PROGRAM MERA PODRŠKE ZA SPROVOĐENJE POLJOPRIVREDNE POLITIKE I POLITIKE RURALNOG RAZVOJA GRADA BEOGRADA ZA 2023. GODINU ("Sl. list grada Beograda", br. 4/2023)

 

I OPŠTE INFORMACIJE I TABELARNI PRIKAZ PLANIRANIH MERA

Analiza postojećeg stanja

Geografske i administrativne karakteristike: Beograd je glavni i najveći grad Republike Srbije i prostire se na ukupnoj površini od 323.496 hektara. Region Beograda čine teritorijalne jedinice, i to: naseljena mesta (157), mesne zajednice (276), katastarske opštine (174), ulice (8.603) i kućni brojevi (292.742). Teritorija Grada Beograda je podeljena na 17 gradskih opština, koje imaju svoje lokalne organe vlasti. Prema Statutu Grada Beograda iz 2008. godine, Grad Beograd se sastoji od 17 gradskih opština: 1) Barajevo, 2) Voždovac, 3) Vračar, 4) Grocka, 5) Zvezdara, 6) Zemun, 7) Lazarevac, 8) Mladenovac, 9) Novi Beograd, 10) Obrenovac, 11) Palilula, 12) Rakovica, 13) Savski venac, 14) Sopot, 15) Stari grad, 16) Surčin i 17) Čukarica. Beograd se prostire na 323.496 hektara površine, pri čemu se uže gradsko područje prostire na 35.996 hektara. Ukupan broj stanovnika u gradu Beogradu, prema popisu iz 2011. godine, iznosi 1.659.440, a ukupan broj domaćinstava 606.433. Prosečna gustina naseljenosti u Beogradu je 513 stanovnika po km2. Najgušće naseljena opština je opština Vračar sa 19.628 stanovnika po km2, dok je najmanja gustina stanovništva u opštini Sopot sa 75 stanovnika na km2.

Prirodni uslovi i životna sredina: Zaštita životne sredine i poboljšanje ekoloških aspekata života u velikom gradu zahteva temeljan planski rad i značajne investicije usmerene na otklanjanje niza slabosti koje su generisane u prošlosti. Region Beograda treba da u tekućoj deceniji poveća prostor zaštićenih područja. Urgentni ekološki problemi Beograda čine pitanja: - smanjenja potrošnje fosilnih goriva i povećanje iskorišćavanja obnovljivih i kontinualnih izvora energije; - intenziviranje korišćenja obnovljivih izvora energije i povećanje energetske efikasnosti; - smanjenja emisije materija produkata sagorevanja u vazduhu; - smanjenja buke; - prerade otpadnih voda; - sakupljanja i reciklaže otpada; - reciklaže i zbrinjavanja industrijskog i opasnog otpada. Beograd se sastoji iz dve prirodne geološke celine. Prva je prostor Panonske nizije, a druga brežuljkasti tereni Šumadije. Usled urbanističkog razvoja, tokom proteklih vremena, stanje zemljišta je dobilo tipove koji su nastali uticajem ekonomske i urbane aktivnosti ljudi. Sa tog aspekta Beograd ima sledeće tipove zemljišta: urbano-građevinsko; suburbano-građevinsko i mešovito zemljište; industrijsko zemljište; komunalno zemljište; poljoprivredno zemljište; šumsko zemljište; vodno i nisko zemljište i degradirano zemljište. Na području Beograda zabeležena je tendencija uvećanja sezonskih i godišnjih temperatura vazduha. Intenzitet povećanja temperature u Srbiji najveći je u zoni Beograda. U toku proteklog stoleća temperatura u gradu je neprekidno rasla. Srednja temperatura prve decenije XX veka bila je 11,3°C, dok je temperatura poslednje decenije 12,5°C. U poslednjih dvadeset godina uočljiv je pozitivan trend godišnje temperature vazduha u Beogradu. Ukoliko se ovakav trend nastavi, postojeća i buduća vegetacija na području Beograda razvijaće se u uslovima povišene temperature i smanjene količine padavina u odnosu na dosadašnje prilike. Ovakav trend promena ukazuje i na pojačanje letnjih temperaturnih ekstrema na samom području grada, što dodatno otežava uslove za razvoj vegetacije. Ovim klimatskim promenama moraju se prilagoditi i planirani radovi na pošumljavanju, u prvom redu kroz izbor odgovarajućih biljnih vrsta. Na području Beograda šumske kulture se prostiru na preko 62 hiljada hektara. Do degradacije zemljišta dolazi usled prirodnih i antropogenih uticaja, pre svega eolske erozije, klizišta, opadanja poroznosti zemljišta. Na području Beograda se pod različitim vrstama i stepenima klizišta nalazi prostor od oko 377 km2. Zemljište na području Beograda je izloženo značajnom procesu degradacije usled ispuštanja zagađujućih materija. Bitan činilac stanja životne sredine Beograda predstavlja kvantitet i kvalitet zelenih površina. U zelenu infrastrukturu grada ulaze: šume, parkovi, drvoredi, skverovi, zeleni koridori, posebni zeleni kompleksi i neuređene šume. Ukupna površina pod šumama je 62.038 ha. U beogradskom regionu postoji raznovrsna flora i fauna, gde je posebna egzotična oaza dva ratna ostrva, opkoljena vodenom površinom ušća Save u Dunav, nadomak najužeg centra Beograda. Ukupno je zabeleženo oko 192 vrsta ptica od kojih se na samom ostrvu gnezdi oko 40. Gotovo 97% svih zabeleženih vrsta svrstane su u različite kategorije ugroženosti, većina je trajno zaštićena zakonom, a neke su stalni članovi crvene knjige ne samo Srbije, već Evrope, pa i sveta. Kanal Veliki Galijaš je prirodno mrestilište riba.

Stanje i trendovi u ruralnom području

Demografske karakteristike i trendovi: Prosečna gustina naseljenosti u Beogradu je 513 stanovnika po km2. Najgušće naseljena opština je opština Vračar sa 19.628 stanovnika po km2, dok je najmanja gustina stanovništva u opštini Sopot sa 75 stanovnika na km2. Broj stanovnika je u Beogradu tokom proteklih pedeset pet godina porastao sa 942.190, koliko je prema popisu bilo stanovnika 1961. godine, na 1.659.440 u 2011. godini. Depopulacija i nepovoljna starosna struktura su najznačajnije demografske karakteristike ruralnih područja Grada Beograda, nastalih kao posledica intenzivnih procesa industrijalizacije i urbanizacije centralnog gradskog područja i pojedinih gradskih opština u posleratnom periodu. Pored navedenog perioda industrijalizacije posle Drugog svetskog rata, počev od pedesetih godina, praćen je i intenzivnom deagrarizacijom ruralnih područja, migracijama stanovništva pretežno na relaciji periferija-centar grada, ali i sa pratećim trendom dinamičnih eksternih migracija. Ukupan broj domaćinstava u Beogradu iznosi 604.134. Najveći broj domaćinstava nalazi se u opštini Novi Beograd i iznosi 81.073, a najmanji broj u opštini Sopot i iznosi 6.864, koje su istovremeno i najnaseljenija, odnosno najmanje naseljena opština Grada. Prosečan broj stanovnika po domaćinstvu na teritoriji grada Beograda je tri, pri čemu prosečno domaćinstvo na opštinama Vračar, Savski venac i Stari grad čine dva člana. Od ukupnog broja stanovnika Beograda 785.826, odnosno 47,35% je muško, a 873.614, odnosno 52,65% je žensko.

Broj stanovnika i gustina naseljenosti u gradskim opštinama (Izvor: Statistički godišnjak Beograda za 2020. godinu)

	Površina (ha)	Broj stanovnika (popis iz 2011)	Gustina naseljenosti (broj stanovnika na km2)
Grad Beograd	323.496	1.659.440	513
Barajevo	21.310	27.110	127
Voždovac	14.852	158.213	1.065
Vračar	287	56.333	19.628
Grocka	29.955	83.907	280
Zvezdara	3.149	151.808	4.821
Zemun	14.974	168.170	1.123
Lazarevac	38.351	58.622	153
Mladenovac	33.900	53.096	157
Novi Beograd	4.071	214.506	5.269
Obrenovac	41.014	72.524	177
Palilula	45.059	173.521	385
Rakovica	3.011	108.641	3.608
Savski venac	1.406	39.122	2.782
Sopot	27.071	20.367	75
Stari grad	540	48.450	8.972
Surčin	28.847	43.819	152
Čukarica	15.699	181.231	1.154

Diverzifikacija ruralne ekonomije: Period od 2010. do 2014. godine obeležilo je produbljivanje negativnih tendencija na tržištu rada koje su se ispoljile pod neposrednim uticajem globalne ekonomske krize. To je samo dodatno potvrdilo empirijsku pretpostavku o "ranjivosti" tržišta rada srpske ekonomije koja se nalazi u tranziciji duže od dve decenije. Tokom perioda od 2010. do 2014. godine, prosečna godišnja stopa rasta formalne zaposlenosti na nacionalnom nivou je bila negativna i iznosila je -1,5%, dok je u Beogradskom regionu izmeren prosečan pad broja formalno zaposlenih od 1,9%. U Beogradskom regionu je čak došlo do rasta formalne zaposlenosti kod pravnih lica, što pokazuje pozitivna prosečna godišnja stopa rasta od 0,2%, dok, s druge strane, negativna stopa rasta od 10,8% ukazuje na drastičan pad broja privatnih preduzetnika i zaposlenih kod njih u ovom regionu. U procesu diverzifikacije poljoprivrednih gazdinstava dodatni prihodi koji bi mogli da se ostvare u domaćinstvu su od ruralnog turizma. Savremeni način života, pogotovo za stanovnike iz velikih gradova i urbanih sredina stvara preduslov za razvoj ruralnog turizma. Potencijal za ulaganje u razvoj turizma je kategorizacija smeštajne ponude u seoskom domaćinstvu i ugostiteljska ponuda sa pratećim sadržajima (etno restorani, etno sela i etno kompleksi). Za razvoj turističke ponude veoma su značajni prirodni resursi, zaštićena područja Avale i Kosmaja, mineralne i termalne vode banje Selters i Koraćička u Mladenovcu, banja Ovča, jezera Duboki potok, Očaga, šume Bojčinska, Lipovačka, Guberevačke šume, obala Save sa Nautičkim selom, Biser, raznoliko kulturno-istorijsko nasleđe, arheološko nalazište "Belo brdo" u Vinči, Kosmajski manastiri, manastir Fenek, stare čaršije, crkve brvnare u Barajevu i Lazarevcu, Matića kuća u Barajevu, spomen kosturnica u Lazarevcu i dr. Kopovi Kolubare i TENT Obrenovac su izuzetni potencijali za razvoj ponude industrijskog turizma. Upoznavanje sa starim zanatima, obuka za pripremu tradicionalnih obroka i zimnice kao i boravak dece u obrazovnim farmama značajno bi dodatno zaposlili lokalno stanovništvo i uvećalo prihode. Tokom perioda od 2010. do 2014. godine, kako je prethodno napomenuto, uočava se neprekidan blagi pad zaposlenosti sve do 2015. godine, kada se uočava značajan nagli skok zaposlenosti. Trend neznatnog smanjenja zaposlenosti je nastavljen u 2016. godini u odnosu na 2015. godinu, gde je zaposlenost pala za 0,1%. Međutim, u 2017. godini se uočava rast zaposlenosti u odnosu na 2016. godinu za 3,5%, a rast zaposlenosti se nastavlja i u 2018. godini, gde je broj zaposlenih lica u odnosu na 2017. godinu porastao za 26.443 zaposlenih. U 2019. godini, primetno je povećanje zaposlenosti u odnosu na 2018. godinu, i to za 24.123 zaposlena lica, a nezaposlenost je smanjena u odnosu na 2018. godinu za 10.157 lica. U 2020. godini, uočava se veoma blagi rast zaposlenosti, sa 742.122 zaposlenih u 2019. godini, na 759.044 u 2020. godini.

