PRAVILNIKO UNUTRAŠNJEM REDU I RADU ČUVARSKE SLUŽBE SPOMENIKA PRIRODE "BLEDERIJA"("Sl. glasnik RS", br. 38/2021) |
Ovim pravilnikom regulišu se unutrašnji red, organizacija, način rada i oprema čuvarske službe, kao i osnovna pravila organizacije protivpožarne zaštite Spomenika prirode "Blederija" (u daljem tekstu: Spomenik prirode), odnosno, bliže propisuju pravila iz člana 56. stav 4. Zakona o zaštiti prirode (u daljem tekstu: Zakon) po kojima se na području Spomenika prirode sprovode režimi zaštite utvrđeni članom 35. Zakona i članom 5. Uredbe o proglašenju Spomenika prirode "Blederija" (u daljem tekstu: Uredba).
Odredbe ovog pravilnika odnose se na korisnike zaštićenog područja u smislu člana 4. stav 1. tačka 37. Zakona (u daljem tekstu: Korisnik), odnosno, na lica koja imaju prebivalište ili boravište na području Spomenika prirode, vlasnike zemljišta i drugih nepokretnosti, pravna i fizička lica i preduzetnike koji korišćenjem nepokretnosti, prirodnih vrednosti i dobara i na drugi način obavljaju delatnost ili vrše poslove na području Spomenika prirode, kao i na posetioce Spomenika prirode.
Posetilac Spomenika prirode je lice koje iz naučnih, obrazovnih, rekreativnih, turističkih, sportskih i kulturnih potreba i razloga boravi na području Spomenika prirode kraće od 15 dana, kao i lice u tranzitu kroz područje Spomenika prirode (u daljem tekstu: Posetilac).
Upravljanje Spomenikom prirode Uredbom je povereno Turističkoj organizaciji opštine Kladovo (u daljem tekstu: Upravljač).
Korisnici i Posetioci dužni su da se pridržavaju odredbi ovog pravilnika, uputstava sa informativnih tabli i drugih oznaka, kao i uputstava ili naloga Čuvara zaštićenog područja (u daljem tekstu: Čuvar) i drugih ovlašćenih lica Upravljača.
U planiranju i preduzimanju radova i aktivnosti na području Spomenika prirode, Korisnici i Posetioci dužni su da poštuju Zakon, Uredbu i Plan upravljanja Spomenika prirode.
Za korišćenje Spomenika prirode i usluga Upravljača, Korisnik i Posetilac plaćaju nadoknadu Upravljaču, u skladu sa Prilogom 5 i članom 105. Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara ("Službeni glasnik RS", br. 95/18, 49/19 i 86/19 - usklađeni din. iznosi i 156/20 - usklađeni din. iznosi).
Visinu, način obračuna i način naplate naknade Upravljač propisuje posebnim aktom.
Unutrašnji red Spomenika prirode Upravljač obezbeđuje organizovanjem čuvarske službe, saradnjom sa lokalnim stanovništvom, javnim preduzećima i drugim privrednim subjektima, ustanovama i udruženjima građana, kao i saradnjom sa organima državne uprave i lokalne samouprave.
II KRETANJE I BORAVAK POSETILACA
Ulazak u područje Spomenika prirode je slobodan, uz poštovanje odredbi ovog pravilnika.
Ulazak u područje Spomenika prirode motornim vozilom može se zabraniti ili ograničiti, u skladu sa posebnim propisom, ukoliko se radi o transportu opasnih materija.
Ulazak u područje Spomenika prirode motornim vozilom, odnosno, prolazak bez zadržavanja je dozvoljen za potrebe medicinskih usluga bolnice "Zdravstveni centar Kladovo".
Upravljač može kratkotrajno zaustavljati motorna vozila na ulasku u područje Spomenika prirode, ukoliko na javnom putu zasnuje ulaznu stanicu u skladu sa članom 68. st. 3, 4. i 5. Zakona. Način zasnivanja i rada ulaznih stanica Upravljač će propisati posebnim aktom, u skladu sa Zakonom.
Boravak na području Spomenika prirode je slobodan i bez ograničenja osim na mestima, u vreme i na način utvrđenim ovim pravilnikom.
Mesta iz stava 1. ovog člana gde je ograničen boravak Posetilaca su: izvorište Blederije, dva akumulativna vodopada, vrelska pećina Sokolovica, lokalitete "Grad", krečnjačka klisurica i Hajdučka pećina.
Kada se radi o hitnoj intervenciji u slučaju požara, elementarne nepogode, udesa ili namenskom korišćenju službenih puteva, te aktivnosti se prijavljuju Upravljaču.
Na teritoriji Spomenika prirode nije dozvoljeno kretanje, obuka i korišćenje lovačkih pasa.
Kretanje, zaustavljanje i parkiranje motornih vozila, odnosno vozila na motorni pogon na putevima i pristup određenim mestima i objektima na području Spomenika prirode mogu se, na osnovu dogovora sa upravljačima tih puteva, regulisati odnosno zabraniti ili ograničiti za sve ili određene kategorije učesnika u saobraćaju.
Parkiranje vozila je dozvoljeno isključivo na vidno obeleženom prostoru.
O režimu saobraćaja iz stava 1. ovog člana javnost i učesnici u saobraćaju obaveštavaju se na pogodan način, a deonice puteva i mesta na području Spomenika prirode na kojima nije dozvoljeno kretanje, zaustavljanje ili parkiranje motornih vozila vidno se obeležavaju.
Zabranjena je upotreba vozila na putevima suprotno obaveštenju i oznakama iz stava 3. ovog člana.
Kampovanje i logorovanje van građevinskih parcela i okućnica stalnih domaćinstava, porodičnih objekata za odmor i turističko-ugostiteljskih objekata dopušteno je jedino na mestima posebno određenim Planom upravljanja ili Prostornim planom uređenim za te namene.
Izuzetno od odredbe iz stava 1. ovog člana, kampovanje ili logorovanje može se organizovati uz pratnju Čuvara ili odobrenje Upravljača na drugom mestu, u kratkom trajanju i za manji broj lica, a za potrebe naučno-istraživačkog rada i ekoturizma.
Loženje vatre na otvorenom ognjištu je zabranjeno na području Spomenika prirode, izvan mesta određenih za kampovanje i logorovanje, odnosno na posebno uređenim i obeleženim ložištima, uz prijavu čuvarske službe SP "Blederija".
Vlasnici i korisnici zemljišta i drugih nepokretnosti dužni su da dozvole pristup i prolaz Čuvarima i drugim ovlašćenim licima Upravljača u vršenju službenih radnji, kao i licima koja sa odobrenjem Upravljača obavljaju istraživačke i druge aktivnosti na području Spomenika prirode.
Zabranjeno je sprečavanje ili ometanje Čuvara i drugih ovlašćenih lica u vršenju radnji i aktivnosti iz stava 1. ovog člana.
