UPUTSTVOZA SPROVOĐENJE GLASANJA NA GLASAČKOM MESTU("Sl. glasnik RS", br. 113/2021) |
Ovim uputstvom bliže se uređuje sprovođenje glasanja na glasačkom mestu prilikom održavanja republičkog referenduma.
Provera da li je glasač glasao na drugom glasačkom mestu
(1) Kada uđe na glasačko mesto, glasač prilazi članu glasačkog odbora koji rukuje UV lampom, koji proverava da li je kažiprst desne ruke glasača već obeležen nevidljivim mastilom.
(2) Ako glasač nema kažiprst desne ruke, proverava se da li je obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Ako glasač nema desnu šaku, proverava se da li je obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako glasač nema šake, provera UV lampom se ne vrši.
(1) Ako se proverom UV lampom utvrdi da je prst glasača obeležen nevidljivim mastilom, to znači da je glasač već glasao, zbog čega mu glasački odbor ne sme dozvoliti da glasa, što će mu saopštiti i naložiti da bez odlaganja napusti glasačko mesto.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, članovima glasačkog odbora koji su određeni da rukuju sprejom s nevidljivim mastilom, a glasaju na drugom glasačkom mestu, omogućiće se da na svom glasačkom mestu glasaju uz rešenje o imenovanju za člana glasačkog odbora.
Utvrđivanje identiteta glasača
(1) Pošto se utvrdi da glasač nije glasao, glasač prilazi članu glasačkog odbora koji utvrđuje identitet glasača, saopštava mu svoje ime i prezime, predaje mu obaveštenje o danu i vremenu održavanja republičkog referenduma, ukoliko ga poseduje, i dokazuje svoj identitet.
(2) Glasač ne može da glasa bez podnošenja dokaza o svom identitetu.
(3) Glasač može da pristupi glasanju i bez obaveštenja o danu i vremenu održavanja republičkog referenduma, a glasački odbor ne može glasaču da uskrati pravo na glasanje ukoliko ne poseduje to obaveštenje već mora da pristupi pronalaženju glasača u izvodu iz biračkog spiska prema dostupnim podacima o glasaču iz njegovog dokumenta kojim dokazuje identitet.
(4) Svoj identitet glasač dokazuje važećom ličnom kartom ili važećom putnom ispravom (pasošem).
(5) Glasački odbor treba da omogući glasanje glasaču koji svoj identitet dokazuje ličnom kartom ili pasošem sa isteklim rokom važenja, pod uslovom da priloži potvrdu da je ministarstvu nadležnom za izdavanje ličnih karata odnosno pasoša, podneo zahtev za izdavanje nove lične karte odnosno pasoša.
(6) U slučaju da na glasačko mesto dođe glasač koji poseduje važeći identifikacioni dokument u kojem je navedeno drugo prezime u odnosu na prezime navedeno u izvodu iz biračkog spiska, glasački odbor treba tom glasaču da omogući da glasa, bez obzira na tu okolnost, pod uslovom da na osnovu slike glasača i jedinstvenog matičnog broja građana (u daljem tekstu: JMBG) u dokumentu kojim dokazuje svoj identitet može da utvrdi da je u pitanju ista osoba.
(1) Glasač koji je upisan u poseban izvod iz biračkog spiska za glasanje glasača u Vojsci Srbije, svoj identitet može da dokaže i vojnom legitimacijom, koja sadrži sliku glasača i njegov JMBG.
(2) Glasač koji glasa na glasačkom mestu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, svoj identitet može da dokaže i odgovarajućom ispravom koju mu izdaje taj zavod.
Utvrđivanje da li je glasač upisan u izvod iz biračkog spiska
(1) Kada se utvrdi identitet glasača, on prilazi članu glasačkog odbora koji je zadužen za rukovanje izvodom iz biračkog spiska, koji pronalazi glasača u izvodu ili spisku naknadnih promena u biračkom spisku i zaokružuje redni broj ispred prezimena glasača, a nakon toga se glasač potpisuje na odgovarajućem mestu u izvodu, odnosno spisku naknadnih promena.
(2) Spisak naknadnih promena je spisak glasača koji su, na osnovu rešenja ministarstva nadležnog za vođenje biračkog spiska, naknadno upisani da glasaju na glasačkom mestu, brisani sa tog glasačkog mesta ili im je promenjen neki lični podatak.
(3) Spisak naknadnih promena sačinjava Republička izborna komisija i nalazi se u prilogu odgovarajućeg izvoda iz biračkog spiska, kao njegov sastavni deo.
(4) Ako glasački odbor ne može da pronađe glasača u izvodu iz biračkog spiska, mora da proveri da li je taj glasač eventualno upisan u priloženi spisak naknadnih promena.
