UPUTSTVOZA RAD GLASAČKOG ODBORA PRILIKOM SPROVOĐENJA GLASANJA NA REPUBLIČKOM REFERENDUMU("Sl. glasnik RS", br. 113/2021 i 117/2021 - ispr.) |
Ovim uputstvom bliže se uređuju pitanja od značaja za rad glasačkog odbora prilikom sprovođenja glasanja na republičkom referendumu.
Opšta pravila o radu glasačkog odbora
(1) Glasački odbor odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova.
(2) Dok je glasačko mesto otvoreno i dok traje glasanje, na glasačkom mestu moraju da budu prisutni svi članovi glasačkog odbora ili njihovi zamenici.
(3) Svi članovi i zamenici članova glasačkog odbora (u daljem tekstu: članovi glasačkog odbora) su dužni da na glasačkom mestu sve vreme i na vidnom mestu nose identifikacione kartice.
(1) Glasački odbor:
1) preuzima glasački materijal od izborne komisije jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: potkomisija);
2) uređuje glasačko mesto;
3) sprovodi glasanje na glasačkom mestu;
4) sprovodi glasanje van glasačkog mesta;
5) stara se o pravilnost i tajnost glasanja;
6) održava red na glasačkom mestu;
7) utvrđuje rezultate glasanja na glasačkom mestu;
8) dostavlja potkomisiji podatke o izlaznosti glasača, ako je glasačko mesto određeno za dostavljanje tih podataka;
9) predaje glasački materijal potkomisiji posle glasanja;
10) obavlja i druge poslove u skladu sa uputstvima Republičke izborne komisije (u daljem tekstu: Komisija).
(2) Izuzetno od stava 1. tač. 1) i 9) ovog člana glasački odbori u inostranstvu glasački materijal preuzimaju od Komisije, odnosno predaju Komisiji.
(3) Pored poslova iz stava 1. ovog člana, glasački odbor je dužan da glasaču koji se kreće uz pomoć psa vodiča i ima odgovarajuću ispravu za kretanje uz pomoć psa vodiča, omogući slobodan pristup objektu u kojem je glasačko mesto i samom glasačkom mestu, kao objektu u javnoj upotrebi, u skladu sa zakonom kojim je uređeno kretanje uz pomoć psa vodiča.
(4) Pod odgovarajućom ispravom za kretanje uz pomoć psa vodiča smatra se:
1) dokaz o stečenim znanjima, sposobnostima i veštinama za kretanje sa psom vodičem - za osobu koja se kreće uz pomoć psa vodiča;
2) dokaz o završenoj obuci - za psa vodiča.
Zaduženja članova glasačkog odbora
Članovi glasačkog odbora se dogovaraju o podeli zaduženja i određuju:
1) člana glasačkog odbora koji rukuje UV lampom;
2) člana glasačkog odbora koji utvrđuje identitet glasača;
3) člana glasačkog odbora koji rukuje izvodom iz biračkog spiska, eventualnim spiskom naknadnih promena u biračkom spisku odnosno posebnim izvodom iz biračkog spiska, ako na glasačkom mestu glasaju i glasači koji se nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije;
4) člana glasačkog odbora koji rukuje sprejom za obeležavanje prsta glasača;
5) člana glasačkog odbora koji čuva i uručuje glasačke listiće;
6) člana glasačkog odbora koji poučava glasače o tome kako se glasa;
7) člana glasačkog odbora koji se stara o tome da glasač ubaci glasački listić u glasačku kutiju;
8) tri člana glasačkog odbora (poverenici glasačkog odbora), koji su predstavnici tri različita predlagača, koji sprovode glasanje van glasačkog mesta.
(1) Rad glasačkog odbora je javan.
(2) Posmatračima rada glasačkih odbora, koji imaju legitimacije koje im je izdala Komisija, glasački odbor je dužan da omogući nadgledanje svih faza rada glasačkog odbora, od primopredaje glasačkog materijala pre glasanja do okončanja primopredaje glasačkog materijala posle glasanja, uključujući i glasanje van glasačkog mesta.
(3) Prevodilac nema pravo da na glasačkom mestu boravi bez posmatrača u čijoj je pratnji.
(4) Glasački odbor je dužan da u Zapisnik o radu glasačkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja na republičkom referendumu (u daljem tekstu: zapisnik o radu glasačkog odbora) unese podatke o prisutnim posmatračima.
Evidencija o prisustvu članova glasačkog odbora na glasačkom mestu
(1) Članovi glasačkog odbora se upisuju u evidenciju o prisustvu članova glasačkog odbora na glasačkom mestu sve vreme dok je glasačko mesto otvoreno.
