REŠENJE

O PRISTUPANJU REALIZACIJI I SUFINANSIRANJU PROJEKTA "SMANJENJE ZAGAĐENJA VAZDUHA U NIŠU POREKLOM IZ INDIVIDUALNIH IZVORA, PRIKLJUČENJEM NA SISTEM DALJINSKOG GREJANJA"

("Sl. list grada Niša", br. 108/2022)

I Grad Niš prihvata sufinansiranje i pristupa realizaciji projekta "Smanjenje zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora, priključenjem na sistem daljinskog grejanja.

II Opšti cilj projekta "Smanjenje zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora, priključenjem na sistem daljinskog grejanja" je rešavanje dugogodišnjeg problema prekomernog zagađenja ambijentalnog vazduha na teritoriji Grada Niša, unapređenjem energetske efikasnosti, smanjenjem potrošnje energije, povećanjem korišćenja raspoloživih obnovljivih izvora energije u objektima porodičnog stanovanja, odnosno smanjenje zagađenja i emisije CO2.

Specifični cilj ovog projekta, odnosi se na uklanjanje postojećih uređaja za grejanje koja koriste pogon na čvrsto gorivo (ugalj, mazut, lož ulje, razne vrste otpada...) i priključenje domaćinstava na sistem daljinskog grejanja, na teritoriji Grada Niša.

III Ukupna vrednost projekta iznosi 5.000.000,00 dinara, a sredstva za ovu namenu obezbeđena su Odlukom o budžetu Grada Niša za 2022. godinu, kroz Program 6 - Zaštita životne sredine, funkcija 560, pozicija 417, ekonomska klasifikacija 472, naknade za socijalnu zaštitu iz budžeta, 01-Opšti prihodi i primanja budžeta.

IV Nalaže se Kancelariji za lokalni ekonomski razvoj, JKP "Gradska toplana" Niš, Gradskoj upravi za finansije, Energetskom menadžeru Grada Niša da realizuju ovo rešenje.

V Koordinaciju projekta vrši Kancelarija za lokalni ekonomski razvoj.

VI Rešenje dostaviti Kancelariji za lokalni ekonomski razvoj, JKP "Gradska toplana" Niš, Gradskoj upravi za finansije i Energetskom menadžeru Grada Niša.

VII Rešenje objaviti u "Službenom listu Grada Niša".

 

PROJEKAT
"SMANJENJA ZAGAĐENJA VAZDUHA U NIŠU POREKLOM IZ INDIVIDUALNIH IZVORA PRIKLJUČENJEM NA SISTEM DALJINSKOG GREJANJA"

Projektom "Smanjenja zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora priključenjem na sistem daljinskog grejanja", Grad Niš teži ka rešavanju problema zagađenja vazduha.

KRATAK OPIS PROJEKTA

Projektom "Smanjenja zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora priključenjem na sistem daljinskog grejanja", predviđeno je sprovođenje mera koje su obuhvaćene Planom razvoja Grada Niša za period od 2021. do 2027. godine, a očekuje se dostizanje cilja unapređenja energetske efikasnosti, smanjenje potrošnje energije, povećanje korišćenja raspoloživih obnovljivih izvora energije u objektima porodičnog stanovanja na teritoriji Grada Niša, odnosno smanjenje zagađenja i emisije CO2.

ANALIZA STANJA

Grad Niš već dugi niz godina ima problem sa prekomernim zagađenjem ambijentalnog vazduha na svojoj teritoriji. Kao glavni uzročnik navedenog problema prepoznata su privatna domaćinstva - kuće (individualna ložišta) koja u velikoj većini koriste neefikasne uređaje (šporete i kotlove) koji koriste pogon na čvrsto gorivo (ugalj, ogrevno drvo, mazut, lož ulje, razne vrste otpada..).

Nakon realizacije navedenih aktivnosti u značajnoj meri smanjiće se broj privatnih kuća koje koriste velike količine energenata koji zagađuju vazduh (ugalj, mazut, lož ulje...) i na taj način emitovanje štetnik materija u vazduh biće smanjeno.

Procenjeno je da će smanjenje emisije CO2 nakon realizacije, iznositi 646,95 tona. Istovremeno procenjeno je da će smanjenje emisije PM10 čestica iznositi 0,35 tona, a PM2,5 iznositi 0,15 tona.

Grad Niš već dugi niz godina ima problem sa prekomernim zagađenjem ambijentalnog vazduha na svojoj teritoriji što se posebno može primetiti praćenjem podataka na sajtu AirVisual na kome trenutne vrednosti tokom grejne sezone veoma često dostižu vrednosti zagađenja koje su identifikovane u velikim gradovima koji se nalaze na vrhu liste 10 najugroženijih! Ovo aerozagađenje u najvećoj meri dolazi od PM10 i PM2,5 čestica čiji su izvor individualna ložišta.

Za Niš je takođe karakteristično da gradska toplana praktično koristi isključivo prirodni gas (preko 95%) koji nije uzročnik ove vrste zagađenja, lokalna industrija je u najvećoj meri "čista", a veoma mali broj javnih zgrada još uvek koristi čvrsta fosilna goriva.

Sve ukazuje na isključivi doprinos individualnih ložišta ovoj vrsti zagađenja.

CILJEVI PROJEKTA

Projektom "Smanjenja zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora priključenjem na sistem daljinskog grejanja" predviđeno je sprovođenje mera koje su obuhvaćene Planom razvoja Grada Niša za period od 2021. do 2027. godine i to:

2.3.2. Podsticajne mere za smanjenje zagađenja vazduha

2.3.3. Mere podrške unapređenja stambene politike grada

2.3.4. Podsticajne mere za unapređenje energetske efikasnosti zgrada

Pomenute mere su planirane u okviru Prioritetnog cilja 2.3: Ubrzati energetsku tranziciju ka nisko-ugljeničnom, klimatski- neutralnom razvoju uz obezbeđivanje energetske bezbednosti.

