PRAVILNIKO ZVANJIMA ČLANOVA POSADE BRODOVA UNUTRAŠNJE PLOVIDBE("Sl. glasnik RS", br. 104/2021) |
Ovim pravilnikom propisuju se zvanja, uslovi i način sticanja zvanja, odnosno ovlašćenja o osposobljenosti i posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe sa rokovima važenja ovlašćenja, standardi za kompetencije i odgovarajuća zvanja, vrste brodskih delatnosti koje obavljaju članovi posade, nivoi odgovornosti članova posade, program i način polaganja ispita za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, standardi za stručni ispit, postupak izdavanja ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, način obračunavanja plovidbenog staža, uslove koje moraju da ispune centri za obuku članova posade, instruktori, odnosno procenjivači centra za obuku, kao i ispitivači, program obuke, odnosno nastavnih predmeta/kurseva za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti i posebnoj osposobljenosti, standardi za simulator, način vođenja i obrasci dnevnika o završenoj obuci i stečenoj praksi, obaveze instruktora, odnosno procenjivača kao i obaveze ispitivača i kandidata u okviru praktične obuke, način i uslovi za izbor ispitivača u ispitnu komisiju, obaveze rukovodioca centra za obuku, obrazac uverenja o završenoj obuci, vođenje evidencije centra za obuku o kandidatima za obuku, obaveze članova posade odgovornih za obuku, vođenje evidencije o stručnim ispitima, obrasci uverenja o položenom stručnom ispitu i praktičnom delu stručnog ispita, uslovi i način priznavanja, obnove i zamene ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, sadržina i obrazac ovlašćenja, kao i obrazac, sadržina, način izdavanja i vođenja registra izdatih ovlašćenja, kao i registar izdatih odobrenja centrima za obuku članova posade.
Ovaj pravilnik primenjuje se na članove posade plovila unutrašnje plovidbe, i to:
1) plovila dužine 20 m i više;
2) plovila čiji je proizvod dužine, širine i maksimalnog gaza jednak zapremini od najmanje 100 m³;
3) tegljače i potiskivače namenjene za:
(1) tegljenje ili potiskivanje plovila iz stava 1. tač. 1) i 2) ovog člana;
(2) tegljenje ili potiskivanje tehničkih plovnih objekata;
(3) bočno pomeranje plovila iz stava 1. tač. 1) i 2) ovog člana i tehničkih plovnih objekata;
4) putničke brodove;
5) plovila koja imaju potvrdu o homologaciji koju je izdao nadležni organ države članice Evropske unije;
6) tehničke plovne objekte.
Posada plovila na koja se ne primenjuje pravilnik
Ovaj pravilnik se ne primenjuje na članove posade plovila, i to:
1) plovila namenjenih za sport i rekreaciju osim ako je to propisano ovim pravilnikom;
2) skele bez sopstvenog pogona;
3) ratna plovila.
Osim plovila iz stava 1. ovog člana ovaj pravilnik se ne primenjuje na članove posade plovila koji plove unutrašnjim plovnim putevima koji nisu povezani sa plovnom mrežom država članica Evropske unije koji isključivo plove:
1) na kratkim putovanjima od lokalnog značaja, čija udaljenost od mesta polaska nije veća od deset kilometara, ili
2) plove tokom sezonske plovidbe.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) aktivna brodarska knjižica ili aktivni brodski dnevnik su važeća brodarska knjižica ili brodski dnevnik u koji se beleže podaci;
2) baza podataka Unije označava bazu podataka koju vodi Evropska komisija radi evidencije i razmene podataka u koju se evidentiraju podaci o ovlašćenjima o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, brodarskim knjižicama i brodskim dnevnicima u skladu sa propisima Evropske unije;
3) brod je brod unutrašnje plovidbe ili pomorski brod;
4) brodarac je lice koje ima brodarsku knjižicu i koje je ukrcano kao član posade broda;
5) brodarska knjižica je lična isprava brodarca u koju se beleže podaci o istoriji rada člana posade, a naročito plovidbeni staž i obavljena putovanja;
6) brodski dnevnik je brodska knjiga u kojoj se vodi službena evidencija putovanja broda i njegove posade;
7) veliki plovni sastav je potiskivani sastav čiji proizvod ukupne dužine i ukupne širine potiskivanog plovila iznosi 7000 m2 ili više;
8) gaz (T) je vertikalno rastojanje u metrima između najniže tačke brodskog trupa ne uzimajući u obzir kobilicu ili druge nepokretne pričvršćene delove do linije maksimalnog gaza;
9) dužina (L) je maksimalna dužina brodskog trupa u metrima, isključivši kormilo i kosnik;
10) domaći registar je registar izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe Republike Srbije koji vodi ministarstvo nadležno za poslove saobraćaja;
11) zapovednik je član posade broda osposobljen za upravljanje brodom na unutrašnjim plovnim putevima i koji je osposobljen da ima opštu odgovornost na brodu, između ostalog za posadu, putnike i za teret;
12) identifikacioni broj člana posade (CID) označava broj generisan iz baze podatke Evropske unije koji identifikuje člana posede registrovanog u toj bazi podataka i koji je jedinstven za svakog nosioca;
13) kompetencija je dokazana sposobnost korišćenja znanja i veština potrebnih u okviru utvrđenih standarda za pravilno izvršenje zadataka potrebnih za upravljanje brodom na unutrašnjim vodnim putevima;
14) ministarstvo je ministarstvo nadležno za poslove saobraćaja;
15) obuka je celina teorijske nastave, praktičnih vežbi, uključujući simulaciju i praktičnu obuku, koja je neophodna da bi se stekao odgovarajući nivo osposobljenosti;
16) obrazovanje je sticanje znanja i veština u skladu sa propisima kojima se uređuje obrazovanje čiji je nastavni program usklađen sa odredbama ovog pravilnika;
17) ovlašćenje o osposobljenosti je isprava koju izdaje nadležna lučka kapetanija u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama, kojom se dokazuje da je imalac isprave osposobljen za vršenje poslova na brodu u stečenom zvanju, izdata u skladu sa ovim pravilnikom;
18) ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti je isprava koju izdaje nadležna lučka kapetanija u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama, kojom se dokazuje da je imalac isprave osposobljen za vršenje posebnih poslova na plovilu, izdata u skladu sa ovim pravilnikom;
19) ovlašćenje radio operatera je ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti radio operatera za radiotelefonsku službu na unutrašnjim vodnim putevima izdato u skladu s Pravilnikom o radiokomunikacijama priloženim Međunarodnoj konvenciji o telekomunikacijama, sa naknadnim izmenama i dopunama ("Službeni list FNRJ - Međunarodni ugovori", broj 14/55) kojim se odobrava upravljanje radiokomunikacionom stanicom na plovilu unutrašnje plovidbe;
20) odobren znači odobren od strane ministarstva u skladu sa odredbama ovog pravilnika;
21) plovidbeni staž je vreme u danima koje su članovi posade proveli na brodu tokom putovanja na plovilu na vodnim putevima, uključujući aktivnosti utovara i istovara koje zahtevaju obavljanje aktivnih plovidbenih aktivnosti, koje je potvrdila nadležna lučka kapetanija;
22) plovni put je deo vodnog puta propisane dubine, širine i drugih tehničkih karakteristika, koji je uređen, obeležen i bezbedan za plovidbu;
23) plovilo je brod i tehnički plovni objekat;
24) poseban rizik je bezbednosni rizik zbog posebnih uslova plovidbe zbog kojih zapovednici moraju da imaju kompetencije veće od očekivanih prema opštim standardima kompetencija za upravljački nivo;
25) putnički brod je brod registrovan za prevoz više od 12 putnika;
26) radni nivo je nivo odgovornosti članova posade u zvanju: mornar, vođa palube, krmar ili mašinista, a odnosi se na održavanje kontrole nad izvođenjem svih zadataka unutar određenog područja odgovornosti navedenih članova posade u skladu s odgovarajućim postupcima i pod vođstvom člana posade koji je na upravljačkom nivou;
27) tegljač, odnosno potiskivač je brod registrovan za tegljenje ili potiskivanje drugih plovila;
28) sezonska plovidba je plovidba koja se obavlja manje od šest meseci svake godine;
29) status aktivno ovlašćenje je važeće ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti člana posade broda;
30) status isteklo ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti člana posade čiji je period važenja istekao ili zato što je to ovlašćenje zamenjeno novim ovlašćenjem zbog promene ličnih podataka člana posade ili isteka perioda na koje je izdato;
31) status poništeno ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti člana posade koje je poništeno od strane ministarstva ako se utvrdi da njegov imalac ne ispunjava propisane zahteve za njegovo sticanje;
32) status suspendovano ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti člana posade broda čijem imaocu je od strane nadležnog suda ili drugih organa izrečena zaštitna mera zabrana vršenja poslova određenog zvanja na bilo kom brodu, odnosno plovilu;
33) status izgubljeno ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti člana posade koje je njegov imalac izgubio i prijavio nadležnoj lučkoj kapetaniji da je izgubljeno;
34) status ukradeno ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti koje je ukradeno i čiju je krađu njegov imalac prijavio nadležnim organima;
35) status uništeno ovlašćenje je ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti koje je uništeno, a što je njegov imalac prijavio nadležnoj lučkoj kapetaniji;
36) STCW Konvencija je Međunarodna konvencija o standardima za obuku, izdavanje uverenja i vršenju brodske straže pomoraca, usvojena 1978. godine, sa naknadnim izmenama i dopunama ("Službeni list SFRJ - Međunarodni ugovori", broj 3/84 - u daljem tekstu: STCW Konvencija);
37) stručnjak za putničku plovidbu je stručno lice koje radi na plovilu i koje je stručno osposobljeno za preduzimanje mera u vanrednim situacijama na putničkim brodovima;
38) stručnjak za utečnjeni prirodni gas je stručno lice osposobljeno da bude uključeno u postupak snabdevanja broda koji kao gorivo upotrebljava utečnjeni prirodni gas ili da bude zapovednik koji upravlja takvim brodom;
39) tehnički plovni objekat je objekat opremljen mehaničkim uređajem za obavljanje tehničkih radova na unutrašnjim vodama sa sopstvenim pogonskim mašinskim uređajem ili bez njega (ploveća naprava, bager, mehanički pobijač pilona, elevator, dizalica, ploveća kosačica, platforma i slično);
40) uverenje o završenoj obuci je isprava kojom centar za obuku potvrđuje da je navedeni polaznik sa uspehom završio propisanu obuku u propisanom trajanju, u skladu sa odobrenim programom obuke;
41) uverenje o položenom stručnom ispitu je isprava izdata i overena u skladu sa odredbama ovog pravilnika kojom se dokazuje da je brodarac položio stručni ispit i stekao zvanje, odnosno posebnu osposobljenost za vršenje posebnih dužnosti na brodu;
42) upravljački nivo je nivo odgovornosti povezan s funkcijom zapovednika i koji obezbeđuje da drugi članovi posade palube pravilno izvršavaju sve zadatke u upravljanju plovilom;
43) članovi posade palube su lica uključena u opšte upravljanje brodom koji plovi unutrašnjim vodnim putevima, a koja obavljaju zadatke povezane s plovidbom, kontrolom rada broda, rukovanjem teretom, skladištenjem, prevozom putnika, brodomašinstvom, održavanjem i popravkama, komunikacijom, zdravljem i bezbednošću i zaštitom životne sredine, osim lica koja su isključivo zadužena za upravljanje brodskim mašinama, dizalicama ili električnom i elektronskom opremom;
44) širina (B) je najveća širina brodskog trupa u metrima, izmerena sa spoljne ivice oplate boka (izuzimajući pogonske točkove, odbojnike i slično).