III ZAŠTITA PRIRODNIH I KULTURNIH VREDNOSTI I ŽIVOTNE SREDINE
Korisnici i Posetioci dužni su da primenjuju mere zaštite prirodnih, kulturnih i drugih vrednosti i životne sredine u skladu sa Zakonom, Uredbom, ovim pravilnikom i propisima donetim na osnovu tih zakona.
Biljke i gljive koje žive u slobodnoj prirodi na području Spomenika prirode, a kojima je Pravilnikom o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva ("Službeni glasnik RS", br. 5/10, 47/11, 32/16 i 98/16), (u daljem tekstu: Pravilnik o divljim vrstama), utvrđen status strogo zaštićenih vrsta, nije dozvoljeno seći, kidati, lomiti i čupati, sakupljati njihovo seme i plodove, ili ih na drugi način oštećivati i uništavati.
Životinje koje žive, povremeno ili sezonski borave u slobodnoj prirodi na području Spomenika prirode, a kojima je Pravilnikom o divljim vrstama, utvrđen status strogo zaštićenih vrsta, nije dozvoljeno rasterivati, uznemiravati, hvatati, ubijati i ranjavati, nehotično i namerno trovati, sakupljati jaja i druge razvojne oblike, uništavati i oštećivati gnezda i ostala mesta i objekte na kojima se te životinje razmnožavaju, odgajaju mladunce, sklanjaju, borave i hrane.
Lice koje na području Spomenika prirode nađe zaštićenu divlju životinju utvrđenu pravilnikom o divljim vrstama, svoj nalaz bez odlaganja prijavljuje Čuvaru ili drugom ovlašćenom licu Upravljača.
Lice iz stava 3. ovog člana i Upravljač mogu se dogovoriti da Upravljač preuzme dalje obaveze u vezi nađenih primeraka divljih životinja shodno članu 93. Zakona, odnosno obavesti najbližu veterinarsku organizaciju i Ministarstvo, o čemu Upravljač sastavlja zapisnik i vodi evidenciju.
Zabranjeno je postupanje sa strogo zaštićenim vrstama divljih biljaka, životinja i gljiva suprotno odredbama st. 1, 2. i 3. ovog člana.
Divlje vrste biljaka, gljiva, lišajeva i životinja koje su utvrđene Uredbom o stavljanju pod kontrolu sakupljanja i prometa divlje flore i faune ("Službeni glasnik RS", br. 31/05, 45/05 - ispravka, 22/07, 38/08, 9/10 i 69/11) mogu se sakupljati na području Spomenika prirode na način i pod uslovima utvrđenim prethodno spomenutim propisom i Uredbom.
Lica koja vrše sakupljanje divlje flore i faune na području Spomenika prirode dužna su da Čuvaru ili drugom ovlašćenom licu Upravljača prijave dnevne količine i vrste sakupljene flore i faune.
U skladu sa Uredbom o stavljanju pod kontrolu sakupljanja i prometa divlje flore i faune iz stava 1. ovog člana, sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja odnosno stavljanja u promet na zemljištu ili šumi koja je u privatnom vlasništvu može se vršiti samo ako to odobri vlasnik tog zemljišta ili šume, uz prethodno obaveštenje Čuvara.
Zabranjeno je sakupljanje divlje flore i faune suprotno odredbama st. 1. i 2. ovog člana.
Vrste divlje flore i faune čije je korišćenje i zaštita regulisana propisima iz oblasti šumarstva, poljoprivrede, lovstva i ribolova mogu se na području Spomenika prirode koristiti na način i pod uslovima iz tih propisa.
Na području Spomenika prirode nije dopušteno unošenje, odnosno sadnja, zasejavanje i naseljavanje alohtonih divljih vrsta biljaka i životinja, odnosno vrsta stranih za izvorni živi svet istočne Srbije.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, alohtone vrste biljaka mogu se unositi na malim površinama i u ograničenoj brojnosti prilikom sprovođenja mera antierozione zaštite, zaštite životne sredine i pejzažnog uređenja, pod uslovima i na način utvrđenim članom 82. Zakona uz prethodno pribavljenu dozvolu Ministarstva.
Postupanje sa alohtonim i invazivnim vrstama biljaka i životinja suprotno je odredbama ovog člana i predstavlja prekršaj.
Upravljač će na pogodan način javno prikazati i učiniti dostupnim Korisnicima i Posetiocima spiskove vrsta divlje flore i faune iz čl. 14, 15, 16. i 17. ovog pravilnika sa informacijama od značaja za njihovo prepoznavanje, zaštitu i režim korišćenja.
Zabranjena je, shodno članu 25. Zakona i članu 5. Uredbe, eksploatacija naslaga bigra i druge radnje kojima se oštećuju i nepovoljno menjaju geološka struktura, reljef i paleontološki sadržaj bigrenih terasa, izgled i funkcija vodopada, slapova i džinovskih lonaca, osim radnji u okviru naučnih istraživanja koje ne izazivaju nepovoljne posledice po navedene vrednosti uz prethodno pribavljenu saglasnost Upravljača.
Zabranjeno je, shodno članu 25. Zakona, oštećivanje, uništavanje, iznošenje i prisvajanje primeraka biljaka i životinja, minerala, kristalnih tvorevina, fosilnih ostataka i artefakata iz pećina i kraških jama, ostavljanje otpadaka, upotreba materijala kojima se mogu zavaditi vode, ispisivanje grafita i loženje vatre u tim objektima.
Zabranjeno je, shodno članu 98. Zakona, uzimati iz prirode geološka i paleontološka dokumenta odnosno fosile, minerale i kristale, koji su proglašeni zaštićenim prirodnim dobrima ili se nalaze na objektu geonasleđa i zaštićenom nalazištu.
Nalazač geoloških i paleontoloških dokumenata iz stava 1. ovog člana koja bi mogla predstavljati zaštićenu prirodnu vrednost, dužan je da iste prijavi Ministarstvu u roku od osam dana od dana pronalaska i preduzme mere zaštite od uništenja, oštećivanja ili krađe.
Nalazač i Upravljač mogu se sporazumeti da Upravljač izvrši prijavu i preduzme mere iz stava 2. ovog člana umesto nalazača.
U cilju naučnog istraživanja, zaštite i uređenja speleoloških objekata može se dopustiti uzimanje i iznošenje predmeta iz stava 1. ovog člana, odnosno vršenje manjih promena na delovima pećinskog ulaza (i neispitanih kanala), u skladu sa čl. 97, 98. i 99. Zakona i pod uslovima i na način koji će se utvrditi aktom Vlade iz člana 25. stav 2. Zakona, kao i uz odobrenje Ministarstva.
Zabranjeno je obavljati radove i druge aktivnosti kojima se mogu izazvati nepovoljne promene životne sredine, odnosno zagaditi tle, voda i vazduh, stvarati prekomerna buka i indukovati zračenje štetno po ljude i živi svet, a shodno propisima koji regulišu oblast zaštite životne sredine.
