PROGRAM UNAPREĐENJA SOCIJALNE ZAŠTITE NA TERITORIJI GRADA SMEDEREVA ZA 2023. - 2024. GODINU ("Sl. list grada Smedereva", br. 8/2022)

I

Programom unapređenja socijalne zaštite na teritoriji grada Smedereva za 2023. - 2024. godinu (u daljem tekstu: Program) utvrđuju se aktivnosti u oblasti unapređenja položaja socijalno ugroženih pojedinaca i porodica i razvoj postojećih usluga i programa pomoći i podrške u oblasti socijalne zaštite.

Ovim Programom obuhvaćeni su socijalno ugroženi pojedinci i porodice svih uzrasta sa prebivalištem na teritoriji grada Smedereva, a kojima je neophodna društvena briga, pomoć i podrška radi prevazilaženja problema u svakodnevnom funkcionisanju.

Pojedine usluge mogu se pružati u partnerstvu sa stručnjacima/pojedincima i predstavnicima drugih opština, gradova, ustanova i udruženja građana na osnovu potpisanog sporazuma o saradnji, kao i sufinansiranjem programa/projekata udruženja građana za oblast socijalne zaštite.

Program definiše mere pomoći i podrške pojedincima i porodicama, poštujući pritom princip zaštite podataka o ličnosti, kao individualni pristup svakom korisniku.

Nova zakonska rešenja donela su nove mogućnosti za poboljšanje položaja socijalno ugroženih pojedinaca i porodica.

Gradska uprava grada Smedereva, pre svega preko Odeljenja za javne službe - Odseka za socijalnu i zdravstvenu zaštitu, ali i drugih organizacionih jedinica, kao i u saradnji sa organizacijama koje se bave socijalnom zaštitom ili specifičnom ciljnom grupom korisnika, u 2023. i 2024. godini nastaviće praksu da, u neposrednom kontaktu sa građanima i organizacijama civilnog društva, evidentira prioritetne potrebe svojih korisnika, kako bi nakon njihove analize korigovali postojeće ili kreirali nove programe rada.

Resursi za pružanje usluga pomoći i programa podrške su i Koordinator za romska pitanja, Pravna pomoć i Povereni poslovi Komesarijata za izbeglice i migracije Republike Srbije. Takođe, za ostvarivanje svojih prava, građani i građanke mogu se obratiti i mesnim kancelarijama i mesnim zajednicama.

II

Sredstva za realizaciju Programa definišu se Odlukom o budžetu grada Smedereva za 2023. i 2024. godinu.

III

SOCIJALNA ZAŠTITA

Socijalna zaštita koju organizuje, realizuje i finansira Gradska uprava grada Smedereva, obuhvata pružanje usluga iz oblasti socijalne zaštite, materijalne podrške i pomoći najugroženijim sugrađanima tokom cele godine, u skladu sa važećim propisima iz oblasti socijalne zaštite.

Program ima sledeće ciljeve:

- Obezbeđivanje boljih uslova u cilju pružanja što efikasnijih usluga socijalne zaštite;

- Podizanje nivoa dostupnosti i kvaliteta usluga socijalne zaštite za osetljive grupe;

- Saradnju sa civilnim udruženjima radi ostvarivanja novih programa i usluga u oblasti društvenog razvoja;

- Umrežavanje institucija, razvijanje partnerstva i kvalitetnije informisanje;

- Uspostavljanje sistema kvaliteta usluga socijalne zaštite;

- Razvijanje dostupnosti i održivosti inovativnih usluga socijalne zaštite;

- Uspostavljanje kontinuiteta i jačanje kapaciteta organizacija civilnog društva za vršenje projektnih aktivnosti kao novih usluga socijalne zaštite;

- Informisanje i razvijanje svesti građana o načinu ostvarivanja njihovih prava i institucionalnim mogućnostima rešavanja problema (tribine, vodič za usluge u socijalnoj zaštiti i slično).

