PRAVILNIKO POSTUPKU UNUTRAŠNJEG UZBUNJIVANJA("Sl. list grada Užica", br. 45/2020) |
Ovim pravilnikom, u skladu sa odredbama Zakona o zaštiti uzbunjivača i Pravilnika o načinu unutrašnjeg uzbunjivanja, načinu određivanja ovlašćenog lica kod poslodavca, kao i drugim pitanjima od značaja za unutrašnje uzbunjivanje kod poslodavca koji ima više od deset zaposlenih ("Službeni glasnik RS" broj 49/15), uređuje se postupak unutrašnjeg uzbunjivanja u organima grada Užica.
1) "Unutrašnje uzbunjivanje je otkrivanje informacije koja sadrži podatke o kršenju propisa, kršenju ljudskih prava, vršenju javnog ovlašćenja protivno svrsi zbog koje je povereno, opasnosti po život, javno zdravlje, bezbednost, životnu sredinu, kao i radi sprečavanja štete velikih razmera, u organima grada. Informacija može da sadrži potpis uzbunjivača i podatke o uzbunjivaču, a postoji i dužnost postupanja i po anonimnim obaveštenjima u vezi sa informacijom.
2) "Uzbunjivač" je fizičko lice koje izvrši uzbunjivanje u vezi sa svojim radnim angažovanjem, postupkom zapošljavanja, korišćenjem usluga u organima grada.
3) "Radno angažovanje" je radni odnos, rad van radnog odnosa, volontiranje, vršenje funkcije, kao i svaki drugi faktički rad za Gradske uprave.
4) "Ovlašćeni organ" je organ Republike Srbije, ili jedinice lokalne samouprave ili nosilac javnih ovlašćenja nadležan da postupa po informaciji kojom se vrši uzbunjivanje, u skladu sa zakonom.
5) "Nedozvoljeni uticaj" je vršenje pritiska ili drugog oblika nedozvoljenog postupanja kojim se utiče na tok i ishod postupka po informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
6) "Štetna radnja" je svako činjenje i nečinjenje u vezi sa uzbunjivanjem kojim se uzbunjivaču ili licu koje ima pravo na zaštitu kao uzbunjivač ugrožava ili povređuje pravo, odnosno kojim se ta lica stavljaju u nepovoljniji položaj.
II NAČIN ODREĐIVANJA LICA OVLAŠĆENIH ZA PRIJEM INFORMACIJE I VOĐENJE POSTUPKA U VEZI SA UNUTRAŠNJIM UZBUNJIVANJEM
Načelnik uprave nadležne za poslove organa grada i opštu upravu (u daljem tekstu: načelnik) rešenjem određuje najmanje dva lica ovlašćena za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem (u daljem tekstu: Ovlašćena lica), na period od četiri godine.
Načelnik može da zatraži mišljenje sindikata i zaposlenih prilikom određivanja Ovlašćenih lica.
Dužnost Ovlašćenog lica prestaje ako mu konačnim rešenjem bude izrečena disciplinska kazna za povredu dužnosti iz radnog odnosa.
U slučaju iz stava 3. ovog člana, načelnik će odrediti drugo lice za prijem informacija i vođenje postupka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem, najkasnije u roku od sedam dana od dana prestanka dužnosti Ovlašćenog lica
Isto lice može biti određeno za Ovlašćeno lice najviše više puta.
O obezbeđivanju uslova za rad Ovlašćenih lica stara se načelnik.
Posedovanje posebnih znanja u vezi sa uzbunjivanjem
Načelnik je dužan da organizuje ili da uputi Ovlašćena lica na obuku iz oblasti uzbunjivanja i zaštite uzbunjivača.