(2) Evidencija iz stava 1. ovog člana nalazi se kod predsednika ili zamenika predsednika glasačkog odbora i služi kao osnov za isplatu naknada za rad u glasačkom odboru. Podatke u evidenciji je potrebno upisivati čitko, kako bi se prilikom isplata naknada nesumnjivo mogli utvrditi podaci o prisutnim članovima glasačkog odbora.
(3) Upisivanje članova glasačkog odbora u evidenciju iz stava 1. ovog člana ne zamenjuje obavezu potpisivanja zapisnika o radu glasačkog odbora.
III RAD GLASAČKOG ODBORA PRE DANA GLASANJA
(1) Glasački odbor preuzima glasački materijal od potkomisije u zgradi opštine/grada, najkasnije 48 časova pre dana glasanja.
(2) O obavljenoj primopredaji između potkomisije i glasačkog odbora sačinjava se zapisnik na Obrascu PP-2, koji je sastavni deo uputstva kojim se uređuje primopredaja glasačkog materijala.
(3) Glasački odbor u inostranstvu preuzima glasački materijal od člana odnosno zamenika člana Republičke izborne komisije (u daljem tekstu: koordinator Komisije) u zgradi ministarstva nadležnog za spoljne poslove, najkasnije pet dana pre dana glasanja.
(4) O obavljenoj primopredaji između koordinatora Komisije i glasačkog odbora u inostranstvu sačinjava se zapisnik na Obrascu PP-3, koji je sastavni deo uputstva kojim se uređuje primopredaja glasačkog materijala.
(5) Vreća sa glasačkim materijalom ne sme se otvarati pre nego što se glasački odbor na dan glasanja okupi na glasačkom mestu.
IV RAD GLASAČKOG ODBORA PRE OTVARANJA GLASAČKOG MESTA
Vreme i mesto okupljanja glasačkog odbora
(1) Na dan glasanja, glasački odbor se sastaje na glasačkom mestu, najkasnije jedan čas pre vremena određenog za početak glasanja, kako bi se izvršile pripreme za početak glasanja, što se konstatuje u zapisniku o radu glasačkog odbora.
(2) Članovi glasačkog odbora pripremaju početak glasanja sledećim redosledom: otvaraju vreću sa glasačkim materijalom zapečaćenu sigurnosnom zatvornicom, utvrđuju da li je primljeni materijal za glasanje ispravan i potpun i uređuju glasačko mesto, u skladu sa posebnim uputstvom.
(3) Sigurnosnu zatvornicu koja je skinuta sa vreće sa glasačkim materijalom glasački odbor mora da sačuva, jer se obavezno predaje potkomisiji prilikom primopredaje glasačkog materijala posle glasanja.
Utvrđivanje potpunosti i ispravnosti glasačkog materijala
(1) Primljeni glasački materijal glasački odbor upoređuje sa stanjem iz zapisnika o primopredaji glasačkog materijala iz člana 7. ovog uputstva, i tako utvrđuje da li je primljeni materijal potpun i ispravan.
(2) Ako nešto od glasačkog materijala nedostaje, glasački odbor to konstatuje u zapisniku o radu glasačkog odbora i o tome odmah obaveštava potkomisiju.
(3) Da bi glasanje moglo da počne, neophodno je da na glasačkom mestu bude sledeći glasački materijal: izvod iz biračkog spiska, poseban izvod iz biračkog spiska ako na glasačkom mestu glasaju glasači u Vojsci Srbije, glasački listići, kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije, glasačka kutija, jedan sprej za obeležavanje prsta glasača, jedna UV lampa, najmanje jedan paravan za obezbeđivanje tajnosti glasanja i pribor za pečaćenje glasačke kutije.
(4) Ako glasačkom odboru nije uručen dovoljan broj glasačkih listića, on otvara glasačko mesto sa glasačkim listićima koje poseduje.
Vreme otvaranja glasačkog mesta
(1) Pošto u zapisniku o radu glasačkog odbora konstatuje da su ispunjeni uslovi za početak glasanja, odnosno da na glasačkom mestu i na udaljenosti do 50 metara od glasačkog mesta nema propagandnog materijala kojim može da se utiče na glasanje, da je prostorija u kojoj će se glasati uređena u skladu sa posebnim uputstvom, da je obezbeđena tajnost glasanja i da je primljen glasački materijal koji je neophodan za početak glasanja na glasačkom mestu, glasački odbor otvara glasačko mesto.
(2) Glasačko mesto se otvara u vreme koje je odlukom o raspisivanju republičkog referenduma određeno za početak glasanja.
(3) Vreme otvaranja glasačkog mesta upisuje se u zapisnik o radu glasačkog odbora.
Provera ispravnosti glasačke kutije
(1) Provera ispravnosti glasačke kutije vrši se u prisustvu prvog glasača koji dođe na glasačko mesto, a rezultat provere upisuje se u Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije (u daljem tekstu: kontrolni list).
