PRAVILNIKO UTVRĐIVANJU PROCENTA INVALIDITETA VOJNIH INVALIDA I CIVILNIH INVALIDA RATA("Sl. glasnik RS", br. 3/2021) |
Ovim pravilnikom propisuje se način utvrđivanja procenta invaliditeta vojnih invalida i civilnih invalida rata prema stepenu oštećenja organizma koje je nastalo kao posledica rane, povrede, ozlede ili bolesti zadobijene pod okolnostima utvrđenim Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida, civilnih invalida rata i članova njihovih porodica (u daljem tekstu: Zakon) i kriterijumi za utvrđivanje invaliditeta vojnih invalida i civilnih invalida rata.
Procenat invaliditeta utvrđuje se na osnovu odredaba ovog pravilnika i Liste procenata vojnog invaliditeta (u daljem tekstu: Lista) koja je odštampana uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Za jedan deo tela (u daljem tekstu: organ), koji je u velikoj meri oštećen, utvrđuje se, po pravilu, niži procenat invaliditeta od procenta predviđenog u Listi za potpun gubitak (amputaciju) odnosnog organa.
Ako organ postoji, ali je oštećen toliko da je funkcionalno potpuno neupotrebljiv, može se utvrditi procenat invaliditeta predviđen u Listi za potpun gubitak (amputaciju) odnosnog organa.
Ako je vojni invaliditet nastao kao posledica više rana, povreda, ozleda ili bolesti, procenti predviđeni u Listi za pojedina oštećenja organizma ne sabiraju se nego se kao osnov uzima oštećenje koje povlači najveći procenat, pa se taj procenat povećava za 10% do 30%, s obzirom na uticaj ostalih oštećenja na ceo organizam, i to samo ako je i za svako od tih oštećenja u Listi predviđeno najmanje od po 20%.
Ako je za najmanje dva oštećenja iz stava 1. ovog člana u Listi utvrđeno od po 50% ili više procenata, a postoji izrazito oštećenje organizma i niza funkcija, procenat po oštećenju za koje je u Listi utvrđen najveći procenat invaliditeta može se povećati i za više od 30%, a najviše do 100% - II grupa.
Ako postoje četiri ili više oštećenja iz stava 1. ovog člana za koja je u Listi utvrđeno manje od po 50%, a najmanje od po 20%, procenat invaliditeta za osnovno oštećenje može se povećati i za 40%.
Ako usled svih oštećenja iz stava 1. ovog člana postoji takav invaliditet zbog koga je invalid nepokretan i nije u stanju da vrši osnovne fiziološke potrebe bez pomoći drugog lica određuje se 100% invaliditeta - I grupa.
Ako je vojni invaliditet nastao kao posledica oštećenja organizma usled više rana, povreda ili ozleda, ali je za svako od tih oštećenja u Listi predviđeno ispod 20% invaliditeta, može se utvrditi procenat invaliditeta od 20% do 30%, ako je usled svih tih oštećenja ceo organizam oštećen za 20%, odnosno 30%.
Za invalide žene, kod kojih postoje anatomska i funkcionalna oštećenja pojedinih delova tela (amputacija, kontraktura, paraliza, skraćenje potkolenice ili natkolenice preko 3 cm, gubitak oka, pseudoartroza, teški varikoziteti sa elefantijazom, posttraumatska epilepsija, potpuna gluvoća, parkinsonizam, teški osteomielitis sa fistulom) procenti predviđeni u Listi povećavaju se za 10% ako su manji od 60%, odnosno povećavaju se za 20% - ako su 60% ili veći od 60%. To povećanje može iznositi do 100% - II grupa.
Ako je kod lica bez jednog parnog organa došlo, pod okolnostima iz čl. 5, 9. i 13. člana 14. st. 1. i 2. i člana 15. Zakona do gubitka ili oštećenja za najmanje 60% i više procenata drugog parnog organa, procenat invaliditeta određuje se kao da je oštećenje oba parna organa nastalo pod tim okolnostima, pri čemu se procenat može odrediti do 100% - I grupa.
Ako je jedan parni organ teško oštećen ili izgubljen pod okolnostima iz čl. 5, 9. i 13. člana 14. st. 1. i 2. i člana 15. Zakona i po tom osnovu utvrđen procenat invaliditeta, a drugi parni organ je oštećen za najmanje 60% ili izgubljen posle tih okolnosti, nezavisno od posledica nastalih pod tim okolnostima, procenat invaliditeta se određuje za oštećenje, odnosno gubitak oba parna organa i umanjuje za 20%. Ako se za ovakvo oštećenje organizma u Listi predviđa 100% - I grupa, određuje se 100% invaliditeta - II grupa.
Kao oštećenje drugog oka iz st. 1. i 2. ovog člana smatra se smanjenje funkcije oka za najmanje jednu polovinu (smanjenje vida najmanje 5/10).
Procenat invaliditeta za amputiranu nogu ili ruku može se povećati za 10% ako je patrljak nepodesan za nošenje proteze.
Ako se kliničkim posmatranjem i dokumentovanom anamnezom mogu dokazati neurizmi sa bolovima i eventualnim smetnjama u fantomskom udu, kao i slučaju kauzalgije, procenat invaliditeta povećava se za 10% do 30%.
Ratnom vojnom invalidu koji je kao maloletnik ili kao ratni zarobljenik bio izložen teškim životnim uslovima za vreme rata i zbog toga zadobio oštećenje organizma psihosomatskog karaktera, procenat invaliditeta može se povećati za 10% ili 20%.
Vojnom invalidu koji je u vreme nastanka invaliditeta bio maloletan, a kod koga je usled oštećenja organizma po kome mu je utvrđen vojni invaliditet nastupilo psihosomatsko oštećenje (poremećaj) i to najdocnije u roku od godinu dana od nastanka invaliditeta, procenat invaliditeta utvrđen u Listi može se povećati za 10% ili 20%.
Procenat povećanja invaliditeta iz st. 1. i 2. ovog člana može da iznosi najviše 100% - II grupa.
Endogena i druga urođena ili stečena sklonost koja uslovljava oboljenja, čija je etiologija nepoznata ili još nije sigurno utvrđena, ne mogu se uzimati kao osnov za priznavanje invaliditeta.
Ako su prve pojave oboljenja iz stava 1. ovog člana nastale pod okolnostima iz člana 10. i člana 14. stav 2. Zakona, ili se zdravstveno stanje u tim okolnostima znatnije pogoršalo, s obzirom na uobičajeni tok bolesti ili su te okolnosti ometale pravilno lečenje, može se smatrati da su te okolnosti ubrzale nepovoljan razvoj oboljenja, pa se izuzetno može delimično priznati vojni invaliditet.
U oboljenja iz stava 1. ovog člana spadaju: šizofrenija, manijako depresivne psihoze, epileptička bolest (kao izrazito konstitucionalno uslovljena, kod koje je faktor konstitucije daleko veći i značajniji od bilo kog nepovoljnog uslova sredine), neuroze, psihopatije (kao bolesna reakcija nedovoljno harmonično strukturalne ličnosti na životne uslove), ambiotrofična nervna oboljenja, multipla skleroza, dijabet, sva endokrina oboljenja (osim Adisonove bolesti, tuberkulozne etiologije), ulkusna bolest, alergična oboljenja, spondiloze, spondilartroze, reumatoid, artrit, diskopatije (koja su po savremenom gledištu posledica degenerativnih promena usled kojih i najbeznačajnija trauma, pa čak i nezgodan pokret rukom ili dizanjem tereta, može dovesti do ispoljavanja bolesti), esencijalne hipertenzije, urođene srčane mane, litijaze, policistična oboljenja, maligni neoplastični procesi, trofične promene ekstremiteta ako nisu posledica smrzavanja i pegavca i sve druge bolesti endogene i nepoznate etiologije.
Odredbe st. 1. i 2. ovog člana primenjuju se pri utvrđivanju invaliditeta i u slučaju iz člana 14. stav 2. Zakona.
Na utvrđivanje procenta invaliditeta za maligne neoplastične procese koji su nastali kao posledica rane, povrede ili ozlede, kao i zbog šećerne bolesti koja je nastala kao posledica rane, povrede ili ozlede ne primenjuju se odredbe ovog člana.
Pri utvrđivanju procenta invaliditeta ožiljci se uzimaju u obzir ako ometaju funkciju nekog organa ili nekog dela tela, odnosno ako stvaraju nagrđenost.
Procenat invaliditeta zbog zapaljenja zglobova, odnosno posledica takvog oboljenja utvrđuje se kao za traume zglobova ili za posledicu koju je zapaljenje zglobova prouzrokovalo na srcu.
Vojni invaliditet I grupe može se utvrditi samo za oštećenja organizma za koja je u Listi utvrđen procenat invaliditeta 100% - I grupa, kao i u slučajevima iz člana 4. stav 4. i člana 6. stav 1. ovog pravilnika.
Pri utvrđivanju procenta invaliditeta ne uzimaju se u obzir oštećenja organizma koja nastaju kao posledica starenja, ako ovim pravilnikom nije drugačije propisano.