Ovlašćeno lice protiv koga je pokrenut disciplinski postupak za težu povredu dužnosti iz radnog odnosa, do okončanja tog postupka, obustavlja dalji rad u vezi sa vođenjem postupaka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
Ukoliko se informacija u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem (u daljem tekstu: informacija) odnosi na Ovlašćeno lice, ukoliko Ovlašćeno lice dostavi informaciju ili se kod njega utvrdi postojanje sukoba interesa u vezi sa informacijom u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje položaj zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave, to lice obustavlja svaki dalji rad u postupku povodom te informacije i o tim okolnostima odmah, a najkasnije prvog narednog radnog dana, obaveštava načelnika i drugo Ovlašćeno lice.
U slučajevima iz st. 1. i 2. ovog člana, postupak po informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem vodi drugo Ovlašćeno lice.
Ovlašćeno lice je dužno da o nedozvoljenom uticaju odmah obavesti načelnika, odnosno Gradsko veće ukoliko se radi o nedozvoljenom uticaju načelnika Gradskih uprava grada Užica.
Načelnik je dužan da u roku od 15 dana od dana prijema obaveštenja iz stava 1. ovog člana ispita navode i preduzme potrebne mere odnosno da zatraži od načelnika u čijoj je upravi zaposleno lice koje vrši nedozvoljeni uticaj, da ispita navode i preduzme potrebne mere.
U potrebne mere iz stava 2. ovog člana spadaju pokretanje disciplinskog postupka, prijavljivanje prekršaja ili krivičnog dela i izdavanje naloga zaposlenom.
III POSTUPAK UNUTRAŠNJEG UZBUNJIVANJA
Postupak unutrašnjeg uzbunjivanja započinje dostavljanjem informacije licu ovlašćenom za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa uzbunjivanjem.
Postupanje Ovlašćenog lica po dostavljenim informacijama je hitno.
Dostavljanje informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem vrši se pismeno ili usmeno.
Pismeno dostavljanje informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem može se učiniti neposrednom predajom pismena o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem, običnom ili preporučenom pošiljkom, kao i elektronskom poštom.
Ako je podnesak upućen elektronskom poštom, kao vreme podnošenja smatra se vreme koje je naznačeno u potvrdi o prijemu elektronske pošte, u skladu sa Zakonom.
Ukoliko se dostavljanje pismena o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem vrši običnom ili preporučenom pošiljkom, odnosno elektronskom poštom, izdaje se potvrda o prijemu informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem. U tom slučaju se kao datum prijema kod preporučene pošiljke navodi datum predaje pošiljke pošti, a kod obične pošiljke datum prijema pošiljke kod organa.
Obične i preporučene pošiljke na kojima je označeno da se upućuju licu ovlašćenom za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem kod poslodavca ili na kojima je vidljivo na omotu da se radi o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem može da otvori samo lice ovlašćeno za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
Ukoliko se dostavljanje informacije vrši neposrednom predajom pismena ili usmeno, o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem sastavlja se potvrda o prijemu informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem i to prilikom prijema pismena, odnosno prilikom uzimanja usmene izjave od uzbunjivača.
Potvrdu o prijemu informacije izdaje Ovlašćeno lice.
Potvrda o prijemu informacije sadrži sledeće podatke:
1. vreme, mesto i način dostavljanja informacije,
2. broj i opis priloga podnetih uz informaciju,
3. kratak opis činjeničnog stanja navedenog u informaciji,
4. podatke o tome da li uzbunjivač želi da podaci o njegovom identitetu ne budu otkriveni,
5. podatke o Gradskoj upravi nadležnoj za poslove organa grada i opštu upravu,
6. pečat Gradske uprave uprave nadležne za poslove organa grada i opštu upravu,
7. potpis Ovlašćenog lica.
Potvrda o prijemu informacije sadrži potpis uzbunjivača i podatke o uzbunjivaču, ukoliko on to želi.
Potvrda o prijemu informacije izdaje se na obrascu koji je sastavni deo ovog pravilnika.
Usmeno dostavljanje informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem vrši se usmeno na zapisnik Ovlašćenom licu.