(2) Provera ispravnosti glasačke kutije ne može se vršiti u prisustvu glasača za koga je, nakon provere UV lampom, utvrđeno da je glasao na drugom glasačkom mestu, koji nema važeću ispravu za utvrđivanje identiteta, ili koji nije upisan u izvod iz biračkog spiska.
(3) Postupak provere se obavlja sledećim redosledom:
1) kada na glasačko mesto pristupi prvi glasač koji nije član glasačkog odbora, glasački odbor će izvršiti proveru UV lampom, utvrdiće njegov identitet i utvrdiće da li je upisan u izvod iz biračkog spiska;
2) u prisustvu tog glasača glasački odbor proverava da li je glasačka kutija ispravna i prazna;
3) popunjava se kontrolni list, koji potpisuju svi članovi glasačkog odbora i glasač koji je prvi došao na glasačko mesto;
4) u prisustvu prvog glasača, kontrolni list se ubacuje u glasačku kutiju, koja se nakon toga zatvara i pečati jemstvenikom i pečatnim voskom.
(4) Kada se obave sve radnje navedene u stavu 3. ovog člana, prvom glasaču će se omogućiti da glasa.
(5) Sve izvršene radnje konstatuju se u zapisniku o radu glasačkog odbora.
Glasanje na glasačkom mestu, kao i glasanje van glasačkog mesta, sprovodi se u skladu sa pravilima propisanim posebnim uputstvima Komisije.
VII ODRŽAVANJE REDA NA GLASAČKOM MESTU
Narušavanje reda na glasačkom mestu
(1) Ako se na glasačkom mestu naruši red, glasački odbor može da prekine glasanje dok se red ne uspostavi.
(2) O prekidu glasanja i razlozima za prekid predsednik glasačkog odbora, bez odlaganja, obaveštava Komisiju, preko potkomisije.
(3) Razlozi za prekid glasanja i trajanje prekida glasanja unose se u zapisnik o radu glasačkog odbora.
(4) Ako je prekid glasanja trajao duže od jednog časa, glasanje se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao.
(1) Glasač može da glasa samo jedanput.
(2) Glasač ne može da glasa bez podnošenja dokaza o svom identitetu.
(3) Nijedan glasač ne može da dobije više od jednog glasačkog listića, niti je dopušteno da jedan glasač glasa umesto drugog glasača. Glasanje uz pomoć pomagača ne smatra se glasanjem umesto drugog glasača.
(4) Na glasačkom mestu ne može biti prisutno više glasača nego što ima mesta na kojima je obezbeđena tajnost glasanja.
(5) Glasački odbor ne sme da dozvoli da glasa glasač koji nije upisan u izvod iz biračkog spiska ili spisak naknadnih promena u biračkom spisku, čak iako ima rešenje ministarstva nadležnog za vođenje biračkog spiska o naknadnom upisu u birački spisak.
(6) Glasački odbor ne sme vršiti nikakva dopisivanja ili druge promene u izvodu iz biračkog spiska i spisku naknadnih promena u biračkom spisku.
(7) Glasački odbor ne sme da dopiše u izvod iz biračkog spiska glasača koje nije upisan u izvod iz biračkog spiska, bez obzira na to što taj glasač tvrdi da glasa na tom glasačkom mestu, ili što ga članovi glasačkog odbora lično poznaju.
Zabrane u vezi sa ponašanjem na glasačkom mestu
(1) Zabranjeno je zadržavanje na glasačkom mestu svih lica koja nemaju prava i dužnosti u vezi sa sprovođenjem glasanja.
(2) Na glasačkom mestu zabranjeno je korišćenje mobilnih telefona i drugih sredstava veza i komunikacija, kao i foto-aparata i kamera.
(3) Na glasačkom mestu je zabranjeno da se, van službene evidencije u izvodu iz biračkog spiska, prave spiskovi glasača koji su izašli na glasanje (upisivanjem imena ili rednog broja iz izvoda iz biračkog spiska glasača koji su izašli, ili nisu izašli na glasanje).
(4) Izuzetno od stava 3. ovog člana, dozvoljeno je da članovi glasačkog odbora koji su zaduženi da rukuju izvodom iz biračkog spiska, upisivanjem crtica na posebnom listu hartije, vode evidenciju o izlaznosti glasača i da podatke o izlaznosti saopštavaju svim članovima glasačkog odbora.
(5) Povreda zabrana iz st. 1. do 3. ovog člana smatra se narušavanjem reda na glasačkom mestu.
Prisustvo policije i komunalne milicije na glasačkom mestu
(1) Pripadnici policije i komunalne milicije na dužnosti mogu ući na glasačko mesto samo ako su na glasačkom mestu narušeni red i mir, na poziv predsednika glasačkog odbora.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, policajac i milicionar u uniformi mogu da uđu na glasačko mesto na kojem je upisan u izvod iz biračkog spiska da bi glasao, pod uslovom da ne nosi oružje ili druga sredstva prinude.
