PROGRAMKORIŠĆENJA SREDSTAVA OSTVARENIH OD NAKNADE ZA KORIŠĆENJE ŠUMA I ŠUMSKOG ZEMLJIŠTA NA TERITORIJI GRADA BORA ZA 2020. GODINU ("Sl. list grada Bora", br. 45/2020) |
UVOD
Ovim programom utvrđuje se namena i način korišćenja sredstava od naknade za korišćenje šuma i šumskog zemljišta, planiranih u budžetu grada Bora za 2020. godinu, za realizaciju planova, programa, projekata i drugih aktivnosti u oblasti zaštite i unapređenja šuma i šumskog zemljišta grada Bora.
Program korišćenja sredstava ostvarenih od naknade za korišćenje šuma i šumskog zemljišta donosi se za svaku kalendarsku godinu. Ovaj program sadrži: geografske i klimatske karakteristike područja, stanje šuma i šumskog zemljišta, zakonske osnove, mere i aktivnosti na unapređenju opštekorisnih funkcija šuma od značaja za lokalnu samoupravu, finansijski plan za unapređenje opštekorisnih funkcija šuma od značaja za lokalnu samoupravu predviđenih programom, sprovođenje programa i izveštavanje i završne odredbe.
1. GEOGRAFSKE I KLIMATSKE KARAKTERISTIKE PODRUČJA
Grad Bor se nalazi na istoku Republike Srbije, između grada Zaječara i opština Negotin, Majdanpek, Žagubica, Despotovac i Boljevac. Karakteristična je blizina granica sa Bugarskom i Rumunijom. Nalazi se na 44º 5‟ severne širine i 22º 6‟ istočne dužine na nadmorskoj visini 370-450 m. Maksimalna prosečna temperatura je 20,9º C, a minimalna 1,35º C, godišnji prosek padavina 500-800 mm. Veći deo teritorije je brdsko-planinski. Pripada slivu Timoka, odnosno Dunava. Grad Bor pripada Borskom okrugu (zajedno sa opštinama Negotin, Majdanpek i Kladovo) i zauzima površinu od 856 km² na kojoj živi 48.615 stanovnika (prema popisu iz 2011. godine) ili 57 stanovnika na km².
Veza sa glavnim putnim pravcem - autoput E-75 (Beograd - Skoplje) je moguća preko 4 putna pravca i to: put preko Boljevca i Paraćina dužine 87 km; put preko Zaječara, Knjaževca i Niša dužine 150 km; put preko Žagubice, Kučeva i Požarevca dužine oko 158 km i put preko Zagrađa i Miloševe kule dužine oko 205 km.
Grad Bor ima umereno-kontinentalnu klimu, sa dominantnim zapadnim i severozapadnim vetrovima, uz znatno učešće istočnog vetra i visokim učešćem tišine, sa hladnijim zimama i natprosečno većim snegom na planinama, sa prosečno 500-800 mm padavina/godišnje. Očekuje se da globalne klimatske promene dovedu do češćih pojava suše u lokalu, što se može odraziti na stanje šuma (slabiji porast, sušenje, češća pojava požara).
Usled intezivnog razvoja rudarstva, metalurgije bakra i druge industrije, nepovoljni agensi iz ovih delatnosti su, zahvaljujući ruži vetrova, uticali na izloženost kako poljoprivrednog, tako i šumskog zemljišta njihovom delovanju, i to najviše u katastarskim opštinama Bor I, Bor II, Oštrelj, Krivelj, Slatina i Donja Bela Reka.
2. STANJE ŠUMA I ŠUMSKOG ZEMLJIŠTA
Ukupna površina grada Bora je 85.348 ha, od čega poljoprivredno zemljište čini 41.641 ha (48,7 %), šumsko zemljište čini 36.392 ha (42,8 %) i neplodno zemljište čini 7.315 ha (8,5 %).
Od ukupne navedene površine šuma na teritoriji grada Bora, približno 12.000 ha nalazi se u vlasništvu Republike Srbije, dok se preostali deo nalazi u privatnoj svojini.
Na teritoriji grada Bora najzastupljenije su šume cera (na nižim nadmorskim visinama), bukve (na višim nadmorskim visinama) i u znatno manjem obimu šume bagrema i četinara.
Značaj šuma se ogleda u ublažavanju klimatskih promena, povećavanju koncentracije kiseonika i smanjivanju koncentracije ugljen-dioksida u atmosferi, u prečišćavanju vazduha, smanjenju isušivanja zemljišta, sprečavanju klizišta i erozija, smanjenju buke, pružanju staništa brojnim vrstama životinja, gljiva i biljaka, u privrednom smislu i na druge načine.
