PROGRAM

SPROVOĐENJA MERA ZA SUZBIJANJE I UNIŠTAVANJE KOROVSKE BILJKE AMBROZIJA NA TERITORIJI GRADA KRAGUJEVCA ZA 2021. GODINU

("Sl. list grada Kragujevca", br. 40/2020)

 

I ZNAČAJ I CILJ SPROVOĐENJA MERA ZA SUZBIJANJE I UNIŠTAVANJE KOROVSKE BILJKE AMBROZIJA

Ambrozija je izuzetno alergogena biljka, koja prouzrokuje velike zdravstvene teškoće osobama osetljivim na polen ambrozije. Ona izaziva tegobe kod oko 10% ljudske populacije. Kod ljudi, polen ambrozije je uzročnik 75% svih polenskih alergija, pri čemu ne postoji starosna granica za pojavu osetljivosti. Ambrozija prouzrokuje respiratorne smetnje, digestivne i urinarne smetnje i brojne reakcije na koži. Ove smetnje prisutne su naročito tokom avgusta i septembra meseca, kada je najveća koncentracija polena.

Takođe, ova invazivna korovska biljka je prisutna sa velikim brojem jedinki po jedinici površine, a na osnovu terenskog istraživanja je utvrđeno da se sve više širi, tako da prouzrokuje probleme i na poljoprivrednim i nepoljoprivrednim površinama.

Na teritoriji grada Kragujevca se vrši monitoring polena, odnosno prati se koncentracija polena biljke ambrozija od strane Instituta za javno zdravlje Kragujevac. To je veoma značajna informacija za osobe alergične na polen ove biljke, npr. u cilju prilagođavanja dnevne doze lekova ili planiranja aktivnosti na otvorenom. Međutim, jedino suzbijanjem i uništavanjem ambrozije, može se pomoći osobama koje pate od alergijskih bolesti, ali i sprečiti druge štetne posledice koje ona nanosi na površinama poljoprivrednog, šumskog, građevinskog i vodenog zemljišta.

Imajući u vidu sve navedeno na teritoriji grada Kragujevca se vrši sistematsko suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija.

Programom sprovođenja mera za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija na teritoriji grada Kragujevca za 2021 godinu (u daljem tekstu: Program) definiše se način sprovođenja mera za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija na javnim površinama na teritoriji grada Kragujevca za 2021.godinu, obim, način sprovođenja mera i postizanja veće efektivnosti, dinamika sprovođenja Programa, kao i finansijska sredstva potrebna za realizaciju Programa.

II OPIS I OBIM SPROVOĐENJA PROGRAMA

Na osnovu analize sprovedenih aktivnosti na nivou Grada i dosadašnjih postignutih efekata u suzbijanju ambrozije, utvrđeno je da se površine za suzbijanje ambrozije moraju povećavati, kako bi efekti u borbi protiv ambrozije bili bolji. Postoje dva razloga za to:

- biološka sposobnost ambrozije kao invazivne korovske biljke, koja sa svakom godinom osvaja nova prostranstva;

- tokom prethodnih decenija kada nisu sprovođene sistematske mere suzbijanja ambrozije, izvršena je ogromna akumulacija semena ambrozije.

