ODLUKA O UTVRĐIVANJU CRKVE SV. APOSTOLA PETRA I PAVLA U LEŠNICI ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 139/2022)

1. Crkva Sv. apostola Petra i Pavla u Lešnici sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja, utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Crkva Sv. apostola Petra i Pavla u Lešnici sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja (u daljem tekstu: spomenik kulture), nalazi se na teritoriji grada Loznice, u selu Lešnica, na k. p. broj 4438, KO Lešnica, u svojini crkvene opštine Lešnica.

Spomenik kulture je podignut 1874. godine i koncipiran kao jednobrodna građevina, sa osmostranom kupolom manjih dimenzija, sa apsidom na istoku koja je spolja trostrana i iznutra polukružna, dve pevnice polukružnog oblika koje su utopljene u pravougaonu masu zida. Na zapadnoj strani iznad galerije izdiže se osmostrani zvonik postavljen na nisko postolje zasečenih ivica i sa plitkom kruškastom kalotom na vrhu. Hram je građen od opeke, sa bazom od tucanika, malterisan i obojen u belo. Glavni portal je jednostavne profilacije sa ukrasom u plitkom reljefu, završen timpanonom dok su severni i južni portal bogatije profilisani, sa trougaonim zabatima i krstovima u temenu. Simetrija zapadne fasade naglašena je izduženim polukružno završenim slepim nišama u kojima su ikone zaštitnika hrama. U crkvi se nalazi vredan ikonostas iz 1901. godine koji su oslikali Svetozar i Olga Krdžalić o čemu su ostavili svedočanstvo na poleđini ikone Sv. Petar i Pavle. U bogatoj crkvenoj riznici čuvaju se antimins mitropolita Mihaila iz 1867. godine, 12 ikona među kojima je najstarije iz 1811. godine koju je uradio Lazar Stajić Moler, četiri ripide i litijski krst koje je oslikala Olga Krdžalić, srebrni putir sa pozlaćenim filigranskim ukrasom s kraja XIX veka i 27 starih crkvenih knjiga. U porti se, severno od ulaza nalazi 23 spomenika rodoljuba koji su poginuli u Prvom i Drugom svetskom ratu.

Crkva Sv. apostola Petra i Pavla je sagrađena pod jakim uticajem srpske crkvene arhitekture koja je razvijana na području Podunavlja, dok se u oblikovanju enterijera sledio model koji je bio aktuelan u sakralnoj umetnosti Kneževine Srbije.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata k.p. broj 4437, 4425, 4424, 4423, 4421, 4420, 4419, 4418 i 4411 KO Lešnica.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanja konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

4) izrada fasade i oslikavanje spomenika kulture dozvoljava se samo prema uslovima i uz nadzor nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;

5) zamena krovnog pokrivača dozvoljava se samo prema uslovima i uz nadzor nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;

6) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;

7) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i spoljašnjih klima jedinica na fasadama spomenika kulture;

8) instaliranje gromobranskih uređaja i uređaja za zaštitu od požara;

9) korišćenje spomenika kulture kao reprezentativnog objekta u skladu sa njegovom namenom i sadržajem;

10) očuvanje nadgrobnih spomenika koji se nalaze u porti spomenika kulture.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji bi svojom namenom, volumenom, visinom i oblikom mogli da ugroze ili degradiraju spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) izgradnja infrastrukture dozvoljava se samo prethodno obezbeđenje zaštitnih arheoloških iskopavanja i adekvatne prezentacije nalaza uz uslove nadležne službe zaštite;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

4) zabrana postavljanja vazdušnih, elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela, njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz obavezno vraćanje terena u prvobitno stanje;

5) zabrana skladištenja štetnih materijala i stvaranje deponija;

6) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.

6. Spisak pokretnih stvari od posebnog kulturnog i istorijskog značaja čini sastavni deo ove odluke i čuva se u crkvi Sv. apostola Petra i Pavla u Lešnici.

7. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".