Takav zapisnik sadrži:
1) podatke o upravi i licu koje sastavlja zapisnik;
2) vreme i mesto sastavljanja;
3) podatke o prisutnim licima;
4) opis činjeničnog stanja o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem, podatke o vremenu, mestu i načinu kršenja propisa iz oblasti radnih odnosa, bezbednosti i zdravlja na radu, ljudskih prava zaposlenih, opasnostima po njihov život, zdravlje, opštu bezbednost, životnu sredinu, ukazivanje na mogućnost nastanka štete velikih razmera i drugo;
5) podatke o prilozima podnetim uz informaciju;
6) primedbe uzbunjivača na sadržaj zapisnika ili njegovu izjavu da nema nikakvih primedbi na zapisnik i da se u potpunosti slaže sa njegovom sadržinom;
7) potpis lica ovlašćenog za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem;
8) pečat.
Lice ovlašćeno za prijem informacije i vođenje postupka u vezi sa uzbunjivanjem je dužno da pre davanja izjave o informacijama u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem:
1) obavesti uzbunjivača o pravima propisanim Zakonom, a naročito da ne mora otkrivati svoj identitet, odnosno da ne mora potpisati zapisnik i potvrdu o prijemu informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem,
2) pouči uzbunjivača da svoje informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem daje pod punom materijalnom i krivičnom odgovornošću, te da davanje lažnog iskaza predstavlja krivično delo predviđeno odredbama Krivičnog zakonika.
4. Uzbunjivanje ako su u informaciji sadržani tajni podaci
Informacija može da sadrži tajne podatke.
Pod tajnim podacima iz stava 1. ovog člana smatraju se podaci koji su u skladu sa propisima o tajnosti podataka prethodno označeni kao tajni.
Ako se informacija koja sadrži tajne podatke odnosi na Ovlašćeno lice, informacija se podnosi načelniku.
U slučaju da Ovlašćeno lice, odnosno načelnik, u roku od 15 dana od dana dostavljanja ne postupi po informaciji u kojoj su sadržani tajni podaci, uzbunjivač se može obratiti ovlašćenom organu, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita uzbunjivača.
U slučaju da se informacija koja sadrži tajne podatke odnosi na načelnika, informacija se podnosi ovlašćenom organu.
Ako su u informaciji sadržani tajni podaci, uzbunjivač i druga lica su dužni da se pridržavaju opštih i posebnih mera zaštite tajnih podataka propisanih zakonom koji uređuje tajnost podataka.
U slučaju anonimnih obaveštenja, postupa se u skladu sa Zakonom.
Zabranjeno je preduzimati mere u cilju otkrivanja identiteta anonimnog uzbunjivača.
Po primljenoj informaciji se postupa bez odlaganja, a najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema informacije.
U cilju provere informacije u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem, preduzimaju se odgovarajuće radnje, o čemu se obaveštava organ, kao i uzbunjivač, ukoliko je to moguće na osnovu raspoloživih podataka.
Sva radno angažovana lica u Gradskim upravama dužna su da Ovlašćenom licu odmah, a najkasnije u roku od tri dana omoguće uvid u sve dokumente, baze podataka koje vodi Gradske uprave i službenu komunikaciju putem elektronske pošte, a koje su od značaja za postupanje po informaciji.
U cilju provere informacije, u postupku unutrašnjeg uzbunjivanja, Ovlašćeno lice uzima izjave od uzbunjivača, ukoliko je to moguće na osnovu raspoloživih podataka, lica na koje se odnosi informacija i drugih lica, o čemu sastavlja zapisnik.
Zapisnik iz stava 3. ovog člana obavezno sadrži:
1. podatke o Gradskoj upravi,
2. podatke o Ovlašćenom licu,
3. mesto, dan i čas kada se vrši radnja,
4. podatke o prisutnim licima,
5. podatke o uzbunjivaču, ukoliko on to želi,
6. sadržaj izjave,
7. potpis prisutnih lica,
8. potpis uzbunjivača, ukoliko on to želi.