Privremeni procenat invaliditeta iz člana 172. Zakona utvrđuje se, po pravilu, za vreme do dve godine sa određenim datumom, a posle se utvrđuje trajni procenat, ako ovim pravilnikom nije drukčije propisano.
Za oštećenja organizama iz člana 10. i člana 14. stav 2. Zakona, procenat invaliditeta utvrđuje se, po pravilu, trajno.
Ako oštećenje organizma nije predviđeno ovim pravilnikom, procenat invaliditeta se utvrđuje prema načelima medicinske nauke i analognom primenom odredaba ovog pravilnika koje se odnose na slična oštećenja organizma, s tim da se može utvrditi i manji procenat invaliditeta od predviđenog u Listi.
Vojni invalidi i civilni invalidi rata kod kojih nastanu oštećenja organizma u vezi sa vojnim invaliditetom, i to: hirurško odstranjenje organa, hirurški zahvati na vitalnim organima, dekompenzacije srca, jetre, pluća, bubrega, pankreasa i paralize nerava, aktivna tuberkuloza, kao i gubitak ili teško oštećenje parnog organa, mogu podnositi zahtev za utvrđivanje novog procenta invaliditeta po osnovu tih oštećenja i pre isteka roka za podnošenje zahteva iz člana 173. stav 1. Zakona.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta ("Službeni list SRJ", broj 37/98).
Ovaj pravilnik stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
LISTA PROCENATA VOJNOG INVALIDITETA
|
A. Šaka |
|
|
a) Prsti |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
1. |
Ograničena pokretljivost svih prstiju jedne šake: |
|
|
a) u manjem stepenu |
20% |
|
b) ako su ovakve promene na obema rukama |
30% |
2. |
Ograničena pokretljivost svih prstiju jedne šake: |
|
|
a) u većem stepenu |
30 do 50% |
|
b) ako su ovakve promene na obema rukama |
40 do 80% |
3. |
Ograničena pokretljivost palca: |
|
|
a) jedne šake u oba zgloba |
ispod 20% |
|
b) ako su ovakve promene na obema rukama |
20% |
4. |
Ograničena pokretljivost bilo kog drugog prsta pojedinačno |
ispod 20% |
5. |
Ograničena pokretljivost većine prstiju: |
|
|
a) jedne šake, osim palca, prema stepenu |
20 do 40% |
|
b) ako su ovakve promene na obema rukama, prema stepenu |
30 do 60% |
6. |
Procenat kod jako izraženih kontraktura u lošem položaju koje praktično isključuju svaku funkciju, utvrđuje se kao kod amputacije |
|
7. |
Pri primeni tač. 2. i 5. ove liste vodi se računa o funkcionalnom značaju pojedinih prstiju za funkciju šake kao celine. |
|
|
Potpuna ukočenost zglobova (ankiloza) |
|
8. |
Ankiloza palca u interfalagealnom zglobu: |
|
|
a) jedne šake |
ispod 20% |
|
b) na obema šakama |
20% |
9. |
Ankiloza palca u interfalangealnom zglobu, u nepovoljnom položaju: |
|
|
a) jedne šake |
20% |
|
b) na obema šakama |
30% |
10. |
Ankiloza palca u metakarpofalangealnom zglobu: |
|
|
a) jedne šake |
20% |
|
b) na obema šakama |
30% |
11. |
Ankiloza palca u metakarpofalangealnom zglobu, u nepovoljnom položaju: |
|
|
a) jedne šake |
30% |
|
b) na obema šakama |
40% |
12. |
Ankiloza većine prstiju, osim palca šake, prema položaju povoljnom ili nepovoljnom za funkciju: |
|
|
a) jedne šake |
30 do 40% |
|
b) na obema šakama |
40 do 60% |
13. |
Ankiloza svih prstiju šake, prema povoljnom ili nepovoljnom položaju: |
|
|
a) jedne šake |
40 do 60% |
|
b) ako su ovakve promene obostrane u povoljnom položaju |
70 do 80% |
|
v) ako su ovakve promene obostrane u nepovoljnom položaju |
90 do 100% - II grupa |
|
Amputacija |
|
14. |
Amputacija palca obe falange |
30% |
15. |
Amputacija obe falange palca sa metakarpalnom kosti |
40% |
16. |
Amputacija bilo kog prsta, osim palca ili kažiprsta |
ispod 20% |
17. |
Amputacija kažiprsta: |
|
|
a) jedne šake |
20% |
|
b) obe šake |
30% |
18. |
Amputacija dva prsta bez metakarpalne kosti |
20% |
19. |
Amputacija kažiprsta i srednjeg prsta: |
|
|
a) jedne šake |
30% |
|
b) ako su promene obostrane (s obzirom na značaj amputiranih kostiju) |
30 do 50% |
20. |
Amputacija dva prsta sa metakarpalnim kostima: |
|
|
a) palac i kažiprst |
50% |
|
b) kažiprst i srednji |
40% |
|
v) srednji i domali |
40% |
|
g) domali i mali |
30% |
21. |
Amputacija tri i više prstiju sa sačuvanim metakarpalnim kostima: |
|
|
a) palca sa ma koja dva prsta (osim kažiprsta) |
50% |
|
Ako je amputiran i kažiprst određuje se + 10% |
|
|
b) kažiprsta, srednjeg i malog prsta |
40% |
|
v) četiri poslednja prsta jedne šake |
50% |
|
g) četiri poslednja prsta obe šake |
80% |
|
d) palca sa ma koja tri prsta iste šake |
60% |
22. |
Amputacija svih prstiju: |
|
|
a) jedne šake |
70% |
|
b) obe šake |
100% - I grupa |
23. |
Amputacija oba palca i jednog kažiprsta |
60% |
24. |
Amputacija oba palca |
50% |
25. |
Amputacija oba palca, jednog kažiprsta i jednog srednjeg prsta |
70% |
26. |
Amputacija oba palca i oba kažiprsta |
80% |
27. |
Amputacija oba palca i druga tri prsta ali ne svih na istoj šaci |
80% |
28. |
Amputacija tri prsta sa metakarpalnim kostima: |
|
|
a) palca, kažiprsta i srednjeg prsta |
60% |
|
b) kažiprsta, srednjeg i malog prsta |
50% |
|
v) srednjeg, domalog i malog prsta |
40% |
|
Delimična amputacija |
|
29. |
Delimična amputacija jednog članka palca i dva članka kažiprsta |
20% |
30. |
Delimična amputacija jednog članka palca i dva članka kažiprsta, sa slabo pokretnim patrljcima |
30 do 40% |
31. |
Kod delimične amputacije više prstiju, procenat se određuje prema datoj shemi, sumirajući za gubitak članka svakog prsta odgovarajuće procente, pa ako je zbir veći od 15% - određuje se 20%, ako je veći od 25% - određuje se 30% itd. i to: |
|
|
- za jedan članak palca |
8% |
|
- za jedan članak kažiprsta |
6% |
|
- za jedan članak ostalih prstiju |
4% |
|
Prelom (fraktura) |
|
32. |
Prelom metakarpalnih kostiju bez poremećaja funkcije |
ispod 20% |
33. |
Prelomi metakarpalnih kostiju ili jače deformacije ili iščašenje karpometakarpusa sa oštećenom funkcijom, a prema stepenu oštećenja šake i pojedinih prstiju: |
|
|
a) jedne šake |
20 do 40% |
|
b) ako su ovakve promene obostrane |
30 do 60% |
|
b) Ručje |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
34. |
Ograničena pokretljivost šake većeg stepena: |
|
|
a) jedne šake |
20 do 30% |
|
b) obe šake |
30 do 40% |
|
Ukočenost (ankiloza) |
|
35. |
Ankiloza zgloba šake u povoljnom položaju: |
|
|
a) jedne šake |
30% |
|
b) obe šake |
50% |
|
Za ankilozu u nepovoljnom položaju procenat se povećava 10% ili 20%, prema oštećenju funkcije |
|
|
Amputacija |
|
36. |
Amputacija jedne šake |
70% |
37. |
Amputacija obe šake |
100% - I grupa |
|
B. Podlaktica |
|
|
Prelom (fraktura) |
|
38. |
Krivo srasli prelomi, sa ograničenim pokretima pronacije i supinacije |
20 do 30% |
39. |
Krivo srasli prelomi, sa potpunom ukočenošću pronacije i supinacije, a položaj šake povoljan u pronaciji ili srednjem položaju |
40% |
40. |
Krivo srasli prelomi, sa potpunom ukočenošću pronacije i supinacije, a položaj šake u supinaciji |
50% |
|
Lažni zglob |
|
41. |
Lažni zglob jedne kosti: |
|
|
a) na jednoj ruci |
20 do 30% |
|
b) na obema rukama |
30 do 40% |
42. |
Lažni zglob obe kosti: |
|
|
a) na jednoj ruci |
40 do 50% |
|
b) na obema rukama |
60 do 70% |
|
Amputacija |
|
43. |
Amputacija podlaktice |
70% |
44. |
Amputacija obe podlaktice |
100% - I grupa |
|
V. Lakat |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
