ZAKLJUČAKO USVAJANJU PROGRAMA MONITORINGA KVALITETA VAZDUHA NA TERITORIJI GRADA ZRENJANINA U TOKU 2022. I 2023. GODINE("Sl. list Grada Zrenjanina", br. 19/2022) |
1. Usvaja se Program monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina u toku 2022. i 2023. godine.
2. Sastavni deo ovog zaključka je Program monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina u toku 2022. i 2023. godine.
3. Program monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina u toku 2022 i 2023. godine objaviti u "Službenom listu grada Zrenjanina".
4. Zaključak sa Programom dostaviti:
- Odseku za zaštitu i unapređivanje životne sredine,
- Ministarstvu zaštite životne sredine,
- Službi Skupštine grada, Gradonačelnika i Gradskog veća,
- Arhivi.
* * *
Na osnovu člana 69. i 70. Zakona o zaštiti životne sredine ("Službeni glasnik RS", br. 135/2004, 36/2009, 36/2009 - dr. zakon, 72-2009 - dr. zakon, 43/2011 - odluka US i 14/2016, 76/2018, 95/2018 - dr. zakon i 95/2018 - dr. zakon) član 9. stav 2. i člana 15. Zakona o zaštiti vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 36/2009, 10/2013 i 26/2021 - dr. zakon) člana 5., 6., 7., i 8., Uredbe o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 11/2010, 75/2010, 63/2013), i čl. 57. i 128. stav 3. Statuta grada Zrenjanina ("Službeni list grada Zrenjanina", br. 17/20), Gradsko veće grada Zrenjanina, po dobijenoj saglasnosti Ministarstva zaštite životne sredine na Predlog Programa monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina u toku 2022. i 2023. godine broj 353-01-01965/1/2022-03, na sednici održanoj dana 15.07.2022. godine, usvojilo je
PROGRAM
MONITORINGA KVALITETA VAZDUHA NA TERITORIJI GRADA ZRENJANINA U TOKU 2022. I 2023. GODINE
Lokalna mreža mernih mesta, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita vazduha, se uspostavlja u svrhu dopunskih merenja nivoa zagađujućih materija na nivou jedinice lokalne samouprave.
Programom monitoringa kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina u toku 2022. i 2023. godine (u daljem tekstu: Program), određuje se broj i raspored mernih mesta, kao i obim, vrsta i učestalost merenja nivoa zagađujućih materija u vazduhu.
Lokacije mernih mesta u lokalnoj mreži, njihov broj i raspored, kao i zagađujuće materije koje se prate na pojedinim mernim mestima u lokalnoj mreži date su u Tabeli 1.
Zagađujuće materije navedene u Tabeli 1. mere se prema utvrđenoj učestalosti merenja na fiksnim mernim mestima, u skladu sa propisom kojim se uređuju uslovi za monitoring i zahtevi kvaliteta vazduha.
Na osnovu podataka o nivou zagađujućih materija u vazduhu vrši se ocenjivanje kvaliteta vazduha.
II LOKACIJE MERNIH MESTA NA TERITORIJI GRADA ZRENJANINA I ZAGAĐUJUĆE MATERIJE KOJI SE ISPITUJU
Ovim programom uspostavlja se praćenje sledećih zagađujućih materija:
- koncentracija sumpor-dioksida (SO2);
- koncentracija azotnih oksida (NO2 i NOx);
- koncentracija ugljen-monoksida (CO);
- koncentracija suspendovanih čestica PM10;
- koncentracije teških metala (As, Cd, Ni i Hg) i policikličnih aromatičnih ugljovodonika u suspendovanim česticama;
- koncentracije BTX (benzen, toluen i ksilen) i - koncentracija čađi.
Lokalna mreža mernih mesta za ocenjivanje kvaliteta vazduha na teritoriji grada Zrenjanina uspostavlja se ovim programom i čine je sledeće lokacije:
Tabela 1.