Na zahtev uzbunjivača, gradske uprave su dužne da pruže obaveštenja uzbunjivaču o toku i radnjama preduzetim u postupku, kao i da se omogući uzbunjivaču da izvrši uvid u spise predmeta te da se obavesti o ishodu postupka po njegovom okončanju, u roku od 15 dana od dana okončanja postupka.
Po okončanju postupka ovlašćeno lice:
1) sastavlja izveštaj o preduzetim radnjama u postupku o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem;
2) predlaže mere radi otklanjanja uočenih nepravilnosti i posledica štetne radnje nastalih u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
5. Izveštaj o preduzetim radnjama
Po okončanju postupka Ovlašćeno lice sastavlja izveštaj o preduzetim radnjama u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem i predlaže mere radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti i posledica štetne radnje nastalih u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
Izveštaj iz stava 1. ovog člana sadrži:
1. vreme i način prijema informacije,
2. opis radnji koje su preduzete u cilju provere informacije,
3. opis utvrđenog činjeničnog stanja u postupku provere informacije,
4. predlog mera radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti i posledica štetne radnje nastalih u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem sa obrazloženjem, ukoliko su utvrđene nepravilnosti,
5. potpis Ovlašćenog lica,
6. pečat nadležne gradske uprave.
Izveštaj iz stava 1. ovog člana dostavlja se načelniku, odnosno Gradskom veću, ukoliko se informacija odnosi na načelnika, kao i uzbunjivaču, u roku od 15 radnih dana od dana okončanja ovog postupka.
Uzbunjivač se može izjasniti o izveštaju o preduzetim radnjama u postupku o informaciji u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem u roku od tri dana.
Izjašnjenje uzbunjivača dostavlja se načelniku, odnosno Gradskom veću bez odlaganja, a najkasnije u roku od tri dana od dana dostavljanja.
Mere koje se predlažu radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti i posledica štetne radnje nastalih u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem mogu biti:
1. donošenje ili izmena internog akta,
2. donošenje ili izmena procedura za postupanje,
3. donošenje ili izmena pojedinačnog pravnog akta,
4. pokretanje disciplinskog postupka,
5. podnošenje zahteva za pokretanje prekršajnog postupka ili krivične prijave nadležnom tužilaštvu,
6. edukacija zaposlenih o pitanjima vezanim za predmet unutrašnjeg uzbunjivanja,
7. druge mere potrebne za otklanjanje utvrđenih nepravilnosti i posledica štetne radnje nastalih u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem.
Otklanjanje utvrđenih nepravilnosti, obustavljanje štetne radnje i otklanjanje posledica štetne radnje
Radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti, obustavljanja štetne radnje i otklanjanja posledica štetne radnje nastale u vezi sa unutrašnjim uzbunjivanjem načelnik, odnosno Gradsko veće preduzima odgovarajuće mere na osnovu izveštaja iz člana 18. stav 1. ovog pravilnika u roku od 15 dana od dana njegovog dostavljanja.
Informacije o preduzetim merama dostupne su radno angažovanim licima u Gradskim upravama putem interne elektronske mreže Gradskih uprava ili na drugi primeren način.
Ovlašćena lica najkasnije do 15. februara tekuće godine dostavljaju načelniku zajednički izveštaj o svom radu za prethodnu godinu.
Izveštaj iz stava 1. ovog člana ne sme sadržati podatke o identitetu uzbunjivača.
Izveštaj iz stava 1. ovog člana objavljuje se na oglasnoj tabli Gradskih uprava i internoj elektronskoj mreži Gradskih uprava.
IV PRAVO NA ZAŠTITU UZBUNJIVAČA
Zabranjena je zloupotreba uzbunjivanja.
Zloupotrebu uzbunjivanja vrši lice koje:
1) dostavi informaciju za koju je znalo da nije istinita;
2) pored zahteva za postupanje u vezi sa informacijom kojom se vrši uzbunjivanje traži protivpravnu korist.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Užica".
Danom stupanja na snagu ovog Pravilnika prestaje da važi Odluka o postupku unutrašnjeg uzbunjivanja ("Službeni list grada Užica" broj 39/19).