UPUTSTVOZA SPROVOĐENJE NEPOSREDNIH IZBORA ZA ČLANOVE NACIONALNIH SAVETA NACIONALNIH MANJINA("Sl. glasnik RS", br. 100/2022) |
Ovim uputstvom bliže se uređuje postupak sprovođenja neposrednih izbora za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina (u daljem tekstu: izbori).
II ORGANI I TELA ZA SPROVOĐENJE IZBORA
Organi za sprovođenje izbora su Republička izborna komisija i birački odbori.
(1) Republička izborna komisija (u daljem tekstu: Komisija) obavlja poslove koji su određeni Zakonom o nacionalnim savetima nacionalnih manjina i ovim uputstvom.
(2) Komisija može da ovlasti svog člana ili zamenika člana (u daljem tekstu: koordinator) da u upravnom okrugu i gradu Beogradu obavlja u ime Komisije pojedine radnje koje su u vezi sa organizacijom, pripremom i sprovođenjem izbora, odnosno glasanja.
(1) Za pružanje tehničke pomoći u organizovanju izbora, Komisija obrazuje radna tela Komisije (u daljem tekstu: radna tela).
(2) Radno telo se obrazuje za teritoriju jedne ili više jedinica lokalne samouprave, kao i za teritoriju jedne ili više gradskih opština grada Beograda.
(3) Radna tela nisu organi za sprovođenje izbora, već isključivo obavljaju poslove koji su predviđeni ovim uputstvom.
(4) Radna tela:
1) staraju se o uređenju biračkih mesta;
2) primaju izborni materijal od koordinatora i predaju ga biračkim odborima pre glasanja;
3) preuzimaju izborni materijal od biračkih odbora posle glasanja i predaju ga koordinatorima;
4) pružaju podršku biračkim odborima na sprovođenju glasanja na dan izbora;
5) obavljaju i druge poslove u skladu sa ovim uputstvom i posebnim aktima Komisije.
(1) Radno telo čine članovi imenovani na predlog načelnika opštinske/gradske uprave odnosno načelnika opštinskog/gradskog organa uprave nadležnog za izborne poslove i načelnika organa uprave gradske opštine grada Beograda (u daljem tekstu: načelnik uprave) iz reda lica sa visokim obrazovanjem zaposlenih u javnom sektoru (državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, ustanove, javna preduzeća). Prilikom predlaganja kandidata za članove radnih tela, prednost treba dati licima upisanim u posebne biračke spiskove nacionalnih manjina koja imaju visoko obrazovanje u oblasti pravnih nauka i iskustvo u sprovođenju izbora.
(2) Ako se radno telo obrazuje za teritoriju jedne jedinice lokalne samouprave koja ima do deset biračkih mesta, radno telo ima tri člana.
(3) Ako se radno telo obrazuje za teritoriju jedne jedinice lokalne samouprave koja ima od deset do 20 biračkih mesta, radno telo ima pet članova.
(4) Ako se radno telo obrazuje za teritoriju jedne jedinice lokalne samouprave koja ima preko 20 biračkih mesta, radno telo ima sedam članova.
(5) Ako se radno telo obrazuje za teritoriju više jedinica lokalne samouprave, odnosno više gradskih opština grada Beograda, radno telo ima onoliko članova koliko jedinica lokalne samouprave, odnosno gradskih opština obuhvata, koji se imenuju na predlog načelnika uprava svake od obuhvaćenih jedinica lokalne samouprave odnosno gradskih opština.
(6) U sastav radnog tela ulazi i načelnik uprave.
(7) Ako se radno telo obrazuje za teritoriju više jedinica lokalne samouprave, odnosno više gradskih opština grada Beograda, u sastav radnog tela ulaze načelnici uprava tih jedinica lokalne samouprave, odnosno gradskih opština.
(8) Ukoliko načelnik uprave nije u mogućnosti da obavlja dužnosti člana radnog tela, u radno telo ulazi njegov zamenik. Ukoliko ni zamenik načelnika uprave nije u mogućnosti da obavlja dužnosti člana radnog tela, načelnik uprave će u sastav radnog tela predložiti lice zaposleno u opštinskoj/gradskoj upravi koje ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana.
(9) Načelnik uprave obezbeđuje uslove za rad radnog tela i koordinira njegov rad.
(10) Rad radnog tela obrazovanog za teritoriju više jedinica lokalne samouprave, odnosno više gradskih opština grada Beograda, koordinira načelnik uprave jedinice lokalne samouprave, odnosno gradske opštine sa najvećim brojem birača upisanih u posebne biračke spiskove nacionalnih manjina.
Komisija posebnim aktom utvrđuje broj, sastav i područje rada radnih tela, najkasnije 30 dana pre dana održavanja izbora.
(1) Predloge za imenovanje članova radnih tela, načelnici uprava podnose Komisiji u roku od pet dana od dana donošenja odluke iz člana 6. ovog uputstva.
(2) Predlog za imenovanje treba da sadrži: ime i prezime, jedinstveni matični broj građana (u daljem tekstu: JMBG), zanimanje, mesto i adresu prebivališta, broj mobilnog telefona za kontakt i adresu za prijem elektronske pošte.
(3) Koordinator je ovlašćen da predloži izmenu predloga načelnika uprave za imenovanje člana radnog tela, pri čemu je dužan da takav predlog obrazloži.
(4) Ako načelnik uprave blagovremeno ne predloži nekog člana radnog tela, Komisija će za člana radnog tela imenovati lice odgovarajuće za vršenje ove dužnosti.
(5) Komisija obrazuje radna tela najkasnije 20 dana pre dana održavanja izbora.
(1) Birački odbor čine predsednik, četiri člana i njihovi zamenici, imenovani na predlog načelnika uprave.
(2) Za predsednika biračkog odbora i zamenika predsednika biračkog odbora imenuju se lica zaposlena u javnom sektoru (državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, ustanove, javna preduzeća).
(3) Prilikom predlaganja predsednika, zamenika predsednika, članova i zamenika članova biračkih odbora, prednost treba dati licima upisanim u posebne biračke spiskove nacionalnih manjina.
(4) Prilikom predlaganja predsednika biračkog odbora, prednost treba dati licu koje ima visoko obrazovanje i iskustvo u sprovođenju izbora.
(5) Prilikom predlaganja lica u biračke odbore, načelnici uprava treba da vode računa o uravnoteženoj zastupljenosti polova i potrebi da uključe osobe sa invaliditetom u sprovođenje izbornog postupka.
(1) Predsednike, zamenike predsednika, članove i zamenike članova biračkih odbora imenuje Komisija.
(2) Rešenje o obrazovanju biračkih odbora i imenovanju predsednika i članova biračkih odbora i njihovih zamenika Komisija donosi najkasnije deset dana pre dana održavanja izbora.
(1) Predlog za imenovanje lica u biračke odbore načelnici uprava dostavljaju Komisiji najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.
(2) U predlogu za imenovanje navode se sledeći podaci o predloženim licima: ime i prezime, JMBG, mesto i adresu prebivališta, broj mobilnog telefona i adresu za prijem elektronske pošte.
(3) Koordinator je ovlašćen da predloži izmenu predloga načelnika uprave za imenovanje lica u biračke odbore, pri čemu je dužan da takav predlog obrazloži.
(4) Ako načelnik uprave blagovremeno ne predloži neko lice u birački odbor, Komisija će u birački odbor imenovati lice odgovarajuće za vršenje dužnosti u biračkom odboru.
(1) Jedno lice može da bude imenovano samo u jedan organ za sprovođenje izbora.
(2) U birački odbor ne može da bude predloženo odnosno imenovano lice koje je član nacionalnog saveta odnosno kandidat za člana nacionalnog saveta.