II ZVANJA I OVLAŠĆENJA O OSPOSOBLJENOSI BRODARACA
Osnovni zahtevi u pogledu kompetencija
Osnovni zahtevi u pogledu kompetencija za upravljački i radni nivo i za posebne osposobljenosti brodaraca dati su u Prilogu 1 - Osnovni zahtevi u pogledu kompetencija, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Poslove na brodu članovi posade obavljaju na upravljačkom i radnom nivou odgovornosti.
Upravljački nivo odgovornosti odnosi se na upravljanje brodom od strane brodarca koji ima zvanje zapovednika, kojim se obezbeđuje da se svi poslovi na brodu u okviru tog nivoa odgovornosti propisno izvršavaju.
Radni nivo odgovornosti odnosi se na brodarce koji imaju zvanja krmara, vođe palube, mornara i mašiniste kojim se obezbeđuje da se svi poslovi u okviru tog nivoa odgovornosti izvršavaju prema odgovarajućim postupcima i uputstvima člana posade broda koji je na upravljačkom nivou odgovornosti.
Nivo odgovornosti u vezi sa dužnostima na brodu, navodi se u odgovarajućem ovlašćenju o osposobljenosti.
Početni nivo osposobljenosti odnosi se na mlađeg mornara i lice koje se obrazuje/obučava radi osposobljavanja za obavljanje poslova na brodu (učenik) kojim se obezbeđuje da se poslovi u okviru te osposobljenosti izvršavaju prema odgovarajućim postupcima i uputstvima člana posade broda koji je na radnom nivou odgovornosti.
Brodarci stiču zvanja za vršenje poslova na brodu u službi palube za upravljački i radni nivo.
Zvanje brodarca u službi palube za upravljački nivo je zapovednik.
Zvanja brodaraca u službi palube za radni nivo su:
1) krmar;
2) vođa palube;
3) mornar.
Zvanje brodarca u službi mašine za radni nivo je mašinista.
Posebne poslove na brodu u zavisnosti od vrste i namene broda koji se odnose na putničku plovidbu i rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG), mogu da obavljaju i stručna lica koje ukrca brodar.
Lice koje nema plovidbeni staž potreban za sticanje zvanja krmara i mašiniste, ukrcava se na plovilo u svojstvu pripravnika.
Pripravnik iz stava 1. ovog člana za vreme pripravničkog staža prati program stručnog ispita za zvanje za koje se priprema pod nadzorom i uz praćenje od strane osposobljenog i određenog člana posade na tom plovilu.
Zapovednik određuje člana posade odgovornog za nadzor i praćenje rada pripravnika.
Pripravnik iz stava 1. ovog člana treba da ima obrazovanje propisano za sticanje zvanja za koje se priprema, ako je to propisano kao uslov za sticanje zvanja.
Lice koje se obrazuje/obučava radi osposobljavanja za posadu na brodu (učenik) može da se ukrcava na brodove unutrašnje plovidbe radi sticanja praktičnog iskustva ako ispunjava sledeće uslove da:
1) ima najmanje 15 godina života;
2) ima potpisan ugovor o osposobljavanju ili drugu ispravu kojom dokazuje da se obrazuje u skladu sa standardima za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine iz Priloga 2 - Standardi za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo (u daljem tekstu: Standardi iz Priloga 2 ovog pravilnika).
Lice koje se osposobljava za početni nivo osposobljenosti u službi palube mlađi mornar može da se ukrcava na brod unutrašnje plovidbe ako ispunjava sledeće uslove da:
1) ima najmanje 16 godina života;
2) ima položen ispit prema posebnom programu o postupcima u slučaju opasnosti na plovilu u skladu sa propisom kojim se uređuju zvanja članova posade plovila na državnim vodnim putevima.
Uslovi za prvo ukrcanje na brod
Svako lice, pre prvog ukrcanja radi obavljanja poslova na brodu, ukrcava se na brod pod uslovom da je završilo obuku o postupcima u slučaju opasnosti na brodu prema posebnom programu o postupcima u slučaju opasnosti na brodu u skladu sa propisom kojim se uređuju zvanja članova posade broda na državnim vodnim putevima i položen ispit o postupcima u slučaju opasnosti na brodu.
Zvanje zapovednika
Zvanje zapovednika stiče brodarac koji ima:
1) najmanje 18 godine života;
2) ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za radio operatera;
3) završenu obuku prema odobrenom programu u trajanju od najmanje tri godine u skladu sa Standardima iz Priloga 2 ovog pravilnika - II. Standardi za kompetencije za upravljački nivo i koji ima najmanje 360 dana plovidbenog staža kao deo odobrenog programa osposobljavanja ili nakon njegovog završetka i položen stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 - Standardi za stručne ispite, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo - IV. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za zapovednika broda, ili
- zvanje krmara, koji ima najmanje 180 dana plovidbenog staža u zvanju krmara i položen stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IV. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za zapovednika broda, ili
- plovidbeni staž od najmanje 540 dana ili plovidbeni staž od najmanje 180 dana na brodu unutrašnje plovidbe ako priloži dokaz o radnom iskustvu od najmanje 500 dana na pomorskom brodu u svojstvu člana posade palube i položen stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IV. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za zapovednika broda, ili
- najmanje pet godina radnog iskustva pre upisa na odobreni program osposobljavanja ili najmanje 500 dana radnog iskustva na pomorskom brodu kao član posade u službi palube pre upisa na odobreni program osposobljavanja, odnosno završen bilo koji program stručnog obrazovanja u trajanju od najmanje tri godine pre upisa na odobreni program osposobljavanja, završen odobreni kurs osposobljavanja u trajanju od najmanje jedne godine i šest meseci koji obuhvata standarde kompetencije za upravljački nivo određen Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - II. Standardi za kompetencije za upravljački nivo i plovidbeni staž od najmanje 180 dana kao deo odobrenog programa osposobljavanja ili najmanje 180 dana nakon njegovog završetka i položen stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IV. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za zapovednika broda.
Zvanje krmara
Zvanje krmara stiče brodarac koji ima:
1) ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za radio operatera;
2) zvanje vođe palube i najmanje 180 dana plovidbenog staža u svojstvu vođe palube, ili
- završenu obuku prema odobrenom programu u trajanju od najmanje tri godine u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo i ima najmanje 360 dana plovidbenog staža kao deo odobrenog programa osposobljavanja pod uslovom da ispunjava uslove iz stava 1. tačka 1) ovog člana, ili
- najmanje 500 dana plovidbenog staža kao zapovednik na pomorskom brodu, položen stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IX. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za radni nivo, pod uslovom da ispunjava uslov iz stava 1. tačka 1) ovog člana, ili
- najmanje 360 dana plovidbenog staža stečenog u svojstvu pripravnika za zvanje krmara za lica koja imaju završeno srednje stručno obrazovanje u područje rada saobraćaj - obrazovni profil nautički tehničar - rečni smer čiji je nastavni plan i program u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo, koje uključuje stručnu praksu na brodu u trajanju od najmanje 90 dana kao deo odobrenog programa obrazovanja i položen stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za radi nivo u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IX. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za radni nivo, pod uslovom da ispunjava uslov iz stava 1. tačka 1) ovog člana.
Zvanje vođe palube
Zvanje vođe palube stiče brodarac koji ima:
1) zvanje mornara i najmanje 180 dana plovidbenog staža u svojstvu mornara ili završenu obuku prema odobrenom programu u trajanju od najmanje tri godine u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo i ima najmanje 270 dana plovidbenog staža kao deo odobrenog programa osposobljavanja.
Zvanje mornara
Zvanje mornara stiče brodarac koji ima:
1) najmanje 17 godine života;
2) završenu obuku prema odobrenom programu u trajanju od najmanje dve godine u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo i da ima najmanje 90 dana plovidbenog staža kao deo odobrenog programa osposobljavanja, ili
- srednje obrazovanje područje rada saobraćaj - obrazovni profil nautički tehničar - rečni smer čiji je nastavni plan i program u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo što uključuje stručnu praksu na brodu u trajanju od najmanje 90 dana kao deo odobrenog programa obrazovanja, ili
- najmanje 18 godina života, plovidbeni staž od najmanje 360 dana ili najmanje 180 dana plovidbenog staža i dokaz o radnom iskustvu od najmanje 250 dana stečenom na pomorskom brodu kao član posade broda u službi palube i položen stručni ispit kojim se proverava da li su ispunjeni Standardi iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo, ili
- najmanje pet godina radnog iskustva pre upisa u odobreni program osposobljavanja ili najmanje 500 dana radnog iskustva na pomorskom brodu kao član posade u službi palube pre upisa na odobreni program osposobljavanja, ili završen bilo koji program stručnog obrazovanja u trajanju od najmanje tri godine pre upisa na odobreni program osposobljavanja, završen odobreni program osposobljavanja u trajanju od devet meseci i koji obuhvata Standarde iz Priloga 2 ovog pravilnika - I. Standardi za kompetencije za radni nivo i plovidbeni staž od najmanje 90 dana kao deo odobrenog programa osposobljavanja.
Zvanje mašiniste
Zvanje mašiniste stiče brodarac koji ima:
1) najmanje 18 godina života;
2) završeno obrazovanje/obuku prema odobrenom programu u trajanju od najmanje tri godine u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - VII. Standardi za kompetencije za radni nivo mašiniste i ima najmanje 360 dana plovidbenog staža kao deo odobrenog programa osposobljavanja i položen stručni ispit za zvanje mašiniste u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - VI. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za mašinistu, pod uslovom da ispunjava uslove iz stava 1. tač. 1) ovog člana, ili
- srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju za područje rada: mašinstvo i obrada metala, obrazovni profil brodomašinski tehničar, koji ima najmanje 360 dana plovidbenog staža u svojstvu pripravnika za zvanje mašiniste na brodu sa sopstvenim pogonom ili tehničkom plovnom objektu sa sopstvenim pogonom i položen stručni ispit za zvanje mašiniste u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - VI. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za mašinistu, ili
- srednje obrazovanje u trogodišnjem trajanju za područje rada: mašinstvo i obrada metala, obrazovni profil brodomehaničar, koji ima 450 dana plovidbenog staža u svojstvu pripravnika za zvanje mašiniste na brodu sa sopstvenim pogonom ili tehničkom plovnom objektu sa sopstvenim pogonom i položen stručni ispit za zvanje mašiniste u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - VI. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za mašinistu.