Sprovođenjem mera u okviru pomenutog prioritetnog cilja planirano je dostizanja cilja u vidu smanjenja emisije ugljen-dioksida za 40%.

Osnovni cilj izrade Projekta "Smanjenja zagađenja vazduha u Nišu poreklom iz individualnih izvora priključenjem na sistem daljinskog grejanja" (u daljem tekstu Projekat) je unapređenje energetske efikasnosti, smanjenje potrošnje energije, povećanje korišćenja raspoloživih obnovljivih izvora energije u objektima porodičnog stanovanja na teritoriji Grada Niša, odnosno smanjenje zagađenja i emisije CO2.

Povećanje energetske efikasnosti zgrada koje bi bile obuhvaćene ovim projektom odnose se na tehnička rešenja koja utiču na racionalno korišćenje energije u sistemima grejanja domaćinstava, odnosno koja imaju za cilj da svedu potrošnju energije na minimum, a da se pri tome ne narušava kvalitet života stanovništva i nivo komfora, već se zadržava ili se čak povećava nivo udobnosti.

Mere koje će biti obuhvaćene ovim projektom su mere uklanjanja postojećih uređaja za grejanje i priključenje na sistem daljinskog grejanja.

STRATEGIJA PROJEKTA

Grad Niš je rešavanju problema zagađenja vazduha pristupio na nekoliko različitih načina, a ovim putem je planirano da se finansijska sredstva grada usmere na modernizaciju sistema grejanja u privatnim kućama koje su prepoznate kao glavni izvor zagađenja vazduha.

Realizacijom projekta, u velikoj meri unaprediće se energetska efikasnost u velikom broju privatnih kuća (individualnih ložišta) koji su u Gradu Nišu prepoznati kao glavni zagađivači vazduha, a ostvareni rezultati po planiranim aktivnostima biće sledeći:

Mera 1: Uklanjanje postojećih uređaja za grejanje i priključenje na sistem daljinskog grejanja u 10 - 15 domaćinstava

Korisnici projekta su vlasnici privatnih kuća (individualnih ložišta) čiji će se uslovi života primenom mera korisnika unaprediti.

Glavni rizik za realizaciju predmetnog projekta može da bude nedovoljan broj prijavljenih učesnika na konkursu. Ovaj rizik može se preduprediti kroz agresivnu medijsku kampanju u lokanim medijima, internet i društvenim mrežama i kroz organizaciju info sesija za potencijalne učesnike. JKP "Gradska toplana" Niš je već obavila niz anketa i procena koje su nastavljene direktnom komunikacijom sa značajnim brojem domaćinstava. Na ovaj način je ovaj rizik znatno umanjen.

KORISNICI PROJEKTA

Korisnici sredstava mogu biti vlasnici privatnih kuća.

Aktivnosti

Realizacija predmetnog projekta podrazumeva preduzimanje niza aktivnosti pri sprovođenju mere u cilju promene i smanjenja količine potrošenog energenta kroz primenu mera zamene neefikasnih uređaja za grejanje u privatnim kućama i to:

- Mera uklanjanja postojećih uređaja za grejanje i priključenje na sistem daljinskog grejanja

Sprovođenje navedenih mera podrazumeva realizaciju sledećih aktivnosti:

A1 Priprema i objavljivanje javnog konkursa za dodelu dela sredstava vlasnicima privatnih domaćinstva - kuća (individualnih ložišta);

A2 Rangiranje i odabir korisnika u skladu sa jasno definisanim kriterijumima konkursa;

A3 Potpisivanje ugovora sa odabranim korisnicima i izgradnja priključka sa povezivanjem na distributivni sistem daljinskog grejanja.

Nakon realizacije navedenih aktivnosti smanjiće se broj privatnih kuća koje koriste velike količine energenata koji zagađuju vazduh (ugalj, mazut, lož ulje...) i na taj način emitovanje štetnik materija u vazduh biće smanjeno.

Navedene aktivnosti biće realizovane kroz saradnju Kancelarije za lokalni ekonomski razvoj Grada Niša, Gradske uprave za finansije Grada Niša, JKP "Gradska toplana" Niš i Energetskog menadžera Grada Niša. Kancelarija za lokalni ekonomski razvoj Grada Niša i Gradska uprava za finansije biće zadužene za sprovođenje aktivnosti vezanih za realizacuju projekta (administracija, finansije, promocija, izveštavanje..), dok će JKP "Gradska toplana" Niš biti zadužena za pripremu i realizaciju aktivnosti vezanih za stručni i tehnički aspekt predmetnog projekta (priprema konkursa, ocena i rangiranje korisnika...) uz angažovanje tehničke podrške za kontrolu i dokazivanje izvedenih radova putem raspisivanja nabavke ove usluge. Zaposleni u navedenim službama poseduju dugogodišnje iskustvo u pripremi i realizaciji razvojnih projekata.

Finansije

Ukupna vrednost projekta je 10.000.000,00 dinara, od čega je minimalno 5.000.000,00 dinara učešće korisnika (minimalno 50%), a 5.000.000,00 dinara učešće Grada Niša (maksimalno 50%) i ova sredstva se nalaze na budžetskoj poziciji kod Kancelarije za lokalni ekonomski razvoj za 2022. godinu.

Sredstva se dodeljuju korisnicima u iznosu do 50% iznosa investicije ili do okvirnog maksimalnog iznosa od: 400.000,00 dinara za predviđenu meru.