45. |
Pokretljivost očuvana između 75º do potpune fleksije |
40% |
46. |
Pokretljivost očuvana između 90º i 105º odnosno između 90º i 750º |
30% |
47. |
Pokretljivost očuvana između 105º i 180º, ruka u nepovoljnom položaju, u ekstenziji |
40 do 50% |
|
Ukočenost (ankiloza) |
|
48. |
Ukočenost pod pravim uglom li nešto manje (90º do 75º) |
40% |
49. |
Ukočenost pod oštrim uglom (ispod 75º) |
50% |
50. |
Ukočenost lakta u potpunoj fleksiji |
70% |
51. |
Ukočenost u nepovoljno ispruženom položaju (od 105º do 180º) |
50 do 70% |
52. |
Ako su promene u tač. 48. do 51. ove liste obostrane, procenat se povećava za 20% ili 30%. |
|
|
Labav zglob |
|
53. |
Labav zglob, prema stepenu |
30 do 50% |
|
Prelomi i iščašenja (fraktura i luksacija) |
|
54. |
Procenat za prelome i iščašenja utvrđuje se prema štetnim posledicama po funkciju lakatnog zgloba. Isto tako ocenjuju se i zastarela iščašenja i posledice iščašenja |
|
|
Amputacija |
|
55. |
Amputacija ruke u laktu (eksartikulacija) |
80% |
56. |
Amputacija obe ruke u laktu |
100% - I grupa |
|
G. Mišica |
|
|
Prelomi |
|
57. |
Nepravilno srastao prelom mišićne kosti, sa skraćenjem ali bez štetnih posledica u susednim zglobovima |
ispod 20% |
|
Lažni zglob (pseudoartroza) |
|
58. |
Pseudoartroza mišićne kosti: |
|
|
a) operativno korigovana |
40% |
|
b) bez mogućnosti operativne korekcije (potreban ortopedski aparat) |
60% |
|
v) ako su ovakve promene obostrane |
60 do 80% |
|
Amputacija |
|
59. |
Amputacija jedne ruke u mišici |
90% |
60. |
Amputacija obe ruke u mišici |
100% - I grupa |
|
D. Rame |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
61. |
Ograničena pokretljivost ramena, u težem stepenu (ruka se ne može podići iznad horizontale), prema stepenu oštećenja funkcije: |
|
|
a) jedne ruke |
20 do 40% |
|
b) obe ruke |
30 do 60% |
|
Ukočenost (ankiloza) |
|
62. |
Potpuna ankiloza ramena, prema položaju: |
|
|
a) jedne ruke |
40 do 60% |
|
b) obe ruke |
60 do 80% |
|
Iščašenje (luksacija) |
|
63. |
Labav zglob jednog ramena, privremeno |
30 do 40% |
|
Ako nije moguće operativnim putem izlečenje, odrediće se stalan procenat |
|
64. |
Labav zglob oba ramena |
50 do 60% |
65. |
Zastarela i nenameštena iščašenja ocenjuju se kao kontrakture i ankiloze |
|
|
Eksartikulacija |
|
66. |
Eksartikulacija jedne ruke u ramenu |
100% - II grupa |
67. |
Eksartikulacija obe ruke u ramenu |
100% - I grupa |
|
Đ. Ključnjača (clavicula) |
|
68. |
Prelomi ključnjače uzimaju se u obzir za utvrđivanje procenta vojnog invaliditeta samo ako postoji ograničena pokretljivost ramenog zgloba, ili komplikacije u vezi sa susednim nervima ili krvnim sudovima |
|
|
E. Živci |
|
69. |
Potpuna uzetost (paraliza) celog pleksus brahialis-a |
90% |
70. |
Uzetost gornjeg dela pleksus brahialis-a: |
|
|
a) delimična |
20 do 40% |
|
b) potpuna |
60% |
71. |
Uzetost (paraliza) donjeg dela pleksus brahialis-a: |
|
|
a) lakšeg stepena |
20% |
|
b) težeg stepena |
50% |
|
v) potpuna paraliza |
70% |
72. |
Paraliza n. aksilaris-a |
30% |
73. |
Pareza n. aksilaris-a |
20% |
74. |
Paraliza n. medianus-a ili n. radialis-a ili ulnaris-a |
50% |
75. |
Pareza n. medianus-a ili n. radialis-a ili ulnaris-a |
20 do 40% |
76. |
Paraliza n. muskulokutaneus-a |
30% |
77. |
Pareza n. muskulokutaneus-a |
20% |
78. |
Potpuna uzetost obe ruke |
100% - I grupa |
79. |
Kod paralize bilo kog od živaca na obe ruke navedenih u tač. 69. do 77. procenat se povećava za 20% ili 30%. Za oboljenja iz tač. 70, 71. i 75. ove liste procenat se određuje zavisno od motorne slabosti i promene elektromiografskog nalaza i nalaza specijaliste neurologa. |
|
|
A. Stopalo |
|
|
Ograničena pokretljivost i ukočenost (kontraktura i ankiloza) |
|
80. |
Ograničena pokretljivost prstiju |
ispod 20% |
81. |
Procenat kod ankiloze svih prstiju u lošem položaju koji ometa hod, utvrđuje se kao kod amputacije prstiju |
|
|
Amputacija i eksartikulacija |
|
82. |
Amputacija palca bez metatarzalne kosti |
ispod 20% |
83. |
Amputacija palca sa metatarzalnom kosti |
20% |
84. |
Amputacija dva ili tri prsta, sa metatarzalnim kostima |
30% |
85. |
Amputacija svih prstiju na jednoj nozi bez metatarzalne kosti, prema stanju ožiljka |
20 do 30% |
86. |
Ako su u pitanju amputacije iz tač. 83, 84. i 85. ove liste na obema nogama, procenat se povećava za 10% ili 20%. |
|
|
B. Donožje |
|
|
Prelom (fraktura) |
|
87. |
Prelom jedne ili više metatarzalnih kostiju, samo ako ima za posledicu deformaciju stopala i prstiju i otežava hod |
20 do 30% |
|
Amputacija i eksartikulacija |
|
88. |
Amputacija stopala po Lisfrancku (exarticulatio tarsometatarsea), prema stanju ožiljka: |
|
|
a) jedne noge |
30 do 40% |
|
b) obe noge |
50 do 70% |
|
V. Nožje |
|
|
Prelom (fraktura) |
|
89. |
Prelomi jedne ili više tarzalnih kostiju, sa deformacijom stopala |
20 do 40% |
|
Amputacija |
|
90. |
Amputacija po Chopartu (exarticulatio tarsitransversa), prema stanju ožiljaka: |
|
|
a) na jednoj nozi |
40 do 50% |
|
b) na obema nogama |
60 do 80% |
|
G. Skočni zglob |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
91. |
Kontraktura stopala u ekvinusu, prema stepenu |
20 do 30% |
|
Ako su promene obostrane procenat se povećava za 20%. |
|
92. |
Kontraktura stopala u kalkaneus položaju: |
|
|
a) na jednoj nozi |
30% |
|
b) na obema nogama |
50% |
|
Ukočenost (ankiloza) |
|
93. |
Ankiloza skočnog zgloba: |
|
|
a) pod pravim uglom |
20% |
|
b) u nepovoljnom položaju pod bilo kojim drugim uglom |
30 do 60% |
|
v) obostrano |
50 do 70% |
|
Amputacija i eksartikulacija |
|
94. |
Amputacija u skočnom zglobu po Pirogovu: |
|
|
a) na jednoj nozi |
60% |
|
b) na obema nogama, prema oštećenju hoda |
80 do 100% - II grupa |
95. |
Eksartikulacija u skočnom zglobu: |
|
|
a) na jednoj nozi |
60% |
|
b) na obema nogama, prema oštećenju hoda |
80 do 100% - II grupa |
|
D. Potkolenica |
|
|
Prelom (fraktura) |
|
96. |
Dobro srasli prelomi potkolenica bez atrofije mišića, sa sačuvanom pokretljivošću susednih zglobova: |
|
|
a) bez skraćenja |
ispod 20% |
|
b) sa skraćenjem do 3 cm |
20% |
|
v) sa skraćenjem preko 3 cm |
30% |
97. |
Loše srasli prelomi potkolenica: |
|
|
a) sa skraćenjem do 3 cm |
30% |
|
b) sa skraćenjem preko 3 cm, a prema stepenu skraćenja |
30 do 40% |
98. |
Loše srasli prelomi potkolenice, sa deformacijom, sa devijacijom stopala, velikim dubokim ožiljcima, atrofijom mišića, stalnim otokom, prema stepenu gubitaka funkcije hoda ili oštećenje susednih zglobova |
40 do 50% |
99. |
Ako su promene iz tač. 96. do 98. obostrane procenat se povećava za 20% ili 30%. |
|
|
Lažni zglob (pseudoartroza) |
|
100. |
Lažni zglob potkolenice prema težini slučaja: |
|
|
a) na jednoj nozi |
50 do 60% |
|
b) na obema nogama |
70 do 100% - II grupa |
|
Amputacija |
|
101. |
Amputacija u potkolenici: |
|
|
a) jedne noge |
70% |
|
b) obe noge |
100% - II grupa |
102. |
Amputacija obe potkolenice, sa kratkim ili zgrčenim patrljcima nepodesnim za proteze, ili sa ograničenim pokretima u kolenu |
100% - I grupa |
|
Đ. Čašica |
|
|
Lažni zglob |
|
103. |
Lažni zglob čašice ili patelektomija, prema stepenu oštećenja funkcije zgloba: |
|
|
a) jedne noge |
20 do 30% |