IV USLOVI ZA STICANJE POSEBNE OSPOSOBLJENOSTI ZAPOVEDNIKA
Zapovednik obavlja posebne poslove na brodu ako ima ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za:
1) upravljanje plovilom uz pomoć radara;
2) upravljanje velikim sastavima;
3) upravljanje plovilom na sektorima vodnih puteva sa posebnim rizicima;
4) upravljanje plovilom na sektorima vodnih puteva koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera;
5) radio operatera za upravljanje brodskom stanicom u radiotelefonskoj službi na unutrašnjim vodnim putevima.
Pored poslova iz stava 1. ovog člana zapovednik može da obavlja posebne poslove na brodu za:
1) putničku plovidbu;
2) rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG).
Posebna osposobljenost za upravljanje plovilom uz pomoć radara
Posebnu osposobljenost za upravljanje plovilom uz pomoć radara stiče zapovednik koji ima:
1) završen odobreni program osposobljavanja u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - IV. Standardi za kompetencije za plovidbu uz pomoć radara;
2) položen stručni ispit za upravljanje plovilom uz pomoć radara u skladu sa Standardom za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - I. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za plovidbu uz pomoć radara.
Posebna osposobljenost za upravljanje velikim sastavima
Posebnu osposobljenost za upravljanje velikim sastavima stiče zapovednik koji je obavljao poslove na brodu na upravljačkom nivou, koji ima plovidbeni staž od najmanje 720 dana, od čega najmanje 540 dana u svojstvu zapovednika i najmanje 180 dana plovidbe vršenjem poslova upravljanja velikim plovnim sastavom.
Posebna osposobljenost za upravljanje plovilom na sektorima i delovima sektora vodnih puteva sa posebnim rizicima
Posebnu osposobljenost za upravljanje plovilom na sektorima i delovima sektora vodnih puteva sa posebnim rizicima stiče zapovednik koji stekne dodatne kompetencije za posebne rizike koji se utvrđuju na osnovu ostvarenih osam putovanja uzvodno i osam putovanja nizvodno, od kojih najmanje tri putovanja u svakom smeru, u toku 18 meseci na tom sektoru sa posebnim rizikom i usmenim ispitom.
Ocenjivanje kompetencije za upravljanje plovilom na sektorima vodnih puteva sa posebnim rizicima koji se nalaze u državi članici Evropske unije, može da se vrši i u Republici Srbiji uz saglasnost države članice u kojoj se nalazi sektor vodnih puteva sa posebnim rizicima i pod uslovom da podnosilac zahteva za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za upravljanje plovilom na sektorima vodnih puteva sa posebnim rizicima podnese dokaze da ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana.
Posebna osposobljenost za upravljanje plovilom na vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera
Posebnu osposobljenost za upravljanje plovilom na vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera stiče zapovednik koji stekne dodatne kompetencije za plovidbu vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera ako ima završeni odobreni program osposobljavanja u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - III. Standardi za kompetencije za plovidbu na unutrašnjim vodnim putevima koji imaju pomorski karakter.
Ocenjivanje kompetencije za upravljanje plovilom na sektorima vodnih puteva koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera koji se nalaze u državi članici Evropske unije, može da se vrši i u Republici Srbiji uz saglasnost države članice u kojoj se nalazi sektor unutrašnjih vodnih puteva pomorskog karaktera i pod uslovom da podnosilac zahteva za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenost za upravljanje plovilom na vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera, podnese dokaze da ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana.
Posebna osposobljenost za radio operatera
Posebnu osposobljenost za radio operatera stiče zapovednik koji ima položen poseban ispit za radio operatera u skladu sa programom ispita za dobijanje ovlašćenja radio operatera za radiotelefonsku službu iz Standarda za stručni ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - X. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti radio operatera za radiotelefonsku službu na unutrašnjim vodnim putevima.
V USLOVI ZA STICANJE POSEBNE OSPOSOBLJENOSTI ZA STRUČNA LICA
Stručno lice može obavljati posebne poslove na plovilu ako ima ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za:
1) putničku plovidbu;
2) rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG).
Posebna osposobljenost za putničku plovidbu
Posebnu osposobljenost za putničku plovidbu stiče stručno lice koji ima:
1) najmanje 18 godina života;
2) završen odobreni program osposobljavanja u skladu sa Standardom iz Priloga 2 ovog pravilnika - V. Standardi za kompetencije za putničku plovidbu;
3) položen stručni ispit za bezbednost na putničkom plovilu u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - II. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za putničku plovidbu.
Posebna osposobljenost za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG)
Posebnu osposobljenost za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG) stiče stručno lice koji ima:
1) najmanje 18 godina života;
2) završen odobreni program osposobljavanja koji obuhvata Standarde iz Priloga 2 ovog pravilnika - VI. Standardi za kompetencije za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG);
3) položen stručni ispit za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG) u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - III. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG).
Plovidbeni staž brodarca je vreme provedeno na brodu, u plovidbi u određenom svojstvu, odnosno u vršenju poslova određenog zvanja.
Trajanje plovidbenog staža utvrđuje se na osnovu podataka iz brodarske knjižice i na osnovu izvoda iz brodskog dnevnika ili popisa posade brodova, na kojima je brodarac bio ukrcan.
Plovidbeni staž na brodovima strane zastave
U plovidbeni staž za sticanje zvanja članova posade brodova unutrašnje plovidbe Republike Srbije uračunava se i plovidbeni staž ostvaren na brodovima strane zastave.
Plovidbeni staž iz stava 1. ovog člana utvrđuje se brodarskom knjižicom i izvodom iz brodskog dnevnika u skladu sa propisom kojim se uređuje brodarska knjižica.
Plovidbeni staž na pomorskom brodu
Plovidbeni staž pomorca je vreme provedeno na pomorskom brodu u plovidbi u određenom svojstvu, odnosno u vršenju poslova određenog zvanja.
Trajanje plovidbenog staža utvrđuje se na osnovu podataka iz pomorske knjižice ili potvrde pomorske kompanije.
Plovidbeni staž na ratnom brodu
U plovidbeni staž na ratnim brodovima uračunava se vreme provedeno u samostalnom obavljanju funkcionalnih dužnosti oficira, odnosno podoficira.
Plovidbeni staž iz stava 1. ovog člana dokazuje se potvrdom nadležnog vojnog organa.
U plovidbeni staž kao uslov za sticanje zvanja pri prelasku iz ratne mornarice na bodove unutrašnje plovidbe koji nije u celini ostvaren na ratnim brodovima uračunava se i naknadno stečeni plovidbeni staž ostvaren u određenom svojstvu, odnosno vršenjem poslova propisanih za to zvanje na brodovima unutrašnje plovidbe.
Brodarcu koji je ostvario plovidbeni staž u ranije stečenom određenom zvanju ili kao pripravnik za sticanje zvanja isti se uračunava u plovidbeni staž kao uslov za sticanje određenog zvanja kao da ga je stekao u odgovarajućem zamenjenom zvanju propisanom ovim pravilnikom.
VI CENTAR ZA OBUKU ČLANOVA POSADE I PROGRAMI OBUKE
Obuku za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova u skladu sa odredbama ovog pravilnika, vrši Centar za obuku članova posade (u daljem tekstu: Centar) u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Program obuke i odobravanje programa
Školske ustanove, odnosno Centar ispunjavaju uslove u pogledu nastavnih planova i programa ako su nastavni planovi i programi po kojima će se izvoditi nastava/obuka u skladu sa standardima za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine iz Standarda iz Priloga 2 ovog pravilnika - Standardi za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine.
Nastavni planovi i programi iz stava 1. ovog člana su u skladu sa ovim pravilnikom ako:
1) su ciljevi osposobljavanja, gradivo, metode, sredstva predavanja, postupci, uključujući po potrebi i upotrebu simulatora i nastavni planovi, dokumentovani i ako kandidati pomoću njih mogu postići zahteve u pogledu kompetencija iz Standarda iz Priloga 2 ovog pravilnika - Standardi za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine;
2) ih sprovode stručna lica koja poznaju program osposobljavanja;
3) stručne ispite kojim se proverava usklađenost sa zahtevima u pogledu kompetencija iz Standarda iz Priloga 2 ovog pravilnika - Standardi za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine sprovode kvalifikovani ispitivači koji nisu u sukobu interesa.
Radi utvrđivanja ispunjenosti uslova za obuku, Centar podnosi zahtev za izdavanje odobrenja koji sadrži sledeće:
1) osnovne podatke o podnosiocu zahteva;
2) popis predavača, odnosno instruktora koji izvode teorijsku i praktičnu obuku uključujući: ime i prezime, stručnu spremu, ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti i radno iskustvo u oblasti unutrašnje plovidbe i obuci;
3) opis prostorija i njihov broj i površinu;
4) uređaje i opremu potrebnu za sprovođenje zahtevanog programa obuke;
5) nastavne planove i programe po kojima će se izvoditi obuka;
6) simulatore sa tehničkim karakteristikama, ako je programom obuke predviđeno da se ona vrši na simulatoru;
7) popis literature, propisa, uputstava i drugih potrebnih publikacija;
8) plan upisa, termine obuke i broj kandidata u pojedinim terminima.
Prilozi uz svaki program obuke
Pored zahteva iz člana 35. ovog pravilnika Centar za svaki program obuke koji namerava da sprovodi prilaže:
1) dokaz da je pravno lice registrovano u Republici Srbiji;
2) ispravu da ispunjava standard kvaliteta serije SRPS ISO 9001, odnosno ispunjenosti tehničko-tehnoloških i drugih uslova za vršenje obuke za sticanje ovlašćenja propisanih ovim pravilnikom;
3) plan i program obuke koju namerava da vrši;
4) dokaz o angažovanju instruktora, kao i njihova odgovarajuća ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti;
5) dokaz da su uredno izvršene sve finansijske obaveze prema Republici Srbiji;
6) dokaz da protiv podnosioca zahteva nije pokrenut stečajni postupak ili postupak likvidacije;
7) da ima simulator koji ispunjava standarde date u Prilogu 4 - Standardi za odobrenje simulatora, koji odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo - I. Tehnički i funkcionalni zahtevi za simulatore za upravljanje plovilom i radarskim simulatorom u unutrašnjoj plovidbi, odnosno ugovor ili drugi dokument kojim dokazuje poslovni odnos sa brodarima koji omogućava upotrebu broda za praktično uvežbavanje kandidata;
8) dokaz da se protiv odgovornih lica ne vodi krivični postupak za dela iz oblasti privrednog kriminala.
Ministarstvo po službenoj dužnosti vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za odlučivanje o ispunjenosti uslova za izdavanje odobrenja.
Centar prilaže uz zahtev za izdavanje odobrenja, dokaze iz stava 1. ovog člana o činjenicama o kojima se ne vodi službena evidencija, a može da dostavi i dokaze koji sadrže podatke o činjenicama koje je organ dužan da pribavlja po službenoj dužnosti, ukoliko izričito izjavi da će ove dokumente dostaviti sam.