Formalna zaposlenost Beogradskom regionu prema poslovnim subjektima, 2010-2020. godina (Izvor: Statistički godišnjak Beograda za 2018. i 2020. godinu)

	Ukupno	Pravna lica	Preduzetnici
2010	596.801	469.006	127.795
2011	576.904	461.203	115.702
2012	566.806	468.706	98.101
2013	562.992	472.172	90.820
2014	559.231	469.961	89.270
2015	670.296	597.193	69.976
2016	669.845	593.146	73.581
2017	691.555	609.082	79.459
2018	717.998	629.921	85.349
2019	742.122	649.860	89.774
2020	759.044	665.318	91.406

Ruralna infrastruktura: Odredbama Zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije, ruralne oblasti su sve teritorije naseljenih mesta osim gradova koji predstavljaju ekonomski, administrativni, geografski i kulturni centar šireg područja i imaju više od 100.000 stanovnika. Prema definiciji OECD ruralne opštine/gradovi imaju gustinu stanovništva ispod 150 stanovnika po km2. Grad Beograd se sastoji od 17 gradskih opština među kojima su i opštine sa manje od 150 Štampano iz platforme za programe podrške stanovnika po km2 i to Sopot i Barajevo. Gradske opštine Mladenovac i Lazarevac imaju neznatan broj stanovnika više od maksimalnog broja stanovnika po km2 koji je definicijom odredio OECD. Takođe, većina rubnih opština koje su pre izmene Statuta Grada Beograda imale status prigradskih opština karakterišu odlike područja koja nisu urbana. Ruralna područja visoko su zavisna od poljoprivrede, zatim prehrambene industrije, rudarstva i energetike u pojedinim opštinama kao što su Obrenovac i Lazarevac. Učešće uslužnih delatnosti, i posebno kvartarnog sektora u strukturi ruralne ekonomije značajno je manje izraženo. Teritoriju Grada Beograda, utvrđenu zakonom, čine naseljena mesta, odnosno područja katastarskih opština koje ulaze u sastav grada. U okviru zakonom utvrđene teritorije Grada, obrazovane su gradske opštine čije područje čine naseljena mesta, odnosno područja 174 katastarske opštine koje ulaze u njen sastav. Gradske opštine Grada Beograda su: Barajevo, Voždovac, Vračar, Grocka, Zvezdara, Zemun, Lazarevac, Mladenovac, Novi Beograd, Obrenovac, Palilula, Rakovica, Savski venac, Sopot, Stari grad, Surčin i Čukarica. Sa preko 140 naselja, od kojih neka imaju značaj evropske metropole (Beograd), neke subregionalnog centra u Srbiji (Obrenovac, Lazarevac, Mladenovac), nekoliko manjih urbanih centara, pa sve do velikog broja seoskih i poluurbanih naselja, grad Beograd kao metropolu i deo regiona odlikuje velika raznolikost. S obzirom na to da u Beogradu postoje opštine u kojima je izražena poljoprivredna proizvodnja, tri opštine su se izdvojile primenom OECD klasifikacija ruralnosti (OECD definicija ruralnosti: ruralna naselja su ona sa gustinom naseljenosti ispod 150 stanovnika/km2). Po toj klasifikaciji, opštine Barajevo, Sopot i Surčin u Beogradu podvedene su pod ruralne oblasti. 96,4% domaćinstava ima televizor, mobilni telefon ima 97,7 stanovništva, pristup internetu od kuće 89,7% domaćinstava. Personalni računar ima 85,4% domaćinstava. Ukupna dužina razvodne mreže za snabdevanje električnom energijom je 25.804 km. Ukupna dužina razvodne mreže javnog osvetljenja je 5.083 km. Ukupna dužina gasovodne razvodne mreže je 1.540 km. Ukupna dužina vodovodne mreže je 7.122 km, a ukupna dužina mreže javne kanalizacije je 2.190 km. Ukupni broj pijaca je 63, koje se prostiru na 440.448 m2. Stočnih pijaca ima šest, i prostiru se na površini od 66.309 m2. Javnih bazena i kupališta ima 37.

Pokazatelji razvoja poljoprivrede

Poljoprivredno zemljište: Prema podacima Statističkog godišnjaka Republike Srbije, u 2021. godini, na teritoriji grada Beograda nalazi se ukupno 153.585 hektara korišćenog poljoprivrednog zemljišta, što čini 47% ukupne teritorije grada Beograda. Od ukupne površine korišćenog poljoprivrednog zemljišta obradivo poljoprivredno zemljište - oranice i bašte obuhvataju 122.590 hektara ili 80%, voćnjaci, vinogradi, rasadnici i ostali stalni zasadi obuhvataju 15.988 hektara ili 10% i livade i pašnjaci obuhvataju 11.745 hektara ili 8%. Strukturu obradivih površina na teritoriji Beograda čine: oranice i bašte sa 80%, voćnjaci i vinogradi sa 10% i livade i pašnjaci sa 8% ukupnih obradivih površina. Beogradski region se sastoji od 17 opština, one se međusobno razlikuju po površini poljoprivrednog zemljišta koju zauzimaju, ali i po strukturi. Prema podacima popisa poljoprivrede iz 2012. godine, najveću površinu korišćenog poljoprivrednog zemljišta ima opština Obrenovac, sa 22.940 hektara. U Beogradu postoje opštine koje su geografski locirane u centru grada kao što su Vračar, Stari grad i Savski venac i kao takve nemaju poljoprivredne površine. Najviše obradivih poljoprivrednih površina ima u Obrenovcu, a zatim na Paliluli, u Mladenovcu i Lazarevcu. Oranice i bašte su najviše zastupljene u opštini Palilula, dok se u Grockoj stanovništvo najviše bavi uzgajanjem raznih vrsta voća. Pašnjaci, kao vrsta neobradivog zemljišta pogodnog za razvoj stočarstva dominiraju u opštini Čukarica. Republika Srbija je u 2021. godini raspolagala sa 3.506.075 hektara korišćenog poljoprivrednog zemljišta, pri čemu se 4,38% nalazilo u Beogradskom regionu. U Beogradskom regionu je u 2021. godini zasejano 122.590 hektara obradive poljoprivredne površine. Žita se seju na najvećem delu površine (82.654 ha ili 67%), zatim sledi krmno bilje (21.298 ha ili 17,4%), industrijsko bilje (12.508 ha ili 10,2%), povrće, bostan i jagode (3.518 ha ili 2,83%), šećerna repa (1.068 ha ili 0,87%), krompir (676 ha ili 0,55%), mahunarke (278 ha ili 0,23%), cveće (45 ha ili 0,04%), ostali usevi na oranicama i baštama (97 ha ili 0,079%), i ugari (448 ha ili 0,36%). Prema Anketi o strukturi poljoprivrednih gazdinstava iz 2018. godine, u Beogradu postoji 30.033 poljoprivredna gazdinstva. Pojedinačnih podataka za gradske opštine nemamo.. Prema popisu poljoprivrede iz 2012. godine, najveći broj gazdinstava se broji u Obrenovcu, Mladenovcu, Lazarevcu i Grockoj. Dominiraju gazdinstva sa malim brojem članova, odnosno jedno do dva lica. Područje grada Beograda pripada dvema prirodnim celinama: Panonskoj niziji na severu i brežuljkastim terenima Šumadije na jugu. U geološko-geomorfološkom smislu, na području grada Beograda prisutne su sledeće osnovne kategorije terena: - niskoravničarski tereni fluvijalnog genetskog tipa (aluvijalne zaravni Save, Dunava, Tamiša i Kolubare, i donjih delova njihovih pritoka, aluvijalno-barski tereni, rečno-terasne zaravni i aluvijalno-proluvijalni tereni); - eolske i eolsko-akvatične zaravni Srema; - tereni neogenog pobrđa; - brdsko-planinski tereni i - geotehnički tereni, tj. tereni formirani antropogenom delatnošću. Prema intenzitetu obrade mogu se izdvojiti intenzivno i ekstenzivno obrađivane poljoprivredne površine, među kojima se dalje uočavaju posebne specifičnosti u zavisnosti od tipa predela kome pripadaju (lesna zaravan, aluvijalna zaravan, pobrđe i brdsko-planinsko područje). Od značajnih problema koji se odnose na ugrožavanje kvaliteta poljoprivrednog zemljišta mogu se navesti sledeći: - prenamena poljoprivrednog zemljišta (najčešće nekontrolisana) u građevinsko industrijsko zemljište; - starost i ugroženost nasipa za zaštitu od poplava; nedovoljno razvijeni sistemi za odvodnjavanje i navodnjavanje; - neadekvatna primena pesticida i veštačkih đubriva, kao i korišćenje vode neodgovarajućeg kvaliteta za navodnjavanje. Najplodnija zemljišta nalaze se severno od Save i Dunava, u Panonskoj ravnici i u okolini Obrenovca. Preko 50% ukupnog poljoprivrednog zemljišta nalazi se u opštinama: Obrenovac, Palilula, Mladenovac i Lazarevac, dok poljoprivredne proizvodnje nema u opštinama Stari grad, Savski venac i Vračar. Površine poljoprivrednog zemljišta na teritoriji grada Beograda prema katastarskim klasama i kulturama su vrlo heterogene, od čega zavise i proizvodne osobine ovog zemljišta. Najveće učešće prema kategorijama korišćenja poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini imaju njive (78,34%) koje su istovremeno i najpogodnije za davanje u zakup. Ukupna navodnjavana površina je 6.109 ha ili 4.5% od ukupno korišćene površine. Od tog broja 61,1% se navodnjava površinski, 14,7% orošavanjem i 24,2% kap po kap. Na području svih opština koje pripadaju Beogradu navodnjavanje se primenjuje na individualnim poljoprivrednim gazdinstvima za većinu malih sistema za navodnjavanje (uglavnom metodom kapanja i orošavanja) u zatvorenom prostoru (plastenici i staklenici), odakle stiže najveća količina povrća na gradske pijace. Površina zemljišta obuhvaćena sistemom za odvodnjavanje u regionu Beograda je 115.350 ha, pri čemu se oko 65.000 ha odnosi na zemljište koje se koristi za poljoprivrednu proizvodnju. Od ukupne površine obuhvaćene sistemom za odvodnjavanje oko 29% ukupne površine i 43% korišćenog poljoprivrednog zemljišta je stvarno odvodnjavano. Odvodnjavanje zemljišta se može vršiti kanalima za odvodnjavanje ili ispumpavanjem. Ukupna površina teritorije beogradskog regiona je pokrivena kanalima za odvodnjavanje u dužini od 1.060 km u 2013. godini, što je više u odnosu na prethodne dve godine kada su se kanali protezali na 878 km. Na teritoriji grada Beograda je u 2013. godini postojalo 27 crpnih stanica koje su služile za odvodnjavanje. Određeni broj stanica je reverzibilnog karaktera i može se koristiti i za navodnjavanje u sušnim periodima. Hidromelioracioni sistemi na teritoriji Beograda se nalaze u okviru pet melioracionih područja. Prema Operativnom planu za odbranu od poplava Srbije za 2013. godinu, ukupna dužina kanalske mreže na pomenutim područjima iznosi 1.836,4 km. Recipijenti područja, pod nazivom: Beograd Dunav 1, Beograd Dunav 2, Beograd Sava 1, Beograd Sava 2 su Dunav, Tamiš i Sava. Sistemi melioracionog područja Beograd Morava za recipijente, osim Save, imaju i reku Kolubaru, Topčidersku reku, Beljanicu, Turiju, Peštan, Lukavicu.

