PRAVILNIK

O UTVRĐIVANJU PROGRAMA MONITORINGA ZDRAVSTVENE ISPRAVNOSTI PREDMETA OPŠTE UPOTREBE ZA 2022. GODINU

("Sl. glasnik RS", br. 18/2022)

Član 1

Ovim pravilnikom utvrđuje se Program monitoringa zdravstvene ispravnosti predmeta opšte upotrebe za 2022. godinu (u daljem tekstu: Program monitoringa), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 2

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:

1) nadležni organ jeste ministarstvo nadležno za poslove zdravlja;

2) ovlašćena laboratorija jeste akreditovana laboratorija koja ima ovlašćenje Ministarstva zdravlja za obavljanje ispitivanja zdravstvene ispravnosti odnosno bezbednosti predmeta opšte upotrebe za potrebe službene kontrole;

3) rizik jeste faktor verovatnoće štetnog uticaja na zdravlje i ozbiljnost tog uticaja, kao posledice postojanja opasnosti;

4) monitoring jeste sistematsko sprovođenje niza planiranih aktivnosti u sistemu javnog zdravlja koje se odnose na merenje, uzimanje uzoraka za ispitivanje i praćenje različitih parametara zdravstvene ispravnosti, odnosno bezbednosti u određenom vremenskom intervalu zbog uvida u zdravstvenu ispravnost, odnosno bezbednost i njihovog mogućeg štetnog uticaja na zdravlje ljudi kao i uvid u pravilnu primenu propisa iz oblasti predmeta opšte upotrebe;

5) službena kontrola jeste kontrola zdravstvene ispravnosti, odnosno bezbednosti predmeta opšte upotrebe u svim fazama proizvodnje i prometa, inspekcijsko uzorkovanje, program monitoringa, kao i nadzor nad sprovođenjem unutrašnje kontrole;

6) neusklađen proizvod jeste proizvod koji nije usaglašen sa zahtevima propisa koji se na njega odnose;

7) opasan proizvod jeste proizvod koji nije bezbedan u smislu zakona o predmetima opšte upotrebe;

8) proizvod koji predstavlja rizik jeste proizvod koji može štetno da utiče na zdravlje ljudi u meri koja prevazilazi ono što se smatra razumnim i prihvatljivim, pod redovnim i razumno predvidljivim uslovima korišćenja datog proizvoda;

9) proizvod koji predstavlja ozbiljan rizik jeste proizvod koji predstavlja svaki rizik koji zahteva hitno postupanje, uključujući i slučajeve kada posledice nisu trenutne;

10) ozbiljan rizik jeste svaki rizik koji zahteva hitno postupanje nadležnih organa, uključujući i rizik čije posledice nisu trenutne, odnosno neposredne, a čija se ozbiljnost procenjuje naročito na osnovu mogućih posledica po zdravlje i bezbednost potrošača i dugih korisnika, kao i na osnovu učestalosti tih posledica;

11) službeni uzorak jeste uzorak predmeta opšte upotrebe, uzet od strane nadležnog inspektora ili ovlašćenog lica;

12) uzorkovanje jeste uzimanje predmeta opšte upotrebe, kako bi se putem ispitivanja utvrdila usaglašenost sa propisima kojima se uređuje zdravstvena ispravnost predmeta opšte upotrebe;

13) uzorak predmeta opšte upotrebe jeste jedna ili više jedinica proizvoda ili deo predmeta ispitivanja, odabran na različite načine iz skupa ili većeg dela skupa, koji je namenjen da obezbedi informaciju o određenoj osobini tog proizvoda ili predmeta ispitivanja, a na osnovu koje će se doneti odluka o tom proizvodu ili predmetu ispitivanja ili o njegovom proizvodnom procesu;

14) proizvodna partija (serija, lot ili šarža) je identifikovana količina predmeta opšte upotrebe za koju je utvrđeno da poseduje zajedničke osobine kao što je poreklo, vrsta, način pakovanja, subjekat koji pakuje proizvode, pošiljalac ili označavanje, a koji su proizvedeni pri neprekinutoj proizvodnji i zbirnom skladištenju pod identičnim uslovima i na određenom mestu u toku jednog proizvodnog perioda;

15) pakovanje jeste proizvod tako upakovan da mu se označeni sastav i količina ne mogu promeniti bez otvaranja ili pri otvaranju, vidno i trajno ošteti ambalažu.