Priručnik o obuci i procedurama
Centar treba da ima Priručnik o obuci i procedurama koji sadrži organizacionu šemu Centra i koji rukovodiocima i osoblju daje jasne smernice o politici Centra, kao i o procedurama i procesima vezanim za obuku.
Priručnik o obuci i procedurama sadrži sledeće elemente:
1) plan obuke koji sadrži ciljeve koji treba da budu postignuti u okviru svake obuke koja se sprovodi u Centru i/ili na brodu. Planom obuke utvrđuju se osposobljenosti koje kandidat treba da stekne do kraja programa obuke i način na koji se te osposobljenosti stiču kombinacijom teorijskog znanja, obuke i prakse koja se stiče na brodu i u Centru;
2) silabus svake pojedinačne obuke, koji sadrži: osnovne informacije o predmetima/kursevima koje obuhvataju broj sati predavanja, vreme održavanja nastave zajedno sa planom predavanja, kao i cilj koji se želi postići konkretnom obukom; način komuniciranja kandidata i instruktora, odnosno predavača; popis obavezne i dopunske literature; kalendar predavanja i praktičnih vežbi koji sadrži nedeljni raspored odvijanja predavanja i praktičnih vežbi; oblike aktivnosti koji mogu da budu: predavanje, rasprava sa aktivnim učešćem, grupni rad i drugo; pravila ponašanja koja podrazumevaju isticanje neophodnih uslova za sigurno održavanje nastave (ako se koristi laser, struja visokog napona itd.), kao i obavezu pridržavanja uputstava za rad sa laboratorijskim instrumentima, u određenim prostorijama i slično; obaveštavanje o ostvarenim rezultatima; posebne informacije (poziv kandidatima da u vreme konsultacija dođu da razgovaraju o specifičnim potrebama koje će pomoći da se usklade aktivnosti kako bi svi kandidati mogli ravnopravno da učestvuju u procesu obuke (na primer vreme predviđeno za razgovor sa kandidatima koji će pomoći instruktoru da sazna da li su njegove metode i oblici rada, odnosno način predavanja, odgovarajući u odnosu na postavljene ciljeve) i drugo;
3) popis predavača, odnosno instruktora koji izvode teorijsku nastavu, odnosno praktičnu obuku, koji obavezno sadrži: ime i prezime, datum i godinu rođenja, ovlašćenje o osposobljenosti i/ili posebnoj osposobljenosti, odnosno stečeno zvanje u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje, kao i radno iskustvo;
4) opis sistema upravljanja kvalitetom;
5) opis procedure prijema kandidata;
6) opis procedura koje se koriste za uspostavljanje i održavanje stručnosti i osposobljenosti instruktora i predavača teorijske i praktične obuke;
7) opis procedure koja se odnosi na način sprovođenje teorijske i praktične obuke;
8) opis procedure koja se odnosi na način izbora, uloge i odgovornosti instruktora;
9) opis procedura koje se odnose na procenu uspešnosti obuke što uključuje: pojedinačne odgovornosti kandidata; postupak za korekciju neodgovarajućeg napretka; postupak za zamenu instruktora; maksimalan broj zamena instruktora po kandidatu; uspostavljen interni sistem povratnih informacija za otkrivanje nedostataka u obuci; postupak za suspendovanje kandidata sa obuke; postupak za podnošenje izveštaja i dokumentacije; evaluaciju ispunjenosti standarda po fazama obuke kako bi se obezbedila standardizacija;
10) opis procedure za osiguranje dobijanja povratne informacije (feedback) od kandidata i drugih učesnika u brodarstvu koji će pomoći Centru da sazna da li njegove obuke odgovaraju potrebama tržišta;
11) opis i detaljan prikaz prostorija (broj i površina) za izvođenje teorijske i praktične obuke, kao i opreme za vršenje obuke;
12) dokumentaciju koja se odnosi na simulator koji se koristi u sprovođenju obuke, koja se odnosi na:
(1) tip simulatora koji se koristi,
(2) tip obuke za koju se simulator koristi,
(3) obrazloženje o načinu na koji simulator ispunjava operativne potrebe za obukom, odnosno kako simulator omogućava izvođenje vežbi za određeni odobren program obuke,
(4) dokaze da su simulatori u skladu sa standardima iz Priloga 4 - Standardi za odobrenje simulatora - I. Tehnički i funkcionalni zahtevi za simulatore za upravljanje plovilom i radarskim simulatorom u unutrašnjoj plovidbi;
13) opis načina vođenja i čuvanja evidencija o obuci;
14) obrazac uverenja o završenoj obuci o osposobljenosti iz člana 46. ovog pravilnika, koje izdaje Centar.
Sadržaj Priručnika o obuci i procedurama
Sadržaj Priručnika o obuci i procedurama, kao i ostalih operativnih dokumenata treba da bude dosledan i da predstavlja jedinstven sistem, kao i da se koristi u svim organizacionim jedinicama Centra.
Priručnik o obuci i procedurama može da bude izdat kao jedan dokument ili iz više delova. Ukoliko se sastoji iz više delova mora da poseduje glavni sadržaj koji olakšava pronalaženje informacija koje se nalaze u više delova tog priručnika.
Struktura Priručnika o obuci i procedurama mora da bude razumljiva, jasna i odgovarajuća za informacije koje se dokumentuju.
Priručnik o obuci i procedurama treba da sadrži definicije, oznake i skraćenice koje se redovno ažuriraju, kao i listu izmena i dopuna dokumenta, odnosno važećih stranica.
Izmene i dopune Priručnika o obuci i procedurama vrše se:
1) nakon izmena procesa koji se odvijaju i procedura koje se koriste u Centru;
2) nakon izmena programa obuke, odnosno planova obuke i procedura održavanja stručnosti i osposobljenosti instruktora;
3) nakon promena u tehnologiji (na primer uvođenje nove opreme za obuku);
4) nakon izmena odgovarajućih propisa.
Izmene i dopune Priručnika o obuci i procedurama vrše se kroz uspostavljen sistem izmena i dopuna kako bi informacije sadržane u njemu bile ažurne.
Sistem izmena i dopuna mora da obuhvati i njihovo praćenje koje će obezbediti da sve izmene budu blagovremeno dostavljene svim relevantnim organizacionim celinama ili licima koja ga koriste.
Korišćenje Priručnika o obuci i procedurama
Centar prati korišćenje Priručnika o obuci i procedurama kroz uspostavljen sistem povratnih informacija od strane korisnika.
Centar treba da razvije analizu prikupljenih informacija, kao i sistem dostavljanja informacija o izvršenim promenama i kontrole izvršenih promena, u cilju obrade informacija koje proizlaze iz promena, a koje se odnose na:
1) procese i procedure Centra;
2) obuke koje se sprovode;
3) sadržaj silabusa i procedura održavanja stručnosti i osposobljenosti instruktora;
4) uvođenje nove opreme, zbog čega je neophodno sprovesti obnavljanje znanja osoblja i odobrenje programa i planova obuke;
5) postupak obezbeđenja standardizacije procesa procene osposobljenosti.
Sistem za upravljanje kvalitetom
Centar ispunjava uslove za vršenje obuke za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade broda ako u okviru svog unutrašnjeg uređenja uspostavi sistem upravljanja kvalitetom serije SRPS ISO 9001.
Sistemom upravljanja kvaliteta treba da bude obuhvaćen i postupak sprovođenja teorijske i praktične obuke, uspostavljanje i održavanje stručnosti i osposobljenosti instruktora i predavača teorijske i praktične obuke, kao i druga pitanja koja se odnose na obuke i procedure.
Telo za ocenjivanje usaglašenosti na svakih deset godina vrši sertifikciju u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Sertifikacija iz stava 3. ovog člana naročito ima za cilj da utvrdi da li su:
1) sve važeće odredbe međunarodnih i domaćih propisa kojima se uređuje plovidba obuhvaćene sistemom upravljanja kvalitetom;
2) sve mere unutrašnje kontrole upravljanja i nadzora, kao i druga postupanja u skladu sa planiranim i dokumentovanim postupcima efikasne u obezbeđivanju ostvarivanja utvrđenih ciljeva;
3) rezultati svih procena dokumentovani i da li su odgovorna lica o tome obaveštena;
4) pravovremeno preduzete mere za otklanjanje nedostataka.
Uslovi koje Centar treba da ispuni za vršenje obuke za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebne osposobljenosti u pogledu prostorija, opreme, učila i literature koji omogućavaju uspešno sprovođenje obuke, zavise od vrste obuke za koju se koriste (odgovarajuće osvetljenje, klimatizacija, smeštaj dokumentacije, arhiviranje i čuvanje podataka i sl.).
Prostorije u kojima se obavlja obuka treba da budu odgovarajuće veličine za prihvat najmanje deset polaznika, i da imaju:
1) nastavnu tablu;
2) odgovarajući broj računara;
3) projektor (ako to zahteva program obuke);
4) pametnu tablu koja je povezana sa računarima i internetom;
5) video opremu;
6) audio opremu;
7) odgovarajući broj radnih stolova s obzirom na broj polaznika obuke;
8) mogućnost korišćenja interneta za odgovarajući broj računara.
Maksimalni broj polaznika pojedinog programa obuke je 20 polaznika, a odnos predavača, odnosno instruktora i polaznika u grupnim aktivnostima je 1:20.
Centar obezbeđuje polaznicima nesmetan pristup informacijama, opremi, učilima, simulatorima i literaturi koji su neophodni za obuku koja je odobrena.
Podaci o kandidatima, njihovom uspehu i ostvarivanju programa čuvaju se u elektronskoj ili pisanoj formi.
Tehničko-tehnološki uslovi za vršenje obuke
Centar ispunjava uslove u pogledu tehničko-tehnoloških uslova za vršenje obuke za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade broda ako pored tehničke i druge opreme potrebne za sprovođenje obuke raspolaže i simulatorom za upravljanje brodom i simulatorom za radar koji ispunjavaju standarde date u glavi I. Tehnički i funkcionalni zahtevi za simulatore za upravljanje plovilom i radarskim simulatorima u unutrašnjoj plovidbi Priloga 4 - Standardi za odobrenje simulatora, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo ili da ima na raspolaganju brod za praktično uvežbavanje kandidata koji ispunjava tehničke zahteve za plovila koja se koriste za stručni ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 - Standardi za stručne ispite.
Centar ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana ako raspolaže simulatorom za upravljanje brodom i simulatorom za radar koji je odobren od strane ministarstva, u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Ako je ministarstvo oduzelo ili suspendovalo to odobrenje Centar ne ispunjava uslove u pogledu tehničko-tehnoloških uslova za vršenje obuke za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade broda.
Centar obezbeđuje svim polaznicima bez ograničenja jednak pristup i upotrebu simulatora.
