PROGRAMMONITORINGA KVALITETA VAZDUHA NA TERITORIJI GRADA SUBOTICE ZA 2022. i 2023. GODINU("Sl. list grada Subotice", br. 17/2022) |
Programom monitoringa kvaliteta vazduha u Lokalnoj mreži na teritoriji Grada Subotice određuju se broj i raspored mernih mesta, kao i obim, vrsta i učestalost merenja.
Program kontrole kvaliteta vazduha obuhvata:
A - merenja zagađujućih materija;
B - merenja koncentracije polena u vazduhu.
Monitoring kvaliteta vazduha vrši se fiksnim i indikativnim merenjem nivoa zagađujućih materija u Lokalnoj mreži mernih mesta.
Na osnovu podataka o nivou zagađujućih materija u vazduhu vrši se ocenjivanje kvaliteta vazduha.
A) Zagađujuće materije prate se određivanjem:
1. Masene koncentracije uzoraka suspendovanih čestica (PM10) u 24-časovnim uzorcima ambijentalnog vazduha u skladu sa standardom SRPS EN 12341:2015. tokom godine sa vremenskom pokrivenošću od 90%
Hemijska analiza sadržaja uzoraka suspendovanih čestica (PM10) na sledeće polutante:
- teški metali/metaloid (olovo, nikl, kadmijum. arsen) po validisanoj metodi u skladu sa standardom SRPS EN 14902:2008 /AC:2013 sa vremenskom pokrivenošću od 90%, 24-časovno tokom godine;
- policiklični aromatični ugljovodonici (benzo(a)piren) u skladu sa standardom SRPS ISO 15549:2010, sa pokrivenošću od 14%, 56 dana u 8 ravnomerno raspoređenih nedelja 24-časovno, tokom godine;
2. Masene koncentracije uzoraka suspendovanih čestica (PM2.5) u 24-časovnim uzorcima ambijentalnog vazduha u skladu sa standardom SRPS EN 12341:2015 tokom godine sa vremenskom pokrivenošću od 90%
B) Koncentracija polena u vazduhu
- broj zrna u m3 vazduha identifikovane biljne vrste polena
III LOKACIJE MERNIH MESTA NA TERITORIJI GRADA I DINAMIKA ISPITIVANJA PO PARAMETRIMA
Ovim programom, utvrđuju se merna mesta za monitoring kvaliteta vazduha i koncentracije polena u vazduhu u Lokalnoj mreži Grada Subotice na sledećim lokacijama:
- za ispitivanje zagađujućih materija:
Naziv i adresa lokaliteta |
G. širina / G. dužina |
Nadm vis. (m) |
Tip stanice |
Parametri ispitivanja |
Vremenska pokrivenost |
Osnovna škola "Sonja Marinković" - mala škola, Subotica, Sonje Marinković br. 45 |
46.092300° / 19.667500° |
103 |
U |
- masena koncentracija suspendovanih čestica PM10 |
90% |
- teški metali/metaloid u PM10 (olovo (Pb), kadmijum (Cd) nikl (Ni) i arsen (As)) |
90% |
||||
- policiklični aromatični ugljovodonici u PM10 (benzo(a)piren (C20H12) |
14% |
||||
- masena koncentracija suspendovanih čestica PM2.5 |
90% |
Legenda:
U - urbana
- Za ispitivanje koncentracije polena
Naziv i adresa lokaliteta |
G. širina / G. dužina |
Nadm. vis. (m) |
Tip stanice |
Parametri ispitivanja |
Vremenska pokrivenost |
Zavod za javno zdravlje, Subotica Zmaj Jovina 30 |
46.104863° / 19.668439° |
113 |
U |
Koncentracija polena u vazduhu - broj zrna identifikovane biljne vrste polena u m3 vazduha |
24-časovno raspoređeno od januara do novembra. |
Legenda:
U - urbana
Podaci o lokalnoj mreži, grafički prikaz lokacija mernih mesta u odnosu na najveće izvore zagađivanja u skladu sa namenom prostora (saobraćajna infrastruktura, zone stanovanja, zone proizvodnje), fotografije mernog mesta za merenje suspendovanih čestica i njegove okoline, kao i prikaz dokumentovanih odstupanja od propisanih faktora za izbor lokacija za fiksna merenja, dati su u Prilogu 1, Prilogu 2 i Prilogu 3, koji čine sastavni deo ovog Programa.