|
b) obe noge |
40 do 50% |
|
E. Koleno |
|
|
Ograničena pokretljivost (kontraktura) |
|
104. |
Kontraktura kolena desmogenog ili artrogenog porekla, sa mogućnošću ekstenzije, prema stepenu moguće ekstenzije: |
|
|
a) od 150º do 170º |
20 do 40% |
|
b) ispod 150º |
50 do 60% |
|
Za obostranu kontrakturu kolena procenat se povećava za 20% ili 30%. |
|
105. |
Artroplastika i veštački koleni zglob |
40 do 60% |
|
Za obostranu artroplastiku i veštački zglob procenat se povećava za 20 ili 30. |
|
|
Potpuna ukočenost (ankiloza) |
|
106. |
Ankiloza kolena u povoljnom položaju, opruženom ili skoro opruženom: |
|
|
a) jedne noge |
40% |
|
b) obe noge |
70% |
107. |
Ankiloza kolena u lošem položaju (u fleksiji od 150º do potpune fleksije) zavisno od ugla: |
|
|
a) jedne noge |
50 do 60% |
|
b) obe noge |
70 do 100% - II grupa |
|
Labav zglob |
|
108. |
Labav zglob kolena, prema stepenu oštećenja funkcije |
20 do 40% |
|
Ž. Butnjača |
|
|
Prelom (fraktura) |
|
109. |
Prelom butne kosti sa skraćenjem do 3 cm, bez atrofije mišića i kontrakture zglobova |
20% |
110. |
Prelom butne kosti, sa skraćenjem preko 3 do 6 cm |
20 do 40% |
|
Ako pored skraćenja postoji deformacija ili kontraktura u susednim zglobovima, procenat se povećava za 10% ili 20%. |
|
111. |
Prelom butne kosti sa skraćenjem preko 6 cm |
50 do 60% |
|
Ako pored skraćenja postoji deformacija ili kontraktura u susednim zglobovima procenat se povećava za 10% ili 20%. |
|
112. |
Loše srastao prelom vrata butne kosti, prema stepenu oštećenja funkcije |
40 do 60% |
|
Ako su oštećenja oba susedna zgloba, procenat se povećava za 20%. |
|
|
Lažni zglob (pseudoartroza) |
|
113. |
Lažni zglob butne kosti |
60 do 70% |
|
Ako su promene obostrane procenat se povećava za 20%. |
|
114. |
Lažni zglob vrata butne kosti |
60 do 80% |
|
Ako su promene obostrane procenat se povećava za 20% |
|
|
Amputacija i eksartikulacija |
|
115. |
Eksartikulacija u kolenu: |
|
|
a) jedne noge |
80% |
|
b) obe noge |
100% - I grupa |
116. |
Amputacija u nivou butine: |
|
|
a) jedne noge |
90% |
|
b) obe noge |
100% - I grupa |
|
Z. Kuk |
|
|
Kontraktura |
|
117. |
Ograničena pokretljivost u zglobu kuka |
20 do 40% |
|
Ako su promene obostrane, procenat se povećava za 20% ili 30%. |
|
118. |
Ograničena pokretljivost kuka, noga u fleksiji, prema stepenu fleksije ili noga u abdukciji, unutarnjoj ili spoljnoj rotaciji ili drugom nepovoljnom položaju |
40 do 60% |
|
Ako su promene obostrane, procenat se povećava za 20% ili 30%. |
|
119. |
Veštački zglob kuka |
40 do 60% |
|
Ukočenost (ankiloza) |
|
120. |
Ankiloza kuka: |
|
|
a) u povoljnom položaju |
50% |
|
b) u nepovoljnom položaju |
60 do 70% |
|
v) oba kuka u ma kom položaju |
100% - I grupa |
|
Eksartikulacija |
|
121. |
Eksartikulacija u kuku: |
|
|
a) jedne noge |
100% - II grupa |
|
b) obe noge |
100% - I grupa |
|
Kombinovana amputacija (ruka i noga) |
|
122. |
Amputacija jedne ruke i jedne noge ili potpuna neupotrebljivost jedne ruke i jedne noge |
100% - I grupa |
|
I. Živci |
|
123. |
Paraliza celog lumbosakralnog pleksusa |
90% |
124. |
Obostrana paraliza lumbosakralnog pleksusa |
100% - I grupa |
125. |
Paraliza ishijadičnog živca |
60% |
126. |
Pareza ishijadičnog živca |
20 do 50% |
127. |
Paraliza n. peroneusa |
40% |
128. |
Pareza n. peroneusa |
20 do 30% |
129. |
Paraliza n. tibialisa |
50% |
130. |
Pareza n. tibialisa |
30% |
131. |
Paraliza n. femoralisa |
50% |
132. |
Pareza n. femoralisa |
30% |
133. |
Ako su paralize, odnosno pareze iz tač. 125. do 132. ove liste obostrane, procenat se povećava za 20% do 30%. Za oštećenje perifernih živaca donjih ekstremiteta (tač. 125. do 132) ocena procenta vojnog invaliditeta se vrši na osnovu nalaza neurologa ili fizijatra i elektromiografskog nalaza koji će omogućiti ocenu stepena funkcionalnog oštećenja ili ispada. |
|
|
J. Krvni sudovi |
|
134. |
Aneurizme manjih arterija šaka ili stopala, jedne arterije podlaktice ili potkolenice i dr. ako ne izazivaju veće funkcionalne smetnje |
20% |
135. |
Aneurizme obe arterije šake ili stopala |
30 do 40% |
136. |
Aneurizme obe arterije podlaktice ili potkolenice |
30 do 50% |
137. |
Aneurizme art. femoralis ili art. popliteae |
40 do 60% |
138. |
Aneurizme art. axilaris ili art. brachialis |
50 do 70% |
139. |
Aneurizme art. carotis: |
|
|
a) eksterne |
50% |
|
b) interne |
70 do 80% |
140. |
Aneurizme važnih i teže pristupačnih arterija za hiruršku intervenciju, kao art ili aca, femoralis iznad račve, axilaris, subclaciae, ocenjuju se prema težini slučaja |
50 do 80% |
141. |
Proširenje vena na nozi, većeg stepena (varices) |
20 do 30% |
142. |
Proširenje vena na na nozi sa grizlicama i edemom |
30 do 50% |
143. |
Elefantijaza kao posledica limfnog zastoja noge |
30 do 50% |
144. |
Tromboflebitis sa elefantijazom kao posledicom ranjavanja ili kao komplikacija u postoperativnom toku: |
|
|
a) na jednoj nozi |
30 do 50% |
|
b) na obema nogama |
40 do 70% |
145. |
Ako su promene iz tač. 141. do 143. obostrane, procenat vojnog invaliditeta, zavisno od stepena oštećenja, povećava se za 10% ili 20% |
|
|
A. Lobanja i mozak |
|
146. |
Skalpirana koža na glavi, većih razmera |
20 do 40% |
147. |
Fraktura lobanje, bez koštanih defekata i bez nervnih poremećaja |
ispod 20% |
148. |
Fraktura lobanje, sa defektom kosti ili impresijom, bez nervnih poremećaja, zavisno od veličine i lokalizacije defekta, odnosno impresije |
20 do 30% |
149. |
Povreda lobanje, sa ili bez frakture, ali sa pojavama traumatske encefalopatije, prema težini: |
|
|
a) lake pseudoneurastenične pojave |
20 do 30% |
|
b) izražene pseudoneurastenične pojave |
40 do 60% |
|
v) teške pseudoneurastenične pojave |
70 do 90% |
|
Traumatska encefalopatija priznaje se samo ako postoje objektivni znaci i pozitivni laboratorijski nalazi. Subjektivni sindrom ne ceni se kao posttraumatska encefalopatija. Za ocenjivanje procenta vojnog invaliditeta po ovoj tački neophodno je uraditi: fundus, EEG, psihičko testiranje i kompjuterizovanu tomografiju mozga. |
|
150. |
Klinički utvrđena epilepsija nastala usled povrede ili bolesti: |
|
|
a) kad su napadi retki |
20 do 30% |
|
b) kad su napadi česti, 1 do 3 puta mesečno |
40 do 60% |
|
v) kad su napadi vrlo česti, 1 do 3 puta nedeljno |
60 do 80% |
|
g) kad su napadi veoma česti, jednom ili više puta dnevno |
80 do 100% - I grupa |
|
d) ako uz epileptične napade, bez obzira na njihovu učestalost, postoje trajne psihičke promene koje teško kompromituju socijalno ponašanje bilo zbog poremećaja u inteligenciji, bilo zbog karakternih poremećaja, procenat se povećava za 40% do 60%, a u najtežim slučajevima iznosi |
100% - I grupa |
|
Procenat vojnog invaliditeta po ovoj tački može se utvrđivati nakon obavezno provedene bolničke opservacije na neurološkom odeljenju sa utvrđenim svim elementima bitnim za ocenu procenta invaliditeta (uzrok, učestalost napada i stepen psihičkih promena). Ako su ovi uslovi ispunjeni ocena se može dati i u toku lečenja. |
|
|
B. Vilica |
|
151. |
Prelom gornje vilice, sa deformacijom prema stepenu |
20 do 50% |
152. |
Loše srastao prelom donje vilice, sa poremećenom artikulacijom preostalih zuba, prema težini |