Centar imenuje odgovornog rukovodioca koji obezbeđuje usaglašenost sa zahtevima propisanim ovim pravilnikom i interni nadzor nad vršenjem obuke, kao i angažovanje dovoljnog broja odgovarajućih kvalifikovanih predavača, odnosno instruktora teorijske i praktične obuke, kako bi se obezbedilo da se sprovođenjem obuke postignu ciljevi utvrđeni odobrenim programima i planovima obuke.
Instruktor koji sprovodi obuku članova posade broda u cilju sticanja ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, treba da:
1) ima najmanje isto važeće ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti za koju se obuka sprovodi;
2) poznaje program obuke i razume specifične ciljeve svake pojedinačne vrste obuke;
3) poznaje nastavne metode, njihovu primenu i rezultate;
4) poznaje međunarodne i domaće propise kojima se uređuje plovidba;
5) ima dokaz da je upoznat s smernicama o instrukcionim tehnikama korišćenja simulatora, kao i da ima praktično radno iskustvo u upotrebi određene vrste simulatora koji se koristi u obuci, ako obuka podrazumeva upotrebu simulatora;
6) ima iskustvo u sprovođenju obuka u svojstvu zamenika instruktora u najmanje pet rokova obuke ili sa najmanje 50 kandidata u obuci;
7) se u svom radu redovno upoznaje i prilagođava tehnološkim i drugim izmenama u oblasti unutrašnje plovidbe;
8) realno ocenjuje i povoljno utiče na formiranje stručne i ljudske ličnosti kandidata kao budućih članova posade.
Iskustvo u sprovođenju obuka se dokazuje podnošenjem potvrde koju izdaje Centar.
O izdatim odobrenjima vodi se registar izdatih odobrenja koji je dat u Obrascu 1 - Registar izdatih odobrenja, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Registar iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o Centru kojem je izdato odobrenje, podatke o odobrenim obukama i izvršenim kontrolama, kao i podatak o ispravi o uspostavljenom sistemu upravljanja kvalitetom.
Nakon završene obuke člana posade broda Centar izdaje uverenje o završenoj obuci kandidatu da je s uspehom završio obuku, odnosno posebnu obuku, koja sadrži podatke o Centru, lične podatke o licu koje je završilo obuku, naznaku za koje ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti je polaznik obuke završio obuku u propisanom trajanju i u skladu sa kojim odobrenim programom obuke.
Centar dostavlja ministarstvu podatke o promenama u pogledu uslova potrebnih za dobijanje odobrenja za vršenje obuke u roku od 15 dana od dana nastale promene, kao i planove o unapređenju nastavne delatnosti, najkasnije do 1. marta tekuće godine za prethodnu godinu.
VII PROGRAM OBUKE I DNEVNIK O ZAVRŠENOJ OBUCI I STEČENOJ PRAKSI
Organizacija programa obuke utvrđuje se u Planu obuke.
Centar predlaže trajanje programa teorijske i praktične obuke za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebne osposobljenosti.
Programi teorijske i praktične obuke čije odobreno trajanje iznosi 100 nastavnih sati ili više izvode se na način da ukupno nedeljno nastavno opterećenje ne pređe 36 sati, odnosno najviše šest sati dnevno.
Programi teorijske i praktične obuke čije odobreno trajanje iznosi kraće od 100 nastavnih sati izvode se na način da ukupno dnevno nastavno opterećenje ne pređe deset sati.
Program nastavnih predmeta/kurseva obuke odobrava se pod uslovom da je u skladu sa Standardima iz Priloga 2 - Standardi za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine ovog pravilnika.
Program obuke na brodu sprovodi se na brodovima brodara sa kojima Centar ima ugovor ili drugi dokumentovani poslovni odnos koji omogućava upotrebu broda za praktično uvežbavanje kandidata.
Lice koje sprovodi odobreni program obuke
Lice koje sprovodi odobreni program obuke kandidata na brodu treba da obezbedi:
1) odgovarajuće vreme obezbeđeno za sprovođenje odobrenog programa obuke na brodu u okviru standardnih radnih zahteva na brodu;
2) da se na početku programa obuke na brodu i na početku svakog putovanja na drugom brodu, kandidatu daju detaljne informacije i smernice o tome šta se od njega očekuje i kako će program obuke biti sproveden;
3) člana posade na brodu za obuku tokom trajanja obuke na brodu koji će da upravlja programom obuke na brodu;
4) da lica koja su odgovorna za sprovođenje obuke tokom trajanja obuke na brodu poznaju i razumeju svoje dužnosti i odgovornosti u vezi obuke;
5) da tokom propisanog perioda plovidbenog staža kandidat završi obuku i stekne iskustvo u izvršavanju zadataka, obaveza i odgovornosti potrebnih za sticanje određenog ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebne osposobljenosti, uzimajući u obzir Standarde za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine navedene u Standardima iz Priloga 2 ovog pravilnika;
6) da program obuke na brodu bude sastavni deo ukupnog plana obuke;
7) da programom obuke na brodu upravlja i koordinira zapovednik koji upravlja brodom na kome se sprovodi program obuke;
8) da se vodi sveobuhvatna evidencija o svim sprovedenim obukama.
Zapovednik broda na kome se sprovodi obuka
Zapovednik koji upravlja brodom na kome se sprovodi program obuke treba da:
1) uspostavi kontakt između člana posade broda zaduženog za obuku i instruktora na kopnu;
2) odredi, u pisanoj formi, člana posade broda koji će biti odgovoran za organizovanje i nadgledanje obuke na brodu za svako pojedinačno putovanje;
3) obezbedi kontinuitet u slučaju bilo kakve promene članova posade na brodu tokom putovanja;
4) obezbedi da svi članovi posade na brodu koji su uključeni u program obuke sprovode program obuke na efikasan način;
5) obezbedi da kandidat provede najmanje pola dnevnog radnog vremena u službi na straži, pod nadzorom člana posade određenog za praćenje i nadzor rada kandidata.
Član posade broda koji je odgovoran za obuku, treba da obezbedi:
1) organizaciju programa obuke na brodu;
2) da se dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi pravilno vodi;
3) da vreme koje kandidat provede na brodu bude korisno iskorišćeno u pogledu obuke i iskustva, u skladu sa ciljevima programa obuke;
4) vođenje administrativnih poslova koji se odnose na program obuke;
5) praćenje napretka kandidata tokom trajanja programa obuke;
6) davanje uputstava, po potrebi i pravilno sprovođenje programa obuke.
Svaki kandidat treba da:
1) s dužnom pažnjom prati program obuke;
2) koristi u potpunosti sve mogućnosti koje su mu stavljene na raspolaganje, tokom i van radnog vremena;
3) vodi dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi i da ga učini dostupnim za uvid u svakom trenutku.
Dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi
Kandidat obezbeđuje pre početka programa obuke obrazac dnevnika o završenoj obuci i stečenoj praksi u koji se unose svi podaci o završenim obukama i praksi.
Pripravnici pre početka programa obuke overavaju obrazac dnevnika o stečenoj praksi u nadležnoj lučkoj kapetaniji.
Kandidati koji završe obuku u Centru overavaju obrazac dnevnika o završenoj obuci u Centru.
Popunjeni dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi kandidat podnosi komisiji za polaganje stručnih ispita i služi kao dokaz da je završen program obuke na brodu.
Dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi podnosi se na uvid komisiji kada svi odgovarajući elementi osposobljenosti budu overeni.
Dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi vodi se na način koji omogućava uvid u sve potrebne informacije o poslovima i zadacima koji su preduzimani, kao i o napretku u pogledu njihovog ostvarivanja.
Dnevnik o završenoj obuci i stečenoj praksi kandidata sadrži podatke o: kandidatu, odnosno polazniku obuke, toku obuke, o nastavnom planu i programu, sadržaju koji je obrađen tokom obuke, vremenu i trajanju obuke, početku i završetku obuke, broju časova, potpis kandidata, nivo odgovornosti člana posade broda za koji se kandidat osposobljava, podatke o instruktorima i potpis instruktora, odnosno rukovodioca obuke.
VIII NAČIN POLAGANJA STRUČNOG ISPITA I STICANJE OVLAŠĆENJA O OSPOSOBLJENOSTI
Način polaganja stručnog ispita
Stručni ispit polaže se pred komisijom za polaganje stručnog ispita (u daljem tekstu: komisija), koja se obrazuje u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Komisija se sastoji od predsednika, dva člana i sekretara, koji imaju zamenike.
Predsednik, članovi i sekretar komisije, odnosno njihovi zamenici, imenuju se na period od četiri godine.
Na predlog predsednika komisije, mogu se za pojedine predmete angažovati ispitivači van sastava komisije.
Administrativno-stručne poslove za komisiju obavlja sekretar.
Predsedniku, članovima komisije, sekretaru, njihovim zamenicima i ispitivačima pripada naknada za rad u komisiji, čija se visina određuje rešenjem o njenom obrazovanju.
Predsednik i članovi komisije, odnosno njihovi zamenici, su ispitivači elemenata ispita datim u Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 - Standardi za stručne ispite, i treba da poseduju neophodno stručno znanje iz oblasti unutrašnje plovidbe.
Predsednik i zamenik predsednika komisije treba da imaju odgovarajuće ovlašćenje za koje kandidat polaže stručni ispit.
Pismena prijava za polaganje stručnog ispita
Pismena prijava za polaganje stručnog ispita podnosi se komisiji.
Prijava za polaganje ispita sadrži ime, očevo ime i prezime, datum i mesto rođenja kandidata, prebivalište i naznaku zvanja, odnosno posebne osposobljenosti za koje se prijavljuje polaganje.
Uz prijavu podnose se dokazi da kandidat ispunjava uslove za polaganje stručnog ispita za sticanje određenog zvanja u skladu sa ovim pravilnikom, i to:
1) kopija lične karte;
2) važeće lekarsko uverenje o zdravstvenoj sposobnosti;
3) overena fotokopija diplome o stečenom odgovarajućem obrazovanju, odnosno uverenja o završenoj obuci;
4) dokaz o odgovarajućem plovidbenom stažu (kopiju brodarske knjižice, izvod iz brodskog dnevnika i slično);
5) važeće ovlašćenje o osposobljenosti;
6) odgovarajuće ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za vršenje posebnih poslova na brodu, ako je to propisano kao uslov za sticanje određenog zvanja;
7) dnevnik o završenoj praksi ili uverenje Centra o završenoj obuci;
8) dokaz o uplati sredstava na ime troškova polaganja stručnog ispita i administrativne takse.
Komisija po službenoj dužnosti vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za odlučivanje o ispunjenosti uslova za polaganje stručnog ispita za odgovarajuće zvanje.
Kandidat prilaže uz zahtev za izdavanje odobrenja, dokaze iz stava 3. ovog člana o činjenicama o kojima se ne vodi službena evidencija, a može da dostavi i dokaze koji sadrže podatke o činjenicama koje je organ dužan da pribavlja po službenoj dužnosti, ukoliko izričito izjavi da će ove dokumente dostaviti sam.
Predsednik komisije određuje datum, vreme i mesto polaganja ispita o čemu sekretar komisije obaveštava kandidate najkasnije 15 dana pre dana određenog za polaganje ispita.
