ODLUKAO UPRAVLJANJU RIZIKOM KONCENTRACIJE PO OSNOVU IZLOŽENOSTI BANKE ODREĐENIM VRSTAMA PROIZVODA("Sl. glasnik RS", br. 103/2018 i 98/2020) |
1. Ovom odlukom propisuju se način izračunavanja pojedinačnih pokazatelja poslovanja banke u vezi sa upravljanjem rizikom koncentracije po osnovu izloženosti banke određenim vrstama proizvoda, ograničenja koja se odnose na taj rizik, kao i način, forma i rokovi izveštavanja Narodne banke Srbije o tim pokazateljima.
2. Izloženosti banke po osnovu kredita odobrenih stanovništvu čija je ugovorena ročnost duža od 2920 dana ne mogu biti veće od 30% iznosa kapitala banke utvrđenog u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke uvećanog za iznos svih obaveza banke u dinarima čija je preostala ročnost duža od 1825 dana.
Radi primene stava 1. ove tačke, na obračun iznosa kapitala iz tog stava ne primenjuju se regulatorna prilagođavanja i odbitne stavke od kapitala propisani odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke, osim umanjenja za gubitak tekuće godine i ranijih godina i za nerealizovane gubitke.
Izuzetno od stava 1. ove tačke, izloženosti banke iz tog stava ne mogu biti veće od:
1) 50% iznosa kapitala i obaveza iz tog stava u periodu od 1. januara do 31. decembra 2019. godine;
2) 40% iznosa kapitala i obaveza iz tog stava u periodu od 1. januara do 31. decembra 2020. godine.
Krediti iz stava 1. ove tačke obuhvataju pripadajući deo stanja na računima 102, 107 i 108 utvrđenim Kontnim okvirom za banke u skladu sa odlukom kojom se propisuju Kontni okvir i sadržina računa u Kontnom okviru za banke i iskazuju se po bruto principu, odnosno pre umanjivanja za ispravke vrednosti.
Banka je dužna da iznos izloženosti iz st. 1. i 3. ove tačke umanji za iznos obezbeđen prvoklasnim sredstvima obezbeđenja ako su ispunjeni uslovi za njihovu klasifikaciju u kategoriju A u skladu sa odredbama odluke kojom se uređuje klasifikacija bilansne aktive i vanbilansnih stavki banke.
Obavezama banke iz stava 1. ove tačke smatraju se i subordinirane obaveze u dinarima koje nisu uključene u kapital u skladu sa odlukom kojom se uređuje adekvatnost kapitala banke, ako ispunjavaju uslov iz tog stava.
Stanovništvo iz stava 1. ove tačke obuhvata domaća fizička lica, strana fizička lica - rezidente, strana fizička lica i domaća fizička lica - nerezidente, u skladu sa odlukom kojom se uređuju prikupljanje, obrada i dostavljanje podataka o stanju i strukturi računa iz Kontnog okvira.
Krediti čija ugovorena ročnost nije duža od 2920 dana a kod kojih je, u postupku restrukturiranja potraživanja, u skladu sa odlukom kojom se uređuje klasifikacija bilansne aktive i vanbilansnih stavki banke, promenjen datum dospeća poslednje rate, čime je ugovorena ročnost tog kredita produžena na preko 2920 dana - ne uključuju se u obračun izloženosti iz stava 1. ove tačke.
Kredit iz stava 1. ove tačke odobren do 18. marta 2020. godine kod kojeg je promenjen datum dospeća poslednje rate, čime je ugovorena ročnost tog kredita produžena na duže od 2920 dana - ne uključuje se u obračun izloženosti iz stava 1. ove tačke ako su ispunjeni sledeći uslovi:
1) nova ugovorena ročnost nije duža od 3285 dana, odnosno 3650 dana u slučaju potrošačkih kredita odobrenih za kupovinu motornih vozila;
2) promena datuma dospeća poslednje rate ugovorena je u periodu od 19. marta do 31. decembra 2020. godine, odnosno u periodu od 19. marta 2020. godine do 31. decembra 2021. godine u slučaju potrošačkih kredita odobrenih za kupovinu motornih vozila;
3) ugovorom o kreditu kod kojeg je promenjen datum dospeća poslednje rate nije odobren dodatni iznos kredita u periodu od 19. marta 2020. godine do konačne otplate po tom ugovoru.