Višegodišnji zasadi: Za Beograd voćarsko-vinogradarska proizvodnja predstavlja značajan sektor poljoprivredne proizvodnje, kao i značajan izvor sirovine za prerađivačku industriju. U svim opštinama Grada Beograda, sa izuzetkom opština Savski venac, Vračar i Stari grad, u kojima ne postoje uslovi za ovu proizvodnju, zastupljena je voćarska proizvodnja. Povoljniji su uslovi u opštinama južno od Save i Dunava, gde ova proizvodnja ima veći intenzitet. U proizvodnji je zastupljeno jabučasto, jezgrasto, koštičavo, jagodičasto voće, kao i grožđe. Prema Statističkom godišnjaku Beograda za 2020. godinu, ukupna površina pod voćem u 2020. godini je 16.414 ha. Kod zasada voća najzastupljenije je koštičavo voće sa 11.164 ha, odnosno 68% od ukupne površine zasada voća. Šljiva je najzastupljenije koštičavo voće po površini zasada sa 3.483 ha, odnosno 31,2% od ukupne površine koštičavog voća, dok višnja sa 1.204 ha učestvuje sa 10,8%. Jabučasto voće se gaji na površini 3.071 ha, i učestvuje po zasađenoj površini sa 20% od ukupnih površina pod voćem. Jabuka po zasađenoj površini u okviru grupe jabučastog voća sa površinom od 2.476 ha, participira sa 81%. Najmanje je zastupljeno jezgrasto voće, odnosno orah i lešnik, koji po površini zasada od 818 ha, učestvuju sa svega 5%. Značajna je i proizvodnja jagodastog voća, odnosno jagoda, malina i kupina, na ukupnoj površini od 1.866 ha. Od ukupne površine pod voćem, na 14.961 ha se primenjuje plantažni način uzgoja, a na 1.453 ha ekstenzivni. Proizvodnja grožđa se obavlja na oko 701 ha. Ostalo bobičasto voče se gaji na površini od 136 ha. Od ostalog jabučastog voća, kruška se gaji na površini od 403 ha, a dunja na 192 ha. Od ostalog koštičavog voća, višnja se gaji na 1.204 ha, trešnja na 1.469 ha, kajsija na 2.547 ha, breskva na 1.717 ha, nektarina na 744 ha. Od jezgrastog voća, orasi se gaje na 214 ha, a lešnici na 604 ha. Od jagodastog voća, malina se gaji na 786 ha, a kupina na 97 ha. Jagoda se gaji na 983 ha. Ostali stalni zasadi se nalaze na površini od 7 ha.

Stočni fond: Stočarska proizvodnja na teritoriji grada Beograda ima veliki značaj, koji se ogleda pre svega kroz proizvodnju stočarskih proizvoda koji služe za ishranu stanovništva (mleko, jaja, med i vuna). Prema podacima publikacije Statistički godišnjak Beograda 2020. godine, u 2020. godini na teritoriji grada Beograda je bilo 46.107 grla goveda, 143.785 svinja, 69.595 ovaca, 704.841 komada živine, 7.115 koza, i 80.113 košnica. Proizvodnja kravljeg mleka u 2020. godini je 102.308 litara, što je povećanje za oko 500 litara u odnosu na 2019. godinu, proizvodnja jaja je u 2020. godini 63.132 što je za 600 komada manje u odnosu na 2019. godinu; proizvodnja meda je 476 t, a vune je 112 t. Stočarstvo je značajno i kao sirovinska osnova za prehrambenu industriju. Razvoj stočarstva je od značaja i za razvoj pratećih industrija - proizvodnje stočne hrane, industrije mašina i opreme za poljoprivrednu proizvodnju i sl. Zavisno od prirodnih uslova, strukture korišćenih poljoprivrednih površina, ekonomske situacije i strukture stanovništva, koje utiču na razvoj stočarstva, u pojedinim opštinama su u manjoj ili većoj meri razvijene pojedine linije stočarske proizvodnje. Govedarstvo (37,13%) je najviše zastupljeno u opštini Palilula, a za njom sledi Obrenovac (18,14%) i Mladenovac (12,46%). Svinjarstvom se najviše bave stanovnici opštine Obrenovac (27,65%) i Palilula (19,04%), dok se ovce najviše gaje u Lazarevcu (24,01%). Gajenje živine je isplativo za stanovnike prigradskih opština što se može videti na osnovu njihove brojnosti. Bilo da se gaji za sopstvene potrebe ili je namenjena za dalju prodaju, živina je najbrojnija u Mladenovcu (28,33%), Surčinu (18,83%) i Obrenovcu (12,22%). Pčelarstvo predstavlja malu, ali izuzetno atraktivnu poljoprivrednu delatnost, koja poslednjih godina počinje da se tržišno usmerava u pravcu prihvatanja uslova i standarda EU. Različite vrste meda koje potiču sa geografskog područja Srbije su visokog kvaliteta i u ukupnom ekonomskom obimu poljoprivredne proizvodnje pčelarska proizvodnja učestvuje sa 0,5%. Prema Statističkom godišnjaku Beograda za 2020. godinu, u 2020. godini teritoriji grada Beograda ima ukupno oko 80.133 košnica. Najveći deo društvenog proizvoda poljoprivrede i ribarstva grada Beograda se ostvaruje iz privatne svojine, koja ima sve veći značaj za formiranje društvenog proizvoda poljoprivrede. Akvakultura se obavlja u pastrmskim i šaranskim ribnjacima. Pastrmski ribnjaci su locirani u brdsko-planinskim krajevima, a šaranski u ravničarskim. Potencijal povećanja proizvodnje pastrmki je ograničen resursima čistih vodenih tokova, dok je potencijal za razvoj šaranskog ribarstva tako reći neograničen. U 2012. godini je proizvedeno 7,66 hiljada tona ribe u objektima za akvakulturu. U tom periodu je uvezeno 32.757 tona, dok je izvezeno 562 tone proizvoda ribarstva. U strukturi stočnog krmnog bilja u periodu od 2013. godine do 2020. godine dominira proizvodnja kukuruza za silažu, sledi proizvodnja lucerke i deteline. U 2020. godini, proizvodnja kukuruza za silažu je bila 91.250 t, proizvodnja lucerke je bila 86.874 t, proizvodnja deteline 22.718 t.

Mehanizacija, oprema i objekti: Poljoprivredni proizvođači shvataju da nizak nivo opremljenosti gazdinstava mehanizacijom predstavlja ograničavajući faktor razvoja poljoprivrede. Broj traktora je indikator koji ukazuje na razvijenost poljoprivredne proizvodnje, pre svega zemljoradnje u beogradskim opštinama. Prema Anketi o strukturi poljoprivrednih gazdinstava iz 2018. godine, na teritoriji grada Beograda ukupno ima 25.261 vlastiti dvoosovinski traktor, i 6.557 jednoosovinskih traktora, kombajna 2.953, a prema Popisu poljoprivrede iz 2012. godine, broj priključnih mašina je 74.812. Ukupan broj objekata za smeštaj stoke je 59.146, objekata za smeštaj poljoprivrednih proizvoda na gazdinstvu: koševa za kukuruz je 17.765, ambara je 8.217 i silosa je 193, objekata za smeštaj poljoprivrednih mašina i opreme na gazdinstvu je 13.920, sušara je 231, objekata za silažu na gazdinstvima je 636, hladnjača 192, staklenika 146 i plastenika 4.994. Prema raspoloživim podacima Privredne komore Beograda, mlinska industrija Beograda ima dovoljno kapaciteta za smeštaj i preradu pšenice - silose i podna skladišta ukupnog kapaciteta od 200.000 t na godišnjem nivou. Mlinski kapaciteti na nivou Beograda iznose oko 160.000 t. Otkup pšenice će zavisiti isključivo od finansijske sposobnosti mlinske industrije koja kupuje pšenicu za sopstvene potrebe. Od značajnijih poljoprivrednih preduzeća na teritoriji grada Beograda koja se između ostalog bave proizvodnjom i preradom ratarskih proizvoda ili su njihovi veliki potrošači treba izdvojiti sledeća: Kompanija Al Dahra (ranije PKB Korporacija); Beogradska pekarska industrija; Klas a.d.; Žitoprodukt; Dragan Marković a.d.; Kolubara usluge; Štark; Institut za kukuruz Zemun Polje; Institut za stočarstvo Zemun; "Makovica" a.d. i drugi. Ova poljoprivredna preduzeća i zadruge raspolažu velikim obradivim površinama, mehanizacijom, stručnim kadrom i smeštajnim kapacitetima koji omogućuju adekvatnu organizaciju proizvodnje i postizanje značajnih prinosa u ratarskoj proizvodnji. Prostor za skladištenje stajnjaka uslovljen je tipom stajnjaka, njegovom namenom i količinom. Dnevna količina stajnjaka koji krava proizvede zavisi od načina držanja, kao i ishrane. Stajnjak se pakuje u visine od oko dva metra, gde bi zapremina čvrstog stajnjaka iznosila oko 800 kg/m3. Za razliku od čvrstog stajnjaka, skladištenje tečnog stajnjaka je nešto zahtevnije jer iziskuje jamu izgrađenu od nepropusnog materijala, transport od štale do jame sistemom kanala, nagiba, upotrebom pumpi i cisterni kao i drugom pratećom opremom. Čvrsti i tečni stajnjak se koristi za đubrenje njiva, odnosno poboljšanja strukture zemljišta. Prednost tečnog stajnjaka u odnosu na čvrsti, je i u njegovoj upotrebi za proizvodnju biogasa, što iziskuje dodatne građevine i prateću opremu.

Radna snaga: Broj poljoprivrednih gazdinstava prema popisu poljoprivrede iz 2012. godine je 33.244, a 2018. godine, a prema podacima ankete o strukturi poljoprivrednih gazdinstava iz 2018. godine, taj broj je 30.033. Menadžera (nosilaca) poljoprivrednih gazdinstava je 4.477 žena, a 28.767 muškaraca. Kvalifikacija menadžera (nosilaca poljoprivrednog gazdinstva) odnosno donosilaca odluka na poljoprivrednim gazdinstvima je takva da radno iskustvo iz poljoprivredne prakse ima 18.337. Nepovoljna je starosna struktura na gazdinstvima. Među opštinama koje imaju karakteristike ruralnih područja, najveće učešće starijih od 50 godina imaju gazdinstva u opštinama Sopot i Grocka, a najmlađa populacija registrovana je na gazdinstvima u opštinama Lazarevac, Mladenovac i Obrenovac. Prema anketi poljoprivrede iz 2018. godine, specijalizovanih gazdinstava za ratarstvo je 6.759, specijalizovanih gazdinstava za povrtarstvo, cvećarstvo i ostale hortikulture je 998, specijalizovanih gazdinstava sa stalnim zasadima (vinova loza i voće) 5.157, Specijalizovanih gazdinstva za uzgoj stoke na ispaši (goveda, ovce, koze) je 1.022, Specijalizovana gazdinstva za uzgoj svinja i živine je 1.575.

Struktura poljoprivrednih gazdinstava: Prema anketi o strukturi poljoprivrednih gazdinstava iz 2018. godine, u Beogradu je zabeleženo 30.033 poljoprivrednih gazdinstava, a prema podacima uprave za trezor na teritoriji grada Beograda ima 26.700 registrovanih aktivnih poljoprivrednih gazdinstava Pojedinačne podatke o broju gazdinstava po gradskim opštinama iz ankete nemamo. Popisom poljoprivrede 2012. godine u Beogradu je zabeleženo postojanje 33.244 poljoprivrednih gazdinstava, od čega: u Obrenovcu 5.536, Mladenovcu 5.221, Lazarevcu 4.831, Grockoj 4.043, Sopotu 2.708, Barajevu 2.668, Surčinu 2.131, Paliluli 1.705, Voždovcu 1.675, Čukarici 1.326, Zemun 889, Zvezdari 224, Rakovici 202 i Novom Beogradu 85, dok pojedine gradske opštine poput Vračara, Savskog venca i Starog Grada nemaju poljoprivrednih gazdinstava na svojoj teritoriji. Od ukupnog broja registrovanih poljoprivrednih gazdinstava porodično poljoprivredno gazdinstvo čini 99,5%, a pravna lica i preduzetnici 0,5%. U tabeli koja sledi dat je prikaz gazdinstava u Beogradu prema broju članova i stalno zaposlenih. Posmatrajući dobijene podatke može se primetiti da dominiraju gazdinstva sa malim brojem članova, odnosno jedno do dva lica. Najviše takvih gazdinstava ima u Obrenovcu, Mladenovcu i Lazarevcu. Slede poljoprivredna gazdinstva koja imaju nešto više članova, od tri do četiri lica. Najviše takvih je u Mladenovcu, a zatim u Obrenovcu, Lazarevcu i Grockoj. Najviše gazdinstava koja broje sedam i više lica ima u Mladenovcu, a slede ih gazdinstva u Paliluli, Obrenovcu i Lazarevcu.

