ODLUKA O PROGLAŠENJU ZAŠTIĆENOG STANIŠTA "ZIMOVALIŠTE MALOG VRANCA" ("Sl. list grada Beograda", br. 109/2022)

Član 1

Zimovalište malog vranca na Savi u Beogradu proglašava se zaštićenim područjem kao zaštićeno stanište "Zimovalište malog vranca" i svrstava se u III kategoriju kao zaštićeno područje lokalnog značaja.

Stanište "Zimovalište malog vranca" proglašava se zaštićenim područjem kao jedino zimovalište malog vranca u Beogradu radi očuvanja prirodnih uslova i pogodnosti lokaliteta na kojima se nastanjuje brojna populacija malog vranca i koje stanište svrstava u prioritete zaštite prirodnih vrednosti na području Evrope, kao i radi obezbeđenja trajne zabrane uznemiravanja i ugrožavanja malog vranca kao retke i ugrožene vrste ptica.

Član 2

Stanište "Zimovalište malog vranca" (u daljem tekstu: zaštićeno područje) nalazi se u okviru međunarodno značajnog područja za ptice (IBA) "Ušće Save u Dunav".

Zaštićeno stanište nalazi se na obalama Save u Beogradu, u blizini toplane i brodogradilišta u Novom Beogradu.

Zaštićeno područje se sastoji od tri odvojene celine (lokaliteta) i to:

- lokalitet I se nalazi na teritoriji katastarske opštine Novi Beograd, i to na delovima katastarskih parcela br. 6801, 6628/2 i 5410/2, u površini od 123.869 m2;

- lokalitet II se nalazi na teritoriji katastarske opštine Novi Beograd, i to na delovima katastarskih parcela br. 6628/2 i 5396, u površini od 22.918 m2;

- lokalitet III se nalazi na teritoriji katastarske opštine Novi Beograd, i to na delovima katastarskih parcela br. 6628/2, 5422 i 6873, u površini od 78.623 m2.

Ukupna površina zaštićenog područja iznosi 22,5410 ha.

Opis i grafički prikaz granice zaštićenog područja sastavni je deo ove odluke.

Član 3

Na zaštićenom području ustanovljavaju se režimi zaštite II i III stepena.

Režim zaštite II stepena nalazi se na području koje obuhvata lokalitete I, II i III, opisane u članu 2. stav 3. tač. 1), 2) i 3) ove odluke, sa prelomnim tačkama odštampanim uz ovu odluku i čine njen sastavni deo.

Član 4

Na delu zaštićenog područja sa ustanovljenim režimom zaštite II stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, bez posledica po primarne vrednosti, prirodna staništa, populacije, ekosisteme, obeležja predela i objekata geonasleđa, tradicionalne delatnosti i ograničeno koristiti prirodni resursi na održiv i strogo kontrolisan način.

U okviru ustanovljenog režima zaštite iz stava 1. ovog člana sprovodi se aktivna zaštita zaštićenog područja i zabranjuju sve radnje i aktivnosti koje ugrožavaju ili menjaju njegova obeležja i svojstva, odnosno primarne vrednosti zaštićenog područja, a naročito:

1) seča i uklanjanje vrbaka na kojima noće mali vranci;

2) aktivnosti i izvođenja radova koji dovode do uznemiravanja ptica u periodu zimovanja od 1. novembra do 31. marta, izuzev naučnoistraživačkog rada na proučavanju vrste u periodu od 9.00 do 16.00 časova i vodoprivredne aktivnosti koje ne mogu imati uticaj na vrstu i stanište uz propisivanje uslova zaštite prirode u skladu sa članom 9. Zakona o zaštiti prirode;

3) veštačko osvetljenje vrbaka tokom noćenja malih vranaca u periodu od 1. novembra do 31. marta;

4) izgradnja saobraćajne infrastrukture (marine i pristani) izuzev pešačkih i biciklističkih staza uz očuvanje vrbaka;

5) izgradnja objekata energetske, komunalne i druge infrastrukture;

6) vezivanje plovnih objekata (splavovi i sl.);

7) izgradnja objekata turističkog smeštaja, izuzev objekata čiji je cilj promocija i prezentacija prirodnih vrednosti;

8) formiranje poljoprivrednih i šumskih monokultura;

9) lov i ribolov osim u slučajevima sanitarnog odstrela, odstrela u dijagnostičke svrhe, kao i kada od divljači nastupi neposredna opasnost po život i zdravlje ljudi i njihove imovine, u skladu sa propisima iz oblasti lovstva i veterinarstva;

10) loženje vatre.

