ODLUKAO UTVRĐIVANJU CRKVE POKROVA PRESVETE BOGORODICE U RADLJEVU ZA SPOMENIK KULTURE("Sl. glasnik RS", br. 59/2022) |
1. Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Radljevu sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja, utvrđuje se za spomenik kulture.
2. Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Radljevu sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja (u daljem tekstu: spomenik kulture), nalazi se na teritoriji Opštine Ub, u selu Radljevu, na katastarskoj parceli broj 18/1, KO Radljevo, u privatnoj svojini.
Spomenik kulture se nalazi u selu Radljevu pored Uba. Građen je od 1871. do 1873. godine na mestu na kome se prvobitno nalazila crkva - brvnara. To je jednobrodna građevina sa prostranom apsidom koja je polukružna iznutra i sedmostrana sa spoljašnje strane, sa plitkim pravougaonim pevnicama i tornjem na zapadnoj strani. Unutrašnjost crkve je dobro osvetljena sa devet istovetnih polukružnih prozora raspoređenih na istočnoj, severnoj i južnoj strani. Ikonostas i 26 štafelajnih ikona uradili su nepoznati ruski majstori koje je angažovala firma "Marković - Pavlović" iz Beograda, dok su ikone Poklonjenje časnih veriga apostola Petra i Cveti rad domaćih majstora zografa koji stvaraju u prvoj polovini XIX veka. Enterijer je upotpunjen arhijerejskim i vladarskim tronom, pevnicama i mermernom posudom za osvećenu vodu koja se nalazi u priprati. Na severnom i južnom zidu naosa nalaze se tri spomen ploče sa imenima rodoljuba koji su stradali u ratovima od 1912-1919. godine.
U crkvenoj riznici se čuvaju vredne bogoslužbene knjige iz XIX veka i crkveni sasudi.
U južnom delu crkvene porte je groblje sa 14 spomenika i jednom nadgrobnom pločom, a sa istočne strane je hrast star preko 150 godina. Spomenički karakter crkve u Radljevu ogleda se ne samo u njenoj arhitekturi, slikarskom konceptu i načinu na koji je opremana već je ona i mesto podsećanja na ljude i događaje koji su obeležili prošlost tog dela Srbije.
3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarske parcele broj 18/2, 19, 20, 21 i 16 KO Radljevo.
4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:
1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;
2) ažurno praćenje stanja i održavanja konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;
4) oslikavanje spoljašnjih i unutrašnjih zidova spomenika kulture dozvoljava se samo prema uslovima i uz nadzor nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;
5) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;
6) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i spoljašnjih klima jedinica na fasadama spomenika kulture;
7) instaliranje gromobranskih uređaja i uređaja za zaštitu od požara;
8) korišćenje spomenika kulture kao reprezentativnog objekta u skladu sa njegovom namenom i sadržajem.
5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:
1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji bi svojom namenom, volumenom, visinom i oblikom mogli da ugroze ili degradiraju spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;
2) izgradnja infrastrukture dozvoljava se samo uz prethodno obezbeđenje zaštitnih arheoloških iskopavanja i adekvatne prezentacije nalaza;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;
4) zabrana postavljanja vazdušnih, elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela, njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz obavezno vraćanje terena u prvobitno stanje;
5) zabrana skladištenja štetnih materijala i stvaranje deponija;
6) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.
6. Spisak pokretnih stvari od posebnog kulturnog i istorijskog značaja koje se nalaze u Crkvi Pokrova Presvete Bogorodice u Radljevu čini sastavni deo ove odluke.
7. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
SPISAK POKRETNIH STVARI U CRKVI POKROVA PRESVETA BOGORODICE U RADLJEVU
Ikonostasna pregrada, 9,3 x 7,14 m
Poklonjenje časnim verigama apostola Petra, ulje na platnu, 79 x 59 cm. Ikona je nastala u drugoj polovini XIX veka i rad je domaćeg majstora zografskog opredeljenja.
Vaskrsenje Lazarevo, ulje na platnu, 73 x 51,5 cm. Ikona je rad veoma dobrog ruskog slikara, kraj XIX veka.
Ulazak u Jerusalim (Cveti) ulje na platnu, 76 x 57cm. Rad je nepoznatog domaćeg majstora, prva polovina XIX veka.
Usekovanje glave svetog Jovana Krstitelja, ulje na platnu, 74 x 60,5 cm. Rad je nepoznatog ruskog majstora, kraj XIX veka.
Pokrov Presvete Bogorodice, ulje na platnu, 125 x 62 cm. Rad je nepoznatog ruskog majstora, kraj XIX veka.
Male dveri severne, ulje na platnu kaširano na drvo, 187 x 77,5 cm. Nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka. U medaljonu prečnika 45,5 cm naslikana je ikona Avramova žrtva.
Bogorodica sa Hristom, ulje na platnu, 124 x 57 cm. Rad je nepoznatog ruskog majstora, kraj XIX veka.