(5) Ukoliko član glasačkog odbora ne može da pronađe glasača pod prezimenom iz dokumenta kojim dokazuje svoj identitet, dužan je da pita glasača da li je u prethodnom periodu menjao prezime. Ako je glasač menjao prezime član glasačkog odbora je dužan da ga potraži u izvodu iz biračkog spiska i pod tim drugim prezimenom. U slučaju da je glasač upisan u izvod iz biračkog spiska pod drugim prezimenom biće mu omogućeno da glasa samo ako je njegov JMBG u dokumentu kojim dokazuje svoj identitet identičan JMBG navedenom u izvodu iz biračkog spiska.
(6) Glasački odbor treba da lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska niti u spisak naknadnih promena u biračkom spisku, uputi da proveri na kojem je glasačkom mestu upisan u birački spisak, bilo tako što će izvršiti upit na veb prezentaciji ministarstva nadležnog za vođenje biračkog spiska ili tako što će kontaktirati telefonom to ministarstvo, odnosno opštinsku/gradsku upravu.
(1) Glasač koji je pismen i koji je u stanju da svojeručno napiše svoje ime i prezime, potpisuje se tako što svojeručno ispisuje svoj potpis na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska.
(2) Glasač koji usled telesne ili senzorne onesposobljenosti (glasač koji je osoba sa invaliditetom) nije u stanju da se svojeručno potpiše u izvodu iz biračkog spiska, može da se potpiše tako što će na odgovarajuće mesto u izvodu otisnuti pečat koji sadrži podatke o njegovom identitetu, odnosno pečat sa ugraviranim potpisom (faksimil).
(1) Glasač koji ne može sam da popuni glasački listić (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) ima pravo da na glasačko mesto povede pomagača koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu glasač odredi.
(2) Glasač koji nije pismen, odnosno glasač koji je osoba sa invaliditetom koji ne poseduje pečat sa podacima o njegovom identitet niti faksimil, stavlja otisak prsta, ili se umesto njega svojim imenom i prezimenom potpisuje njegov pomagač, ako ga je doveo sa sobom na glasačko mesto radi popunjavanja glasačkog listića.
(3) U Zapisnik o radu glasačkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja na republičkom referendumu (u daljem tekstu: zapisnik o radu glasačkog odbora) se unosi ukupan broj glasača koji su glasali uz pomoć pomagača (na glasačkom mestu i van glasačkog mesta).
(1) Pošto se glasač potpiše u izvod iz biračkog spiska, on prilazi članu glasačkog odbora koji rukuje sprejom za obeležavanje prsta glasača, koji mu sprejom obeležava kažiprst desne ruke ispod korena nokta kao znak da je glasao.
(2) Glasaču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Glasaču koji nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako glasač nema šake, obeležavanje se ne obavlja.
(5) Ako glasač odbije, odnosno ne dozvoli da mu se sprejom obeleži prst, glasački odbor mu neće dozvoliti da glasa i tu okolnost će navesti u zapisniku o radu glasačkog odbora.
Pošto se glasaču obeleži prst sprejom, on prilazi članu glasačkog odbora koji je zadužen za čuvanje i uručivanje glasačkih listića, koji mu predaje glasački listić.
Poučavanje glasača o načinu glasanja
(1) Glasač popunjava glasački listić iza paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja, pošto ga član glasačkog odbora pouči o načinu glasanja, ako glasač to zahteva.
(2) Član glasačkog odbora koji poučava glasače o tome kako se glasa, posebno će upozoriti glasača:
1) da je glasanje tajno i da se obavlja isključivo iza paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja;
2) da se glasa zaokruživanjem reči "da" odnosno "za" ili reči "ne" odnosno "protiv";
3) da je glasanje slobodno i da niko nema pravo da ga sprečava ili primorava da glasa i da ga poziva na odgovornost zbog toga što jeste ili nije glasao.
Popunjavanje glasačkog listića
(1) Glasač popunjava glasački listić iza paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja tako što zaokružuje reči "da" odnosno "za" ili reči "ne" odnosno "protiv".
(2) Ako glasač ne može sam da popuni glasački listić (nije pismen ili je glasač koji je osoba sa invaliditetom), njegov pomagač će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu glasač odredi.
Ubacivanje glasačkog listića u glasačku kutiju
(1) Pošto popuni glasački listić, glasač sâm presavija glasački listić tako da se ne vidi kako je glasao i ubacuje ga u glasačku kutiju, a zatim napušta glasačko mesto.
(2) Ako član glasačkog odbora koji se stara o tome da glasač ubaci glasački listić u glasačku kutiju konstatuje ili posumnja da glasač svoj glasački listić nije ubacio u glasačku kutiju pre napuštanja glasačkog mesta, glasački odbor će bez odlaganja o tome obavestiti policiju i izbornu komisiju jedinice lokalne samouprave i to uneti u zapisnik o radu glasačkog odbora.
Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".