Član 3

Monitoring iz člana 1. ovog pravilnika obuhvata predmete opšte upotrebe i to:

1) materijale i predmete u kontaktu sa hranom uključujući i proizvode namenjene odojčadi i deci mlađoj od tri godine za olakšavanje hranjenja i sisanja, umirivanja i spavanja i ambalažu,

2) igračke,

3) kozmetičke proizvode,

4) materijale i predmete koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom, odnosno sluzokožom bilo da se narušava ili ne narušava njihov integritet,

5) detergente, biocide i druga sredstva za opštu upotrebu i održavanje higijene,

6) duvan, duvanske proizvode, pribor za upotrebu duvanskih proizvoda, elektronsku cigaretu i druge sisteme za inhaliranje pare sa ili bez nikotina.

Član 4

Monitoring iz člana 1. ovog pravilnika obuhvata predmete opšte upotrebe koji su proizvedeni na teritoriji Republike Srbije i predmete opšte upotrebe koji su uvezeni na teritoriju Republike Srbije, i to u objektima za:

1) proizvodnju predmeta opšte upotrebe,

2) promet predmeta opšte upotrebe na veliko,

3) promet predmeta opšte upotrebe na malo.

Član 5

Program monitoringa priprema se na osnovu analize rizika uzimajući u obzir sledeće elemente:

1) postojećeg stanja u sistemu zdravstvene ispravnosti predmeta opšte upotrebe, uključujući i podatke o zdravstveno neispravnim predmetima opšte upotrebe na lokalnom tržištu, u regionu i iz uvoza;

2) podataka o proizvodnji i prometu predmeta opšte upotrebe;

3) podataka o ranije utvrđenim neusaglašenostima tokom službenih kontrola predmeta opšte upotrebe;

4) informacija iz Sistema brze razmene informacija za neprehrambene proizvode (Rapid alert system for non-food consumer products/RAPEX) i iz Sistema za brzo obaveštavanje i uzbunjivanje za hranu (Rapid alert system for food and feed/RASFF).

Član 6

Program monitoringa sprovodi se u cilju:

1) utvrđivanja nivoa kontaminenata i učestalosti njihove pojave u predmetima opšte upotrebe;

2) prikupljanja podataka iz monitoringa koji se koriste za analizu rizika, za pojedine vrste predmeta opšte upotrebe i na taj način doprinose povećanju zaštite zdravlja ljudi i drugih interesa potrošača;

3) provere važećih standarda i maksimalno dozvoljenih količina propisanih za pojedine vrste predmeta opšte upotrebe.

Član 7

Program monitoringa sadrži:

1) potrebna sredstva za finansiranje Programa monitoringa;

2) mere koje će se preduzeti u slučaju prisustva fizičkih, hemijskih i bioloških kontaminenata i drugih neusaglašenosti;

3) strukturu organa i organizacija za sprovođenje programa;

4) druge parametre od značaja za sprovođenje Programa monitoringa, i to:

(1) Plan monitoringa, kojim se određuje vrsta analiza na osnovu procenjene opasnosti, vrsta predmeta opšte upotrebe koja će se analizirati i ukupan broj uzoraka,

(2) uzimanje, obeležavanje, čuvanje i transport uzoraka,

(3) ispitivanje uzoraka u laboratoriji,

(4) način izveštavanja.

Član 8

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

PROGRAM
MONITORINGA ZDRAVSTVENE ISPRAVNOSTI PREDMETA OPŠTE UPOTREBE ZA 2022. GODINU

I. Potrebna sredstva za finansiranje Programa monitoringa

Za sprovođenje Programa monitoringa sredstva su obezbeđena u budžetu Republike Srbije za 2022. godinu, na razdelu 27 - Ministarstvo zdravlja, Program 1801 - Uređenje i nadzor u oblasti zdravstva, Programska aktivnost 0003 - Sanitarni nadzor, ekonomska klasifikacija 424 - Specijalizovane usluge, u iznosu od 100.000.000 dinara, od čega za Program monitoringa predmeta opšte upotrebe u iznosu od 30.000.000 dinara.