SPECIFIČNI CILJEVI:

Deca i mladi

- Prevencija društveno neprihvatljivog ponašanja dece i mladih i uspostavljanje integrativnog sistema u cilju smanjenja asocijalnih dela;

- Unapređenje položaja dece sa posebnim potrebama i njihovo ravnopravno uključivanje u socijalnu zajednicu;

- Uključivanje dece bez roditeljskog staranja u korišćenje manje restriktivnih oblika smeštaja (hraniteljstvo);

- Informisanost i obuka mladih za aktivno traženje posla i za započinjanje sopstvenog biznisa;

- Organizovanje i realizacija kulturnih aktivnosti sa mladima za mlade;

- Informisanje mladih o važnosti očuvanja zdravlja i mehanizmima prevencije;

- Edukacija mladih o maloletnoj delikvenciji, rizičnim ponašanjima;

- Čuvanje i unapređivanje zdravlja mladih, smanjenje rizika i vodećih poremećaja zdravlja i razvijanje zdravstvene zaštite prilagođene mladima.

Starija lica

- Unapređenje socijalnog i zdravstvenog statusa, kao i kvaliteta svakodnevnog života starijih sugrađana primenom programa preventivnih mera;

- Unapređenje kvaliteta života;

- Informisanje i razvijanje svesti građana o problemima nasilja nad starijim licima kroz informativne kampanje i pojedinačne akcije informisanja;

- Osiguranje dostupnosti usluga socijalne zaštite;

- Poboljšanje položaja starih osoba koje su bez porodičnog staranja, a koje žive u kućama;

- Razvijanje servisa terenskih usluga za stare osobe kojima je pomoć neophodna u svakodnevnom funkcionisanju;

- Obezbeđivanje finansijskih sredstva na lokalnom nivou i sačinjavanje programa njihovog racionalnog korišćenja;

- Razvijanje svesti lokalne zajednice o potrebama i kapacitetima starih osoba;

- Uključivanje žena u udruženja žena mesnih zajednica u cilju očuvanja kulture i tradicije, učešće u edukativnim radionicama udruženja za očuvanje ručnih radova, tradicionalnih jela, suvenira;

- Izrada i distribucija vodiča za ostvarivanje prava iz domena socijalne i zdravstvene zaštite, prilagođen korisnicima.

Osobe sa invaliditetom

- Korišćenje zakonskih novina radi unapređenja kvaliteta pružanja usluga, efikasnosti organizacije rada, podizanja nivoa organizacionih i tehničkih kapaciteta, svrsishodnija upotreba javnih resursa radi poboljšanja kvaliteta usluga uz smanjenje troškova njihovog pružanja;

- Povećanje dostupnosti i pristupa informacijama kroz primenu standarda pristupačnosti (veb pristupačnost, Brajevo pismo i sl.), podizanje nivoa socijalne uključenosti osoba sa invaliditetom i stvaranja jednakih mogućnosti kroz sprovođenje mera zajedničke službe, kojima se sprečava diskriminacija u pružanju usluga i informacija, čime se poboljšava kvalitet života osoba sa invaliditetom;

- Obezbeđivanje prava na ostvarivanje najvišeg mogućeg zdravstvenog standarda u oblasti zdravstvene zaštite;

- Omogućavanje adekvatne zdravstvene zaštite i očuvanje reproduktivnog zdravlja posebno žena sa invaliditetom;

- Formiranje mobilnog tima fizioterapeuta u cilju održavanja fizičke sposobnosti radi učešća u svim aspektima života, posebno u oblasti zapošljavanja i obrazovanja;

- Omogućavanje pristupačnosti na nivou lokalne samouprave, adaptacijom objekata, stambenih zgrada, ustanova, javnih preduzeća u vidu izrade rampi ili hidrauličnih platformi;

- Sprovođenje Javnog konkursa za izbor programa u oblasti socijalne zaštite koji se sufinansiraju iz budžeta grada Smedereva u oblasti socijalne zaštite (unapređenje kvaliteta života osoba sa invaliditetom).

Nezaposlena lica

- Stvaranje uslova za unapređenje zapošljavanja teže zapošljivih grupa (mladi do 30 godina, stariji od 45 godina, žene, osobe sa invaliditetom, Romi) u gradu Smederevu kroz sistem kontinuiranih programa za njihovo aktivno uključivanje u proces rada, uz saradnju sa Nacionalnom služba za zapošljavanje, unijama poslodavaca i dr.;

- Poboljšanje informisanosti pojedinaca i poslodavaca o programima Nacionalne službe za zapošljavanje u vezi sa subvencijama, olakšicama i stimulisanja zapošljavanja socijalno osetljivih grupa.