(3) Prilikom predlaganja imenovanja i zamene lica u biračkom odboru, načelnik uprave je dužan da pazi na zakonska ograničenja u pogledu članstva u biračkom odboru.
Promena lica u biračkom odboru
(1) Promena lica imenovanog u birački odbor, na predlog nadležnog načelnika uprave, vrši se najkasnije tri dana pre dana održavanja izbora.
(2) Izuzetno, predsednik i zamenik predsednika biračkog odbora mogu se promeniti najkasnije do otvaranja biračkog mesta radi glasanja ako umru, razbole se ili izgube izborno pravo.
(3) Do predaje izbornog materijala radnim telima promenu lica u biračkom odboru vrši Komisija, a nakon predaje koordinator.
Ko može da podnese izbornu listu
Izbornu listu kandidata za članove nacionalnog saveta (u daljem tekstu: izborna lista) može podneti: grupa birača upisanih u poseban birački spisak nacionalne manjine, udruženje čiji se ciljevi ostvaruju u oblasti zaštite prava nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira i registrovana politička stranka nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira (u daljem tekstu: predlagač izborne liste).
Grupa birača kao predlagač izborne liste
(1) Grupu birača obrazuju najmanje tri birača upisana u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira.
(2) Grupa birača obrazuje se pismenim sporazumom overenim kod organa nadležnog za overu potpisa u skladu sa zakonom kojim se uređuje overavanje potpisa.
(3) Sporazum o obrazovanju grupe birača obavezno sadrži:
1) ciljeve obrazovanja grupe birača tj. navod da se grupa birača obrazuje radi učešća na raspisanim neposrednim izborima za članove nacionalnog saveta nacionalne manjine;
2) podatke o licima koja su je obrazovala (ime i prezime, JMBG i mesto i adresu prebivališta, navedeni prema podacima iz lične karte);
3) lice koje je iz reda grupe birača određeno da zastupa grupu birača;
4) naziv grupe birača, koji na početku mora da sadrži oznaku "Grupa birača";
5) naziv izborne liste koja se podnosi (koji obuhvata i nosioca izborne liste, ako je određen);
6) datum zaključenja sporazuma.
(4) Sporazum o obrazovanju grupe birača mora da bude zaključen i overen nakon stupanja na snagu odluke o raspisivanju izbora, a pre početka prikupljanja potpisa birača za podršku izbornoj listi.
(5) Sporazum o obrazovanju grupe birača sačinjava se na srpskom jeziku, ćiriličkim pismom, a može da se sačini i na jeziku i pismu nacionalne manjine, tako što bi svaki član sporazuma sadržao prvo tekst na srpskom jeziku i ćiriličkim pismom, a ispod taj tekst naveden na jeziku i pismu nacionalne manjine.
(6) Izbornu listu u ime grupe birača podnosi lice određeno da zastupa grupu birača, ili lice koje on za to ovlasti, na obrascu koji propisuje Komisija.
Udruženje kao predlagač izborne liste
Izbornu listu u ime udruženja podnosi zastupnik udruženja upisan u Registar udruženja, ili lice koje on za to ovlasti, na obrascu koji propisuje Komisija.
Politička stranka nacionalne manjine kao predlagač izborne liste
Izbornu listu u ime političke stranke nacionalne manjine podnosi zastupnik političke stranke upisan u Registar političkih stranaka, ili lice koje on za to ovlasti, na obrascu koji propisuje Komisija.
Položaj lica koje je ovlašćeno za podnošenje izborne liste
Lice koje je ovlašćeno da podnese izbornu listu, ovlašćeno je i da u ime predlagača izborne liste vrši sve druge radnje u izborima, osim ako predlagač izborne liste drukčije ne odredi i o tome pismeno obavesti Komisiju.
Rok za podnošenje izborne liste
Izborna lista podnosi se najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.
Način i vreme podnošenja izborne liste
(1) Izborna lista se podnosi neposredno Komisiji u zgradi Narodne skupštine u Beogradu, Ulica kralja Milana 14.
(2) Izborna lista se može podneti svakog radnog dana, u vremenu od 9,00 do 17,00 časova, osim poslednjeg dana za podnošenje izborne liste, kada se može podneti do 24,00 časa. Podnošenje izborne liste treba najaviti prethodnog dana do 17,00 časova, elektronskom poštom na adresu rik@parlament.rs.
(3) Izuzetno, izborna lista se može podneti i u dane vikenda, u kom slučaju se podnošenje najavljuje u petak do 17,00 časova, s tim da će vreme podnošenja odrediti predsednik Komisije. Prilikom određivanja vremena podnošenja izborne liste obavezno se poštuje redosled prijavljivanja podnošenja izbornih lista.
(1) Izborna lista podnosi se na obrascu koji propisuje Komisija, u pismenoj i elektronskoj formi (CD, DVD ili USB).
(2) Sadržina izborne liste u pismenoj formi i izborne liste u elektronskoj formi mora biti istovetna.
(3) Izborna lista sadrži:
1) naziv predlagača izborne liste;
2) naziv izborne liste, koji može da sadrži i ime i prezime nekog lica (nosilac izborne liste);
3) podatke o svim kandidatima za članove nacionalnog saveta (redni broj na izbornoj listi, ime i prezime, JMBG, zanimanje, mesto i adresu prebivališta kandidata);
4) ime, prezime, JMBG, mesto i adresu prebivališta, broj telefona, adresu za prijem elektronske pošte i potpis lica koje podnosi izbornu listu.
(4) Na izbornoj listi mora da se nalazi najmanje jedna trećina kandidata od broja članova nacionalnog saveta koji se bira, a najviše onoliko kandidata koliko se članova nacionalnog saveta bira.
(5) Kandidat može biti samo ono lice koje je upisano u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira.
(6) Ime i prezime kandidata navode se u izbornoj listi prema srpskom pravopisu i ćiriličkim pismom, a mogu da budu navedeni i prema pravopisu i pismu nacionalne manjine, pri čemu redosled određuje predlagač izborne liste.
(7) Na izbornoj listi među svaka tri kandidata po redosledu na izbornoj listi (prva tri mesta, druga tri mesta i tako do kraja liste) mora da bude najmanje po jedan kandidat - pripadnik onog pola koji je manje zastupljen na izbornoj listi.
(8) Ako izborna lista ne ispunjava sadržinske uslove iz ovog člana, smatraće se da sadrži nedostatke za proglašenje.
Naziv predlagača izborne liste
(1) Ako izbornu listu podnosi grupa birača, dužna je da u izbornoj listi i u svim ostalim izbornim dokumentima kao naziv predlagača navede svoj naziv iz sporazuma o obrazovanju grupe birača. Naziv grupe birača mora da na početku sadrži oznaku "Grupa birača" i ne može da sadrži reči "stranka" ili "udruženje" ni u jednom padežu, niti naziv registrovane političke stranke ili registrovanog udruženja.
(2) Ako izbornu listu podnosi udruženje, dužno je da u izbornoj listi svoj naziv kao predlagača izborne liste navede prema nazivu iz akta o registraciji udruženja.
(3) Ako izbornu listu podnosi politička stranka nacionalne manjine, dužna je da u izbornoj listi svoj naziv kao predlagača izborne liste navede prema nazivu iz akta o registraciji političke stranke.
(1) Izborna lista ima naziv koji određuje predlagač izborne liste.
(2) Ako izbornu listu predlaže grupa birača, naziv izborne liste sadrži naziv utvrđen sporazumom o obrazovanju grupe birača. Naziv izborne liste grupe birača ne može da sadrži reči "udruženje" i "stranka" ni u jednom padežu, niti naziv registrovanog udruženja ili registrovane političke stranke.
(3) Ako izbornu listu predlaže udruženje, naziv izborne liste može da sadrži naziv udruženja, koji se navodi prema nazivu udruženja iz akta o njegovoj registraciji.