Član 5

Ograničenja u okviru ustanovljenog režima zaštite II stepena odnose se na radove i aktivnosti koje mogu biti odobrene i sprovedene na zaštićenom području pod uslovom da su planirani radovi usklađeni sa konceptom zaštite i razvoja zaštićenog područja i kapacitetom prostora i pojava, odnosno ograničeno korišćenje prirodnih resursa na održiv i strogo kontrolisan način i to:

1) izvođenje melioracionih i drugih hidrotehničkih radova manjeg obima koji doprinose povoljnom stanju zaštićenog staništa, odnosno koji ne mogu značajnije narušiti osnovne vrednosti zaštićenog staništa;

2) održiv oblik turizma manjeg obima čiji je cilj promocija i prezentacija prirodnih vrednosti zaštićenog staništa;

3) ograničeno osvetljavanje vrbaka na period od 1. aprila do 31. oktobra;

4) ograničen pristup i prisustvo ljudi od 1. aprila do 31. oktobra i

5) izvođenje radova i aktivnosti JKP "Beogradske elektrane" i "EMS AD" na redovnom održavanju sistema neophodnih za funkcionisanje i rad TO "Novi Beograd".

Aktivnosti iz stava 1. tač. 1), 2), i 3) ovog člana mogu se planirati i sprovoditi ako su prethodno pribavljeni uslovi zaštite prirode koje utvrđuje organizacija za zaštitu prirode.

Član 6

Na delu zaštićenog područja sa ustanovljenim režimom zaštite III stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, očuvanje tradicionalnih delatnosti lokalnog stanovništva, selektivno i ograničeno korišćenje prirodnih resursa i prostora uz upotrebnu infrastrukturnu i drugu izgradnju.

U okviru ustanovljenog režima zaštite iz stava 1. ovog člana sprovodi se proaktivna zaštita zaštićenog područja i zabranjuju sve radnje i aktivnosti koje ugrožavaju ili menjaju njegova obeležja i svojstva, odnosno primarne vrednosti zaštićenog područja, a naročito:

1) eksploatacija i primarna prerada mineralnih sirovina;

2) lov osim u slučajevima sanitarnog odstrela, odstrela u dijagnostičke svrhe, kao i kada od divljači nastupi neposredna opasnost po život i zdravlje ljudi i njihove imovine, u skladu sa propisima iz oblasti lovstva i veterinarstva;

3) drugi radovi koji mogu imati značajan negativan uticaj na vrednosti prirodnog dobra i osim vodoprivrednih aktivnosti.

Član 7

Dodatne mere ograničenja radova i aktivnosti unutar III stepena zaštite su:

1) ograničavanje izgradnje infrastrukture za manje objekte koji značajno ne narušavaju integritet staništa;

2) ograničavanje izgradnje marina i drugih objekata nautičkog turizma;

3) ograničavanje osvetljavanja;

4) druge radove koji mogu imati značajan negativan uticaj na vrednosti prirodnog dobra i osim vodoprivrednih aktivnosti koje ne mogu imati uticaj na vrstu i stanište i

5) ograničavanje na izvođenje radova i aktivnosti JKP "Beogradske elektrane" i "EMS AD" na redovnom održavanju sistema neophodnih za funkcionisanje i rad TO "Novi Beograd".

Član 8

Zaštićeno područje poverava se na upravljanje udruženju "Zeleno plavi koridori" (u daljem tekstu: upravljač), koji ispunjava zakonom propisane uslove u pogledu stručne, kadrovske i organizacione osposobljenosti za obavljanje poslova očuvanja, unapređenja i promovisanja prirodnih i drugih vrednosti i održivog korišćenja zaštićenog područja.

Član 9

Upravljač ima pravo aktivne legitimacije u pogledu ostvarivanja i sprovođenja ustanovljenog režima zaštite, odnosno pravo pokretanja krivičnih, prekršajnih i upravnih postupaka pred sudskim, državnim i lokalnim organima, pravo na naknadu od pravnih i fizičkih lica za korišćenje zaštićenog područja i druga prava utvrđena zakonom i propisima donetim na osnovu zakona.