Zakonom o šumama ("Službeni glasnik RS", br. 30/2010, br. 93/2012, 89/2015 i 95/2018-dr.zakon) uređuje se očuvanje, zaštita, planiranje, gajenje i korišćenje šuma, raspolaganje šumama i šumskim zemljištem, nadzor nad sprovođenjem ovog zakona, kao i druga pitanja značajna za šume i šumsko zemljište. Očuvanje, zaštita i unapređenje stanja šuma, korišćenje svih potencijala šuma i njihovih funkcija i podizanje novih šumskih sastojina u cilju postizanja optimalne šumovitosti, prostornog rasporeda i strukture šumskog fonda u Republici su delatnosti od opšteg interesa. Zakonom je propisano da se obezbeđuju uslovi za održivo gazdovanje šumama i šumskim zemljištem, na način i u obimu kojim se trajno održava i unapređuje njihova proizvodna sposobnost, biološka raznovrsnost, sposobnost obnavljanja i vitalnost i unapređuje njihov potencijal za ublažavanje klimatskih promena, kao i njihova ekonomska, ekološka i socijalna funkcija, a da se pri tom ne pričinjava šteta okolnim ekosistemima.
U zaštiti šuma i šumskog zemljišta uključene su i lokalne samouprave na svojoj teritoriji. Sredstva ostvarena od naknade za korišćenje šuma i šumskog zemljišta, u visini od 70% prihod su budžeta Republike Srbije, a u visini od 30% prihod su budžeta jedinice lokalne samouprave (član 82. stav 3. Zakona o šumama). Prihodi ostvareni od naknade za korišćenje drveta u visini od 70% pripadaju budžetu Republike Srbije, a u visini od 30% pripadaju budžetu jedinice lokalne samouprave (član 62. Zakona o korišćenju javnih dobara). Iz tih sredstava jedinice lokalne samouprave mogu finansirati aktivnosti na unapređenju opštekorisnih funkcija šuma od značaja za lokalnu samoupravu (komunalne, sportsko-rekreativne i druge aktivnosti i objekti), u skladu sa programom koji donosi nadležni organ lokalne samouprave. Takođe, iz budžeta jedinice lokalne samouprave, mogu se finansirati i aktivnosti od opšteg interesa iz zakona.
Izveštaj o trošenju sredstava jedinica lokalne samouprave dostavlja nadležnom Ministarstvu do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu.
4. MERE I AKTIVNOSTI NA UNAPREĐENJU OPŠTEKORISNIH FUNKCIJA ŠUMA OD ZNAČAJA ZA LOKALNU SAMOUPRAVU
Program za 2020.godinu predviđa pošumljavanje ogoljenih katastarskih parcela šumskog zemljišta u državnoj svojini i pošumljavanje zagađenih ili za poljoprivrednu proizvodnju nepogodnih katastarskih parcela poljoprivrednog zemljišta (zemljišta 7. i 8. klase) u državnoj svojini.
Predmetno pošumljavanje ima za cilj unapređenje opštekorisnih funkcija šuma od značaja za lokalnu samoupravu - smanjenje zagađenja, ublažavanje klimatskih promena, stvaranje povoljnih uslova za zdravlje ljudi i dr.
Pošumljavanje se planira autohtonim vrstama drveća, na katastarskim parcelama koje će biti odabrane/identifikovane tokom godine i za koje će biti urađen predmer i predračun izvođenja radova.
5. FINANSIJSKI PLAN ZA SPROVOĐENJE MERA I AKTIVNOSTI NA UNAPREĐENJU OPŠTEKORISNIH FUNKCIJA ŠUMA OD ZNAČAJA ZA LOKALNU SAMOUPRAVU PREDVIĐENIH PROGRAMOM
Za realizaciju ovog programa u budžetu Grada Bora opredeljena su sredstva u ukupnom iznosu od 1.833.261,06 dinara (ukupno stanje na dan 31.12.2019.godine, od čega 607.035,52 dinara prihodovano po osnovu naknade za korišćenje šuma i šumskog zemljišta i 1.226.225,54 dinara prihodovano po osnovu naknade za korišćenje drveta).
Navedena sredstva će se koristiti za kupovinu sadnica šumskog drveća i za plaćanje usluge pošumljavanja.
6. SPROVOĐENJE PROGRAMA I IZVEŠTAVANJE
Nakon odabira parcela za pošumljavanje, dobijanja saglasnosti Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede za pošumljavanje navedenih parcela i izrade predmera i predračuna izvođenja radova, Gradska uprava grada Bora će sprovesti postupak javne nabavke za kupovinu sadnica šumskog drveća i za uslugu sadnje istih.
Aktivnosti predviđene ovim programom sprovodiće Odeljenje za privredu i društvene delatnosti.
Javne nabavke predviđene ovim programom sprovodiće Odeljenje za finansije i javne nabavke.
Izveštaj o realizaciji ovog programa izrađuje Odeljenje za privredu i društvene delatnosti i Gradska uprava grada Bora ga dostavlja Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede do 31. marta 2021. godine.
Ovaj program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Bora".