(4) Ako izbornu listu predlaže politička stranka nacionalne manjine, naziv izborne liste mora da sadrži naziv političke stranke iz akta o njenoj registraciji.
(5) Naziv izborne liste koju predlaže grupa birača ili udruženje ne može da upućuje na naziv crkve i verske zajednice.
(6) U naziv izborne liste može se uključiti i ime i prezime jednog lica (nosilac izborne liste), uz njegovu pismenu saglasnost, datu na obrascu koji propisuje Komisija.
(7) Izuzetno od stava 6. ovog člana, smatraće se da je lice time što je potpisalo izbornu listu, ovlašćenje za podnošenje izborne liste ili sporazum o obrazovanju grupe birača dalo saglasnost i da se njegovo ime upotrebi u nazivu izborne liste.
(8) Naziv izborne liste može uz ime nosioca izborne liste da sadrži njegov nadimak ili opštepoznati pseudonim.
(9) Nosilac izborne liste može, ali ne mora biti kandidat za člana nacionalnog saveta na toj izbornoj listi.
(10) Isto lice ne može biti nosilac dveju izbornih lista, niti može biti nosilac jedne izborne liste, a kandidat za člana nacionalnog saveta na drugoj izbornoj listi.
(11) Naziv izborne liste ne može da sadrži imena istorijskih ili izmišljenih ličnosti.
(12) Naziv izborne liste navodi se na srpskom jeziku i ćiriličkim pismom, a može se navesti i na jeziku i pismu nacionalne manjine.
Dokumentacija koja se dostavlja uz izbornu listu
(1) Uz izbornu listu prilaže se sledeća dokumentacija:
1) izjava svakog kandidata da prihvata kandidaturu za člana nacionalnog saveta, na obrascu koji propisuje Komisija i koji sadrži njegovo ime, prezime, JMBG, zanimanje, mesto i adresu prebivališta, overena kod javnog beležnika ili u opštinskoj, odnosno gradskoj upravi, a u opštinama, odnosno gradovima gde nisu imenovani javni beležnici i kod osnovnog suda, sudske jedinice ili prijemne kancelarije osnovnog suda;
2) saglasnost nosioca izborne liste da bude nosilac izborne liste, na obrascu koji propisuje Komisija a koji sadrži njegovo ime, prezime, JMBG, mesto i adresu prebivališta, ako naziv izborne liste sadrži ime i prezime tog fizičkog lica i ako on nije potpisao izbornu listu, ovlašćenje za podnošenje izborne liste ili sporazum o obrazovanju grupe birača;
3) ovlašćenje lica koje je predlagač ovlastio da podnese izbornu listu, na obrascu koji propisuje Komisija a koji sadrži ime, prezime, JMBG, mesto i adresu prebivališta lica koje se ovlašćuje, ako izbornu listu ne podnosi zastupnik grupe birača, udruženja ili političke stranke nacionalne manjine;
4) izjave birača da podržavaju izbornu listu, na obrascu koji propisuje Komisija i koji sadrži ime, prezime, JMBG, mesto i adresu prebivališta za svakog birača, overene pre isteka roka za podnošenje izborne liste kod javnog beležnika ili u opštinskoj, odnosno gradskoj upravi, a u opštinama, odnosno gradovima gde nisu imenovani javni beležnici i kod osnovnog suda, sudske jedinice ili prijemne kancelarije osnovnog suda;
5) spisak birača koji podržavaju izbornu listu, izrađen u pismenom i elektronskom obliku (CD, DVD ili USB), tako da spisak u oba oblika bude istovetan, a koji potpisuje lice koje podnosi izbornu listu, na obrascu koji propisuje Komisija, a koji sadrži prezime i ime birača, njegov JMBG i podatke o overitelju koji je overio potpis na izjavi;
6) overen sporazum o obrazovanju grupe birača, ako izbornu listu predlaže grupa birača;
7) overena kopija statuta udruženja dostavljenog Agenciji za privredne registre, ako izbornu listu predlaže udruženje.
(2) Izjave birača da podržavaju izbornu listu i spisak tih birača moraju biti složeni po azbučnom redu opštine/grada na čijoj teritoriji su izjave overene, a u okviru opštine/grada moraju biti složene po ovlašćenom overitelju.
(3) Obrasce za podnošenje izborne liste propisuje Komisija posebnim aktom i objavljuje ih u roku od pet dana od donošenja odluke o raspisivanju izbora.
Prikupljanje potpisa birača koji podržavaju izbornu listu
(1) Izbornu listu svojim potpisima mora podržati najmanje 1%, a ne manje od 50 birača upisanih u poseban birački spisak nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira.
(2) Za utvrđivanje najmanjeg broja potpisa birača potrebnog za podršku izbornoj listi, merodavno je rešenje ministarstva nadležnog za vođenje posebnog biračkog spiska o privremenom zaključenju posebnog biračkog spiska. Komisija na svojoj veb-prezentaciji blagovremeno objavljuje informaciju o najmanjem broju izjava birača neophodnom za podnošenje izborne liste kandidata za članove svih nacionalnih saveta nacionalnih manjina koji se biraju na neposrednim izborima.
(3) Birač može svojim potpisom podržati izbornu listu samo jednog predlagača.
(4) Overena izjava birača da podržava izbornu listu punovažna je i kada su učinjene omaške prilikom popunjavanja obrasca izjave ako se sa sigurnošću može utvrditi kojoj izbornoj listi je data podrška i da je izjavu overio nadležni organ.
(5) Zabranjeno je da se potpisi podrške prikupljaju od birača na njihovom radnom mestu ili da se birač na bilo koji način izloži pritisku da potpisom podrži izbornu listu.
(6) Komisija najkasnije sedam dana pre dana održavanja izbora na veb-prezentaciji objavljuje za svaku proglašenu izbornu listu broj overenih izjava birača koji su svojim potpisom podržali tu izbornu listu po jedinicama lokalne samouprave, sa podacima o tome koliko je izjava u okviru svake jedinice lokalne samouprave pojedinačno overio svaki od ovlašćenih overitelja (javni beležnik, opštinska odnosno gradska uprava ili osnovni sud, sudska jedinica ili prijemna kancelarija osnovnog suda).
(1) Kada Komisija utvrdi da izborna lista nije podneta blagovremeno, doneće rešenje o odbacivanju izborne liste.
(2) Kada Komisija utvrdi da izborna lista sadrži nedostatke koji onemogućuju proglašenje izborne liste, doneće, u roku od 24 časa od prijema izborne liste, zaključak kojim se predlagaču izborne liste nalaže da, najkasnije u roku od 48 časova od časa dostavljanja zaključka, otkloni te nedostatke. U zaključku se predlagaču izborne liste ukazuje na način otklanjanja nedostataka.
(3) Kada Komisija utvrdi da izborna lista sadrži nedostatke, odnosno ako utvrdi da nedostaci nisu otklonjeni, ili nisu otklonjeni u propisanom roku, doneće u narednih 48 časova rešenje o odbijanju proglašenja izborne liste.
(1) Komisija proglašava izbornu listu predlagača odmah po prijemu izborne liste i prateće dokumentacije, a najkasnije u roku od 24 časa od prijema izborne liste.
(2) Rešenje o proglašenju izborne liste iz stava 1. ovog člana Komisija dostavlja bez odlaganja predlagaču.
(3) Predlagač proglašene izborne liste može povući izbornu listu najkasnije do dana utvrđivanja zbirne izborne liste.
Obustavljanje postupka izbora članova nacionalnog saveta
(1) Ako se za izbore za članove određenog nacionalnog saveta ne prijavi nijedna izborna lista, ako nijedna prijavljena izborna lista ne bude proglašena ili ako broj kandidata na proglašenim izbornim listama bude manji od broja članova nacionalnog saveta koji se bira, Komisija donosi rešenje o obustavljanju postupka izbora članova tog nacionalnog saveta.