Merenja kvaliteta vazduha, obradu i analizu podataka, proveru validnosti rezultata dobijenih merenjem i/ili uzimanjem uzoraka i interpretaciju rezultata vrši ovlašćena stručna organizacija koja je akreditovana kao laboratorija za ispitivanje, odnosno koja ispunjava propisane uslove i koja poseduje dozvolu ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine, odnosno raspolaže kapacitetima, da vrši monitoring vazduha, a koja će biti odabrana nakon sprovedenog postupka javne nabavke.
V IZVEŠTAVANJE O REZULTATIMA KONTROLE KVALITETA VAZDUHA
Izveštaje o izvršenim merenjima, odnosno o rezultatima kontrole kvaliteta vazduha u okviru Lokalne mreže mernih mesta, ovlašćena stručna organizacija dostavlja Gradskoj upravi Grada Subotice - Sekretarijatu za poljoprivredu i zaštitu životne sredine, Službi za zaštitu životne sredine i održivi razvoj (u daljem tekstu: nadležni sekretarijat), po pravilu, jedanput mesečno za prethodni mesec u roku od 15 dana od isteka prethodnog meseca, a godišnji izveštaj u roku od 30 dana od isteka izveštajnog perioda.
U dostavljenim izveštajima biće opisana metodologija rada praćenja kvaliteta vazduha, a rezultati prikazani tabelarno, grafički i tekstualno objašnjeni, sa zaključkom o kvalitetu vazduha na predviđenim mernim mestima u Gradu. Godišnji izveštaj sadržaće opis makrolokacije i mikrolokacije za obavljanje fiksnih merenja; dokumentovani prikaz mernih mesta i lokacija za uzimanje uzoraka; opis metodologije merenja zagađujućih materija iz Programa; opis mernih uređaja pomoću kojih se obavljaju merenja zagađujućih materija iz Programa; rezultate merenja sa prikazom svih izmerenih dnevnih vrednosti koncentracija zagađujućih materija iz Programa; diskusiju rezultata merenja sa zaključkom.
Pored napred navedenog, ovlašćena stručna organizacija je dužna da dostavi kompletnu bazu podataka izvršenih merenja svih zagađujućih materija (po napred navedenoj dinamici i rokovima), u elektronskoj formi (xls format ili drugi otvoreni elektronski format pogodan za dalju obradu) nadležnom sekretarijatu.
U skladu sa članom 17. Zakona o zaštiti vazduha nadležni sekretarijat dobijene podatke o kvalitetu vazduha, dostavlja Agenciji za zaštitu životne sredine, do 15. u mesecu za prethodni mesec, a godišnji izveštaj najkasnije 60 dana od dana isteka kalendarske godine za prethodnu godinu. Nadležni organ jedinice lokalne samouprave dužan je da podatke o kvalitetu vazduha dobijene kontrolom kvaliteta vazduha iz lokalne mreže učini dostupnim javnosti i objavi u sredstvima javnog informisanja, elektronskim medijima, kao i na svojim veb-stranicama.
U zonama i aglomeracijama u kojima je vazduh treće kategorije, odnosno kada zagađenje vazduha prevazilazi efekte mera koje se preduzimaju, odnosno kada je ugrožen kapacitet životne sredine ili postoji stalno zagađenje vazduha na određenom prostoru, nadležni organ lokalne samouprave dužan je da na osnovu Zakona o zaštiti vazduha donese Plan zaštite vazduha sa ciljem da se postignu utvrđene granične ili ciljne vrednosti i propisani rokovi, u skladu sa Uredbom o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 11/10, 75/10, i 63/13) i Pravilnika o sadržaju Planova kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 21/10).
Realizaciju Programa monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji Grada Subotice za 2022. i 2023. godinu vrši izabrana stručna organizacija koja je akreditovana kao laboratorija za ispitivanje, odnosno koja ispunjava zakonske uslove i koja poseduje ovlašćenje ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine za merenje nivoa zagađujućih materija u vazduhu, a nakon sprovedenog postupka javne nabavke za usluge monitoringa kvaliteta vazduha.
Ovaj program se objavljuje u "Službenom listu Grada Subotice", a primenjuje se od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Subotice".
Priloge 1-3, koji su sastavni deo ovog programa, objavljene u "Sl. listu grada Subotice", br. 17/2022, možete pogledati OVDE