UREDBA

O VRSTAMA AKTIVNOSTI I GASOVIMA SA EFEKTOM STAKLENE BAŠTE

("Sl. glasnik RS", br. 13/2022)

Član 1

Ovom uredbom propisuju se vrste aktivnosti i gasovi sa efektom staklene bašte za koje operater postrojenja pribavlja dozvolu za emisiju gasova sa efektom staklene bašte i vazduhoplovne aktivnosti i gasovi sa efektom staklene bašte za koje nije potrebno dostaviti plan monitoringa.

Član 2

Odredbe ove uredbe primenjuju se na aktivnosti operatera postrojenja i operatera vazduhoplova koje dovode do emisije gasova sa efektom staklene bašte (u daljem tekstu: GHG).

Član 3

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:

1) geološko skladištenje GHG je ubrizgavanje praćeno skladištenjem tokova CO2 u podzemne geološke formacije (skladišni geoprostor);

2) hvatanje GHG je hvatanje tokova CO2;

3) komunalni otpad je komunalni otpad u skladu sa zakonom kojim se uređuje upravljanje otpadom;

4) opasan otpad je opasan otpad u skladu sa zakonom kojim se uređuje upravljanje otpadom;

5) sagorevanje je svaka oksidacija goriva, bez obzira na način na koji se koristi toplota, električna ili mehanička energija proizvedena iz ovog procesa, kao i bilo koje druge direktno povezane delatnosti, uključujući i prečišćavanje otpadnih gasova;

6) skladišni geoprostor je prostor određenog volumena unutar geološke formacije koji se koristi za geološko skladištenje CO2 i pripadajuća postrojenja na površini kao i postrojenja za ubrizgavanje;

7) tok CO2 je protok supstance koji nastaje procesom hvatanja CO2;

8) transport GHG je transport CO2 transportnim mrežama (cevovodima) od mesta hvatanja CO2 do skladišnog geoprostora.

Član 4

Vrste aktivnosti operatera postrojenja i GHG za koje je potrebno pribaviti dozvolu za emisiju GHG date su u Prilogu 1 - Vrste aktivnosti operatera postrojenja i GHG, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 5

Vazduhoplovne aktivnosti i GHG za koje nije potrebno dostaviti plan monitoringa, u skladu sa zakonom kojim se uređuju klimatske promene date su u Prilogu 2 - Vrste vazduhoplovnih aktivnosti i GHG za koje nije potrebno dostaviti plan monitoringa, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 6

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", osim odredaba člana 5. ove uredbe koje se primenjuju od 1. januara 2023. godine.