II. Mere koje će se preduzeti u slučaju prisustva fizičkih, hemijskih i bioloških kontaminenata i drugih neusaglašenosti

U slučaju da se utvrdi prisustvo fizičkih, hemijskih i bioloških kontaminenata, odnosno neusaglašenosti sa propisanim vrednostima i drugih neusaglašenosti, nadležni organ sprovodi i to:

1) aktivnosti kako bi se osiguralo da subjekat u poslovanju predmetima opšte upotrebe ispravi nedostatak, uzimajući u obzir prirodu neusaglašenosti i prethodne slučajeve neusaglašenosti istog subjekta u poslovanju;

2) mere, uključujući uzimanje službenog uzorka, za koje se smatra da su potrebne kako bi se osigurala zdravstvena ispravnost predmeta opšte upotrebe ili usaglašenost sa propisima o predmetima opšte upotrebe;

3) zabrane prometa;

4) mere kojima se privremeno zabranjuje upotreba objekta, prostorija, opreme na određeni vremenski period;

5) druge mere i preduzimaju druge odgovarajuće radnje.

III. Struktura organa i organizacija za sprovođenje programa

Program monitoringa sprovodi ministarstvo nadležno za poslove zdravlja preko instituta i zavoda za javno zdravlje u saradnji sa sanitarnom inspekcijom.

Laboratorijska ispitivanja iz Programa monitoringa vrše ovlašćene laboratorije instituta i zavoda za javno zdravlje.

IV. Drugi parametri od značaja za sprovođenje Programa monitoringa

1. Plan monitoringa

Plan monitoringa kojim se određuje vrsta analiza, vrsta predmeta opšte upotrebe koja će se analizirati, broj uzoraka koji će se koristiti prilikom analize dat je u Tabeli 1 - Plan monitoringa predmeta opšte upotrebe za 2022. godinu.