Krediti iz stava 1. ove tačke čija ugovorena ročnost nije duža od 2920 dana, a kod kojih je po osnovu primene moratorijuma period otplate produžen na duže od 2920 dana - ne uključuju se u obračun izloženosti iz stava 1. ove tačke.
Pod moratorijumom iz stava 10. ove tačke podrazumeva se zastoj u otplati obaveza u skladu sa odredbama odluke kojom su uređene privremene mere za očuvanje stabilnosti finansijskog sistema u Republici Srbiji u uslovima pandemije izazvane COVID-19.
Izloženosti banke iz stava 1. ove tačke umanjuju se za iznos potraživanja po osnovu kredita za refinansiranje kredita iz tog stava koji su odobreni do 18. marta 2020. godine ako su ispunjeni sledeći uslovi:
1) ugovorena ročnost kredita za refinansiranje nije duža od 3285 dana, odnosno 3650 dana u slučaju potrošačkih kredita odobrenih za kupovinu motornih vozila;
2) kredit za refinansiranje odobren je u periodu od 19. marta do 31. decembra 2020. godine, odnosno u periodu od 19. marta 2020. godine do 31. decembra 2021. godine u slučaju potrošačkih kredita odobrenih za kupovinu motornih vozila;
3) iznos kredita za refinansiranje nije veći od preostalog neotplaćenog iznosa kredita koji se refinansira kreditom za refinansiranje.
Pod kreditom za refinansiranje iz stava 12. ove tačke podrazumeva se novi kredit koji je banka odobrila dužniku radi izmirenja dela ili celog iznosa obaveze koju dužnik ima prema banci po kreditima iz stava 1. ove tačke.
3. Banka je dužna da podatke iz tačke 2. ove odluke dostavlja Narodnoj banci Srbije mesečno, sa stanjem poslednjeg kalendarskog dana prethodnog meseca, i to najkasnije 20. u mesecu, a podatke sa stanjem na dan 31. decembra tekuće godine dužna je da dostavi i nakon zatvaranja poslovnih knjiga, i to najkasnije 5. marta naredne godine.
Banka je dužna da konačne podatke iz tačke 2. ove odluke za januar tekuće godine sa stanjem na dan 31. januara te godine - dostavi najkasnije 12. marta te godine.
Podatke iz stava 1. ove tačke banka dostavlja u elektronskoj formi na obrascu Pokazatelj rizika koncentracije, koji je kao Prilog 1 odštampan uz ovu odluku i njen je sastavni deo.
Podatke iz stava 1. ove tačke banka dostavlja u skladu sa uputstvom Narodne banke Srbije kojim se uređuje elektronsko dostavljanje ovih podataka i koje se objavljuje na internet prezentaciji Narodne banke Srbije.
Banka je dužna da podatke iz stava 1. ove tačke prikaže tačno i potpuno.
Rokove iz st. 1. i 2. ove tačke Narodna banka Srbije može produžiti za dane državnih praznika - o čemu blagovremeno obaveštava banke.
4. Ako banka ne održava pokazatelj rizika koncentracije na način propisan tačkom 2. ove odluke, dužna je da o tome bez odlaganja obavesti Narodnu banku Srbije, uz navođenje razloga zbog kojih ne održava taj pokazatelj na način propisan ovom odlukom, kao i da joj, u najkraćem mogućem roku, dostavi plan o usklađivanju sa ovim pokazateljem. Narodna banka Srbije ocenjuje adekvatnost ovog plana i planiranog roka za usklađivanje, nakon čega obaveštava banku o svojoj oceni. Banka koja je dostavila adekvatan plan dužna je da Narodnu banku Srbije bez odlaganja obavesti o tome da je svoje postupanje uskladila sa odredbama ove odluke u roku iz tog plana i na način utvrđen tim planom.