Gazdinstva prema broju članova i stalno zaposlenih na gazdinstvu

Opština	Ukupno	1-2 člana	3-4 člana	5-6 članova	7 i više članova
Barajevo	2.688	1.947	655	53	3
Voždovac	1.675	1.278	373	21	3
Vračar	0	0	0	0	0
Grocka	4.043	2.702	1.162	170	9
Zvezdara	224	182	37	4	1
Zemun	889	652	213	17	7
Lazarevac	4.831	3.257	1.367	196	11
Mladenovac	5.221	3.195	1.724	280	22
Novi Beograd	85	58	24	3	0
Obrenovac	5.536	3.699	1.614	212	11
Palilula	1.705	1.243	381	62	19
Rakovica	202	170	25	4	3
Savski venac	0	0	0	0	0
Sopot	2.708	1.966	662	75	5
Stari grad	0	0	0	0	0
Surčin	2.131	1.709	377	36	9
Čukarica	1.326	1.065	230	28	2
Čukarica	1.326	1.065	230	28	3
Ukupno Beograd	33.244	23.123	8.844	1.171	106

Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda: Grad Beograd kao razvijen industrijski i trgovački centar, bez obzira što ima relativno velike površine plodnog poljoprivrednog zemljišta i povoljne prirodne uslove za bavljenje poljoprivredom, ima veoma mali procenat stanovništva koje se bavi isključivo poljoprivrednom proizvodnjom. U skladu s tim, kao i pod uticajem opštih političkih i ekonomskih uslova, deo ukupnog društvenog proizvoda koji se ostvaruje iz delatnosti poljoprivrede veoma je mali. Ratarska proizvodnja po svom obimu, strukturi i složenosti predstavlja jedan od najznačajnijih sektora poljoprivredne proizvodnje na nivou grada Beograda koja takođe predstavlja i jedan od najvažnijih faktora prehrambene stabilnosti i sigurnosti grada. Na teritoriji grada postoje odgovarajući uslovi za organizovanje ratarske proizvodnje pogotovu u opštinama koje se nalaze severno od Save i Dunava, gde su parcele znatno veće u odnosu na parcele opština koje se nalaze južno od ovih reka, gde je teren više brežuljkast i pogodniji za voćarsku proizvodnju. Međutim, celokupnu ratarsku proizvodnju karakteriše nedostatak sredstava za finansiranje tekuće proizvodnje i sve veće smanjenje raspoloživih obradivih površina usled nekontrolisane promene namene poljoprivrednog zemljišta. Prema podacima Statističkog godišnjaka Republike Srbije iz 2022. godine, u 2021. godini, u Beogradskom regionu je ukupno 122.590 ha pod oranicama i baštama. U 2021. godini na teritoriji grada Beograda ratarska proizvodnja se odvijala na 119.027 ha, odnosno na 97.09% površina. Od ratarskih kultura dominiraju površine pod žitaricama sa 67.4%, zatim površine pod stočnim krmnim biljem sa 17.37%, a najmanje oraničnih površina se nalazi pod mahunarkama, svega 0,002%. Od žitarica najviše je površina pod kukuruzom 39.918 ha i pšenicom 29.676 ha. Od povrtnog bilja u 2021. godini paprika zauzima 430 ha, paradajz 807 ha, jagode na 995 ha. Od industrijskog bilja u 2021. godini, najveće površine su pod sojom 9.135 ha, šećernom repom 1.068 ha i suncokretom 2.438 ha. Trenutno na teritoriji Beograda mali broj proizvođača (individualnih gazdinstava i preduzeća) ima sertifikovanu organsku proizvodnju, i to uglavnom u oblasti ratarstva, povrtarstva, voćarstva, kao i prerade voća. Imajući u vidu visok rast inostrane tražnje za organskim proizvodima, blizinu, veličinu i potencijal tržišta Beograda, više cene ovih proizvoda u odnosu na proizvode hemijski tretirane, kao i veoma povoljne ekološke uslove za organsku proizvodnju u pojedinim opštinama grada (pre svega Sopot i Barajevo), jedan od načina razvijanja konkurentnosti celokupnog poljoprivrednog sektora Beograda jeste veća orijentacija proizvođača na organsku proizvodnju. Prema podacima publikacije Sekretarijata za upravu - Sektora za statistiku "Beograd u brojkama 2020", proizvodnja kravljeg mleka u 2020. godini je 102.308 litara, što je povećanje za oko 500 litara u odnosu na 2019. godinu, proizvodnja jaja je u 2020. godini 63.132 što je za 600 komada manje u odnosu na 2019. godinu; proizvodnja meda je 476 t, a vune 112 t. Isti izvor navodi da na teritoriji grada Beograda u 2020. godini ima 80.113 košnica. Najveći deo društvenog proizvoda poljoprivrede i ribarstva Grada Beograda se ostvaruje iz privatne svojine, koja ima sve veći značaj za formiranje društvenog proizvoda poljoprivrede. Akvakultura se obavlja u pastrmskim i šaranskim ribnjacima. Pastrmski ribnjaci su locirani u brdsko planinskim krajevima, a šaranski u ravničarskim. Potencijal povećanja proizvodnje pastrmki je ograničen resursima čistih vodenih tokova, dok je potencijal za razvoj šaranskog ribarstva tako reći neograničen. U 2012. godini je proizvedeno 7,66 hiljada tona ribe u objektima za akvakulturu. U tom periodu je uvezeno 32.757 tona, dok su izvezene 562 tone proizvoda ribarstva.

Zemljoradničke zadruge i udruženja poljoprivrednika: Prema podacima sa sajta Zadružnog saveza Srbije, na teritoriji grada Beograda registrovana je samo jedna zemljoradnička zadruga i jedan zadružni savez. Zadruge se sreću sa sledećim problemima: - nerešeno pitanje vlasničkih odnosa nad imovinom u zadrugama (nerešeni vlasnički odnosi predstavljaju veliku prepreku za uspešnije poslovanje zadruga), - nepoštovanje zadružnih principa i zadružnih vrednosti u radu zadruga (poslovanje zadruga po zadružnim principima je obaveza propisana od strane Međunarodnog zadružnog saveza i Zakona o zadrugama), - nepostojanje zadružne revizije (Zadružna revizija je propisana zakonom i odnosi se na kontrolu primene zadružnih principa u poslovanju zadruge, kao i kontrolu poslovanja zadruge uopšte. Ta zakonska odredba se ne poštuje, a uz to i ne postoje licencirani zadružni revizori), - otežan pristup zadruga tržištu kapitala (bankarski krediti za finansiranje poljoprivredne proizvodnje i investicije u poljoprivredi su krajnje nepovoljni), - nedovoljna obuhvaćenost zadruga merama agrarne politike Srbije (zadruge su mali korisnici sredstava agrarnog budžeta), - finansijska iscrpljenost i nelikvidnost zadruga (hronična nestašica sopstvenih obrtnih sredstava za nabavku repromaterijala i zasnivanje polj. proizvodnje), - smanjenje obima prometa roba i usluga u zadrugama (značajan promet poljoprivrednih proizvoda preko 30%, pre svega voća i povrća i žive stoke obavlja se preko nakupaca u tzv. sivoj zoni i predstavlja krajnje nelojalnu konkurenciju zadrugama u poslovima koji su njihova osnovna delatnost). Takođe, prisutna je dalja devastacija zadružne imovine kroz primenu osporenih odredbi Zakona o stečaju. Novim zakonom o zadrugama koji je stupio na snagu 7. januara 2016. godine, država i Grad stimulišu formiranje zadruga, omogućena je lakša registracija zadruga i omogućeno je bolje poslovanje zadruga. Podatak o broju udruženja poljoprivrednika na teritoriji grada Beograda nemamo.

Transfer znanja i informacija: Transfer znanja u oblasti poljoprivrede sprovodi se kroz sistem formalnog obrazovanja svih nivoa (od srednjeg obrazovanja do doktorskih studija), putem različitih vrsta obuka organizovanih od strane obrazovnih i istraživačkih ustanova i organizacija, Poljoprivredne savetodavne stručne službe (u daljem tekstu: PSSS-a), privatnih privrednih društava, projektnih jedinica, medija itd. Savetodavni sistem u poljoprivredi obuhvata 36 PSSS: 23 na području uže Srbije, čiji rad je pod monitoringom Ministarstva poljoprivrede i zaštite životne sredine (u daljem tekstu: MPZŽS) i 12 PSSS i Enološka stanica čiji rad je pod monitoringom Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo. Za transfer znanja i pružanje podrške poljoprivrednim proizvođačima na teritoriji grada Beograda zadužena je Poljoprivredna savetodavna i stručna služba Mladenovac, d.o.o. sa šest zaposlenih poljoprivrednih inženjera. Teritorijalno PSSS Mladenovac pokriva teritorije opština: Mladenovac, Sopot, Lazarevac, Barajevo, Voždovac, Čukarica i Rakovica. Institut za primenu nauke u poljoprivredi (IPN) Beograd takođe obavlja veliki broj delatnosti u cilju podizanja nivoa znanja poljoprivrednih savetodavaca i poljoprivrednih proizvođača i primene naučnih dostignuća u poljoprivrednoj proizvodnji i razvoju sela. IPN prati aktivnosti i vrši koordinaciju rada Poljoprivredne savetodavne i stručne službe Srbije. Organizovani transfer znanja preko PSSS i IPN stiže do relativno malog broja korisnika. Korisnici često informacije prihvataju sa rezervom i retko se usuđuju da investiraju sopstvena sredstva u sticanje novih znanja i veština. Mogućnosti koje pružaju privatno-javna partnerstva u domenu kreiranja i transferu znanja i tehnologija, kao i većeg uključivanja drugih aktera (zadruga, privatnih konsultantskih privrednih subjekata i agencija, nevladinog sektora i drugih) nisu dovoljno iskorišćene. Poslednjih nekoliko godina, Sekretarijat za poljoprivredu Grada Beograda, za poljoprivrednike sa teritorije grada, organizuje stručne obuke iz oblasti pčelarstva i organske proizvodnje, a u 2022. godine je pored pomenutih obuka, organizovana i realizovana i obuka iz oblasti voćarstva. Sekretarijat za poljoprivredu ima u planu da i narednih godina organizuje i realizuje stručne obuke iz različitih oblasti poljoprivrede, kao vid pomoći poljoprivrednim proizvođačima, koji će stečena znanja implementirati u svoj proces poljoprivredne proizvodnje.

TABELARNI PRIKAZ PLANIRANIH MERA I FINANSIJSKIH SREDSTAVA

Tabela 1. Mere direktnih plaćanja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
	UKUPNO

Tabela 2. Mere kreditne podrške

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
	UKUPNO

Tabela 3. Mere ruralnog razvoja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%,80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	Investicije u fizičku imovinu poljoprivrednih gazdinstava	101	435.600.500,00	80	1.550.000,00	0,00
2	Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i na uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima	304	15.000.000,00	80	300.000,00	0,00
	UKUPNO		450.600.500,00

Tabela 4. Posebni podsticaji

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%, 80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
1	Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju	402	19.300.000,00	0,00	100	0,00	0,00
	UKUPNO		19.300.000,00

Tabela 5. Mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja, mera kreditne podrške, mera ruralnog razvoja i posebnih podsticaja

Redni broj	Naziv mere	Šifra mere	Planirani budžet za tekuću godinu bez prenetih obaveza (u RSD)	Iznos podsticaja po jedinici mere (apsolutni iznos u RSD)	Iznos podsticaja po korisniku (%) (npr. 30%, 50%,80%)	Maksimalni iznos podrške po korisniku (ako je definisan) (RSD)	Prenete obaveze
	UKUPNO

Tabela 6. Tabelarni prikaz planiranih finansijskih sredstava

Budžet	Vrednost u RSD
Ukupan iznos sredstava iz budžeta AP/JLS planiranih za realizaciju Programa podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja (bez prenetih obaveza)	469.900.500,00
Planirana sredstva za direktna plaćanja	0,00
Planirana sredstva za kreditnu podršku	0,00
Planirana sredstva za podsticaje merama ruralnog razvoja	450.600.500,00
Planirana sredstva za posebne podsticaje	19.300.000,00
Planirana sredstva za mere koje nisu predviđene u okviru mera direktnih plaćanja, kreditne podrške i u okviru mera ruralnog razvoja	0,00
Prenete obaveze	0,00

Ciljna grupa i značaj promene koja se očekuje za korisnike: Ciljna grupa su registrovani poljoprivredni proizvođači sa teritorije grada Beograda koji imaju formirane zasade voća ali ne raspolažu protivgradnom mrežom i sistemom za navodnjavanje, žičanom ogradom ili makazama za orezivanje voća, usisivačima za ubiranje jezgrastog voća, priključnim mašinama i traktorima, registrovani poljoprivredni proizvođači koji se bave biljnom proizvodnjom u zatvorenom ili na otvorenom prostoru, registrovani poljoprivredni proizvođači koji se bave proizvodnjom meda i proizvoda od meda, registrovani poljoprivredni proizvođači koji se bave stočarstvom u cilju povećanja proizvodnje mleka i mesa, bolje snabdevenosti tržišta grada Beograda mesom, mlekom i mlečnim proizvodima, unapređenje genetskog potencijala, ukrupnjavanje stada kao i povećanje broja grla specijalizovanih rasa goveda, koza i ovaca, modernizacija opreme koja se koristi u stočarskoj proizvodnji, kao i registrovani poljoprivredni proizvođači koji se bave ratarskom proizvodnjom, a koji ispunjavaju uslove za nabavku tifona, novih traktora i priključnih mašina, u cilju jačanja konkurentnosti poljoprivrednih gazdinstava i modernizacije zastarele poljoprivredne mehanizacije. Nakon realizovanja mera očekuje se značajno povećanje prinosa kako kvantitativno, tako i kvalitativno, koji će korisniku omogućiti uvećan i redovan izvor prihoda, omogućiće širenje postojećih kapaciteta, modernizaciju proizvodnje, konkurentnost, jačanje ruralne ekonomije.