Naziv i adresa lokacije |
Geografska širina |
Geografska dužina |
Nadmorska visina |
Tip mernog mesta |
Zagađujuće materije |
Bulevar Veljka Vlahovića br. 14 |
45° 38' |
20° 37' |
81m |
Gradski |
SO2, NO2 i NOx, |
Trg Dositeja Obradovića bb |
45° 22' |
20° 24' |
81m |
Gradski |
SO2, NO2 i NOx, |
Elemir, ul. Žarka Zrenjanina br. 49 |
45° 44' |
20° 29' |
81m |
Ruralno - industrijski |
SO2, NO2 i NOx, |
Sportsko rekreativni centar "Partizan", ul. Beogradska 15 |
45° 37' |
20° 41' |
81 m |
Gradski |
SO2, NO2 i NOx, |
Mesna zajednica Mužlja, ul. Mađarske komune 59 |
45° 34' |
20° 41' |
81 m |
Gradski |
SO2, NO2 i NOx, |
Gerontološki centar Zrenjanin, Principova 22-26 |
45° 38' |
20° 41' |
81 m |
Gradski |
SO2, NO2 i NOx, |
Učestalost i tip merenja:
- koncentracija sumpor-dioksida (SO2) - svakodnevno, u toku kalendarske godine, kontinualna fiksna merenja;
- koncentracija azotnih oksida (NO2 i NOx) - svakodnevno, u toku kalendarske godine, kontinualna fiksna merenja (manuelna metoda merenja);
- suspendovane čestice PM10 - osam jednako raspoređenih nedelja tokom godine - indikativna merenja pri dinamici merenja 56 dana ravnomerno raspoređenih u toku kalendarske godine (minimalna vremenska pokrivenost 14%), manuelna metoda merenja;
- koncentracije BTX (benzen, toluen i ksilen) - osam jednako raspoređenih nedelja tokom godine - ukupno 56 dana (minimalna vremenska pokrivenost 14%), manuelna metoda merenja;
- koncentracija ugljen-monoksida (CO) - osam jednako raspoređenih nedelja tokom godine - ukupno 56 dana (minimalna vremenska pokrivenost 14%), manuelna metoda merenja;
- koncentracija teških metala (As, Cd, Ni i Hg) i policikličnih aromatičnih ugljovodonika u suspendovanim česticama - osam jednako raspoređenih nedelja tokom godine - ukupno 56 dana (minimalna vremenska pokrivenost 14%), manuelna metoda merenja;
- Namenska merenja uspostavljena u skladu sa članom 22a Uredbom o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 11/10, 75/10 i 63/13):
- koncentracija čađi - namenska merenja (manuelna metoda merenja);
Merenja kvaliteta vazduha, obradu i analizu podataka, proveru validnosti rezultata dobijenih merenjem i/ili uzimanjem uzoraka i interpretaciju rezultata vrši ovlašćena stručna organizacija koja je akreditovana kao laboratorija za ispitivanje, odnosno koja ispunjava propisane uslove i koja poseduje dozvolu ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine, odnosno raspolaže kapacitetima, da vrši monitoring vazduha, a koja će biti odabrana nakon sprovedenog postupka javne nabavke.
Stručna organizacija koja vrši monitoring vazduha stara se o primeni adekvatnih metoda ispitivanja, održavanju mernih mesta, mernih instrumenata sa pratećom opremom, opreme za prijem i prenos podataka radi obezbeđenja zahteva u pogledu kvaliteta podataka koji se koriste za ocenjivanje kvaliteta vazduha.
IV IZVEŠTAVANJE O REZULTATIMA KONTROLE KVALITETA VAZDUHA
Izveštaje o izvršenim merenjima, odnosno o rezultatima kontrole kvaliteta vazduha u okviru Lokalne mreže mernih mesta, ovlašćena stručna organizacija dostavlja Odseku za zaštitu i unapređivanje životne sredine Odeljenja za privredu Gradske uprave grada Zrenjanina (u daljem tekstu: nadležni organ).