(2) Kada rešenje o obustavljanju postupka izbora članova nacionalnog saveta postane pravnosnažno, Komisija o njemu obaveštava ministarstvo nadležno za ljudska i manjinska prava.
(1) Zbirna izborna lista za izbor svakog nacionalnog saveta posebno, sadrži sve izborne liste, sa ličnim imenima svih kandidata i podacima o godini rođenja, zanimanju i prebivalištu.
(2) Redosled izbornih lista na zbirnoj izbornoj listi utvrđuje se prema redosledu njihovog proglašavanja.
(3) Komisija utvrđuje zbirne izborne liste kandidata za članove svakog nacionalnog saveta posebno i objavljuje ih u "Službenom glasniku Republike Srbije", najkasnije deset dana pre dana održavanja izbora.
(4) Komisija neće utvrditi zbirnu izbornu listu ako broj kandidata na proglašenim izbornim listama bude manji od broja članova nacionalnog saveta koji se bira.
Nadležnost za određivanje biračkih mesta
(1) Komisija određuje i oglašava u "Službenom glasniku Republike Srbije" biračka mesta na kojima će se glasati na izborima, najkasnije 20 dana pre dana održavanja izbora.
(2) Komisija određuje biračka mesta u saradnji sa opštinskim/gradskim organima uprave, odnosno organima uprave gradskih opština grada Beograda (u daljem tekstu: opštinske/gradske uprave).
Način određivanja biračkih mesta
(1) Biračko mesto određuje se za glasanje najmanje 100, a najviše 2.500 birača.
(2) U izuzetnim slučajevima, može se odrediti biračko mesto i za glasanje manje od 100 birača, ako bi, zbog prostorne udaljenosti ili nepovoljnog geografskog položaja, biračima glasanje na drugom biračkom mestu bilo znatno otežano.
(3) Biračko mesto može da obuhvati teritoriju jedne ili više jedinica lokalne samouprave, deo naseljenog mesta, jedno naseljeno mesto ili više naseljenih mesta.
(4) Za svako biračko mesto određuje se: broj biračkog mesta, naziv biračkog mesta, adresa biračkog mesta i područje s kojeg glasaju birači na tom biračkom mestu (opština, grad, gradska opština, ulica, kućni broj, selo, zaselak, naselje i sl.).
Objekti u kojima se nalaze biračka mesta
(1) Za biračka mesta se, po pravilu, određuju prostorije u javnoj svojini, a samo izuzetno i prostorije u privatnoj svojini.
(2) Predlog opštinske/gradske uprave da biračko mesto bude u objektu u privatnoj svojini mora biti obrazložen.
(3) Biračko mesto ne može da bude u verskom objektu, u objektu u vlasništvu političke stranke ili koji koristi politička stranka, kao i objektu u vlasništvu kandidata za člana nacionalnog saveta, ili člana njegove porodice.
(4) Svi objekti u kojima se nalaze prostorije određene kao biračka mesta, bez obzira na to da li su u javnoj ili privatnoj svojini, dok traje glasanje smatraju se objektima u javnoj upotrebi, u smislu zakona koji uređuje kretanje uz pomoć psa vodiča.
Površina prostorije za glasanje
(1) Prostorija koja se određuje za biračko mesto sa manje od 1.000 birača treba da bude površine od najmanje 30 metara kvadratnih.
(2) Prostorija koja se određuje za biračko mesto sa 1.000 i više birača treba da bude površine od najmanje 50 metara kvadratnih.
(1) Prilikom određivanja biračkog mesta, vodiće se računa o tome da biračko mesto bude pristupačno (fizički i komunikacijski).
(2) Pristupačnost podrazumeva da prilaz do objekta u kojem je jedno ili više biračkih mesta i pešački prelaz budu bez prepreka, da postoji parking mesto za osobe sa invaliditetom, da je ulaz u objekat u ravni sa trotoarom ili da postoji adekvatan način za savladavanje prepreka, da vrata na objektu omogućavaju nesmetani ulaz, da je omogućeno kretanje u objektu u jednom nivou ili da postoji mogućnost nesmetane vertikalne komunikacije, kao i da su obezbeđene forme informacija i komunikacija sa biračima.
(3) Za biračka mesta se, gde god je to moguće, određuju prostorije u prizemlju/parteru objekta u kojem se nalazi biračko mesto.
(1) Radno telo je dužno da u saradnji sa opštinskom/gradskom upravom blagovremeno obezbedi da prostorija za glasanje bude uređena na način koji je propisan zakonom, pravilima o radu biračkih odbora i ovim uputstvom i otvorena za glasanje.
(2) Prostorija za glasanje mora da bude uređena na način koji omogućuje tajnost glasanja, u skladu sa pravilima o radu biračkih odbora.
(3) Biračko mesto mora biti uređeno tako da se omogući pristup i nesmetano kretanje birača koji su osobe sa invaliditetom.
(4) Na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta zabranjeno je isticanje simbola predlagača izbornih lista i drugog izbornog propagandnog materijala.
(5) Birački odbor obezbediće licima koja nadgledaju, odnosno prate rad biračkog odbora (predstavnicima predlagača proglašenih izbornih lista i posmatrača) odgovarajuće mesto sa koga mogu da prate tok glasanja i utvrđivanje rezultata glasanja.
Upis i promene u posebnom biračkom spisku
(1) Opštinska/gradska uprava koja je nadležna za ažuriranje dela posebnog biračkog spiska određene nacionalne manjine, vrši upis birača koji nisu upisani u poseban birački spisak, kao i promenu podataka u posebnom biračkom spisku, sve do njegovog zaključenja, odnosno najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.
(2) Od zaključenja posebnih biračkih spiskova nacionalnih manjina (u daljem tekstu: birački spisak), pa do 72 časa pre dana održavanja izbora, upis birača koji nisu upisani u birački spisak i promene u biračkom spisku vrši ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska.
Zaključenje biračkog spiska i objavljivanje ukupnog broja birača
(1) Ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska rešenjem zaključuje birački spisak 15 dana pre dana održavanja izbora i u rešenju utvrđuje ukupan broj birača za svaku nacionalnu manjinu, kao i broj birača po biračkim mestima, i to ukupno za svako biračko mesto i razvrstano po nacionalnim manjinama.
(2) Rešenje o zaključenju biračkog spiska ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" u roku od 24 časa od njegovog donošenja i dostavlja ga Komisiji.
Dostavljanje izvoda iz biračkog spiska
Ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska sastavlja overene izvode iz biračkog spiska za svako biračko mesto i svaku nacionalnu manjinu i dostavlja ih Komisiji u roku od 48 časova od zaključenja biračkog spiska.
Dostava rešenja o naknadnim promenama u biračkom spisku
Ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska dostavlja Komisiji sva rešenja na kojima se zasnivaju promene u biračkom spisku, koje je donelo od zaključenja biračkog spiska do 72 časa pre dana održavanja izbora.
Unos podataka iz rešenja o naknadnim promenama u biračkom spisku
(1) Komisija, na osnovu rešenja ministarstva nadležnog za vođenje biračkog spiska na kojima se zasnivaju promene u biračkom spisku, unosi izmene u izvode iz biračkog spiska, uzimajući u obzir samo ona rešenja koja je primila najmanje 48 časova pre dana održavanja izbora.
(2) Upis promena u izvod iz biračkog spiska unosi se prema podacima iz rešenja na kojima se zasnivaju promene u biračkom spisku, počev od rednog broja 1, na kraju izvoda iz biračkog spiska, na posebnoj strani, pod nazivom: "Naknadne promene".