Žrtve nasilja

- Jačanje kapaciteta ustanova i institucija koje se bave žrtvama nasilja;

- Podizanje svesti javnosti i građana o neprihvatljivosti nasilja kao modela ponašanja u cilju pružanja doprinosa stvaranju socijalnog ambijenta koji bi imao preventivnu funkciju;

- Postojanje informativnih kampanja u oblasti nasilja, naročito u cilju sprečavanja nasilja među decom, kroz postojanje edukativnih radionica u školama i Domu zdravlja;

- Uspostavljanje dobre saradnje između profesionalaca iz svih društveno organizovanih sistema (sistema zdravstvene zaštite, obrazovanja, socijalne i porodičnopravne zaštite, policije, pravosuđa) kao preduslov uspostavljanja efikasnog sistema podrške i zaštite;

- Osnaživanje žrtava porodičnog nasilja kroz programe psiho socijalne podrške, pravne pomoći i ekonomskog osnaživanja.

Izbeglice, interno raseljena lica (IRL) i povratnici po sporazumu o readmisiji

- Poboljšanje socijalno-materijalnih uslova za integraciju izbeglica, interno raseljenih lica i povratnika po sporazumu o readmisiji za rešavanje stambenog pitanja, zapošljavanja i ekonomskog osnaživanja;

- Saradnja grada sa Komesarijatom za izbeglice i migracije Republike Srbije preko Povereništva za izbeglice i migracije grada Smedereva i sprovođenje konkursa/ projekata o donacijama;

- Podrška u građevinskom materijalu porodicama izbeglica, interno raseljenih lica i povratnika po sporazumu o readmisiji za završetak započetih stambenih objekata i opremanje istih za stanovanje;

- Realizacija programa i mera zapošljavanja i samozapošljavanja i podsticaj grada subvencionisanjem poslodavca za novozaposlene i subvencijama nezaposlenim licima za započinjanje sopstvenog biznisa;

- Pružanje pravnih saveta za pribavljanje ličnih dokumenata;

- Brzo i efikasno informisanje o dostupnim oblicima pomoći;

- Paketi pomoći: kupovina ogreva, pomoć za kupovinu lekova, paketi hrane;

- Svakodnevno pružanje informacija;

- Ekonomsko osnaživanje.

Romi i Romkinje

- Obezbeđivanje materijalne i stručne podrške roditeljima, deci i učenicima romske nacionalnosti u cilju potpunijeg obuhvata obrazovnim ustanovama na svim nivoima obrazovanja, uz delotvornu prevenciju napuštanja školovanja;

- Edukativne radionice za romske roditelje o značaju vaspitanja i obrazovanja dece u ranom uzrastu dece;

- Stipendije za srednjoškolce i studente romske nacionalnosti;

- Podizanje nivoa informisanosti romske populacije o mogućnostima zapošljavanja;

- Poboljšanje kvaliteta života kroz realizaciju konkursa za sufinansiranje programa i projekata;

- Unapređenje položaja marginalizovanih grupa sa ciljem povećanja stepena njihove socijalne uključenosti u lokalnu zajednicu.

IV

PROGRAMI POMOĆI I SOCIJALNE PODRŠKE

Program unapređenja socijalne zaštite za 2023. - 2024. godinu obuhvata:

- Planirane aktivnosti koje su usmerene ka pojedincima svih uzrasta, kao i porodicama sa ciljem smanjenja siromaštva, poboljšanja, odnosno očuvanja kvaliteta života;

- Razvijanje efikasnog, integralnog sistema socijalne zaštite uz unapređenje postojećih i razvijanje novih usluga u zajednici u cilju poboljšanja kvaliteta života građana, posebno ranjivih grupa i stvaranje uslova za smanjenje zavisnosti građana od socijalnih službi;

- Unapređenje skupa mera i programa kojima se umanjuju posledice socio-ekonomskih rizika (bolest, starost, nezaposlenost...);

- Materijalnu podršku iz oblasti socijalne i zdravstvene zaštite - jednokratna i vanredna novčana pomoć;

- Druge oblike pomoći, dnevne usluge u zajednici, podršku osobama sa invaliditetom, besplatnu pravnu pomoć;

- Unapređenje postojećih mera populacione politike, finansijske pomoći socijalno ugroženim trudnicama i svim porodiljama na teritoriji grada Smedereva u cilju sprovođenja pronatalitetne politike grada Smedereva;

- Učešće u troškovima vantelesne oplodnje za parove ;

- Materijalnu podršku koja se realizuje na osnovu zahteva stranaka Odeljenju za javne službe, uz saradnju sa Centrom za socijalni rad Smederevo, putem javnog poziva za pomoć podrške u naturi (građevinski materijal, ogrev, paketi hrane...) uz saradnju sa Povereništvom za izbeglice i migracije grada Smedereva.

