ODLUKA O UTVRĐIVANJU CRKVE SVETE TROJICE U BRDARICI ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 69/2022)

1. Crkva Svete Trojice u Brdarici, sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja, utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Crkva Svete Trojice u Brdarici, sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja (u daljem tekstu: spomenik kulture), nalazi se na teritoriji opštine Koceljeva, u selu Brdarica, na katastarskoj parceli broj 452, KO Brdarica, u privatnoj svojini.

Spomenik kulture je sagrađen 1838. godine na mestu stare crkve brvnare koju je 1791. godine podigao čuveni narodni vođa, obor-knez Ranko Lazarević iz Svileuve. Crkva ima pravougaonu osnovu, apsidu koja je sedmostrana spolja i unutra i pravougaone pevnice. Jedini ukras na fasadama su pilastri koji flankiraju zapadni i južni portal. Unutrašnjost hrama natkriva poluobličasti svod, a svetlost dopire kroz istovetne prozore na kojima nema ukrasa i koji su raspoređeni po tri na severnoj, južnoj strani i oltarskoj apsidi. U oltarskom prostoru sačuvana je kamena časna trpeza iz crkve-brvnare. Na ikonostasnoj pregradi su prestone ikone Hrista i Bogorodice sa mladencem i nadverje na kome je Nedremano oko, rad nepoznatih zografa iz druge polovine XVIII veka. U crkvi se čuvaju i ikona Polaganje Hrista u grob iz 1840. godine, srebrni putir iz 1816. godine i drugi stari sasudi i crkvene knjige iz XVIII i XIX veka. Uz južnu stranu hrama, bliže oltaru nalazi se nadgrobni spomenik iz 1814. godine prote Pavla, sina popa Velimira Jovanovića i uz njega nadgrobna ploča iz 1866. godine posavotamnavskog prote Janka Protića, koji je učestvovao u oba srpska ustanka za oslobođenje od Turaka.

Crkva u Brdarici pripada grupi crkava iz XIX veka koje su svojim arhitektonskim oblikom zadržale sećanje na crkve brvnare iako su sazidane od tvrdog materijala. Pripada grupi bogomolja nastalih u prelaznom periodu u Srbiji i kao takvu je treba staviti pod zaštitu.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarske parcele broj 451 KO Brdarica, u svojini Srpske pravoslavne opštine Brdarica, 453 u svojini MZ Draginje i 455 u svojini Rada (Veroljuba) Protića iz Brdarice.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanja konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

4) zabranjuju se zemljani radovi i vađenje starih kamenih spomenika u crkvenoj porti;

5) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;

6) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i spoljašnjih klima jedinica na fasadama spomenika kulture;

7) instaliranje gromobranskih uređaja i uređaja za zaštitu od požara;

8) korišćenje spomenika kulture kao reprezentativnog objekta u skladu sa njegovom namenom i sadržajem.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji bi svojom namenom, volumenom, visinom i oblikom mogli da ugroze ili degradiraju spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) izgradnja infrastrukture dozvoljava se samo uz prethodno obezbeđenje zaštitnih arheoloških iskopavanja i adekvatne prezentacije nalaza;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

4) zabrana postavljanja vazdušnih, elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela, njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz obavezno vraćanje terena u prvobitno stanje;

5) zabrana izvođenja radova kojima se vrši promena oblika ili namene terena;

6) zabrana skladištenja štetnih materijala i stvaranje deponija;

7) obezbeđivanje odgovarajuće dekorativne rasvete objekta prema uslovima nadležne službe zaštite spomenika kulture;

8) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.

6. Spisak pokretnih stvari od posebnog kulturnog i istorijskog značaja čini sastavni deo ove odluke i čuva se u crkvi Svete Trojice u Brdarici.

7. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".