Sekretar komisije prima prijave za ispit najkasnije pet dana pre dana određenog za ispit, posle čega prijave sa priloženim dokazima razmatra komisija koja uvidom u priloženu dokumentaciju konstatuje koji kandidati ispunjavaju uslove da pristupe ispitu.
Sekretar komisije obaveštava kandidate koji ispunjavaju uslove da mogu pristupiti ispitu.
Pre početka ispita sekretar komisije utvrđuje identitet kandidata uvidom u ličnu kartu i upoznaje ga o načinu polaganja ispita.
Stručni ispit sastoji se od teoretskog i praktičnog dela.
Teorijskim delom stručnog ispita proveravaju se kompetencije, odnosno znanja i veštine za odgovarajuće zvanje u skladu sa Standardima iz Priloga 2 ovog pravilnika.
Praktični deo stručnog ispita polaže se na brodu koji ispunjava tehničke zahteve za plovila koja se koriste za praktični ispit u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 - Standardi za stručne ispite.
Kandidat polaže praktični deo ispita, ukoliko je položio teoretski deo ispita.
Elemente teoretskog dela stručnog ispita kandidat polaže pismeno i usmeno.
Ocenjivanje kandidata vrši se skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 - Standardi za stručne ispite.
Konačan uspeh kandidata ocenjuje se ocenom: "položio" ili "nije položio".
Ako kandidat ne pristupi polaganju stručnog ispita, a svoj izostanak pismeno ne opravda pre početka polaganja ispita, odnosno ako neopravdano odustane od započetog polaganja ispita, smatraće se da nije položio stručni ispit.
Započeto polaganje ispita može se odložiti ako je kandidat zbog bolesti ili iz drugog opravdanog razloga sprečen da nastavi polaganje ispita.
O odlaganju stručnog ispita odlučuje komisija.
O toku stručnog ispita vodi se zapisnik u koji se unose podaci od značaja za tok ispita, kao i ocena kandidata na ispitu.
Zapisnik potpisuju predsednik, članovi komisije, odnosno njihovi zamenici i sekretar komisije.
Sekretar komisije vodi evidenciju kandidata koji su polagali stručni ispit koja sadrži: podatke o kandidatu koji je polagao ispit, broj evidencije, ime i prezime, datum i mesto rođenja, prebivalište, datum i mesto polaganja ispita, uspeh na ispitu, datum izdavanja uverenja i stečeno zvanje, odnosno posebna osposobljenost.
Uverenje o položenom stručnom ispitu
Na osnovu rezultata stručnog ispita, kandidatu koji je položio ispit, izdaje se uverenje o položenom stručnom ispitu.
Izuzetno, na zahtev kandidata koji je položio praktični deo ispita na simulatoru izdaje se uverenje o položenom praktičnom delu ispita.
Uverenje iz stava 1. ovog člana izdaje se na obrascu datom u Obrascu 2 - Uverenje o položenom ispitu, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Uverenje iz stava 2. ovog člana izdaje se na obrascu datom u Obrascu 3 - Uverenje o položenom praktičnom delu ispita, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Uverenja iz st. 1. i 2. ovog člana su bele boje, formata A4 u skladu sa standardom ISO 216, potpisuje ih predsednik komisije i overavaju se pečatom ministarstva, odnosno Centra.
Zahtev za izdavanje ovlašćenja o osposobljenosti
Uz zahtev za izdavanje ovlašćenja o osposobljenosti člana posade podnosilac zahteva prilaže nadležnoj lučkoj kapetaniji sledeće dokaze:
1) o identitetu, datumu i godini rođenja;
2) dve fotografije dimenzija 3 x 3,5 cm ne starije od šest meseci;
3) o odgovarajućem obrazovanju/obuci u skladu sa ovim pravilnikom kojim se dokazuju kompetencije, znanja i veštine, koji izdaje školska ustanova/centar;
4) važeće ovlašćenje kojim se dokazuje zvanje člana posade;
5) važeće ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti ako je propisano kao uslov za sticanje ovlašćenja i posedovanje posebne osposobljenosti;
6) uverenje o zdravstvenoj sposobnosti ovlašćene zdravstvene ustanove kojim se dokazuje zdravstvena sposobnost;
7) uverenje o položenom ispitu, ako je ispit propisan;
8) o uplati administrativne takse za izdavanje ovlašćenja.
Zdravstvena sposobnost lica dokazuje se uverenjem o zdravstvenoj sposobnosti člana posade koje nije starije od tri meseca od dana podnošenje zahteva iz stava 1. ovog člana.
Ovlašćenje o osposobljenosti izdaje se sa rokom važenja od deset godina, izuzev ako je uverenje o zdravstvenoj sposobnosti člana posade izdato sa kraćim rokom važenja.
Ovlašćenja o osposobljenosti za članove posade, osim zapovednika upisuju se u brodarsku knjižicu.
Za upis ovlašćenja u brodarsku knjižicu podnosilac zahteva podnosi dokaze iz stava 1. tač. 1), 3), 4), 5), 6), 7) i 8) ovog člana.
Licu koje podnese zahtev za izdavanje ovlašćenja o osposobljenosti ili posebnoj osposobljenosti na osnovu ovlašćenja izdatog od strane države čije se isprave priznaju kao da su izdate u Republici Srbiji u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama ne izdaje se obrazac ovlašćenja, već se odgovarajuće zvanje upisuje u brodarsku knjižicu.
Lučka kapetanija po službenoj dužnosti vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za izdavanje ovlašćenja o osposobljenosti člana posade broda.
Kandidat prilaže uz zahtev za izdavanje ovlašćenja o osposobljenosti, dokaze iz st. 1. i 5. ovog člana o činjenicama o kojima se ne vodi službena evidencija, a može da dostavi i dokaze koji sadrže podatke o činjenicama koje je organ dužan da pribavlja po službenoj dužnosti, ukoliko izričito izjavi da će ove dokumente dostaviti sam.
Zahtev za izdavanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti
Uz zahtev za izdavanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti podnosilac zahteva prilaže nadležnoj lučkoj kapetaniji sledeće dokaze:
1) o identitetu, datumu i godini rođenja;
2) dve fotografije dimenzija 3 x 3,5 cm, ne starije od šest meseci;
3) o završenoj obuci u skladu sa ovim pravilnikom kojim se dokazuju kompetencije, znanja i veštine koju izdaje Centar, ako je to propisano;
4) da poseduje ovlašćenje za zapovednika ili ovlašćenje priznato u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama;
5) uverenje o položenom ispitu, ako je ispit propisan;
6) o plovidbenom stažu (kopiju brodarske knjižice, izvod iz brodskog dnevnika, ako je to propisano kao uslov za izdavanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti).
Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti izdaje se sa rokom važenja od pet godina.
Lučka kapetanija po službenoj dužnosti vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za izdavanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti člana posade broda.
Kandidat prilaže uz zahtev za izdavanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti, dokaze iz stava 1. ovog člana o činjenicama o kojima se ne vodi službena evidencija, a može da dostavi i dokaze koji sadrže podatke o činjenicama koje je organ dužan da pribavlja po službenoj dužnosti, ukoliko izričito izjavi da će ove dokumente dostaviti sam.
Brodarac može na brodu da vrši poslove u okviru zvanja za koje je stekao ovlašćenje o osposobljenosti.
Brodarac koji je stekao ovlašćenje o osposobljenosti zapovednika u slučaju potrebe na brodu obavlja i poslove na radnom nivou: krmar, vođa palube i mornar.
Brodarci koji su stekli ovlašćenja o osposobljenosti na radnom nivou, u slučaju potrebe obavljaju i poslove nižeg nivoa odgovornosti.
Ovlašćenje o osposobljenosti se izdaje brodarcu koji ima potrebne godine života, koji je telesno i duševno sposoban da vrši poslove na brodu i koji je stekao zvanje propisano ovim pravilnikom.
Za vršenje poslova zapovednika izdaje se ovlašćenje o osposobljenosti na Obrascu 4 - Ovlašćenje o osposobljenosti zapovednika, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo, koji je sastavljen na srpskom, nemačkom i engleskom jeziku.
Za vršenje posebnih poslova iz člana 18. stav 2. ovog pravilnika, izdaje se ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti na Obrascu 5 - Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za upravljanje plovilom za utečnjeni prirodni gas (LNG), i za putničku plovidbu, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo, koji je sastavljen na srpskom, nemačkom i engleskom jeziku.
Ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti iz člana 18. stav 1. tač. 1)-4), zapovedniku se ne izdaju na obrascu već se upisuju u ovlašćenje o osposobljenosti za zapovednika sa oznakama posebnog ovlašćenja o osposobljenosti R (za upravljanje plovilom uz pomoć radara), M (za plovidbu vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera), C (za plovidbu velikim plovnim sastavima) i ERDMS (sektora sa posebnim rizicima sa oznakama iz Evropskog sistema za upravljanje referentnim podacima).
Obrazac ovlašćenja o osposobljenosti i obrazac ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti ima svetlo plavu pozadinu, a format dokumenta je ID1 u skladu sa standardom ISO/IEC 7810.
Obrazac ovlašćenja o osposobljenosti
Obrazac 4 - Ovlašćenja o osposobljenosti zapovednika, sadrži:
Na prednjoj strani tekst: "Republika Srbija, Mali grb Republike Srbije, Ovlašćenje o osposobljenosti, Zapovednik", redne brojeve i uz njih mesta za upisivanje podataka, i to:
1) prezime imaoca;
2) ime imaoca;
3a) datum rođenja,
3b) mesto rođenja;
4) identifikacioni broj člana posade;
5) fotografija;
6) serijski broj;
7) datum izdavanja;
8) ovlašćenje važi do;
9) naziv ministarstva nadležnog za poslove saobraćaja;
10) oznaka ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti;
11) ublažavajuće mere i ograničenja koja se odnose na zdravstvenu sposobnost.
Podaci iz stava 1. tač. 1), 2), 3a) i 3b) ovog člana upisuju se kao u ličnoj karti ili pasošu lica u standardu UNICODE, a ako se ime i prezime imaoca upisuju u standardu UNICODE drugačije od ASCII koda, navode se i u ASCII kodu u zagradama.
Podatak iz stava 1. tačka 4) ovog člana je identifikacioni broj člana posade iz Registra izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe iz člana 77. stav 2. tačka 5) ovog pravilnika.
U mesto za upisivanje podataka iz stava 1. tač. 10) ovog člana upisuju se oznake ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti i to: R (za upravljanje plovilom uz pomoć radara), M (za plovidbu vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera), oznaka sektora vodnih puteva sa posebnim rizicima iz Evropskog sistema za upravljanje referentnim podacima (ERDMS) i C (za plovidbu velikim plovnim sastavima).
Ublažavajuće mere i ograničenja koja se odnose na zdravstvenu sposobnost iz stava 1. tačka 11) ovog člana upisuju se oznake od 01 do 09 u skladu sa propisom kojim se uređuju uslovi u pogledu zdravstvene sposobnosti članova posade brodova i drugih plovila.
