PRAVILNIKO UTVRĐIVANJU PLANA RASPODELE RADIO-FREKVENCIJA U RADIO-FREKVENCIJSKOM OPSEGU 3400-3800 MHZ("Sl. glasnik RS", br. 129/2020) |
Ovim pravilnikom utvrđuje se Plan raspodele radio-frekvencija za mobilne/fiksne komunikacione mreže (mobile/fixed communications networks - MFCN) za pružanje javne elektronske komunikacione usluge u radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz za teritoriju Republike Srbije.
Plan raspodele iz stava 1. ovog člana odštampan je uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Uslovi za raspodelu radio-frekvencija i drugi tehnički uslovi za korišćenje radio-frekvencija u radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz, utvrđeni su u Planu raspodele iz člana 1. ovog pravilnika.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o utvrđivanju Plana raspodele radio-frekvencija za sisteme za pružanje javne elektronske komunikacione usluge - širokopojasne bežične pristupne sisteme (BWA), mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN) u frekvencijskim opsezima 3400-3600 MHz i 3600-3800 MHz ("Službeni glasnik RS", broj 10/14).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PLAN RASPODELE RADIO FREKVENCIJA U RADIO-FREKVENCIJSKOM OPSEGU 3400-3800 MHz
Uvod
Plan raspodele radio-frekvencija za rad u radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz (u daljem tekstu: Plan raspodele) utvrđuje se na osnovu Uredbe o utvrđivanju Plana namene radio-frekvencijskih opsega ("Službeni glasnik RS", broj 89/20) i drugih relevantnih nacionalnih akata i odgovarajućih međunarodnih sporazuma i preporuka, a imajući u vidu potrebe i zahteve korisnika.
Pravo na korišćenje radio-frekvencija iz radio-frekvencijskog opsega 3400-3800 MHz stiče se na osnovu pojedinačne dozvole koja se izdaje po sprovedenom postupku javnog nadmetanja u skladu sa članom 89. Zakona o elektronskim komunikacijama ("Službeni glasnik RS", br. 44/10, 60/13 - US, 62/14 i 95/18 - dr. zakon, u daljem tekstu: Zakon).
Osnov za donošenje i uslovi za izradu Plana raspodele sadržani su u sledećim dokumentima:
1) Nacionalna regulativa
(1) Zakon o elektronskim komunikacijama ("Službeni glasnik RS", br. 44/10, 60/13 - US, 62/14 i 95/18 - dr. zakon);
(2) Uredba o utvrđivanju Plana namene radio-frekvencijskih opsega ("Službeni glasnik RS", broj 89/20);
(3) Tehnički sporazum između administracija Austrije, Hrvatske, Mađarske, Rumunije, Srbije, Republike Slovačke i Slovenije o koordinaciji u pograničnim oblastima terestričkih sistema namenjenih za pružanje elektronskih komunikacionih usluga u frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz, Ženeva 2015.
2) Međunarodna regulativa
(1) ECC/DEC/(11)06 Harmonised frequency arrangements and least restrictive technical conditions (LRTC) for mobile/fixed communications networks (MFCN) operating in the band 3400-3800 MHz;
(2) Resolution ITU-R 56 Naming for International Mobile Telecommunications;
(3) ECC/REC/(15)01 Cross-border coordination for mobile/fixed communications networks (MFCN) in the frequency bands: 694-790 MHz, 1452-1492 MHz, 3400-3600 MHz and 3600-3800 MHz;
(4) ETSI EN 301 908 IMT cellular networks.
1. Uslovi za izradu Plana raspodele
Pri izradi Plana raspodele primenjeni su sledeći uslovi:
1) omogućavanje operatorima javnih elektronskih komunikacionih mreža optimalno, tehničko i ekonomično planiranje na bazi tehnološke neutralnosti, kao i izgradnja i funkcionisanje javnih mobilnih/fiksnih komunikacionih mreža na teritoriji Republike Srbije;
2) korišćenje osnovnih regulatornih postavki za izradu i realizaciju Plana raspodele, koje su usaglašene sa dokumentima koji se primenjuju u državama članicama CEPT-a;
3) osnovni tehnički parametri za izradu i realizaciju Plana raspodele koji su usaglašeni sa dokumentima koji se primenjuju u državama članicama CEPT-a;
4) usaglašeno korišćenje radio-frekvencijskih blokova/frekvencija od strane operatora na nacionalnom i međunarodnom nivou;
5) korišćenje radio-frekvencija iz radio-frekvencijskog opsega 3400-3800 MHz u cilju izbegavanja pojave međusobnih štetnih smetnji.