Utvrđivanje i objavljivanje konačnog broja birača
Komisija, odmah nakon unosa promena iz člana 38. ovog uputstva, utvrđuje i objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" konačan broj birača za svaku nacionalnu manjinu, kao i broj birača po biračkim mestima, i to ukupan za svako biračko mesto i razvrstan po nacionalnim manjinama.
VII OBAVEŠTENJE O DANU I VREMENU ODRŽAVANJA IZBORA
(1) Dostavu obaveštenja biračima o danu i vremenu održavanja izbora, sa brojem i adresom biračkog mesta na kome birač glasa i brojem pod kojim je upisan u izvod iz biračkog spiska, vrši opštinska/gradska uprava.
(2) Dostava obaveštenja iz stava 1. ovog člana vrši se najkasnije pet dana pre dana održavanja izbora.
VIII STANDARDI ZA IZBORNI MATERIJAL
(1) Glasački listići i ostali izborni materijal za sprovođenje izbora štampaju se u štampariji Javnog preduzeća "Službeni glasnik".
(2) Glasački listići za izbore štampaju se na papiru zaštićenom vodenim žigom.
(3) Komisija odlukom utvrđuje boju glasačkog listića i boju kontrolnog lista za proveru ispravnosti glasačke kutije i objavljuje je u "Službenom glasniku Republike Srbije".
(4) Glasački listići i kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije ne mogu biti iste boje.
(1) Broj glasačkih listića koji se štampaju mora da bude jednak broju birača koji su upisani u birački spisak za svaku nacionalnu manjinu čiji se nacionalni savet bira.
(2) Komisija odlukom utvrđuje broj glasačkih listića koji se štampa, kao i broj rezervnih glasačkih listića.
(3) Broj rezervnih glasačkih listića za svaki nacionalni savet koji se bira ne može da bude veći od 0,5% od ukupnog broja birača svake nacionalne manjine, niti manji od 10, s tim da taj broj može da bude i veći, u skladu sa konačnim brojem birača koji utvrdi Komisija.
(4) Komisija odlukom utvrđuje oblik i izgled glasačkih listića, a sastavni deo odluke su i uzorci glasačkog listića.
(1) Tekst obrazaca za podnošenje izborne liste, tekst zbirne izborne liste, tekst glasačkog listića, tekst obrasca zapisnika o radu biračkog odbora i tekst uverenja o izboru za člana nacionalnog saveta nacionalne manjine štampaju se na srpskom jeziku i ćiriličkim pismom.
(2) Ako su jezik i pismo nacionalne manjine čiji se nacionalni savet bira u službenoj upotrebi u najmanje jednoj jedinici lokalne samouprave, tekstovi materijala iz stava 1. ovog člana štampaju se dvojezično, odnosno i na jeziku i pismu nacionalne manjine, i to tako što se tekst na jeziku i pismu nacionalne manjine štampa ispod teksta na srpskom jeziku i ćirilici, u istom obliku i sa istom veličinom slova.
Priprema za štampanje glasačkih listića
(1) Nakon donošenja odluke o obliku i izgledu glasačkih listića, Komisija sačinjava uzorak glasačkog listića koji overava predsednik Komisije svojim potpisom i pečatom Komisije.
(2) Na osnovu overenog uzorka glasačkog listića štamparija vrši pripremu za štampanje glasačkih listića.
(3) Prvi primerci glasačkih listića se na licu mesta uništavaju sve dok se ne odštampa glasački listić koji ispunjava potrebne grafičke standarde.
(4) Prvi odštampani glasački listić koji ispunjava potrebne grafičke standarde upoređuje sa overenim uzorkom glasačkog listića predsednik Komisije ili lice koje on za to ovlasti.
(5) Pošto utvrdi da je odštampani primerak glasačkog listića podudaran sa overenim uzorkom, predsednik Komisije ili lice koje on za to ovlasti svojim potpisom odobrava da se štampa glasački listić u utvrđenom broju primeraka.
(6) Odmah pošto se završi štampanje, u prisustvu najmanje tri ovlašćena člana, odnosno zamenika člana Komisije koji su imenovani na predlog različitih ovlašćenih predlagača uništavaju se svi glasački listići koji su tehnički višak, kao i sav materijal koji je služio za pripremu štampanja glasačkih listića, o čemu se sačinjava zapisnik.
(1) Štampanje glasačkih listića nadzire Komisija.
(2) Komisija je dužna da omogući javnost štampanja glasačkih listića.
(3) Predstavnici predlagača izbornih lista i akreditovani predstavnici domaćih i stranih posmatrača imaju pravo da prisustvuju štampanju, brojanju i pakovanju glasačkih listića i dostavljanju glasačkih listića Komisiji, radnim telima, odnosno biračkim odborima.
(4) Komisija je dužna da blagovremeno obavesti predlagače izbornih lista i domaće i strane posmatrače o tome da njihovi predstavnici imaju pravo da prisustvuju štampanju, brojanju, pakovanju i dostavljanju glasačkih listića, kao i o tome gde se odvijaju i kad počinju te radnje.
(5) Ovlašćeno lice predlagača izborne liste dostavlja Komisiji u pismenom obliku obaveštenje o licima koja će prisustvovati štampanju, brojanju i pakovanju glasačkih listića, u kojem se za svako to lice navodi ime i prezime, broj lične karte i broj mobilnog telefona.
(6) Predstavnici predlagača izbornih lista koji prisustvuju predaji glasačkih listića Komisiji i primopredaji glasačkih listića radnim telima, odnosno biračkim odborima, moraju da imaju ovlašćenje za prisustvovanje navedenim radnjama, koje sadrži ime i prezime predstavnika, broj lične karte i broj mobilnog telefona.
(7) Javno preduzeće "Službeni glasnik" je dužno da vodi evidenciju prisustva predstavnika predlagača izbornih lista i domaćih i stranih posmatrača štampanju, brojanju i pakovanju glasačkih listića.
Glasačka kutija i paravani za obezbeđivanje tajnosti glasanja
Za glasanje na izborima koriste se glasačka kutija i paravani za obezbeđivanje tajnosti glasanja izrađeni prema Uputstvu o jedinstvenim standardima za izborni materijal ("Službeni glasnik RS", broj 19/22).
Sprej za obeležavanje prsta birača
Obeležavanje prsta birača kao znak da je birač glasao vrši se sprejom od specijalnog nerastvorljivog UV mastila, vidljivog pod posebnom svetlošću UV lampe.
IX PREDAJA IZBORNOG MATERIJALA BIRAČKIM ODBORIMA PRE GLASANJA
Izborni materijal koji obezbeđuje Komisija
(1) Komisija za svaki birački odbor obezbeđuje sledeći izborni materijal:
1) Zbirnu izbornu listu kandidata za članove svakog nacionalnog saveta koji se bira na biračkom mestu;
2) izvod iz biračkog spiska za glasanje na biračkom mestu za svaki nacionalni savet koji se bira na biračkom mestu;
3) potreban broj glasačkih listića, koji odgovara broju birača koji su upisani u izvod iz tačke 2) ovog stava;
4) Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
5) obrazac Zapisnika o radu biračkog odbora na sprovođenju glasanja na izborima za članove svakog nacionalnog saveta koji se bira na biračkom mestu (u daljem tekstu: zapisnik o radu biračkog odbora), u šest primeraka;
6) obrazac Kontrolnog formulara za logičko-računsko slaganje rezultata glasanja na biračkom mestu;
7) obrazac Zapisnika o posmatračima rada biračkog odbora;
8) Narodnu zastavu Republike Srbije;
9) obrasce potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;
10) rešenje o obrazovanju biračkog odbora;
11) identifikacione kartice za članove biračkih odbora;
12) obrazac evidencije o prisustvu članova i zamenika članova biračkog odbora na biračkom mestu, u dva primerka;
13) spisak predstavnika predlagača izbornih lista za nadgledanje rada biračkih odbora;
14) spisak predstavnika domaćih i stranih posmatrača akreditovanih za praćenje rada biračkih odbora;
15) oznaku biračkog mesta, informativne postere za birače, priručnik i dr;
16) glasačku kutiju, oznaku glasačke kutije i dve nalepnice za pečaćenje glasačke kutije;
17) paravane za obezbeđivanje tajnosti glasanja;
18) dva spreja za obeležavanje prsta birača;
19) dve UV lampe;
20) vreću za odlaganje izbornog materijala, sigurnosne zatvornice za pečaćenje vreće i nalepnicu za obeležavanje vreće;
21) koverte za pakovanje glasačkih listića i nalepnice za pečaćenje koverti.
