.7. Kontrolnog formulara u rubriku 12.7. Zapisnika);
11) broj glasova koji je dobila svaka izborna lista (iz tabele u okviru rubrike 12.8. Kontrolnog formulara u odgovarajuću rubriku u tabeli u okviru rubrike 12.8. Zapisnika).
(1) Pošto završi sa upisivanjem rezultata glasanja u Zapisnik o radu biračkog odbora, birački odbor:
1) Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da je u njemu Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije za glasanje na parlamentarnim izborima;
2) neupotrebljene glasačke listiće stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu neupotrebljeni glasački listići za glasanje na parlamentarnim izborima;
3) nevažeće glasačke listiće stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu nevažeći glasački listići za glasanje na parlamentarnim izborima;
4) sve važeće glasačke listiće stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu važeći glasački listići za glasanje na parlamentarnim izborima;
5) potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta stavlja u poseban koverat koji pečati i na kojem ispisuje da su u njemu potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta za glasanje na parlamentarnim izborima.
(2) Na svim kovertama iz stava 1. ovog člana obavezno treba da bude naveden i naziv opštine/grada i broj biračkog mesta.
U Zapisnik o radu biračkog odbora unose se i eventualne primedbe članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom i proširenom sastavu (tačka 13b Zapisnika).
(1) Zapisnik o radu biračkog odbora potpisuju svi članovi, odnosno zamenici članova biračkog odbora.
(2) Ako Zapisnik o radu biračkog odbora odbiju da potpišu pojedini članovi biračkog odbora, to se konstatuje u Zapisniku o radu biračkog odbora i uz to se eventualno navode i razlozi zbog kojih Zapisnik nisu želeli da potpišu (tačka 16. Zapisnika).
Pošto se obavi potpisivanje Zapisnika o radu biračkog odbora, predsednik biračkog odbora konstatuje vreme u koje je birački odbor završio sa radom i to vreme upisuje u Zapisnik o radu biračkog odbora (tačka 17. Zapisnika).
(1) Zapisnik o radu biračkog odbora izrađuje se na propisanom obrascu NPRS-14/20, u šest primeraka.
(2) Prvi (originalni) primerak Zapisnika o radu biračkog odbora obavezno se dostavlja radnom telu.
(3) Drugi primerak Zapisnika ističe se na biračkom mestu na javni uvid.
(4) Preostala četiri primerka Zapisnika se uručuju predstavnicima podnosilaca izbornih lista koje su osvojile najveći broj glasova na biračkom mestu, ako su prisutni na biračkom mestu.
(5) Birački odbor u inostranstvu dostavlja prvi primerak Zapisnika o radu biračkog odbora neposredno koordinatoru Republičke izborne komisije u prostorijama Republičke izborne komisije u zgradi Narodne skupštine u Beogradu, Kralja Milana 14.
Pošto završi popunjavanje i potpisivanje Zapisnika o radu biračkog odbora za parlamentarne izbore, birački odbor prelazi na utvrđivanje rezultata glasanja na pokrajinskim izborima, odnosno na lokalnim izborima, ako se na biračkom mestu glasa i na ovim izborima.
(1) Svi zapisnici o radu biračkog odbora za sve izbore na kojima se glasalo na biračkom mestu, ističu se na javni uvid na biračkom mestu istovremeno, odnosno tek pošto birački odbor završi rad na utvrđivanju rezultata glasanja na svim izborima na kojima se glasalo na biračkom mestu i pošto popuni i poslednji zapisnik o radu biračkog odbora.
(2) Pravilo iz stava 1. ovog člana odnosi se i na uručenje po četiri primerka svih zapisnika o radu biračkog odbora predstavnicima podnosilaca izbornih lista koji su osvojili najveći broj glasova na biračkom mestu.
X DOSTAVLJANJE IZBORNOG MATERIJALA POSLE GLASANJA
(1) Prilikom popunjavanja Zapisnika o radu biračkog odbora za parlamentarne izbore, birački odbor treba da odredi lica koja će biti odgovorna za predaju izbornog materijala za parlamentarne izbore radnom telu Republičke izborne komisije, što upisuje u tačku 14. Zapisnika. Tom prilikom treba da se utvrde i lica koja će biti odgovorna za predaju izbornog materijala za pokrajinske odnosno lokalne izbore.
(2) Ako se članovi biračkog odbora ne dogovore drugačije:
1) predsednik biračkog odbora i prvi član biračkog odbora u stalnom sastavu odgovorni su za predaju izbornog materijala sa parlamentarnih izbora,
2) zamenik predsednika biračkog odbora i zamenik prvog člana biračkog odbora u stalnom sastavu odgovorni su za predaju izbornog materijala sa lokalnih izbora,
3) drugi član biračkog odbora u stalnom sastavu i njegov zamenik odgovorni su za predaju izbornog materijala za pokrajinske izbore.
(3) Svi članovi i zamenici članova biračkog odbora imaju pravo da prisustvuju primopredaji izbornog materijala posle glasanja.