Na području Spomenika prirode "Blederija" utvrđuje se režim zaštite II stepena.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena sprovodi se aktivna zaštita radi očuvanja i unapređenja prirodnih vrednosti, posebno kroz mere upravljanja populacijama divljih biljaka i životinja, održanje i poboljšanje uslova u prirodnim staništima i tradicionalno korišćenje prirodnih resursa.
Osim zabrane radova i aktivnosti koje su kao takve utvrđene članom 35. Zakona o zaštiti prirode, na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena, zabranjuje se i:
1) eksploatacija bigra i drugih mineralnih i nemineralnih sirovina i otvaranje pozajmišta zemlje i kamena;
2) izgradnja industrijskih, infrastrukturnih, privrednih i drugih objekata čiji rad i postojanje mogu izazvati nepovoljne promene kvaliteta zemljišta, voda, vazduha, živog sveta i narušavati ambijentalne vrednosti prirodnog dobra i njegove okoline;
3) izgradnja ribnjaka;
4) izgradnja hidrotehničkih i hidroenergetskih objekata i sistema, uključujući i regulaciju vodotok - zabranu kaptažnih ili regulacionih radova u dolini rečica Blederija i Sokolovica, osim u slučajevima odbrane od poplava;
5) kaptiranje izvora, osim za potrebe vodosnabdevanja obližnjih seoskih domaćinstava (naselja);
6) svaka promena postojeće morfologije terena, prevođenje voda i izmena hidrodinamičnih karakteristika i režima rečica Blederija i Sokolovica, kao i svi drugi radovi i intervencije koji mogu uticati na izmenu hidrološkog režima podzemnih i površinskih voda;
7) gradnja stambenih, ekonomskih, turističkih, ugostiteljskih i vikend objekata;
8) krčenje vegetacije i vršenje svih zemljanih, građevinskih, šumarskih i drugih radova na mestima i na način koji mogu izazvati proces jake vodene erozije;
9) primarna prerada i predkoncentracija sirovina;
10) deponovanje primarnih i sekundarnih jalovina, komunalnog i industrijskog i drugog otpada, otpadnih materijala svih vrsta i viškova zemlje sa otkopa, kao i neregulisano formiranje mrciništa i odlaganje stajskog đubriva na zaštićenom području;
11) rukovanje otrovnim hemijskim materijalima, naftnim derivatima i drugim opasnim materijama;
12) izgradnja septičkih jama propusnog tipa i svako ispuštanje otpadnih i osočnih voda u vodotok i zemljište;
13) uznemiravanje ptica i uzimanje jaja;
14) čista seča, odnosno uništavanje šumske vegetacije i uklanjanje autohtone vegetacije priobalja;
15) unošenje invazivnih i alohtonih vrsta flore i faune u prirodne ekosisteme;
16) sve aktivnosti koje mogu dovesti do oštećenja ili degradacije objekata geonasleđa;
17) uništavanje, uznemiravanje, sakupljanje i preduzimanje drugih aktivnosti kojima bi se mogle ugroziti biljne i životinjske vrste i njihova staništa, obuhvaćene nacionalnom i međunarodnom legislativom;
18) ostavljanje (ukucavanje) tabli i drugih obaveštenja na stablima.
Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:
1) uzimanje fosilnih materijala u naučno-istraživačke svrhe;
2) sanitarno-uzgojne mere, odnosno mere na poboljšanju zdravstvenog stanja sastojina;
3) izgradnju vodozahvata, bušotina ili izdvojenih objekata za potrebe vodosnabdevanja obližnjih seoskih domaćinstava (naselja), tako da se ne ugrožavaju temeljne vrednosti zaštićenog područja;
4) infrastrukturno opremanje, samo u funkciji prezentacije i zaštite područja.
U skladu sa članom 57. Zakona, za radove i aktivnosti odnosno projekte sa mogućim značajnim uticajem na životnu sredinu sprovodi se postupak procene uticaja na životnu sredinu ili se bez izrade studije procene uticaja na životnu sredinu postupa po aktu o uslovima i merama zaštite prirode koji izdaje Zavod za zaštitu prirode Srbije (u daljem tekstu: Zavod).
Nosilac projekta dužan je da planirane radove i aktivnosti iz stava 5. ovog člana pismeno prijavi Upravljaču, najkasnije 15 dana od dana planiranih aktivnosti.
IV OBAVLJANJE DELATNOSTI I KORIŠĆENJE PRIRODNIH RESURSA
Poljoprivredna delatnost, odnosno obrada zemljišta i gajenje ratarskih i voćarskih kultura, krmnog i industrijskog bilja, gajenje stoke, živine i pčela i primarna prerada poljoprivrednih proizvoda vrši se u skladu sa propisima koji regulišu oblast poljoprivrede, veterine, zaštite bilja i fito-sanitarne zaštite i ovim Pravilnikom.
Na području Spomenika prirode nije dozvoljeno obrađivati zemljište na terenu sa strmim nagibom na takav način koji može izazvati ispiranje i odnošenje tla ili smanjenje njegove plodnosti.
Na području Spomenika prirode nije dozvoljena čista seča, odnosno uništavanje šumske vegetacije i uklanjanje autohtone vegetacije priobalja.
Objekti za odlaganje stajskog i drugog organskog đubriva moraju zadovoljavati propise i standarde zaštite životne sredine i sanitarne zaštite izvorišta za snabdevanje vodom za piće.
Nije dozvoljeno spaljivanje organskih ostataka posle žetve useva (strnjike) odnosno korova.
Primena hemijskih i drugih sredstava u poljoprivredi dozvoljena je na način, odnosno sa vrstama i količinama tih sredstava i u vreme kako je regulisano Zakonom o sredstvima za zaštitu bilja i Zakonom o zdravlju bilja ("Službeni glasnik RS", br. 41/09, 17/09, 41/09-99 i 17/19-29).
Upravljač će odgovarajućim merama i aktivnostima podsticati poljoprivrednike na što manju upotrebu hemijskih sredstava na području Spomenika prirode i pomagati prelazak na organsku poljoprivrednu proizvodnju.
Gajenje, zaštita i korišćenje šuma vrši se u skladu sa Zakonom o šumama, propisima donetim na osnovu tog zakona, čl. 18. i 35. Zakona, Uredbom i ovim pravilnikom.
Gazdovanje šumama u državnoj svojini sprovodi se prema planovima razvoja šumskih područja, osnovama gazdovanja, godišnjim planovima gazdovanja šumama i izvođačkim projektima.
Gazdovanje šumama sopstvenika za koje se ne donose osnove gazdovanja vrši se na osnovu programa gazdovanja i godišnjih planova gazdovanja.
Na području Spomenika prirode, Upravljač je korisnik šuma u državnoj svojini kojima gazduje JP "Srbijašume".