Carske dveri, ulje na platnu kaširano na drvo, 188 x 50 cm sa krstom, južno krilo širina 48 cm, visina 183 cm. Nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Tajna večera, ulje na platnu, širina 23 x 99 cm. Nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka. Isus Hristos, ulje na platnu, 125,5 x 61cm. Nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Male dveri desno, 187 x 78cm, slikarske radove je izveo ruski majstor krajem XIX veka. Sv. Jovan Krstitelj, ulje na platnu, 125,5 x 60,5 cm, rad nepoznatog ruskog majstora, kraj XIX veka.
Druga zona ikona, u pravcu sever-jug:
Sv. Apostol Simon i Sv. Apostol Juda, ulje na platnu, 154 x 60 cm, nepoznati ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Apostol Petar i Sv. Apostol Pavle, ulje na platnu, 154 x 69cm, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Apostol Filip i Sv. Apostol Jovan, ulje na platnu, 154 x 57,5 cm, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Trojica, ulje na platnu, 154 x 92 cm, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Apostol Jakov i Sv. Apostol Matej, ulje na platnu, 154 x 57,5 cm nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Apostol Filip i Sv. Apostol Vartolomej, ulje na platnu, 154 x 68 cm nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Apostol Toma i Sv. Apostol Andrej, ulje na platnu, 154 x 60 cm nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Treća zona, u pravcu sever-jug:
Sv. Nikola, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Rođenje Hristovo, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Krštenje, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Ikona Bogorodice sa Hristom, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Preobraženje, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Vaskrsenje, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Vaznesenje, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
U zoni na vrhu je ikonostasni krst, nepoznat majstor, druga polovina XIX veka.
Sretenje, ulje na platnu, rad nepoznatog ruskog majstora s kraja XIX veka.
Mojsije sa tablicom, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
Sv. Ilija, ulje na platnu, nepoznat ruski majstor, kraj XIX veka.
U maloj priprati, krstasto zasvedenoj, nalazi se u južnom delu posuda za osvećenu vodu. Posuda je od mermera sivooker boje, visine 79 cm, a prečnik gornjeg dela za vodu je 54 cm.
CRKVENA RIZNICA
Plaštanica, ulje na platnu, 91 cm x 76 cm. Na poleđini platna nalazi se priložnički tekst iz 1921. godine.
Srebrna petohlebnica, na stopi prečnika 16 cm, visina do tasa 22 cm. Na stopi je pisanim slovima ugravirano: "Priloži crkvi Radljevskoj Peladija Andrić iz Borka za spomen umrlom mužu Živku i sinovima Milanu i Miloradu poginulim u ratu za/ Veliku Srbiji 1921."
Krst od drveta, rezbaren, okovan metalnim okovom koji ima stopicu. Visina sa okovom 25 cm, prečnik stope 9,5 cm, sam drveni krst vertikalni kraci 8,5 cm, horizontalni kraci 6 cm. Na jednoj strani je izrezbareno Raspeće a na drugoj Krštenje.
Krst od bronze, visina 15,5 cm, horizontalni kraci 7,5 cm, stopa u obliku četvorolista prečnika 5,5 cm. Identičan krst postoji u crkvi u Cvetanovcu pored Ljiga.
Knjige
Služebnik, 16,5 x 23 cm, 1838. god., drvene korice presvučene kožom, raskoričene i prelomljene.
Triod, 22 x 34 cm, rusko izdanje iz 1837. godine, raskoričen, drvene korice presvučene kožom, nedostaju kopče.
Tipik, 25 cm x 38 cm, 1877. godina, rusko izdanje, drvene korice presvučene kožom, na njima utisnuta šara koja je bila u zlatotisku.
Praznični minej, 24 cm x 36,5 cm, 1890. godina, drvene korice, rusko izdanje, presvučene kožom, ukras je bio u zlatotisku.
Oktoih, rusko izdanje, 1888.godina. Drvene korice presvučene kožom i ukras u zlatotisku.
Srbljak, 21,5 x 34 cm, 1861. godine, srpsko izdanje, drvene korice presvučene kožom, knjiga raskoričena.
Oktoih, rusko izdanje 1889. godina, knjiga je oštećena na mestu spajanja. Na levoj drugoj praznoj strani levo zapisan je 1912. godine priložnički tekst.
CRKVENI MOBILIJAR
Vladarski i arhijerejski tron, 2,98 x 1,8 m, kraj XIX veka. Smešten uz južnu pevnicu.
Pevnice, severna pevnica 124,5 x 119 cm, južna pevnica, 125 x 116,6 cm, pripada crkvenom mobilijaru s kraja XIX veka.
Metalne ripide, početak XX veka.
ZVONO - Imaju dva zvona iste veličine. Na jednom je izliven grb Srbije i tekst: "Livnica Lozanić Beograd 1925." Na drugom piše: "Priložicrkvi radljevskoj Milovan Ivanović iz Stublenice u 1926. god. Strojne tovarne in livarne Ljubljana br. 1774"