Informisanje korisnika o mogućnostima koje pruža program podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja: Informisanje korisnika o mogućnostima koje program pruža će se vršiti emitovanjem polučasovnih specijalizovanih emisijama iz oblasti poljoprivrede, prezentacijom programa elektronskim i štampanim sredstvima javnog informisanja kao i putem interneta, odnosno na zvaničnom sajtu Grada Beograda i društvenim mrežama. Emisijama, vestima i reportažama, vršiće se najava aktivnosti u vezi sa programom mera kao i prezentacija postignutih rezultata. Planirane su tribine za poljoprivredne proizvođača, koje će se održati u prostorijama gradskih opština koje imaju na svom području značajnu poljoprivrednu proizvodnju i poljoprivredna gazdinstva koja čine ciljnu grupu za realizaciju mera. Takođe, redovno će biti obaveštavane poljoprivredne stručne službe i predstavnici opštinskih uprava o pripremi i realizaciji programa mera u cilju informisanja poljoprivrednika. Deo tribina gde smo poljoprivrednike upoznavali sa programom mera za ovu godinu, održan je u decembru mesecu 2022. godine, u nekoliko gradskih opština.

Monitoring i evaluacija: Nadzor realizacije programa mera će vršiti predstavnici Sekretarijata za poljoprivredu i članovi Komisija za utvrđivanje ispunjenosti uslova i dodelu podsticajnih sredstava. Nadzor i evaluacija će se vršiti neposrednim uvidom u realizaciju mera iz programa mera na terenu. Monitoring je predviđen tekstom Javnog poziva za dodelu podsticajnih sredstava kao i ugovorom koji zaključuje zamenik načelnika Gradske uprave, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu i korisnik sredstava i odnosi se na mogućnost vršenja kontrole bez prethodne najave u periodu koji se odnosi na vreme u kojem korisnik ne sme da otuđi predmet investicije. Takođe, predmet nadzora je i funkcionalnost predmetne investicije. Evaluacija je takođe predviđena tekstom Javnog poziva za dodelu podsticajnih sredstava kao i pomenutim ugovorom i odnosi se na obavezu korisnika sredstava da na zahtev davaoca sredstava dostavi Sekretarijatu za poljoprivredu podatke o vrsti kulture i sorte koje će se gajiti, ostvaren prinos i prihod koji se ostvaruje po jedinici površine kao i obim plasmana ostvarene proizvodnje na tržištu.

II OPIS PLANIRANIH MERA

2.1. Naziv i šifra mere: 101 Investicije u fizičku imovinu poljoprivrednih gazdinstava

2.1.1. Obrazloženje: Tehničko-tehnološka opremljenost poljoprivrednog sektora zahteva značajnije investicije u modernizaciju proizvodnje poljoprivrednih gazdinstava registrovanih na teritoriji grada Beograda, kao i opremu, tehnologiju i jačanje proizvodnog lanca. Najveći deo planiranih budžetskih sredstava je upravo namenjen rastu konkurentnosti. Relativno male površine kojima raspolažu gazdinstva uslovljavaju intenzivnu poljoprivrednu proizvodnju koja obezbeđuje visok prihod po jedinici površine. Gazdinstva koja se bave proizvodnjom ratarskih useva, povrća, voća, pčelarskih i drugih proizvoda, gazdinstva koja se bave stočarstvom, proizvodnjom mleka na gazdinstvu, karakteriše specijalizovana proizvodnja a ključni problem ovog sektora je nedostatak sredstava za zasnivanje intenzivne proizvodnje u zaštićenim uslovima, nedostatak sredstava za kupovinu pčelarske opreme koja će olakšati proizvodnju meda i drugih pčelinjih proizvoda, sredstava za obnovu zastarele poljoprivredne mehanizacije i kupovinu nove, za nabavku kvalitetnih grla stoke, opreme za stočarstvo, nabavku opreme za obavljanje voćarske proizvodnje, nabavka opreme za obavljanje povrtarske proizvodnje u zatvorenom prostoru, i nabavku opreme za navodnjavanje u svim proizvodnim oblastima biljne proizvodnje. Proizvodnja meda i pčelinjih proizvoda ne zahteva veliku površinu poljoprivrednog zemljišta, ali zahteva i visok nivo znanja pa je ovde neophodna edukacija. Mera investicije u materijalna sredstva poljoprivrednih gazdinstava podržava mala i srednja poljoprivredna gazdinstva u cilju unapređenja procesa proizvodnje, produktivnosti, konkurentnosti kao i tehnološkog osposobljavanja gazdinstava u skladu sa EU standardima, a sve radi postizanja veće ekonomske efikasnosti, veće orijentisanosti ka tržištu i dugoročne održivosti.

2.1.2. Ciljevi mere: Mera investicije u fizičku imovinu poljoprivrednih gazdinstava podržava mala i srednja poljoprivredna gazdinstva u cilju unapređenja procesa proizvodnje, produktivnosti, konkurentnosti kao i tehnološkog osposobljavanja gazdinstava u skladu sa EU standardima, a sve radi postizanja veće ekonomske efikasnosti, veće orijentisanosti ka tržištu i dugoročne održivosti. Sektor - Mleko i Sektor - Meso. Zavisno od prirodnih uslova, strukture korišćenja poljoprivrednih površina, ekonomske situacije i strukture stanovništva, i ostalih faktora koji utiču na razvoj stočarstva, u pojedinim opštinama su u manjoj ili većoj meri razvijene pojedine linije stočarske proizvodnje. Stočarska proizvodnja na teritoriji grada Beograda ima veliki značaj, koji se ogleda pre svega kroz proizvodnju, prodaju na domaćem tržištu i izvoz stočarskih proizvoda koji služe za ishranu stanovništva (meso, mleko, jaja, med i vune). Stočarstvo je značajan izvor sirovina za prehrambenu industriju. Razvoj stočarstva je veoma bitan i za razvoj pratećih industrija - proizvodnje stočne hrane, industrije mašina, opreme za poljoprivrednu proizvodnju i sl. Ključni problem ovog sektora ogleda se u konstantnom smanjenju broja grla stoke, kao i smanjenju količine proizvedenog i otkupljenog mleka i mesa, kao i zastarelost poljoprivredne mehanizacije koja se koristi u stočarstvu. Sektor - Voće, grožđe, povrće (uključujući pečurke) i cveće. - Iako ova gazdinstva karakteriše specijalizovana proizvodnja, ključni problem ovog sektora je usitnjenost poseda, nedovoljna edukacija i nedovoljna primena savremene opreme i tehnologije proizvodnje, kao i zastarelost mehanizacije. Prosečna površina poljoprivrednog zemljišta kojim raspolaže poljoprivredno gazdinstvo na teritoriji grada Beograda iznosi oko 4,7 ha. Visoki troškovi proizvodnje i nemogućnost uticaja na cene poljoprivrednih proizvoda, dovode do niskog nivoa profita, a samim tim i do nemogućnosti investiranja u nove kapacitete. Nizak stepen obrazovanja i stručne osposobljenosti stvara poteškoće kada je reč o pravilnoj upotrebi savremene opreme i korišćenju inputa, primeni savremenih metoda u proizvodnji povrća i voća u zaštićenim uslovima kao i načina navodnjavanja. Na teritoriji grada relativno mali broj gazdinstava se bavi proizvodnjom cveća i to pre svega u zaštićenom prostoru. To su uglavnom usko specijalizovana gazdinstva koja su dobro organizovana i sarađuju međusobno po pitanju zajedničke nabavke inputa proizvodnje i plasmana proizvoda. Sektor - Pčelarstvo - Pčelarstvo predstavlja izuzetno atraktivnu poljoprivrednu delatnost, koja poslednjih godina počinje da se tržišno usmerava u pravcu prihvatanja uslova i standarda Evropske unije. Med sa geografskog područja Srbije se ističe kvalitetom i tražen je na tržišu zemalja Evropske unije. Pčelarstvo može biti dopunska delatnost na poljoprivrednom gazdinstvu jer ne zahteva veliku površinu i velika ulaganja. Takođe, uz značajna ulaganja može biti profitabilna osnovna delatnost. Prosečan prinos meda po košnici u prethodnim godinama u uslovima obilnih padavina se znatno smanjio. Gazdinstvo sa 100 košnica može da obezbedi egzistenciju za višečlanu porodicu. Problem je nestandardan kvalitet meda i nepostojanje velikih kupaca kao i nizak nivo znanja u vezi sa novim tehnologijama proizvodnje i prerade meda i proizvoda od meda. Sektor - Ostali usevi (žitarice, industrijsko, aromatično i začinsko bilje, i dr) - ratarska proizvodnja, kao bazična poljoprivredna proizvodnja, prestavlja izuzetno značajnu oblast poljoprivredne proizvodnje. Ona ubuhvata, pored gajenja biljaka koje se koriste za ishranu ljudi, i gajenje biljaka od kojih se proizvodi stočna hrana, ali i gajenje biljaka za industrijsku preradu. Najveći problemi ovog sektora su usitnjenost parcela, i zastarelost mehanizacije kojom se ova proizvodnja obavlja, i male površine pod ratarskim kulturama koje se navodnjavaju. Cilj je modernizacija mehanizacije, povećanje površina ratarskih kultura koje se navodnjavaju i podizanje tehničkih uslova za proizvodnju na viši nivo, i jačanje proizvodnog lanca.

2.1.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Komplementarnost mera koje realizuje Sekretarijat za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda sa merama definisanim NNPP Republike Srbije je u sledećim sektorima: 1. U sektoru mleko; 2. U sektoru meso; 3. U sektoru voće, grožđe, povrće (uključujući pečurke) i cveće; 4. U sektoru ostalih useva (žitarica, industrijskog, aromatičnog, začinskog bilja, i dr.); 5. U sektoru pčelarstva. Moguće dvostruko finansiranje ća se sprečavati potpisivanjem izjave od strane korisnika podsticajnih sredstava, čime će garantovati punom moralnom, materijalnom i krivičnom odgovornošću da ne koristi bespovratna podsticajna sredstva od strane drugih budžetskih korisnika za istu namenu. Sekretarijat za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda nema mogućnost provere dvostrukog finansiranja istih zahteva korisnika.

2.1.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su fizička lica - nosioci registrovanih komercijalnih poljoprivrednih gazdinstava sa teritorije grada Beograda, kojima se ceo posed, ili njegov deo nalazi na teritoriji grada Beograda.

2.1.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva za sredstva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost ulaganja kroz određenu formu biznis plana ili projekta.

