UPUTSTVOZA SPROVOĐENJE GLASANJA VAN GLASAČKOG MESTA("Sl. glasnik RS", br. 113/2021 i 125/2021) |
Ovim uputstvom bliže se uređuje način sprovođenja glasanja van glasačkog mesta prilikom održavanja republičkog referenduma.
Ko može da glasa van glasačkog mesta
(1) Glasač koji nije u mogućnosti da glasa na glasačkom mestu (nemoćno ili sprečeno lice) može da glasa van glasačkog mesta.
(2) Nemoćnim i sprečenim lice smatra se lice koje iz zdravstvenih razloga nije u mogućnosti da dođe na glasačko mesto, osoba sa invaliditetom i nemoćno staro lice.
(3) Nemoćnim i sprečenim licem ne smatra se lice koje zbog prirode posla koji obavlja nije u mogućnosti da u vreme dok je glasačko mesto otvoreno obavi glasanje na glasačkom mestu.
Obaveštenje glasača da nije u mogućnosti da glasa na glasačkom mestu
(1) Glasač koji nije u mogućnosti da glasa na glasačkom mestu može da obavesti glasački odbor 48 sati pre dana glasanja, a najkasnije do 11,00 časova na dan glasanja, da želi da glasa.
(2) Pre dana glasanja, glasač obaveštava glasački odbor preko izborne komisije jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: potkomisija), a na dan glasanja obaveštava neposredno glasački odbor uz pomoć lica koje samo odabere ili to čini preko potkomisije, putem telefona ili uz pomoć lica koje samo odabere.
(3) Potkomisija vodi evidenciju o primljenim obaveštenjima iz stava 2. ovog člana i dužna je da o primljenim obaveštenjima blagovremeno obavesti glasačke odbore.
Glasač koji ne može sam da popuni glasački listić (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) ima pravo da glasa uz pomoć pomagača, koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu glasač odredi.
III SPROVOĐENJE GLASANJA VAN GLASAČKOG MESTA
Ko sprovodi glasanje van glasačkog mesta
Glasanje van glasačkog mesta sprovode tri člana glasačkog odbora (u daljem tekstu: poverenici glasačkog odbora), koji su predstavnici tri različita predlagača.
Utvrđivanje da li su glasači upisani u izvod iz biračkog spiska i popunjavanje potvrda o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta
(1) Na osnovu blagovremeno primljenih obaveštenja iz člana 3. ovog uputstva, glasački odbor, prvo, utvrđuje da li su sva prijavljena nemoćna ili sprečena lica upisana u izvod iz biračkog spiska na tom glasačkom mestu, s tim da se redni broj glasača u izvodu iz biračkog spiska ne sme zaokružiti sve dok se poverenici glasačkog odbora ne vrate na glasačko mesto posle sprovođenja glasanja van glasačkog mesta.
(2) Glasanje van glasačkog mesta može se obaviti samo na području koje obuhvata to glasačko mesto.
(3) U skladu sa stavom 2. ovog člana, glasački odbor treba da utvrdi da li se svi prijavljeni glasači nalaze na području koje obuhvata glasačko mesto.
(4) Pošto utvrdi da su ispunjeni uslovi za sprovođenje glasanja van glasačkog mesta u skladu sa st. 1. i 3. ovog člana, glasački odbor popunjava obrasce potvrda o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, za sve glasače koji treba da glasaju van glasačkog mesta, a koje potpisuje predsednik glasačkog odbora.
(5) Obrazac potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta izrađuje se prema modelu obrasca koji je sastavni deo ovog uputstva.
Priprema za sprovođenje glasanja van glasačkog mesta
Za potrebe sprovođenja glasanja van glasačkog mesta, predsednik glasačkog odbora i poverenici glasačkog odbora pripremaju sledeći materijal za glasanje:
1) Odluku o raspisivanju republičkog referenduma, sa tekstom akta odnosno obrazloženjem pitanja o kome se odlučuje na republičkom referendumu;
2) UV lampu;
3) sprej za obeležavanje prsta glasača;
4) popunjene potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, za sve glasače koji treba da glasaju van glasačkog mesta;
5) potreban broj glasačkih listića za sve glasače koji treba da glasaju van glasačkog mesta;
6) potreban broj koverata u koje glasači koji glasaju van glasačkog mesta treba da stave svoje glasačke listiće pošto glasaju (posebne koverte);
7) potreban broj koverata u koje poverenici glasačkog odbora treba da stave posebne koverte sa glasačkim listićem i potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta (službene koverte);
8) pribor za pisanje i pečaćenje koverata (olovke, pečat i pečatni vosak).
Provera da li je glasač već glasao
(1) Poverenici glasačkog odbora odlaze kod glasača i proveravaju UV lampom da li je kažiprst desne ruke glasača već obeležen nevidljivim mastilom.