Tabela 1. Plan monitoringa predmeta opšte upotrebe za 2022. godinu

Redni broj	Predmet ispitivanja	Opasnost	Mesto uzorkovanja	Ukupan broj uzoraka	Dinamika uzorkovanja po kvartalu				Parametri ispitivanja/ Uzorci za analizu
Redni broj	Predmet ispitivanja	Opasnost	Mesto uzorkovanja	Ukupan broj uzoraka	januar-mart	april-jun	jul-septembar	oktobar-decembar	Parametri ispitivanja/ Uzorci za analizu
1.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe, pribor, uređaji i ambalaža od polimernih materijala	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	200	50	50	50	50	Uzorci za analizu su: posuđe, pribor i ambalaža od poliamida ("najlona", kuhinjski setovi koji se sastoje od četke za mazanje testa, kašike, kutlače i dr); posuđe i pribor od melamin-formaldehidne mase; posuđe, pribor i ambalaža sa slojem od polimernog materijala ili laka koji dolazi u kontakt sa hranom; posuđe i pribor od polikarbonata; posuđe, pribor i ambalaža od ostalih polimernih materijala. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; ukupna migracija; specifična migracija: barijuma, aluminijuma, primarnih aromatičnih amina, formaldehida, bisfenola A.
2.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe i pribor za jednokratnu upotrebu od papira/kartona prevučenog polimernim slojem ili od polimernog materijala	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	60	0	30	0	30	Uzorci za analizu su: posuđe i pribor za jednokratnu upotrebu od papira/kartona prevučenog polimernim slojem ili od polimernog materijala. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; ukupna migracija; specifična migracija: barijuma, aluminijuma, primarnih aromatičnih amina, formaldehida, bisfenola A; koagulaza-pozitivne stafilokoke; Proteus spp; sulfitoredukujuće klostridije, Salmonellae spp; Esherichia coli, ukupan broj mikroorganizama.
3.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe sa premazom od temperaturno postojanih polimernih materijala ("teflon")	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	50	0	0	0	50	Uzorci za analizu su: posuđe sa premazom od temperaturno postojanog polimernog materijala ("teflon"). Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; ukupna migracija; specifična migracija: barijuma, aluminijuma, cinka, mangana, primarnih aromatičnih amina, formaldehida.
4.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: emajlirano posuđe i pribor	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	50	50	0	0	0	Uzorci za analizu su: emajlirano posuđe i pribor. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; rastvorljivi emajl; specifična migracija: olova, kadmijuma.
5.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe, pribor i ambalaža od keramike, porcelana i stakla	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	240	80	0	80	80	Uzorci za analizu su: posuđe i pribor od keramike/porcelana (pr. dekorisane: šolje, tanjiri, krigle, keramički setovi za decu, činije); posuđe, pribor i ambalaža od stakla (peskirano i/ili dekorisano (pr: čaše sa zlatnim ivicama po obodu, čaše/šolje sa dekorom 20 mm računajući od gornje ivice suda). Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; specifična migracija: olova, kadmijuma.
6.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe, pribor, uređaji i ambalaža od metala	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	155	0	80	0	75	Uzorci za analizu su: posuđe, pribor, ambalaža od metala koja dolazi u kontakt sa hranom (noževi, viljuške, cediljke i dr.); aparati sa delovima od metala koji dolaze u kontakt sa hranom (metlice za miksere, rešetke za roštilj) i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; specifična migracija: hroma, nikla, mangana, olova, kadmijuma.
7.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: posuđe, pribor i ambalaža od hartije, drveta i tekstila	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	120	0	60	60	0	Uzorci za analizu su: posuđe, pribor i ambalaža od hartije, drveta i tekstila: posuđe i pribor od bambusa, kesice za čaj, natron vreće i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; sadržaj suve materije u vodenom ekstraktu; sadržaj formaldehida u vodenom ekstraktu; olovo; kadmijum; živa.
8.	Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom: pribor i ambalaža od polistirena	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepostojanost materijala za predviđene namene, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	55	0	0	0	55	Uzorci za analizu su: pribor i ambalaža od polistirena: pribor za jednokratnu upotrebu (viljuške, kašike, noževi i čaše); ambalažne posude i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; ukupna migracija; sadržaj cinka; sadržaj stiren monomera.
9.	Igračke: slim igračke; mase za modelovanje; setovi za šminkanje	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	60	0	30	0	30	Uzorci za analizu su: dečije igračke: slim igračke (ljigavci); mase za modelovanje; setovi za šminkanje za decu; boje za lice za decu i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; migracija elemenata prema SRPS EN 71-3: olova, kadmijuma, bora, nikla, hroma, barijuma, kobalta, aluminijuma, arsena, žive, antimona; broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; Pseudomonas aeruginosa; Candida albicans; Staphylococcus aureus; Escherichia coli.
10.	Igračke od polimernih materijala	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepostojanost boja, nebezbednost, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	358	89	90	90	89	Uzorci za analizu su: igračke od polimernog materijala. makane i/ili savitljive igračke: lutke, lopte, igračke u obliku životinja, "svetleće" narukvice, setovi igračaka (doktori, policajci) i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; sadržaj ftalata: di-(2 etilheksil) ftalat (DEHP), di-butil ftalat (DBP), benzilbutil ftalat (BBP), di-izononil ftalat (DINP), di-n-oktil ftalat (DNOP), di-izodecil ftalat (DIDP); migracija elemenata prema SRPS EN 71-3: olova, kadmijuma, barijuma, arsena, žive.
11.	Igračke od papira, drveta, tekstila	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepostojanost boja, nebezbednost, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	38	0	19	19	0	Uzorci za analizu su: igračke od papira, drveta, tekstila i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; migracija formaldehida; migracija elemenata prema SRPS EN 71-3: olova, kadmijuma, arsena, žive.