Na području Spomenika prirode vrši se održivo gazdovanje šumama kao dobrom od opšteg interesa u skladu sa dobrom šumarskom praksom, kojom se osigurava poboljšanje šumskog ekosistema, njegovog zdravstvenog stanja, očuvanje raznovrsnosti i izvornosti drveća, žbunja i ostalih biljaka u šumskim sastojinama.
Krčenje šume dozvoljeno je na malim površinama radi zaštite i nadzora prirodnih vrednosti i za druge planske namene uređenja prostora u skladu sa zakonom.
Seča i drugi oblici uklanjanja ili oštećivanja reprezentativnih stabala drveća i primeraka zaštićenih, retkih i u drugom pogledu značajnih vrsta drveća i žbunja su zabranjeni.
Na području Spomenika prirode zabranjena je čista seča na većoj površini u okviru radova na rekonstrukciji degradiranih šuma, šikara i šibljaka.
Izuzetno od stava 3. ovog člana dozvoljena je seča i uklanjanje onih primeraka biljaka koji su prestareli, suvi i kao takvi predstavljaju opasnost i ugrožavaju bezbednost Posetilaca i službenih lica Upravljača.
Primerci biljaka koji su na prirodan način (usled prestarelosti, oboljenja fitopatološke prirode, oštećenja entomološke prirode ili oslabljenja vitalnosti) doživeli pad na terenu i zatečeni u oborenom stanju ostaju na mestu pada, osim u slučajevima da se to desilo u zoni okupljanja i aktivnosti turista kada je neophodno ukloniti ostatke takvih primeraka.
Korišćenje, zaštita i uređenje voda i zaštita od štetnog dejstva voda vrše se na osnovu Zakona o vodama ("Službeni glasnik RS", br. 30/10, 93/12, 101/16, 95/18 i 95/18 - dr. zakon), Uredbe i ovog pravilnika.
Spomenik prirode obuhvata delove vodnih tokova Suvaje, Sokolovice i Blederije.
Spomenik prirode ne pripada vodnom zemljištu ribolovnih voda.
Lokalna samouprava opštine Kladovo gazduje vodama na teritoriji Spomenika prirode, donosi planove i godišnje programe upravljanja vodama, vodi registre zaštićenih oblasti i katastre vodnih objekata na vodnim područjima iz stava 2. ovog člana, i dostavlja ih JP za upravljanje vodama "Srbijavode".
Na području Spomenika prirode zabranjene su radnje navedene u članu 5. stav 3. tač. 3) 4) 5) i 6) Uredbe, kao i u članu 21. ovog pravilnika.
Planovi upravljanja vodama usklađuju se sa Uredbom i Planom upravljanja Spomenika prirode.
Upravljač, jedinica lokalne samouprave i JP "Srbijavode" sarađuju u stvarima od zajedničkog interesa za upravljanje Spomenikom prirode i vodnim područjima, posebno na usklađivanju dokumenata iz stava 1. ovog člana.
Jedinica lokalne samouprave stavlja na uvid podatke iz registra zaštićenih oblasti i katastra vodnih objekata i druge podatke od interesa za zaštitu i korišćenje voda na području Spomenika prirode koje vodi na osnovu zakonskih ovlašćenja.
Aktivnosti lova na području Spomenika prirode obavljaju se u skladu sa Zakonom o divljači i lovstvu ("Službeni glasnik RS", br. 18/10 i 95/18 - dr. zakon), propisima donetim na osnovu tog zakona, Zakonom i ovim pravilnikom.
Gazdovanje lovištima na području Spomenika prirode vrši se na osnovu programa razvoja lovnog područja, lovne osnove za gazdovanje lovištem i godišnjeg programa gazdovanja lovištem.
Na području Spomenika prirode, Upravljač je korisnik lovištima "Živice i Srbijašume".
Na utvrđenim i obeleženim staništima i mestima prihrane ptica i drugih životinja zabranjen je odstrel divljači.
Upravljač naplaćuje naknadu lovačkom udruženju za obavljanje aktivnosti lova na području Spomenika prirode u skladu sa planskim dokumentom koji reguliše oblast lova.
Aktivnosti ribolova na području spomenika prirode su zabranjene. Zaštita i korišćenje faune riba na području Spomenika prirode vrši se u skladu sa Zakonom o zaštiti i održivom korišćenju ribljeg fonda ("Službeni glasnik RS", br. 128/14 i 95/18 - dr. zakon), pozitivnim propisima donetim na osnovu tog zakona, Uredbom i ovim pravilnikom.
Područje Spomenika prirode ne pripada ribolovnim vodama.
VI SPORT, REKREACIJA I TURIZAM
Na području Spomenika prirode mogu se organizovati sportska takmičenja i aktivnosti rekreacije na terenima za male sportove, u planinarstvu i drugim oblastima ukoliko se tim aktivnostima ne oštećuju ili ugrožavaju prirodne vrednosti i kvalitet životne sredine.
Na površinama sa utvrđenim i obeleženim staništima i mestima prihrane ptica i drugih životinja i u zoni vodopada zabranjene su sve sportske aktivnosti.
Za takmičenja iz stava 1. ovog člana organizator pribavlja odobrenje Upravljača i plaća naknadu u skladu sa posebnim aktom koji donosi Upravljač.
Organizator je dužan da takmičenje prijavi Upravljaču najmanje 30 dana pre dana planiranog za njegov početak.
Za planirane sportske aktivnosti za koje se osnovano pretpostavlja mogućnost uticaja na prirodne vrednosti Spomenika prirode i kvalitet životne sredine organizator, na osnovu obaveštenja Upravljača pribavlja uslove zaštite prirode koji izdaje Zavod.
Zabranjeno je organizovanje takmičenja bez odobrenja Upravljača i protivno uslovima datim u odobrenju.
Na području Spomenika prirode pravna i fizička lica mogu obavljati delatnost turizma i ugostiteljstva, odnosno organizovati turističke posete i pružati usluge ishrane i pića u skladu sa Zakonom o turizmu ("Službeni glasnik RS", broj 17/19), propisima donetim na osnovu tog zakona, zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom.
Za obavljanje delatnosti iz stava 1. ovog člana plaća se naknada u skladu sa članom 105. i Prilogom 5. Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara ("Službeni glasnik RS", br. 95/18, 49/19, 86/19 - usklađeni din. iznosi i 156/20 - usklađeni din. iznosi) i posebnim aktom Upravljača.
Turističke grupe i pojedinci mogu u pratnji Čuvara ili drugog ovlašćenog lica Upravljača posećivati i razgledati lokalitete i površine iz obrazovnih, rekreativnih i opštekulturnih razloga i potreba.
Upravljač će izraditi i doneti program prezentacije Spomenika prirode kojim će bliže urediti dopušten način i mesta posećivanja, istovremeni broj Posetilaca na pojedinim mestima i druga pitanja od značaja za razgledanje Spomenika prirode i upoznavanja njegovih vrednosti, a posebno način prezentacije vrednosti u okviru aktivnosti ekoturizma.
