PRAVILNIKO POSEBNIM ELEMENTIMA, ODNOSNO KRITERIJUMIMA ZA PROCENU RIZIKA, UČESTALOSTI VRŠENJA INSPEKCIJSKOG NADZORA NA OSNOVU PROCENE RIZIKA I POSEBNIM ELEMENTIMA PLANA INSPEKCIJSKOG NADZORA U OBLASTIMA U KOJIMA INSPEKCIJSKI NADZOR VRŠI ENERGETSKA INSPEKCIJA("Sl. glasnik RS", br. 40/2022) |
Ovim pravilnikom propisuju se posebni elementi odnosno kriterijumi za procenu rizika, učestalost vršenja inspekcijskog nadzora na osnovu procene rizika i posebni elementi plana inspekcijskog nadzora u oblastima u kojima inspekcijski nadzor vrši energetska inspekcija.
Posebni elementi odnosno kriterijumi za procenu rizika
Pregled posebnih elemenata, odnosno kriterijuma za procenu rizika u oblastima u kojima inspekcijski nadzor vrši energetska inspekcija i matrica rizika (Prilog), odštampani su uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.
Prilikom incidenta ili takvog događaja kod nadziranog subjekta, odnosno nadziranog objekta koji ima za posledicu ugrožavanje života i zdravlja ljudi, životinja i biljaka, životne sredine i imovine, procenjuje se kritičan rizik i ne vrši se procena rizika na osnovu ostalih posebnih elemenata za procenu rizika.
Ako je nadzirani subjekt neregistrovani subjekt procenjuje se kritičan rizik i ne vrši se procena rizika na osnovu ostalih posebnih elemenata za procenu rizika.
Ako je ovlašćeno lice nadziranog subjekta učinilac krivičnog dela procenjuje se kritičan rizik i ne vrši se procena rizika na osnovu ostalih posebnih elemenata za procenu rizika.
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih u prethodnom periodu nije vršen inspekcijski nadzor procenjuje se srednji stepen rizika.
Procena rizika za vanredan inspekcijski nadzor
Procena rizika za vanredan inspekcijski nadzor vrši se na osnovu elemenata odnosno kriterijuma za procenu rizika za redovan inspekcijski nadzor i ocene koliko je opasnost po poštovanje načela zakonitosti konkretna i kolika je jačina ugrožavanja ili povrede zakona i drugih propisa čiju primenu nadzire energetska inspekcija.
Učestalost vršenja inspekcijskog nadzora na osnovu procene rizika
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih je procenjen kritičan stepen rizika inspekcijski nadzor vrši se najmanje jednom godišnje.
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih je procenjen visok stepen rizika inspekcijski nadzor vrši se najmanje jednom u dve godine.
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih je procenjen srednji stepen rizika, inspekcijski nadzor vrši se najmanje jednom u tri godine.
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih je procenjen nizak stepen rizika inspekcijski nadzor vrši se najmanje jednom u pet godina.
Kod nadziranih subjekata, odnosno objekata kod kojih je procenjen neznatan stepen rizika inspekcijski nadzor se ne vrši, osim ako se steknu uslovi za vanredan inspekcijski nadzor.
Posebni elementi plana inspekcijskog nadzora u oblasti energetske inspekcije
Plan inspekcijskog nadzora, pored obaveznih elemenata, sadrži i:
1) vrstu nadziranih subjekata/objekata, odnosno oblasti/podoblasti nadzora u kojima je planiran redovan inspekcijski nadzor;
2) vrstu nadziranih subjekata/objekata, odnosno oblasti/podoblasti nadzora u kojima su planirane službene savetodavne posete i preventivni inspekcijski nadzori;
3) aktivnosti energetskog inspektora na poslovima koji nisu direktno vezani za inspekcijski nadzor.
Godišnjim planom energetske inspekcije aktivnosti inspekcije usmeravaju se prvenstveno ka oblastima/podoblastima odnosno ka subjektima/objektima sa visokim stepenom verovatnoće nastanka štetnih posledica, odnosno sa povećanim rizikom odstupanja od zakonitog i bezbednog poslovanja i postupanja, kao i ka oblastima/podoblastima u kojima u prethodnim godinama nije vršen nadzor.