2.1.6. Opšti kriterijumi za korisnike: Da podnosilac prijave ima prebivalište na teritoriji grada Beograda; - da je podnosilac zahteva fizičko lice - nosilac registrovanog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva na teritoriji grada Beograda; - da se katastarske parcele gazdinstva na kojima se postavlja oprema / drže grla stoke / obavlja poljoprivredna proizvodnja nalaze na teritoriji grada Beograda; - da nosilac zahteva ne koristi bespovratna podsticajna sredstva od strane drugih budžetskih korisnika za istu namenu; - da podnosilac prijave i dobavljač ne predstavljaju povezana lica; - da se nabavka grla, sve opreme, priključnih mašina i traktora izvrši nakon objavljivanja javnih poziva; - da ima u vlasništvu, ili zakupu najmanje 0,50 hektara obradivog poljoprivrednog zemljišta na teritoriji grada Beograda; da je katastarska parcela na kojoj se postavlja oprema u vlasništvu podnosioca prijave ili člana poljoprivrednog gazdinstva, ili u zakupu od strane podnosioca prijave najmanje do 31. decembra 2028. godine; da katastarska parcela na kojoj se postavlja oprema ima adekvatan dovod vode; - da se više katastarskih parcela na kojima će biti postavljena oprema nalaze jedan do druge i čine neprekidnu parcelu; - da se na katastarskoj parceli na kojoj se postavlja voćarska oprema nalazi formiran zasad voća (osim za nabavku žičane ograde); - važi za nabavku opreme za voćarstvo i povrtarstvo; - da nema neizmirenih dospelih poreskih obaveza po osnovu izvornih lokalnih javnih prihoda na teritoriji grada Beograda za 2022. godinu.

2.1.7. Specifični kriterijumi: U sektoru mleka, podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične uslove: 1) u slučaju nabavke grla stoke, sva grla stoke moraju biti iste rase; 2) u slučaju nabavke opreme za stočarstvo, priključnih mašina ili traktora, poljoprivredno gazdinstvo u svom vlasništvu mora da ima od jedne do 29 mlečnih krava na kraju investicije; U sektoru mesa, podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične kriterijume: 1) u slučaju nabavke grla stoke, sva grla stoke moraju biti iste rase; 2) u slučaju nabavke opreme za stočarstvo, ili priključnih mašina ili traktora, poljoprivredno gazdinstvo u svom vlasništvu mora da ima do 29 grla goveda, i/ili 199 grla ovaca i/ili koza, i/ ili 29 krmača, i/ili 199 tovnih svinja, i/ili 999 ćuraka, i/ ili 299 gusaka, i/ili 4.999 brojlera na kraju investicije; U sektoru voće podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične kriterijume: 1) u slučaju nabavka voćarske opreme, ili priključnih mašina ili traktora, vrednost investicije ne sme biti veća do 49.999 evra (odnosno u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan objavljivanja Javnog poziva); 2) u slučaju nabavke usisivača za ubiranje jezgrastih plodova, podnosilac prijave mora da ima najmanje 0,10 hektara zasada jezgrastog voća na teritoriji grada Beograda; 3) u slučaju nabavke električnih makaza za orezivanje voća, podnosilac prijave mora da ima najmanje 0,10 hektara zasada voća na teritoriji grada Beograda; U sektoru vinogradarstva podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične kriterijume: 1) u slučaju nabavke opreme, priključnih mašina ili traktora, poljoprivredna gazdinstva moraju biti upisana u Vinogradarskom registru u skladu sa zakonom o vinu ("Službeni glasnik RS", br. 41/09 i 93/12) sa najviše 1,99 hektara vinograda na kraju investicije; U sektoru povrća podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične kriterijume: 1) u slučaju nabavka nove opreme za povrtarsku proizvodnju, ili priključnih mašina ili traktora, vrednost investicije ne sme biti veća do 49.999 evra (odnosno u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan objavljivanja Javnog poziva). 2) u slučaju nabavke tifona sa ili bez kišnih krila za navodnjavanje povrtarskih kultura na otvorenom, podnosilac prijave mora da ima najmanje 0,5 hektara zemljišta pod povrtarskim kulturama na otvorenom na teritoriji Grada Beograda; U sektoru žitarica i industrijskih useva podnosioci prijava treba da ispune sledeće specifične kriterijume: 1) za nabavku priključnih mašina i traktora, podnosioci prijava treba da ispune sledeće kriterijume: 1) da imaju do 49 hektara zemljišta pod žitaricama i industrijskim usevima; 2) da imaju do 1,99 hektara zemljišta pod hmeljom; 3) za nabavku tifona sa ili bez kišnih krila, da imaju najmanje jedan hektar pod ratarskim kulturama ili industrijskim biljem na teritoriji Grada Beograda; U Sektoru pčelarstva, podnosioci prijave treba da ispune sledeći kriterijum: 1) da na registrovanom pčelinjaku ima najmanje pet košnica.

2.1.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
101.1.1	Nabavka kvalitetnih priplodnih grla mlečnih rasa: goveda, ovaca i koza
101.1.3	Oprema za mužu, hlađenje i čuvanje mleka na farmi, uključujući sve elemente, materijale i instalacije
101.1.4	Mašine i oprema za rukovanje i transport čvrstog, polutečnog i tečnog stajnjaka (transporteri za stajnjak; uređaji za mešanje polutečnog i tečnog stajnjaka; pumpe za pražnjenje rezervoara; separatori za polutečni i tečni stajnjak; mašine za punjenje tečnog stajnjaka; specijalizovane prikolice za transport čvrstog stajnjaka, uključujući i prateću opremu za polutečni i tečni stajnjak)
101.1.5	Mašine i oprema za pripremu stočne hrane, za hranjenje i napajanje životinja (mlinovi i blenderi/mešalice za pripremu stočne hrane; oprema i dozatori za koncentrovanu stočnu hranu; ekstraktori; transporteri; miks prikolice i dozatori za kabastu stočnu hranu; hranilice; pojilice; baleri; omotači bala i kombajni za stočnu hranu; kosilice; prevrtači sena)
101.1.9	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.1.10	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.1.11	Mašine za đubrenje zemljišta
101.1.12	Mašine za setvu
101.1.13	Mašine za zaštitu bilja
101.1.14	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.1.15	Mašine za transport
101.1.17	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.2.1	Nabavku kvalitetnih priplodnih grla goveda, ovaca, koza i svinja koje se koriste za proizvodnju mesa
101.2.3	Mašine i oprema za rukovanje i transport čvrstog, polutečnog i tečnog stajnjaka (transporteri za stajnjak; uređaji za mešanje polutečnog i tečnog stajnjaka; pumpe za pražnjenje rezervoara; separatori za polutečni i tečni stajnjak; mašine za punjenje tečnog stajnjaka; specijalizovana oprema za transport čvrstog stajnjaka, polutečnog i tečnog stajnjaka, rezervoari za tečni stajnjak, specijalizovane prikolice za transport čvrstog/polutečnog/tečnog stajnjaka, sa odgovarajućom opremom), uključujući i prateću opremu za polutečni i tečni stajnjak)
101.2.5	Mašine i oprema za skladištenje i pripremu stočne hrane, za hranjenje i pojenje životinja (mlinovi i blenderi/mešalice za pripremu stočne hrane; oprema i dozatori za koncentrovanu stočnu hranu; ekstraktori; transporteri; miks prikolice i dozatori za kabastu stočnu hranu; hranilice; pojilice; baleri; omotači bala i kombajni za stočnu hranu; prevrtači sena, itd.)
101.2.10	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.2.11	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.2.12	Mašine za đubrenje zemljišta
101.2.13	Mašine za setvu
101.2.14	Mašine za zaštitu bilja
101.2.15	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.2.16	Mašine za transport
101.2.18	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.4.2	Podizanje i opremanje plastenika za proizvodnju povrća, voća, cveća i rasadničku proizvodnju
101.4.3	Podizanje, nabavka i opremanje sistema protivgradne zaštite u voćnjacima i višegodišnjim zasadima
101.4.4	Podizanje/nabavka žičanih ograda oko višegodišnjih zasada
101.4.16	Nabavka opreme za orezivanje, drobljenje, sečenje i uklanjanje ostataka nakon rezidbe voćnih vrsta
101.4.18	Oprema/mehanizacija za zaštitu od mraza
101.4.19	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.4.20	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.4.21	Mašine za đubrenje zemljišta
101.4.22	Mašine za setvu
101.4.23	Mašine za sadnju
101.4.24	Mašine za zaštitu bilja
101.4.25	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.4.26	Mašine za transport
101.4.28	Mašine, uređaji i oprema za navodnjavanje useva
101.5.1	Mašine za primarnu obradu zemljišta
101.5.2	Mašine za dopunsku obradu zemljišta
101.5.3	Mašine za đubrenje zemljišta
101.5.4	Mašine za setvu
101.5.5	Mašine za sadnju
101.5.6	Mašine za zaštitu bilja
101.5.7	Mašine za ubiranje odnosno skidanje useva
101.5.8	Mašine za transport
101.5.10	Mašine i oprema za navodnjavanje useva
101.6.2	Nabavka opreme za pčelarstvo

2.1.9. Kriterijumi selekcije:

Redni broj	Tip kriterijuma za izbor	Da/ Ne	Bodovi
1	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 1-2 člana	da	1
2	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 3-4 člana	da	2
3	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 5 i više članova	da	3
4	Godine starosti nosioca poljoprivrednog gazdinstva - 18-40 godina	da	4
5	Godine starosti nosioca poljoprivrednog gazdinstva - 41 i više godina	da	2
6	Žena nosilac poljoprivrednog gazdinstva	da	1
7	Nosilac poljoprivrednog gazdinstva se isključivo bavi poljoprivrednom proizvodnjom	da	3
8	Poljoprivredno gazdinstvo se bavi organskom proizvodnjom	da	3

2.1.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći za sve investicije iznosi 80% ukupnih prihvatljivih troškova, ali da ne prelazi maksimalni iznos podsticajnih sredstava koji će biti utvrđen javnim pozivima. Minimalni iznosi podsticajnih sredstava zavise od iznosa dostavljenih predračuna, odnosno računa za nabavku predmeta Javnih poziva.

2.1.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Povećanje površina voćnjaka koje se navodnjavaju
2	Povećanje površina voćnjaka zaštićenih žičanim ogradama
3	Povećanje površina voćnjaka zaštićenih protivgradnim mrežama
4	Povećanje površina za proizvodnju povrća u zaštićenom prostoru
5	Broj nabavljenih novih košnica i opreme za pčelarstvo
6	Broj nabavljenih kvalitetnih grla stoke i opreme za stočarsku proizvodnju
7	Broj nabavljenih novih traktora
8	Broj nabavljenih novih priključnih mašina
9	Broj korisnika podsticajnih sredstava
10	Broj gazdinstava koja su modernizovala proizvodnju
11	Povećanje površina pod povrćem na otvorenom koje se navodnjavaju
12	Povećanje površina pod ratarskim usevima i industrijskim biljem koje se navodnjavaju

2.1.12. Administrativna procedura: Mera će biti sprovedena od strane organa lokalne samouprave, odnosno Sekretarijata za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda. Investicije koje će se finansirati u okviru ove mere će biti izabrane u postupku javnih poziva za podnošenje prijava za korišćenje bespovratnih sredstava. Grad Beograd kao jedinica lokalne samouprave svake godine donosi Program podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja (u daljem tekstu: program mera), objavljuje Javne pozive za podnošenje prijava za dodelu podsticajnih sredstava i sprovodi široku kampanju informisanja. Sekretar Sekretarijata za poljoprivredu formira Komisije za utvrđivanje ispunjenosti uslova i dodelu podsticajnih sredstava (u daljem tekstu: Komisija) za svaki javni poziv. Dostavljene prijave će biti administrativno provereni od strane Komisija Sekretarijata za poljoprivredu u smislu kompletnosti, administrativne usaglašenosti i prihvatljivosti. Prijava se podnosi od strane korisnika na obrascima u skladu sa uslovima koji su propisani javnim pozivom. Detaljne administrativne provere se sprovode Komisijski pre odobravanja prijava radi utvrđivanja da li je prijava potpuna, podneta na vreme i da li su uslovi za odobravanje prijava ispunjeni. Prijave koje budu dostavljene blagovremeno i u skladu sa uslovima javnog poziva će biti pregledani po redosledu njihovog pristizanja. Nakon obrade prijava od strane Komisije Sekretarijata za poljoprivredu, (u slučaju nabavke opreme za voćarstvo i povrtarstvo, predstavnici Sekretarijata za poljoprivredu će pre objavljivanja preliminarne rang-liste, izvršiti kontrolni pregled na terenu, tzv. nulti pregled), biće formirana preliminarna rang lista i na predlog Komisije zamenik načelnika Gradske uprave, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu donosi preliminarnu rang-listu sa podnosiocima prijava koji ispunjavaju uslove u skladu sa javnim pozivom. Preliminarna rang lista će biti objavljena na zvaničnoj internet-stranici Grada Beograda, kao i na oglasnoj tabli Gradske uprave Grada Beograda.