Za obavljanje delatnosti turizma i ugostiteljstva iz člana 30. i za usluge Upravljača iz člana 31. ovog pravilnika plaća se naknada u skladu sa Zakonom o naknadama za korišćenje javnih dobara ("Službeni glasnik RS", br. 95/18, 49/19, 86/19 - usklađeni din. iznosi i 156/20 - usklađeni din. iznosi) i Prilogom 5. i članom 105. Odluke o naknadama za korišćenje zaštićenog područja Spomenika prirode "Blederija".
VII IZGRADNJA OBJEKATA I UREĐENJE PROSTORA
Izgradnja objekata i uređenja prostora na području Spomenika prirode vrši se u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - odluka US, 24/11, 121/12, 42/13 - odluka US, 50/13 - odluka US, 98/13 - odluka US, 132/14, 145/14, 83/18, 31/19, 37/19 - dr. zakon i 9/20), propisima donetim na osnovu tog zakona, donetim urbanističkim planovima, Zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom.
Na području Spomenika prirode zabranjeni su: izgradnja objekata, osim održavanja i rekonstrukcije objekata javnog vodosnabdevanja, postojećih zgrada i objekata saobraćajne, elektroenergetske i telefonske infrastrukture.
Radovi i aktivnosti ograničavaju se na izgradnju vodozahvata, bušotina ili izdvojenih objekata za potrebe vodosnabdevanja obližnjih seoskih domaćinstava (naselja), tako da se ne ugrožavaju temeljne vrednosti zaštićenog područja i infrastrukturno opremanje, samo u funkciji prezentacije i zaštite područja.
Planirane radove na rekonstrukciji objekata, nosilac radova odnosno investitor (u daljem tekstu: Investitor) dužan je da pismeno prijavi Upravljaču, shodno članu 57. stav 5. Zakona.
Prijava iz stava 1. Ovog člana sadrži osnovne podatke o investitoru, vrsti i obimu planiranih radova, lokaciji i vlasništvu na nepokretnostima.
Upravljač će u roku ne dužem od 15 dana od dana podnošenja prijave dostaviti Investitoru pisano obaveštenje o tome da li su radovi Zakonom i Uredbom dozvoljeni, sa uputstvom šta dalje treba da radi kako bi pribavio akt o uslovima zaštite prirode, lokacijsku i građevinsku dozvolu.
Upravljač će od Investitora tražiti dopunu prijave ukoliko se na osnovu predočenih podataka ne može pružiti merodavno i kvalifikovano obaveštenje.
Investitor je dužan da jedan primerak prijave početka rekonstrukcije objekta iz člana 148. Zakona o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - odluka US, 24/11, 121/12, 42/13 - odluka US, 50/13 - odluka US, 98/13 - odluka US, 132/14, 145/14, 83/18, 31/19, 37/19 - dr. zakon i 9/20) dostavi i Upravljaču.
Uz prijavu, u kojoj navodi planiranu dinamiku radova, Investitor prilaže akt o uslovima zaštite prirode i građevinsku dozvolu.
Za manje montažne objekte (kiosci, letnje i zimske bašte, tezge i drugi pokretni mobilijar, nadstrešnice i dr.), privremenog karaktera na zemljištu u javnoj svojini iz člana 146. Zakona o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - odluka US, 24/11, 121/12, 42/13 - odluka US, 50/13 - odluka US, 98/13 - odluka US, 132/14, 145/14, 83/18, 31/19, 37/19 - dr. zakon i 9/20), čije postavljanje i uklanjanje obezbeđuje i uređuje lokalna samouprava, potrebna je saglasnost Upravljača.
Zabranjeno je radove na rekonstrukciji objekta izvoditi odnosno obavljati bez prijave iz stava 5. ovog člana, a montažne objekte iz stava 6. postavljati bez saglasnosti Upravljača.
VIII ODRŽAVANJE ČISTOĆE I UPRAVLJANJE OTPADOM
Održavanje čistoće i upravljanje otpadom na području Spomenika prirode vrši se u skladu sa Zakonom o upravljanju otpadom ("Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10, 14/16 i 95/18 - dr. zakon), propisima donetim na osnovu tog zakona, drugim zakonima i propisima koji se odnose na otpadne materije, Uredbom i ovim pravilnikom.
Na području Spomenika prirode, u skladu sa članom 5. stav 3. tač. 10) 11) i 12) Uredbe, zabranjeno je deponovanje primarnih i sekundarnih jalovina, komunalnog i industrijskog i drugog otpada, otpadnih materijala svih vrsta i viškova zemlje sa otkopa, kao i neregulisano formiranje mrciništa i odlaganje stajskog đubriva na zaštićenom području; rukovanje otrovnim hemijskim materijalima, naftnim derivatima i drugim opasnim materijama i izgradnja septičkih jama propusnog tipa i svako ispuštanje otpadnih i osočnih voda u vodotok i zemljište.
Regionalni i lokalni planovi upravljanja otpadom usklađuju se sa Uredbom i Planom upravljanja Spomenika prirode.
Posetioci, vlasnici i korisnici nepokretnosti na području Spomenika prirode, dužni su da sakupljaju i odlažu otpad koji stvaraju, na mestima koja su posebno uređena odnosno opremljena i prema potrebi, obeležena za te namene.
Upravljač će postaviti odgovarajuću opremu, odnosno kante, korpe ili kese za privremeno odlaganje čvrstog otpada na mestima koja su predmet posete i organizovati njihovo pražnjenje i odvoženje izvan područja Spomenika prirode.
Upravljač će inicirati saradnju sa komunalnim službama u oblasti održavanja čistoće kroz organizovano postavljanje i redovno pražnjenje kontejnera za smeće na mestima okupljanja većeg broja Posetilaca.
IX OBELEŽAVANJE I POSTAVLJANJE OZNAKA, FOTOGRAFISANJE I SNIMANJE FILMOVA
Upravljač u roku utvrđenom Uredbom i na način propisan odgovarajućim podzakonskim aktom obeležava Spomenik prirode kao zaštićeno područje tablama propisanog izgleda i sadržaja koje postavlja na mestima gde javni putevi ulaze u Spomenik prirode, a granice Spomenika prirode obeležava propisanim oznakama.
Upravljač postavlja table odnosno druge oznake sa informacijama o pravilima unutrašnjeg reda.
Upravljač postavlja i druge table i oznake od značaja za sprovođenje režima zaštite i prezentaciju vrednosti Spomenika prirode, kao što su panoi, bilbordi, planinarske i šetne staze sa putokazima, odmorišta, hranilišta, kućice za ptice, mesta za odlaganje otpada i dr.