USLUGE SOCIJALNE ZAŠTITE O ČIJEM OBEZBEĐIVANJU SE STARA GRAD

- Pomoć u kući;

- Smeštaj u prihvatilište;

- Smeštaj u prihvatilište za maloletnu decu van teritorije grada Smedereva;

- Savetodavno - terapijske i socijalno - edukativne usluge;

- Lični pratilac deteta;

- Stanovanje uz podršku mladih koji se osamostaljuju ("Kuća na pola puta") i programske aktivnosti usmerene ka podršci pri školovanju, razvijanju i očuvanju potencijala korisnika

- Prihvatilište za žrtve nasilja ("Sigurna kuća");

- Socijalno stanovanje u zaštićenim uslovima;

- Prevodilački servis za znakovni jezik za osobe sa invaliditetom;

- Usluga dnevnog boravka dece, mladih i odraslih osoba sa smetnjama u razvoju u Ustanovi za dnevni boravak dece, mladih i odraslih osoba sa smetnjama u razvoju "Sunce" Smederevo i

- Personalna asistencija.

Sredstva za finansiranje usluga obezbeđuju se u budžetu grada Smedereva za 2023. i 2024. godinu.

Za usluge Personalna asistencija i Pomoć u kući za osobe sa invaliditetom zakonom je propisana participacija korisnika u iznosu od 20% od dodatka za pomoć i negu drugog lica i uvećanog dodatka za pomoć i negu drugog lica, a odnosi se na broj sati angažovanja domaćice/negovateljice, odnosno personalnog asistenta u toku nedelje.

U slučaju manjeg broja sati angažovanja domaćice/ negovateljice, odnosno personalnog asistenta, participacija se srazmerno smanjuje. Iz troškova participacije korisnika finansiraju se troškovi prevoza i obuke domaćica/negovateljica, odnosno personalnih asistenata, prevoz stručnih radnika, troškovi rada knjigovođe i organizacioni troškovi pružaoca usluge.

Za navedene dve usluge iz budžeta grada Smedereva isplaćuje se cena rada po satu domaćica/negovateljica, personalnih asistenata i stručnih radnika, a za sve ostale usluge troškovi pružanja usluge, isplaćuju se u celosti iz budžeta grada Smedereva.

Sve usluge se realizuju na osnovu Ugovora između Grada i pružaoca usluge, u skladu sa Zakonom o socijalnoj zaštiti i Pravilnikom o bližim uslovima i standardima pružanja usluga socijalne zaštite.

Postupak za ostvarivanje prava i usluga

- O zahtevima za ostvarivanje prava i usluga iz socijalne zaštite rešavaju u prvom stepenu Centar za socijalni rad Smederevo i Odsek za socijalnu i zdravstvenu zaštitu Gradske uprave grada Smedereva.

- Postupak se pokreće na zahtev lica, njegovog člana porodice, zakonskog zastupnika, staraoca ili po službenoj dužnosti.

Besplatan obrok ("Narodna kuhinja")

Pravo na besplatan obrok ima pojedinac ili porodica na osnovu rešenja o utvrđivanju prava na besplatan obrok koje donosi Centar za socijalni rad Smederevo.

Sredstva za finansiranje usluge obezbeđuje Grad u postupku javne nabavke, preko izabranog pružaoca usluge zaduženog za pripremu i distribuciju obroka.

Izbor ovlašćenog pružaoca usluge vrši se u skladu sa Pravilnikom o finansiranju, načinu rada i uslovima za ostvarivanje prava na besplatan obrok (Narodna kuhinja) na teritoriji grada Smedereva i Zakonom o javnim nabavkama.