Član 10

Upravljač je dužan da:

1) se stara o zaštićenom prirodnom dobru na način koji omogućava da se u potpunosti sprovedu propisane mere i aktivnosti zaštite (režim zaštite) u cilju očuvanja i unapređenja prirodnog dobra;

2) obezbedi kontinuirano praćenje stanja i brojnosti jedinki malog vranca u zaštićenom području i blagovremeno preduzima mere zaštite;

3) pratiti promene režima vode u Čukaričkom rukavcu;

4) u slučaju nastanka promena koje zaštićeno područje mogu uništiti, oštetiti ili narušiti njegova bitna svojstva, bez odlaganja obavesti organizaciju za zaštitu prirode i nadležni inspekcijski organ;

5) zaštićeno područje obeleži postavljanjem tabli odgovarajućeg izgleda i stara se da neprekidno bude obeleženo na propisan način (naziv, osnovni podaci, grafički prikaz) uz prethodno pribavljenu saglasnost organizacije za zaštitu prirode;

6) postavi informativne table sa latinskim i narodnim nazivom vrste, njenim bitnim karakteristikama i zanimljivostima, a radi prezentacije zaštićenog područja, obaveštenja i obrazovanja posetilaca;

7) obezbeđuje uslove za sprovođenje naučnoistraživačkih, obrazovnih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti u skladu sa zakonom;

8) postavi table sa jasno definisanim pravilima ponašanja posetilaca, obavezama i ograničenjima u pogledu korišćenja zaštićenog područja;

9) donese plan i program upravljanja zaštićenim područjem;

10) organizuje čuvarsku službu;

11) donese akt o unutrašnjem redu na prostoru zaštićenog područja;

12) obezbeđuje finansijska sredstva iz sopstvenih prihoda i iz naknada za korišćenje zaštićenog prirodnog dobra, kao i drugih izvora utvrđenih zakonom;

13) obraća se nadležnim organima radi obezbeđivanja sredstava iz opštinskog i republičkog budžeta i drugih izvora primanja i

14) obavlja druge poslove u skladu sa zakonom i ovom odlukom ili postupa po zahtevu organizacije za zaštitu prirode, odnosno po nalogu nadležnog inspektora.

Član 11

Plan upravljanja zaštićenim područjem donosi upravljač za period od 10 godina (u daljem tekstu: plan upravljanja).

Planom upravljanja određuju se mere i aktivnosti zaštite, korišćenja i upravljanja zaštićenim područjem, način njihovog sprovođenja, smernice i prioriteti za očuvanje prirodnih vrednosti i razvoj zaštićenog područja i sadrži naročito:

1) prikaz glavnih prirodnih vrednosti zaštićenog područja;

2) ocenu stanja zaštićenog područja i pregled aktivnosti i procesa koji mogu značajno ugroziti zaštićeno područje;

3) ciljeve zaštite, očuvanja, unapređenja i razvoja, uslove, mere, pogodnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje;

4) prioritetne aktivnosti i mere na zaštiti, održavanju, praćenju stanja i unapređenju ukupnih prirodnih vrednosti zaštićenog područja;

5) prioritetne zadatke naučnoistraživačkog i obrazovnog rada;

6) aktivnosti na promociji vrednosti zaštićenog područja;

7) vrstu i sadržaj dokumentacije za sprovođenje ciljeva i aktivnosti na zaštiti, očuvanju i unapređenju stanja prirodnih vrednosti, održivom korišćenju tih vrednosti u naučne, obrazovne i druge svrhe;

8) oblike saradnje i partnerstva sa korisnicima zaštićenog područja i korisnicima Ade Ciganlije;

9) aktivnosti i mere na sprovođenju plana upravljanja sa dinamikom i subjektima realizacije, način ocene uspešnosti njegove primene;

10) finansijska sredstva i druge materijalne pretpostavke za sprovođenje plana upravljanja i način njihovog obezbeđenja po godinama i

11) druge aktivnosti i mere predviđene zakonom.

Na plan upravljanja saglasnost daje organizaciona jedinica Gradske uprave grada Beograda nadležna za zaštitu životne sredine uz pribavljanje uslova zaštite prirode i mišljenja o ispunjenosti uslova Zavoda za zaštitu prirode uz pribavljanje vodnih akata (vodnih uslova i vodne saglasnosti).

O predlogu plana upravljanja upravljač je dužan da obavesti javnost i da obezbedi javni uvid u predloženi plan u trajanju od 30 dana.

Plan upravljanja se može revidirati u periodu njegove važnosti.

Izveštaj o ostvarivanju plana upravljanja podnosi se organizacionoj jedinici Gradske uprave Grada Beograda nadležnoj za zaštitu životne sredine najkasnije 60 dana pre isteka perioda za koji je plan donet.

Član 12

Plan upravljanja se razrađuje i sprovodi kroz godišnje programe upravljanja zaštićenim područjem u daljem tekstu: program upravljanja) na koje saglasnost daje organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda nadležna za zaštitu životne sredine, uz pribavljanje uslova zaštite prirode i mišljenja o ispunjenosti uslova Zavoda za zaštitu prirode.