Na zadnjoj strani su mesta za upisivanje dodatnog teksta uz redne brojeve 10. i 11. sa prednje strane obrasca ovlašćenja.
Obrazac ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti
Obrazac 5 - Obrazac ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti, sadrži:
Na prednjoj strani tekst: "Republika Srbija, Mali grb Republike Srbije, Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti, (rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas LNG), (putnička plovidba)", redne brojeve i uz njih mesta za upisivanje podataka, i to:
1) prezime imaoca;
2) ime imaoca;
3a) datum rođenja,
3b) mesto rođenja;
4) identifikacioni broj člana posade;
5) fotografija;
6) serijski broj;
7) datum izdavanja;
8) ovlašćenje važi do;
9) naziv ministarstva nadležnog za poslove saobraćaja.
Podaci iz stava 1. tač. 1), 2), 3a) i 3b) ovog člana upisuju se kao u ličnoj karti ili pasošu lica u standardu UNICODE, a ako se ime i prezime imaoca upisuju u standardu UNICODE drugačije od ASCII koda, navode se i u ASCII kodu u zagradama.
Podatak iz stava 1. tačka 4) ovog člana je identifikacioni broj člana posade iz Registra izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe iz člana 77. stav 2. tačka 5) ovog pravilnika.
Ovlašćenje radio operatera izdaje se u skladu sa odredbama br. 47.10-47.17, člana 47. Međunarodnog pravilnika o radiokomunikacijama (RR) Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU) na srpskom i engleskom jeziku u skladu sa Aneksom 5 - Odredbe o sticanju, izdavanju i uzajamnom priznavanju sertifikata radio operatera Regionalnog dogovora o radiokomunikacijskoj službi na unutrašnjim plovnim putevima ("Službeni glasnik RS - Međunarodni ugovori", broj 16/14).
Ovlašćenje iz stava 1. ovog člana izdaje se na Obrascu 5, koji pored podataka iz člana 67. ovog pravilnika sadrži podatak da je izdato u skladu sa Preporukom br. 3 - Harmonizovani program ispita za dobijanje ovlašćenja radio operatera za radiotelefonsku službu na unutrašnjim vodnim putevima Regionalnog dogovora o radiokomunikacijskoj službi na unutrašnjim plovnim putevima ("Službeni glasnik RS - Međunarodni ugovori", broj 16/14) i izjavu imaoca o čuvanju tajnosti komunikacija.
Brodarcu koji ima ovlašćenje o osposobljenosti mašiniste na njegov zahtev izdaje, odnosno upisuje se ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova mornara.
Serijski broj ovlašćenja iz člana 66. stav 1. tačka 6) i člana 67. stav 1. tačka 6) ovog pravilnika sastoji se od oznake lučke kapetanije koja je izdala ovlašćenje i četvorocifrenog broja ovlašćenja iz registra izdatih ovlašćenja.
Oznake lučkih kapetanija su:
1) Lučka kapetanija Bačka Palanka - BP;
2) Lučka kapetanija Apatin - AP;
3) Lučka kapetanija Novi Sad - NS;
4) Lučka kapetanija Beograd - BG;
5) Lučka kapetanija Pančevo - PA;
6) Lučka kapetanija Smederevo - SD;
7) Lučka kapetanija Veliko Gradište - VG;
8) Lučka kapetanija Kladovo - KL;
9) Lučka kapetanija Prahovo - PL;
10) Lučka kapetanija Senta - ST;
11) Lučka kapetanija Titel - TL;
12) Lučka kapetanija Sremska Mitrovica - SM.
IX PRIZNAVANJE, OBNOVA I ZAMENA OVLAŠĆENJA
Priznavanje ovlašćenja o osposobljenosti i posebnoj osposobljenosti, brodarskih knjižica i brodskih dnevnika
Isprave o osposobljenosti zapovednika i drugih članova posade broda, brodarske knjižice i brodski dnevnici izdati prema propisima Centralne komisije za plovidbu Rajnom, država članica Evropske unije, kao i isprave o osposobljenosti zapovednika i drugih članova posade izdate u skladu sa odredbama Okvirnog sporazuma o slivu reke Save, Protokola o režimu plovidbe uz Okvirni sporazum o slivu reke Save i Sporazuma o izmenama Okvirnog sporazuma o slivu reke Save i Protokola o režimu plovidbe uz Okvirni sporazum o slivu reke Save ("Službeni list Srbije i Crne Gore" - Međunarodni ugovori, broj 12/04) i Odlukama Međunarodne komisije za sliv reke Save priznaju se kao da su izdate u Republici Srbiji, u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Isprave o osposobljenosti zapovednika i ostalih članova posade, brodarske knjižice i brodski dnevnici izdati prema propisima ostalih zemalja priznaju se u skladu sa zakonom i propisima kojim se uređuju plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Lični podaci brodaraca obrađuju se samo u svrhu sprovođenja ovog pravilnika i razmenu informacija između nadležnih organa.
Obrada ličnih podataka lica kojima se izdaje ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, a posebno zdravstvenih podataka vrši se nakon obaveštenja tih lica kojima se omogućava pristup njihovim ličnim podacima i u svakom trenutku na njihov zahtev izdaje se kopija tih podataka.
Zaštita podataka o ličnosti vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Obnova ovlašćenja o osposobljenosti
Ovlašćenje o osposobljenosti člana posade istekom njegove važnosti obnavlja se na period od deset godina ako imalac ovlašćenja uz zahtev dostavi dokaz o identitetu i dokaz da ispunjava zdravstvenu sposobnost koji nije stariji od tri meseca.
Obnova ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti
Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti, obnavlja se na period od pet godina ako imalac ovlašćenja podnese zahtev i dostavi dokaz o identitetu, osposobljenosti i zdravstvenoj sposobnosti.
Osposobljenost iz stava 1. ovog člana dokazuje se:
1) plovidbenim stažom tokom kojeg je brodarac obavljao dužnosti na brodu koje odgovaraju ovlašćenju o posebnoj osposobljenosti koje poseduje;
2) završetkom određenog odobrenog programa osposobljavanja koji obuhvata Standarde iz Priloga 2 ovog pravilnika - III. - VI. Standardi kompetencije za posebnu osposobljenost.
Nakon obnavljanja ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti isto se upisuje u ovlašćenje o osposobljenosti zapovednika ili se izdaje ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti u zavisnosti od ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti u skladu sa ovim pravilnikom.
Lučka kapetanija po službenoj dužnosti vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke o činjenicama o kojima se vodi službena evidencija, a koji su neophodni za obnavljanje ovlašćenja o osposobljenosti i obnavljanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti člana posade broda.
Kandidat prilaže uz zahtev za obnavljanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti, dokaze iz st. 1. i 2. ovog člana o činjenicama o kojima se ne vodi službena evidencija, a može da dostavi i dokaze koji sadrže podatke o činjenicama koje je organ dužan da pribavlja po službenoj dužnosti, ukoliko izričito izjavi da će ove dokumente dostaviti sam.
Obnova ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za putničku plovidbu, za radio operatera i za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG)
Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za putničku plovidbu obnavlja se pod uslovom da je imalac ovlašćenja položio ispit u skladu sa Standardom iz Priloga 3 ovog pravilnika - II. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti za putničku plovidbu ili završio odobreni program osposobljavanja koji obuhvata Standarde iz Priloga 2 ovog pravilnika - V. Standardi za kompetencije za putničku plovidbu.
Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti radio operatera obnavlja se pod uslovom da imalac ovlašćenja ima plovidbeni staž najmanje 360 dana u zadnjih pet godina ili najmanje 180 dana u zadnjoj godini tokom koje je obavljao dužnosti radio operatera na brodu ili položen ispit u skladu sa Standardom za stručni ispit iz Priloga 3 ovog pravilnika - X. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti radio operatera za radiotelefonsku službu na unutrašnjim vodnim putevima.
Ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG) obnavlja se pod uslovom da imalac ovlašćenja ima plovidbeni staž na brodu koji kao gorivo upotrebljava utečnjeni prirodni gas (LNG) najmanje 180 dana u zadnjih pet godina ili najmanje 90 dana u zadnjoj godini ili završen odobreni program osposobljavanja koji obuhvata Standarde iz Priloga 2 ovog pravilnika - VI. Standardi za kompetencije za rukovanje sistemima za utečnjeni prirodni gas (LNG).
Zamena ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti
Brodarac, odnosno lice koje upravlja drugim plovilom prijavljuje lučkoj kapetaniji svaku promenu podataka iz ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti (nestanak, oštećenje ovlašćenja, promenu ličnih podataka, fotografija na ovlašćenju ne odgovara njegovom izgledu i sl.).
Nestanak ovlašćenja u inostranstvu imalac prijavljuje najbližem diplomatskom ili konzularnom predstavništvu Republike Srbije, a nakon povratka u Republiku Srbiju nadležnoj lučkoj kapetaniji.
Imalac ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti oglašava nevažećim nestalo, ukradeno, izgubljeno, odnosno uništeno ovlašćenje u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Nadležna lučka kapetanija će na zahtev brodarca izdati novo ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti u slučaju kada je isto nestalo, pod uslovom da brodarac uz zahtev priloži i dokaz da je nestalo ovlašćenje oglasio nevažećim.
Nadležna lučka kapetanija će na zahtev brodarca izdati novo ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti i u slučaju da je isto oštećeno, da je došlo do promene ličnih podataka, da fotografija na ovlašćenju ne odgovara njegovom izgledu i sl. pod uslovom da brodarac uz zahtev priloži važeće ovlašćenje o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, čija se zamena traži.
Rok važnosti zamenjenog ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti je isti kao rok važnosti izgubljenog, odnosno oštećenog ovlašćenja čiju zamenu traži.
Registar izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade
Evidencija o izdatim ovlašćenjima o osposobljenosti i posebnoj osposobljenosti vodi se u obliku registra izdatih ovlašćenja koji je dat na Obrascu 6 - Registar izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe (u daljem tekstu: registar izdatih ovlašćenja), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo, i sadrži sve podatke koji se nalaze u ovlašćenjima o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti, kao i podatke o nadležnom organu koji ih izdaje.
Registar izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe sadrži:
- natpis: "Republika Srbija" sa grbom Republike Srbije, naziv ministarstva nadležnog za poslove saobraćaja i naziv: "Registar izdatih ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe";
1) prezime;
2) ime;
3) datum rođenja;
4) mesto rođenja;
5) identifikacioni broj člana posade;
6) državljanstvo;
7) prebivalište, odnosno boravište;
8) naziv i serijski broj ovlašćenja o osposobljenosti, datum izdavanja, rok važenja i naziv lučke kapetanije koja je izdala ovlašćenje; podatke o statusu ovlašćenja ("aktivno", "isteklo", "poništeno", suspendovano", "izgubljeno", "ukradeno" ili "uništeno"); ublažavajuće mere i ograničenja koje se odnose na zdravstvenu sposobnost (oznaka od 01 do 09) u skladu sa propisom kojim se uređuje zdravstvena sposobnost članova posade; datum privremenog ili trajnog oduzimanja, gubitka ili uništenja.