Prilog 1

VRSTE AKTIVNOSTI OPERATERA POSTROJENJA I GHG

Aktivnosti	GHG koji se emituju prilikom obavljanja aktivnosti
Sagorevanja goriva u postrojenjima sa ukupnim nominalnim toplotnim ulazom snage iznad 20 MW (osim u postrojenjima za insineraciju opasnog ili komunalnog otpada)	Ugljen-dioksid
Prerada mineralnog ulja	Ugljen-dioksid
Proizvodnja koksa	Ugljen-dioksid
Pečenje ili sinterovanje metalne rude (uključujući sulfidnu rudu), uključujući peletizaciju	Ugljen-dioksid
Proizvodnja sirovog gvožđa ili čelika (primarno ili sekundarno topljenje) uključujući kontinuirano livenje, sa kapacitetom koji prelazi 2,5 t/sat	Ugljen-dioksid
Proizvodnja i prerada feroznih metala (uključujući i ferolegura) gde je sagorevanje jedinica sa nominalnim termičkim ulazom veća od 20 MW. Obrada obuhvata, između ostalog, valjaonice, dogrejače, peći za kaljenje, kovačnice, livnice, oblaganje, bajcovanje	Ugljen-dioksid
Proizvodnja primarnog aluminijuma	Ugljen-dioksid i perfluorougljenici
Proizvodnja sekundarnog aluminijuma, gde se vrši sagorevanje jedinica sa nominalnim toplotnim ulazom većim od 20 MW	Ugljen-dioksid
Proizvodnja i prerada obojenih metala, uključujući proizvodnju legura, rafinaciju, livenje u livnici, itd., gde sagorevanje jedinica sa nominalnim termičkim ulazom (uključujući goriva koja se koriste kao redukciona sredstva) prelazi 20 MW	Ugljen-dioksid
Proizvodnja cementnog klinkera u rotacionim pećima sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 500 t/dan, ili u drugim pećima, čiji proizvodni kapaciteti prelaze 50 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja kreča ili kalcinacija dolomita ili magnezita u rotacionim pećima, ili u drugim pećima, čiji proizvodni kapaciteti prelaze 50 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja stakla uključujući staklena vlakna sa kapacitetom topljenja koji prelazi 20 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja keramičkih proizvoda pečenjem, a naročito crepa, cigle, vatrostalne opeke, pločica, kamenih proizvoda ili porcelana, sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 75 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja izolacionog materijala od mineralne vune, koristeći staklo, kamen ili šljaku sa kapacitetom topljenja koji prelazi 20 t/dan	Ugljen-dioksid
Sušenje ili kalcinacija gipsa ili proizvodnja gipsanih ploča i drugih gipsanih sastava, gde je sagorevanje jedinica sa toplotnim ulazom većim od 20 MW	Ugljen-dioksid
Proizvodnja pulpe od drveta ili drugih vlaknastih materijala	Ugljen-dioksid
Proizvodnja papira ili kartona sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 20 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja čađi, uključujući karbonizaciju organskih materija kao što su ulja, katrani, kreker i destilacija ostataka, gde je sagorevanje jedinice sa nominalnim toplotnim ulazom iznad 20 MW	Ugljen-dioksi
Proizvodnja azotne kiseline	Ugljen-dioksid i azot-suboksid
Proizvodnja adipinske kiseline	Ugljen-dioksid i azot-suboksid
Proizvodnja glioksala i glioksilne kiseline	Ugljen-dioksid i azot-suboksid
Proizvodnja amonijaka	Ugljen-dioksid
Proizvodnja organskih hemikalija u rinfuzu krekovanjem, reformom, delimičnom ili potpunom oksidacijom ili sličnim procesima, sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 100 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja vodonika (H2) i sintetičkog gasa reformom ili parcijalnom oksidacijom sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 25 t/dan	Ugljen-dioksid
Proizvodnja sode (Na2CO3) i natrijum bikarbonata (NaHCO3)	Ugljen-dioksid
Hvatanje GHG iz postrojenja navedenih u ovom prilogu za svrhe transporta i geološkog skladištenja na mesta skladištenja dozvoljena propisima u skladu sa zakonom	Ugljen-dioksid
Transport GHG gasovima, radi geološkog skladištenja na mesta skladištenja dozvoljena u skladu sa zakonom	Ugljen-dioksid
Geološko skladištenje GHG u skladištu na mestima skladištenja koja su dozvoljena u skladu sa zakonom	Ugljen-dioksid

Postrojenja ili delovi postrojenja koja se koriste za istraživanje, razvoj i testiranje novih proizvoda i procesa i postrojenja koja isključivo koriste biomasu nisu obuhvaćena ovim prilogom, u skladu sa zakonom kojim se uređuju klimatske promene.

Granične vrednosti iz ovog priloga uglavnom se odnose na proizvodne kapacitete ili izlaze. U slučaju kada nekoliko aktivnosti potpada pod istu vrstu i vrše se u istom postrojenju, kapaciteti tih aktivnosti se sabiraju.

Procenjeni toplotni ulaz jednog postrojenja izračunava se sabiranjem procenjenih toplotnih ulaza svih tehničkih jedinica koje su njegov deo, a gde se gorivo sagoreva unutar postrojenja. Ove jedinice mogu da obuhvate sve vrste kotlova, gorionika, turbina, grejača, industrijske peći, peći za spaljivanje, kalcinatora, peći za sušenje, peći za pečenje, sušara, motora, ćelija za gorivo, CLC jedinice, baklje i termička ili katalitička postrojenja za naknadno sagorevanje. Jedinice sa nominalnim toplotnim ulazom nižim od 3 MW, kao i jedinice koje isključivo rade na biomasu ne uzimaju se u obzir za potrebe ovog proračuna. Jedinice koje koriste isključivo biomasu uključuju i jedinice koje koriste fosilna goriva samo prilikom pokretanja i zaustavljanja jedinice.