Na osnovu uslova za izradu Plana raspodele u radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz propisuju se opšti, tehnički i regulatorni uslovi za raspodelu radio-frekvencija u ovom radio-frekvencijskom opsegu.
2. Opšti uslovi za raspodelu radio-frekvencija iz namenjenih radio-frekvencijskih opsega
Plan raspodele propisuje uslove za raspodelu radio-frekvencija iz radio-frekvencijskog opsega 3400-3800 MHz za mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN) za pružanje javne elektronske komunikacione usluge.
Mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN) uključuju terestrički IMT (International Mobile Telecommunications), gde IMT obuhvata IMT-2000, IMT-Advanced i IMT-2020 (Rezolucija ITU-R 56 - Naming for International Mobile Telecommunications).
U radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz koristi se TDD (Time Division Duplex) način rada. Osnovni radio-frekvencijski blok je širine 5 MHz i opseg sadrži 80 osnovnih radio-frekvencijskih blokova.
Radio-frekvencijski blokovi formiraju se spajanjem više osnovnih radio-frekvencijskih blokova (n x 5 MHz). Radio-frekvencijski blokovi se dodeljuju kontinualno, bez posebno određenog spoljašnjeg zaštitnog frekvencijskog razmaka između radio-frekvencijskih blokova dodeljenih različitim operatorima.
Raspored osnovnih radio-frekvencijskih blokova prikazan je na Slici 1.
Slika 1. Raspored osnovnih radio-frekvencijskih blokova u opsegu 3400-3800 MHz
U cilju zadovoljenja nivoa snage propisanih u odeljku 3.4, a radi zaštite radarskih sistema u radio-frekvencijskom opsegu ispod 3400 MHz, prva četiri bloka od 5 MHz koristiće se pod posebnim uslovima (smanjenje snage, dodatno filtriranje i dr.).
3. Tehnički uslovi za korišćenje radio-frekvencija
U cilju izbegavanja smetnji između korisnika radio-frekvencijskog spektra, tehnički uslovi za bazne i terminalne stanice u radio-frekvencijskom opsegu 3400-3800 MHz utvrđeni su na osnovu spektralne maske na ivici bloka - BEM (block edge mask). BEM se sastoji od komponenti unutar i izvan dodeljenog radio-frekvencijskog bloka, koje određuju dozvoljene nivoe radio-emisije. Primenjuje se za AAS (aktivni antena sistemi) i ne-AAS (ne-aktivni antena sistemi) bazne stanice u mobilnoj/fiksnoj komunikacionoj mreži.
BEM je određena sledećim komponentama:
1) maksimalnom ukupnom izračenom snagom (TRP - Total Radiated Power)/maksimalnom spektralnom gustinom ekvivalentne izotropne izračene snage (e.i.r.p - Equivalent Isotropically Radiated Power), unutar radio-frekvencijskog bloka dodeljenog jednom operatoru;
2) ograničenjem snage bazne stanice u prelaznom radio-frekvencijskom opsegu; prelazni radio-frekvencijski opseg se primenjuje sam u slučaju sinhronizovanih mreža i ne primenjuje se ispod 3400 MHz i iznad 3800 MHz;
3) ograničenjem snage bazne stanice izvan radio-frekvencijskog bloka dodeljenog operatoru izuzimajući prelazni radio-frekvencijski opseg u sinhronizovanim mrežama;
4) ograničenjem snage bazne stanice izvan radio-frekvencijskog bloka dodeljenog operatoru u nesinhronizovanim ili polusinhronizovanim mrežama;
5) dodatna ograničenja ispod 3400 MHz i iznad 3800 MHz.
Na slikama 2. i 3. date su ilustracije BEM-a u slučaju sinhronizovanih i nesinhronizovanih ili polusinhronizovanih mreža.
Slika 2. Ilustracija BEM (Block Edge Mask) u slučaju sinhronizovanih mreža
Slika 3. Ilustracija BEM (Block Edge Mask) u slučaju nesinhronizovanih i polusinhronizovanih mreža
3.1. Ograničenje snage unutar radio-frekvencijskog bloka dodeljenog jednom operatoru
BEM |
Radio-frekvencijski opseg |
ne-AAS maksimalna e.i.r.p.
dBm/(5 MHz) po antenskom |
AAS maksimalna TRP dBm/(5 MHz) po ćeliji (1) |
unutar bloka |
blok dodeljen operatoru |
68 |
47 |
(1) Ukoliko bazna stanica ima više sektora, maksimalno dozvoljena izračena snaga se odnosi na svaki od pojedinačnih sektora. |
Za mobilne terminalne (korisničke) stanice propisano je ograničenje za maksimalnu ukupnu izračenu snagu od 28 dBm.
Za femto bazne stanice obavezno je korišćenje kontrole snage.