Zabranjeno je oštećivanje ili uništavanje i uklanjanje tabli i natpisa na tablama i drugih oznaka iz ovog člana, kao i njihovo zaklanjanje odnosno maskiranje drugim objektima.
Na području Spomenika prirode nije dopušteno postavljanje informativnih tabli sa nazivima pravnih i fizičkih lica i reklamnih i drugih panoa bez odobrenja Upravljača.
Za postavljanje službenih tabli i drugih oznaka koje su utvrđene propisima u oblasti turizma, saobraćaja i javnih puteva, šumarstva, lovstva, vodoprivrede i energetike nije potrebno odobrenje Upravljača.
Za postavljanje i držanje tabli i panoa iz stava 1. ovog člana Upravljač može naplatiti naknadu u skladu sa posebnim aktom.
Fotografisanje i snimanje tonskih i video zapisa i filmova na području Spomenika prirode je dozvoljeno.
Za radnje iz stava 1. ovog člana koje se vrše u komercijalne svrhe potrebno je pribaviti saglasnost Upravljača i za njih se plaća naknada na osnovu posebnog akta koji donosi Upravljač.
Radi pribavljanja saglasnosti iz stava 2. ovog člana, organizator snimanja odnosno zainteresovano lice prijavljuje planirane aktivnosti snimanja Upravljaču koji je dužan da saglasnost izda u roku ne dužem od 15 dana, od dana prijave aktivnosti.
Za aktivnosti fotografisanja i snimanja zainteresovano lice će prema potrebi i obaveštenju Upravljača pribaviti akt o uslovima zaštite prirode koje izdaje Zavod.
Upravljač može povremeno ili trajno uskratiti saglasnost ukoliko je indikovan značajan nepovoljan uticaj na prirodne vrednosti.
Fizičko ili pravno lice koje obavlja ili za čiji račun se obavlja snimanje fotografija, tonskih i video zapisa i filmova koji se publikuju odnosno prikazuju javnosti, osim igranih filmova, dužno je da jedan primerak snimljenog materijala dostaviti Upravljaču.
X ISTRAŽIVAČKI I OBRAZOVNI RAD
Na području Spomenika prirode mogu se vršiti naučna i primenjena istraživanja i obrazovne aktivnosti u prirodi, u skladu sa zakonima i propisima koji uređuju oblast naučnih i primenjenih istraživanja i obrazovanja i ovim pravilnikom.
Istraživanja i obrazovne aktivnosti iz stava 1. ovog člana dopušteno je obavljati na način da se ne izazovu značajne nepovoljne promene ili unište prirodne vrednosti kao i da se ne zagadi životna sredina.
Za istraživanja koja mogu imati uticaj na vrednosti i obeležja Spomenika prirode i za koja je u smislu člana 57. st. 3. i 4. Zakona neophodno pribaviti akt o uslovima zaštite prirode, nosilac istraživanja pribavlja saglasnost Upravljača.
Da bi pribavio saglasnost iz stava 1. ovog člana, nosilac istraživanja prijavljuje Upravljaču planirane istraživačke radove i aktivnosti.
Prijava istraživanja sadrži merodavne podatke o vrsti, cilju, sadržaju, lokaciji, vremenu trajanja, metodama, sredstvima, opremi i alatima, rukovodiocu i učesnicima istraživanja. U prijavi se mogu navesti i usluge odnosno pomoć koja se traži od Upravljača.
Uz prijavu istraživanja prilaže se akt o uslovima zaštite prirode.
Uz prijavu istraživanja prilaže se i dozvola Ministarstva, kada se radi o ribolovu u naučnoistraživačke svrhe, istraživanjima strogo zaštićenih i zaštićenih vrsta, speleološkim istraživanjima i sl., odnosno dozvola drugog ministarstva, kada se radi o geološkim i drugim istraživanjima za čije izvođenje je propisana obaveza pribavljanja dozvole nadležnog organa.
Saglasnost iz stava 1. ovog člana, koju Upravljač izdaje u roku ne dužem od 7 dana od dana prijema prijave, sadrži uputstvo o primeni uslova i mera zaštite prirode i pravila unutrašnjeg reda, posebne uslove, ako ih ima, u vezi mesta, vremena i načina izvođenja radova, obezbeđenja pratnje Čuvara ili drugog lica, kao i mogućnost i uslove pružanja traženih usluga.
Zabranjeno je istraživanje iz stava 1. ovog člana ili izvoditi bez pribavljene saglasnosti Upravljača.
Upravljač može u postupku izdavanja saglasnosti odrediti drugo vreme od onog koje je navedeno u prijavi ako oceni da postoji rizik po prirodne vrednosti, bezbednost i zdravlje ljudi, o čemu obaveštava podnosioca prijave pre izdavanja saglasnosti.
Upravljač iz razloga navedenih u stavu 1. ovog člana ili nepoštovanja propisanih uslova može pismeno naložiti prekid istraživačkih radova i aktivnosti.
O istraživanju u oblasti šumarstva, poljoprivrede i pedologije, hidrologije, klimatologije i meteorologije, životne sredine, turizma, saobraćaja, energetike, prostornog i urbanističkog planiranja, demografije, kulturnih dobara i u drugim oblastima za koje se po pravilu ne pribavlja saglasnost Upravljača, potrebno je da nosilac istraživanja blagovremeno pismeno obavesti Upravljača.
Obaveštenje sadrži istu vrstu podataka kao i prijava istraživanja.
Upravljač će u roku od sedam dana pružiti pismeni odgovor podnosiocu obaveštenja da je upoznat sa planiranim istraživanjima, mogućnostima pružanja traženih usluga i pomoći, dati preporuke u vezi poštovanja pravila unutrašnjeg reda i uputiti podnosioca obaveštenja na eventualnu obavezu pribavljanja akta o uslovima zaštite prirode.
Zabranjeno je istraživanje iz stava 1. ovog člana započeti ili izvoditi ukoliko se o njima ne obavesti Upravljač.
Obrazovane aktivnosti na području Spomenika prirode, kao što su škola u prirodi, terenska nastava i seminari i stručne ekskurzije potrebno je blagovremeno pismeno prijaviti Upravljača, najkasnije sedam dana pre početka aktivnosti.
Aktivnosti iz stava 1. ovog člana ne mogu započeti pre nego što Upravljač potvrdi prijem prijave tih aktivnosti. Prijava nameravanih obrazovnih aktivnosti mora da sadrži relevantne podatke o vrsti, cilju, sadržaju, vremenu trajanja, organizatoru i broju učesnika. U prijavi se mogu navesti i usluge odnosno pomoć koja se očekuje od Upravljača.
Upravljač će u roku od sedam dana pismeno potvrditi prijem prijave obrazovnih aktivnosti i obavestiti podnosioca prijave o posebnim uslovima zaštite prirode i životne sredine prilikom obavljanja aktivnosti, ako ih ima, kao i o mogućnostima i uslovima pružanja traženih usluga ili pomoći.
