ODLUKAO UTVRĐIVANJU CRKVE VAZNESENJA GOSPODNJEG U CVETULJI ZA SPOMENIK KULTURE("Sl. glasnik RS", br. 144/2022) |
1. Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja, utvrđuje se za spomenik kulture.
2. Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji sa pokretnim stvarima u njoj koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja (u daljem tekstu: spomenik kulture), nalazi se na teritoriji opštine Krupanj, u selu Cvetulja, na k.p. broj 1002/2, KO Cvetulja, u svojini crkvene opštine Cvetulja.
Spomenik kulture je podignut na mestu na kome se sve do 1884. godine nalazila crkva-brvnara. Sagrađen je kao jednobrodna građevina trikonhalne strukture sa kupolom koja se izdiže iznad soleje, petostranom apsidom na istoku, pravougaonim pevničkim rizalitima na severnoj i južnoj strani i pripratom na zapadu i odvojenim zvonikom u duhu srpsko-vizantijskog stila. Fasadno platno raščlanjeno je lezenama povezanim slepim arkadama ispod kojih se nalaze prozorski otvori i portali. Na zapadnoj fasadi je plitak rizalit flankiran pilastrima koji su nadvišeni arhitravom a bočno od ulaza su postavljene plitke niše. Pilastri spojeni lucima formiraju četiri traveja u unutrašnjosti naosa. U oltaru su u nišama uz severni i južni zid oltarske apside smešteni proskomidija i đakonikona a u sredini je produbljena niša arhijerejskog prestola. Časna trpeza sa priložničkim natpisom je od kamena i postavljena je na jedan stub. Oltarski prostor odeljen je od naosa klasicističkim ikonostasom, koji dominira enterijerom i čine ga ikone, koje je uljem na limu naslikao nepoznati majstor vešto spojivši elemente baroknog iluzionizma i klasicizma.
U porti u zapadnom delu je zvonik sa zvonom, koje su parohijani priložili za spomen rodoljubima poginulim u ratovima 1912-1915. godine. U severoistočnom delu porte nalazi se 19 spomenika značajnih ljudi iz sela Cvetulja. Sa jugoistočne strane spomenika kulture podignuta je česma na čiju su kvadratnu osnovu ugrađene spomen-ploče poginulih u Drugom svetskom ratu. Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji uobličena je u skladu sa bogoslužbenom praksom i potrebama vernika prema modelu koji je razvijan u Kraljevini Srbiji u XIX veku.
Spomenik kulture je s obzirom na svoje kulturno-istorijske i graditeljske vrednosti od posebnog kulturnog i istorijskog značaja.
3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata k.p. broj 1002/1, 1005 i 1006 KO Cvetulja.
4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:
1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;
2) ažurno praćenje stanja i održavanja konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;
4) izrada fasade i oslikavanje spomenika kulture dozvoljava se samo prema uslovima i uz nadzor nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;
5) zamena krovnog pokrivača dozvoljava se samo prema uslovima i uz nadzor nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;
6) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;
7) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i spoljašnjih klima jedinica na fasadama spomenika kulture;
8) instaliranje gromobranskih uređaja i uređaja za zaštitu od požara;
9) korišćenje spomenika kulture kao reprezentativnog objekta u skladu sa njegovom namenom i sadržajem;
10) očuvanje nadgrobnih spomenika i spomen česme u porti kao sastavnog dela spomenika kulture.
5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:
1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji bi svojom namenom, volumenom, visinom i oblikom mogli da ugroze ili degradiraju spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;
2) izgradnja infrastrukture dozvoljava se samo uz prethodno obezbeđenje zaštitnih arheoloških iskopavanja i adekvatne prezentacije nalaza;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;
4) zabrana postavljanja vazdušnih, elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela, njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz obavezno vraćanje terena u prvobitno stanje;
5) zabrana skladištenja štetnih materijala i stvaranje deponija;
6) parterno i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.
6. Spisak pokretnih stvari od posebnog kulturnog i istorijskog značaja čini sastavni deo ove odluke i čuva se u crkvi Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji.
7. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".