20 do 30% |
153. |
Prelom donje vilice, sa ograničenjem otvaranja usta između: |
|
|
a) 30 i 20 mm |
20 do 30% |
|
b) 20 i 10 mm |
40 do 50% |
|
v) maksimalno otvaranje ispod 10 mm, pa do potpunog sastavljanja zuba gornje i donje vilice |
50 do 80% |
154. |
Pseudoartroza donje vilice, privremeno |
30 do 50% |
155. |
Pseudoartroza donje vilice, sa većim defektom koštanog masiva zajedno sa zubima, tako da otežava ili potpuno onemogućuje protezu ili žvakanje, prema težini |
60 do 80% |
|
V. Oči |
|
156. |
Gubitak jednog oka, potpun gubitak vida jednog oka ili veoma veliko smanjenje vida (oštrina vida manja od 0,05) |
50% |
|
Ako je vid na jednom oku izgubljen i na drugom smanjen, procenat od 50% povećava se za 10% za svakih 0,20 smanjenja vida. Za smanjenje vida na drugom oku za 0,40 od 50% na 70% itd. Na isti način ocenjuje se i umanjenje vida na oba oka (na primer VOD ravno 0,80 VOS ravno 0,60). Ukupan procenat iznosi 30% za smanjenje vida za 0,20 na desnom oku i smanjenje vida za 0,40 na levom oku. Smanjenje vida ocenjuje se pomoću korekcije. |
|
157. |
Slepilo, odnosno gubitak vida na oba oka |
100% - I grupa |
|
Pod potpunim gubitkom vida jednog oka podrazumeva se oštrina vida ispod 0,05. |
|
158. |
Bitemporalna hemianopsija, kvadrente binazalne i gornje horizontalne hemianopsije |
30% |
159. |
Veći trajni defekti u vidnom polju na oba oka pod kojima treba podrazumevati apsolutno parcentralne skotome čiji je najmanji promer veći od 30º |
30% |
160. |
Ptoza jednostrana ocenjuje se prema oštrini vida i vidnom polju |
20 do 30% |
161. |
Lagofalmus na oba oka ocenjuje se prema stepenu oštećenja vida |
30 do 60% |
162. |
Stalno suzenje kao posledica povrede suznog kanala: |
|
|
a) na jednom oku |
20% |
|
b) na oba oka |
30 do 40% |
|
G. Nos |
|
163. |
Gubitak nosa (potpun) |
60% |
164. |
Delimičan gubitak nosa, prema stepenu oštećenja funkcije i nagrđenosti |
20 do 50% |
|
D. Usta i zubi |
|
165. |
Ožiljak na ustima koji se ne može operacijom popraviti, a ometa govor, ishranu, ne zadržava pljuvačku itd. prema težini |
30 do 60% |
|
Ako se može operacijom popraviti procenat se određuje privremeno. |
|
166. |
Povrede nepca i jezika koje otežavaju gutanje i govor: |
|
|
a) u manjoj meri |
30 do 40% |
|
b) u znatnoj meri |
50 do 80% |
167. |
Potpun gubitak ili potpuna paraliza jezika |
90% |
168. |
Delimična paraliza jezika i nepca, sa otežanim govorom i gutanjem |
40 do 60% |
169. |
Gubitak skoro svih zuba: |
|
|
a) sa mogućom protezom |
30% |
|
b) proteza nije moguća |
50% |
170. |
Stalna pljuvačna fistula neoperabilna |
20% |
171. |
Kserostomija (atrofija obe pljuvačne žlezde) |
20 do 40% |
|
Đ. Uši i sluh |
|
172. |
Potpun gubitak sluha na oba uha |
70% |
173. |
Obostrano teško oštećenje sluha preko 90% po Fowleru |
60% |
174. |
Obostrana teška nagluvost: |
|
|
a) ukupni gubitak sluha preko 70% a do 90% po Fowleru |
40% |
|
b) ukupni gubitak sluha 60% do 70% po Fowleru |
30% |
|
Ocenjivanje vojnog invaliditeta vrši se na osnovu otološkog i audiometrijskog nalaza. |
|
175. |
Gubitak ušne školjke: |
|
|
a) jednog uva |
30% |
|
b) oba uva |
50% |
|
E. Nagrđenost (unakaženje) |
|
176. |
Nagrđenost se ocenjuje prema težini nagrđenosti glave i vrata, izuzev u slučaju iz tačke 164. Liste, uzimajući u obzir pol i godine života invalida, i to: |
|
|
a) nagrđenost |
20 do 30% |
|
b) unakaženje, kao teži oblik nagrđenosti |
40 do 60% |
|
Kod vojnih invalida-žena vrši se ocenjivanje nagrđenosti (unakaženja) i drugih izloženih delova tela (ruke i noge), ukoliko nije izvršeno ocenjivanje po članu 5. ovog pravilnika. |
|
|
Ž. Moždani živci |
|
177. |
Oštećenje (anosmija) n. olfaktoriusa, obostrano |
20% |
178. |
Paraliza abducensa ili troholearisa |
30% |
179. |
Paraliza okulomotoriusa |
40% |
180. |
Pareza okulomotoriusa |
20 do 30% |
181. |
Paraliza sva tri živca pokretača oka: |
|
|
a) na jednom oku |
50% |
|
b) na oba oka |
60 do 80% |
182. |
Pareza sva tri živca pokretača oka |
30 do 40% |
183. |
Potpuna paraliza, sa obostranom kompletnom ptozom kapaka |
100% - II grupa |
184. |
Potpuna atrofija vidnog živca: |
|
|
a) jednog oka |
50% |
|
b) oba oka |
100% - I grupa |
185. |
Nepotpune atrofije vidnog živca ocenjuju se prema stepenu oštećenja vida. |
|
|
Paraliza nerva lica: |
|
|
a) s jedne strane |
50% |
|
b) obostrana |
70% |
186. |
Pareza nerva lica |
30% |
187. |
Pareza nerva lica kad se oko zatvara: |
|
|
a) jednog oka |
ispod 20% |
|
b) oba oka |
20% |
188. |
Izolovano nekompenzovano oštećenje vestibularnog aparata: |
|
|
a) jednog uva |
20 do 60% |
|
b) oba uva |
30 do 80% |
|
Procenat vojnog invaliditeta određuje se privremeno za dve godine, posle čega se ponovo ocenjuje uz obaveznu elektrospazmografiju i nalaz neurologa. |
|
189. |
Oštećenje n. trigeminusa: |
|
|
a) n.oftalmikusa- senzitivne grane, ako postoje komplikacije u vidu neuroparalitičkog keratitisa i sekundarnog oštećenja vida, prema stepenu oštećenja vida |
30 do 40% |
|
b) pri potpunom gubitku vida |
50% |
|
v) oštećenje motornog dela trigeminusa, sa trofijom muskulature za žvakanje |
30 do 40% |
190. |
Klinički utvrđena neuralgija n. trigemini: |
|
|
a) u težim slučajevima |
30 do 40% |
|
b) u težim slučajevima sa svakodnevnim napadima |
50 do 70% |
|
v) u najtežim slučajevima posle neuspelih pokušaja lečenja hirurškim putem |
60 do 100% - I grupa |
191. |
Oduzetost bulbarnih živaca |
30 do 80% |
192. |
Najteži slučajevi bulbarne paralize |
do 100% - I grupa |
193. |
Hemipareza: |
|
|
a) lakšeg stepena |
30 do 50% |
|
b) teškog stepena |
60 do 70% |
194. |
Hemiplegija |
80 do 100% - I grupa |
|
Dodatak za negu i pomoć određuje se samo za sveže hemiplegije privremeno za jednu godinu, a trajno ako je u pitanju kontraktura noge u fleksiji te je hod i pored pomagala nemoguć. |
|
195. |
Talamični sindromi: |
|
|
a) lakšeg stepena |
30 do 50% |
|
b) srednjeg stepena |
60 do 80% |
|
v) teškog stepena |
90 do 100% - II grupa |
|
Ocenjivanje vojnog invaliditeta vrši se uz obaveznu hospitalizaciju u neuropsihijatrijskoj zdravstvenoj ustanovi. |
|
196. |
Organski traumatski psihosindrom, prema težini psihičkih poremećaja: |
|
|
a) izraženi poremećaji |
50 do 60% |
|
b) teški poremećaji |
70 do 100% - I grupa |
|
Ocenjivanje vojnog invaliditeta vrši se na osnovu dokaza o neposrednoj vezi između povrede mozga i psihičkih poremećaja. Procenat vojnog invaliditeta određuje se na osnovu detaljnog ispitivanja psihičke funkcije (stanje intelektualnih funkcija, pamćenje, pažnja, afektivne promene, itd.) |
|
197. |
Afazije, bez drugih poremećaja: |
|
|
a) motorne |
20 do 40% |
|
b) mešovite ili senzorne |
30 do 60% |
198. |
Teška afazija sa izraženim psihičkim poremećajima |
60 do 100% - II grupa |
199. |
Multipla skleroza: |
|
|
a) srednje teški slučajevi |
70% |
|
b) teški slučajevi |
80 do 90% |
|
v) najteži slučajevi |
100% |
|
|
II ili I grupa |
200. |
Parkinsonizam, ako se njegov početak može pouzdano dovesti u vezi sa encefalitisom, egzogenom intoksikacijom ili težom povredom mozga: |
|
|
a) lakšeg stepena |
20 do 30% |
|
b) srednjeg stepena |
40 do 60% |
|
v) težeg stepena |
70 do 100% - II grupa |
|
g) najtežeg stepena |