Plan inspekcijskog nadzora može da sadrži i posebne zahteve koji se odnose na usklađenost planova inspekcijskih nadzora u oblastima u kojima inspekcijski nadzor vrši energetska inspekcija, između republičkih energetskih inspektora i energetskih inspektora koji obavljaju poverene poslove inspekcijskog nadzora na teritoriji autonomne pokrajine.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA ODNOSNO KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTIMA U KOJIMA INSPEKCIJSKI NADZOR VRŠI ENERGETSKA INSPEKCIJA I MATRICA RIZIKA
I. Posebni elementi za procenu rizika
1. Posebni elementi za procenu prirode štetnih posledica
Tabela 1: Posebni elementi za procenu prirode štetnih posledica
Redni broj |
Oblasti/podoblasti pod nadzorom energetske inspekcije |
Numerička |
1. |
Inspekcijski nadzor u oblasti proizvodnje i/ili skladištenja nafte, derivata nafte i biogoriva |
5 |
2. |
Inspekcijski nadzor u oblasti korišćenja obnovljivih izvora energije, prema odredbama Zakona o korišćenju obnovljivih izvora energije |
5 |
3. |
Inspekcijski nadzor u oblasti obaveznih i operativnih rezervi energenata |
5 |
4. |
Inspekcijski nadzor u oblasti kvaliteta prirodnog gasa |
5 |
5. |
Inspekcijski nadzor u oblasti energetskog menadžmenta prema odredbama Zakona o energetskoj efikasnosti i racionalnoj upotrebi energije |
5 |
6. |
Druge oblasti/podoblasti u kojima je propisana nadležnost energetske inspekcije |
5 |
2. Posebni elementi za procenu obima štetnih posledica
Tabela 2: Posebni elementi za procenu obima štetnih posledica
Redni broj |
Posebni elementi za procenu obima štetnih posledica |
Numerička vrednost |
1. |
Nadzirani subjekt koji se bavi proizvodnjom i/ili skladištenjem nafte, derivata nafte i/ili biogoriva u većoj količini od 30% od ukupne proizvedene i/ili uskladištene količine tog energenta u R. Srbiji (bez obzira na broj lokacija) u protekloj godini |
5 |
2. |
Nadzirani subjekt koji se bavi transportom i upravljanjem transportnim sistemom za prirodni gas odn. distribucijom i upravljanjem distributivnim sistemom za prirodni gas i to u većoj količini od 25% od ukupne transportovane odn. distribuirane količine gasa u R. Srbiji u protekloj godini, u slučaju kada je kvalitet prirodnog gasa oblast nadzora |
5 |
3. |
Nadzirani subjekt kod koga je utvrđena nezakonitost, nepravilnost i nedostatak u poslovanju odn. postupanju koja uzrokuje štetne posledice po celu Republiku Srbiju |
5 |
4. |
Nadzirani subjekt kod koga je utvrđena nezakonitost, nepravilnost i nedostatak u poslovanju odn. postupanju koja ne uzrokuje štetne posledice po celu Republiku Srbiju, ali uzrokuje na regionalnom nivou |
4 |
5. |
Nadzirani subjekt kod koga je utvrđena nezakonitost, nepravilnost i nedostatak u poslovanju odn. postupanju koja ne uzrokuje štetne posledice po celu Republiku Srbiju, ali značajno uzrokuje na nivou lokalne samouprave |
3 |
6. |
Drugi subjekti/objekti odnosno oblasti/podoblasti pod nadzorom energetske inspekcije koji su republičkog nivoa uticaja |
5 |
7. |
Drugi subjekti/objekti odnosno oblasti/podoblasti pod nadzorom energetske inspekcije koji nisu republičkog nivoa uticaja, ali su regionalnog nivoa uticaja |
4 |
8. |
Drugi subjekti/objekti odnosno oblasti/podoblasti pod nadzorom energetske inspekcije koji nisu republičkog, ni regionalnog nivoa uticaja, ali su od značajnog uticaja na nivou lokalne samouprave |
3 |
9. |
Drugi subjekti/objekti odnosno oblasti/podoblasti pod nadzorom energetske inspekcije |
2 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica.