Protiv preliminarne rang-liste podnosilac prijave može uložiti prigovor. Po isteku roka za prigovor na preliminarnu Rang listu, zamenik načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu donosi Konačnu rang listu o dodeli podsticajnih sredstava koja će biti objavljena na zvaničnoj internet-stranici Grada Beograda, kao i na oglasnoj tabli Gradske uprave Grada Beograda. Nakon dobijanja saglasnosti gradonačelnika na Konačnu rang listu o dodeli podsticajnih sredstava, podnosioci prijava imaju određeni rok za nabavku predmeta javnih poziva, nakon čega predstavnici Sekretarijata za poljoprivredu obavljaju kontrolni pregled nabavke predmeta javnih poziva neposrednim uvidom na terenu, i o tome sačinjavaju pisani izveštaj. Na osnovu izveštaja, zamenik načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu zaključuje sa korisnikom podsticajnih sredstava ugovor kojim se regulišu međusobna prava i obaveze, nakon čega se vrši isplata podsticajnih sredstava. Sekretarijat za poljoprivredu ima pravo da od dana završetka roka za dostavljanje prijava za dodelu podsticajnih sredstava neposrednim uvidom na terenu izvrši proveru ispunjenosti uslova i obaveza o dodeli podsticajnih sredstava pa do isteka ugovorne obaveze.

2.2. Naziv i šifra mere: 304 Ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i na uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima

2.2.1. Obrazloženje: Sektor stočarstva generalno, pa samim tim i sektor prerade mleka na gazdinstvu se suočava sa ozbiljnim i velikim problemima poslednjih godina. Broj grla stoke, pa i količine proizvedenog i prerađenog mleka je u padu. Količine proizvedenog mleka su u padu, sa manjim stagnacijama poslednjih godina. tokom 2014. godine, na teritoriji grada Beograda, proizvedeno je 133.508 hiljada litara mleka, u 2015. godini 118.588 hiljada litara, u 2016. godini taj broj je iznosio 106.055 hiljada litara, a prema Statističkom godišnjaku Beograda za 2020. godinu, na teritoriji grada Beograda proizvedena je količina od 102.308 hiljada litara. To je ogroman pad u proizvodnji jedne tako važne komponente u ishrani ljudi, posebno za razvoj fizičkih karakteristika male dece. U Strategiji razvoja Grada Beograda do 2027. godine, u odeljku Privredna struktura i potencijali razvoja privrede na području grada Beograda, poseban odeljak posvećen je razvoju poljoprivrede na teritoriji grada, čime je i ovom segmentu beogradske privrede dat poseban značaj koji ima, i uticaj na čitav privredni ambijent. Problemi sa kojima se suočavaju poljoprivrednici koji se bave proizvodnjom i preradom mleka su brojni. Jedan od najvećih problema se niska cena mleka koje poljoprivrednici predaju mlekarama, subvencije za proizvodnju mleka si male, a i nedovoljna ekonomska snaga tih istih gazdinstava da pokrenu neku sopstvenu proizvodnju proizvoda od mleka. Onima koji se već bave preradom mleka, želimo da pomognemo da mogu nabaviti novu opremu koja im nedostaje u procesu proizvodnje, a onima koji se već bave preradom mleka na gazdinstvu, da obnove svoju već dotrajalu opremu, modernizuju svoju proizvodnju, i prošire kapacitete svoje proizvodnje. Beograd kao najveći grad u Republici Srbiji je izuzetno veliko tržište sa ogromnim potrošačkim potencijalom, i kvalitetni proizvodi od mleka, proizvedeni na poljoprivrednim gazdinstvima sigurno mogu naći svoje mesto na tržištu. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Komplementarnost mera koje realizuje Sekretarijat za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda sa merama definisanim NNPP Republike Srbije je u u tome što je ova mera u skladu sa Pravilnikom o podsticajima za sprovođenje aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti kroz diversifikaciju ekonomskih aktivnosti kroz podršku investicijama u preradu i marketing na poljoprivrednom gazdinstvu. Davanjem podsticajnih sredstava za nabavku opreme za preradu mleka na gazdinstvu, Grad Beograd daje svoj doprinos u rešavanju nekih od gore navedenih problema.

2.2.2. Ciljevi mere: Mera ekonomske aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti u smislu dodavanja vrednosti kroz preradu kao i na uvođenje i sertifikacija sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla na gazdinstvima, podržava pre svega mala i srednja poljoprivredna gazdinstva, kroz nabavku opreme za preradu mleka na gazdinstvu. U zavisnosti od od prirodnih uslova, strukture korišćenja poljoprivrednih površina, ekonomske situacije i strukture stanovništva, i ostalih faktora koji utiču na razvoj stočarstva, u pojedinim opštinama su u manjoj ili većoj meri razvijene pojedine linije stočarske proizvodnje. Stočarska proizvodnja na teritoriji grada Beograda ima veliki značaj, koji se ogleda pre svega kroz proizvodnju i izvoz stočarskih proizvoda koji služe za ishranu stanovništva (mleko, meso, jaja, med i vune). Stočarstvo je značajan izvor sirovina za prehrambenu industriju. Ključni problem ovog sektora ogleda se u konstantnom smanjenju broja grla stoke, kao i smanjenju količine proizvedenog i otkupljenog mleka. U cilju unapređenja procesa proizvodnje, produktivnosti, konkurentnosti kao i tehnološkog osposobljavanja gazdinstava u skladu sa EU standardima, a sve radi postizanja veće ekonomske efikasnosti, veće orijentisanosti ka tržištu i dugoročne održivosti, Sekretarijat za poljoprivredu želi da osnaži i da dodatni impuls onim poljoprivrednim gazdinstvima koja se već bave preradom mleka, kao i onima koji mleko proizvedeno na gazdinstvu prodaju, da to više ne čine, već da mogu da organizuju preradu svog mleka na svom gazdinstvu u smislu pravljenja domaćih proizvoda od mleka, koji lako pronalaze put do tržišta.

2.2.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Komplementarnost mere koju realizuje Sekretarijat za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda sa merama definisanim NNPP Republike Srbije je u tome što je ova mera u skladu sa Pravilnikom o podsticajima za sprovođenje aktivnosti u cilju podizanja konkurentnosti kroz diversifikaciju ekonomskih aktivnosti kroz podršku investicijama u preradu i marketing na poljoprivrednom gazdinstvu. Moguće dvostruko finansiranje ća se sprečavati potpisivanjem izjave od strane korisnika podsticajnih sredstava, čime će garantovati punom moralnom, materijalnom i krivičnom odgovornošću da ne koristi bespovratna podsticajna sredstva od strane drugih budžetskih korisnika za istu namenu. Sekretarijat za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda nema mogućnost provere dvostrukog finansiranja istih zahteva korisnika.

2.2.4. Krajnji korisnici: Krajnji korisnici su fizička lica - nosioci registrovanih komercijalnih poljoprivrednih gazdinstava sa teritorije grada Beograda, kojima se ceo posed, ili njegov deo nalazi na teritoriji grada Beograda, a koji se bave proizvodnjom i preradom mleka na gazdinstvu.

2.2.5. Ekonomska održivost: Podnosilac zahteva za sredstva nije u obavezi da dokaže ekonomsku održivost ulaganja kroz određenu formu biznis plana ili projekta.

2.2.6. Opšti kriterijumi za korisnike: Podnosilac prijave mora da ispuni određene opšte kriterijume: - da ima prebivalište na teritoriji grada Beograda; - da je fizičko lice - nosilac registrovanog komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva na teritoriji grada Beograda; - da se katastarske parcele poljoprivrednog gazdinstva nalaze na teritoriji grada Beograda; - da ne koristi bespovratna podsticajna sredstva od strane drugih budžetskih korisnika za nabavku opreme za preradu mleka koja je predmet javnog poziva; - da podnosilac prijave i dobavljač ne predstavljaju povezana lica; - da nema neizmirenih dospelih poreskih obaveza po osnovu izvornih lokalnih javnih prihoda na teritoriji grada Beograda za 2022. godinu; - da nabavku opreme za preradu mleka izvrši nakon objavljivanja javnog poziva.

2.2.7. Specifični kriterijumi: Podnosilac prijave koji konkuriše za opremu za preradu mleka na gazdinstvu, mora da ispunjava sledeće specifične kriterijume: - da u vlasništvu poljoprivrednog gazdinstva ima odgovarajući stočni fond od najmanje dve mlečne krave, ili pet koza, ili 20 ovaca na gazdinstvu; - da poseduje važeće rešenje o ispunjenosti veterinarsko-sanitarnih uslova i uslova higijene hrane.

2.2.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
304.5	Podrška preradi na gazdinstvu
304.5.1.1	Nabavka opreme za uzorkovanje, prijem, preradu, punjenje i pakovanje mleka i proizvoda od mleka

2.2.9. Kriterijumi selekcije:

Redni broj	Tip kriterijuma za izbor	Da/Ne	Bodovi
1	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 1-2 člana	da	1
2	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 3-4 člana	da	2
3	Broj članova registrovanog poljoprivrednog gazdinstva - 5 i više članova	da	3
4	Godine starosti nosioca poljoprivrednog gazdinstva - 18-40 godina	da	4
5	Godine starosti nosioca poljoprivrednog gazdinstva - 41 i više godina	da	2
6	Žena nosilac poljoprivrednog gazdinstva	da	1
7	Nosilac poljoprivrednog gazdinstva se isključivo bavi poljoprivrednom proizvodnjom	da	3

2.2.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći za sve investicije iznosi 80% ukupnih prihvatljivih troškova, ali da ne prelazi maksimalni iznos podsticajnih sredstava koji će biti utvrđen javnim pozivima. Minimalni iznosi podsticajnih sredstava zavise od iznosa dostavljenih predračuna, odnosno računa za nabavku predmeta javnih poziva.

2.2.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Broj korisnika koji su proširili kapacitete svoje proizvodnje u preradi mleka
2	Broj korisnika koji su zbog ove mere počeli da prerađuju mleko na gazdinstvu.
3	Broj nabavljene opreme za preradu mleka na gazdinstvu
4	Broj korisnika podsticajnih sredstava
5	Broj gazdinstava koja su modernizovala proizvodnju

2.2.12. Administrativna procedura: Mera će biti sprovedena od strane organa lokalne samouprave, odnosno Sekretarijata za poljoprivredu Gradske uprave Grada Beograda. Investicije koje će se finansirati u okviru ove mere će biti definisane javnim pozivom za podnošenje prijava za korišćenje bespovratnih sredstava. Grad Beograd kao jedinica lokalne samouprave svake godine donosi Program podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja (u daljem tekstu: program mera), objavljuje javni poziv za podnošenje prijava za dodelu podsticajnih sredstava i sprovodi široku kampanju informisanja. Sekretar Sekretarijata za poljoprivredu formira Komisiju za utvrđivanje ispunjenosti uslova i dodelu podsticajnih sredstava (u daljem tekstu: Komisija) za javni poziv. Dostavljene prijave će biti administrativno proverene od strane Komisija Sekretarijata za poljoprivredu u smislu kompletnosti, administrativne usaglašenosti i prihvatljivosti. Prijava se podnosi od strane korisnika na obrascima u skladu sa uslovima koji su propisani javnim pozivom. Detaljne administrativne provere se sprovode Komisijski pre odobravanja prijava radi utvrđivanja da li je prijava potpuna, podneta na vreme i da li su uslovi za odobravanje prijava ispunjeni. Prijave koje budu dostavljene blagovremeno i u skladu sa uslovima javnog poziva će biti pregledani po redosledu njihovog pristizanja. Nakon obrade prijava od strane Komisije Sekretarijata za poljoprivredu, biće formirana preliminarna rang-lista i na predlog Komisije zamenik načelnika Gradske uprave, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu donosi preliminarnu rang listu sa podnosiocima prijava koji ispunjavaju uslove u skladu sa Javnim pozivom. Preliminarna rang-lista će biti objavljena na zvaničnoj internet-stranici Grada Beograda, kao i na oglasnoj tabli Gradske uprave Grada Beograda. Protiv preliminarne rang-liste podnosilac prijave može uložiti prigovor. Po isteku roka za prigovor na preliminarnu rang-listu, zamenik načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu donosi konačnu rang-listu o dodeli podsticajnih sredstava koja će biti objavljena na zvaničnoj internet-stranici Grada Beograda, kao i na oglasnoj tabli Gradske uprave Grada Beograda. Nakon dobijanja saglasnosti gradonačelnika na Konačnu rang listu o dodeli podsticajnih sredstava, podnosioci prijava imaju određeni rok za nabavku predmeta javnih poziva, nakon čega predstavnici Sekretarijata za poljoprivredu obavljaju kontrolni pregled nabavke predmeta Javnih poziva neposrednim uvidom na terenu, i o tome sačinjavaju pisani izveštaj. Na osnovu izveštaja, zamenik načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu zaključuje sa korisnikom podsticajnih sredstava ugovor kojim se regulišu međusobna prava i obaveze, nakon čega se vrši isplata podsticajnih sredstava. Sekretarijat za poljoprivredu ima pravo da od dana završetka roka za dostavljanje prijava za dodelu podsticajnih sredstava neposrednim uvidom na terenu izvrši proveru ispunjenosti uslova i obaveza o dodeli podsticajnih sredstava pa do isteka ugovorne obaveze.