100% - I grupa |
GLAVA IV - KIČMA I KIČMENA MOŽDINA
201. |
Hernija intervertebralnog diska, ako se ispoljila neposredno posle verifikovane traume i sprovedenog stacionarnog lečenja i ako postoje trajna oštećenja korenova lumbosakralnog ili cervikobrahijalnog pleksusa: |
|
|
a) lakšeg oblika, sa lakšim oštećenjem motoliteta i senzibiliteta |
20 do 30% |
|
b) teškog oblika |
40 do 50% |
|
v) teškog oblika, sa izraženim oštećenjem motoliteta, atrofijama i trofičnim pojavama iz određene radikularne zone ili segmenta kičmene moždine |
60 do 100% - II grupa |
202. |
Spondilartroza i spondilartrit, ako postoje promene utvrđene rendgenskim pregledom: |
|
|
a) bez poremećaja funkcije kičmenog stuba |
ispod 20% |
|
b) sa oštećenjem funkcije kičmenog stuba i neurološkim ispadima |
20 do 50% |
|
v) sa teškim oštećenjem funkcije kičmenog stuba |
60 do 100% - II grupa |
203. |
Sveže frakture kičmenih pršljenova, bez nervnih poremećaja, prve dve godine privremeno: |
40 do 60% |
204. |
Konsolidovane frakture kičmenih pršljenova, bez nervnih poremećaja, posle dve godine trajno |
|
|
a) sa manjim deformacijama |
20 do 30% |
|
b) sa većim deformacijama |
40 do 50% |
205. |
Konsolidovane frakture kičme, sa paraparetičnim pojavama, za prve dve godine privremeno, a posle trajno: |
|
|
a) lakšeg stepena |
40 do 70% |
|
b) srednjeg stepena |
60 do 70% |
|
v) težeg stepena (hod moguć pomoću pomagala) |
80 do 100% - II grupa |
206. |
Konsolidovane frakture kičme sa flakcidnom paraplegijom ili spastičnom paraplegijom u fleksiji - trajna nepokretnost i vezanost za postelju |
100% - I grupa |
207. |
Konsolidovane frakture cervikalnog dela kičme, sa lezijom cervikalne medule i paretičnim pojavama na gornjim i donjim ekstremitetima: |
|
|
a) lakši oblici |
40 do 50% |
|
b) izraženi oblici |
60 do 70% |
|
v) teži oblici |
80 do 100% - II grupa |
|
g) najteži oblici - invalid nepokretan i ne može da se služi rukama |
100% - I grupa |
208. |
Cerebralni ataksički sindrom posle traume (za prve dve godine privremeno, a posle trajno): |
|
|
a) laki oblici |
20 do 30% |
|
b) umereno izraženi oblici |
40 do 60% |
|
v) teži oblici |
70 do 90% |
|
g) najteži oblici - nemogućnost kretanja usled atakcija |
100% - I grupa |
209. |
Klinički utvrđen polineuritički sindrom do stabilizacije se ocenjuje privremeno a posle trajno: |
|
|
a) laki oblici, sa diskretnim oštećenjem motoliteta |
20 do 40% |
|
b) srednje teški oblici, umerena oštećenja motoliteta |
50 do 60% |
|
v) teški oblici, sa izraženim oštećenjem motoliteta, senzibiliteta i trofike, hod moguć pomoću pomagala |
70 do 100% - II grupa |
|
g) najteži oblici, teška oštećenja motoliteta sa atrofijama, teškim trofičnim smetnjama i potpunom uzetošću ekstremiteta - invalid nepokretan |
100% - I grupa |
|
Ocena procenta vojnog invaliditeta za stanje iz tač. 205. do 209. se vrši na osnovu elektromiografskog nalaza i mišljenja neurologa i fizijatra, a po potrebi i bolničke obrade na neurološkom odeljenju. |
|
210. |
Suženost grla, sa otežanim disanjem posle povrede, prema stepenu |
20 do 40% |
211. |
Suženost grla usled povrede grkljana ili dušnika, sa otežanim disanjem u velikoj meri (disponoja i bez napora), prema težini |
50 do 80% |
212. |
Potrebno stalno nošenje kanile |
80% |
213. |
Oduzetost grla: |
|
|
a) jednostrana |
20 do 40% |
|
b) obostrana |
50 do 70% |
214. |
Tuberkuloza grla ocenjuje se kao otvorena tuberkuloza pluća |
50 do 100% - II grupa |
215. |
Oduzetost ždrela, prema težini |
20 do 50% |
216. |
Suženje jednjaka: |
|
|
a) bez potrebe bužiranja |
20 do 40% |
|
b) uz upotrebu stalnog bužiranja (kalibar suženja, učestalost bužiranja, poremećaj ishrane, opšte stanje) |
50 do 70% |
217. |
Jednjak sasvim zatvoren, ishrana kroz gastričnu fistulu (gastrostomija), prema težini, opštem stanju, uhranjenosti i inkontinenciji fistule |
80 do 100% - II grupa |
GLAVA VII - GRUDNI KOŠ (THORAX)
218. |
Prelom grudne kosti |
ispod 20% |
219. |
Prelom rebara konsolidovani, bez znatnije deformacije grudnog koša |
ispod 20% |
220. |
Prelom rebara loše konsolidovan, sa većim deformacijama grudnog koša: |
|
|
a) bez reperkusija izraženih na srcu i plućima |
20 do 40% |
|
b) ako istovremeno postoji respiratorna ili srčana insuficijencija, prema težini insuficijencije |
50 do 100% - II grupa |
221. |
Pleuropulmonalna fistula kao posledica pyothoraxa |
30 do 50% |
222. |
Pleuropulmonalna skleroza kao posledica ranjavanja, deformacije grudnog koša, iskrivljenosti kičme sa umerenom insuficijencijom, ali bez srčane insuficijencije |
20 do 40% |
223. |
Obimna pleuropulmonalna skleroza, plućna bronhiektazija i druge hronične plućne suparacije, znatnije deformacije grudnog koša (fibrothorax), teža iskrivljenost kičmenog stuba, sa razvijenom respiratornom insuficijencijom (disponeja, cijanoza), srčanom insuficijencijom (cor pulmonale chronicum) ili amiloidozom, prema težini |
50 do 100% - II grupa |
|
Za ocenjivanje procenta vojnog invaliditeta po ovoj tački neophodno je izvršiti testove ergospirometrije i analizu gasova u krvi |
|
224. |
Unakaženost dojki većeg stepena |
20 do 30% |
225. |
Gubitak jedne dojke |
30% |
226. |
Gubitak obe dojke |
50% |
227. |
Dobro konsolidovani prelom karličnih kostiju, bez oštećenja funkcije |
ispod 20% |
228. |
Konsolidovani prelom karličnih kostiju, kao i dislokacija simfize, sa lakšim i srednje teškim tegobama pri hodu, bez komplikacija na ostalim organima karlične duplje |
20 do 40% |
229. |
Konsolidovani prelom karličnih kostiju, sa istovremenom povredom susednih organa - procenat se određuje za najviše oštećeni organ i povećava se od 10% do 30% prema težini svih povreda |
|
230. |
Klinički utvrđeni neurotski poremećaji: |
|
|
a) lakši |
ispod 20% |
|
b) teški (anksiozno depresivne, fobično opsesivne i fiksirne konverzivne neuroze) |
20 do 60% |
|
Procenat vojnog invaliditeta se određuje privremeno do pet godina, a posle trajno. |
|
231. |
Klinički utvrđene psihoze: |
|
|
a) endogene (šizofrenija, manično depresivna psihoza) |
60 do 80% |
|
b) egzogene (psihogena psihoza, reaktivna depresija, reaktivna konfuzna delirantna stanja kao pokušaji samoubistva) |
60 do 80% |
|
Procenat vojnog invaliditeta se određuje privremeno do pet godina, a posle trajno. |
|
232. |
Neuroze i psihoze koje su se prvi put ispoljile pod okolnostima iz člana 10. i člana 14. stav 2. Zakona, a za koje je utvrđeno da se ne mogu više otkloniti ili ublažiti psihoterapijskim i drugim postupcima, niti posle drugog stručnog lečenja, uzimaju se u obzir kao osnov za utvrđivanje procenta vojnog invaliditeta kao bolesti na čije su nastajanje napori pod tim okolnostima znatno uticali. Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta, pored težine bolesti uzimaju se u obzir trajanje i vrsta tegoba kojima je invalid bio izložen. |
|
|
Za neuroze i psihoze čije se prve pojave nisu ispoljile u okolnostima navedenim u ovoj tački ili najdocnije u roku od šest meseci od dana prestanka tih okolnosti (član 10. Zakona) odnosno u roku od 30 dana po otpuštanju iz Vojske Jugoslavije (član 14. stav 2. Zakona) ne utvrđuje se vojni invaliditet. |
|
233. |
