ODLUKAO PODIZANJU I ODRŽAVANJU SPOMENIKA I SPOMEN OBELEŽJA NA TERITORIJI GRADA NIŠA("Sl. list grada Niša", br. 44/2015 i 35/2021) |
Ovom odlukom uređuje se izgradnja i postavljanje (u daljem tekstu: podizanje) i održavanje spomenika i spomen obeležja i podizanje skulpturalnih dela na površinama javne namene na teritoriji Grada Niša, kao i uslovi i način obezbeđivanja sredstava za njihovo podizanje i održavanje.
Spomenik, odnosno spomen obeležje u smislu ove odluke je delo likovne ili primenjene umetnosti - figura, poprsje, bista, reljef, spomen-ploča ili drugo spomen obeležje koje obeležava događaj, period ili ličnost značajnu za Grad Niš, nacionalnu istoriju i kulturu ili svetsku političku i kulturnu istoriju.
Spomenik, odnosno spomen obeležje može da se podiže samo na površinama javne namene, uz prethodnu saglasnost ministarstva nadležnog za poslove kulture.
Skulpturalno delo u smislu ove odluke je delo koje se zbog svoje umetničke vrednosti postavlja na površinama javne namene.
Površina javne namene jeste prostor određen planskim dokumentom za uređenje ili izgradnju objekata javne namene ili javnih površina za koje je predviđeno utvrđivanje javnog interesa, u skladu sa posebnim zakonom.
Spomenik, spomen obeležje i skulpturalno delo (u daljem tekstu: spomenik) se podiže na osnovu odluke Skupštine Grada Niša (u daljem tekstu: Skupština Grada), u skladu sa zakonom i ovom odlukom.
Odredbe ove odluke, osim u pogledu organa nadležnog za donošenje odluke o podizanju spomenika, ne primenjuju se kada se spomenik gradi odnosno postavlja na inicijativu druge države.
Inicijativu za podizanje spomenika može podneti fizičko ili pravno lice.
Inicijativa iz stava 1. ovog člana, podnosi se Savetu za kulturno stvaralaštvo Grada Niša (u daljem tekstu: Savet), u pisanom obliku, i mora biti obrazložena.
Inicijativa iz stava 1. ovog člana, može da sadrži i predlog lokacije za izgradnju, odnosno postavljanje spomenika.
Savet razmatra inicijativu za podizanje spomenika.
U postupku razmatranja inicijative za podizanje spomenika, Savet pribavlja stručno mišljenje Javnog preduzeća Zavod za urbanizam Niš, a u slučaju da se spomenik podiže u prostornoj kulturno-istorijskoj celini ili zaštićenoj okolini nepokretnog kulturnog dobra, Savet pribavlja i uslove Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš, radi utvrđivanja lokacije za podizanje spomenika i uslova za njeno uređenje.
Ukoliko podizanje spomenika nije primereno široj ambijentalnoj celini, nije u skladu sa javnim interesom grada Niša ili može podstaći mržnju ili diskriminaciju bilo kakve vrste, Savet će odbiti inicijativu bez sprovođenja postupka iz stava 2. ovog člana.
Na osnovu prihvaćenih inicijativa i procene mogućnosti za njihovu realizaciju, Savet predlaže organizacionoj jedinici Grada Niša nadležnoj za poslove realizacije programa uređivanja građevinskog zemljišta i izgradnje godišnji program podizanja spomenika, do 31. avgusta tekuće godine za narednu godinu.
Skupština Grada Niša, na predlog Gradskog Veća, donosi odluku o podizanju spomenika, planiranog godišnjim programom podizanja spomenika.
Savet obaveštava podnosioca o ishodu inicijative.
Stručne i administrativne poslove za potrebe Saveta i izrade nacrta odluke o podizanju spomenika obavlja Gradska uprava nadležna za poslove kulture (u daljem tekstu: Uprava).
Odlukom o podizanju spomenika, Skupština Grada poverava organizacionoj jedinici nadležnoj za poslove realizacije programa uređivanja građevinskog zemljišta i izgradnje sprovođenje postupka izbora idejnog rešenja za spomenik i postupka podizanja spomenika.
Izbor idejnog rešenja za spomenik može da se vrši na osnovu konkursa, angažovanjem autora po pozivu uz učešće najmanje tri autora ili korišćenjem već postojećeg dela likovne ili primenjene umetnosti, u skladu sa zakonom.
Ukoliko se sprovodi konkurs iz člana 10. stava 1. ove odluke, radi utvrđivanja bližih uslova konkursa, može se pribaviti mišljenje stručnih udruženja i organizacija.
Lice koje je obezbedilo najmanje 50% potrebnih sredstava za podizanje spomenika učestvuje u postupku izbora idejnog rešenja za spomenik u svojstvu člana tela koje sprovodi postupak, uz svoju pisanu saglasnost.
Nakon izbora idejnog rešenja za spomenik, Javno preduzeće Zavod za urbanizam Niš izrađuje tehničku dokumentaciju (idejni projekat spomenika sa tehničkim opisom, situacionom skicom i tekstualnim ispisom sa pozicijom na spomeniku), a podizanju spomenika se pristupa u skladu sa važećim propisima iz oblasti planiranja i izgradnje.