Ako se utvrdi da je granična vrednost kapaciteta bilo koje aktivnosti navedene u ovom prilogu prekoračena u postrojenju, sve jedinice u kojima se sagorevaju goriva, osim jedinica za insineraciju opasnog ili komunalnog otpada, obuhvaćene su dozvolom za emisiju GHG.

Prilog 2

VRSTE VAZDUHOPLOVNIH AKTIVNOSTI I GHG ZA KOJE NIJE POTREBNO DOSTAVITI PLAN MONITORINGA

Vrste vazduhoplovnih aktivnosti za koje nije potrebno dostaviti plan monitoringa:

Vrste GHG:

Letovi sa sletanjem u i poletanjem iz aerodroma koji se nalaze na teritoriji Republike Srbije i države članice Evropske unije na koju se odnosi Ugovor o funkcionisanju Evropske unije:
1) letovi koji se obavljaju isključivo zbog prevoza, po službenoj dužnosti, vladajućeg monarha i članova njegove uže porodice, šefa države, predsednika i članova vlade, države koja nije država članica Evropske unije, isključujući Republiku Srbiju, ako je to podržano sa odgovarajućim indikatorom statusa u planu leta;
2) vojni letovi koji se obavljaju vojnim vazduhoplovima, te carinski i policijski letovi;
3) letovi vezani uz potragu i spašavanje, letovi u svrhu gašenja požara, humanitarni letovi i letovi za potrebe hitne medicinske službe, koje odobri odgovarajući nadležni organ;
4) letovi koji se obavljaju isključivo prema pravilima vizuelnog letenja kako je utvrđeno u Prilogu 2. Konvencije o međunarodnom civilnom vazduhoplovstvu ("Službeni list FNRJ - Međunarodni ugovori", broj 3/54 i "Službeni list SFRJ - Međunarodni ugovori", broj 11/80) i propisu kojim se uređuje letenje vazduhoplova u Republici Srbiji;
5) letovi koji završavaju u aerodromu iz koje je predmetni vazduhoplov poleteo i tokom kojih nije bilo sletanja;
6) trenažni letovi koji se sprovode isključivo radi sticanja dozvole ili licence, ako se radi o letačkoj posadi, ako je to popraćeno odgovarajućom napomenom u planu leta, pod uslovom da ti letovi ne služe za prevoz putnika i/ili tereta, niti za prazni ili tehnički let vazduhoplova;
7) letovi koji se obavljaju isključivo u svrhu naučnog istraživanja ili u svrhu provere, testiranja ili sertifikovanja vazduhoplova, opreme vazduhoplova ili zemaljske opreme;
8) letovi koje obavljaju vazduhoplovi čija je najveća sertificirana uzletna masa ispod 5700 kg;
9) letovi koji se obavljaju u okviru obaveza javnih službi, utvrđenih u propisu kojim se uređuje operativna dozvola i zajednička pravila za obavljanje javnog avio prevoza na linijama gde ponuđeni kapaciteti ne prelaze 30.000 sedišta godišnje;
10) letovi, ako ih obavlja operater u komercijalnom vazduhoplovnom prevozu:
(1) koji ostvari manje od 243 leta po periodu tokom tri uzastopna četvoromesečna perioda, ili
(2) čije ukupne godišnje emisije iz svih letova iznose manje od 10.000 t.
Letovi iz tač. 12) i 13) ovog priloga ili letovi koji se obavljaju isključivo radi prevoza, po službenoj dužnosti, vladajućeg monarha i članova njegove uže porodice, šefa države, predsednika i članova vlada Republike Srbije i neke države članice Evropske unije, po ovoj tački ne smeju se isključiti;
11) letovi koje obavlja nekomercijalni operater vazduhoplova koji obavlja letove sa ukupnim godišnjim emisijama manjim od 1000 t godišnje (uključujući emisije iz letova iz tačke 12) ovog priloga), od dana stupanja na snagu ove uredbe do 31. decembra 2030. godine;
12) letovi iz aerodroma u Švajcarskoj Konfederaciji prema aerodromima u Evropskom ekonomskom prostoru;
13) letovi iz aerodroma u Ujedinjenom Kraljevstvu prema aerodromima u Evropskom ekonomskom prostoru.

Ugljen-dioksid