Besplatna pravna pomoć

Gradska uprava grada Smedereva je registrovani pružalac usluge besplatne pravne pomoći korisnicima socijalne pomoći, žrtvama nasilja i drugim korisnicima na teritoriji grada Smedereva koji ispunjavaju uslove propisane Zakonom o besplatnoj pravnoj pomoći.

Ostvarivanje ovog prava vrši se na osnovu podnetih zahteva Odeljenju za javne službe - Odseku za socijalnu i zdravstvenu zaštitu Gradske uprave grada Smedereva, koje donosi rešenje u skladu sa zakonom kojim se uređuje odgovarajući postupak.

V

MERE I AKTIVNOSTI

Ovim Programom unapređenja socijalne zaštite utvrđuju se mere i aktivnosti za postizanje ciljeva razvoja socijalne zaštite, koje će biti definisane Strategijom razvoja socijalne zaštite grada Smedereva za period od 2023. do 2027. godine.

1. Razvijanje usluge pomoć u kući u gradu i naseljenim mestima, mapiranje potreba u naseljenim mestima i istraživanje potreba starijih od 65 godina na celoj teritoriji grada Smedereva. Potreba za ovom uslugom je povećana, te je neophodno je da se godišnje broj negovateljica uvećava za 1, a broj korisnika za 4;

2. Razvijanje međugeneracijske solidarnosti, saradnje i promocije volonterizma u podršci socijalno osetljivim grupama, implementacijom volonterskih projekata u naseljenim mestima za pružanje različitih vidova socijalne podrške u saradnji sa Crvenim krstom Smederevo i organizacijama civilnog društva;

3. Mere prevencije i zaštite starijih lica od zlostavljanja, zanemarivanja i zloupotrebe, kroz edukaciju stručne i opšte javnosti pomoću struč- nih radnika u uslugama socijalne zaštite koji su obuhvaćeni edukacijama o zaštiti starijih od zlostavljanja;

4. Razvoj usluge Klubova za odrasle i starije u naseljenim mestima;

5. Podrška porodicama u riziku od izdvajanja dece, u saradnji sa organizacijama civilnog društva, pružanjem podrške programima i projektima koji jačaju roditeljske kompetencije porodicama iz osetljivih grupa, pružaju podršku stimulaciji ranog razvoja, obrazovanja, prevenciji ranih brakova;

6. Razvijanje savetodavno - terapijskih i socijalno - edukativnih usluga, kroz projekte podržane od strane grada, najmanje jedan godišnje po ciljnoj grupi. Uspostavljanje usluge Savetovališta za brak i porodicu kako bi se pružala podrška porodici, deci i mladima u sukobu sa zakonom i drugim teškoćama u socijalnom prilagođavanju. Podrška grada u licenciranju i implementaciji usluge SOS telefona za žene žrtve nasilja. Projekat se realizuje putem konkursa grada za organizacije civilnog društva i ustanove u oblasti socijalne zaštite.

7. Unapređenje informisanosti korisnika i svih građana o uslugama iz oblasti socijalne i zdravstvene zaštite, putem konkursa grada za organizacije civilnog društva i ustanove u oblasti socijalne zaštite. Projekat/program podrazumeva afirmisanje primera dobre prakse u procesu inkluzije i društvene integracije osoba iz osetljivih grupa kroz saradnju sa medijima i korišćenje društvenih mreža.

VI

REALIZACIJA, PRAĆENJE I IZVEŠTAVANJE

Usluge, pomoći i programe podrške navedene u ovom Programu organizuje Gradska uprava grada Smedereva, samostalno ili u partnerstvu sa predstavnicima javnog, civilnog ili privatnog sektora.

Ova saradnja je definisana potpisanim sporazumima o saradnji i utvrđenim konkursnim procedurama za izbor programa/projekata za sufinansiranje.

Odeljenje za javne službe dužno je da vodi evidenciju o podnetim zahtevima, priznatim pravima na pomoć i podršku, da prati realizaciju aktivnosti i dostavi godišnji izveštaj o realizaciji Programa unapređenja socijalne zaštite na teritoriji grada Smedereva za 2023. - 2024. godinu Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja.

VII

Program unapređenja socijalne zaštite na teritoriji grada Smedereva za 2023. - 2024. godinu, postaje polazna osnova za realizaciju projekata socijalne zaštite iz domaćih, kao i iz fondova Evropske unije.

VIII

Ovaj Program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Smedereva".