(1) Zaduženi članovi biračkog odbora, bez odlaganja, u zgradi opštine/grada, odnosno gradske opštine grada Beograda predaju radnom telu sledeći izborni materijal sa parlamentarnih izbora:
1) prvi (originalni) primerak Zapisnika o radu biračkog odbora;
2) izvod iz biračkog spiska i poseban izvod iz biračkog spiska, ako su na biračkom mestu glasali i birači u Vojsci Srbije;
3) zapečaćeni koverat u kojem je Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
4) zapečaćeni koverat u koji su stavljeni neupotrebljeni glasački listići;
5) zapečaćeni koverat u koji su stavljeni nevažeći glasački listići;
6) zapečaćeni koverat u koji su stavljeni važeći glasački listići;
7) zapečaćeni koverat u koji su stavljene potpisane potvrde o izbornom pravu birača koji su glasali van biračkog mesta;
8) sigurnosnu zatvornicu koja je korišćena za pečaćenje vreće sa izbornim materijalom prilikom primopredaje izbornog materijala između radnog tela i biračkog odbora pre glasanja.
(2) Preostali materijal (glasačku kutiju, sprejove za obeležavanje prsta birača, paravane za glasanje, UV lampe, identifikacione kartice članova biračkih odbora, pribor za pisanje i dr.) birački odbor predaje opštinskom/gradskom organu uprave.
(3) O primopredaji iz st. 1. i 2. ovog člana sastavlja se zapisnik na propisanom obrascu NPRS-15/20. Jedan primerak ovog zapisnika čuva se u opštinskom/gradskom organu uprave najmanje četiri godine, dok jedan primerak radno telo obavezno predaje koordinatoru Republičke izborne komisije.
(4) Primopredaji iz st. 1. i 2. ovog člana imaju pravo da prisustvuju predstavnici podnosilaca izbornih lista i akreditovani posmatrači.
(5) Pošto se obavi primopredaja materijala iz stava 1. ovog člana, materijal iz stava 1. tač. 3) do 6) i tačka 8) ovog člana stavlja se u vreću za odlaganje izbornog materijala, koja se u prisustvu članova radnog tela i članova biračkog odbora koji su predali materijal pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji iz stava 3. ovog člana.
(6) Prilikom predaje izbornog materijala, birački odbor, radno telo i izborne komisije moraju da strogo vode računa o tome da se ne pomeša izborni materijal za parlamentarne izbore sa izbornim materijalom za lokalne izbore, odnosno izbornim materijalom za pokrajinske izbore.
(7) Radno telo je dužno da obrati pažnju i na to da na vreći mora da stoji nalepnica kojom je vreća bila obeležena prilikom primopredaje izbornog materijala pre glasanja i koja sadrži oznaku parlamentarnih izbora, naziv grada/opštine i redni broj biračkog mesta. Ukoliko nalepnica nedostaje, radno telo je dužno da navedene podatke upiše na vreću sa izbornim materijalom.
(8) Zapisnik o radu biračkog odbora, izvod iz biračkog spiska, spisak naknadnih promena u biračkom spisku, posebni izvod iz biračkog spiska i koverat sa potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta ne stavljaju se u vreću sa ostalim izbornim materijalom, već ih radno telo pakuje odvojeno od ostalog izbornog materijala i tako odvojeno predaje koordinatoru Republičke izborne komisije.
(1) Posle glasanja u zavodu za izvršenje zavodskih sankcija, birački odbor, bez odlaganja, odgovarajući izborni materijal iz člana 62. st. 1. i 2. ovih pravila predaje u zgradi opštine/grada, odnosno gradske opštine grada Beograda, o čemu se sastavlja zapisnik na propisanom obrascu NPRS-15/20.
(2) Posle glasanja u inostranstvu, birački odbor bez odlaganja prenosi izborni materijal sa biračkog mesta u inostranstvu u Republiku Srbiju, na način na koji se dostavlja diplomatska pošiljka i predaje ga neposredno koordinatoru Republičke izborne komisije u prostorijama Republičke izborne komisije u zgradi Narodne skupštine u Beogradu, Kralja Milana 14, o čemu se sastavlja zapisnik na propisanom obrascu NPRS-17/20.
(1) Izborni materijal sa pokrajinskih izbora predaje se radnom telu u zgradi opštine/grada.
(2) Izborni materijal sa lokalnih izbora predaje se izbornoj komisiji u zgradi opštine/grada.
(1) Prilikom predaje izbornog materijala, predstavnici biračkog odbora koji predaju izborni materijal za parlamentarne izbore dužni su da radnom telu i opštinskom/gradskom organu uprave predaju i po jedan primerak popunjene evidencije o prisutnosti na biračkom mestu članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom i proširenom sastavu koji su predstavnici podnosilaca izbornih lista na parlamentarnim izborima.
(2) Predsednik biračkog odbora, odnosno zamenik predsednika biračkog odbora u inostranstvu po jedan primerak evidencija o prisutnosti na biračkom mestu članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom odnosno proširenom sastavu predaje koordinatoru Republičke izborne komisije, dok druge primerke dostavlja Ministarstvu spoljnih poslova.
Ova pravila stupaju na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Kontrolni formular za logičko-računsko slaganje rezultata glasanja na biračkom mestu, koji je sastavni deo ovih pravila, objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 77/2020, možete pogledati OVDE