ODLUKAO PLATNOM RAČUNU SA OSNOVNIM USLUGAMA("Sl. glasnik RS", br. 89/2022) |
1. Ovom odlukom bliže se uređuju pravo potrošača na platni račun sa osnovnim uslugama, vrste usluga koje taj račun obuhvata i ograničenje visine naknada koje banke mogu da naplate u vezi s tim računom.
2. Banka je dužna da potrošaču koji ima zakonit boravak u Republici Srbiji a nema otvoren platni račun kod banke - na njegov zahtev omogući otvaranje i korišćenje platnog računa sa osnovnim uslugama.
Pod potrošačem iz stava 1. ove tačke smatra se i potrošač koji kod banke ima otvoren platni račun koji služi isključivo za prikupljanje sredstava za otplatu kredita, odnosno servisiranje kredita ili održavanje kredita ili kao sredstvo obezbeđenja, kao i potrošač koji ima otvoren namenski račun kod banke u svrhu isplate novčanih sredstava stečenih na osnovu posebnih propisa (npr. jednokratna novčana pomoć svim punoletnim građanima), a koji se ne koristi za izvršavanje drugih platnih transakcija.
Pod potrošačem iz stava 1. ove tačke smatra se i potrošač koji kod banke ima otvoren platni račun, a koji zatraži otvaranje platnog računa sa osnovnim uslugama uz istovremeno podnošenje zahteva za zatvaranje svih drugih platnih računa u banci, osim računa iz stava 2. ove tačke.
Banka je dužna da omogući otvaranje računa sa osnovnim uslugama u okviru usluge promene platnog računa sa gašenjem platnog računa kod banke, odnosno da na osnovu ovlašćenja korisnika izvrši gašenje svih računa kod banke u smislu stava 3. ove tačke.
3. Maksimalni iznos mesečne naknade za platni račun sa osnovnim uslugama iznosi 150 dinara.
4. Platni račun sa osnovnim uslugama obuhvata najmanje sledeće usluge:
1) otvaranje, vođenje i gašenje platnog računa;
2) uplatu gotovog novca na platni račun i isplatu gotovog novca sa platnog računa na šalterima, bankomatima i drugim sličnim uređajima banke kod koje je otvoren račun;
3) usluge izvršavanja platnih transakcija, tj. prenosa novčanih sredstava s platnog računa, odnosno na platni račun, i to:
(1) direktnim zaduženjem,
(2) korišćenjem platne kartice, platnog instrumenta zasnovanog na platnoj kartici i platnog instrumenta za instant transfer odobrenja na prodajnom mestu trgovca u smislu odluke kojom se uređuju opšta pravila za izvršavanje instant transfera odobrenja, uključujući korišćenje ovih platnih instrumenata za plaćanja putem interneta,
(3) transferom odobrenja, uključujući trajni nalog i instant transfer odobrenja koji nije instant transfer odobrenja u smislu podtačke (2) ove odredbe, na osnovu platnog naloga izdatog na šalteru banke, u okviru elektronskog ili mobilnog bankarstva ili putem odgovarajućih uređaja bez obzira na to da li je reč o internim ili eksternim prenosima o prenosima na račune potrošača i preduzetnika ili pravnih lica i nezavisno od načina iniciranja ovih transfera (npr. korišćenje ugovorene oznake korisnika platnih usluga ili standardizovane dvodimenzionalne oznake - QR kod);
4) uspostavljanje i korišćenje usluge elektronskog ili mobilnog bankarstva;
5) izdavanje i korišćenje debitne platne kartice;
6) dostavljanje obaveštenja u vezi sa izvršenim platnim transakcijama u skladu sa načinom ugovorenim okvirnim ugovorom, s tim da ako je ugovoreno obaveštavanje putem notifikacije u okviru elektronskog ili mobilnog bankarstva ta notifikacija je besplatna, a ako je notifikacija ugovorena putem SMS poruke, naknada mora da odgovara stvarnim troškovima.
5. Banka je dužna da omogućava potrošaču neograničeni broj transakcija u okviru usluga iz tačke 4. ove odluke.
Za izvršavanje platnih transakcija u okviru mobilnog i elektronskog bankarstva iz tačke 4. stav 1. odredba pod 3) ove odluke banka može korisniku naplatiti iznos po transakciji koji ne može biti viši od 70% iznosa po transakciji koji naplaćuje korisnicima paketa u okviru kojeg se naplaćuje najniži iznos po transakciji za njeno izvršenje, odnosno 70% iznosa koji je najniži u tarifi naknada za tu uslugu.
Pod najnižim iznosom iz stava 2. ove tačke smatra se iznos koji je veći od 0 dinara, odnosno 0% iznosa platne transakcije.