Prisustvo predstavnika medija na glasačkom mestu
Predstavnici medija mogu doći na glasačko mesto da bi pripremili izveštaj o toku glasanja i mimo toga se ne smeju zadržavati na glasačkom mestu.
Udaljenje posmatrača sa glasačkog mesta
(1) Glasački odbor može da sa glasačkog mesta udalji posmatrača ako se posmatrač ne pridržava pravila o održavanju reda na glasačkom mestu, ako na glasačkom mestu koristi mobilni telefon ili druga sredstva veza i komunikacija, a posebno ako ometa rad glasačkog odbora.
(2) Glasački odbor je dužan da udaljenje posmatrača i razloge za udaljenje konstatuje u zapisniku o radu glasačkog odbora i da o udaljenju odmah obavesti Komisiju, preko potkomisije.
VIII ZATVARANJE GLASAČKOG MESTA
(1) Glasačko mesto se zatvara istekom vremena određenog za glasanje.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, glasačko mesto se zatvara i pre vremena određenog za glasanje, ako su na glasačkom mestu glasali svi glasači koji su upisani u izvod iz biračkog spiska, a rezultati glasanja na tom glasačkom mestu ne smeju se javno saopštavati niti isticati na glasačkom mestu pre isteka vremena određenog za glasanje.
(3) Glasačima koji su se zatekli na glasačkom mestu prilikom zatvaranja glasačkog mesta, omogućava se da glasaju.
(4) Kao glasač koji se zatekao na glasačkom mestu smatra se glasač koji se, u vreme koje je odlukom o raspisivanju republičkog referenduma određeno kao vreme završetka glasanja, nalazi na glasačkom mestu ili neposredno ispred.
(5) Glasače koji se zateknu na glasačkom mestu prilikom zatvaranja glasačkog mesta glasački odbor obaveštava da mogu da glasaju.
(6) Predsednik glasačkog odbora dužan je da odredi člana glasačkog odbora koji će da utvrdi broj glasača koji su se zatekli na glasačkom mestu, da utvrdi redosled po kome oni glasaju, da stane iza poslednjeg zatečenog glasača kako bi označio kraj reda i da sačeka da glasaju svi glasači koji su se zatekli na glasačkom mestu.
(7) Pošto glasa i poslednji glasač, predsednik glasačkog odbora konstatuje vreme u koje je glasanje završeno i to vreme upisuje u zapisnik o radu glasačkog odbora.
IX UTVRĐIVANJE REZULTATA GLASANJA
Glasački odbor utvrđuje rezultate glasanja na glasačkom mestu u skladu sa posebnim uputstvom Komisije.
X PREDAJA GLASAČKOG MATERIJALA POSLE GLASANJA
Mesto i vreme predaje glasačkog materijala
(1) Glasački odbor, pošto utvrdi rezultate glasanja, pakuje i predaje glasački materijal potkomisiji u zgradi opštine/grada, bez odlaganja.
(2) O obavljenoj primopredaji između glasačkog odbora i potkomisije sačinjava se zapisnik na Obrascu PP-4, koji je sastavni deo uputstva kojim se uređuje primopredaja glasačkog materijala.
(3) Glasački odbor u inostranstvu, pošto utvrdi rezultate glasanja, pakuje, prenosi glasački materijal u Republiku Srbiju, na način na koji se dostavlja diplomatska pošiljka, i predaje koordinatoru Komisije u sedištu Komisije, bez odlaganja.
(4) O obavljenoj primopredaji između koordinatora Komisije i glasačkog odbora u inostranstvu sačinjava se zapisnik na Obrascu PP-5, koji je sastavni deo uputstva kojim se uređuje primopredaja glasačkog materijala.
Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Po sravnjivanju sa izvornim tekstom, utvrđeno je da se u Uputstvu za rad glasačkog odbora prilikom sprovođenja glasanja na republičkom referendumu, objavljenom u "Službenom glasniku RS", broj 113/21, potkrala greška, pa se na osnovu člana 15. Zakona o objavljivanju zakona i drugih propisa i akata ("Službeni glasnik RS", broj 45/13) i člana 33. Poslovnika Republičke izborne komisije ("Službeni glasnik RS", br. 148/20 - prečišćen tekst i br. 111/21), daje
ISPRAVKA UPUTSTVA
ZA RAD GLASAČKOG ODBORA PRILIKOM SPROVOĐENJA GLASANJA NA REPUBLIČKOM REFERENDUMU
("Sl. glasnik RS", br. 117/2021)
U Uputstvu za rad glasačkog odbora prilikom sprovođenja glasanja na republičkom referendumu ("Službeni glasnik RS", broj 113/21) u članu 7. stav 3. umesto reči: "48 časova" treba da stoje reči: "pet dana".