Težina štetnih posledica utvrđuje se u rasponu bodova od 1 do 25 i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Tabela 3: Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica |
Raspon bodova |
Numerička vrednost |
Zanemariva |
1-9 |
1 |
Mala |
10-14 |
2 |
Srednja |
15-19 |
3 |
Velika |
20-24 |
4 |
Izrazito velika |
25 |
5 |
4. Posebni elementi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
Tabela 4: Posebni elementi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom nadzoru |
|||
Stepen rizika |
Opis verovatnoće |
Numerička vrednost |
|
Neznatan |
Zanemariva |
1 |
|
Nizak |
Mala |
2 |
|
Srednji |
Srednja |
3 |
|
Visok |
Velika |
4 |
|
Kritičan |
Izrazito velika |
5 |
|
2) Stanje zakonitosti |
|||
Postupanje |
Opis verovatnoće |
Numerička vrednost |
|
Nije bilo predloženih mera/Izvršenje mera predloženih zapisnikom o inspekcijskom nadzoru |
Zanemariva |
1 |
|
Izvršenje mera izrečenih rešenjem |
Mala |
2 |
|
Upravno izvršenje izrečenih mera, Zahtev za pokretanje prekršajnog postupka |
Srednja |
3 |
|
Prijava za privredni prestup |
Velika |
4 |
|
Krivična prijava |
Izrazito velika |
5 |
|
3) Broj i struktura predstavki |
|||
U poslednjih godinu dana: |
Opis verovatnoće |
Numerička vrednost |
|
Nije bilo predstavki ili ih je bilo u ukupnom broju manjem od 5% od ukupnog broja korisnika proizvoda/usluge |
Zanemariva |
1 |
|
Predstavke su pretežno podnosila fizička lica (građani) u ukupnom broju manjem od 10% od ukupnog broja korisnika proizvoda/usluge |
Mala |
2 |
|
Predstavke su podnosili preduzetnici, privredna društva i druga pravna lica |
Srednja |
3 |
|
Predstavke su podnosili preduzetnici, privredna društva i druga pravna lica i fizička lica u ukupnom broju većem od 10% od ukupnog broja korisnika proizvoda/usluge |
Velika |
4 |
|
Predstavke su podnosili državni organi, organi autonomne pokrajine i jedinica lokalne samouprave, kao i drugi subjekti sa javnim ovlašćenjima |
Izrazito velika |
5 |
|
Verovatnoća nastanka |
Raspon bodova |
Numerička vrednost |
|
Zanemariva |
1-4 |
1 |
|
Mala |
5-8 |
2 |
|
Srednja |
9-27 |
3 |
|
Velika |
28-64 |
4 |
|
Izrazito velika |
65-125 |
5 |
II. Matrica rizika i metod za procenu rizika
Prikazan je metod 5 x 5 (Tabela 5.).
Za primenu ovog metoda potrebno je utvrditi:
- verovatnoću nastanka štetnih posledica i
- težinu mogućih štetnih posledica.
Za utvrđenu verovatnoću nastanka štetnih posledica i težinu štetnih posledica, na osnovu Tabele 5. utvrđuje se stepen rizika (Tabela 6.)
Tabela 5: Matrica rizika
Verovatnoća nastanka štetnih posledica |
Težina štetnih posledica |
|||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
||
Zanemariva |
1 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Mala |
2 |
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
Srednja |
3 |
3 |
6 |
9 |
12 |
15 |
Velika |
4 |
4 |
8 |
12 |
16 |
20 |
Izrazito velika |
5 |
5 |
10 |
15 |
20 |
25 |
Tabela 6: Stepen rizika
Brojčana vrednost rizika |
Kvalitativni opis rizika |
1, 2 |
Neznatan |
3, 4, 5 |
Nizak |
6, 8, 9 |
Srednji |
10, 12, 15, 16 |
Visok |
20, 25 |
Kritičan |