Programom upravljanja iz stava 1. ovog člana određuju se mere i aktivnosti zaštite, očuvanja, unapređenja i korišćenja zaštićenog područja, sa obimom i dinamikom njihove realizacije i iznosom potrebnih finansijskih sredstava za jednu godinu.

Izveštaj o realizaciji programa upravljanja za tekuću godinu, kao i program upravljanja za narednu godinu, upravljač podnosi organizacionoj jedinici Gradske uprave Grada Beograda nadležnoj za poslove zaštite životne sredine najkasnije do 15. decembra tekuće godine.

Član 13

Unutrašnji red i čuvarska služba uređuju se aktom koji donosi upravljač uz prethodnu saglasnost organizacione jedinice Gradske uprave Grada Beograda nadležne za zaštitu životne sredine.

Aktom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se pravila unutrašnjeg reda u zaštićenom području.

Čuvarska služba kontroliše sprovođenje pravila unutrašnjeg reda i obavlja poslove čuvanja zaštićenog područja, sa pravima i dužnostima utvrđenim zakonom.

Pravila utvrđena aktom iz stava 1. ovog člana i druge neophodne informacije o sprovođenju režima zaštite, upravljač je dužan javno da oglasi i na pogodan način učini dostupnim posetiocima i korisnicima zaštićenog područja.

Član 14

Sredstva potrebna za sprovođenje režima zaštite zaštićenog područja obezbeđuju se u budžetu Grada Beograda, iz naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih u obavljanju delatnosti upravljanja zaštićenim područjem, sredstava obezbeđenih za realizaciju programa, planova i projekata u oblasti zaštite prirode i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.

Sredstva obezbeđena u budžetu Grada Beograda za tekuću godinu isplaćuju se upravljaču u skladu sa obimom i dinamikom mera i aktivnosti utvrđenih godišnjim programom upravljanja iz člana 12. ove odluke.

Član 15

Vlasnik, odnosno korisnik zemljišta u granicama zaštićenog područja, dužan je da ga učini pristupačnim javnosti i upravljaču omogući sprovođenje ustanovljenog režima zaštite i da, u slučaju potrebe, od organizacije za zaštitu prirode zahteva potrebna uputstva o načinu čuvanja, zaštite i održavanja zaštićenog područja.

Vlasnik, odnosno korisnik iz stava 1. ovog člana dužan je da, bez odlaganja, obavesti upravljača ili organizaciju za zaštitu prirode ili nadležnog inspektora, ako dođe do promena koje zaštićeno područje mogu uništiti, oštetiti ili narušiti njegova bitna svojstva.

Član 16

Stručni nadzor nad sprovođenjem ove odluke i akata donetih na osnovu ove odluke vrši organizacija za zaštitu prirode u skladu sa zakonom.

Član 17

Planiranje, uređenje i korišćenje prostora koji obuhvata zaštićeno područje mora biti u skladu sa ovom odlukom, Prostornim planom Republike Srbije i regionalnim prostornim planom za područje grada Beograda, kao i planom upravljanja.

Planovi i programi koji obuhvataju zaštićeno područje, a koji su doneti pre stupanja na snagu ove odluke, usaglasiće se sa odredbama ove odluke u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ove odluke.

Za sve planove, programe i projekte iz st. 1. i 2. ovog člana pribavljaju se uslovi zaštite prirode od organizacije za zaštitu prirode, kao i uslovi zaštite životne sredine od organizacione jedinice Gradske uprave grada Beograda nadležne za zaštitu životne sredine.

Član 18

Plan upravljanja, pravilnik o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi, kao i godišnji program upravljanja, upravljač je dužan da donese u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove odluke.

Do donošenja plana i programa iz stava 1. ovog člana upravljač će poslove upravljanja obavljati prema privremenom programu upravljanja koji će doneti u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove odluke.

Do donošenja privremenog programa iz stava 2. ovog člana upravljač je dužan da postupa u skladu sa zakonom, sprovodi režim zaštite utvrđen ovom odlukom i primenjuje druge mere koje odredi nadležni inspekcijski organ.

Član 19

Upravljač je dužan da u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove odluke organizuje privremenu čuvarsku službu do donošenja akta iz člana 14. ove odluke.

Član 20

Upravljač je dužan da zaštićeno područje obeleži u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ove odluke.