U dostavljenim izveštajima biće opisana metodologija rada praćenja kvaliteta vazduha, a rezultati prikazani tabelarno, grafički i tekstualno objašnjeni, sa zaključkom o kvalitetu vazduha na predviđenim mernim mestima u gradu.
Izveštaje o izvršenim merenjima, odnosno rezultatima kontrole kvaliteta vazduha, ovlašćena stručna organizacija dostavlja nadležnom organu i to:
- mesečne izveštaje do 15. u mesecu za prethodni mesec,
- godišnji izveštaj do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu.
Godišnji izveštaj treba da sadrži opis makrolokacije i mikrolokacije za obavljanje fiksnih merenja, dokumentovani prikaz mernih mesta i lokacija za uzimanje uzoraka, opis metodologije merenja zagađujućih materija iz Programa, opis mernih uređaja pomoću kojih se obavljaju merenja zagađujućih materija iz Programa, rezultate merenja sa prikazom svih izmerenih dnevnih vrednosti koncentracija zagađujućih materija iz Programa, diskusiju rezultata merenja sa zaključkom.
Pored napred navedenog, ovlašćena stručna organizacija je dužna da dostavi kompletnu bazu podataka izvršenih merenja svih zagađujućih materija (po napred navedenoj dinamici i rokovima), u elektronskoj formi (CD) nadležnom organu.
Nadležan organ je dužan da podatke o rezultatima monitoringa kvaliteta vazduha javno objavi i dostavi Agenciji.
Nadležni organ dobijene podatke o kvalitetu vazduha, dostavlja Agenciji za zaštitu životne sredine, do 15. u mesecu za prethodni mesec, a godišnji izveštaj najkasnije 60 dana od dana isteka kalendarske godine za prethodnu godinu.
2. Izveštavanje i mere u slučaju prekoračenja koncentracija
U skladu sa Zakonom o zaštiti vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 36/09 i 10/13 i 26/2021-dr. zakon) član 23. kad se prekorači koncentracija o kojoj se izveštava javnost utvrđena aktom iz člana 18. stav 1. ovog zakona ili koncentracija pojedine zagađujuće materije opasne po zdravlje ljudi, Ministarstvo, nadležni organ autonomne pokrajine i nadležni organ jedinice lokalne samouprave, dužan je da obavesti javnost putem radija, televizije, dnevnih novina, interneta i/ili na drugi pogodan način.
U zonama i aglomeracijama u kojima je vazduh treće kategorije, odnosno kada zagađenje vazduha prevazilazi efekte mera koje se preduzimaju, odnosno kada je ugrožen kapacitet životne sredine ili postoji stalno zagađenje vazduha na određenom prostoru, nadležni organ jedinice lokalne samouprave dužan je da na osnovu Zakona o zaštiti vazduha donese Plan kvaliteta vazduha sa ciljem da se postignu utvrđene granične ili ciljne vrednosti i propisani rokovi, u skladu sa Aktom Vlade Republike Srbije na predlog Ministarstva koji propisuje zahteve kvaliteta vazduha, Uredbom o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", br. 11/10, 75/10 i 63/13) i Pravilnikom o sadržaju planova kvaliteta vazduha ("Službeni glasnik RS", broj 21/10).
Realizaciju Programa vrši izabrana stručna organizacija koja je akreditovana kao laboratorija za ispitivanje, odnosno koja ispunjava zakonske uslove i koja poseduje ovlašćenje ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine za merenje nivoa zagađujućih materija u vazduhu, a nakon sprovedenog postupka javne nabavke za usluge monitoringa kvaliteta vazduha.
Sredstva za sprovođenje ovog programa obezbeđuju se u budžetu grada Zrenjanina - Budžetskom fondu za zaštitu životne sredine, Programom korišćenja sredstava budžetskog fonda za zaštitu životne sredine grada Zrenjanina.
Ovaj program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Zrenjanina".