12.	Kozmetički proizvodi: proizvodi za oblikovanje, negu, kupanje, tuširanje, pranje kože i kose	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, odstupanja od deklarisanog sastava, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	240	80	80	0	80	Uzorci za analizu su: proizvodi za oblikovanje i negu kose (gelovi, ulja, losioni, proizvodi za modelovanje, ravnanje kose i sl.); proizvodi za kupanje, tuširanje, pranje (pr. šamponi, kupke, tečni sapuni); vlažne maramice; proizvodima u čijem sastavu se nalazi jedna od sledećih supstanci: DMDM hydantoin, imidazolidinyl urea, diazolidinyl urea, sodium hydroxymethylglycinate, benzylhemiformal, methenamine, tris(hydroxymethyl) nitromethane (tris nitro), quaternium-15. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost; sadržaj konzervansa: parabena (metil-paraben, etil-paraben, propil-paraben, butil-paraben), 2-fenoksietanola, metilhlorizotiazolinona i metilizotiazolinona, benzoeve kiseline i njene natrijumove soli, sorbinske kiselina i njene soli, formaldehida; broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; Pseudomonas aeruginosa; Candida albicans; Staphylococcus aureus; Escherichia coli.
13.	Kozmetički proizvodi: proizvodi za šminkanje, ulepšavanje	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, odstupanja od deklarisanog sastava, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	130	0	50	40	40	Uzorci za analizu su: proizvodi za šminkanje: dekorativna kozmetika, senke za oči, puderi eng. "make-up", maskare, ruževi, sjajevi i drugi proizvodi za usne; proizvodi za bojenje kože, boje za privremenu tetovažu, serumi za rast trepavica i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost; sadržaj konzervansa: parabena (metil-paraben, etil-paraben, propil-paraben, butil-paraben), 2-fenoksietanola, metilhlorizotiazolinona i metilizotiazolinona, benzoeve kiseline i njene natrijumove soli, sorbinske kiselina i njene soli; sadržaj metala: olova, kadmijuma, nikla, žive, arsena, antimona; broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; Pseudomonas aeruginosa; Candida albicans; Staphylococcus aureus; Escherichia coli.
14.	Kozmetički proizvodi: proizvodi za oralnu higijenu, uključuju proizvode za ispiranje usta, paste za zube i proizvode za beljenje i izbeljivanje zuba	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, odstupanja od deklarisanog sastava, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	38	0	38	0	0	Uzorci za analizu su: proizvodi za oralnu higijenu, uključuju proizvode za ispiranje usta, paste za zube i proizvode za beljenje i izbeljivanje zuba. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost; sadržaj vodonik-peroksida; sadržaj fluorida; broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; Pseudomonas aeruginosa; Candida albicans; Staphylococcus aureus; Escherichia coli.
15.	Kozmetički proizvodi: proizvodi za izbeljivanje kože; preparati za veštačke trepavice, preparati za veštačke nokte	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	22	0	0	0	22	Uzorci za analizu su: kreme za izbeljivanje kože; lepak za veštačke trepavice, lepak za veštačke nokte. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost; sadržaj žive; sadržaj hidrohinona.
16.	Kozmetički proizvodi: kreme, emulzije, losioni, gelovi i ulja za kožu	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, odstupanja od deklarisanog sastava, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	240	120	0	120	0	Uzorci za analizu su: kozmetički proizvodi koji ostaju duže na koži: kreme; mleka za telo; gelovi za telo (pr. gel za sagorevanje masti); proizvodi protiv bora i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost; sadržaj konzervansa: parabena (metil-paraben, etil-paraben, propil-paraben, butil-paraben), 2-fenoksietanola, metilhlorizotiazolinona i metilizotiazolinona; benzoeve kiseline i njene natrijumove soli; sorbinske kiseline i njene soli; sadržaj metala: olova, kadmijuma, nikla, žive, arsena; broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; Pseudomonas aeruginosa; Candida albicans; Staphylococcus aureus; Escherichia coli.
17.	Materijali i predmeti koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom, odnosno sluzokožom: predmeti za ukrašavanje lica i tela, pirsing i imitacija nakita	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	90	0	45	0	45	Uzorci za analizu su: predmeti za ukrašavanje lica i tela, pirsing i imitacija nakita. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; sadržaj metala: olova, kadmijuma; migracija nikla (µg/cm2 nedeljno).
18.	Materijali i predmeti koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom, odnosno sluzokožom (pelene, higijenski ulošci, ubrusi i dr.)	Mikrobiološka neispravnost, neodgovarajuća senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	145	48	49	48	0	Uzorci za analizu su: predmeti koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom i sluzokožom; pelene, higijenski ulošci, vata i papir, maramice, salvete, ubrusi i dr. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; pH vrednost vodenog ekstrakta; ukupan broj mezofilnih aerobnih bakterija; broj kvasaca i plesni; koagulaza-pozitivne stafilokoke; Pseudomonas aeruginosa; Proteus spp; Escherichia coli.
19.	Materijali i predmeti koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom, odnosno sluzokožom: predmeti i pribor za tetovažu	Mikrobiološka neispravnost, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ saloni za tetovažu	38	0	38	0	0	Uzorci za analizu su: predmeti i pribor za tetovažu (nožići, igle i dr.). Parametri ispitivanja su: provera deklaracije; mikrobiološki test sterilnosti.
20.	Materijali i predmeti koji pri upotrebi dolaze u neposredan kontakt sa kožom, odnosno sluzokožom: boje i pigmenti za tetovažu	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ saloni za tetovažu	38	0	38	0	0	Uzorci za analizu su: boje i pigmenti za tetovažu. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; sadržaj metala: olova, kadmijuma, nikla, barijuma, cinka, kobalta, arsena, žive.
21.	Detergenti, biocidi i druga sredstva za opštu upotrebu i održavanje higijene	Nebezbedno označavanje specifičnosti upotrebe gotovog proizvoda, odstupanja od deklarisanog sastava, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	125	40	45	40	0	Uzorci za analizu su: sredstva za održavanje čistoće u domaćinstvu. Parametri ispitivanja su: provera deklaracije; sadržaj površinski aktivnih materija; sadržaj slobodnih alkalija ili slobodnih kiselina.
22.	Duvan i duvanski proizvodi	Prisustvo po zdravlje štetnih sastojaka, mikrobiološka neispravnost, nekarakteristična senzorska svojstva, nepravilnosti u deklaraciji.	Promet/ proizvodnja	40	0	20	20	0	Uzorci za analizu su: duvan i duvanski proizvodi. Parametri ispitivanja su: senzorska ispitivanja; provera deklaracije; sadržaj metala: olova, arsena, kadmijuma; prisustvo/odsustvo plesni; oštećenja izazvana moljcima (Ephestia elutella) i žižcima duvana (Lasioderma serricorne).
Ukupno				2532	557	762	567	646