9) oznaka ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti R (za upravljanje plovilom uz pomoć radara), M (za plovidbu vodnim putevima koji su klasifikovani kao unutrašnji vodni putevi pomorskog karaktera), (ERDMS) deonica sa posebnim rizicima sa oznakama iz Evropskog sistema za upravljanje referentnim podacima i C (za plovidbu velikim plovnim sastavima);
10) naziv i oznaka, serijski broj ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti, datum izdavanja, rok važenja i naziv lučke kapetanije koja je izdala ovlašćenje; podatke o statusu ovlašćenja ("aktivno", "isteklo", "poništeno", suspendovano", "izgubljeno", "ukradeno" ili "uništeno"); datum privremenog ili trajnog oduzimanja, gubitka ili uništenja.
Registar izdatih ovlašćenja u unutrašnjoj plovidbi vodi se u obliku knjige.
Podaci iz registra iz stava 1. ovog člana izdaju se na zahtev brodara, nadležnih organa i organizacija, nadležnih organa drugih država ili drugih pravnih i fizičkih lica koja dokažu opravdani pravni interes.
Registar izdatih ovlašćenja u unutrašnjoj plovidbi vodi se i u elektronskom obliku.
Registar izdatih ovlašćenja vodi ministarstvo u skladu sa zakonom kojim se uređuje plovidba i luke na unutrašnjim vodama.
Elektronski pristup registru izdatih ovlašćenja u unutrašnjoj plovidbi ima za cilj da omogući nadležnim organima država Evropske unije proveru podataka o izdatim ovlašćenjima i njihovom statusu.
Obrada podataka o ličnosti člana posade broda koji se koriste za vođenje registra izdatih ovlašćenja vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Sastavni deo registra iz člana 77. stav 1. ovog pravilnika je zbirka isprava i dokumenata koja sadrži isprave i dokumenta kojima se dokazuje ispunjavanje propisanih uslova za sticanje određenog ovlašćenja.
Registar izdatih ovlašćenja i zbirka isprava i dokumenata se čuvaju trajno.
XI USKLAĐENOST SA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE
Ovaj pravilnik je usklađen sa načelima i zahtevima iz Direktive (EU) 2017/2397 Evropskog parlamenta i Saveta od 12. decembra 2017. godine o priznavanju stručnih kvalifikacija u unutrašnjoj plovidbi i stavljanju van snage direktiva Saveta 91/672/EEZ i 95/50/EZ, Sprovedbenom Uredbom Komisije (EU) 2020/182 od 14. januara 2020. o obrascima u području stručnih kvalifikacija u unutrašnjoj plovidbi, Delegiranom Direktivom komisije (EU) 2020/12 od 2. avgusta 2019. godine o dopuni Direktive (EU) 2017/2397 Evropskog parlamenta i Saveta s obzirom na standarde za kompetencije i odgovarajuća znanja i veštine, za praktične ispite, za odobravanje simulatora i za zdravstvenu sposobnost, Direktive (EU) 2021/1233 Evropskog parlamenta i Saveta od 14. jula 2021. godine o izmeni Direktive EU 2017/2397 u pogledu prelaznih mera za priznavanje ovlašćenja trećih zemalja i Delegiranom Uredbom Komisije (EU) 2020/473 od 20. januara 2020. o dopuni Direktive (EU) 2017/2397 Evropskog parlamenta i Saveta u pogledu standarda za baze podataka za svedočanstva Unije o stručnoj osposobljenosti, brodarske knjižice i brodske dnevnike.
XII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Zvanje zapovednika stiče lice koje je, pored uslova iz člana 13. stav 1. tač. 1) i 2) ovog pravilnika, završilo pomorsku vojnu akademiju, odnosno vojnu akademiju - modul rečne jedinice do 30. decembra 2023. godine koje ima najmanje jednu godinu plovidbenog staža na ratnim brodovima i najmanje 180 dana plovidbenog staža na brodu unutrašnje plovidbe sa sopstvenim pogonom i položen stručni ispit za zvanje zapovednika u skladu sa Standardima za stručne ispite iz Priloga 3 ovog pravilnika - IV. Standardi za stručni ispit za sticanje ovlašćenja o osposobljenosti za zapovednika broda.
Zvanje zapovednika stiče i brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju kapetana unutrašnje plovidbe i poručnika unutrašnje plovidbe izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije ("Službeni list SFRJ", br. 32/82, 30/83 i 30/87 i "Službeni list SRJ", broj 25/96) pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 13. stav 1. tač. 1) i 2) ovog pravilnika.
Zvanje zapovednika stiče i brodarac koji ima važeće ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju zapovednika vrste A.
Zvanje zapovednika stiče i brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju brodovođe duže od deset godina do 13. jula 2012. godine izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 13. stav 1. tač. 1) i 2) ovog pravilnika.
Zvanje krmara stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje za vršenje poslova na brodu u zvanju krmara pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 14. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika.
Zvanje krmara stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju zapovednika vrste B i zapovednika vrste C pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 14. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika.
Zvanje krmara stiče brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju mornara motoriste i brodskog krmara izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 14. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika.
Zvanje krmara stiče brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju brodovođe kraće od deset godina do 13. jula 2012. godine izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije pod uslovom da ispunjava uslove iz člana 14. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika.
Zvanje vođe palube stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje za vršenje poslova na brodu u zvanju vođe palube.
Zvanje vođe palube stiče brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju krmara tegljenice izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije.
Zvanje mornara stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje za vršenje poslova na brodu u zvanju mornara.
Zvanje mornara stiče brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju mornara izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije.
Zvanje mašiniste stiče pomorac koji ima važeće ovlašćenje o osposobljenosti za upravitelja mašine na brodu sa mašinskim kompleksom pogonske snage od 3000 kW ili jačim (STCW III/2) ili ovlašćenje o osposobljenosti za upravitelja mašine na brodu sa mašinskim kompleksom pogonske snage od 750 kW do 3000 kW (STCW III/3), pomorac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za drugog oficira mašine na brodu sa mašinskim kompleksom pogonske snage od 750 kW do 3000 kW (STCW III/3) ili ovlašćenje o osposobljenosti za drugog oficira mašine na brodu sa mašinskim kompleksom pogonske snage od 3000 kW ili jačim (STCW III/2) i pomorac koji ima važeće ovlašćenje o osposobljenosti za oficira plovidbene straže na brodu sa mašinskim kompleksom pogonske snage od 750 kW ili jačim (STCW III/1).
Zvanje mašiniste stiče lice koje je u ratnoj mornarici završilo vojnopomorsku akademiju (motorna, mašinska ili brodomašinska specijalnost) u trajanju od tri ili više godina i ima najmanje dve godine plovidbenog staža na ratnim brodovima na poslovima u brodskom mašinskom kompleksu snage veće od 750 kW i lice koje je u ratnoj mornarici završilo školu za mlađe oficire ratne mornarice (motorna, mašinska ili brodomašinska specijalnost) i ima najmanje četiri godine plovidbenog staža na ratnim brodovima na poslovima u brodskom mašinskom kompleksu snage veće od 750 kW, odnosno koji ima najmanje četiri godine plovidbenog staža na ratnim brodovima na samostalnoj dužnosti upravitelja mašinskog kompleksa snage veće od 370 kW.
Zvanje mašiniste stiče lice koje ima završen jednogodišnji kurs mašinskog smera u ratnoj mornarici i ima najmanje šest godina plovidbenog staža na ratnim brodovima na poslovima u brodskom mašinskom kompleksu snage do 750 kW.
Zvanje mašiniste stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje za vršenje poslova na brodu u zvanju mašiniste i brodarac koji ima važeće ovlašćenje mašinovođe.
Zvanje mašiniste stiče brodarac koji ima ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju mašiniste unutrašnje plovidbe i mašiniste unutrašnje plovidbe I klase izdato u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije.
Posebnu osposobljenost za upravljanje plovilom uz pomoć radara stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za upravljanje plovilom uz pomoć radara.
Posebnu osposobljenost za upravljanje velikim sastavima stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u zvanju zapovednika A.
Posebnu osposobljenost za radio operatera stiče lice koji ima važeće ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za rukovanje radio telefonskom uređajem.
Posebnu osposobljenost za putničku plovidbu stiče brodarac koji ima važeće ovlašćenje o posebnoj osposobljenosti za upravljanje putničkim plovilom.
Posebnu osposobljenost za upravljanje plovilom uz pomoć radara pod uslovima iz člana 19. ovog pravilnika može steći i lice koje upravlja drugim plovilom.
Posebnu osposobljenost za radio operatera pod uslovima iz člana 23. ovog pravilnika može steći i lice koje upravlja drugim plovilom.
Ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe koja su izdata u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova trgovačke mornarice ("Službeni glasnik RS", br. 64/12, 99/15 i 3/17) do dana početka primene ovog pravilnika, važe najkasnije do 17. januara 2032. godine.
Ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti članova posade brodova unutrašnje plovidbe koja su izdata u skladu sa propisom iz stava 1. ovog člana zameniće se novim obrascima ovlašćenja o osposobljenosti, odnosno posebnoj osposobljenosti najkasnije do 17. januara 2032. godine.
Do početka primene ovog pravilnika lučke kapetanije će brodarcima koji su stekli ovlašćenje o osposobljenosti za vršenje poslova na brodu u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije ("Službeni list SFRJ", br. 32/82, 30/83 i 30/87 i "Službeni list SRJ", broj 25/96) izdati odgovarajuća ovlašćenja pod uslovom da imaju potrebna ovlašćenja o posebnoj osposobljenosti u skladu sa Pravilnikom o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova trgovačke mornarice ("Službeni glasnik RS", br. 64/12, 99/15 i 3/17).
Pravilnik o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova trgovačke mornarice ("Službeni glasnik RS", br. 64/12, 99/15 i 3/17) i Pravilnik o programu i načinu polaganja stručnog ispita za sticanje zvanja članova posade brodova trgovačke mornarice ("Službeni glasnik RS", br. 59/13 i 28/15) prestaju da važe danom početka primene ovog pravilnika, osim odredaba koje se odnose na rukovaoca tehničkog plovnog objekta.
Danom početka primene ovog pravilnika prestaje da važi odredba člana 17a stav 1. tačka 2) Pravilnik o zvanjima, uslovima za sticanje zvanja i ovlašćenjima članova posade brodova unutrašnje plovidbe trgovačke mornarice Savezne Republike Jugoslavije ("Službeni list SFRJ", br. 32/82, 30/83 i 30/87 i "Službeni list SRJ", broj 25/96).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 18. januara 2024. godine.
Obrasce i priloge, koji su sastavni deo ovog pravilnika, objavljene u "Sl. glasniku RS", br. 104/2021, možete pogledati OVDE