(2) Ukoliko materijal iz stava 1. tačka 9) ovog člana, koji Komisija dostavi radnom telu, ne bude dovoljan, radno telo ga umnožava u potrebnom broju primeraka.
(3) Materijal iz stava 1. tač. 13) i 14) ovog člana, radno telo umnožava u potreban broj primeraka.
Izborni materijal koji obezbeđuju opštinske/gradske uprave
(1) Opštinske/gradske uprave za svaki birački odbor blagovremeno obezbeđuju sledeći materijal:
1) baterije za UV lampe;
2) pribor za pisanje (olovke, marker i dr.);
3) koverte za odlaganje glasačkih listića i potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, posle glasanja;
4) ostali materijal (makaze, selotejp, jemstvenik, lenjir, papir za pisanje i dr).
(2) Opštinske/gradske uprave dužne su da blagovremeno obezbede prostor za bezbedno čuvanje izbornog materijala.
Predaja izbornog materijala preko radnog tela
(1) Štampani izborni materijal koordinator preuzima od Javnog preduzeća "Službeni glasnik" i predaje radnom telu najkasnije četiri dana pre dana održavanja izbora.
(2) Izborni materijal iz člana 49. ovog uputstva, koordinator radnom telu predaje u sedištu upravnog okruga, a za grad Beograd u štampariji Javnog preduzeća "Službeni glasnik".
(3) O obavljenoj primopredaji iz stava 2. ovog člana sačinjava se zapisnik u tri primerka na obrascu koji propisuje Komisija.
(4) Radno telo primljeni materijal, zajedno s materijalom iz člana 50. ovog uputstva, koji je obezbedila opštinska/gradska uprava, predaje biračkim odborima u sedištu opštine/grada, najkasnije 48 časova pre dana održavanja izbora. O obavljenoj primopredaji izbornog materijala sačinjava se zapisnik u tri primerka na obrascu koji propisuje Komisija.
(5) Nakon predaje izbornog materijala biračkim odborima, izborni materijal se stavlja u vreću za odlaganje izbornog materijala, koja se u prisustvu članova radnog tela i biračkog odbora pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji iz stava 4. ovog člana.
(6) Pre pečaćenja, vreća sa izbornim materijalom se obavezno obeležava nalepnicom koja sadrži naziv grada/opštine i redni broj biračkog mesta.
(7) Vreća sa izbornim materijalom ne sme se otvarati pre nego što se birački odbor na dan glasanja okupi na biračkom mestu.
Posebna pravila za pakovanje i predaju glasačkih listića
(1) Ako na određenom biračkom mestu glasa više od 100 birača jedne nacionalne manjine, prilikom primopredaje izbornog materijala, glasački listići za izbor članova nacionalnog saveta te nacionalne manjine treba da budu predati biračkom odboru tako što se prvo u zasebne koverte pakuje po 100 glasačkih listića a na kraju u zaseban koverat preostali glasački listići kojih je manje od 100 (na primer, ako je na biračkom mestu upisano 436 birača jedne nacionalne manjine, radno telo u četiri koverte stavlja po 100 glasačkih listića a potom preostalih 36 glasačkih listića u petu kovertu).
(2) U slučaju iz stava 1. ovog člana, sve koverte sa glasačkim listićima treba da budu zatvorene i zapečaćene nalepnicom koja sadrži naziv nacionalne manjine i na kojoj se upisuje broj glasačkih listića u toj koverti i tako se stavljaju u vreću za odlaganje izbornog materijala.
(3) Radno telo treba da biračkim odborima naglasi:
1) da se prilikom pripreme za početak glasanja na biračkom mestu, za glasanje birača nacionalne manjine sa više od 100 birača otvara samo koverat sa manje od 100 glasačkih listića;
2) da se koverat sa 100 glasačkih listića ne sme otvarati dok za glasanje ne budu iskorišćeni svi glasački listići iz prve otvorene koverte;
3) da se sledeći koverat sa 100 glasačkih listića otvara tek pošto bude iskorišćeno svih 100 glasačkih listića iz prethodno otvorene koverte sa 100 glasačkih listića;
4) da sve koverte za koje nije bilo potrebe da se otvaraju tokom sprovođenja glasanja, moraju da ostanu zapečaćene i tako budu predate radnom telu nakon glasanja.
(4) Koverte za pakovanje glasačkih listića i nalepnice za pečaćenje koverata obezbeđuje Komisija i radnim telima dostavlja uz materijal iz člana 49. ovog uputstva.
X PREDAJA IZBORNOG MATERIJALA KOMISIJI POSLE GLASANJA
Predaja izbornog materijala preko radnog tela
(1) Pošto utvrdi rezultate glasanja na biračkom mestu, birački odbor bez odlaganja predaje radnom telu u zgradi opštine/grada, sledeći izborni materijal:
1) prvi primerak zapisnika o radu biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja na izborima za članove svakog nacionalnog saveta koji su birani na biračkom mestu,
2) obrazac zapisnika o posmatračima rada biračkog odbora;
3) izvod iz biračkog spiska po kojima se glasalo na biračkom mestu na izborima za članove svakog nacionalnog saveta;
4) koverat u kojem je Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije zapečaćen nalepnicom;
5) koverat u koje su stavljeni neupotrebljeni glasački listići za glasanje na izborima za članove svakog nacionalnog saveta koji je biran na biračkom mestu posebno zapečaćene nalepnicom;
6) koverat u koje su stavljeni nevažeći glasački listići za glasanje na izborima za članove svakog nacionalnog saveta koji je biran na biračkom mestu posebno zapečaćene nalepnicom;
7) koverat u koje su stavljeni važeći glasački listići za glasanje na izborima za članove svakog nacionalnog saveta koji je biran na biračkom mestu posebno zapečaćene nalepnicom;
8) koverat u koje su stavljene potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta za glasanje na izborima za članove svakog nacionalnog saveta posebno zapečaćene nalepnicom;
9) sigurnosnu zatvornicu koja je korišćena za pečaćenje vreće sa izbornim materijalom prilikom primopredaje izbornog materijala između radnog tela i biračkog odbora pre glasanja;
10) jedan primerak evidencije o prisustvu članova biračkog odbora na biračkom mestu.
(2) Izborni materijal predaje predsednik biračkog odbora ili njegov zamenik, a primopredaji mogu da prisustvuju svi članovi biračkog odbora.
(3) O primopredaji iz stava 1. ovog člana sastavlja se zapisnik u četiri primerka, na obrascu koji propisuje Komisija.
(4) Prilikom primopredaje iz stava 1. ovog člana, birački odbor predaje opštinskoj/gradskoj upravi preostali materijal (glasačku kutiju, sprejove za obeležavanje prsta birača, paravane za glasanje, UV lampe, identifikacione kartice članova biračkog odbora, pribor za pisanje i dr) i drugi primerak evidencije o prisustvu članova biračkog odbora na biračkom mestu.