Napomene:

- Uzorci iz grupe "Materijali i predmeti u kontaktu sa hranom" uključuju i proizvode namenjene odojčadi i deci mlađoj od tri godine za olakšavanje hranjenja i sisanja, umirivanja i spavanja i ambalaže;

- Za potrebe monitoringa se iz prometa mogu uzorkovati predmeti opšte upotrebe uvoznog porekla i/ili predmeti opšte upotrebe domaće proizvodnje;

- Prema mestu uzorkovanja, od ukupnog broja uzoraka po vrsti predmeta opšte upotrebe, uzorkovati: 10% u proizvodnji, 10% u prometu na veliko i 80% u prometu na malo;

- Ukoliko se na teritoriji upravnog okruga na kojoj se sprovodi monitoring ne obavlja proizvodnja grupa predmeta opšte upotrebe navedenih u tabeli 1. uzorci se za potrebe monitoringa uzimaju samo iz prometa na veliko i prometa na malo.

2. Uzimanje, obeležavanje, čuvanje i transport uzorka

2.1. Određivanje broja uzoraka, vrste ispitivanja i načina izveštavanja

Broj uzoraka i vrstu ispitivanja na nivou upravnog okruga, određuje nadležni organ u skladu sa Tabelom 1. ovog programa. Izveštaj o sprovođenju Plana monitoringa dostavlja se nadležnom organu na kvartalnom nivou u formi zbirne tabele čija je sadržina data u Tabeli 2 - Izveštaj o sprovođenju Plana monitoringa predmeta opšte upotrebe.