Izuzetno od odredaba ove odluke, na teritoriji Grada Niša može se podići replika spomenika značajne umetničke i kulturno-istorijske vrednosti.
O podizanju replike, na predlog Gradskog Veća Grada Niša, Odluku donosi Skupština Grada.
Spomenik se može premestiti, odnosno ukloniti, ako za to postoje opravdani razlozi, koje utvrđuje Savet za kulturno stvaralaštvo.
Na inicijativu za premeštanje, odnosno uklanjanje spomenika analogno se primenjuju odredbe članova 6. 7. i 8. ove odluke.
Na predlog Gradskog veća, Skupština Grada Niša donosi odluku o premeštanju, odnosno uklanjanju spomenika, kojom se organizacionoj jedinici iz člana 7. stav 4. ove odluke poverava sprovođenje postupka premeštanja, odnosno uklanjanja spomenika.
Premeštanju spomenika koji je proglašen za kulturno dobro, pristupa se i u skladu sa važećim propisima iz oblasti zaštite nepokretnog kulturnog nasleđa.
Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš vodi evidenciju o podignutim spomenicima na teritoriji Grada Niša, podignutim u skladu s ovom odlukom.
Izvođač radova na podizanju, odnosno premeštanju ili uklanjanju spomenika dužan je da u roku od osam dana pre otpočinjanja radova o tome obavesti Zavod za zaštitu spomenika Niš, kao i da u roku od 30 dana od dana završetka radova prijavi ovom Zavodu i Upravi da je spomenik podignut, odnosno premešten ili uklonjen.
Sredstva za podizanje spomenika se obezbeđuju u godišnjem programu uređivanja građevinskog zemljišta i izgradnje.
Sredstva za izradu idejnog rešenja i sredstva za podizanje spomenika, mogu se obezbediti iz priloga, poklona, donacija ili na drugi način u skladu sa zakonom.
Pravno ili fizičko lice, koje obezbedi više od 51% potrebnih sredstava za podizanje spomenika, ima pravo da mu se ime upiše na postament ili pored spomenika.
Spomenici koji su proglašeni za kulturno dobro održavaju se u skladu sa programom rada Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš.
O održavanju spomenika koji nije proglašen za kulturno dobro stara se Grad Niš.
Sredstva za održavanje spomenika se obezbeđuju godišnjim programom održavanja komunalne infrastrukture.
Održavanje spomenika i prostora oko spomenika obuhvata saniranje oštećenja, uklanjanje grafita, konzervatorsko-restauratorske i druge radove na zaštiti spomenika.
Mere konzervatorsko-restauratorske zaštite spomenika sprovode se na osnovu uslova koje utvrđuje Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš.
Redovnu brigu o spomenicima i prostoru oko spomenika, u smislu održavanja čistoće, nege javnih zelenih površina, kontrole rasvete i slično, vrše nadležna javna preduzeća čiji je osnivač Grad Niš.
Građani su dužni da čuvaju spomenike i da se prema njima odnose sa dužnom pažnjom.
Spomenici se ne smeju prljati, oštetiti ili uništiti.
Pravno ili fizičko lice koje neovlašćeno podigne, premesti, ukloni, ošteti ili uništi spomenik, dužno je da uspostavi pređašnje stanje pod nadzorom Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš, odnosno ukoliko to nije moguće, da nadoknadi nastalu štetu.
Ukoliko lice iz stava 1. ovog člana, ne uspostavi pređašnje stanje, to će, uz saglasnost Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš, o trošku tog lica, učiniti Grad Niš.
Škole, preduzeća, ustanove, organi ili organizacije mogu da čuvaju i vrše neposrednu brigu o jednom ili više spomenika, uz saglasnost Uprave.
Nadzor nad primenom ove odluke vrši Uprava.
Poslove inspekcijskog nadzora nad podizanjem i održavanjem spomenika vrše Gradske opštine na čijem se području spomenici nalaze putem komunalnih inspektora.
U vršenju inspekcijskog nadzora, komunalni inspektor je ovlašćen da pored zakonom utvrđenih ovlašćenja, izdaje prekršajni nalog za prekršaje propisane ovom odlukom.
Stručni nadzor nad premeštanjem, uklanjanjem, rekonstrukcijom, sanacijom i sprovođenjem mera konzervatorsko-restauratorske zaštite spomenika na teritoriji Grada Niša vrši Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš.
Komunalno-milicijske poslove obavlja komunalni milicionar, koji pored zakonom utvrđenih ovlašćenja, izdaje prekršajni nalog za prekršaje propisane ovom odlukom.
Ukoliko komunalni inspektor, odnosno komunalni milicionar, u obavljanju svojih poslova uoči povredu propisa iz nadležnosti drugog organa, obavestiće odmah o tome pisanim putem nadležni organ.
Novčanom kaznom u iznosu od 150.000 dinara, kazniće se za prekršaj pravno lice ako podigne, odnosno premesti spomenik suprotno odredbama ove odluke.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 20.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 75.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od 20.000 dinara.
Novčanom kaznom od 20.000 dinara, kazniće se za prekršaj fizičko lice ako prlja, ošteti ili uništi spomenik.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 75.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se pravno lice novčanom kaznom u iznosu od 150.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 20.000 dinara.
(Brisan)
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Niša".