(2) Ako glasač nema kažiprst desne ruke, UV lampom će se proveriti sledeći dostupan prst udesno i konačno palac desne ruke. Ako glasač nema desnu ruku, UV lampom će se proveriti kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke. Ako glasač nema šake, provera UV lampom se ne vrši.
(3) Ako se proverom UV lampom utvrdi da je prst glasača obeležen nevidljivim mastilom, poverenici glasačkog odbora neće dozvoliti glasaču da glasa.
Utvrđivanje identiteta glasača
(1) Pošto utvrde da glasač nije glasao, poverenici glasačkog odbora treba da utvrde identitet glasača.
(2) Glasač ne može da glasa bez podnošenja dokaza o svom identitetu.
(3) Identitet glasača poverenici glasačkog odbora utvrđuju tako što im glasač predaje na uvid odgovarajući identifikacioni dokument (važeću ličnu kartu ili pasoš). Poverenici glasačkog odbora treba da uporede podatke glasača iz identifikacionog dokumenta sa podacima upisanim u potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, odnosno da utvrde da li su ime i prezime glasača i njegov jedinstveni matični broj građana identični u oba dokumenta.
(4) Glasaču kojem je istekla lična karta ili pasoš treba dozvoliti da glasa samo pod uslovom da glasač priloži i potvrdu da je ministarstvu nadležnom za izdavanje ličnih karata odnosno pasoša, podneo zahtev za izdavanje nove lične karte odnosno pasoša.
(5) U slučaju da glasač koji poseduje važeći dokument u kojem je navedeno drugo prezime u odnosu na prezime navedeno u potvrdi o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, poverenici glasačkog odbora treba tom glasaču da omoguće da glasa, bez obzira na tu okolnost, pod uslovom da na osnovu slike glasača i jedinstvenog matičnog broja građana u dokumentu kojim dokazuje svoj identitet može da utvrdi da je u pitanju ista osoba.
(1) Nakon utvrđivanje identiteta glasača, poverenici glasačkog odbora sprejom obeležavaju kažiprst desne ruke glasača ispod korena nokta kao znak da je glasao.
(2) Glasaču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta. Ako glasač nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta. Ukoliko nije moguće da se tako obeleže prsti glasača, obeležavanje se ne obavlja.
(3) Ako glasač odbije, odnosno ne dozvoli da mu se sprejom obeleži prst, poverenici glasačkog odbora mu neće dozvoliti da glasa, o čemu će obavestiti predsednika glasačkog odbora, koji će tu okolnost navesti u Zapisniku o radu glasačkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja na republičkom referendumu (u daljem tekstu: zapisnik o radu glasačkog odbora).
Uručivanje glasačkog materijala
Pošto se glasaču obeleži prst sprejom, poverenici glasačkog odbora glasaču uručuju: odluku o raspisivanju referenduma, sa tekstom akta, odnosno obrazloženjem pitanja o kome se odlučuje na referendumu, glasački listić, potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta i poseban koverat u koji će glasač staviti popunjeni glasački listić.
Poučavanje glasača o načinu glasanja
Pre nego što napuste prostoriju u kojoj glasač treba da glasa, poverenici glasačkog odbora poučavaju glasača o načinu glasanja, ako glasač to zahteva, i napominju mu da treba da potpiše potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta i da, pošto glasa, popunjeni glasački listić treba da stavi u poseban koverat.
Popunjavanje glasačkog listića
(1) Glasač popunjava glasački listić tako što zaokružuje reči "da" odnosno "za" ili reči "ne" odnosno "protiv".
(2) Ako glasač ne može sam da popuni glasački listić (nije pismen ili je glasač koji je osoba sa invaliditetom), njegov pomagač će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu glasač odredi.
(3) Pošto popuni glasački listić, glasač sâm presavija glasački listić i stavlja ga u poseban koverat, koji poverenici glasačkog odbora pred njim pečate.
Potpisivanje potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta
(1) Pošto glasa, glasač potpisuje potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta.
(2) Glasač koji je pismen i koji je u stanju da svojeručno napiše svoje ime i prezime, potpisuje se, tako što svojeručno ispisuje svoj potpis na odgovarajućem mestu u potvrdi o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta.
(3) Glasač koji usled telesne ili senzorne onesposobljenosti (glasač koji je osoba sa invaliditetom) nije u stanju da se svojeručno potpiše u potvrdi o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, može da se potpiše tako što će na odgovarajuće mesto u potvrdi otisnuti pečat koji sadrži podatke o njegovom ličnom identitetu, odnosno pečat sa ugraviranim potpisom (faksimil).