Član 21

Organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda nadležna za poslove zaštite životne sredine dužna je da, u roku od 30 dana od dana donošenja ove odluke, dostavi odluku organizaciji za zaštitu prirode radi upisa u registar zaštićenih prirodnih dobara i organu nadležnom za katastar nepokretnosti radi upisa.

Član 22

Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Beograda".

 

1. KARTOGRAFSKI PRILOG GRANICA PODRUČJA SA REŽIMIMA

ZAŠTIĆENO STANIŠTE "ZIMOVALIŠTE MALOG VRANCA"

 

2. GEOGRAFSKI POLOŽAJ PRIRODNOG DOBRA

Zaštićeno stanište nalazi se na obalama Save u Beogradu, u blizini toplane i brodogradilišta u Novom Beogradu. Područje se sastoji od tri fizički odvojene celine (lokaliteta). Položaj područja određen je sledećim graničnim koordinatama:

Granične tačke lok. I	X	Y	E	N
Sever	455137	4961092	20° 25’ 58"	44° 48’ 07"
Zapad	453214	4960671	20° 24’ 30"	44° 47’ 52"
Istok	455368	4960907	20° 26’ 08"	44° 48’ 01"
Jug	453255	4960479	20° 24’ 32"	44° 47’ 46"

Centralna tačka za celo dobro:

X	Y	E	N
454429	4960732	20° 25’ 26"	44° 47’ 55"

Nadmorska visina zaštićenog staništa je 85 m.

3. GRANICE PRIRODNOG DOBRA

Lokalitet I

Lokalitet se nalazi na teritoriji KO Novi Beograd i to na delovima k.p. br. 6801, 6628/2 i 5410/2 i definisan je sledećim prelomnim tačkama:

Br. tačke	X	Y
1	454587,24	4960702,85
2	454653,01	4960727,93
3	454688,30	4960752,00
4	454730,56	4960762,88
5	454797,30	4960788,58
6	454828,28	4960802,57
7	454821,12	4960830,50
8	454839,52	4960833,40
9	454850,95	4960835,14
10	454860,79	4960833,87
11	454869,84	4960830,22
12	454893,01	4960810,07
13	454904,75	4960801,65
14	454916,05	4960800,01
15	454971,00	4960819,15
16	455023,48	4960842,53
17	455068,02	4960860,31
18	455101,35	4960877,02
19	455141,68	4960893,38
20	455170,73	4960900,60
21	455195,88	4960911,87
22	455223,45	4960922,84
23	455262,11	4960937,34
24	455292,02	4960949,96
25	455313,21	4960961,54
26	455368,06	4960907,13
27	455223,61	4960757,29
28	454863,96	4960608,70
29	454767,25	4960596,24
30	454604,51	4960575,29

Lokalitet II

Lokalitet se nalazi na teritoriji KO Novi Beograd, i to na delovima k.p. br. 6628/2 i 5396 i definisan je sledećim prelomnim tačkama:

Br. tačke	Y	X
1	454927,46	4961077,93
2	454941,03	4961074,15
3	455085,91	4961084,90
4	455110,67	4961092,51
5	455136,91	4961092,30
6	455136,06	4961075,59
7	455161,67	4961062,04
8	455164,61	4961015,67
9	455164,58	4961015,67
10	455064,22	4961003,68
11	454948,58	4960972,21
12	454917,03	4960976,36
13	454893,93	4960993,04
14	454898,92	4961032,25
15	454889,14	4961051,31
16	454894,27	4961061,63
17	454908,91	4961074,33

Lokalitet III

Lokalitet se nalazi na teritoriji KO Novi Beograd, i to na delovima k.p. br. 6628/2, 5422 i 6873 i definisan je sledećim koordinatama:

Br. tačke	X	Y
1	453654,20	4960548,99
2	453654,20	4960548,98
3	453654,20	4960548,93
4	453487,48	4960537,00
5	453276,97	4960485,66
6	453254,90	4960478,51
7	453239,63	4960550,05
8	453223,40	4960626,02
9	453237,23	4960636,43
10	453214,26	4960671,18
11	453229,77	4960692,36
12	453219,71	4960716,61
13	453227,72	4960717,42
14	453264,06	4960721,14
15	453285,48	4960698,17
16	453355,77	4960704,66
17	453512,82	4960719,67
18	453569,25	4960724,92
19	453568,89	4960712,77
20	453568,89	4960712,62
21	453568,89	4960712,61
22	453632,73	4960719,23
23	453634,27	4960702,76
24	453633,94	4960685,85
25	453633,93	4960685,73
26	453635,29	4960664,88
27	453635,38	4960664,37
28	453642,46	4960620,92