UREDBAO BLIŽIM USLOVIMA I NAČINU DODELE PRIZNANJA ZA VRHUNSKI DOPRINOS NACIONALNOJ KULTURI, ODNOSNO KULTURI NACIONALNIH MANJINA("Sl. glasnik RS", br. 11/2020 i 11/2023) |
Ovom uredbom uređuju se bliži uslovi i način dodele priznanja u vidu doživotnog mesečnog novčanog primanja umetniku, odnosno stručnjaku u kulturi, za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi odnosno kulturi nacionalnih manjina (u daljem tekstu: Priznanje).
Priznanje predstavlja lično, neprenosivo pravo.
Pravo na Priznanje može steći umetnik, odnosno stručnjak u kulturi za sledeća područja kulture:
1) književno stvaralaštvo;
2) književno prevodilaštvo;
3) muzičko stvaralaštvo;
4) muzička interpretacija;
5) likovna umetnost;
6) primenjena i vizuelna umetnost, dizajn i umetnička fotografija;
7) filmska umetnost i audio vizuelno stvaralaštvo;
8) pozorišna umetnost - scensko stvaralaštvo i interpretacija;
9) opera, muzičko scensko stvaralaštvo i interpretacija;
10) umetnička igra (klasičan balet, narodna igra i savremena igra);
11) digitalno stvaralaštvo i multimedija;
12) arhitektura;
13) prevođenje stručnih i naučnih tekstova;
14) izvođenje muzičkih, govornih, artističkih i scenskih kulturnih programa;
15) istraživanje, zaštita, korišćenje, prikupljanje i predstavljanje nepokretnog kulturnog nasleđa;
16) istraživanje, zaštita, korišćenje, prikupljanje i predstavljanje pokretnog kulturnog nasleđa;
17) istraživanje, zaštita, korišćenje, prikupljanje i predstavljanje nematerijalnog kulturnog nasleđa;
18) filmske i televizijske delatnosti;
19) naučnoistraživačka i edukativna delatnost u kulturi;
20) bibliotečko-informaciona delatnost;
21) izdavaštvo;
22) produkcija kulturnih programa i dela.
Pravo na Priznanje može steći umetnik, odnosno stručnjak u kulturi, državljanin Republike Srbije, koji je dao vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi, odnosno kulturi nacionalnih manjina, pod uslovom:
1) da je doprineo razvoju kulturnih vrednosti u Republici Srbiji odnosno njenoj međunarodnoj afirmaciji;
2) da je dobitnik najznačajnijih nagrada i priznanja, shodno listi koju utvrđuju reprezentativna udruženja, svako za svoje područje kulture, i to:
(1) republička nagrada za poseban doprinos razvoju kulture,
(2) nagrada za životno delo,
(3) stručne nagrade sa međunarodnih festivala,
(4) nagrade sa festivala i manifestacija od republičkog značaja,
(5) stručne nagrade udruženja,
(6) lokalne nagrade i društvena priznanja,
(7) druge stručne međunarodne i domaće nagrade i priznanja iz područja kulture;
3) da ima obrazloženu ocenu vrednosti doprinosa u oblasti kulture u područjima kulture iz člana 2. ove uredbe, koju daju umetnička i strukovna udruženja, ustanove kulture, te obrazovne i naučne ustanove.
Ovo priznanje dodeljuje se umetniku odnosno stručnjaku u kulturi koji je ostvario pravo na penziju.
Ispunjenost uslova iz člana 3. ove uredbe utvrđuje Komisija.
Komisija ima sedam članova koji se imenuju iz reda uglednih i afirmisanih umetnika i stručnjaka u kulturi, od kojih je jedan predstavnik nacionalnih saveta nacionalnih manjina.
Članove Komisije imenuje ministar nadležan za poslove kulture na period od tri godine, sa mogućnošću ponovnog imenovanja.
Administrativno-tehničku potporu Komisiji pruža ministarstvo nadležno za poslove kulture (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Javni poziv za dostavljanje obrazloženog predloga za dodelu Priznanja oglašava se na zvaničnoj internet strani Ministarstva i u jednim dnevnim novinama koje se distribuiraju na celoj teritoriji Republike Srbije i traje 30 dana.
Reprezentativna udruženja u kulturi podnose Ministarstvu obrazloženi predlog za dodelu Priznanja, posle održane zajedničke sednice za svako područje kulture iz člana 2. ove uredbe. Za svako područje kulture u toku godine reprezentativna udruženja u kulturi mogu da predlože najviše tri umetnika, odnosno stručnjaka u kulturi.
Nacionalni savet nacionalne manjine u toku jedne godine može da predloži jednog umetnika odnosno stručnjaka u kulturi, koji je pripadnik nacionalne manjine.
Uz obrazloženi predlog na javni poziv, pored dokaza o ispunjenosti uslova iz člana 3. ove uredbe, dostavlja se i:
1) kratka biografija predloženog kandidata;
2) obrazložena ocena vrednosti doprinosa u oblasti kulture;
3) lista nagrada i priznanja iz člana 3. ove uredbe.
Dokaze o ispunjenosti uslova kandidata za Priznanje prava iz člana 3. ove uredbe, u pogledu državljanstva i svojstva osiguranika u smislu propisa o penzijskom i invalidskom osiguranju, Ministarstvo pribavlja po službenoj dužnosti, uz saglasnost lica na koje se ti podaci odnose.
Komisija razmatra dostavljene predloge iz člana 6. st. 1. i 2. ove uredbe, vrši uži izbor i, u roku do 60 dana od dana isteka javnog poziva, predlaže listu kandidata za dodelu Priznanja.
Ministarstvo, polazeći od predloga Komisije i finansijskih sredstava obezbeđenih u budžetu Republike Srbije, predlaže Vladi akt o dodeli Priznanja, za najviše do 20 umetnika, odnosno stručnjaka kulture za svaku godinu u kojoj se oglašava javni poziv.
Izuzetno, od stava 1. ovog člana ministar kulture može, na sopstvenu inicijativu ili na inicijativu Komisije, dodatno predložiti Vladi dodelu Priznanja za najviše pet umetnika, odnosno stručnjaka u kulturi, pod uslovom da su za sprovođenje te odluke obezbeđena sredstva u budžetu Republike Srbije.
Predlog iz stava 2. ovog člana mora sadržati obrazloženu ocenu da su ispunjeni uslovi iz člana 3. ove uredbe za sticanje prava na Priznanje za kandidovane umetnike, odnosno stručnjake u kulturi.
Vlada donosi rešenje o dodeli priznanja za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi, odnosno kulturi nacionalnih manjina.
Priznanje se dodeljuje i isplaćuje umetniku, odnosno stručnjaku u kulturi u vidu doživotnog mesečnog novčanog primanja, u visini jedne prosečne zarade bez poreza i doprinosa u Republici Srbiji za mesec jul prethodne godine, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.
Priznanje se isplaćuje počev od prvog narednog meseca od meseca u kojem je doneto rešenje iz člana 8. stav 2. ove uredbe.
Priznanje se isplaćuje preko Ministarstva.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o bližim uslovima i načinu dodele priznanja za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi, odnosno kulturi nacionalnih manjina ("Službeni glasnik RS", br. 36/10, 146/14 i 91/18).
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".