Grad Kragujevac vrši suzbijanje i uništavanje ambrozije u toku vegetacionog perioda, na javnim zelenim površinama primenom mehaničkih mera (košenje). Košenje se vrši pre početka fenološke faze cvetanja najmanje 5 centimetara iznad zemlje. Ukoliko se ne kosi nisko, izrasta ponovo za 20 dana. Preporuka Zavoda/Instituta za javno zdravlje na teritoriji RS je da se košenje ambrozije vrši minimum dva puta godišnje, čime se postižu dobri rezultati, jer se drastično smanjuje broj muških cvetova (samim tim i količina polena). Mere za suzbijanje i uništavanje ambrozije se sprovode na osnovu terenskog istraživanja i otkrivanja pojave i brojnosti jedinki populacije, procene potencijalne ugroženosti teritorije Grada i iskustava iz prethodnih godina, pri čemu su potencijalne lokacije definisane kroz Tabelu broj 1. Površine lokaliteta iz Tabele broj 1. mogu varirati u zavisnosti od rezultata monitoringa u toku vegetacione sezone, odnosno mogu se sprovoditi i na drugim lokacijama u slučaju opravdanih poziva građana/ki. Površina predviđena za košenje i uništavanje ambrozije tokom 2021. godine koja će biti obuhvaćena u okviru prvog ciklusa košenja, iznosi 474.186 m2. Prvo košenje, pri visini biljke do 20 cm, u zavisnosti od rezultata terenskog ispitivanja i utvrđene dinamike sazrevanja cvetova, otpočeće tokom maja meseca 2021. godine. Kasnije tokom vegetacije, u zavisnosti od vremenskih prilika, a neposredno pre otvaranja cvetova, otprilike do polovine jula meseca tekuće godine, terenskim ispitivanjem, utvrdiće se potreba ponovnog, drugog po redu košenja iste površine, odnosno drugih površina, pri čemu se u drugom ciklusu košenja može obuhvatiti površina do maksimalno 294.472, m2, tako da ukupna površina koja će biti obuhvaćena košenjem tokom 2021. godine iznosi najviše 768.658 m2.

Tabela broj 1. Spisak lokaliteta za sprovođenje monitoringa/mera suzbijanja i uništavanja ambrozije sa procenom površina;

Lokacija

Površina u m2

1.

Južna obilaznica

12.700.00

2.

"OŠ" Đura Jakšić

4.800.00

3.

Metino brdo

5.600.00

4.

Ulica Ivana Cankara i površina između Slavije, "OŠ" Vuk Karadžić i obdaništa, škarpe stadiona u ulici Ivana Cankara

18.500.00

5.

Ulica Borivoja Petrovića

3.150.00

6.

Stadion Jadran

4.500.00

7.

Površina kod Doma za decu bez roditeljskog staranja

3.200.00

8.

Ulica Topolivaca

12.550.00

9.

Površina ispod Erdoglijskog stadiona

14.800.00

10.

MZ Bubanj i ul. Slobode

25.700.00

11.

Levačka ulica i ambulanta Zastava

20.750.00

12.

MZ Erdeč

13.100.00

13.

MZ Jovanovac

5.600.00

14.

Industrijska zona

29.000.00

15.

Denino brdo (sa ul. Pauna Jankovića K. Vojinovića)

37.260.00

16.

MZ Sušica

17.200.00

17.

Železnička stanica - Pivarski park

27.000.00

18.

Železnička stanica - Lekina bara

21.000.00

19.

Površina kod okretnice za Bozman

3.000.00

20.

Površina kod groblja prema Petrovcu

9.800.00

21.

MZ Uglješnica

27.300.00

22.

Površina kod Ekonomskog fakulteta

22.000.00

23.

Površina kod Druge gimnazije

18.000.00

24.

MZ Stanovo

17.600.00

25.

Čegarska ulica i površina iznad baraka

20.300.00

26.

Površina uz Bresnički potok i kod silosa

20.200.00

27.

Sunce - Petrovačka magistrala

9.530.00

28.

Petrovačka magistrala - deponija

4.530.00

29.

MZ Male Pčelice

7.434.00

30.

MZ Maršić

6.206.00

31.

MZ Ilićevo

1.356.00

32.

Kraljevačka ulica, ul. Miroslava Ristića, ul. Branka Ćopića

24.720.00

33.

MZ Šumarice (A. Pljakić - D. Dudića)

5.800.00

 

Ukupno:

474.186.00

Takođe, obaveza je vlasnika i korisnika površina poljoprivrednog zemljišta, građevinskog zemljišta, kao i zapuštenih površina pored puteva, staza, utrina, parloga, degradiranih pašnjaka, zapuštenih parkova, iskrčenih mesta u šumama, da u toku vegetacione sezone, do početka fenološke faze cvetanja, na navedenim površinama suzbijaju i uništavaju ambroziju, primenom sledećih mera:

- agrotehničke mere - obrada zemljišta, nega useva i drugo;

- mehaničke mere - košenje, čupanje, spaljivanje biljaka i drugo;

- hemijskih mera - upotreba herbicida sa kontaktnim i totalnim delovanjem.