2.3. Naziv i šifra mere: 402 Podsticaji za promotivne aktivnosti u poljoprivredi i ruralnom razvoju

2.3.1. Obrazloženje: Ova mera omogućava unapređenje postojećih i kreiranje novih znanja u skladu sa stvarnim potrebama krajnjih korisnika, implementaciju postojećih znanja i transfer znanja međusobnim povezivanjem kreatora znanja i njihovim povezivanjem sa poljoprivrednim proizvođačima. Ova mera takođe utiče jačanje ekonomske moći poljoprivrednik gazdinstava, jer dobijaju mogućnost da kroz sajmove, na kojima uzima učešće i grad Beograd, predstave sebe i svoju proizvodnju tržištu, što je veoma bitno kod proizvođača koji tek započinju svoj posao. Ovu meru je neophodno sprovoditi i zbog posedovne strukture (veliki broj malih gazdinstava), skromnog znanja i nedostatka dodatnih veština ruralnog stanovništva, niske produktivnosti i niskih prihoda koji se ostvaruju od poljoprivrede. Mere koje u programu mera predloži Sekretarijat za poljoprivredu nije moguće realizovati bez transfera znanja s obzirom da se radi o oblastima u poljoprivredi koje zahtevaju visok nivo znanja i veština. Planirana su sredstva za obuku za organsku proizvodnju, obuku iz oblasti pčelarstva i obuku iz oblasti voćarstva. Ova mera se naslanja na Strategiju Grada Beograda do 2027. godine, gde je jedno poglavlje u okviru privrede Grada Beograda, posvećeno poljoprivredi i njenom razvoju. Podsticaji za unapređenje sistema kreiranja i transfera znanja su u direktnoj vezi sa NPPR, jer doprinosi ostvarivanju boljih rezultata u funkcionisanju i jačanju ruralne ekonomije. Planirana su i sredstva za učešće grada Beograda na poljoprivrednim sajmovima. Prema anketi o strukturi poljoprivrede iz 2018. godine, broj poljoprivrednih gazdinstava na teritoriji grada Beograda koji koriste računare za vođenje evidencije o gazdinstvu je samo 768. Elektronska pismenost većine poljoprivrednika je prilično mala. Korišćenje interneta u svrhe dobijanja informacija vezanih za Konkurse, javne pozive, obuke, sajmove, i svega onoga čime se Sekretarijat za poljoprivredu bavi, je na veoma niskom nivou. Ovo je još jedan posredan način približavanja poljoprivrednim proizvođačima svega onoga što Sekretarijat za poljoprivredu radi, a tiči se poljoprivrednih proizvođača. Kroz snimanje šest specijalizovanih polučasovnih emisija, i pet repriza, poljoprivrednici se moći da se upoznaju iz prve ruke sa svim aktivnostima Sekretarijata za poljoprivredu, i aktuelnostima vezanim za poljoprivredu na teritoriji grada Beograda.

2.3.2. Ciljevi mere: Povećanje dostupnosti i kvaliteta znanja, jačanje ruralne ekonomije, unapređenje socijalne i ekonomske inkluzije malih i srednjih gazdinstava u ruralnim sredinama, održivi razvoj, zaštita resursa, poboljšanje biodiverziteta, smanjenje migracije stanovništva, kao i povećanje dostupnosti tržištu poljoprivrednih proizvoda. Bolja opšta informisanost poljoprivrednika sa teritorije grada Beograda o svim aktivnostima i aktuelnostima vezanim za poljoprivredu. Na ovaj način će poljoprivrednicima biti dostupnije informacije o datumima raspisivanja javnih poziva za dodelu podsticajnih sredstava iz oblasti: 1. voćarstva, povrtarstva i ratarstva; 2. stočarstva i prerade mleka na gazdinstvu; 3. pčelarstva; 4. za nabavku nabavku novih traktora; 5. za nabavku poljoprivrednih priključnih mašina. O uslovima konkurisanja, rokovima predaje dokumentacije. Informacije poput vremena održavanja obuka iz organske proizvodnje, voćarstva i pčelarstva, načinima prijave će biti dostupnije. Vreme održavanja sajmova poljoprivrede, načini prijavljivanja na iste su takođe bitne informacije koje će poljoprivrednici dobiti kroz emitovanje ovih emisija. Na ovaj način će poljoprivrednici biti upoznatiji sa svim aktivnostima Sekretarijata za poljoprivredu, i moći će uz razumevanje uslova i rokova da ostvare svoja prava na podsticajna sredstva koja dodeljuje Sekretarijat, čime se posredno utiče na jačanje ruralne ekonomije.

2.3.3. Veza mere sa nacionalnim programima za ruralni razvoj i poljoprivredu: Podsticaji za unapređenje sistema kreiranja i transfera znanja, kao i učešće na sajmovima poljoprivrede, snimanje i emitovanje polučasovnih specijalizovanih emisija iz oblasti poljoprivrede su u direktnoj vezi sa NPPR, jer doprinosi ostvarivanju boljih rezultata u funkcionisanju i jačanju ruralne ekonomije.

2.3.4. Krajnji korisnici: Svi poljoprivredni proizvođači koji imaju prebivalište, registrovano poljoprivredno gazdinstvo i zemljište u okviru gazdinstva na teritoriji grada Beograda, kao i svi oni koji koji žele da se upoznaju sa temama iz oblasti poljoprivrede na teritoriji grada Beograda, kao i oni koji žele da se informišu o radu Sekretarijata za poljoprivredu.

2.3.5. Ekonomska održivost: Korisnici nisu u obavezi da dostave plan ekonomske održivosti.

2.3.6. Opšti kriterijumi za korisnike: Za pohađanje obuka i učešće na sajmovima, korisnici moraju imati prebivalište, registrovano poljoprivredno gazdinstvo i zemljište u okviru gazdinstva na teritoriji grada Beograda.

2.3.7. Specifični kriterijumi: Za ovu meru nisu predviđeni specifični kriterijumi.

2.3.8. Lista investicija u okviru mere:

Šifra investicije	Naziv investicije
402.1	Informativne aktivnosti: sajmovi, izložbe, manifestacije, studijska putovanja
402.2	Stručno osposobljavanje i aktivnosti sticanja veština i pokazne aktivnosti

2.3.9. Kriterijumi selekcije:

Redni broj	Tip kriterijuma za izbor	Da/Ne	Bodovi
1	Kriterijumi selekcije se ne primenjuju pri realizaciji ove mere s obzirom da nije predviđeno rangiranje potencijalnih korisnika	ne	0

2.3.10. Intenzitet pomoći: Intenzitet pomoći za investiciju iznosi 100% ukupnih troškova.

2.3.11. Indikatori/pokazatelji:

Redni broj	Naziv pokazatelja
1	Ukupan broj poljoprivrednih proizvođača koji su predstavili svoje proizvode na Sajmovima
2	Ukupan broj održanih edukacija/obuka
3	Ukupan broj poljoprivrednika koji su stekli sertifikat ili potvrdu o pohađanju obuke
4	Broj poljoprivrednika koji su stekli nova znanja iz različitih oblasti poljoprivrede kroz pohađanje obuka-obuke
5	Broj poljoprivrednika koji će unaprediti svoju opštu informisanost o poljoprivredi na teritoriji grada Beograda
6	Broj poljoprivrednika koji će biti informisan o poljoprivrednim sajmovima (učešće, datumi)
7	Broj poljoprivrednika koji će biti upoznat sa javim pozivima koje raspisuje Sekretarijat (datumi raspisivanja, uslovi, rokovi, trajanje)
8	Broj poljoprivrednih proizvođača koji se prijavljuju na javne pozive

2.3.12. Administrativna procedura: Sekretarijat za poljoprivredu planira da se i u 2023. godini predstavi na Sajmu etno hrane i pića, sajmu AGRO BELGRADE 2023, koji se održavaju na Beogradskom sajmu, i na Međunarodnom poljoprivrednom sajmu koji će se održati u Novom Sadu. Na osnovu dobijene saglasnosti na model ugovora Gradskog pravobranilaštva i Zaključka gradonačelnika Grada Beograda o davanju saglasnosti Sekretarijatu za poljoprivredu da zaključi Ugovor o zakupu prostora, zamenik načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretar Sekretarijata za poljoprivredu će sa ovlašćenim zastupnicima sajmova zaključiti ugovor o davanju sajamskog prostora u zakup ili o vršenju bilo koje usluge koja je vezana za nastup na navedenoj sajamskoj manifestaciji. Sekretarijat za poljoprivredu će putem specijalizovanih polučasovnih emisija iz oblasti poljoprivrede, tribina, obavestiti zainteresovane poljoprivrednike o datumima održavanja sajmova, kao i načinima za uzimanje učešće na sajmovima. Sekretarijat za poljoprivredu planira u 2023. godini snimanje i emitovanje šest polučasovnih specijalizovanih emisija u oblasti poljoprivrede. Mera će biti sprovedena od strane organa lokalne samouprave odnosno Sekretarijata za poljoprivredu. Sekretarijat za poljoprivredu će u skladu sa članom 12. stav 1. tačka 2. Zakona o javnim nabavkama ("Službeni glasnik RS", broj 91/19) i Pravilnikom o bližem uređivanju načina i procedure planiranja, sprovođenja postupka javne nabavke, praćenje izvršenja ugovora o javnoj nabavci i načina planiranja i sprovođenja nabavki na koje se zakon o javnim nabavkama ne primenjuje i nabavki društvenih i posebnih usluga ("Službeni list Grada Beograda", br. 88/20 i 45/22), sprovesti postupak javne nabavke za usluge snimanja i emitovanja polučasovnih specijalizovanih emisija iz oblasti poljoprivrede. 402.2 - Mera će biti sprovedena od strane organa lokalne samouprave odnosno Sekretarijata za poljoprivredu, a u skladu sa programom mera. Sekretarijat za poljoprivredu će uputiti pozive na adrese udruženja građana, preduzetnika i pravnih lica za pružanje teorijske i praktične obuke (u oblasti voćarstva, pčelarstva i organske proizvodnje), naučnih i stručnih institucija da dostave ponude za program obuke poljoprivrednika. Dostavljene ponude će biti razmatrane od strane predstavnika Sekretarijata za poljoprivredu. Kriterijumi za izbor najpovoljnije ponude će biti navedeni pozivom. Predstavnici Sekretarijata za poljoprivredu na osnovu kriterijuma utvrđuju najpovoljniju ponudu i daju predlog zameniku načelnika Gradske uprave Grada Beograda, sekretaru Sekretarijata za poljoprivredu koji donosi Odluku o izboru najpovoljnije ponude. Nakon dobijanja saglasnosti gradonačelnika na Odluku o izboru najpovoljnije ponude biće zaključen ugovor sa izabranim izvršiocem kojim se regulišu međusobna prava i obaveze. Sekretarijat za privredu će putem polučasovnih specijalizovanih emisija iz oblasti poljoprivrede, sredstava informisanja, internet stranice, oglasnih tabli koje uređuju gradske opštine i održavanjem tribina, obavestiti zainteresovane poljoprivrednike kada će i u kom roku sprovesti obuku u organizaciji Grada Beograda.

Ovaj program stupa na snagu od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Beograda".