2.2. Uzimanje uzoraka

Uzimanje uzoraka predmeta opšte upotrebe za potrebe sprovođenja monitoringa obavlja sanitarna inspekcija u saradnji sa ovlašćenim laboratorijama instituta/zavoda za javno zdravlje za ispitivanje uzoraka u okviru monitoringa predmeta opšte upotrebe. Službeni uzorak uzima se u skladu sa uslovima koji su propisani u ovom odeljku. U slučaju da se utvrdi prisustvo mikrobioloških, hemijskih i bioloških opasnosti, sprovodi se službena kontrola. Uzorci za mikrobiološka ispitivanja uzimaju se aseptično pomoću sterilnog pribora, u sterilne posude/sterilne kese, vodeći računa da ne dođe do kontaminacije uzorka iz okoline i/ili sa površine ambalaže. Uzorci za hemijska ispitivanja pakuju se u pakovanja koja su hemijski neutralna.

2.3. Obeležavanje uzoraka

Predmeti opšte upotrebe uzorkovani u monitoringu se obeležavaju odgovarajućom oznakom i dostavljaju institutu/zavodu za javno zdravlje na analizu, uz Zapisnik, čija je sadržina data u Zapisniku o uzimanju uzoraka predmeta opšte upotrebe.

U institutu/zavodu za javno zdravlje se prilikom prijema uzorka na analize popunjava zapisnik o prijemu uzorka, čija je sadržina data u Popunjenom zapisniku o prijemu uzorka dostavlja se sanitarnom inspektoru koji je sproveo uzorkovanje.

2.4. Čuvanje i transport svih vrsta uzoraka

Čuvanje i transport uzoraka do početka laboratorijskih ispitivanja treba da bude takav da ne dođe do promena integriteta uzorka, kontaminacije uzorka, promene njegovih senzorskih karakteristika. Uzorci za mikrobiološka ispitivanja transportuju se na način da transportna posuda i/ili vozilo za transport održavaju temperaturu do +4 °C. Transport i čuvanje uzoraka do početka ispitivanja u laboratoriji sprovodi se u skladu sa dobrom laboratorijskom praksom.

2.5. Uzorkovanje u proizvodnji

Uzorkovanje predmeta opšte upotrebe u proizvodnji vrši se uzimanjem uzorka koga čini pet jedinica originalno zapakovanih predmeta opšte upotrebe.

2.6. Uzorkovanje u prometu na veliko i prometu na malo

Uzorkovanje predmeta opšte upotrebe u prometu na veliko i prometu na malo vrši se uzimanjem uzorka koga čini jedna jedinica originalno zapakovanog predmeta opšte upotrebe ili količina koja je potrebna za vršenje određenih ispitivanja.

3. Ispitivanje uzoraka predmeta opšte upotrebe

Ispitivanje uzoraka predmeta opšte upotrebe u okviru Programa monitoringa vrši se u institutima/zavodima za javno zdravlje. Rezultati ispitivanja se dostavljaju nadležnom organu bez odlaganja, a najkasnije do 14 dana od dana uzorkovanja. U toku sprovođenja Programa monitoringa metode koje se koriste za ispitivanje uzoraka moraju biti akreditovane i/ili validovane u skladu sa zahtevima propisa kojim se uređuje zdravstvena ispravnost/bezbednost predmeta opšte upotrebe.

4. Način izveštavanja

Institut za javno zdravlje Srbije na osnovu rezultata sprovedenog Programa monitoringa, dostavlja Ministarstvu izveštaj o zdravstvenoj ispravnosti predmeta opšte upotrebe na teritoriji Republike Srbije sa stručnom analizom i predlogom mera, najkasnije do 31. jula tekuće godine za prvih šest meseci i do 31. januara naredne godine za prethodnu godinu.

PRILOZI:

Tabela 2.

Izveštaj o sprovođenju Plana monitoringa predmeta opšte upotrebe

R. br. uzorka	Datum uzorkovanja	Mesto uzorkovanja	Naziv i adresa subjekta u poslovanju hranom	Predmet ispitivanja (vrsta uzorka)	Vrsta ispitivanja (opasnosti)	Broj službenih uzoraka	Utvrđene neusaglašenosti	Preduzete mere