Postupanje sa materijalom predatim radnom telu i opštinskoj/gradskoj upravi
(1) Pošto birački odbor preda izborni materijal radnom telu i opštinskoj gradskoj upravi, materijal iz člana 53. stav 1. tač. 4)-7) i tačke 9) stavlja se u vreću za odlaganje izbornog materijala, koja se u prisustvu članova radnog tela i članova biračkog odbora koji su predali materijal pečati sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji iz člana 53. stav 3. ovog uputstva.
(2) Pre pečaćenja, vreća se obavezno obeležava nalepnicom koja sadrži naziv grada/opštine i redni broj biračkog mesta. Zapečaćena vreća se može otvoriti samo na osnovu odluke Komisije, osim u slučaju iz člana 55. stav 5. ovog uputstva.
(3) Zapisnik o radu biračkog odbora, zapisnik o posmatračima rada biračkog odbora, izvod iz biračkog spiska i koverat sa potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta ne stavljaju se u vreću sa ostalim izbornim materijalom, već ih radno telo pakuje odvojeno od ostalog izbornog materijala i tako odvojeno predaje koordinatoru.
(1) Pošto preuzme izborni materijal od svih biračkih odbora, radno telo taj materijal odmah predaje koordinatoru u sedištu upravnog okruga.
(2) Radna tela za grad Beograd izborni materijal preuzet od svih biračkih odbora, koordinatoru predaju u zgradi Narodne skupštine u Beogradu, Ulica kralja Milana 14.
(3) Uz izborni materijal preuzet od biračkog odbora, radno telo koordinatoru predaje i jedan primerak zapisnika o primopredaji izbornog materijala posle glasanja između biračkog odbora i radnog tela, kao i jedan primerak evidencija o prisustvu članova biračkog odbora na biračkom mestu.
(4) O primopredaji iz st. 1. i 2. ovog člana sastavlja se zapisnik u tri primerka, na obrascu koji propisuje Komisija.
(5) Koordinator je ovlašćen da proveri sadržaj zapečaćene vreće sa izbornim materijalom koju je primio od radnog tela, u prisustvu radnog tela.
(6) Pošto izvrši proveru iz stava 5. ovog člana, koordinator, u prisustvu radnog tela, vreću sa izbornim materijalom pečati novom sigurnosnom zatvornicom, čiji se serijski broj upisuje u zapisnik o primopredaji iz stava 4. ovog člana. Zapečaćena vreća se može ponovo otvoriti samo na osnovu odluke Komisije.
XI UTVRĐIVANJE REZULTATA IZBORA
Kontrola zapisnika o radu biračkog odbora
(1) Prilikom primopredaje izbornog materijala nakon glasanja predstavnici biračkog odbora i radnog tela dužni su da izvrše kontrolu zapisnika o radu biračkog odbora i konstatuju eventualne greške u popunjavanju zapisnika, i o tome sačine izveštaj.
(2) Ako je prilikom kontrole zapisnika o radu biračkog odbora vršen uvid u izborni materijal, u izveštaj o kontroli zapisnika o radu biračkog odbora unosi se činjenično stanje utvrđeno uvidom u izborni materijal.
(1) Ako u zapisniku o radu biračkog odbora postoje očigledne omaške u popunjavanju tog zapisnika (lake greške), Komisija na osnovu izveštaja o kontroli zapisnika o radu biračkog odbora donosi rešenje o ispravljanju zapisnika o radu biračkog odbora.
(2) Lake greške su:
1) ako u zapisniku o radu biračkog odbora nije zabeležen ili je pogrešno zabeležen broj birača koji su upisani u izvod iz biračkog spiska;
2) ako u zapisniku o radu biračkog odbora nije zabeležen broj birača koji su glasali, a ostali rezultati su logičko-računski ispravni;
3) ako je u zapisniku o radu biračkog odbora zabeležen broj birača koji su glasali veći od broja upisanih birača u izvod iz biračkog spiska, a ostali rezultati su logičko-računski ispravni;
4) ako u zapisniku o radu biračkog odbora nije zabeležen ukupan broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji, a ostali rezultati su logičko-računski ispravni;
5) ako u zapisniku o radu biračkog odbora nije zabeležen broj važećih glasačkih listića, a zbir broja nevažećih glasačkih listića i broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista jednak je broju glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji.
(1) Ako u zapisniku o radu biračkog odbora postoje grube logičko-računske greške (teške greške), predstavnici biračkog odbora i radnog tela dužni su da prilikom kontrole zapisnika o radu biračkog odbora izvrše i uvid u izborni materijal.
(2) Komisija na osnovu izveštaja o kontroli zapisnika o radu biračkog odbora donosi rešenje o ispravljanju zapisnika o radu biračkog odbora, rešenje kojim konstatuje da se na određenom biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja ili rešenje kojim poništava glasanje na biračkom mestu po službenoj dužnosti.
(3) Teške greške su naročito:
1) ako je u zapisniku o radu biračkog odbora broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji veći od broja birača koji su glasali;
2) ako u zapisniku o radu biračkog odbora zbir broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista nije jednak broju važećih glasačkih listića, a zbir broja nevažećih glasačkih listića i broja važećih glasačkih listića jednak je broju glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;
3) ako je u zapisniku o radu biračkog odbora zbir broja nevažećih glasačkih listića i brojeva glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista veći od broja birača koji su upisani u izvod iz biračkog spiska;
4) ako broj važećih glasačkih listića koji je zabeležen u zapisniku o radu biračkog odbora nije jednak zbiru broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista, a zbir broja nevažećih glasačkih listića i broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista jednak je broju glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;
5) ako u zapisniku o radu biračkog odbora nije zabeležen broj nevažećih glasačkih listića, a zbir broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista jednak je ili manji od broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;
6) ako broj nevažećih glasačkih listića koji je zabeležen u zapisniku o radu biračkog odbora nije jednak razlici broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji i broja važećih glasačkih listića, a zbir broja glasova koje je pojedinačno dobila svaka izborna lista jednak je ili manji od broja glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji.
Nemogućnost da se utvrde rezultati glasanja na biračkom mestu
Komisija po službenoj dužnosti donosi rešenje kojim konstatuje da se na određenom biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja:
1) ako glasanje na tom biračkom mestu nije održano ili ako je prekinuto, a nije nastavljeno;
2) ako ne dobije zapisnik o radu biračkog odbora;
3) ako dostavljeni zapisnik o radu biračkog odbora nisu potpisala najmanje tri člana biračkog odbora;
4) ako postoje grube logičko-računske greške u popunjavanju zapisnika o radu biračkog odbora koje se nisu mogle otkloniti ni nakon uvida u celokupni izborni materijal sa biračkog mesta.
Poništavanje glasanja na biračkom mestu po službenoj dužnosti
Komisija po službenoj dužnosti donosi rešenje kojim poništava glasanje na biračkom mestu ako utvrdi:
1) da je broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji veći od broja birača koji su glasali;
2) da je birački odbor omogućio da glasa lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska;
3) da u glasačkoj kutiji nema kontrolnog lista, odnosno da kontrolni list nije popunjen ili da ga nije potpisao prvi birač i bar jedan član biračkog odbora;
4) da je zbir broja neupotrebljenih glasačkih listića i broja glasačkih listića u glasačkoj kutiji veći od broja glasačkih listića koje je primio birački odbor.
(1) Glasanje na biračkom mestu se ponavlja ako je konstatovano da se na tom biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja ili ako je glasanje na tom biračkom mestu poništeno.
(2) Rešenje o sprovođenju ponovnog glasanja na biračkom mestu Komisija donosi u roku od tri dana od dana kada je na veb-prezentaciji objavljeno rešenje kojim je konstatovano da se na tom biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja, odnosno rešenje kojim je glasanje na tom biračkom mestu poništeno.