3.2. Ograničenje snage bazne stanice izvan radio-frekvencijskog bloka dodeljenog operatoru u slučaju sinhronizovanih mreža
BEM |
Radio-frekvencijski opseg |
ne-AAS maksimalna e.i.r.p. dBm/(5 MHz) po antenskom priključku |
AAS maksimalna TRP |
prelazni opseg |
-5 do 0 MHz u odnosu na donju ivicu bloka 0 do 5 MHz u odnosu na gornju ivicu bloka |
Min(PMax−40,21) (2) |
Min(PMax'-40,16) (3) |
prelazni opseg |
-10 do -5 MHz u odnosu na donju ivicu bloka 5 do 10 MHz u odnosu na gornju ivicu bloka |
Min(PMax−43,15) (2) |
Min(PMax'-43,12) (3) |
opseg van bloka i prelaznog opsega |
ispod -10 MHz u odnosu na donju ivicu bloka iznad 10 MHz u odnosu na gornju ivicu bloka unutar 3400-3800 MHz. |
Min(PMax−43,13) (2) |
Min(PMax'-43,1) (3) |
(1) Ukoliko bazna stanica ima više sektora, maksimalno
dozvoljena izračena snaga se odnosi na svaki od pojedinačnih sektora. |
3.3. Ograničenje snage bazne stanice izvan radio-frekvencijskog bloka dodeljenog operatoru u slučaju nesinhronizovanih i polusinhronizovanih mreža
BEM |
Radio-frekvencijski opseg |
ne-AAS maksimalna e.i.r.p. dBm/(5 MHz po ćeliji (1) |
AAS maksimalna TRP |
opseg van bloka |
ispod donje ivice bloka iznad gornje ivice bloka unutar 3400-3800 MHz. |
-34 |
-43 |
(1) Ukoliko bazna stanica ima više sektora, maksimalno dozvoljena izračena snaga se odnosi na svaki od pojedinačnih sektora. |
3.4 Ograničenje snage bazne stanice ispod 3400 MHz i iznad 3800 MHz
BEM |
Radio-frekvencijski opseg |
ne-AAS maksimalna e.i.r.p. dBm/MHz po antenskom priključku |
AAS maksimalna
TRP |
|
|
ispod 3400 MHz |
-59 |
-52 |
|
(1) Ukoliko bazna stanica ima više sektora, maksimalno dozvoljena izračena snaga se odnosi na svaki od pojedinačnih sektora. |
||||
BEM |
Radio-frekvencijski opseg |
ne-AAS maksimalna e.i.r.p. dBm/(5 MHz) po antenskom priključku |
AAS maksimalna TRP |
|
|
3800-3805 MHz |
Min(PMax−40, 21) (2) |
Min(PMax'−40, 16) (3) |
|
3805-3810 MHz |
Min(PMax−43, 15) (2) |
Min(PMax'−43, 12) (3) |
||
3810-3840 MHz |
Min(PMax−43, 13) (2) |
Min(PMax'−43, 1) (3) |
||
iznad 3840 MHz |
-2 (2) |
-14 |
||
(1) Ukoliko bazna stanica ima više sektora, maksimalno
dozvoljena izračena snaga se odnosi na svaki od pojedinačnih sektora. |
4. Regulatorni uslovi za raspodelu radio-frekvencija
Operatori kojima su dodeljeni susedni radio-frekvencijski blokovi, mogu međusobno da se usaglase o drugim uslovima koji omogućavaju efikasnije korišćenje radio-frekvencijskog spektra od uslova propisanih u odeljcima 3.2. i 3.3. ovog plana raspodele, uz saglasnost regulatorne organizacije nadležne za poslove elektronskih komunikacija.
Operator je u obavezi da prilagodi parametre svoje bazne stanice tako da budu ispunjeni tehnički uslovi izvan granica teritorije Republike Srbije, utvrđeni bilateralnim ili multilateralnim međunarodnim tehničkim sporazumima. U nedostatku bilateralnih ili multilateralnih međunarodnih tehničkih sporazuma potrebno je poštovati ograničenja iz važeće verzije preporuke ECC/REC/(15)01.
U pojedinim slučajevima smetnji, regulatorna organizacija nadležna za poslove elektronskih komunikacija odrediće dodatna ograničenja korišćenja radio-frekvencijskog opsega 3400-3800 MHz, radi zaštite postojećih službi koje rade u susednim radio-frekvencijskim opsezima.
Pravo na korišćenje radio-frekvencija iz radio-frekvencijskih opsega 3400-3800 MHz, stiče se na osnovu pojedinačne dozvole koja se izdaje po sprovedenom postupku javnog nadmetanja, u skladu sa članom 89. Zakona.