U roku od 15 dana po završetku terenskih istraživačkih radova i obrazovnih aktivnosti, nosilac istraživanja odnosno organizator obrazovnih aktivnosti dužan je da Upravljaču dostavi kratak izveštaj o toku i glavnim rezultatima sprovedenih istraživanja i obrazovnih aktivnosti.
Po završetku elaborata odnosno publikovanju rezultata o izvršenim istraživanjima nosilac istraživanja dužan je da obavesti Upravljača u roku od 15 dana kao i da taj elaborat ili publikovani rad dostavi Upravljaču.
Onome ko blagovremeno ne podnese izveštaj iz stava 1. ovog člana odnosno ne dostavi obaveštenje i elaborat ili rad iz stava 2. ovog člana, Upravljač može uskratiti saglasnost za naredna istraživanja odnosno obaveštenje i usluge za obavljanje obrazovnih aktivnosti.
Sprovođenje pravila unutrašnjeg reda obezbeđuje i neposredni nadzor na području Spomenika prirode vrši čuvarska služba.
Čuvarsku službu, odnosno poslove čuvarske službe u svojstvu lica sa zakonskim ovlašćenjima i obavezama neposredno obavljaju Čuvari zaštićenog područja.
Čuvar istovremeno obavlja poslove Čuvara i druge poslove po nalogu rukovodioca, u okviru radnog mesta i stručne spreme kojom raspolaže.
Čuvar zaštićenog područja je za svoj posao u čuvarskoj službi odgovoran neposrednom rukovodiocu i direktoru Upravljača.
Broj sistematizovanih radnih mesta Čuvara zaštićenog područja utvrđuje Upravljač Aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta, koji stupa na snagu po dobijanju saglasnosti Osnivača ili drugog ovlašćenog organa, nadležnog po važećim pozitivnim propisima.
Za vreme službe, Čuvar nosi službenu odeću na kojoj je znak Spomenika prirode, znak zaštite prirode i znak zaštićenog područja koje čuva.
Čuvar poseduje službenu legitimaciju kojom dokazuje identitet, status službenog lica i ovlašćenje u skladu sa Zakonom.
Čuvar je dužan da u vršenju odgovarajućih službenih radnji prethodno pokaže službenu legitimaciju.
Službenu legitimaciju Čuvaru izdaje Upravljač na obrascu koji propisuje Ministar.
O izdatim legitimacijama Upravljač vodi evidenciju.
Čuvar koji je prestao da vrši čuvarsku službu, dužan je da službenu legitimaciju u roku od 3 dana od dana prestanka službe vrati Upravljaču, koji će Upravljač odmah poništiti i tu činjenicu uneti u evidenciju iz stava 4. ovog člana.
U slučaju gubitka ili nestanka službene legitimacije Čuvar je dužan da o ovome odmah obavesti Upravljača.
Izgubljena ili nestala legitimacija oglašava se nevažećom u "Službenom glasniku Republike Srbije" i briše se iz evidencije o izdatim legitimacijama, a Čuvaru se izdaje nova legitimacija.
Rad čuvarske službe organizuje se na terenu tako što Čuvar vrši neposredni nadzor i kontroliše sprovođenje pravila unutrašnjeg reda na celokupnom prostoru Spomenika prirode.
Čuvari svakodnevno vrše obilazak delova zaštićenog područja ili zaštićenog područja u celosti. Čuvari imaju pravo i obavezu da izvrše potrebnu službenu radnju na području Spomenika prirode.
Čuvar kontroliše sprovođenje pravila unutrašnjeg reda u zaštićenom području i obavlja druge poslove u skladu sa zakonom i aktom upravljača.
U vršenju čuvarske službe, dužnost Čuvara je da:
1) prati odnosno nadgleda kretanje i aktivnosti Posetilaca i drugih Korisnika posebno:
- gradnju, rekonstrukciju i dogradnju objekata, transport građevinskog materijala i druge radove koji se u skladu sa zakonom smatraju izgradnjom objekata,
- korišćenje mineralnih sirovina, odnosno bigra, kamena, šljunka, peska, drobine i zemlje,
- korišćenje šuma, odnosno seču, krčenje, kresanje i paljenje drveća, izvlačenje, odlaganje i transport drvnih sortimenata, sakupljanje semena i dr.
- korišćenje flore i faune, odnosno sakupljanje i branje biljaka, gljiva i šumskih plodova i životinja i njihovih razvojnih oblika i dr.
- lov, gajenje i korišćenje divljači,
- ribolov,
- upotrebu motornih vozila,
- postavljanje objekata na vodi i montažnih i privremenih objekata,
- ulazak u zone, mesta i objekte u kojima je poseta zabranjena ili ograničena,
- kampovanje, logorovanje,
- loženje vatre na otvorenom i primenu pravila i mere zaštite od požara,
- organizaciju i odvijanje sportskih takmičenja i drugih manifestacija,
- odlaganje otpada;
2) prati stanje biljnih i životinjskih vrsta i drugih vrednosti Spomenika prirode i vodi evidenciju o njima;
3) pruža pomoć i sarađuje sa lokalnim stanovništvom drugim nosiocima stvarnih prava na nepokretnostima u cilju zaštite prirode, rešavanju imovinsko - pravnih odnosa i naknadi štete usled uskraćivanja ili ograničavanja prava korišćenja i primene mera zaštite;
4) pruža podatke, pomoć i usluge Posetiocima pri obilasku i razgledanju Spomenika prirode;
5) prati i pruža druge potrebne usluge organizatorima i učesnicima naučnih i drugih istraživanja i obrazovnih aktivnosti,
6) sarađuje sa korisnicima prirodnih resursa i privrednim subjektima, posebno u oblasti turizma;
7) sarađuje sa nadležnim inspektorom i obaveštava o stvarima iz njegove nadležnosti;
8) sarađuje sa organima unutrašnjih poslova i prema ukazanoj potrebi traži njihovu pomoć;
9) sastavlja zapisnik, obaveštava Upravnika i obavlja druge ovde napomenute poslove, u skladu sa Zakonom i aktom Upravljača;
10) obaveštava drugi nadležni organ o izvršenju zabranjenih odnosno protivpravnih radnji koje su regulisane propisima iz nadležnosti tog organa i o njihovim izvršiocima ukoliko su poznati.