(4) Glasač koji nije pismen, odnosno glasač koji je osoba sa invaliditetom koji ne poseduje pečat sa podacima o njegovom ličnom identitet niti faksimil, stavlja otisak prsta, ili se u potvrdi o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta umesto njega svojim imenom i prezimenom potpisuje njegov pomagač.
Preuzimanje glasačkog materijala
(1) Poverenici glasačkog odbora se vraćaju u prostoriju u kojoj je glasač glasao i od glasača preuzimaju: odluku o raspisivanju referenduma, sa tekstom akta, odnosno obrazloženjem pitanja o kome se odlučuje na referendumu; potpisanu potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta i poseban koverat sa glasačkim listićem, koji poverenici glasačkog odbora pred njim pečate.
(2) Poseban koverat sa glasačkim listićem i potpisanu potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta, poverenici glasačkog odbora stavljaju u službeni koverat.
(3) Poverenici glasačkog odbora, pre stavljanja potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta u službeni koverat, obavezno moraju da provere da li je glasač potpisao potvrdu o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta.
IV RAD GLASAČKOG ODBORA NAKON SPROVOĐENJA GLASANJA VAN GLASAČKOG MESTA
Predaja službenih koverata predsedniku glasačkog odbora
(1) Odmah po povratku na glasačko mesto, poverenici glasačkog odbora predaju službene koverte predsedniku glasačkog odbora koji ih otvara, jednu po jednu, i proverava da li se u njima nalaze posebne koverte sa glasačkim listićem, kao i potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta i da li su potpisane od strane glasača.
(2) Tek pošto se utvrdi da se u službenom kovertu nalazi potvrda o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta i da je potpisana od strane glasača, zaokružuje se redni broj pod kojim je taj glasač upisan u izvod iz biračkog spiska, a predsednik glasačkog odbora otvara zapečaćeni poseban koverat i iz njega vadi glasački listić i ubacuje ga u glasačku kutiju.
(3) Ako potvrda o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta nedostaje ili nije potpisana, smatra se da glasač nije glasao, zbog čega predsednik glasačkog odbora ne sme da otvori zapečaćeni poseban koverat sa glasačkim listićem, već se tako zapečaćen koverat posle glasanja predaje potkomisiji u koverti sa neupotrebljenim glasačkim listićima.
(4) O slučaju iz stava 3. ovog člana unosi se napomena u zapisnik o radu glasačkog odbora, kao događaj od značaja za glasanje.
Broj glasača koji su glasali van glasačkog mesta
Glasački odbor unosi u zapisnik o radu glasačkog odbora ukupan broj glasača koji su glasali van glasačkog mesta.
Broj glasača koji su glasali van glasačkog mesta uz pomoć pomagača
(1) Poverenici glasačkog odbora obaveštavaju predsednika glasačkog odbora o tome da li je neki glasač van glasačkog mesta (slepo lice, lice sa drugim vidovima invaliditeta ili nepismeno lice) glasao uz pomoć pomagača.
(2) U zapisnik o radu glasačkog odbora se unosi ukupan broj glasača koji su glasali uz pomoć pomagača (na glasačkom mestu i van glasačkog mesta).
Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Samostalni članovi Odluke o dopuni
Uputstva za sprovođenje glasanja van glasačkog mesta
("Sl. glasnik RS", br. 125/2021)
Član 2
Model obrasca za izradu obrasca potvrde o izbornom pravu za glasanje van glasačkog mesta je u prilogu ove odluke i njen je sastavni deo.
Član 3
Ova odluka stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
POTVRDA
O IZBORNOM PRAVU ZA GLASANJE VAN GLASAČKOG MESTA
Potvrđuje se da je
_____________________________________,
(ime i prezime)
_________________________
(JMBG)
sa prebivalištem u
______________________________________
(mesto)
_________________________________________________________
(adresa stana)
upisan u izvod iz biračkog spiska pod rednim brojem _____
za glasanje na republičkom referendumu
raspisanom za ___, ___________ ____. godine, na glasačkom mestu broj _____,
u opštini/gradu |
__________________________ |
|
|
(naziv opštine/grada) |
i da ima izborno pravo.
U |
__________________________, |
_____________________. |
godine |
|
(mesto) |
(dan, mesec i godina) |
|
GLASAČ |
|
PREDSEDNIK GLASAČKOG ODBORA |
____________________________ |
|
____________________________ |
(potpis) |
|
(potpis) |
____________________________ |
|
____________________________ |
(ime i prezime) |
|
(ime i prezime) |
NAPOMENA: Potvrdu popunjava glasački odbor i potpisuje predsednik glasačkog odbora pre odlaska poverenika glasačkog odbora kod glasača koji glasa van glasačkog mesta. Glasač obavezno potpisuje potvrdu, koju poverenici glasačkog odbora vraćaju glasačkom odboru. Ako ova potvrda nije potpisana od strane glasača, smatraće se da glasač nije glasao.