Za psihopatiju se utvrđuje vojni invaliditet, samo u slučaju neurotske i psihotične dekompenzacije (tač. 230. i 231) |
|
|
A. Tuberkuloza pluća |
|
234. |
Potpuno izlečena ili kalcificirana žarišta u hilusu ili plućima, manjeg obima, manje priraslice pleure |
ispod 20% |
235. |
Inaktivna (ožiljna) plućna tuberkuloza srednjeg i većeg obima: |
|
|
a) bez respiratorne i kardiovaskularne insuficijencije |
20 do 30% |
|
b) sa obliterisanim pleuralnim sinusima prema stepenu oštećenja respiratorne funkcije |
30 do 50% |
236. |
Aktivna jednostrana plućna tuberkuloza, ili plućne maramice sa izlivom, pulmonalne ili pleuralne fistule sa empiemom |
60 do 80% |
237. |
Obostrana ili ekstenzivna jednostrana aktivna (otvorena ili zatvorena) tuberkuloza pluća, progresivna ali još uvek pristupačna lečenju i razne pulmonalne i pleuralne fistule sa empiemom i opštom telesnom slabošću većeg stepena |
80 do 100% - II grupa |
238. |
Progresivna raširena aktivna obostrana plućna tuberkuloza sa razvijenom kaheksijom i drugim teškim komplikacijama (respiratorna kardiovaskularna i slična insuficijencija, amiloidoza, itd.) |
100% - I grupa |
239. |
Stanje posle operativnih intervencija na grudnom košu zbog tuberkuloze pluća ceni se zavisno od vremena proteklog od operativnog zahvata, vrste i veličine istog kao i od funkcionalnog oštećenja preostalih delova: |
|
|
a) ekscizija tuberkuloma i kazeoznih ognjišta, resekcija 1-2 segmenta, gornja torakoplastika do 4 rebra |
40 do 60% |
|
b) lobektomija, torakoplastika 5 do 7 rebara, davernostomija |
50 do 70% |
|
v) pulmektomija, torakoplastika 8 ili više rebara |
60 do 80% |
|
U prvoj godini posle operacije procenat se povećava za 20, zavisno od kardiorespiratorne funkcije, uz obaveznu kontrolu na komisiji najkasnije šest meseci po operativnom zahvatu. |
|
|
B. Tuberkuloza kostiju i zglobova |
|
240. |
Kod aktivne tuberkuloze kostiju i zglobova za vreme evolucije, i to kod lokalizacije na kičmi, sakroilijačnom zglobu, kuku i kolenu: |
|
|
a) ako invalid nije potpuno imobilan |
60 do 100% - II grupa |
|
b) ako je imobilan |
100% - I grupa |
241. |
Kod tuberkuloze ostalih kostiju i zglobova koji nisu navedeni u tački 239. procenat vojnog invaliditeta utvrđuje se prema važnosti organa i aktivnosti procesa. |
|
242. |
Po izlečenom procesu tuberkuloze kostiju i zglobova posledice takvog oboljenja ocenjuju se kao kod traume odgovarajućih organa, s tim što se procenat vojnog invaliditeta povećava za 10% do 30%, a zavisno od prirode oboljenja, kvaliteta izlečenja i potreba preventivne imobilizacije |
|
|
V. Tuberkuloza ostalih organa |
|
243. |
Kod tuberkuloze ostalih organa procenat vojnog invaliditeta utvrđuje se kao kod drugih oboljenja odnosnog organa, uzimajući u obzir tuberkuloznu prirodu procesa i opšte zdravstveno stanje. |
|
|
G. Zajedničke odredbe o tuberkulozi |
|
|
Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta kod tuberkuloze, ne primenjuje se, po pravilu, princip pogoršavanja predviđen u članu 37. Zakona, nego se smatra da je bolest nastala pod okolnostima iz čl. 5, 9. i 14. Zakona. Ako se utvrdi da je tuberkulozno oboljenje organa postojalo i pre početka tih okolnosti, da nije bilo potpuno izlečeno ili da je povlačilo invaliditet za više od 20% prema ovoj Listi utvrđuje se procenat vojnog invaliditeta samo za nastalo pogoršanje. Smatra se da je oboljenje postojalo pre, a u okolnostima iz čl. 5, 9. i 14. Zakona je samo pogoršano, ako je aktivan proces utvrđen pre isteka šest nedelja od dana nastupanja okolnosti iz odredaba tih članova, odnosno ako je utvrđeno stanje medicinski očevidno starijeg datuma (stanje poslehirurško-resekcionih ili kolapsnih metoda, stari fibrozni procesi, ožiljci od fistula i ankiloze kod koštane tuberkuloze itd.). |
|
|
Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta kod tuberkuloze nastale u vezi sa ranom, povredom ili ozledom, smatra se da uzročna veza između njih i tuberkuloze postoji ako se utvrdi da postoji tuberkulozno oboljenje na povređenom organu, odnosno povređenom delu tela, kao i da su prvi znaci bolesti nastali po isteku šest nedelja, a najdocnije po isteku šest meseci od dana ranjavanja, povrede ili ozlede. |
|
|
Procenat za tuberkulozu pluća privremeno se utvrđuje do pet godina uz kontrolu svakih šest meseci, a posle pet godina utvrđuje se trajni procenat, a za tuberkulozu kostiju privremeni procenat utvrđuje se do pet godina. |
|
|
A. Kompenzovana srčana oboljenja bez razvijenih znakova zastoja u plućima ili u velikom krvotoku |
|
244. |
Predložena reumatska groznica sa i bez znakova karditisa ocenjuje se privremeno na godinu dana |
60% |
|
Posle toga ako nema znakova opterećenja na srcu |
20% |
245. |
Organska oboljenja srčanih zalisaka zavisno od težine anatomskog oštećenja zalisaka i srčanog mišića i prema stepenu uvećanja srca: |
|
|
a) bez znatnijeg uvećanja srca i bez pojave srčane dekompenzacije |
30% |
|
b) prema stepenu povećanja srca i težine anatomskog oštećenja srčanih zalisaka bez znakova sub odnosno dekompenzacije srca |
30 do 50% |
246. |
Oštećenje srčanog mišića i perikarda (koronarna i ostala) ili teški poremećaji ritma - prema težini |
40 do 70% |
|
Veličina i težina oštećenja srčanih zalisaka, srčanog mišića i perikarda i stupanj povećanja srca dokazuju se i utvrđuju, osim kliničkog pregleda, obavezno rendgenološki i elektrokardiografski, a po potrebi i polimehanokardiografski, hokardiografski, egometrijski, radioizotopima, kategorizacijom srca i drugo. |
|
|
B. Dekompenzovana srčana oboljenja sa znacima zastoja u plućima ili u velikom krvotoku |
|
247. |
Početna srčana insuficijencija, sa umereno razvijenim plućnim zastojem ili umerenim uvećanjem jetre, ali takva koja se dobro popravlja lečenjem |
60 do 80% |
248. |
Potpuno razvijena srčana insuficijencija: |
|
|
a) koja se nedovoljno popravlja lečenjem i koja isključuje svaki fizički napor |
80 do 100% - II grupa |
|
b) u najtežim slučajevima |
100% - I grupa |
249. |
Ako se radi o posttraumatskoj penetrirajućoj (ubod, metak i sl.) ili nepenetrirajućoj povredi (udar u predelu srca, srčani udar, gnječenje i sl.), srca sa povredom i oštećenjem srčanih zalisaka perikarda ili srčanog mišića, kao i nakon izvršene operacije na srcu, procenti u tač. 245. i 246. mogu se povećati za 10% do 30%, a najviše do 100% - II grupa. |
|
|
V. Hirurški zahvati na srcu |
|
250. |
Operativna zamena valvula: |
|
|
a) zamena jedne ili dve valvule u sinusnom ritmu bez dekompenzacije srca |
30 do 60% |
|
b) zamena jedne ili dve valvule sa apsolutnom aritmijom komore uz povremenu dekompenzaciju |
80% |
|
v) zamena sve tri valvule |
100% - II grupa |
|
g) sa stalnom srčanom dekompenzacijom |
100% - I grupa |
|
G. Opšte odredbe za srčana oboljenja |
|
|
Involutivne i staračke promene kardiovaskularnog aparata ne uzimaju se u obzir pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta. Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta za organska oboljenja srčanih zalisaka i miokarda koja su nastala pod okolnostima iz čl. 5, 9. i 14. Zakona, ili najdalje u roku od tri meseca po završetku rata, uzima se u obzir celokupno oštećenje srca. |
|
251. |
Fistule na želucu usled povrede, prema veličini fistule i reperkusija na opšte stanje privremeno |