Kada Čuvar utvrdi ili osnovano pretpostavi da je Posetilac, odnosno Korisnik zaštićenog područja učinio radnju suprotno pravilima unutrašnjeg reda ili merama zaštite prirode propisanim u skladu sa zakonom, ovlašćen je da:
1) legitimiše lice zatečeno u vršenju nedozvoljenih radnji, a lice zatečeno bez ličnih isprava čiji mu identitet nije poznat, privrede nadležnom organu unutrašnjih poslova;
2) zatraži da mu lice predoči/pokaže saglasnost, dozvolu, odobrenje, prijavu radova, ulaznicu ili drugi dokument kojim dokazuje status Korisnika odnosno Posetioca i neki pravno validan dokument u vezi radova i aktivnosti koje obavlja;
3) izvrši pregled svih vrsta vozila i tovara koje nose;
4) izvrši svaki pregled, osim stanova i drugih prostorija za čiji je pregled potreban sudski nalog, a posebno pregled:
- prtljaga i ličnih stvari
- alata i sredstava za sakupljanje biljaka i životinja;
5) privremeno oduzme predmete i sredstva kojima je izvršen prekršaj ili krivično delo i predmete koji su nastali ili pribavljeni izvršenjem takvog dela, uključujući delove i primerke živog i neživog sveta, kao i da ove predmete, bez odlaganja, preda Upravljaču zaštićenog područja radi čuvanja;
6) zatraži uspostavljanje prethodnog stanja, odnosno naredi mere za sprečavanje i uklanjanje štetnih posledica, a posebno:
- privremeno zabrani radove i aktivnosti koje se obavljaju bez propisanih saglasnosti ili odobrenja, kao što su naučna i druga istraživanja, obrazovanje i sportske aktivnosti i sl.
- zabrani na licu mesta radove i aktivnosti koje se obavljaju protivno odredbama ovog pravilnika na pravilima protivpožarne zaštite,
- naredi puštanje na slobodu odnosno vraćanje u prirodu zdravih i nepovređenih primeraka životinja ukoliko je to za njih bezbedno.
Kada utvrdi radnju učinjenu suprotno pravilima ponašanja unutrašnjeg reda ili merama zaštite prirode propisanim u skladu sa Zakonom, Čuvar sastavlja zapisnik.
Sadržaj zapisnika ili opis koji se unosi u zapisnik je saopštavanje onog što je zatečeno, nađeno, utvrđeno ili na drugi način pribavljeno i konstatovano.
U sadržaj se obavezno unose:
- podaci o izvršiocima nedozvoljene radnje, a ako je izvršilac nepoznat to se konstatuje uz osnovnu pretpostavku o mogućem izvršiocu,
- način i vreme izvršenja radnje, sredstva i alati kojima je radnja izvršena,
- podaci o svedocima i drugim raspoloživim dokazima ako postoje,
- nastala šteta, dokumentovana što preciznijim podacima i po mogućstvu fotografijom,
- podaci o oduzetim predmetima i sredstvima iz tačke 5) člana 51. ovog pravilnika.
Zapisnik je sastavljen u onolikom broju primeraka koliko zahteva konkretna situacija, a ako je kontroli prisutna neka druga zainteresovana strana, jedan primerak zapisnika uručuje se njoj.
Upravljač će propisati obrazac zapisnika iz ovog člana.
O privremeno oduzetim predmetima iz člana 52. Čuvar izdaje potvrdu sa tačnim podacima o vrsti i količini.
Upravljač obezbeđuje uslove za čuvanje privremeno oduzetih predmeta i preduzima radnje za dalje postupanje sa primercima oduzetih i nađenih životinjskih ili biljnih vrsta, minerala, kristalnih tvorevina, fosilnih ostataka i artefakata, uključujući njihovo zbrinjavanje dok se postupak ne reši.
O privremeno oduzetim predmetima Upravljač vodi evidenciju sa podacima o vrsti, količini, razlogu privremenog oduzimanja, licu kome su predmeti privremeno oduzeti i Čuvaru koji je predmete privremeno oduzeo.
Čuvar u vršenju službe postupa stručno, autoritativno i odgovorno, u skladu sa ovlašćenjima koja ima, vodeći posebno računa o ugledu Upravljača.
Čuvar vodi dnevnik, odnosno evidenciju dnevnih aktivnosti, čiji sadržaj propisuje Upravljač.
Čuvar polaže stručni ispit u skladu sa programom koji propisuje ministar. Upravljač sam organizuje ili na drugi način obezbeđuje obuku, stručno usavršavanje i proveru znanja i veština Čuvara.
Čuvar je opremljen radnom odećom, sredstvima veze i prevoza, potrebnim aparatima i instrumentima i alatom, u skladu sa posebnim aktom Upravljača.
Na osnovu zapisnika i obaveštenja Čuvara o učinjenoj zabranjenoj odnosno protivpravnoj radnji, Upravljač shodno stečenim okolnostima, vrsti dela i statusu počinioca podnosi odgovarajuću prijavu ili zahtev za pokretanje prekršajnog postupka.
Na području Spomenika prirode planiraju se i sprovode mere zaštite od požara u skladu sa Zakonom o zaštiti od požara ("Službeni glasnik RS", br. 111/09, 20/15, 87/18 i 87/18 - dr. zakoni), Zakonom o šumama i propisima donetim na osnovu tih zakona, planom upravljanja Spomenika prirode i planovima zaštite od požara.
Upravljač donosi Plan zaštite od požara za područje Spomenika prirode shodno članu 47. Zakona o zaštiti od požara ("Službeni glasnik RS", br. 111/09, /15, 87/18 i 87/18 - dr. zakoni) i odredbama Uredbe o razvrstavanju objekata, delatnosti i zemljišta u kategorije ugroženosti od požara ("Službeni glasnik RS", broj 76/10).
Planom i programom upravljanja Spomenika prirode utvrđuju se prioritetni odnosno godišnji operativni zadaci protivpožarne zaštite. Upravljač će na pogodan način objaviti odnosno javno istaknuti izvode iz planova zaštite od požara, sa osnovnim pravilima protivpožarne zaštite i postaviti odgovarajuće oznake na terenu.
Korisnici i Posetioci dužni su da se prilikom boravka na području Spomenika prirode pridržavaju zakonskih odredbi iz oblasti zaštite od požara.
Upravljač radi zaštite prirodnih dobara Spomenika prirode ima pravo aktivne legitimacije u pogledu pokretanja krivičnih i prekršajnih postupaka zbog nepoštovanja i zanemarivanja odredbi ovog pravilnika, a koje su sankcionisane i Zakonom o zaštiti prirode i drugim zakonskim i podzakonskim propisima.
Ovlašćeno lice Upravljača podneće protiv prekršioca odredbi ovog Pravilnika odgovarajuću prijavu nadležnim organima i preduzeti i ostale mere i radnje u skladu sa Zakonom.
XIV PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Nadzor nad primenom ovog pravilnika vrši Ministarstvo.
Upravljač će najkasnije u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog Pravilnika doneti akte predviđenim ovim pravilnikom.
Upravljač će izvod iz ovog pravilnika, sa osnovnim pravilima unutrašnjeg reda i zabranjenim radnjama/aktivnostima istaknuti na pogodan i vidan način na mestima brojnijeg okupljanja i češćeg prolaska Posetilaca i Korisnika zaštićenog područja Spomenika prirode.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", uz prethodno pribavljenu saglasnost Ministarstva.