Ako korisnicima svih drugih paketa računa ne naplaćuje naknadu iz stava 2. ove tačke, banka ne može tu naknadu da naplaćuje ni korisnicima platnog računa sa osnovnim uslugama.
Banka može naplatiti izvršenje platne transakcije transferom odobrenja na šalteru u iznosu koji nije viši od najnižeg iznosa naknade koji banka naplaćuje korisnicima drugih paketa računa za tu uslugu.
6. Uz platni račun sa osnovnim uslugama potrošač može da zahteva i dodatne usluge.
Dodatnim uslugama u smislu ove odluke smatraju se:
1) usluga korišćenja osnovne kreditne kartice sa svim funkcionalnostima koje taj platni instrument ima kod sledećeg paketa platnih računa;
2) usluga dozvoljenog prekoračenja računa;
3) usluga izdavanja čekova;
4) usluga otvaranja i vođenja deviznog platnog računa.
Dodatne usluge banka može naplatiti od korisnika u iznosu koji nije veći od naknada za te usluge u okviru sledećeg paketa platnog računa.
Sledećim paketom platnog računa u smislu ove odluke, izuzimajući platni račun sa osnovnim uslugama, smatra se paket platnog računa kod kojeg je mesečna naknada za njegovo održavanje najniža.
Ako je dodatna usluga koju korisnik platnog računa sa osnovnim uslugama zahteva besplatna u okviru sledećeg paketa platnog računa, onda iznos naknade za tu dodatnu uslugu ne može biti veći od 50% razlike između iznosa naknade za održavanje tog paketa računa i iznosa iz tačke 3. ove odluke.
Ako korisnik zahteva više od jedne dodatne usluge, ukupan zbir iznosa naknada za te dodatne usluge i iznosa iz tačke 3. ove odluke ne može biti veći od 80% iznosa naknade za održavanje paketa platnog računa kod kojeg su sve te dodatne usluge uključene u okviru tog paketa i ne naplaćuju se dodatno, a kod kojeg je redovna naknada za održavanje najniža.
7. Za ostale usluge koje nisu obuhvaćene tač. 4. i 6. ove odluke banka može naplatiti naknade koje ne mogu biti veće od naknada koje banka naplaćuje korisnicima ostalih paketa platnog računa, odnosno visina tih naknada mora biti u skladu sa aktima kojima se utvrđuju naknade i drugi troškovi koje banka naplaćuje drugim korisnicima.
8. Banka ne može strukturu i sadržinu paketa platnih računa da utvrdi, odnosno ponudi potrošačima tako da destimuliše korišćenje platnog računa sa osnovnim uslugama, niti da preduzima druge mere koje otežavaju ili onemogućavaju ostvarivanje svrhe ove odluke.
9. Banka je dužna da uslugu otvaranja i vođenja platnog računa sa osnovnim uslugama oglašava na svojoj internet prezentaciji tako da ova usluga bude jasno vidljiva na početnoj stranici te prezentacije, kao i tako da na svim delovima te prezentacije na kojima banka oglašava istovremeno više paketa usluga povezanih s platnim računima koji nisu platni račun sa osnovnim uslugama, na jednak način i u jednakoj meri budu vidljive i dostupne i informacije o platnom računu sa osnovnim uslugama.
Banka je dužna da u okviru svoje internet prezentacije ima posebnu stranicu za platni račun sa osnovnim uslugama, na kojoj će prikazivati samo informacije o platnom računu sa osnovnim uslugama, i to tako da na toj stranici na jasan i lako razumljiv način prikaže podatke o svim uslugama i naknadama koje se u skladu sa ovom odlukom pružaju i naplaćuju u vezi s tim računom.
Stranica iz stava 2. ove tačke mora biti dostupna na jednak način kao i druge stranice na kojima banka prikazuje posebno samo informacije o određenom paketu usluga povezanih s platnim računom koji nije platni račun sa osnovnim uslugama.
10. Banka je dužna da, uz predlog izmena i dopuna okvirnog ugovora kojim se menjaju naknade za pružanje platnih usluga, obavesti potrošača koji ne koristi platni račun sa osnovnim uslugama i o tome da ima pravo da jednostavno i brzo pređe na platni račun sa osnovnim uslugama, odnosno da zaključi okvirni ugovor o vođenju tog računa, kao i da ga obavesti o iznosu mesečne naknade za vođenje tog računa i iznosu drugih naknada iz tačke 5. ove odluke i učini mu lako dostupnim informacije o načinu na koji može zaključiti taj ugovor.
11. Korisnici svih platnih računa, odnosno paketa platnih računa imaju pravo da od dana stupanja na snagu ove odluke zahtevaju otvaranje računa sa osnovnim uslugama u skladu sa ovom odlukom.
12. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".