(3) Ako je protiv rešenja kojim je konstatovano da se na biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja, odnosno rešenja kojim je glasanje na biračkom mestu poništeno podneto pravno sredstvo, rok za donošenje rešenja o sprovođenju ponovnog glasanja na tom biračkom mestu računa se od dana kada je Komisiji dostavljena odluka po pravnom sredstvu.
(4) Ponovno glasanje sprovodi se u roku od deset dana od dana donošenja rešenja o sprovođenju ponovnog glasanja.
(5) Komisija imenuje novi birački odbor za sprovođenje ponovnog glasanja.
(1) Izveštaj sa ukupnim rezultatima izbora za svaki nacionalni savet Komisija utvrđuje i objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" u roku od 96 časova od časa završetka glasanja.
(2) Ako je podneto pravno sredstvo zbog nepravilnosti tokom sprovođenja glasanja na biračkom mestu i ako je podneto pravno sredstvo protiv rešenja kojim se konstatuje da se na biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja, odnosno rešenja kojim se poništava glasanje na biračkom mestu, rok za utvrđivanje i objavljivanje izveštaja sa ukupnim rezultatima izbora računa se od dana kada su Komisiji dostavljene odluke o svim podnetim pravnim sredstvima.
(3) Ako se na pojedinim biračkim mestima sprovodi ponovno glasanje, rok za utvrđivanje i objavljivanje izveštaja sa ukupnim rezultatima izbora računa se od zatvaranja biračkog mesta na kojem je najkasnije ponovljeno glasanje, odnosno od dana kada su Komisiji dostavljene odluke o svim eventualno podnetim pravnim sredstvima u vezi sa ponovnim glasanjem.
(4) Republička izborna komisija na sednici utvrđuje preliminarne rezultate izbora za sva biračka mesta koja su obrađena u roku od 24 časa od zatvaranja biračkih mesta.
(5) Komisija na svojoj veb-prezentaciji objavljuje rezultate glasanja za svaki nacionalni savet po biračkim mestima.
Objavljivanje zapisnika o radu biračkih odbora
(1) Komisija na veb-prezentaciji objavljuje sve zapisnike o radu biračkog odbora.
(2) Ako je ispravljena greška u popunjavanju zapisnika o radu biračkog odbora, objavljuje se i rešenje o ispravljanju zapisnika o radu biračkog odbora.
(3) Ako je Komisija donela rešenje kojim konstatuje da se na određenom biračkom mestu ne mogu utvrditi rezultati glasanja ili rešenje kojim poništava glasanje na biračkom mestu, na veb-prezentaciji se uz zapisnik o radu biračkog odbora objavljuje i to rešenje.
(1) Statističku obradu podataka pri sprovođenju izbora obavlja republička organizacija nadležna za poslove statistike, na osnovu zapisnika o radu biračkih odbora.
(2) Statistička obrada podataka vrši se prilikom primopredaje izbornog materijala posle glasanja između biračkog odbora i radnog tela i u sedištu Komisije.
(3) Republička organizacija nadležna za poslove statistike određuje lice koje će, po završetku glasanja, prisustvovati primopredaji izbornog materijala između biračkih odbora i radnih tela, izvršiti logičko-računsku kontrolu podataka u zapisnicima o radu biračkih odbora, učestvovati u kontroli zapisnika o radu biračkog odbora i uneti rezultate glasanja iz zapisnika o radu biračkih odbora koji ne sadrže formalne nedostatke u bazu rezultata izbora.
(4) Predlagač proglašene izborne liste može Komisiji prijaviti lice koje ima pravo da prisustvuje statističkoj obradi podataka u Komisiji i prilikom primopredaje izbornog materijala posle glasanja između biračkog odbora i radnog tela.
(5) Odmah pošto se statistički obrade, podaci o rezultatima glasanja na biračkim mestima se objavljuju na veb-prezentaciji Komisije, počev od podataka sa prvog obrađenog biračkog mesta, zaključno sa objavljivanjem ukupnih rezultata izbora.
XII NADGLEDANJE I PRAĆENJE RADA ORGANA I TELA ZA SPROVOĐENJE IZBORA
Predstavnici predlagača proglašenih izbornih lista
(1) Rad organa i tela za sprovođenje izbora mogu nadgledati predstavnici predlagača proglašenih izbornih lista.
(2) Sednici Komisije, sastanku radne grupe ili sastanku radnog tela može da prisustvuje samo jedan predstavnik predlagača proglašene izborne liste.
(3) Predstavnik predlagača izborne liste može da nadgleda rad svih biračkih odbora na teritoriji opštine/grada/gradske opštine grada Beograda za koju je prijavljen, s tim da na jednom biračkom mestu ne mogu istovremeno prisustvovati dva predstavnika istog predlagača izborne liste.
(4) Za nadgledanje rada organa za sprovođenje izbora predlagač izborne liste može da ovlasti punoletnog državljanina Republike Srbije koji nije kandidat za člana nacionalnog saveta ili član organa i tela angažovanih na sprovođenju izbora.
(5) Predstavnici predlagača proglašene izborne liste mogu da nadgledaju rad samo onih biračkih odbora koji sprovode izbore za članove nacionalnog saveta na kojima učestvuje predlagač proglašene izborne liste.
(6) O svojim predstavnicima ovlašćenim za nadgledanje rada Komisije, predlagač proglašene izborne liste obaveštava Komisiju najkasnije pet dana pre dana održavanja izbora, na obrascu koji propisuje Komisija.
(7) O svojim predstavnicima ovlašćenim za nadgledanje rada radnih tela i biračkih odbora po opštinama/gradovima/gradskim opštinama grada Beograda, predlagač proglašene izborne liste obaveštava Komisiju najkasnije deset dana pre dana održavanja izbora, na obrascu koji propisuje Komisija.
(8) Predstavnicima predlagača izborne liste ovlašćenim za nadgledanje rada organa za sprovođenje izbora Komisija izdaje odgovarajuće akreditacije u koje se upisuju neophodni podaci navedeni u obaveštenju Komisiji o predstavnicima predlagača izborne liste.
(9) Blagovremeno primljena obaveštenja iz stava 7. ovog člana, Komisija dostavlja biračkim odborima, preko radnih tela.
(10) Komisija posebnim aktom propisuje obrazac spiska ovlašćenih lica za nadgledanje rada organa i tela za sprovođenje izbora.
(11) Troškove nadgledanja rada organa za sprovođenje izbora snose predlagači proglašenih izbornih lista čiji predstavnici nadgledaju rad organa za sprovođenje izbora.
(1) Na prijavljivanje domaćih i stranih posmatrača rada organa i tela za sprovođenje izbora shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje izbor narodnih poslanika o posmatranju rada organa za sprovođenje izbora.
(2) Komisija posebnim aktom propisuje obrasce za podnošenje prijava za posmatranje rada organa i tela za sprovođenje izbora.
Položaj predstavnika predlagača izbornih lista i posmatrača
Na položaj predstavnika predlagača izbornih lista i posmatrača shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje izbor narodnih poslanika o posmatranju rada organa za sprovođenje izbora.
Na zaštitu izbornog prava shodno se primenjuju odredbe o zaštiti izbornog prava zakona kojim se uređuje izbor narodnih poslanika, s tim što se zahtev za poništavanje glasanja na biračkom mestu podnosi Komisiji.
Obrasce za sprovođenje izbornih radnji Komisija propisuje u roku od pet dana od dana donošenja odluke o raspisivanju izbora.
Danom stupanja na snagu ovog uputstva prestaje da važi Uputstvo za sprovođenje neposrednih izbora za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina ("Službeni glasnik RS", broj 57/18 - prečišćen tekst).
(1) Ovo uputstvo se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na veb-prezentaciji Komisije.
(2) Ovo uputstvo stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".