50 do 100% - II grupa |
252. |
Smetnje u crevnoj pasaži kao posledica povrede ili ulkusne bolesti, bez stenotičnih pojava |
20 do 40% |
253. |
Smetnje praćene stenotičnim promenama na pilorusu ili bilo kom delu digestivnog trakta, prema težini |
30 do 60% |
254. |
Za akutne ulkusne bolesti, verificirane rendgenološki i gastroskopski određuje se privremeno na jednu godinu |
60% |
255. |
Postoperativne smetnje, kao i stanje posle resekcije želuca (po bilo kojoj metodi) |
30 do 60% |
256. |
Teške pothranjenosti i postooperativno melapsorpcioni sindrom |
60 do 80% |
257. |
Stalni anus praeternaturalis, prema kontinenciji |
80 do 100% - II grupa |
258. |
Sterkoralne fistule uzane, defekcija normalna, opšte zdravstveno stanje dobro, privremeno |
20 do 40% |
259. |
Fistule široke, visoko na tankom crevu, sa teškim pojavama denutricije, privremeno |
70 do 100% - II grupa |
260. |
Sterkoralne fistule široke, niske, bez znatnijeg uticaja na opšte zdravstveno stanje, privremeno |
40 do 70% |
261. |
Fistule analne, prema težini |
20 do 40% |
262. |
Inkontinencija ili suženje analnog sfinktera, prema težini slučaja |
40 do 100% - II grupa |
263. |
Kila nastala na mestu povrede, privremeno |
20 do 40% |
|
Netraumatične kile ne uzimaju se u obzir pri ocenjivanju vojnog invaliditeta. |
|
264. |
Eventracije posle povrede, prema težini privremeno, ako se mogu operacijom otkloniti |
30 do 60% |
265. |
Povreda jetre - prema posledicama |
30 do 80% |
266. |
Hronični hepatitis - prema znacima oštećenja funkcije jetre |
30 do 60% |
267. |
Za akutni hepatitis određuje se privremeno za dve godine |
60%, |
|
a posle toga, ukoliko nema oštećenja jetre |
ispod 20% |
268. |
Ciroza jetre, kao posledica prebolelog infektivnog hepatita, u kompenzovanom stanju |
60% |
269. |
Ciroza jetre, sa znacima dekompenzacije |
70 do 100% - II grupa |
270. |
Žučne fistule nastale posle povrede žučnih puteva (privremeno ako su operabilne), prema težini |
20 do 80% |
271. |
Nedostatak slezine posle traume (privremeno za dve godine) |
30% |
|
Posle dve godine, ako nema znakova oštećenja hematopojeza |
ispod 20% |
GLAVA XIII - UROPOETIČNI ORGANI
272. |
Stanje prebolelog akutnog difuznog glomerulonefritisa ocenjuje se privremeno za jednu godinu |
60% |
273. |
Jednostrani hronični pielonefritis, prema težini |
20 do 40% |
274. |
Obostrani hronični pielonefritis |
40 do 70% |
|
Kod znatnih oštećenja funkcije bubrega ocenjivanje se vrši kao kod nefrita. |
|
275. |
Lakši oblici hroničnog nefrita (umerena albuminurija sa manjim promenama u sedimentu bez drugih renalnih ili opštih poremećaja) |
20 do 30% |
276. |
Srednje teški oblici nefrita ili nefroza: |
|
|
a) sa obilnom ambuminurijom, sa teškim promenama u sedimentu, umerenim edemima, umerenom hipertenzijom, hipostenurijom bez azotne retencije, manjim promenama na očnom dnu |
40 do 60% |
|
b) sa lako povećanom azotnom retencijom, hipertenzijom i izraženim promenama na očnom dnu |
60 do 80% |
277. |
Teški oblici nefrita (izostenurije) azotna retencija, masivni i rezistentni edemi, teška hipertenzija sa uvećanjem srca, edem papile optičkog živca |
80 do 100% - II grupa |
278. |
Najteži oblici zatajivanja funkcije bubrega koji zahtevaju trajnu hemodijalizu ili po izvršenoj transplantaciji bubrega |
100% - I grupa |
279. |
Nefraktomija: |
|
|
a) ako je drugi bubreg zdrav |
50% |
|
b) ako postoji lakše oštećenje preostalog bubrega |
60% |
|
v) ako postoji srednje teško oštećenje |
70 do 80% |
|
g) ako postoji teško oštećenje bubrega |
90 do 100% - II grupa |
|
d) ako oboljenje zahteva trajnu hemodijalizu |
100% - I grupa |
280. |
Aktivna tuberkuloza bubrega: |
|
|
a) jednog bubrega, privremeno |
60 do 90% |
|
b) oba bubrega, privremeno |
80 do 100% - II grupa |
|
v) u najtežim slučajevima |
100% - I grupa |
281. |
Cistit hronični traumatični: |
|
|
a) prema težini slučaja |
20 do 50% |
|
b) u najtežim slučajevima, sa stalnom inkontinencijom, skvrčenom bešikom i polipozom |
60 do 80% |
282. |
Mokraćne fistule uretera, bešike ili uretre, kroz koje stalno curi mokraća, privremeno |
40 do 80% |
283. |
Suženje mokraćnog kanala, prolazno za bužije i daje se širiti |
20 do 40% |
284. |
Teško prolazna suženja (filiformna) sa čestim retencijama, prema težini slučaja |
50 do 80% |
|
Ako postoji komplikacija bešike ili bubrega, procenat se utvrđuje prema procentu iz tačke u kojoj se predviđa odgovarajuća komplikacija. |
|
|
A. Muški |
|
285. |
Ablatio penis totalis |
80% |
286. |
Ablatio penis totalis ako se komplikuje sa stenozom orificiuma |
100% - II grupa |
287. |
Epididimitis hronica bilateralis sa izospermiom |
20% |
|
Ablatio testis, obostrano: |
|
|
a) bez sekundarnih distrofičnih pojava |
50% |
|
b) sa sekundarnim distrofičnim pojavama |
70% |
289. |
Ablatio penis et testicularum (emasculation totalis) |
100% - II grupa |
290 |
Haematocoele, privremeno |
20% |
291. |
Posttraumatska atrofija testisa |
30% |
|
B. Ženski |
|
292. |
Gubitak jednog ovarija |
20% |
293. |
Gubitak oba ovarija |
80% |
294. |
Gubitak uterusa ili jednog ovarija i uterusa |
60% |
295. |
Gubitak oba ovarija sa uterusom |
80% |
296. |
Oštećenje vulve i vagine, prema težini |
20 do 50% |
GLAVA XV - RAZNE DRUGE OZLEDE I BOLESTI
297. |
Šećerna bolest (diabetes mellitus) ocenjuje se po pravilu prema stepenu intolerancije na ugljene hidrate, i to: |
|
|
a) lakši oblici (bez pothranjenosti, bez glukozurije, pri odgovarajućoj dijeti) |
20 do 30% |
|
b) srednje teški oblici (koji zahtevaju davanje insulina za obezbeđivanje ravnoteže ishrane) |
40 do 60% |
|
v) teški oblici, koji se teško regulišu i pored primanja visokih doza insulina (sa pothranjenošću i čestim pojavama acidoze i komplikacijama na drugim organima) |
70 do 100% - I grupa |
|
Pri ocenjivanju vojnog invaliditeta vodiće se računa i o postojećim komplikacijama (tuberkuloze pluća, kardiovaskularne, nervne i očne). |
|
298. |
Oštećenje funkcije pankreasa kao posledica povrede i ozlede ceni se prema stepenu oštećenja njegove funkcije: |
|
|
a) lakši oblici |
30% |
|
b) srednji oblici |
50% |
|
v) teški oblici |
50 do 80% |
299. |
Hronična malarija sa trajnim posledicama, prema težini |
20 do 40% |
300. |
Intoksikacija (trovanja) i ozlede od bojnih otrova, radijacijskih oštećenja ili pri nekom naročitom poslu u službi - ocenjivaće se analogno prema ozledama i posledicama na pojedinim organima |
30 do 100% - I grupa |
301. |
Hronični osteomielitis sa stalnim fistulama, čestim egzacerbacijama |
20 do 40% |
302. |
Amilodozno oštećenje unutrašnjih organa ili kaheksije |
50 do 100% - II grupa |
303. |
Hronični osteomielitis koji ne stvara funkcionalne smetnje, bez otoka i fistula |
ispod 20% |
|
Ako kod loše sraslog preloma, pseudoartroze, kontrakture ili ankiloze postoji i hronični osteomielitis, procenat se može povećati za 10%. |
|
304. |
Hipertireoza (privremena, dok traje oboljenje) |
30 do 60% |
305. |
Hipotireoza: |
|
|
a) delimična |
20 do 30% |
|
b) totalna |
40 do 70% |
306. |
Hipoadenkorticizam (m Addisoni) prema stepenu |
40 do 80% |
307. |
Iskrivljenost vrata kao posledica povrede ma koje vrste, prema stepenu |
20 do 40% |