Plan iz stava 1. ove tačke sadrži projekciju kretanja stanja kredita, kapitala i obaveza banke, i to tako da se u što kraćem roku postupanje banke uskladi sa ograničenjima propisanim ovom odlukom, kao i planirane načine za dostizanje usklađenosti koji, u zavisnosti od toga šta je primenljivo, mogu obuhvatiti sledeće:
1) planirano povećanje kapitala dokapitalizacijom, i to iznos i dinamiku te dokapitalizacije, kao i druge planirane načine za izmenu vrednosti kapitala;
2) planiranu dinamiku izmene strukture kreditnog portfolija;
3) druge planirane aktivnosti koje doprinose usklađivanju postupanja banke s tačkom 2. ove odluke.
Ako utvrdi da banka ne održava pokazatelj iz stava 1. ove tačke, a o tome nije obavestila Narodnu banku Srbije, ako banka nije dostavila plan iz stava 1. te tačke, ako je dostavila neadekvatan plan ili ako ne postupi po dostavljenom planu u roku iz tog plana - Narodna banka Srbije prema banci može da preduzme jednu ili više od sledećih mera:
1) da odredi pokazatelj adekvatnosti kapitala veći od propisanog, u skladu s članom 23. Zakona o bankama;
2) da joj naloži da donese i sprovede mere za smanjenje, odnosno ograničavanje iznosa izloženosti banke određenim vrstama proizvoda;
3) da joj naloži da u određenom roku poveća kapital do određenog nivoa;
4) da joj naloži da izdvoji odgovarajući iznos dinarskih sredstava na poseban račun Narodne banke Srbije otvoren u RTGS sistemu - do usklađivanja sa odredbama ove odluke;
5) da joj naloži da preduzme, odnosno obustavi druge aktivnosti.
5. Ova odluka objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i stupa na snagu 1. januara 2019. godine.
Samostalna odredba Odluke
o izmeni i dopuni
Odluke o upravljanju rizikom koncentracije po osnovu izloženosti banke određenim vrstama proizvoda
("Sl. glasnik RS", br. 98/2020)
3. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
________________________________
(poslovno ime i sedište banke)
POKAZATELJ RIZIKA KONCENTRACIJE
sa stanjem na dan ______________20__. godine
A. Izloženosti banke po osnovu kredita odobrenih stanovništvu |
(u hiljadama dinara) |
Redni broj |
Krediti odobreni stanovništvu SSKR šifre: 60, 61, 72 i 73 |
Ugovorena ročnost od 2921 dana do 3285 dana* |
Ugovorena ročnost od 3286 dana do 3650 dana* |
Ugovorena ročnost od 3651 dana do 4015 dana* |
Ugovorena ročnost od 4016 dana do 4380 dana* |
Ugovorena ročnost preko 4380 dana* |
Ukupno ugovorena ročnost preko 2920 dana* |
1. |
Potrošački krediti (račun 102) |
|
|
|
|
|
0 |
1.1. |
Od toga: obezbeđen iznos iz tačke 2. stav 4. ove odluke |
|
|
|
|
|
0 |
2. |
Gotovinski krediti (račun 107) |
|
|
|
|
|
0 |
2.1. |
Od toga: obezbeđen iznos iz tačke 2. stav 4. ove odluke |
|
|
|
|
|
0 |
3. |
Ostali krediti (račun 108) |
|
|
|
|
|
0 |
3.1. |
Od toga: obezbeđen iznos iz tačke 2. stav 4. ove odluke |
|
|
|
|
|
0 |
4. |
Ukupno: |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
* Ne prikazuju se krediti iz tabela B1, V, G i D.
B1. Restrukturirana potraživanja - promena datuma dospeća poslednje rate |
(u hiljadama dinara) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
B2.
U _____________, __.__.20__. godine Izveštaj sačinio: ____________________ ____________________ ____________________
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||