Obavezu sprovođenja navedenih mera imaju i subjekti koji upravljaju vodotokovima i kanalima i površinama uz vodotokove i kanale, kao i subjekti koji održavaju površine uz javne puteve i železničke pruge.

Zbog toga je, u toku sprovođenja Programa, neophodna koordinacija aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama, predstavnicima mesne samouprave i drugim nadležnim subjektima, u cilju utvrđivanja prisutnosti ambrozije, preduzimanja adekvatnih mera u granicama zakonskim i podzakonskim aktima utvrđenih nadležnosti i postizanja što boljih efekata, uz punu ekonomsku opravdanost.

III DINAMIKA SPROVOĐENJA PROGRAMA

Realizacija ovog programa podrazumeva sledeće faze:

1.faza - donošenje Programa sprovođenja mera za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija na teritoriji grada Kragujevca za 2021. godinu;

2. faza - zaključenje ugovora o sprovođenju mera suzbijanja i uništavanja ambrozije sa JKP;

3. faza - organizacija, koordinacija, sprovođenje mera i nadzor.

Realizacija Programa vrši se na osnovu zaključenog ugovora o poveravanju sprovođenja mera za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija javnom komunalnom preduzeću čiji je osnivač Grad. Načelnik Gradske uprave koja sprovodi društvenu brigu za javno zdravlje, po ovlašćenju Gradonačelnika, zaključuje ugovor o poveravanju sprovođenja navedenih mera javnom komunalnom preduzeću, u skladu sa odobrenom aproprijacijom u budžetu Grada za 2021. godinu.

Realizaciju Programa prate lica zadužena za poslove nadzora u okviru Gradske uprave koja sprovodi društvenu brigu za javno zdravlje.

Obaveza javnog komunalnog preduzeća kome je povereno sprovođenje mera je da u saradnji sa nadzornim organom vrši monitoring i kontrolu ambrozije.

Grad Kragujevac izvršava svoje obaveze saglasno likvidnim mogućnostima budžeta Grada u skladu sa Zakonom o budžetskom sistemu i planiranim sredstvima u budžetu Grada. Ukoliko u toku 2021. godine dođe do izmena planiranih sredstava u budžetu grada Kragujevca ili propisa koji regulišu predmetnu materiju, a radi usaglašavanja sa odobrenim aproprijacijama, biće zaključen aneks ugovora sa JKP kome je povereno pružanje predmetne usluge, u zavisnosti od mogućnosti realizacije planiranih poslova.

Sredstva za realizaciju Programa opredeljena su Odlukom o budžetu grada Kragujevca za 2021. godinu ("Službeni list grada Kragujevca", broj 38/20) na Razdelu 9-Gradska uprava za društvene delatnosti i poslove sa građanima, Program 12- Zdravstvena zaštita, Programska aktivnost PA/P 0003 - Sprovođenje aktivnosti iz oblasti društvene brige za javno zdravlje, funkcija 740 - Usluge javnog zdravstva, Ekonomska klasifikacija 423 - usluge po ugovoru, u iznosu do 7.500,000,00 dinara.

Sredstva za realizaciju ovog programa uključuju PDV saglasno Zakonu o porezu na dodatu vrednost, u skladu sa jediničnom cenom usluge košenja i uništavanja ambrozije, koju utvrđuje Gradsko veće posebnim rešenjem.

Plaćanje za izvršene usluge vrši se po ispostavljenim situacijama (privremenim i okončanim) odnosno računima, overenim od strane nadzornog organa i načelnika Gradske uprave, kao rukovodioca direktnog budžetskog korisnika. Mere predviđene Programom se izvode u skladu sa Programom i zaključenim Ugovorom, po nalogu nadzornog organa.

Program objaviti u "Službenom listu grada Kragujevca".

Program se primenjuje od 1. januara 2021. godine.